1. INLEIDING. 1.1 Wat is het VFU?

Transcriptie

1 Jaarverslag 2010

2 INHOUD 2 1 Inleiding Wat is het VFU? Structuur VFU Missie en opdrachten van het VFU Opleidingen Samenvatting van opleidingen VFU Opleiding van uitzendkrachten Initiatieven van het Sociaal Fonds voor Uitzendkrachten (SFU) Initiatieven van het VFU: samenwerking met andere sectorfondsen De doelgroep van de opleidingen van het VFU: profiel Addendum Opleiding van kandidaat-uitzendkrachten / werkzoekenden Samenwerking met Forem Formation Samenwerking met VDAB Tewerkstellingsresultaten VFU Na opleiding van werkzoekenden Vlaanderen Wallonië Na sensibilisering van werkzoekenden E-Learning tool over uitzendarbeid Vlaanderen Wallonië Brussel

3 4 Initiatieven naar uitzendconsulenten Opleiding voor consulenten Hands-on dagen met VDAB Bezoeken aan de opleidingscentra van Forem Formation Andere projecten van het VFU e-vc voor uitzendkrachten Competentiemanagement Diversiteit Diversiteitsplannen MVO-scan Partnership met Insertion Socio Professionnelle Opleiding omgaan met discriminatie voor uitzendconsulenten Mobiliteit Onderwijs VFU in Europa Internationaal overleg

4 1. INLEIDING ID Wat is het VFU? In 2006 richtten de sociale partners van de uitzendsector (Federgon, ABVV, ACLVB en ACV) samen het Vormingsfonds voor Uitzendkrachten (VFU) op. Het VFU is een paritaire organisatie van de uitzendsector en heeft als doel de individuele en collectieve vormingsinspanningen te stimuleren voor (kandidaat-)uitzendkrachten en wil hen helpen om hun competenties te verbeteren door specifieke opleidingen. Zo kunnen uitzendkrachten nog beter beantwoorden aan de verwachtingen van de arbeidsmarkt.

5 Het VFU in actie op de teambuildingsdag. 1.2 Structuur VFU Wallonië/Brussel Marie-Pascale Descamps verantwoordelijke Wallonië/Brussel Henry d Anethan sectorconsulent Brussel Anne Maroit projectbeheerder Wallonië Vincent Vandenameele directeur Vlaanderen: Vooruitzenden 6 sectorconsulenten Sarah Debaise directie assistent Vincent Vandenameele coördinatie Vlaanderen Mieke Verstegen: Antwerpen Alice Hermans: Limburg Inge Hauben: Vlaams-Brabant Peter Van de Veire: Oost-Vlaanderen Brenda Van Deursen: West-Vlaanderen 5 Francie-Laurie De Clercq sectorconsulent Wallonië 1.3 Missie en opdrachten van het VFU Het VFU coördineert en stimuleert collectieve en individuele opleidingsinspanningen voor uitzendkrachten. Om deze opdracht te vervullen, werkt het VFU samen met derden, onder meer met de sectorale opleidingsfondsen van sectoren waarin de uitzendsector actief is. Het VFU wil ook een centraal informatiepunt zijn voor vragen rond opleiding van (kandidaat-) uitzendkrachten.

6 2. OPLEIDINGEN Samenvatting van opleidingen VFU Doelgroep Aantal sessies Aantal personen bereikt Uitzendkrachten (samenwerking sectoren + addendum) Kandidaat-uitzendkrachten (samenwerking VDAB en Forem Formation) Uitzendconsulenten TOTAAL Tabel 1: samenvatting van alle opleidingen van VFU in Opleiding van uitzendkrachten Initiatieven van het Sociaal Fonds voor Uitzendkrachten (SFU) INDIVIDUEEL TREKKINGSRECHT ALGEMEEN Uitzendkantoren staan 0,4% van hun loonmassa af aan het SFU en kunnen dit recupereren door opleidingsdossiers in te dienen. De volgende kosten komen hiervoor in aanmerking: de loonkost en opleidingskost van de externe lesgever. 3 categorieën van opleidingen komen in aanmerking voor het individueel trekkingsrecht: de uitzendkracht krijgt een opleiding on the job (V1), d.i. bij de gebruiker het uitzendkantoor richt zelf een vorming in (V2) de uitzendkracht volgt een externe vorming bij een opleidingscentrum (V3).

7 2009 Bedrag betaald aan uitzendbureaus trekkingsrecht vorming algemeen Totaal aantal uitzendkrachten opgeleid # Tabel 2: bedragen trekkingsrecht vorming betaald aan uitzendbureaus in 2009 en totaal aantal uitzendkrachten opgeleid Op het moment van publicatie van dit jaarrapport zijn de opleidingsdossiers van 2010 nog niet allemaal verwerkt. Voor de periode , kunnen uitzendbedrijven immers dossiers indienen tot 30 juni 2011, voorlopig is er dus nog geen cijfermateriaal beschikbaar voor BIJDRAGE AAN HET VORMINGSFONDS VOOR UITZENDKRACHTEN Het SFU voorziet in een jaarlijkse bijdrage aan het VFU om de samenwerking met de sectorfondsen en de werkingskosten van het VFU te financieren. De totale bijdrage aan het VFU voor 2010 bedroeg Initiatieven van het VFU: samenwerking met andere sectorfondsen OVERZICHT EN RESULTATEN VAN SAMENWERKING MET SECTORFONDSEN Omdat de uitzendsector een interprofessionele sector is en dus in vrijwel alle sectoren actief, wil het VFU samenwerken met andere sectorale opleidingsorganisaties van sectoren waarin uitzendkrachten aan het werk zijn. Deze sectorfondsen beschikken over een ruim vormingsaanbod, waaraan uitzendkrachten ook kunnen deelnemen. 7 Wilt u weten wat het aanbod is per sector? Surf dan naar (sectoren). In 2010 startte het VFU ook enkele nieuwe samenwerkingen op met andere sectoren, met name: IVOC: het sectorfonds voor de kleding- en confectiesector (PC 109 en 215) en textielverzorging (PC 110) Podiumkunsten.be: het Fonds voor Bestaanszekerheid van het Vermakelijkheidsbedrijf (PC 304)

