Hét adres voor al uw vragen over betalen, sparen, verzekeren en pensioenen

Transcriptie

1 Hét adres voor al uw vragen over betalen, sparen, verzekeren en pensioenen

2

3 Inhoud De Informatiedesk van de Nederlandsche Bank 5 Depositogarantiestelsel 7 Uw pensioen achterhalen 9 Verzekeren 13 Guldens, andere oude Europese valuta en eurobiljetten 14 Geld opnemen, overboeken en betalen in de Europese Unie (EU) 17 Heeft u een klacht? 19 Adressen voor vragen en klachten over financiële instellingen en praktijken 21 3

4

5 Ter inleiding Voor al uw vragen over betalen, sparen, verzekeren en pensioenen bent u bij de Informatiedesk van de Nederlandsche Bank (DNB) aan het goede adres. Veel informatie kunt u vinden op Voor specifieke vragen kunt u ons ook mailen of bellen. info@dnb.nl. Tel: (gratis) op werkdagen 9.00 tot uur. Wij kunnen de meeste vragen beantwoorden. Maar helaas niet alle vragen. Zo mag DNB u geen advies geven. In deze brochure geven wij antwoord op de meest gestelde vragen. Dat zijn vragen over; het garantiestelsel voor spaargeld, het achterhalen van uw pensioen en verzekeringen, guldens inwisselen, betalen in europa en het indienen van klachten. De medewerkers van de Informatiedesk 5

6

7 Depositogarantiestelsel Wat is het depositogarantiestelsel? Het depositogarantiestelsel is bedoeld om de rekeninghouders bij een bank te beschermen. Als een bank failliet gaat, stelt de Nederlandsche Bank (DNB) het depositogarantiestelsel in werking. Hierdoor kunt u op korte termijn weer over uw spaargeld beschikken. Welk bedrag wordt door het depositogarantiestelsel gedekt? Het depositogarantiestelsel garandeert de tegoeden op de meeste betaal- en spaarrekeningen tot een maximum van EUR Dit maximumbedrag geldt per (rechts) persoon per vergunninghoudende bank, ongeacht het aantal rekeningen dat u hebt. Dit betekent dat wanneer u meerdere rekeningen hebt, de maximale dekking geldt voor het totale saldo. Wat zijn de voorwaarden voor dekking? Om in aanmerking te komen voor een vergoeding moet aan een aantal voorwaarden zijn voldaan: Uw bank valt onder het depositogarantiestelsel U komt zelf (als rekeninghouder) voor vergoeding onder het depositogarantiestelsel in aanmerking Uw rekening(en) vallen onder het depositogarantiestelsel. Hoe kan ik achterhalen of een bank onder het depositogarantiestelsel valt? Alle banken die een bankvergunning hebben van DNB vallen onder het depositogarantiestelsel. In het register op de website van DNB kunt u zien of uw bank onder het depositogarantiestelsel valt. In dit register vindt u een overzicht van alle banken die onder het Nederlandse garantiestelsel vallen. Neem hiertoe de volgende stappen: Ga naar de-consument-en-toezicht/registers/wftdg/index. jsp Voer de naam van uw bank in en klik op de oranje knop Zoeken. Als de naam van uw bank verschijnt in het zoekresultaat, valt deze onder het depositogarantiestelsel. De Informatiedesk van DNB kan u ook vertellen of een bank onder het depositogarantiestelsel valt. De contactgegevens vindt u in deze brochure. Daarnaast kunt u voor meer informatie ook bij uw bank terecht. Wie kan aanspraak maken op een vergoeding onder het depositogarantiestelsel? Particulieren kunnen een beroep doen op het depositogarantiestelsel. Het depositogarantiestelsel geldt 7

