Inhoud. Kaap de Goede Hoop. Nelson Mandela. De Oranjecamping. Apartheid. Speelschema. Nederlands Afrikaans. De V.O.C. Ritme

Transcriptie

1

2 Voorwoord Eindelijk, eindelijk, eindelijk. De landen die mogen deelnemen aan het WK zijn bekend. Nadat Ierland als laatste land definitief afviel (als je niet meer weet wat ik bedoel zoek dan maar op YouTube naar Henry's hand van god) De ophef die hierover is ontstaan heeft de ophef over de vuvuzela naar de achtergrond verdrongen. Toch zal het getoeter in de stadions ons waarschijnlijk horendol maken. In dit werkboek gaat het uiteraard niet alleen over voetbal. Hiervoor heeft Zuid-Afrika te veel geschiedenis. We gaan het hebben over Nelson Mandela en de apartheid. Het enige Nederlandse woord wat bekend is over de hele wereld. En dat is niet iets om trots op te zijn! Het is dus maar hopen dat oranje er voor zorgt dat de wereld ons ook van een andere kant ziet. De wereld van de camping, de VOC, mensenrechten en muziek. De wereld zal zien dat Nederland een tolerant land is geworden. En om dat de hele wereld te laten weten leer je in dit werkboekje ook nog eens Engels.

3 Kaap de Goede Hoop Inhoud Nelson Mandela Apartheid De Oranjecamping De bal is rond! Wisten jullie dat de Jabulani ronder is dan ooit. Zet dit je aan het denken? Jabulani betekent vieren in het Zulu. Adidas hoopt miljoenen Jabulani s te verkopen. Valt er wel wat te vieren zou je zeggen. Nederlands Afrikaans Speelschema De V.O.C. Ritme

4 Nelson Mandela 11 februari Het lijkt voor jullie alweer een eeuwigheid geleden, maar deze datum kenmerkt een keerpunt in de geschiedenis. Op deze datum komt Nelson Mandela vrij. Wie is Nelson Mandela? Nelson Mandela werd geboren op 18 juli Hij is advocaat van beroep maar vooral bekend door zijn rol in de politieke partij ANC. ANC De ANC is een politieke partij in Zuid-Afrika die vooral bekend werd door haar strijd tegen de apartheid. De apartheid was een wettelijk vastgelegd systeem (!) om blanken en zwarten van elkaar te scheiden. Blanken vonden zwarten minderwaardige mensen. Zo mochten zwarten niet naar dezelfde openbare toilet en kregen de blanken betere banen. Nelson Mandela wilde het anders. Hij raakte zelfs betrokken bij het gewapend verzet. Robbeneiland Voor zijn rol hierin werd hij veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf. Het grootste deel hiervan heeft hij uitgezeten op Robbeneiland. Een gevangeniseiland waarvan het nagenoeg onmogelijk was te ontsnappen. Maar de strijd van Nelson Mandela was nog niet over. Apartheid Zijn veroordeling maakte Nelson Mandela een symbool voor de strijd tegen apartheid. De roep om zijn vrijlating wordt steeds groter. Begin jaren 90 volgt dan eindelijk zijn vrijlating. Zijn politieke carrière raakt hierna in een stroomversnelling. President Binnen anderhalf jaar is Nelson Mandela verkozen tot leider van het ANC. Met het ANC wint hij de landelijke verkiezingen in Nelson Mandela wordt de eerste zwarte president van Zuid-Afrika. Hij is dan 75 jaar oud. Nobelprijs voor de vrede Al in het jaar daarvoor had Nelson Mandela samen met Frederik Willem de Klerk (de toenmalige president van Zuid-Afrika) al de Nobelprijs gewonnen voor zijn niet aflatende strijd tegen de apartheid. Tijdens zijn regeerperiode slaagt hij erin een sfeer van nationale verzoening te realiseren Wanneer Nelson Mandela in 1999 aftreedt op 80-jarige leeftijd is hij één van de belangrijkste mensen in de Zuid-Afrikaanse geschiedenis. Als in 2005 zijn zoon overlijdt aan AIDS dringt hij aan op meer openheid over de ziekte AIDS.