8 Hieronder vindt u een overzicht van de sectoren waarmee afspraken zijn gemaakt over opleiding van uitzendkrachten. Sector Paritair Comité Aantal Opleidingssessies Aantal Uren Aantal Uitzendkrachten Kosten VFU IPV PC ,34 Vormelek PSC ,00 IVOC PC en PC ,00 Podiumkunsten PC ,00 FVB PC ,00 IFPM PC ,75 TOTAAL ,09 8 Tabel 3: resultaten samenwerking met sectorfondsen Totaal aantal opleidingen: IPV Vormelek 560 IVOC Podiumkunsten FVB IFPM Figuur 1: overzicht aantal opleidingen per sector via samenwerking met andere sectorfondsen

9 IPV Sinds 1 januari 2008 werken het VFU en IPV (Nationaal sectoraal opleidingsfonds voor de voedingsindustrie PC 118 en 220) samen voor de opleiding van uitzendkrachten. De regel is simpel: uitzendkrachten en vaste werknemers kunnen van hetzelfde opleidingsaanbod gebruik maken, zowel voor opleidingen op maat (meestal op de bedrijfsvloer) als voor open opleidingen (in een opleidingscentrum). Opleidingen op maat: tot 50% van opleidingskosten wordt gesubsidieerd (door het VFU), de overige kosten worden gedragen door de klant/gebruiker uit de voedingsindustrie. Open opleidingen: gratis of tot 50% reductie, de resterende kosten worden gedragen door de klant/gebruiker uit de voedingsindustrie. Meest gevraagde opleidingen voor uitzendkrachten in 2010 (in volgorde van belangrijkheid): arbeiders: voedselveiligheid en -kwaliteit, logistiek, veiligheid en welzijn op het werk, voedingsspecifieke opleidingen bedienden: voedselveiligheid en -kwaliteit, logistiek, veiligheid en welzijn op het werk, informatica. 9 Aantal deelnemers per rubriek : Uitzendkrachten-arbeider 494 Logistiek 92 Talen 7 Veiligheid en welzijn op het werk 25 Voedingsspecifieke opleidingen 15 Voedselveiligheid & Kwaliteit 355 Uitzendkrachten-bediende 66 Informatica 4 Logistiek 10 Veiligheid en welzijn op het werk 5 Voedingsspecifieke opleidingen 4 Voedselveiligheid & Kwaliteit 43 TOTAAL 560 Tabel 4: aantal deelnemers per rubriek voor uitzendkrachten via IPV in 2010 Meer info op:

10 VORMELEK Sinds 1 oktober 2006 hebben het VFU en Vormelek een samenwerkingsakkoord. Met dit akkoord maken de uitzendsector en de elektrotechnische sector (PSC ) hun wil tot samenwerking concreet. Alle Vormelek-opleidingen (open opleidingen in een opleidingscentrum) zijn gratis voor uitzendkrachten. De financiering van de opleidingskosten van de uitzendkrachten tewerkgesteld bij een onderneming uit de sector PSC , wordt gedragen door het VFU op het moment van de inschrijving van de uitzendkrachten. In het geval van aanwerving onder het statuut arbeider van diezelfde uitzendkrachten in een bedrijf uit de sector PSC , zal Vormelek de totale inschrijvingskost op zich nemen. Dit geldt ook voor eventuele testen of examens die aan de opleiding verbonden zijn (behalve VCA-examen, opleidingscode 801). Meest gevraagde opleidingen voor uitzendkrachten in 2010 (in volgorde van belangrijkheid): basisinstructies veiligheid elektriciteit; VCA basisopleiding veiligheid voor elektriciens. Meer info op: IFPM Sedert 1 januari 2008 heeft het VFU een samenwerkingsakkoord met IFPM (Institut de Formation Professionnel du secteur de l industrie technologique et des fabrications Métalliques PC ). Met dit akkoord kunnen uitzendkrachten (arbeiders en bedienden) die werken in bedrijven van de PC s 111 en 209 in Wallonië en Brussel genieten van dezelfde opleidingsmogelijkheden als de vaste werknemers. Het gaat hier zowel over opleidingen op de werkvloer als opleidingen in een opleidingscentrum. Meest gevraagde opleidingen voor uitzendkrachten in 2010 (in volgorde van belangrijkheid): arbeiders: goederenbehandeling, controle, productie, lassen; bedienden: informatica. Meer info op:

11 IVOC Op 1 september 2009 sloot het VFU een samenwerkingsakkoord met IVOC, het sectorfonds voor de confectie en textielverzorging. Dankzij dit akkoord kunnen uitzendkrachten tewerkgesteld met een uitzendcontract als arbeider of bediende bij een onderneming uit deze sector (kleding- en confectiesector: PC 109 en 215, textielverzorging: PC 110) mee opgenomen worden in een bedrijfsopleidingsplan. Meest gevraagde opleidingen voor uitzendkrachten in 2010 (in volgorde van belangrijkheid) vindt u terug in de onderstaande figuur: Opleidingen van uitzendkrachten in confectie- en textielverzorgingsbedrijven, geëvalueerd in 2010 (n=89) Operator wasserij 30 Inwerkprogramma nieuwe werknemer (techniek, veiligheid, ergonomie) 18 Stikken, verstelwerk 10 Strijken / Persen Chauffeur Snijden 6 Magazijnier 3 Kwaliteitscontrole 2 Heftruck 1 CAD 1 Andere technische opleidingen 3 Figuur 2: Aantal opleidingen voor uitzendkrachten in confectie- en textielverzorgingsbedrijven Meer info op: FONDS VOOR VAKOPLEIDING IN DE BOUWNIJVERHEID (FVB) De bouwsector sloot een CAO af met hierin duidelijke afspraken rond opleiding van uitzendarbeiders in de bouw. Uitzendkrachten kunnen bijscholing volgen via het FVB, de opleidingskost (= vergoeding van het opleidingscentrum) wordt gedragen door het FVB volgens de regels die gelden voor alle sectorale opleidingen. Uitzendarbeiders bouw hebben toegang tot alle opleidingen in de door het FVB erkende opleidingscentra, behalve het VCA. Uitzendkrachten kunnen de meeste opleidingen gratis volgen of met een stevige korting (restfactuur: bedrijf of uitzendkantoor). Het bouwbedrijf moet wel een Bedrijfsopleidingsplan (BOP) uitschrijven met het FVB.