8 ongeacht woon- of verblijfplaats, nationaliteit of leeftijd. Volwassenen en kinderen vallen dus zelfstandig onder het depositogarantiestelsel. Een kleine groep particulieren komt niet in aanmerking voor een vergoeding onder het depositogarantiestelsel. Onder deze groep vallen onder andere de bestuurders van de failliete bank, mensen die een belang hebben van vijf procent of meer in die bank of de directe familie van deze personen. Zakelijke rekeningen van kleine, niet-financiële ondernemingen komen ook in aanmerking voor een vergoeding onder het depositogarantiestelsel. Kleine ondernemingen zijn ondernemingen die een verkorte balans mogen publiceren. Ook de eigenaar van een eenmanszaak komt in aanmerking voor vergoeding onder het deposito garantiestelsel. Een eenmanszaak is echter geen aparte rechtspersoon. Het tegoed op de rekening van een eenmanszaak behoort toe aan de eigenaar, een natuurlijk persoon. Dit saldo wordt bij eventuele andere tegoeden van de eigenaar bij diezelfde bank opgeteld. De maximale vergoeding onder het depositogarantiestelsel bedraagt EUR Valt mijn rekening onder het depositogarantiestelsel? Het depositogarantiestelsel geldt in principe voor tegoeden op betaalrekeningen, lopende rekeningen spaarrekeningen en bijzondere spaarrekeningen, zoals termijndeposito s, levensloop- en spaarloonregelingen. Aandelen en andere financiële instrumenten, obligaties 8 aan toonder en (levens)verzekeringen vallen niet onder het depositogarantiestelsel. Bovenstaande informatie over het depositogarantiestelsel is algemeen van aard. Als u zeker wilt weten of uw specifieke rekening/product onder het depositogarantiestelsel valt, kunt u contact opnemen met uw bank. Uw bank kan u vertellen of het tegoed op uw rekening onder het deposito garantiestelsel valt. Wie betaalt het depositogarantiestelsel? De Nederlandse banken betalen het depositogarantiestelsel, niet DNB of de Nederlandse Staat. Vanaf 1 juli 2015 wordt de opzet van financiering van het depositogarantiestelsel gewijzigd. Vanaf die datum moeten de banken vooraf een bijdrage storten in een fonds in plaats van een omslag over de banken achteraf. Wanneer er een beroep op het depositogarantiestelsel wordt gedaan, keert het fonds uit aan DNB. DNB betaalt vervolgens aan de rekeninghouders van de failliete bank uit. Is het fonds niet toereikend, dan worden de resterende kosten, naar rato, doorberekend aan de Nederlandse banken die deelnemen aan het depositogarantiestelsel. Dit heeft verder geen gevolgen voor u. Wat is de rol van de Nederlandsche Bank? DNB voert het depositogarantiestelsel uit. Als een bank failliet gaat, beoordeelt DNB (op basis van de administratie van die bank) of u in aanmerking komt voor een vergoeding uit hoofde van het depositogarantiestelsel. Is dit het geval, dan stelt DNB de hoogte van uw vergoeding vast en verzorgt zij de uitbetaling. Nadat het depositogarantiestelsel in werking is gesteld, zorgt DNB ervoor dat u binnen twintig werkdagen weer over uw geld kunt beschikken.

9 Uw pensioen achterhalen Weet u niet meer of en waar u pensioen heeft opgebouwd? De Informatiedesk kan u op weg helpen om te achterhalen waar uw pensioen is gebleven. Ook kunt u bij ons terecht voor meer algemene vragen over pensioenen en pensioenuitvoerders (pensioenfonds of verzekeraar). Op kunt u zien hoeveel pensioen u hebt opgebouwd. U kunt met DigiD op deze website inloggen en zo al uw gegevens in één oogopslag zien. U kunt hier informatie vinden over uw AOW, uw pensioen en pensioenuitvoerder. De pensioenuitvoerder is een pensioenfonds of een verzekeraar. Niet iedereen die werkt, bouwt pensioen op. Dat verschilt per werkgever. En er zijn individuele verschillen. Zo was het vóór 1970 gebruikelijk dat vrouwen pas vanaf hun dertigste jaar pensioenrechten konden opbouwen en mannen vanaf de leeftijd van 25 jaar. Wat doe ik als een pensioen niet op mijn overzicht staat? Op kunt u zien waar u welk pensioen hebt opgebouwd. Als u een pensioen mist, neem dan contact op met de pensioenuitvoerder die u in het overzicht mist. Als u niet weet wie dit is dan kunt u het volgende doen: Informeer bij uw vroegere werkgever of bij vroegere collega s naar de naam en het adres van de pensioenuitvoerder. Is uw werkgever niet te vinden, informeer dan bij een vakorganisatie of het bedrijf daar bekend is en of het bedrijf werkzaam was in een sector waar een verplichte bedrijfstakpensioenregeling gold. Informeer bij de Kamer van Koophandel of het bedrijf misschien onder een andere naam opereert, is overgenomen, verhuisd of failliet verklaard. Mogelijk kan het Verbond van Verzekeraars of de Pensioen Federatie uw vroegere werkgever in verband brengen met een pensioen uitvoerder. U bereikt binnenkort de pensioengerechtigde leeftijd maar u heeft nog niets vernomen van het pensioenfonds van uw (vroegere) werkgevers(s). Wat nu? Meestal wordt er door de pensioenuitvoerder automatisch een aanvraagformulier verstuurd. Dit ontvangt u een paar maanden voordat u met pensioen gaat. Ontvangt u dit niet, neem dan contact op met uw pensioenuitvoerder. Doe dat uiterlijk drie maanden voor de pensioendatum, dan weet u zeker dat u uw pensioen op tijd krijgt. 9

