Geachte voorzitter, RIS Aan de leden van de Commissie Bestuur. Daan Rijnders. Dienst Stedelijke Ontwikkeling.

Transcriptie

1 Typ teksttyp teksttyp tekst Saskia Bruines Wethouder van Kenniseconomie, Internationaal, Jeugd en Onderwijs, 040 Retouradres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag Aan de leden van de Commissie Bestuur Datum 20 april 2017 rm- RIS Contactpersoon Daan Rijnders Dienst Dienst Stedelijke Ontwikkeling Afdeling Geo-informatie & Erfpachtbedrijf Telefoonnummer adres Onderwerp Economische impactstudie The Hague Security Delta Geachte voorzitter, In de voortgangsrapportages Agenda Kenniseconomie (RIS en RIS295674) bent u deze collegeperiode periodiek geïnformeerd over de Haagse inzet gericht op de versterking van ons veiligheidscluster The Hague Security Delta (HSD). Tussentijds breng ik u graag op de hoogte van de onlangs door Policy Research afgeronde impactstudie (bijgevoegd). Eerst ga ik in op onze inspanningen. Daarna licht ik een aantal resultaten uit de studie toe. Ten slotte nodig ik u uit voor een werkbezoek aan HSD en doe ik de suggestie voor een werkbespreking. Vrede, Recht én Veiligheid De wereldeconomie is snel veranderend, kennis gedreven en in hoge mate competitief. Daarom is het belangrijk om als stad strategische keuzes te maken op basis van onze eigen kracht. De ontwikkeling van het Haagse veiligheidscluster is voor onze stad daarom een economische topprioriteit. Want als Internationale Stad van Vrede en Recht sluit het thema Veiligheid perfect aan op ons DNA. Den Haag heeft een sterke uitgangspositie om de groeipotentie op dit gebied te verzilveren dankzij de aanwezigheid van Europol, de NATO Communications & Information Agency (NCIA), de ministeries van Defensie en Veiligheid en Justitie, kennisinstellingen zoals TNO en veel vooraanstaande private partijen. Het mes snijdt hierbij aan twee kanten: de innovaties die binnen het cluster ontstaan zorgen voor een veiliger Nederland én voor economisch rendement in termen van omzet en werkgelegenheid. De kracht van het cluster In samenwerking met publieke en private partners hebben we daarom sinds 2010 gewerkt aan clusterversterking binnen dit domein. En met resultaat: Den Haag heeft dankzij het sterke cluster inmiddels positie ingenomen als internationaal knooppunt op het gebied van veiligheid, en cybersecurity in het bijzonder. Dit komt in grote mate door de volgende ontwikkelingen: Gemeente Den Haag Postbus T Spui DJ Den Haag Den Haag

2 The Hague Security Delta Sinds de oprichting van Stichting The Hague Security Delta (HSD) in 2013 door 11 Founding Partners, waaronder de gemeente, is HSD uitgegroeid tot het grootste veiligheidscluster van Europa met meer dan 260 publieke en private partners. HSD is met haar innovatiekracht voor de gemeente een belangrijke partner bij het uitvoeren en versnellen van inhoudelijke programma s, zoals de ontwikkeling van de Internationale Zone en Smart & Resilient The Hague. Steeds meer partijen zien dat de triple helix samenwerking tussen bedrijven, kennisinstellingen en overheden de oplossing is voor de complexe veiligheidsvraagstukken van onze moderne tijd. Dit jaar sloten onder meer De Nederlandse Bank, Alliander, Stedin, ABN Amro, Cisco en SBM Offshore zich als Premium Partner bij HSD aan. HSD Campus Sinds de opening van de HSD Campus in 2014 is deze uitgebreid met een tweede campuslocatie en hebben in totaal 50 publieke en private organisaties zich op de campus gevestigd. De bekendheid van de HSD Campus is in binnen- en buitenland sterk gegroeid: onlangs brachten zelfs de Koning en Minister