12 12 Meest gevraagde opleidingen voor uitzendkrachten in 2010 (in volgorde van belangrijkheid): veilig werken op hoogte; dakbouwkunde; EHBO nijverheidshelper; pontier. Meer info op: Provincie # Modules # Personen # Uren Antwerpen Brussel Hoofdstedelijk Gewest Henegouwen Limburg Luik Oost-Vlaanderen Vlaams-Brabant West-Vlaanderen TOTAAL Tabel 5: regionale verdeling opleidingen uitzendkrachten bouw via het FVB in 2010

13 2.2.3 De doelgroep van de opleidingen van het VFU: profiel UITZENDKRACHTEN Om een idee te krijgen van het profiel van de bereikte uitzendkrachten in de samenwerking met andere sectorfondsen, geven wij hieronder een overzicht van hun belangrijkste kenmerken: geslacht, leeftijd, scholingsgraad en nationaliteit. Profielkenmerken van uitzendkrachten die opgeleid zijn via FVB (bouwsector) zijn niet geregistreerd Geslacht Geslacht van de deelnemers Mannen Vrouwen Totaal aantal % % M 13 V 70% Figuur 3: profielkenmerken uitzendkrachten volgens geslacht Leeftijd Leeftijd van de deelnemers <25 jaar jaar 45 jaar en ouder Niet gekend Totaal aantal % % 13% 28% < en + 55% n.g. Figuur 4: profielkenmerken uitzendkrachten volgens leeftijd

14 Scholingsgraad Scholingsgraad van de deelnemers < GHSO: GHSO > GHSO Niet gekend Totaal aantal % % 14% <GHSO GHSO >GHSO n.g. 35% 14 29% Figuur 5: profielkenmerken uitzendkrachten volgens scholingsgraad Nationaliteit Nationaliteit van de deelnemers Belgen Andere EU niet EU Niet gekend Totaal aantal % % 4% 2% B Andere EU Niet-EU n.g. 82% Figuur 5: profielkenmerken uitzendkrachten volgens nationaliteit

15 Om deze middelen efficiënt te beheren, ontwikkelde het VFU een nieuwe online tool waarmee uitzendbedrijven een subsidie konden aanvragen voor opleidingen. Alle formele opleidingen gegeven door een externe opleidingsorganisatie kwamen in aanmerking. De opleidingen moesten plaatsvinden tussen 1 april 2009 en 31 juli Uitzendbedrijven kregen de kans om zelf de keuze van hun opleidingspartner te bepalen UITZENDKANTOREN (AANTALLEN) 38 verschillende uitzendbedrijven maakten in 2010 gebruik van het opleidingsaanbod van het VFU. Hierbij zijn zowel de grote uitzendondernemingen als de middelgrote of kleine bedrijven vertegenwoordigd Addendum Via het Impulsplan Herstel het vertrouwen van de Vlaamse Regering, kreeg het Vormingsfonds voor Uitzendkrachten een eenmalige subsidie van euro toegewezen, waarmee het uitzendbedrijven kon ondersteunen die in opleiding hebben geïnvesteerd in tijden van economische crisis. Wie kon er een opleiding krijgen: uitzendkrachten onder contract; uitzendkrachten in tijdelijke economische werkloosheid; werkzoekenden (indien er geen aanbod is van VDAB); studenten onder uitzendcontract. Elk uitzendkantoor met erkenning in Vlaanderen kreeg een procentueel aandeel van het beschikbare budget volgens zijn marktaandeel. Kleinere bedrijven beschikten over een minimum budget van euro. Dankzij de nieuwe online tool, behielden uitzendbedrijven steeds zicht op het resterende bedrag. Deze tool vormde ook een belangrijk eerste proefproject in de verdere administratieve vereenvoudiging van het aanvragen van subsidies voor opleidingen en zal als basis gebruikt worden voor het ontwikkelen van een gelijkaardig instrument voor het individueel trekkingsrecht in 2011 (zie 2.1.1). 15 Totaal aantal ingediende opleidingsdossiers Totaal aantal individuele uitzendkrachten 995 Totaal aantal uren opleiding Totaal aantal uitzendbedrijven dat dossiers indiende 34 Totaal uitgekeerd bedrag ( ) Gemiddeld bedrag/ dossier ( ) 405 Belangrijkste opleidingsthema s Veiligheid / preventie (43%) Logistieke opleidingen (38%) Tabel 6: belangrijkste resultaten van het addendum

16 FREESAFESTART.BE Gratis examen voor uitzendkrachten Uitzendkrachten die willen werken in de bouw, Gratis e-learningcursus voor iedereen productie, industrie, onderaanneming of onderhoud, Freesafestart is een gratis e-learningcursus, een moeten beschikken over een diploma Basisveiligheid online voorbereiding op het officiële B-VCA-examen VCA (B-VCA) alvorens ze er aan de slag kunnen. en behandelt alle onderwerpen die op het officiële examen aan bod komen. Zo konden cursisten Uitzendkrachten kregen niet alleen gratis toegang tot perfect voorbereid naar het examencentrum de online B-VCA-cursus in het Frans of Nederlands, gaan om een B-VCA-diploma te behalen. De maar konden bovendien begeleid worden door een cursus is tot stand gekomen met de financiële coach en dan gratis deelnemen aan het VCA-examen steun van het Europese Leonardo Da Vincifonds. Het Vormingsfonds voor Uitzendkrachten in een erkend examencentrum. gaf, dankzij subsidies van de Vlaamse Regering Leerlingen, leerkrachten technisch en (addendum), gratis online toegang voor iedereen beroepsonderwijs (uitzendkrachten, leerlingen, leerkrachten, Leerlingen en leerkrachten konden in het kader van uitzendconsulenten, werkzoekenden, ). het project Freesafestart gebruik maken van extra diensten. Je vindt meer info op: Resultaten Eind 2010 waren er 8274 Nederlandstalige gebruikers. 13% Leerling 12% 7% 6% 60% Uitzendconsulent Uitzendkracht Werkzoekende Leraar Andere 2% Figuur 6: Nederlandstalige gebruikers van Freesafestart - volgens statuut Het aantal Franstalige gebruikers van Freesafestart bedroeg eind % 4% Leerling 40% Uitzendconsulent 19% Uitzendkracht Werkzoekende Leraar Andere 5% 22% Figuur 7: Franstalige gebruikers van Freesafestart - volgens statuut