10

11 Waar blijft mijn pensioen als de pensioenuitvoerder niet meer bestaat? U verliest nooit uw pensioenrechten. Als uw pensioenuitvoerder is opgeheven, heeft u nu een andere pensioenuitvoerder. Want als een pensioenuitvoerder ermee stopt, dan zal die zijn hele portefeuille overdragen aan een andere pensioenuitvoerder. Op vindt u lijsten met oude pensioenfondsen en oude levensverzekeringsmaatschappijen. Daar vindt u terug wie de nieuwe pensioenuitvoerder is. U kunt de naam van de nieuwe pensioenuitvoerder ook vinden op als u inlogt met DigiD. Waar let de Nederlandsche Bank op bij pensioenuitvoerders? De Nederlandsche Bank houdt toezicht op de pensioenuitvoerders. Dat zijn pensioenfondsen en verzekeraars met een pensioenregeling. De toezicht houder houdt scherp in de gaten of de pensioen uitvoerders voldoende vermogen hebben. Ze moeten natuurlijk voldoende geld hebben om aan de pensioenverplichtingen te kunnen voldoen. Niet alleen vandaag, maar ook morgen. Ook toetst DNB de deskundigheid en betrouwbaarheid van de bestuurders. Dit is belangrijk, want het bestuur van een fonds beslist hoe het vermogen wordt belegd. DNB let erop dat het bestuur het geld zorgvuldig beheert. Waar krijg ik meer informatie over pensioenen? Meer informatie vindt u op de volgende websites: Ook kunt u bellen met of mailen naar de Informatiedesk van DNB. Tel: (gratis) op werkdagen van 09:00 tot 17:00 uur. info@dnb.nl Website: 11

12

13 VERZEKEREN Is mijn oude verzekeringspolis nog geldig? Heeft u een oude polis van een levensverzekering of begrafenisfonds? Meestal is de polis nog gewoon geldig. U kunt hiervoor terecht bij de verzekeringsmaatschappij die op polis staat. Soms bestaat de verzekeringsmaatschappij niet meer. Uw verzekering is dan overgenomen door een ander bedrijf of fonds. U kunt bij DNB de nieuwe gegevens krijgen. Deze vindt u op onze site. Komt u er niet uit? Neem dan contact op met DNB. Valt mijn levensverzekering ook onder een garantieregeling? Er is geen garantieregeling voor levensverzekeringen. Mocht een verzekeraar in financiële nood komen, dan kan een opvangregeling in werking treden. Dit betekent dat uw polis wordt ondergebracht bij een andere verzekeraar. Waar let de toezichthouder (DNB) op bij verzekeraars? De toezichthouder let op de financiële positie van verzekeraars. Zo ziet DNB erop toe dat verzekeraars het geld goed beheren, zich aan de regels houden, en geen al te grote risico s nemen. Ook controleert DNB de des kundigheid en betrouwbaarheid van de bestuurders. Dat alles is in het belang van de verzekerden. U betaalt premie, en wilt natuurlijk de zekerheid dat de verzekeraar kan uitbetalen als er schade of een ongeval is. DNB controleert verzekeraars op basis van de wet. Dat is de Wet op het financieel toezicht (Wft). Dit toezicht is geen garantie dat een verzekeraar nooit in moeilijkheden kan komen, maar maakt de kans daarop wel aanzienlijk kleiner. Verzekeraars moeten altijd een vergunning hebben van DNB. Een onderneming zonder vergunning mag nooit verzekeringen aanbieden. 13