President werkbezoeken om met eigen ogen te zien hoe de HSD Campus is uitgegroeid tot dé plek waar de triple helix in Nederland daadwerkelijk samenkomt en samenwerkt. Zo hebben o.a. de Nationale Politie, de FIOD, het Global Forum on Cyber Expertise, Terre des Hommes, TNO, de Cyber Security Academy, Hogeschool Leiden, Thales en talrijke veelbelovende en snelgroeiende security start- en scaleups een kantoor op de HSD Campus. Dat levert onverwachtse, maar zeer waardevolle samenwerkingen op. Ter illustratie: op de HSD Campus werken studenten van het lectoraat Digital Forensics van de Hogeschool Leiden voor Terre des Hommes aan het digitaal opsporen van loverboys en pedofielen die online actief zijn. Zij worden daarbij geholpen door Tracks Inspector, een snelgroeiende scale-up die eveneens op de HSD Campus is gevestigd en is gespecialiseerd in digitaal forensisch onderzoek en kunstmatige intelligentie. Om ook in de toekomst zulke kansrijke start- en scaleups te kunnen blijven huisvesten moet de HSD Campus verder worden uitgebreid. We onderzoeken daarom de mogelijkheden voor doorontwikkeling van de HSD Campus richting het voormalig ministerie Sociale Zaken en Werkgelegenheid, waarbij ook de herontwikkeling van de buitenruimte rondom Station Laan van NOI als campusomgeving prioriteit heeft. Cybersecurity onderwijs De afgelopen jaren heeft de gemeente samen met diverse partners hard gewerkt aan versterking van de kennisinfrastructuur, met name op het gebied van cybersecurity. Zo is in HSD-verband een Human Capital Agenda Cyber Security ontwikkeld die de komende twee jaar samen met de partners tot uitvoering wordt gebracht; heeft de Haagse Hogeschool (HHS) een Centre of Expertise (CoE) Cyber Security met meerdere lectoraten gelanceerd; en heeft de Hogeschool Leiden haar lectoraat Digital Forensics op de HSD Campus gevestigd. Daarnaast is inmiddels de derde lichting van 30 studenten gestart met de succesvolle executive wo-master van de Cyber Security Academy. De CSA is een samenwerkingsverband van de Universiteit Leiden, TU Delft en HHS en werkt nu met de gemeente samen aan de ontwikkeling van een hbo-master voor professionals. Ook was de 2 e editie van de International Cyber Security Summer School (ICSSS) van HSD, Europol en NCIA in 2016 succesvol met 60 deelnemers, geselecteerd uit 200 aanmeldingen uit 24 landen (140 meer dan in 2015). Ten slotte heeft gemeentelijke ondersteuning van Partners for Cyber Talent (P@CT, een samenwerking van ROC Mondriaan met o.a. HSD, ABN Amro, Deloitte, TNO en HHS) ervoor gezorgd dat dit consortium in mei ,5 miljoen euro aan financiering kon ophalen om het gat tussen mbo en hbo te dichten en het vmbo beter te laten aansluiten. 2/5

3 Financiering van innovatie Er zijn inmiddels meerdere financieringsinstrumenten ontwikkeld waardoor nu in elke fase van innovatie- en organisatieontwikkeling voor security bedrijven financieringsmogelijkheden bestaan. Succesvolle proof-of-concept innovaties afkomstig uit het HSD Stimuleringsfonds 2013 en 2014 haalden de afgelopen jaren vervolginvesteringen op en leidden tot commerciële producten zoals ThreadStone, Digital Evidence Dashboard, Foxguard en SAM Robot. Robot Robots Company, het bedrijf achter SAM Robot, kreeg voor de doorontwikkeling van haar innovatie vorig jaar een kapitaalinjectie van 5 miljoen euro. InnovationQuarter (IQ) was hierbij één van de investeerders. In totaal investeerde IQ al in 7 security bedrijven. Met de overname van Authasas door een Engelse investeerder volgde bovendien ook al de eerste succesvolle exit van het fonds. Internationale