17 2.3 Opleiding van kandidaat-uitzendkrachten / werkzoekenden 17 Het VFU werkt met een aantal partners samen om werkzoekenden klaar te stomen voor de beschikbare uitzendvacatures. Voor deze werkzoekenden is het volgen van een opleiding een absolute noodzaak om in te kunnen gaan op een jobaanbieding van uitzendbedrijven. De belangrijkste partners zijn: Forem Formation en VDAB. Hieronder beschrijven we kort de resultaten van de samenwerking met deze 2 partners. Daarnaast zijn er ook regelmatige contacten met Bruxelles Formation en Arbeitsamt, die echter nog verder geconcretiseerd moeten worden Samenwerking met Forem Formation De doelstelling van het partnerschap tussen het Vormingsfonds voor Uitzendkrachten en de Forem (dat al loopt sinds 2002), is de vorming en de (re)integratie van werkzoekenden die als uitzendkracht aan de slag willen. Heel wat Waalse werkzoekenden zijn ingeschreven bij uitzendkantoren, maar krijgen geen opdrachten wegens onvoldoende beroepskwalificaties. Anderzijds vinden heel wat bedrijven maar moeilijk gemotiveerde en gekwalificeerde werknemers. Om op deze situatie in te spelen biedt het Vormingsfonds voor Uitzendkrachten, samen met de Forem, korte opleidingsprogramma s aan, specifiek afgestemd op een aantal beroepen. Het Vormingsfonds voor Uitzendkrachten werkt lokaal, sensibiliseert de agentschappen van de uitzendbureaus, lijst hun opleidingsbehoeften op, biedt vormingsmodules aan die rechtstreeks verbonden zijn met uitzendopdrachten en maakt een kwalitatieve evaluatie van de tewerkstellingen na de opleiding. In 2010 was de tewerkstellingsgraad 88% (criterium: ten minste 3 maanden werken als uitzendkracht binnen 6 maanden na het einde van de opleiding).

18 VERDELING VAN DE KANDIDATEN VOLGENS SECTOR Veiligheid - VCA 51,2% Logistiek 26,2% Industrie 0,6% Voeding 16,9% Bouw 0,8% Handel - Verkoop 4,3% Figuur 8: samenwerking VFU-FOREM - verdeling van het aantal opgeleide kandidaat-uitzendkrachten per sector in Opleidingen over veiligheid (VCA) en logistiek (heftruckchauffeur, werken op hoogte, rolbrugbestuurder, ADR, ) kennen elk jaar meer succes bij de uitzendkantoren, zelfs al stellen we een lichte daling vast van de VCAopleidingen tegenover Toch zagen in 2010 nieuwe opleidingen het levenslicht, met name in de logistieke sector (stapelaar), de commerciële verkoop (callcenter) en in de industriële sector (CNC en industriële schilderwerken) VERDELING VAN DE KANDIDATEN PER PROVINCIE Luxemburg 2,1% Namen 4,3% Waals-Brabant 3,7% Luik 51,4% Henegouwen 38,6% Figuur 9: samenwerking VFU-FOREM - verdeling van het aantal opgeleide kandidaat-uitzendkrachten per provincie in 2010 De regio Luik telt nog steeds het hoogste aantal opleidingen. Maar ook de regio Henegouwen wint terrein in 2010, dankzij nieuwe opleidingen in Moeskroen (callcenter) en het nieuwe logistieke opleidingscentrum in Estaimpuis (heftruckchauffeur).

19 2.3.2 Samenwerking met VDAB Ook met VDAB werkt het VFU samen om, op vraag van uitzendbedrijven, korte opleidingen op maat te organiseren voor werkzoekenden in specifieke knelpuntberoepen. Na een geslaagde opleiding en eventuele stage krijgen de cursisten de kans om te starten onder uitzendcontract. Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste projecten in Opleiding Aantal sessies Regio Aantal WZn Aantal tewerkgesteld Heftruckchauffeur 2 Maldegem 11 5 Heftruckchauffeur 2 Antwerpen 11 9 Uitzendconsulent 1 Antwerpen 11 Opleiding loopt nog Heftruckchauffeur 4 Vilvoorde Modeverkoopster 1 Haasrode 8 3 Contactcentermedewerker Contactcentermedewerker 1 Gent Vilvoorde 11 Niet gekend 19 Machineoperator 1 Haasrode 8 6 Operatoren voeding 1 Roeselare 12 2 Winkelverkoop 1 Oostkamp 6 5 Callcentermedewerker 7 Tongeren/Peer Machineoperator 1 Hasselt 10 9 Heftruck -reachtruck 3 Opglabbeek Assistent in de slagerij 1 Hasselt 9 9 Heftruck reachtruck Orderpicker 4 Opglabbeek Productiemedewerker 1 Genk 12 5 TOTAAL Tabel 7: samenwerking met VDAB - belangrijkste opleidingsprojecten kandidaat-uitzendkrachten in 2010 Naast deze opleidingsprojecten met ondersteuning van het VFU, hebben tal van uitzendbedrijven individuele afspraken gemaakt met de VDAB rond opleiding van kandidaat-uitzendkrachten. Het VFU heeft hier enkel een informerende en sensibiliserende rol in gespeeld. We hebben geen zicht op de concrete resultaten van deze projecten.

20 3. TEWERKSTELLINGS- RESULTATEN VFU Na opleiding van werkzoekenden Vlaanderen In Vlaanderen is het aantal opleidingssessies, het aantal betrokken werkzoekenden en het tewerkstellingsresultaat na de opleiding de afgelopen 3 jaar in stijgende lijn.