14 Guldens, andere oude Europese valuta en eurobiljetten Guldens inwisselen Sommige guldenbiljetten kunt u nog inwisselen bij de Nederlandsche Bank (DNB) tot en met 31 december Guldenmunten (als dubbeltjes, kwartjes en guldens) zijn niet meer in te wisselen. Bij de omwisseling geldt de officiële vaste koers: 1 euro = 2,20371 gulden. Een biljet van tien gulden is dus ongeveer EUR 4,50 waard. Voor het inwisselen worden door DNB geen kosten in rekening gebracht. Niet alle oude guldenbiljetten zijn nog in te wisselen. Op staat het Overzicht in te wisselen biljetten waarin u kunt terugvinden welke biljetten u kunt inwisselen voor euro s. U kunt guldenbiljetten per post opsturen of langs brengen bij de Nederlandsche Bank te Amsterdam. Daarvoor heeft u een geldig legitimatiebewijs en het formulier Aanvraag voor omwisselen van gulden bankbiljetten nodig. Het formulier staat op Guldenbiljetten worden niet ingewisseld wanneer: de biljetten ná 27 januari 2002 zijn verkregen als betaling voor beroeps- of bedrijfsmatige activiteiten de biljetten ná 27 januari 2002 zijn verkregen als betaling voor geleverde goederen of diensten de biljetten verkregen zijn uit een handeling die strafbaar is volgens de Nederlandse wet. 14 Oude valuta s uit eurolanden Oude valuta s uit andere eurolanden kunt u niet inwisselen bij DNB. Soms is het mogelijk om oude valuta s uit eurolanden in te wisselen bij de centrale bank van het betreffende land. Op staat een overzicht van alle centrale banken van de eurolanden. Eurobiljet app DNB heeft in december 2011 de Eurobiljet app geïntroduceerd die in vier stappen laat zien hoe u een eurobiljet kunt controleren. Het virtuele biljet van de app werkt net als een echt biljet. Zo is de voelbare inkt ook echt te voelen en wanneer u uw telefoon tegen het licht houdt, ziet u wat er gebeurt met het watermerk. De Eurobiljet app is ontwikkeld voor Apple en Android. Voor de overige smartphones is een mobiele website ontwikkeld. De app is gratis te downloaden. Echtheidskenmerken In de eurobankbiljetten zijn verschillende echtheidskenmerken verwerkt. Daaraan kunt u in een oogopslag een echt bankbiljet herkennen. Voel de verhoogde druk: door de drukprocedures voelen de bankbiljetten bijzonder aan. Kijk naar het bankbiljet en houd het tegen het licht: het watermerk, de veiligheidsdraad en het doorzichtcijfer worden zichtbaar. Deze drie kenmerken zijn alle aan de voor- én achterzijde van een echt bankbiljet te zien.