5 Groep A :00 Zuid-Afrika - Mexico Speelstad: Johannesburg Stadion: Soccer City :30 Uruguay - Frankrijk Speelstad: Cape Town Stadion: Green Point :30 Zuid-Afrika - Uruguay Speelstad: Tshwane/ Pretoria Stadion: Loftus Versfeld :30 Frankrijk - Mexico Speelstad: Polokwane Stadion: Peter Mokaba :00 Mexico - Uruguay Speelstad: Rustenburg Stadion: Royal Bafokeng :00 Frankrijk - Zuid-Afrika Speelstad: Mangaung/ Bloemfontein Stadion: Free State Groep B :00 Argentinië - Nigeria Speelstad: Johannesburg Stadion: Ellis Park :30 Zuid-Korea - Griekenland Speelstad: Nelson Mandela Bay/ Port Elizabeth Stadion: Nelson Mandela Bay :00 Griekenland - Nigeria Speelstad: Mangaung/ Bloemfontein Stadion: Free State :30 Argentinië - Zuid-Korea Speelstad: Johannesburg Stadion: Soccer City :30 Nigeria - Zuid-Korea Speelstad: Durban Stadion: Durban :30 Griekenland - Argentinië Speelstad: Polokwane Stadion: Peter Mokaba

6 Groep C :30 Engeland - USA Speelstad: Rustenburg Stadion: Royal Bafokeng :30 Algerije - Slovenië Speelstad: Polokwane Stadion: Peter Mokaba :00 Slovenië - USA Speelstad: Johannesburg Stadion: Ellis Park :30 Engeland - Algerije Speelstad: Cape Town Stadion: Green Point :00 Slovenië - Engeland Speelstad: Nelson Mandela Bay/ Port Elizabeth Stadion: Nelson Mandela Bay :00 USA - Algerije Speelstad: Tshwane/ Pretoria Stadion: Loftus Versfeld Groep D :30 Duitsland - Australië Speelstad: Durban Stadion: Durban :00 Servië - Ghana Speelstad: Tshwane/ Pretoria Stadion: Loftus Versfeld :30 Duitsland - Servië Speelstad: Nelson Mandela Bay/ Port Elizabeth Stadion: Nelson Mandela Bay :00 Ghana - Australië Speelstad: Rustenburg Stadion: Royal Bafokeng :30 Ghana - Duitsland Speelstad: Johannesburg Stadion: Socces City :30 Australië - Servië Speelstad: Nelspruit Stadion: Mbombela

7 Groep E :30 Nederland - Denemarken Speelstad: Johannesburg Stadion: Soccer City :00 Japan - Kameroen Speelstad: Mangaung/ Bloemfontein Stadion: Free State :30 Nederland - Japan Speelstad: Durban Stadion: Durban :30 Kameroen - Denemarken Speelstad: Tshwane/ Pretoria Stadion: Loftus Versfeld :30 Denemarken - Japan Speelstad: Rustenburg Stadion: Royal Bafokeng :30 Kameroen - Nederland Speelstad: Cape Town Stadion: Green Point Groep F :30 Italië - Paraguay Speelstad: Cape Town Stadion: Green Point :30 Nieuw-Zeeland - Slowakije Speelstad: Rustenburg Stadion: Royal Bafokeng :30 Slowakije - Paraguay Speelstad: Mangaung/ Bloemfontein Stadion: Free State :00 Italië - Nieuw-Zeeland Speelstad: Nelspruit Stadion: Mbombela :00 Slowakije - Italië Speelstad: Johannesburg Stadion: Ellis Park :00 Paraguay - Nieuw-Zeeland Speelstad: Polokwane Stadion: Peter Mokaba

8 Groep G :00 Ivoorkust - Portugal Speelstad: Nelson Mandela Bay/ Port Elizabeth Stadion: Nelson Mandela Bay :30 Brazilië - Noord-Korea Speelstad: Johannesburg Stadion: Ellis Park :30 Brazilië - Ivoorkust Speelstad: Johannesburg Stadion: Soccer City :30 Portugal - Noord-Korea Speelstad: Cape Town Stadion: Green Point :00 Portugal - Brazilië Speelstad: Durban Stadion: Durban :00 Noord-Korea - Ivoorkust Speelstad: Nelspruit Stadion: Mbombela Groep H :30 Honduras - Chili Speelstad: Nelspruit Stadion: Mbombela :00 Spanje - Zwitserland Speelstad: Durban Stadion: Durban :00 Chili - Zwitserland Speelstad: Nelson Mandela Bay/ Port Elizabeth Stadion: Nelson Mandela Bay :30 Spanje - Honduras Speelstad: Johannesburg Stadion: Ellis Park :30 Chili - Spanje Speelstad: Tshwane/ Pretoria Stadion: Loftus Versfeld :30 Zwitserland - Honduras Speelstad: Mangaung/ Bloemfontein Stadion: Free State