21 Aantal opleidingssessies Aantal werkzoekenden 85% 80% 75% 70% 68,50% 76% 81% 65% 60% Tewerkstellingsresultaat Figuur 10: aantal sessies, kandidaten en tewerkstellingsgraad na opleidingen via projecten met VDAB evolutie

22 3.1.2 Wallonië In het kader van de samenwerking in 2010 tussen het VFU en Forem, namen 629 kandidaatuitzendkrachten deel aan 170 opleidingssessies. In onderstaande tabel vindt u het aantal deelnemers en het aantal sessies per sector en per opleiding. Sector Opleiding Aantal deelnemers Aantal opleidingssessies 22 Logistiek ADR (Agreement Dangerous 7 7 Road) Heftruckchauffeur Reachtruckchauffeur 16 5 Heftruckchauffeur goederenbehandelaar Magazijnier-heftruckchauffeur 8 1 Stapelaar 7 1 Rolbrugbestuurder in 6 3 cabine Rolbrugbestuurder op de 1 1 grond Subtotaal Industrie Lassen à la carte 1 1 Industriële schilderwerken 2 2 CNC 1 1 Subtotaal 4 4 Voeding BPH (Hygiënenormen) Subtotaal Handel/Verkoop Verkoop - Kassa - Voorraad 18 2 aanvullen Callcenter 7 1 Subtotaal 25 3 Bouw Aanleg van stoepranden en 5 1 watergreppel Subtotaal 5 1 Bouw/Electriciteit/Verkoop VCA-certificering Subtotaal TOTAAL De opleidingen van kandidaat-uitzendkrachten kende in 2010 een aanzienlijke daling. De belangrijkste oorzaak hiervan is de toename van het aantal kandidaten die elders opgeleid werden: schoolverlaters met een VCA-diploma vanuit het onderwijs, opleidingen via de interne diensten van uitzendbedrijven. In het kader van het akkoord met Forem Formation, volgt het VFU de loopbaan van de kandidaten op via de uitzendkantoren, dit tot 6 maanden na de opleiding. Op die manier berekenen zij de jaarlijkse tewerkstellingsgraad, over de periode van 1/07 tot 30/06. Het aantal infosessies georganiseerd dankzij de samenwerking tussen het VFU en Forem is echter ongeveer stabiel gebleven.

23 In Wallonië stijgt het algemeen tewerkstellingspercentage na opleiding enigszins: 88% in 2010 tegenover 87% in Hieronder vindt u de tewerkstellingscijfers per provincie. 23 Provincie Deelnemers Tewerkgesteld Tewerkstellingspercentage Waals-Brabant ,3% Henegouwen ,4% Luik ,7% Namen ,8% Luxemburg ,0% TOTAAL ,0% 3.2 Na sensibilisering van werkzoekenden Het VFU heeft ook een belangrijke informerende en sensibiliserende rol. Heel wat stakeholders kennen uitzendarbeid onvoldoende of hebben vooroordelen tegenover deze vorm van werk. Het VFU neemt dan ook heel wat initiatieven om werkzoekenden correct te informeren over uitzendarbeid en hen zo te motiveren om te solliciteren bij een uitzendkantoor in hun buurt. Daarnaast zijn ook heel wat inspanningen geleverd naar organisaties die werkzoekenden begeleiden. Met deze organisaties werden concrete afspraken gemaakt rond doorverwijzing, feedback en bekendmaking van vacatures E-learning tool over uitzendarbeid Regelmatig krijgt het VFU de vraag om infosessies over uitzendarbeid te geven aan werkzoekenden. Deze infosessies worden meestal in groep gegeven, nadien kunnen de deelnemers al hun vragen stellen aan de spreker. Zo krijgen werkzoekenden informatie over uitzendarbeid en concrete tips over het solliciteren en het werken via een uitzendkantoor. Trajectbegeleiders

24 Het afgelopen jaar zijn de audioscripts in 3 werkgroepen afgewerkt, zowel in het Nederlands als in het Frans. De tool zal voor het einde van het schooljaar af zijn en wordt gratis ter beschikking gesteld Vlaanderen 24 vragen ook praktische documentatie over de uitzendsector om hun werkzoekenden nog beter te kunnen doorverwijzen naar uitzendkantoren. De uitzendsector draagt bij tot meer dynamiek op de arbeidsmarkt en wil vanuit dit oogpunt ten volle zijn maatschappelijke rol opnemen, met hierbij voldoende aandacht voor het wegwerken van drempels voor tewerkstelling van uitzendkrachten, zodat zij vlotter kunnen instromen op de arbeidsmarkt. Dit engagement nemen de sociale partners in het sectorconvenant met de Vlaamse Regering. In 2010 nam het VFU het initiatief om, in samenwerking met verschillende uitzendbedrijven, een gloednieuwe e-learning tool te ontwikkelen die uitzendarbeid toelicht. Dit instrument wil elke belangstellende werkzoekende of schoolverlater informeren over zijn/haar rechten en plichten als uitzendkracht en tips geven voor een succesvolle sollicitatie bij een uitzendbedrijf. Ook uitzendkrachten die met vragen zitten over hun statuut kunnen op deze tool terecht. Vooruitzenden ( een project van het Vormingsfonds voor Uitzendkrachten, staat in voor de uitwerking van dit convenant en neemt allerlei initiatieven om de tewerkstelling van kansengroepen via de uitzendsector te bevorderen. De uitzendsector vormt immers voor vele kansengroepen een belangrijke opstap naar de arbeidsmarkt. Hieronder volgt een beknopt overzicht van de belangrijkste acties. Aantal bijeenkomsten tussen uitzendkantoren en sociale actoren 32 Aantal infosessies over uitzendarbeid aan werkzoekenden 99 Aantal bereikte werkzoekenden met infosessies over uitzendarbeid Aantal infosessies aan trajectbegeleiders 30 Aantal bereikte trajectbegeleiders met infosessies 178 Aantal bezoeken aan uitzendkantoren met sociale actoren 89 Aantal jobbeurzen/jobdatings met ondersteuning van VFU 73 Aantal deelnemende uitzendagentschappen aan deze jobbeurzen/jobdatings 281 TOTAAL AANTAL UITZENDKRACHTEN TEWERKGESTELD Tabel 8: informatiesessies, jobdatings en bijeenkomsten in Vlaanderen 2010

