Quick scan ecologie Noordzijde 102 te Bodegraven

Transcriptie

1 Quick scan ecologie Noordzijde 102 te Bodegraven

2 Quick scan ecologie Noordzijde 102 te Bodegraven Auteur Opdrachtgever Projectnummer Ingen foto omslag P.J.H. van der Linden J.W.M. van Veldhuizen april 2013 enkele van de schuurtjes die gesloopt zullen worden Els & Linde B.V. Dr. A.R. Holplein MB Ingen tel: fax: mob: vanderlinden@elsenlinde.nl

3 Inhoud Inleiding 4 Beschrijving 5 Waarnemingen 9 Analyse 11 Conclusie en advies 12 Literatuur 13

4 Inleiding Voor de boerderij van de heer Van Veldhuizen is een uitbreiding van de stallen wenselijk. De nieuwe stal komt achter de huidige stallen te staan. De boerderij van de heer Van Veldhuizen staat aan de Noordzijde 102 te Bodegraven. Om ruimte te maken voor de nieuwe stal worden enkele kleine opstallen gesloopt. Voor de bouw van de nieuwe stal wordt een ruimtelijke procedure doorlopen. Onderdeel van de procedure is het uitvoeren van een ecologisch onderzoek, naar de mogelijke effecten op beschermde planten en dieren. Om een goed oordeel te kunnen geven over de potentieel aanwezige beschermde planten en dieren is op 3 april 2013 door een ecoloog een bezoek gebracht aan het plangebied. Ter plekke is beoordeeld of er beschermde soorten kunnen zijn die schade ondervinden van de geplande ontwikkelingen. Daarbij wordt gezocht naar sporen van dieren en wordt op basis van begroeiing en opbouw van het landschap geschat of er beschermde soorten aanwezig kunnen zijn. De effecten worden beoordeeld als gevolg van de veranderde omgeving en het veranderde gebruik. Verder wordt geanalyseerd of de werkzaamheden die noodzakelijk zijn om de veranderingen te bereiken een effect kunnen veroorzaken. Tijdens de quick scan ecologie was het droog. De minimumtemperatuur was resp. 0,5 graden Celsius. De windsnelheid was telkens 4Bft. Globale ligging van het plangebied ten oosten van de bebouwde kom. 4 Noordzijde te Bodegraven

5 Beschrijving De boerderij ligt ten oosten van de bebouwde kom van Bodegraven en aan de noordzijde van de Oude Rijn. Het plangebied bestaat uit een boerderij met verschillende opstallen. Het plangebied is volledig bebouwd of verhard. Aan de westzijde ligt een rijhal van een manege en aan de oostkant een woonhuis. Het woonhuis staat buiten de hindercirkel volgens het groene boekje van de VNG. De boerderij ligt op ongeveer tot meter van de Natura 2000 gebieden Nieuwkoopse Plassen & De Haeck en Broekvelden, Vettenbroek & Polder Stein. Het laatste Natura 2000 gebied is ook aangewezen als Wetland volgens de conventie van Ramsar. Op grotere afstand liggen enkele beschermde natuurmonumenten die buiten de Natura 2000 gebieden liggen. De bouw van een stal heeft geen invloed op de beschermde natuurmonumenten. Een eventuele uitbreiding van de veestapel is niet beoordeeld in de voorliggende rapportage. De afstand tot de ecologische hoofdstructuur zoals deze is aangegeven op de website van de provincie Zuid-Holland is ruim meter. Dat betekend dat met zekerheid geen effect is te verwachten op het functioneren van de ecologische hoofdstructuur. De afstand tot belangrijke weidevogelgebieden is volgens opgave van de provincie ongeveer 650 meter. Deze afstand is veel groter dan de verstoringsafstand van 200 meter die voor weidevogels gebruikelijk is. Ook op de weidevogels is met zekerheid geen effect te verwachten. 5 Noordzijde te Bodegraven

