Aanleiding. Economische impuls regio Waterberging Natuurontwikkeling Recreatie

Transcriptie

1 Robert Boonstra 11 maart 2008

2 Inhoud presentatie Aanleiding van het project Inrichting van het gebied Monitoring vul- en startfase Monitoring ontwikkeling van het meer Resultaten 2007

3 Aanleiding Economische impuls regio Waterberging Natuurontwikkeling Recreatie

4 De start..

5

6 Verantwoordelijkheden waterschap Waterkwaliteit Beheer oevers en kaden Peilbeheer en Waterberging

7 Streefbeeld Oldambtmeer Een helder matig met planten begroeid water (20 60 % vegetatie) Zichtdiepte cm Externe fosfaatbelasting 0,8 mg P/ m 2 per dag Viswatertype Snoek-Blankvoorn (open water) Viswatertype Ruisvoorn-Snoek (ondiepe ecologische zones)

8 Leuk verhaal, maar waar lopen we in de praktijk tegen aan.. Voedselrijke bodem Voedselrijk vulwater Hoe zorg je voor de juiste soorten vegetatie in het meer.

9 Maatregelen voor een goede startsituatie Diepploegen van de bodem Defosfateren van het inlaatwater Aanleggen van kweekvijvers

10 Aanlegfase: kweekvijvers Chemische waterkwaliteit Ecologie Aquatische vegetatie Bodem Grondsoorten (bedekking percentages) Chemische analyse (nalevering voedingstoffen)

11 Oostwold Finsterwolde B Midwolda #þ A #þ #þ #þ #þ C D E monsterpunt inlaatwater kweekvijvers # Winschoten Legenda bijlage 5 aanvoerroute vulwater #þ # Vulpunt kweekvijvers Aanv oerroute v ulwater.shp Monsterpunt inlaatwater kweekvijvers Datum: Contouren kweekvijvers bijgewerkt.shp Contouren blauwe stad bijgewerkt.shp Topografische ondergrond: Topografis che Dienst Emmen Wat erschap Hunze en Aa's Aquapark AD VEENDAM tel: (0598) fax : (059 8) waters chap@hu nze enaas.nl Tekenaar: PPS Schaal 1:30000 N Pr oject: O:\GIS_MON ITORIN GSPROJECTEN\GIS_PPS\GIS_BLAUWE_STAD\ BLAUWESTAD.APR

12

13 Aanlegfase: diepploegen Bemonstering van geploegde bodem Chemische analyse op nalevering voedingstoffen (ook op labschaal getest) Grondsoorten (bedekking percentages)

14 Diepploegen

15

16 Stoffenbalans Vulfase Debieten (aanvoer) gemalen Neerslag Monitoring defosfatering bij waterinlaat Nalevering waterbodem (Kwaliteit toekomstige meerbodem is bij 0-meting in de aanlegfase bepaald) Ecologische ontwikkeling Bijv: rietoevers

17

18 Defosfateren inlaatwater

19

20 Resultaten vulfase; defosfatering resultaten defosfatering vulpunt Oostwolderweg 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0 vr wo ma za do di zo vr wo ma za do di zo vr wo ma za do di zo vr wo ma za do di zo vr wo ma za do di zo vr wo ma za concentratie (mg/l) debiet (m3/min) neerslag (mm/dag) inlaat 6604 (meting lab.) uitlaat 6611 (meting lab.) 6615 inlaat bezoekerscentrum streefwaarde inlaatwater uitlaat (automatische meting, dag gemiddelde) inlaat (automatische meting, dag gemiddelde) 6617 meer midden zuid 6620 compartimenteringsdam debiet m3/min

21 Ontwikkelingsfase Voortzetten monitoring voor stoffenbalans Chemische waterkwaliteit Waterbodem Ecologie (Aquatische) vegetatie Macro-invertebraten Fytoplankton Visstand Amfibieën Vogels

22 Aandachtpunten Opwerveling van sediment/slib Risico s waterberging Nalevering van nutrienten vanuit de bodem? Realisatie van de gewenste vegetatie Hoe blauwalgenbloei in het nieuwe meer voorkomen? (zwemwaterfunctie noordzijde) Vraat door vogels, effecten en bestrijding? Zuivering met driehoeksmosselen?