acquisitie: bedrijven en conferenties De internationale activiteiten van Den Haag en partners zijn gericht op samenwerking, acquisitie en handelsbevordering. Zo begeleidde IQ het afgelopen jaar de vestiging van 10 security bedrijven. Volgens prognose van die bedrijven leidt dat de komende 3 jaar tot de creatie van 140 banen en 15 miljoen euro aan investeringen. De acquisitiesamenwerking tussen IQ, NFIA, HSD en gemeente Den Haag vertoont een sterke stijgende lijn: van respectievelijk 1 en 5 vestigingen in 2014 en 2015 naar jaarlijks 11 nieuwe vestigingen in 2015 en Het afgelopen jaar was onze stad opnieuw het toneel van prominente security bijeenkomsten en meerdaagse conferenties met een internationaal publiek. Zoals de GSMA Mobile 360 Privacy & Security (over mobile security en het Internet of Things), TUSExpo (over onbemande systemen, waaronder drones), CIPRE (over de bescherming van vitale infrastructuur), het Security Research & Innovation Event (door HSD samen met Europese Commissie) en NRC Live Cyberinsecurity (over digitale veiligheid). Eerder zorgden de Nuclear Security Summit (NSS) in 2014 en de Global Conference on Cyber Space (GCCS) in 2015 voor veel internationale bezoekers en bekendheid van Den Haag als congres- en vestigingslocatie. Zo bezochten bezoekers uit 30 landen de HSD Campus tijdens de Cyber Security Week, die gelijktijdig met de GCCS werd georganiseerd, en trok diezelfde Cyber Security Week veel traditionele, online en sociale media-aandacht met o.a. items in NRC, New York Business Journal, NOS Journaal, Jeugd Journaal en Radio 1. De totale mediawaarde van de Cyber Security Week werd berekend op 4,5 miljoen euro. De week droeg daardoor substantieel bij de profilering en positionering van Nederland als Secure Digital Gateway to Europe met HSD en Den Haag als essentiële onderdelen. In september 2017 organiseren we daarom een nieuwe Cyber Security Week. IQ is hiervoor met 10 ambassades in gesprek om inkomende bedrijvendelegaties naar Den Haag te organiseren. Dergelijke evenementen zorgen ervoor dat Den Haag zich sterk profileert als aantrekkelijke vestigingslocatie voor security bedrijven. Deze conferenties bieden Haagse bedrijven bovendien een podium om hun kennis, expertise en oplossingen te presenteren aan een internationaal publiek en dragen zo bij aan handelsbevordering. Bovenal trekken dergelijke conferenties veel zakelijke bezoekers naar de stad (uitgaande van bezoekers per dag is een driedaagse conferentie zoals de TUSExpo bijvoorbeeld goed voor meer dan 1 miljoen euro aan directe bestedingen in de stad aan o.a. horeca, vervoer en hotelovernachtingen). Economische impact Om u een beeld te geven van de wijze waarop al deze ontwikkelingen economisch renderen stuur ik u ter kennisname de meest recente economische impactstudie naar het veiligheidscluster in de regio Den Haag. Dit onderzoek is door Policy Research uitgevoerd in opdracht van HSD. Ook in 2014 en 2016 bracht Policy Research de omvang van het veiligheidscluster in kaart. 3/5

4 Er is door Policy Research gekeken naar de werkgelegenheid, het aantal vestigingen, de totale omzet en toegevoegde waarde. Het onderzoek maakt daarbij een onderscheid tussen traditionele veiligheid (zoals persoons- en objectbewaking) en niet-traditionele veiligheid (het technologie gedreven deel van de veiligheidssector, zoals cybersecurity). De studie van Policy Research geeft een positief beeld: de economische impact van het cluster blijft toenemen en deze groei is structureel hoger dan de landelijke groeipercentages. Een overzicht van de belangrijkste bevindingen: Werkgelegenheid Het veiligheidscluster groeide in een jaar met 400 nieuwe banen tot banen binnen de HSDdeelsectoren National Security, Cyber Security, Critical Infrastructure, Urban Security, Forensics en Education & Research. Deze groei ligt met 2,9% aanzienlijk hoger dan de landelijke groei van 1,7%. Cybersecurity is hierbij met 12% werkgelegenheidsgroei bij afstand de snelst groeiende deelsector in Den Haag. Het Haagse veiligheidscluster is goed voor 25% van de totale werkgelegenheid binnen het Nederlandse veiligheidsdomein. Daarnaast is de schil rondom de HSD-deelsectoren nog eens goed voor banen bij veiligheidsdiensten, zoals politie en brandweer, en veiligheidsgerelateerde onderdelen van ministeries. In totaal betreft de werkgelegenheid in beide schillen banen. Deze groeiende bedrijvigheid en het toenemende aantal internationale veiligheidsconferenties in Den Haag zorgen bovendien voor indirecte werkgelegenheid in sectoren zoals advies, horeca, marketing & communicatie. Deze extra banen zijn nog niet meegenomen in de economische impactstudie van Policy Research. Vestigingen Het aantal vestigingen in de regio Den Haag is met 8% gestegen naar ruim 400 bedrijven. Een jaar eerder was het cluster nog goed voor 375 vestigingen. De regio is goed voor meer dan 10% van het landelijke aantal vestigingen. Landelijk groeide het aantal vestigingen met ruim 9% ten opzichte van een jaar daarvoor. Een mogelijke verklaring hiervoor is de toename van het aantal zzp ers in de traditionele veiligheidssector. De relatief sterkste stijging is waargenomen in de niet-traditionele veiligheidssector in de regio Den Haag met veel start-ups, met name op het gebied van cybersecurity. Omzet en toegevoegde waarde De totale omzet van het veiligheidscluster in de regio Den Haag steeg met 6,7% tot 2,3 miljard euro. De regio Den Haag is daardoor goed voor 32% van de landelijke omzet, die 7,2 miljard euro bedraagt en afgelopen jaar met 4,8% groeide. Het niet-traditionele veiligheidsdomein in de regio Den Haag is opnieuw verantwoordelijk voor de sterkste jaarlijkse groei: de omzet nam toe met 7,4%. In 2015 was de toegevoegde waarde van het veiligheidscluster aan de Nederlandse economie 1,23 miljard euro. Dat is een toename van 80 miljoen euro ten opzichte van het jaar daarvoor. In totaal nam de toegevoegde waarde van de Nederlandse veiligheidssector met 200 miljoen euro toe tot 3,8 miljard euro. Het Haagse veiligheidscluster heeft dus een aanzienlijk aandeel in de totale toegevoegde waarde en jaarlijkse groei. Kortom Met 400 nieuwe banen en sterke economische groeicijfers heeft Den Haag haar positie als zwaartepunt van het Nederlandse veiligheidsdomein het afgelopen jaar verder versterkt. Om te zorgen dat deze positieve trend zich de komende jaren doorzet zal de gemeente zich onvermoeid inzetten voor verdere ontwikkeling van het cluster. Dit doen we onder andere door onze betrokkenheid bij Stichting HSD, met de doorontwikkeling van de HSD Campus, de organisatie van een nieuwe, internationaal aansprekende Cyber Security Week in september 2017 en onverminderde aandacht voor essentiële randvoorwaarden zoals talent, kapitaal en cross-overs met andere Haagse topsectoren en programma s. 4/5

5 Ik nodig u hierbij van harte uit voor een werkbezoek aan de HSD Campus, zodat u in persoon kennis kunt maken met The Hague Security Delta en alle activiteiten die hier plaatsvinden. Daarnaast doe ik u de suggestie van een werkbespreking zodat wij u in meer detail kunnen bijpraten over onze inspanningen op het gebied van Security. Met vriendelijke groet, Saskia Bruines 5/5