6 Weidevogels hebben een voorkeur voor een open landschap met zo min mogelijk landschapselementen die hun blikveld in de weg staan. Op deze manier kunnen predatoren op tijd worden opgemerkt en weggejaagd. Ook platte landschapselementen, zoals wegen, zouden een verstoring van het blikveld kunnen opleveren door de bewegingen van de gebruikers van die elementen op de achtergrond. Het resultaat van deze verstoringen zou kunnen zijn dat weidevogels een afstand tot dergelijke landschapselementen aanhouden bij de selectie van een geschikte plek om te broeden, met als gevolg een verminderde dichtheid in vergelijking tot een situatie waarbij deze elementen er niet zouden zijn geweest. Wij hebben in de literatuur gezocht of hiervoor aanwijzingen zijn te vinden voor Scholekster Haematopus ostralegus, Kievit Vanellus vanellus en Grutto Limosa limosa. De resultaten van dit literatuuronderzoek laten zien dat deze soorten inderdaad een afstand aanhouden tot beide typen landschapselementen. Voor snelwegen en stads- en dorpsranden kan die afstand meer dan een kilometer bedragen. De grootste verstoringsafstand werd gevonden voor wegen met een hoge gebruikersdruk. Maar ook natuurlijke elementen, zoals bosranden en rietvelden, hebben een negatieve invloed op vestigingsmogelijkheden voor weidevogels. De soorten verschillen wel in hun tolerantie ten opzichte van de vestigingsmogelijkheid in zulke gebieden. De Scholekster is het meest tolerant, de Grutto het minst. Wij beargumenteren waarom de inrichting van het landschap aandacht verdient tijdens de planning van beleid. 6 Noordzijde te Bodegraven

7 Afstand van het plangebied tot de Ecologische Hoofdstructuur is circa 1,1 kilometer. Afstand van het plangebied tot de belangrijke weidevogelgebieden is circa 659 meter. 7 Noordzijde te Bodegraven

8 Afstand van het plangebied tot de Natura 2000 gebieden is circa 2,9 kilometer. 8 Noordzijde te Bodegraven

9 9 Noordzijde te Bodegraven

10 Waarnemingen Tijdens het veldbezoek van 3 april 2013 is onderzocht of er in potentie beschermde planten en dieren aanwezig zijn binnen het plangebied. Daarvoor is gezocht naar sporen of andere aanwijzingen van dieren en op basis van de aanwezige herkenbare begroeiing en het habitat beoordeeld of er leefgebieden aanwezig kunnen zijn voor beschermde soorten. Aanvullend is een bureaustudie uitgevoerd naar onder andere de verspreiding van potentieel aanwezige planten en dieren. Vegetatie Het plangebied is volledig verhard of bebouwd. Er is in het geheel geen ruimte voor enige spontane begroeiing aanwezig. Er zijn daarom geen planten aangetroffen binnen het plangebied en derhalve ook geen beschermde soorten aanwezig. Het weiland grenzend aan het plangebied is als huiskavel intensief gebruikt en bemest. De grasmat is niet als vegetatie ontwikkeld, maar bevat een mengsel van hoogproductieve grassoorten. Op zijn best is het als een rompgemeenschap te beschouwen. Er zijn met zekerheid geen beschermde planten aanwezig binnen dit deel van het weiland. 10 Noordzijde te Bodegraven

11 Zoogdieren Binnen een agrarische omgeving zijn vleermuizen de belangrijkste strikt beschermde dieren die in de bebouwing verwacht kunnen worden. De stallen c.q. schuurtjes die gesloopt gaan worden zijn onderzocht op potentiële aanwezigheid van vleermuizen. Er zijn geen aanwijzingen gevonden voor vleermuizen. De kleine schuurtjes die gesloopt gaan worden, zijn in gebruik voor jongvee, paarden en algemene opslag van materiaal. De schuurtjes zijn niet geschikt als verblijfplaats. De stal met het melkvee is evenmin geschikt voor vleermuizen. Deze wordt niet gesloopt of gewijzigd. Het woonhuis bij de boerderij is mogelijk wel geschikt voor vleermuizen. Daarbij is de aanwezigheid van laatvlieger (Eptesicus serotinus), of gewone dwergvleermuis (Pipistrellus pipistrellus) het meest waarschijnlijk. Er zijn echter geen plannen voor verbouwing van het woonhuis en de afstand tot de nieuwe stal is vrij groot. Er zal met zekerheid geen effect zijn op eventueel aanwezige vleermuizen in de boerderij. Uit voorzorg zal echter terughoudend moeten worden omgegaan met het gebruik van verlichting. De boerderij mag niet worden verlicht door bouwlampen tijdens de werkzaamheden. De boerderij dient in duisternis te worden gehouden. Uit de werkatlas voor de zoogdieren van Zuid-Holland blijkt dat er in de ruime omgeving veel vleermuizen zijn waargenomen. De belangrijkste soorten die in gebouwen zitten en die zijn waargenomen in de omgeving zijn: meervleermuis (Myotis dasycneme), grootoorvleermuis (Plecotus auritus), gewone dwergvleermuis en laatvlieger. Verder zijn er enkele waarnemingen van de baardvleermuis (Myotis mystacinus), die eveneens een verblijfplaats heeft in gebouwen. Uit de atlas zijn geen waarnemingen te herleiden die tot een andere conclusie leiden. Vogels Gezocht is naar aanwijzingen voor vogels met een vaste verblijfplaats in de schuurtjes. Er zijn geen aanwijzingen gevonden voor de aanwezigheid van de huismus (Passer domesticus), steenuil (Athene noctua) of kerkuil (Tyto alba). De schuurtjes die gesloopt gaan worden zijn ook niet geschikt als verblijfplaats voor deze dieren. Op het terrein zijn geen huismussen waargenomen. Op waarneming.nl zijn geen van de voornoemde vogels gemeld in de omgeving van de boerderij. Er zijn geen regionale verspreidingsatlassen bekend voor de vogels. Alle nesten die gedurende het broedseizoen worden gebruikt door vogels, vallen onder de bescherming van artikel 11 van de Flora- en faunawet. De meeste vogels - zoals de boerenzwaluw - maken elk broedseizoen een nieuw nest of zijn in staat een nieuw nest te maken en gebruiken hun nest niet als vaste rust- of verblijfplaats. Dergelijke nesten voor eenmalig gebruik genieten buiten het broedseizoen niet de bescherming van artikel 11 van de Flora- en faunawet. Uit voorzorg kunnen voorbereidende maatregelen worden getroffen om te voorkomen dat vogels tot broeden kunnen komen binnen het plangebied. 11 Noordzijde te Bodegraven