9 Groep A W G V Punten Doelsaldo Zuid-Afrika Mexico Uruguay Frankrijk Groep B W G V Punten Doelsaldo Argentinië Nigeria Zuid-Korea Griekenland Groep C W G V Punten Doelsaldo Engeland Verenigde Staten Algerije Slovenië Groep D W G V Punten Doelsaldo Duitsland Australië Servië Ghana Groep E W G V Punten Doelsaldo Nederland Denemarken Japan Kameroen Groep F W G V Punten Doelsaldo Italië Paraguay Nieuw Zeeland Slowakije Groep G W G V Punten Doelsaldo Brazilië Noord-Korea Ivoorkust Portugal Groep H W G V Punten Doelsaldo Spanje Zwitserland Honduras Chili

10 Achtste finale :00 Winnaar groep A - Tweede groep B Speelstad: Nelson Mandela Bay/ Port Elizabeth Stadion: Nelson Mandela Bay :30 Winnaar groep C - Tweede groep D Speelstad: Rustenburg Stadion: Royal Befokeng :00 Winnaar groep D - Tweede groep C Speelstad: Mangaung/ Bloemfontein Stadion: Free State :30 Winnaar groep B - Tweede groep A Speelstad: Johannesburg Stadion: Soccer City :00 Winnaar groep E - Tweede groep F Speelstad: Durban Stadion: Durban :30 Winnaar groep G - Tweede groep H Speelstad: Johannesburg Stadion: Ellis Park :00 Winnaar groep F - Tweede groep E Speelstad: Tshwane/ Pretoria Stadion: Loftus Versfeld :30 Winnaar groep H - Tweede groep G Speelstad: Cape Town Stadion: Green Point Kwart finale :00 Winnaar wedstrijd 53 - Winnaar wedstrijd Speelstad: Nelson Mandela Bay/ Port Elizabeth Stadion: Nelson Mandela Bay :30 Winnaar wedstrijd 49 - Winnaar wedstrijd Speelstad: Johannesburg Stadion: Soccer City :00 Winnaar wedstrijd 52 - Winnaar wedstrijd Speelstad: Cape Town Stadion: Green Point :30 Winnaar wedstrijd 55 - Winnaar wedstrijd Speelstad: Johannesburg Stadion: Ellis Park

11 Halve finale :30 Winnaar wedstrijd 58 - Winnaar wedstrijd Speelstad: Cape Town Stadion: Green Point :30 Winnaar wedstrijd 59 - Winnaar wedstrijd Speelstad: Durban Stadion: Durban Wedstrijd om de derde en vierde plaats :30 Verliezer wedstrijd 61 - Verliezer wedstrijd Speelstad: Nelson Mandela Bay/ Port Elizabeth Stadion: Nelson Mandela Bay Finale :30 Winnaar wedstrijd 61 - Winnaar wedstrijd Speelstad: Johanesburg Stadion: Soccer City

