Agentschap Zorg en Gezondheid

Transcriptie

1 Agentschap Zorg en Gezondheid Luchtverontreiniging en geluidshinder in lokale mobiliteitsplannen en lokale ruimtelijke-ordeningsplannen. Resultaten gemeentebevraging 14 december 2016 Wouter Samyn Partner +32(0) Anne Borgers Partner +32(0)

2 ONDERZOEKSDOELSTELLINGEN Onderzoeken van de kennis van tools en methoden die lokale overheden hebben om geluidshinder en luchtverontreiniging in kaart te brengen in hun gemeente. Onderzoeken van de positie die lokale overheden innemen en hun aanpak wanneer het gaat over luchtverontreiniging en geluidshinder binnen mobiliteitsplannen en/of ruimtelijke ordeningsplannen. Onderzoeken van de drempels voor gebruik van de tools, kennis en methodes die voorhanden zijn.

3 ONDERZOEKSMETHODE Studiedag Ten einde de doelgroep te enthousiasmeren werd een studiedag georganiseerd over luchtverontreiniging en geluidshinder. Aantal deelnemers aan de studiedag: 24 Op deze studiedag werden twee groepsgesprekken gehouden met de deelnemers aan deze studiedag. Aangezien de deelnemers aan de studiedag bijna alle afkomstig waren uit grote steden werden additioneel 12 individuele interviews uitgevoerd met kleinere gemeenten. Face to Face gesprekken Met een gelijke discussiegids werden milieuambtenaren (#4), mobiliteitsambtenaren (#3), schepenen (#3) en studiebureaus (#2) bevraagd. Enquête Naast de kwalitatieve gesprekken werden ambtenaren ook online bevraagd aangaande hun kennisniveau van de tools alsook hoe de impact van lokale plannen op de gezondheid wordt geëvalueerd en in welke mate dit op dit ogenblik wordt uitgevoerd. 187 personen vulden de enquête in.

4 ACTIVITEITENALGEMEEN Met welke van de volgende activiteiten bent u op dit ogenblik bezig? Op dit ogenblik met een activiteit bezig waar luchtkwaliteit en geluid een rol kan spelen 65% Niet bezig met een activiteit waar luchtkwaliteit en geluid een rol kan spelen 35% 4 N=187

5 ACTIVITEITENDETAIL Met welke van de volgende activiteiten bent u op dit ogenblik bezig? Aanleg of heraanleg van openbaar domein 4 Ruimtelijk uitvoeringsplan 3 Mobiliteitsproject Mobiliteitsplan Stedenbouwkundige-vergunningstraject voor gevoelige bestemmingen Ruimtelijk structuurplan Locatiekeuze voor gevoelige bestemming 1 10% 9% 20% 25% Geen van deze 35% 5 N=187

6 KNELPUNTBEROEP? Gelieve voor elk van onderstaande functies aan te geven of iemand deze functie uitvoert binnen uw gemeente. Duurzaamheidsambtenaar 36% 31% 29% 4% Mobiliteitstambtenaar 19% 49% 27% 4% Ambtenaar ruimtelijke ordening 14% 46% 37% Milieuambtenaar 25% 64% 9% Deze functie is niet ingevuld Deze functie wordt uitgevoerd door 1 persoon, gecombineerd met andere domeinen Deze functie wordt uitgevoerd door 1 persoon Meerdere personen hebben deze functie binnen de gemeente 6 N=187

7 KNELPUNTBEROEP? Gelieve voor elk van onderstaande functies aan te geven of iemand deze functie uitvoert binnen uw gemeente. 93% 90% Percentage niet ingevulde of slechts ten dele ingevulde rollen. 7 67% 55% 4 28% 16% 24% 31% 8% 8% minder dan tussen en meer dan Mobiliteitstambtenaar Ambtenaar ruimtelijke ordening Milieuambtenaar Duurzaamheidsambtenaar