23 Chemie

24 0,2 0,18 0,16 0,14 0,12 0,1 0,08 0,06 0,04 0,02 0 Totaal fosfaat in het Oldambtmeer datum 6615 weg bezoekerscentrum 6617 meer midden west 6620 compartimenteringsdam streefwaarde Oldambtmeer 6618 meer midden oost 6619 het Riet P-tot (mg/l)

25 Doorzicht Oldambtmeer datum 6615 weg bezoekerscentrum 6617 meer midden west 6620 compartimenteringsdam 6618 meer midden oost 6619 het Riet zichtdiepte streefbeeld doorzicht (cm)

26 vegetatie

27 Vegetatie 2007 Huidige situatie: ontoereikend-matig Ondergedoken vegetatie open water: zeer brede spreiding in bedekking (0-80%). Gemiddeld 1/3 deel van het meer bedekt. Ontwikkeling oevervegetatie nog in pioniersstadium: lokaal Rietzones met daartussen kale oevers. Noordelijk deel: zowel oever-, drijvende en submerse vegetatie sterk beinvloed door golfslag - > lage abundanties en soortenrijkdom.

28 Vegetatie Soortensamenstelling: voor jonge karakter meer relatief veel soorten ondergedoken waterplanten (15). Meest voorkomende waterplanten: Smalle Waterpest Tenger Fonteinkruid Gedoornd Hoornblad Veenwortel Opmerkelijke vondsten: Kranswieren

29 Abundantie Vegetatie percentage Reeks Oeverplanten- Oever GEP-situatie Submers open water Submersoever Submers- Totale Meer GEP-situatie

30 Vegetatie 2007, Soortensamenstelling % VAN REFERENTIE OEVERZONE OPEN WATER TOTALE MEER GEP

31 Meest voorkomende planten in 2007 (in %) Persicaria amphibia Potamogeton natans Potamogeton pectinatus Lemna trisulca Callitriche sp. Chara sp. Nymphaea alba Myriophyllum spicatum Potamogeton perfoliatus Potamogeton crispus Ranunculus circinatus Potamogeton pusillus Ceratophyllum demersum Elodea nuttallii

32 Macrofauna

33 Macrofauna 2007 Huidige situatie matig ontoereikend Grote verschillen in soortensamenstelling Noord- / Zuidbekken. Pioniersstadium: aandeel niet-relevante soorten nog te hoog in gehele meer + laag aantal kenmerkende soorten. Noordbekken: groot % negatieve indicatoren -> koppeling met lage bedekking ondergedoken waterplanten / golfslag? Zuidbekken: voldoet aan verwachting: met toename diversiteit waterplanten / biotopen ook toename aantal kenmerkende soorten + % positieve en kenmerkende taxa.

34 Indicatoren macrofauna % 90% 80% 70% % 50% 40% 8 5 Niet relevante indicatoren % abund. Negatieve indicatoren % abund. Positieve indicatoren + kenm. taxa % abund. 30% % 35 10% 0% Zuidwestbekken,midden Noordbekken GEP-situatie 14

35 Kenmerkende taxa % aantal Kenmerkende taxa % aantal Zuidwestbekken,midden Noordbekken GEP-situatie

36 Visstand Brasem 7% Brasem 10% Relatieve gewichts-aandeel aantals-aandeel Blankvoorn Blankvoorn 25% 23% Baars 31% Baars 30% Zeelt 1% Pos 1% Pos Ruisvoorn 2% 6% Snoekbaars Ruisvoorn 4% 12% Snoekbaars 1% Snoek 25% Snoek 3% Tiendoornige Tiendoornige Stekelbaars 0% Zeelt Stekelbaars 1% 18%

37 Streefbeeld Oldambtmeer Een helder matig met planten begroeid water (20 60 % vegetatie) Zichtdiepte cm Externe fosfaatbelasting 0,8 mg P/ m 2 per dag Viswatertype Snoek-Blankvoorn (open water) Viswatertype Ruisvoorn-Snoek (ondiepe ecologische zones)