12 De V.O.C. Oftewel de Vereenigde Oostindische Compagnie. Opgericht in 1602 om de handel vanuit Azië goed te organiseren, maar vooral ook te controleren. De V.O.C. wordt door vele nu nog gezien als de belangrijkste handelsonderneming in de Nederlandse geschiedenis. Het succes van de V.O.C. leidde tot een ongekende bloeiperiode in de Nederlandse geschiedenis. De 17 e eeuw staat ook wel bekend als de gouden eeuw. Multinational Voor velen was de V.O.C. de allereerste multinational in de wereld. De V.O.C. had namelijk niet alleen vestigingen in Nederland. Er waren vele handelsposten in met name Azië. Aandelen Om de tochten naar Azië te kunnen bekostigen was geld nodig. Heel veel geld! Hiervoor kwam de V.O.C. met een voor die tijd bijzondere oplossing. Er kon een aandeel worden gekocht in de V.O.C. Bij winstgevende ondernemingen werd er dan dividend uitgekeerd. En winst werd er gemaakt. Kaap de Goede Hoop Een expeditie naar Azië duurde vele maanden. Om het schip onderweg te bevoorraden was een haven nodig te worden. Halfweg de expeditie was Kaap de Goede Hoop natuurlijk een uitstekende plek. De naam getuigt van de nodige symboliek. De reis was namelijk nog lang niet volbracht. Monopolie De V.O.C. was erg machtig. In die tijd was de handel met Azië zeer winstgevend. Met de oprichting van de V.O.C. heerste Nederland over de wereldzeeën. In Nederland had de V.O.C. het alleenrecht op de handel met Azië. Dit was niet het enige monopolie wat de V.O.C. bezat. Rond 1670 bezat het V.O.C. ook het monopolie op de volledige handel in specerijen. Niet Engeland, Spanje of Portugal, maar Nederland beheerste de wereldzeeën. Dat leidde natuurlijk tot afgunst. Ondergang De concurrentie op de wereldzeeën werd immer heviger. Het lukte de V.O.C. minder en minder om zich afdoende te bewapenen tegen de Engelsen, Fransen en Spanjaarden. De kosten liepen uit de hand. Ook nam de handel in luxeartikelen af. De handel waar de V.O.C. juist zijn winst uit haalde. Binnen de V.O.C. zelf vierde de corruptie inmiddels hoogtij. Werknemers van de V.O.C. verrijkten zichzelf om hun lagere lonen te compenseren. In 1799 werd de V.O.C. opgeheven. Het einde van een tijdperk.

13 Spelregels Het spel wordt gespeeld met 2 spelers. Knip de Batavia uit. Lijm de Batavia aan elkaar bij de spiegel. (van het schip) Vul de buik met de peperkorrels. Start gelijktijdig De schepen moeten het de route volgen. Blaas zo hard je kan. Het is verboden om de tegenstander om te laten kapseizen in een storm Het verliezen van lading betekent dat je opnieuw moet beginnen. Benodigdheden 20 peperkorrels per schip. (20 kleine propjes papier kan natuurlijk ook) 2 maalde Batavia De kaart van Kaap de Goede Hoop. Windstil the game Om Kaap de goede hoop te ronden was er wind nodig. Maar zoals je ziet is het windstil. Maar natuurlijk niet als het aan jou ligt. Laat jij het weer waaien zodat de Batavia Kaap de Goede Hoop kan ronden met zijn lading peperkorrels.

14 Finish Start

15 Afrikaans - Nederlands Een eigenaardig overblijfsel van de kolonisatie van Zuid-Afrika door de Nederlanders (en Namibië door Duitsland) is het Afrikaans. Kan jij de volgende teksten lezen en opschrijven wat er staat in goed Nederlands Meneer, mag ek U iets vrâ? Is U wel eens in Suid Afrika gewees? Nee? Het U dan wel eens Jouw vertaling Meneer, mag ik u. last gekry met die Suid Afrikaanse polisie? Nee? Het U dan wel eens last gekry met die Hollandse polisie? Ja? Siet U nou wel!! En U mevrou... mag ek U nou iets vrâ? Hou U van ruwharige seerobbe? Dis pragtige beeste, werklik waar. Ek sal U nou iets vertel: uw eie Hollandse robbe, sodra hullie die kop bô die water uitsteek by die Wadde-eilande, word hulle gedeporteer, na Pieterburen! In Suid Afrika kry ál die robbe saam van die regering hulle eie Robben-eiland!

16 De Oranjecamping De Oranjecamping is populair. Natuurlijk kan je ganzenborden over de gehele plattegrond van de camping. Oranje speelt natuurlijk niet altijd. Maar wees eens wat creatiever. Je kan elkaar ook met hoofdrekenen naar een bepaalde plaats vragen. Of vragen hoeveel parkeerplaatsen er zijn. Het voordeel is als het moment daar is kent de plattegrond van de Oranjecamping geen geheimen meer voor je! Kan je, je bezighouden met onze tegenstanders!

17 Aanvallûûûhhhhh Om onze mannen naar voren toe te kunnen schreeuwen, hebben ze in Zuid-Afrika een erg handige toeter, de vuvuzela. Een ander Afrikaans instrument is de djembé. De djembé is een soort trommel. Maar natuurlijk kan een Jabulani ook perfect dienstdoen als trommel. Welke klas heeft de de primeur als eerste op Youtube te staan?