15 Kantel het bankbiljet: aan de voorzijde ziet u de verspringende afbeelding in het hologram. Aan de achterzijde ziet u de glanzende band (op de biljetten van 5, 10 en 20) of het van kleur veranderende waardecijfer (op de biljetten van 50, 100, 200 en 500). Wat te doen met een vals biljet? Een vals biljet uitgeven is strafbaar. Vermoedt u een vals biljet in handen te hebben? U heeft dan drie mogelijkheden. Als u iets kunt vertellen over de herkomst van het biljet, bijvoorbeeld van wie of waar u het heeft gekregen, ga er dan mee naar de politie. U ontvangt een bewijs van afgifte. Stelt de politie vast dat het echt is (eventueel na onderzoek), dan krijgt u uw biljet of de tegenwaarde terug. U kunt met een vals biljet ook naar uw bank gaan. U ontvangt een bewijs van afgifte. Stelt uw bank vast dat het biljet echt is (eventueel na onderzoek), dan krijgt u uw biljet of de tegenwaarde terug. U kunt het biljet ook langs brengen of per post naar de Nederlandsche Bank sturen samen met het formulier Inzending verdachte euro bank biljetten. Stelt DNB vast dat het biljet echt is, dan krijgt u de tegenwaarde op uw giro- of bankrekening gestort. Het formulier kunt u downloaden van onze website of aanvragen bij onze Informatie desk. Beschadigde euro bank biljetten Heeft u een beschadigd biljet? Als meer dan de helft van het oorspronkelijke biljet over is, dan krijgt u de waarde vergoed van de Nederlandsche Bank. Biljetten waarvan nog maar 50% of minder over is, worden niet vergoed, tenzij het ontbrekende deel aantoonbaar vernietigd is. De tegenwaarde van de beschadigde biljetten wordt op uw bank- of girorekening gestort. Beschadigde biljetten kunt u opsturen of langs brengen. U heeft hiervoor het formulier Aanvraag voor vervanging van beschadigde euro bank biljetten en een geldig legitimatiebewijs nodig. Als u het biljet opstuurt, moet u een kopie van uw legitimatiebewijs bijvoegen. Het formulier en een routebeschrijving naar ons kantoor staan op DNB en euro bank biljetten De Nederlandsche Bank (DNB) is verantwoordelijk voor het uitgeven van euro bank biljetten in Nederland. Het slaan of in omloop brengen van de euromunten is géén taak van DNB, maar valt onder de verantwoordelijkheid van het Ministerie van Financiën. DNB zorgt voor de uitgifte van nieuwe biljetten en controleert dagelijks miljoenen bank biljetten op echtheid en kwaliteit. Schone en gave biljetten worden opnieuw in omloop gebracht; kapotte en vuile biljetten gaan in de versnipperaar en worden vervangen door nieuwe. 15

16

17 Geld opnemen, overboeken en betalen in de Europese Unie (EU) Zonder extra kosten kunt u met uw Nederlandse bankpas in veel Europese landen betalen in euro s en eurobankbiljetten opnemen bij geldautomaten. Volgens Europese wetgeving moeten Europese banken voor deze eurotransacties een gelijk tarief hanteren in eigen land en de andere EU-lidstaten. Aangezien Nederlandse banken u hiervoor geen kosten in rekening brengen in Nederland, doen ze dat evenmin voor uw geldopnames en betalingen in euro s in een ander land van de EU. Euro s opnemen met de creditcard is echter niet gratis. Hiervoor rekent uw bank u precies hetzelfde tarief in Nederland als in de andere EU-lidstaten. Aan geldopnames en betalingen in andere valuta s dan de euro zijn kosten verbonden. Dus als u bijvoorbeeld met uw bankpas Engelse ponden opneemt bij een geldautomaat in Groot- Brittannië brengt uw bank u hiervoor kosten in rekening. Overboekingen naar een ander EU-land Als u geld overboekt naar een ander EU-land, brengt uw bank u hiervoor geen kosten in rekening, mits: het gaat om een overboeking in euro s (zonder valuta wissel). het internationale bankrekeningnummer (IBAN) van de begunstigde en (tot 1 februari 2016) de bank identificatiecode (BIC) van de bank van de begunstigde zijn vermeld. de overboeking ten gunste is van een rekeninghouder in een EU-land. Nederlandse banken rekenen geen tarief voor binnenlandse overboekingen en doen dat conform de Europese wetgeving evenmin voor Europese overboekingen die aan deze voorwaarden voldoen. Is er niet aan al deze voorwaarden voldaan, dan kan uw bank u wel kosten in rekening brengen. Voor spoedbetalingen moet u altijd kosten betalen. Nederlandse banken hanteren een tarief voor binnenlandse spoedbetalingen en brengen hun klanten hetzelfde bedrag in rekening voor spoedbetalingen in euro s naar een ander EU-land. Voor vragen over de tarieven van een overboeking kunt u contact opnemen met uw bank. DNB en betalen DNB ziet toe op een veilig en betrouwbaar betalingsverkeer. Het toezicht is belangrijk voor het publiek. Immers, betaalsystemen die niet goed werken of waarmee fraude mogelijk is, kunnen de financiële stabiliteit ondermijnen. Ook onderzoekt DNB de kwaliteit, veiligheid, betrouwbaarheid en efficiency van nieuwe betaalproducten, zoals betalen per mobiel. 17