25 3.2.3 Wallonië RENCONTRES INTÉRIM MET FOREM FORMATION Het VFU organiseert de rencontres interim in samenwerking met de opleidingscentra van de Forem met een dubbel doel. Ten eerste, om de werkzoekenden de informeren en te sensibiliseren in verband met uitzendwerk. Ten tweede betekenen deze ontmoetingen een eerste kennismaking met de plaatselijke uitzendkantoren en banen een weg naar een eerste uitzendopdracht. Sector Aantal rencontres intérim Aantal gesensibiliseerde kandidaten Logistiek Bouw Industrie Diensten en verkoop Voeding 1 7 TOTAAL Tabel 9: informatiesessies (rencontres intérim) Wallonië in Brussel In het jaar 2010 ontwikkelde het VFU verscheidene sensibiliseringsacties voor werkzoekenden in samenwerking met Bruxelles-Formation, VDAB en de Lokale Werkwinkel van Schaarbeek. Deze acties breiden zich verder uit in de loop van Partner Sensibiliseringsactie Aantal gesensibiliseerde kandidaten Bruxelles-Formation Industrie 1 Rencontre Intérim 20 Bruxelles-Formation Bureau en Diensten Bruxelles-Formation Transport Logistique 1 Rencontre Intérim 26 1 Rencontre Intérim 29 VDAB Regionale Dienst Brussel 2 Infosessies 35 VDAB Regionale Dienst Brussel 1 Jobdating Administratieve profielen 40 Lokale Werkwinkel Schaarbeek 1 Jobdating Monteur-Kabbellegger 12 TOTAAL Tabel 10: sensibiliseringsacties in Brussel in 2010

26 4. INITIATIEVEN NAAR UITZENDCONSULENTEN Opleiding voor consulenten In samenwerking met Cevora (opleidingsfonds voor PC 218) organiseerde het VFU verschillende opleidingssessies om uitzendconsulenten beter te wapenen om kandidaten te overtuigen een opleiding te volgen. Deze module 10 minuten om te overtuigen duurt een dag en wordt gegeven door het Vormingsfonds voor Uitzendkrachten, samen met Manacoach. Consulenten krijgen uitleg over het opleidingslandschap voor (kandidaat-) uitzendkrachten en kunnen in rollenspelen enkele concrete situaties beleven. Daarnaast krijgen zij concrete tips om hun overtuigingskracht te vergroten. Uiteraard kunnen consulenten ook in andere aspecten van hun job deze technieken hanteren. In 2010 vonden er 4 Nederlandstalige sessies plaats en 4 Franstalige sessies. De opleiding werd fel gesmaakt door de consulenten en loopt verder in Plaats Aantal deelnemers Charleroi 10 Hasselt 12 Nivelles 6 Nivelles 10 Nivelles 9 Roeselare 10 Sint-Niklaas 4 Vilvoorde 11 TOTAAL: 8 sessies 72 deelnemers Tabel 11: aantal deelnemers aan de opleiding 10 minuten om te overtuigen

27 Hands-on dagen met VDAB In 2010 organiseerde het VFU 10 hands-on sessies in samenwerking met lokale VDAB competentiecentra. In deze korte sessies kunnen uitzendconsulenten door praktische proeven en oefeningen kennismaken met het opleidingsaanbod van de VDAB en tegelijkertijd hun inzicht in technische beroepen bevorderen. Deze sessies vonden plaats in verschillende regio s. Plaats Aantal sessies Aantal aanwezigen Aalst 1 6 Anderlecht 1 8 Hasselt 1 26 Herentals 1 12 Ieper 1 18 Limburg Logistiek 1 15 Vilvoorde 2 15 Wevelgem 1 10 Zottegem 1 10 TOTAAL Tabel 10: hands on sessies voor uitzendconsulenten met VDAB: aantal sessies en aanwezigen

28 Bezoeken aan de opleidingscentra van Forem Formation Sector Centrum Aantal bezoeken Aantal consultenten Logistiek Forem Logistique de Bierset 1 4 Bouw Construform 2 7 Industrie Technifutur 2 11 Technofutur 1 13 Pigment 2 5 Autoform 1 7 Diensten en verkoop Val Benoît 1 4 Voeding Epicuris 1 6 TOTAAL Tabel 11: bezoeken aan de opleidingscentra van Forem Formation in 2010 De uitzendbedrijven tonen belangstelling voor de infrastructuur en de mogelijkheden die de opleidingscentra van Forem te bieden hebben. Daarom organiseerde Forem in 2010 elf bezoeken in de provincies Luik en Henegouwen. Dankzij deze initiatieven kregen een zestigtal uitzendconsulenten de gelegenheid hun technische kennis van alle betrokken beroepen (in de sectoren industrie, bouw, voeding, logistiek, automobielindustrie en de tertiaire sector) bij te schaven.

29 5. ANDERE PROJECTEN VAN HET VFU e-vc voor uitzendkrachten Competentiemanagement Competentiemanagement is een belangrijk nieuw thema van het VFU sinds In het door het ESF gesubsidieerde project e-vc voor uitzendkrachten liet het VFU eerst een onderzoek uitvoeren door Idea Consult over competentiemanagement bij de uitzendbedrijven (zowel naar vaste medewerkers als naar uitzendkrachten). Deze studie werd in een mooie publicatie gegoten (zie: en voorgesteld op een druk bijgewoond afsluitend event in het Vlaams Parlement. operator; heftruckbestuurder; expediteur; onderhoudstechnicus; retail/winkelverkoop. Het VFU heeft eind 2010 een vervolgproject ingediend bij het ESF-agentschap en wil de tool uitbreiden tot 10 functies voor 10 verschillende uitzendbedrijven. Speciale aandacht zal ook gaan naar de communicatie voor de verschillende betrokken partijen: de uitzendkracht, de uitzendconsulent en de klantgebruiker. Daarna ontwikkelde het VFU een online tool voor het meten van competenties bij uitzendkrachten. 5 uitzendbedrijven werkten mee aan dit proefproject (Daoust interim, LIB interim, Flexpoint, Plus Uitzendkrachten en Start People). Ook de VDAB en het IPV (Opleidingsfonds voor de voedingsindustrie) zijn partners. De tool is uitgetest voor 5 verschillende functies:

30 30 1 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 5.2 Diversiteit Het VFU benadrukt het maatschappelijk belang van de sector en de sociale rol die hij te vervullen heeft. Daarom neemt het VFU ook tal van initiatieven op het vlak van diversiteit. Elk talent is immers nodig op de huidige arbeidsmarkt. In het sectorconvenant met de Vlaamse Regering beschouwen de sociale partners van de uitzendsector diversiteit als een centraal en belangrijk thema in de werking van de sectorconsulenten. Hieronder volgen enkele voorbeelden van concrete acties Diversiteitsplannen De Vlaamse overheid ondersteunt bedrijven die actief werk willen maken van hun diversiteitsbeleid met een subsidie via een diversiteitsplan. Het VFU stimuleert de uitzendbedrijven in Vlaanderen om een dergelijk plan zelf af te sluiten of om dit voor te stellen aan hun klant/gebruikers. In 2010 sloten 38 bedrijven via deze weg een diversiteitsplan af. Hiermee is 2010 het recordjaar sinds het ontstaan van deze maatregel in % 3% Gewoon Instap Cluster Groeiplan 39% 0, Tabel 12: evolutie aantal diversiteitsplannen tot en met % Figuur 11: verdeling per soort diversiteitsplannen in 2010

31 5.2.2 MVO-scan De uitzendsector speelt een belangrijke rol op de arbeidsmarkt en wil in deze positie ook ten volle zijn maatschappelijke rol opnemen. Daarom namen de sociale partners van de uitzendsector met de ondertekening van het sectorconvenant het engagement om de implementatie van MVO te bevorderen bij ondernemingen in de sector. Duurzame ontwikkeling neemt in onze economische modellen een steeds belangrijkere rol in. Een duurzaam beleid van het menselijk kapitaal is noodzakelijk om het hoofd te kunnen bieden aan de uitdagingen die onze maatschappij te wachten staat: het tekort aan arbeidskrachten en de vergrijzing van de bevolking. In die optiek nam het Vormingsfonds voor Uitzendkrachten samen met zijn partners (De Punt, Vlaamse Startcentra, Plus Uitzendkrachten, Randstad, T-interim en Z-staffing) het initiatief om rond MVO een concreet project uit te werken, dankzij de financiële ondersteuning van het Fonds ter Bevordering van de Sociale Economie in Vlaanderen. Deze MVO-scan (online tool) werd volledig op maat van de uitzendsector ontwikkeld. Zo willen wij onze bedrijven ertoe aanzetten om bewust en concreet na te denken over maatschappelijk verantwoord ondernemen. Uitzendbedrijven kunnen met deze tool op een laagdrempelige manier hun eigen MVO-beleid onder de loep nemen en hieruit conclusies trekken die aanzetten tot concrete acties. Na de scan krijgt het betrokken uitzendbedrijf een duidelijk beeld van welke acties het nog kan of moet ondernemen om op MVO-vlak nog beter te scoren. Deze acties kunnen zowel naar het eigen vast personeel, als naar de uitzendkrachten gericht zijn. Daarnaast kan de sector de duurzame lijn doortrekken op het vlak van milieu en maatschappij. Het project voorziet eveneens effectieve ondersteuning aan de uitzendbedrijven die hun MVO-prestaties wensen te verbeteren. Eind juni stelde het VFU en zijn partners de afgewerkte MVO scan voor aan een divers publiek. Ook de CEO van Boss Paints inspireerde de aanwezige uitzendbedrijven met een presentatie over het MVObeleid van zijn bedrijf. Intussen hebben naast de 4 31

32 uitzendbedrijven die de tool hebben ontwikkeld, 6 bijkomende bedrijven de scan doorlopen en zullen zij in 2011 verder acties ondernemen om te werken aan hun MVO-beleid. basis voor interne opleidingen rond het ombuigen van discriminatie Tot slot is er ook nog interesse van andere HR-dienstverleners (rekrutering en selectie, dienstencheques, outplacement, ) om de bestaande tool aan te passen aan hun behoeften. In 2011 wordt onderzocht hoe we dit kunnen aanpakken. Het VFU organiseert eveneens infosessies over uitzendarbeid voor oudere werkzoekenden die in begeleiding zijn bij de Actief 50+ club van de VDAB. Er werd ook een samenwerkingskader voorgesteld aan de coaches van deze Actief 50+ clubs personen uit de Actief 50+ clubs vonden in 2010 een job via een uitzendkantoor. 32 Met deze online tool wil Vooruitzenden / het VFU vertrekken vanuit de 3 belangrijkste doelgroepen van het diversiteitsbeleid van de Vlaamse Regering: naast allochtonen, komen ook de kwaliteiten van ouderen (50+) en personen met een handicap aan bod. De website biedt ondersteuning bij de bemiddeling van de 3 doelgroepen: consulenten zullen de mogelijke drempels herkennen die zij soms ervaren bij het plaatsen van deze kansengroepen, per drempel krijgen ze een aantal heel concrete tips. Daarnaast vinden consulenten ook meer info over subsidie- of tewerkstellingsmaatregelen waarmee zij de doelgroep een extra duwtje in de rug kunnen geven. Tot slot kunnen bezoekers van de site beeldmateriaal met best practices per doelgroep bekijken: personen met een (arbeids)handicap, allochtonen en ouderen. Het VFU blijft deze site verder updaten en promoten. Verschillende uitzendbedrijven gebruiken deze site als Partnership met Insertion Socio-Professionnelle Het project Trempl interim ( in Wallonië loopt in het kader van de actieve samenwerking tussen de sector van de insertion socio-professionnelle (ISP) en de uitzendkantoren. De doelstelling is de (re)integratie van laaggeschoolde cursisten en/of cursisten met een afwijkend traject, ingeschreven in de opleidingscentra behorend tot deze sector (opleidingscentra EFT-OISP). Dit initiatief ontstond in 2002 en krijgt steun van het Europees Sociaal Fonds. Door ruimte te scheppen voor ontmoetingen en discussie, zetten de betrokken partners de actoren in deze sectoren ertoe aan elkaar te leren kennen en samen te werken. Het VFU speelt vooral een sensibiliserende rol t.o.v. de uitzendkantoren, het is in de voorbereidende fase heel belangrijk om de uitzendsector erbij te betrekken. Op lokaal vlak geeft dit aanleiding tot het organiseren van vergaderingen voor de uitwisseling van informatie (RIL) en van een concrete samenwerking tussen de opleidingscentra en de uitzendkantoren:

33 uitzendkantoren bezoeken de opleidingscentra ter kennismaking met de verschillende opleidingen en beroepen; opleidingsverstrekkers bezoeken de agentschappen ter kennismaking met de uitzendsector (mogelijkheid tot observatiestages in het kader van de opleiding Communiceren/ Onderhandelen met de Uitzendsector ). Het einddoel is het faciliteren van de tewerkstelling van de doelgroepen van de ISP. Aantal deelnemende centra: 46 ingeschreven centra en 101 deelnemers aan de RIL. Aantal deelnemende kantoren: 69 uitzendbedrijven en 43 deelnemers aan de RIL Opleiding omgaan met discriminatie voor uitzendconsulenten Het VFU heeft in Brussel een partnerakkoord afgesloten met het Territoriaal Pact voor Werkgelegenheid. Dit Pact brengt, onder coördinatie van Actiris, de voornaamste tewerkstellingsactoren in het Brusselse samen. Het Pact beschikt over een Cel Diversiteit, die zoals de naam doet vermoeden instaat voor het bevorderen van de diversiteit in ondernemingen en de strijd aangaat tegen discriminatie bij de instroom naar werk. Voor 2011 voorziet dit akkoord onder meer in opleidingen Omgaan met discriminerende opmerkingen, bestemd voor uitzendconsulenten uit Brussel. Enkele consultants, die gespecialiseerd zijn in deze thematiek, testten deze opleiding reeds uit in december Mobiliteit Het VFU ondersteunt sinds 2004 uitzendkantoren in hun vragen rond mobiliteit. Uit peilingen blijkt dat vele uitzendkrachten niet kunnen ingaan op een jobaanbieding omdat ze niet mobiel zijn. Vele industriezones blijven daarenboven verstoken van een degelijke aansluiting op het openbaar vervoer. De voorbije zeven jaar zette het VFU in Vlaanderen tal van mobiliteitsprojecten op in samenwerking met uitzendkantoren, lokale besturen en de Vlaamse gemeenschap. Het gaat ondermeer over projecten die voorzien in het vervoer naar de Gentse Havenzone (Max Mobiel), de haven van Zeebrugge, de Waaslandhaven, maar ook bromfietsprojecten zoals die in de regio Zuid-West-Vlaanderen. Al deze mobiliteitsprojecten leidden in 2010 tot een totaal van niet minder dan tewerkstellingen via uitzendkantoren. Door de verworven expertise op het gebied van mobiliteit zetelt het VFU in tal van organen op lokaal niveau, waar zij haar kennis van de arbeidsmarkt, mobiliteit en werkzoekenden deelt met andere 33 Mobiliteitsproject Aantal Uitzendkantoren Aantal unieke vervoerde uitzendkrachten Busproject Brugge-Zeebrugge Gent-Dampoort Gent Zeehaven Gent Sint-Pieters Drongen Arcelor 3 51 Busproject Waaslandhaven TOTAAL Tabel 12: overzicht mobiliteitsprojecten 2010

34 34 partijen. Zo zit VFU onder meer in de Algemene Vergadering van Max Mobiel voor de projecten in de Gentse haven, de Waaslandhaven en in Drongen. Ook is zij lid van de stuurgroep van Vegho (de Vereniging voor Gentse haven gebonden ondernemingen) om de mobiliteit binnen de Gentse zeehaven verder te optimaliseren. Verder organiseerde het VFU in Antwerpen een overleg met beleidsmakers en belangenorganisaties met het oog op een pendeldienst op de Rechterscheldeoever. Ten slotte maakte het VFU ook de fietspunten bekend bij uitzendbedrijven in Vlaanderen. De mobiliteitsacties in Wallonië hebben vooral de bedoeling de bestaande initiatieven te promoten en het gebruik ervan te stimuleren bij de uitzendkantoren. Regio Luik: promoten van de site voor carpooling Regio Namen: sensibiliseren gebruik pendeldienst Créalys (station Namen-Parc scientifique Créalys). Regio Henegouwen: deelname aan een werkgroep die de toegankelijkheid onderzoekt voor deelname aan economische activiteiten te Doornik, Ath, Lessines en Ghislenghien. 5.4 Onderwijs In Vlaanderen gaat ook heel wat aandacht naar samenwerking met onderwijs. Vaak gaat het over lokale samenwerking met individuele scholen. Enkele voorbeelden: Infosessies over uitzendarbeid aan schoolverlaters. s project: Vooruitzenden zetelde in de Vlaamse en enkele regionale stuurgroepen van dit ESF-project om de samenwerking tussen BUSO-scholen en uitzendkantoren te bevorderen. Dit project ontwikkelde ook een online tool waarmee de belangrijkste competenties van de leerlingen in kaart werden gebracht. Intersectoraal initiatief naar trajectbegeleiders van CDO s (Centra Deeltijds onderwijs): Vooruitzenden bemande een stand en bereikte met interactieve discussiemomenten een 30-tal trajectbegeleiders van CDO s. Samenwerking met de Arteveldehogeschool Gent: in het kader van een VIA-project (Vlaanderen in Actie) zal het VFU jaarlijks 1 studie/bevraging laten uitvoeren door laatstejaars bachelorstudenten onder begeleiding van een lector. Dit project gaat van start in 2011 en loopt tot Daarnaast ondersteunt het VFU ook studenten met thesisonderwerpen die verband houden met de uitzendsector.

35 6. VFU IN EUROPA 6.1 Internationaal overleg Frankrijk Het VFU houdt ook op Europees vlak de vinger aan de pols en pleegt regelmatig overleg met collega s van andere landen. De bedoeling is om dit in de toekomst verder te zetten, zodat we tot een synergie van ideeën en ervaringen komen en elkaar verder kunnen inspireren voor toekomstige acties. Nederland Het VFU overlegde regelmatig met de projectdirecteur van STOOF (Nederlands O&O fonds voor Flexbranche ( over de aanpak in Nederland en woonde de voorstelling van de eerste opleidingsindicator voor de Flexbranche bij. Er is ook regelmatig overleg met FAFTT (opleidingsfonds uitzendsector Frankrijk, onder meer over de aanpak rond opleiding voor kandidaat-uitzendkrachten. Luxemburg In Luxemburg is recent het FSI (Fonds de formation sectoriel pour l Intérim, ) opgestart. Het VFU nam het initiatief om dit nieuwe sectorfonds voor de uitzendsector uit te nodigen en rond de tafel te brengen in een internationaal overleg met Frankrijk en Nederland. 35

36