8 KENNISGEBRUIK Welk van de volgende informatiebronnen, toepassingen en tools om de impact van plannen en projecten binnen de domeinen mobiliteit en ruimtelijke ordening op gezondheid te evalueren kent u / heeft u al toegepast? Enkel ambtenaren N=156 Geluidsbelastingskaarten: Geven een beeld van de geluidsbelasting langs belangrijke wegen, spoorwegen, luchthavens en ag CAR Vlaanderen: Berekenen van huidige en toekomstige luchtkwaliteit, stedelijke omgeving Handleiding Integratie van milieuaspecten in het gemeentelijke mobiliteitsplan Rapport Analyse van omgevingslawaai en luchtverontreiniging in functie van ruimtelijk beleid Duurzame ruimtelijke planning: Opsomming maatregelen binnen RO die luchtverontreiniging kunnen verminderen Mobilometer: Zelfevaluatie van duurzaamheid en mobiliteitsbeleid Atmosys: Kaarten overzicht en voorspellingen luchtvervuiling IFDM-traffic: Berekenen van huidige en toekomstige luchtkwaliteit, nietstedelijke omgeving HEAT- Tool: Gezondheidswinst door wandelen of fietsen AIRQ+: Risicoanalyse gezondheidsimpact van luchtpollutie Decision Support Tool van Joaquin: Overzicht efficiëntie maatregelen luchtkwaliteit GES-tool - GezondheidsEffectScreening: Gezondheidsproblemen / milieueffecten / woningbouw en infrastructuurwerken Mimolo.be - Milieu en mobiliteit op lokaal niveau: Info over wisselwerking verkeer en luchtverontreiniging/geluidshinder SUMP - Sustainable Urban Mobility Plans: Helpt bij het ontwikkelen van duurzame stedelijke mobiliteitsplannen 7% 7% 9% 4% 8% 6% 4% 3% 0% 0% 1% 1% 0% 1% 0% 1% 0% 19% 21% 26% 40% Geluidsbelastingskaarten zijn het meest gekend en worden het meest gebruikt. CAR Vlaanderen en de handleiding Integratie van milieuaspecten in het gemeentelijke mobiliteitsplan zijn door een vijfde gekend maar worden slechts door een minderheid gebruikt. Over het algemeen is de kennis en gebruik van de tools heel beperkt. 8 Kennis Gebruik

9 ATTITIDE In welke mate gaat u akkoord met de volgende stellingen? 11% % 21% 53% 23% 49% 37% 4 46% 37% 40% 21% 25% 11% 16% 20% Beleidsmaker Ambtenaar Beleidsmaker Ambtenaar Beleidsmaker Ambtenaar In onze gemeente is de impact van het gemotoriseerd wegverkeer op de gezondheid van onze burgers minimaal. Rekening houden met luchtvervuiling en geluidshinder in plannen en projecten binnen de domeinen mobiliteit en ruimtelijke ordening betekent een daling van de gezondheidskost op lange termijn. Onze gemeente houdt te weinig rekening met luchtvervuiling en geluidshinder door gemotoriseerd verkeer. 9 Helemaal niet akkoord Eerder niet akkoord Eerder akkoord Helemaal akkoord Geen mening

10 GELUIDLUCHTGEZONDHEID In welke mate wordt er in uw gemeente bij de opmaak en/of beoordeling van plannen en projecten binnen de domeinen mobiliteit en ruimtelijke ordening rekening gehouden met de volgende factoren? 35% 39% 24% 17% 24% 4 34% 4 31% 3% 7% 3% Luchtvervuiling Geluidshinder Gezondheid van de burger 10 Hier wordt helemaal geen rekening mee gehouden Hier wordt rekening mee gehouden maar is zeker niet doorslaggevend in de plannen Hier wordt rekening mee gehouden en kan betekenen dat de plannen gewijzigd worden Dit is één van de belangrijkste elementen die geëvalueerd worden bij het opstellen van de plannen