18 18

19 Heeft u een klacht? DNB is geen klachteninstituut. Als er een klacht binnen komt, gaat DNB niet tussen de betrokken instelling en haar klanten staan. DNB is bemiddelaar noch scheidsrechter bij geschillen. Er zijn in Nederland echter verschillende mogelijkheden om individuele klachten te beslechten. Een klacht indienen De meeste banken, pensioen fondsen en verzekeraars kennen een klachtenprocedure. In dat geval onderneemt u de stappen die daarin beschreven staan. De procedure is vaak terug te vinden in de product- of polis voor waarden, het pensioen reglement of de financiële bijsluiter. Als er geen klachtenprocedure bestaat, kunt u uw klacht het beste schriftelijk voorleggen aan de betreffende instelling. Een klacht over een bijkantoor of filiaal van een instelling legt u in eerste instantie daar voor. Mocht u er met het betreffende bijkantoor of filiaal niet uitkomen, dan kunt u uw klacht alsnog voorleggen aan het hoofdkantoor. Vergeet niet om kopieën te maken van al uw brieven. Een klacht over de behandeling van een klacht De meeste klachten worden naar tevredenheid afgehandeld. Maar als u na afloop van de klachtenprocedure ontevreden bent over het resultaat, dan kunt u vervolgens uw klacht voorleggen aan een geschillencommissie of in het uiterste geval aan de rechter. Geschillencommissies zijn onafhankelijke en onpartijdige instellingen. Zij hebben als voordeel dat zij eenvoudige procedures kennen, nauwelijks kosten in rekening brengen en relatief snel tot een uitspraak komen. In sommige gevallen zijn uitspraken van geschillencommissies bindend en kunt u uw klacht daarna niet meer voorleggen aan de rechter. Geschillencommissies bemiddelen overigens alleen bij consumentenzaken. Bedrijven kunnen hun klachten alleen aan de rechter voorleggen. Wat doet DNB met uw klacht? DNB is geen klachteninstituut en bemiddelt dan ook niet tussen de instelling en de klager. De mate waarin klanten klagen over een instelling en de aard van de klachten zijn voor DNB een belangrijke aanwijzing voor de wijze waarop een financiële instelling haar bedrijf in Nederland uitoefent. Bovendien kan de inhoud van klachten voor DNB een reden zijn voor het stellen van regels en voorschriften voor de bedrijfsvoering. Het toezicht op financiële instellingen zoals banken, verzekeraars, pensioen fondsen en trustkantoren, dat door DNB wordt uitgevoerd, draagt bij aan de bescherming van de belangen van rekeninghouders en de stabiliteit van het financiële stelsel. Dit kan onder meer bereikt worden als elke individuele financiële instelling in Nederland een verantwoorde bedrijfsvoering heeft. 19

20

21 Adressen voor vragen en klachten over financiële instellingen en praktijken Vragen over de euro, betalingen, banken, verzekeraars en pensioen fondsen: De Nederlandsche Bank Postbus AB Amsterdam Tel: (gratis) Klachten over pensioen fondsen Ombudsman pensioen en Postbus AN Den Haag Tel: en.nl Vragen of klachten over sparen, lenen, beleggen of verzekeren Autoriteit Financiële Markten Postbus GS Amsterdam Tel: (gratis) Klachten over financiële dienstverlening (exclusief pensioen fondsen) Klachteninstituut Financiële Dienstverlening (KiFiD) Postbus AG Den Haag Tel: (EUR 0,10 per minuut) Disclaimer Aan de inhoud van deze brochure kunnen geen rechten worden ontleend. De Nederlandsche Bank,

22 Colofon Deze brochure is een uitgave van de Nederlandsche Bank. Afdeling Communicatie Illustraties: Tom Schamp April 2014, de Nederlandsche Bank Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder voorafgaande en schriftelijke toestemming van de Nederlandsche Bank. Website: Infodesk: (gratis) 22

23

24