11 GELUIDLUCHTGEZONDHEID 11 In welke mate wordt er in uw gemeente bij de opmaak en/of beoordeling van plannen en projecten binnen de domeinen mobiliteit en ruimtelijke ordening rekening gehouden met de volgende factoren? 47% 30% 33% 40% 15% 24% 18% 10% 13% 37% 43% 40% 36% 45% 4 48% 40% 55% 17% 20% 27% 23% 35% 30% 25% 38% 28% 10% 13% 5% Lucht Geluid Gezondheid Lucht Geluid Gezondheid Lucht Geluid Gezondheid minder dan tussen en meer dan Hier wordt helemaal geen rekening mee gehouden Hier wordt rekening mee gehouden maar is zeker niet doorslaggevend in de plannen Hier wordt rekening mee gehouden en kan betekenen dat de plannen gewijzigd worden Dit is één van de belangrijkste elementen die geëvalueerd worden bij het opstellen van de plannen

12 DREMPELS Waarom wordt er bij de opmaak en/of beoordeling van plannen en projecten binnen de domeinen mobiliteit en ruimtelijke ordening geen of weinig rekening gehouden met de impact op gezondheid van de burger? Een gebrek aan kennis over hoe dit geëvalueerd kan worden Te weinig personeel om dit te evalueren Daar wordt niet aan gedacht Gebrek aan ondersteuning vanuit de overheid Politieke beslissingen De impact van mobiliteit of ruimtelijke ordening op volksgezondheid is minimaal in mijn gemeente Te duur Andere reden 70% 45% 36% 29% 26% 18% 1 11% Te moeilijk / te weinig gegevens 12

13 DREMPELS Waarom wordt er bij de opmaak en/of beoordeling van plannen en projecten binnen de domeinen mobiliteit en ruimtelijke ordening geen of weinig rekening gehouden met de impact op gezondheid van de burger? Een gebrek aan kennis over hoe dit geëvalueerd kan worden Te weinig personeel om dit te evalueren Daar wordt niet aan gedacht Gebrek aan ondersteuning vanuit de overheid De impact van mobiliteit of ruimtelijke ordening op volksgezondheid is minimaal in mijn gemeente. Politieke beslissingen Te duur Andere 41% 45% 48% 34% 39% 39% 25% 3 30% 19% 7% 17% 2 39% 9% 13% 10% 13% 8% 16% 61% 74% 69% 71% minder dan tussen en meer dan

14 METHODE Op welke manier wordt bij de opmaak en/of beoordeling van plannen en projecten binnen de domeinen mobiliteit en ruimtelijke ordening, de impact op de gezondheid van de burger geëvalueerd? We maken een inschatting op basis van gezond verstand 64% Er wordt een studiebureau gecontacteerd Er wordt gewerkt met informatiebronnen, toepassingen en tools die door de overheid worden aangeboden Een interne dienst evalueert en stelt een rapport en aanbeveling op Er wordt gewerkt met informatiebronnen, toepassingen en tools die door een kenniscentrum worden aangeboden 26% 20% 13% 10% Andere manier 1 Gebeurt eigenlijk toch niet / geen idee 14

15 METHODE Op welke manier wordt bij de opmaak en/of beoordeling van plannen en projecten binnen de domeinen mobiliteit en ruimtelijke ordening, de impact op de gezondheid van de burger geëvalueerd? We maken een inschatting op basis van gezond verstand 47% 64% 8 Er wordt een studiebureau gecontacteerd 18% 26% 29% Er wordt gewerkt met informatiebronnen, toepassingen en tools die door de overheid worden aangeboden 27% 17% 24% Een interne dienst evalueert en stelt een rapport en aanbeveling op 0% 10% 24% Er wordt gewerkt met informatiebronnen, toepassingen en tools die door een kenniscentrum worden aangeboden 10% 6% 18% Andere manier 9% 14% 9% minder dan tussen en meer dan

16 Partners Anne Borgers Colin Sanders Wouter Samyn Jurgen Minnebo Jo Steyaert COLLECTIEF VOOR ONDERZOEK EN ADVIES OVER MENS, MAATSCHAPPIJ EN POLITIEK Vaartstraat 73 BE-3000 Leuven info@indiville.be Indiville CVBA IBAN: BE BIC: GEBABEBB BE