12 Herpetofauna en vissen Het plangebied is ongeschikt als leefgebied voor amfibieën, reptielen en vissen. Er is geen oppervlaktewater binnen het plangebied aanwezig. De rugstreeppad (Epidalea calamita) ontbreekt in de omgeving. Er zijn geen regionale atlassen bekend, op waarneming.nl staat slechts op flinke afstand een melding van een rugstreeppad. Nadat het plangebied bouwrijp is gemaakt, zou deze in theorie geschikt kunnen zijn als winterbiotoop voor de rugstreeppad. Er zijn echter geen rugstreeppadden in de omgeving aangetroffen. Uit voorzorg dient het werkterrein zo onaantrekkelijk mogelijk te worden gemaakt. Er mag geen materiaal blijven liggen dat als schuilplaats kan dienen voor de rugstreeppad. Overige beschermde soorten Voor de overige beschermde soorten is geen geschikt habitat aanwezig. Deze soorten kunnen daarom worden uitgesloten. 12 Noordzijde te Bodegraven

13 Analyse Tijdens de inventarisatie ten behoeve van de quick scan is gebleken dat er geen beschermde soorten kunnen voorkomen binnen het plangebied. Er zijn met zekerheid geen vleermuizen of vogels aanwezig die in gebouwen een verblijfplaats hebben. De opstallen zijn nauwkeurig onderzocht op potentieel geschikte in- en uitvliegmogelijkheden voor vleermuizen. Deze zijn tijdens het ecologisch onderzoek niet gevonden. Tevens is gelet op de aanwezigheid van uitwerpselen en prooiresten. Ook deze zijn tijdens het ecologisch onderzoek niet gevonden. De constructie van de opstallen is niet geschikt voor vleermuizen. Er is geen spouwmuur aanwezig waar vleermuizen tussen kunnen verblijven. Binnen het plangebied zijn geen holle bomen aangetroffen. Het voorkomen van boombewonende soorten kan gezien dit gegeven worden uitgesloten. Uit de literatuur blijkt dat in de omgeving verschillende strikt beschermde vleermuissoorten voorkomen. Het geschikte leefgebied of standplaats voor die soorten ontbreekt echter binnen het plangebied. De aanwezigheid van vleermuizen in het woonhuis kan niet worden uitgesloten. Echter met zekerheid geeft de bouw van een nieuwe stal achter de bestaande stallen geen effect op eventueel in het huis aanwezige vleermuizen. Uit voorzorg dient terughoudend te worden omgegaan met het gebruik van verlichting tijdens de werkzaamheden. Het woonhuis mag niet worden verlicht door bouwlampen tijdens de werkzaamheden, maar dient in duisternis te worden gehouden. Alle nesten die gedurende het broedseizoen worden gebruikt door vogels, vallen onder de bescherming van artikel 11 van de Flora- en faunawet. Uit voorzorg kunnen voorbereidende maatregelen worden getroffen om te voorkomen dat vogels tot broeden kunnen komen binnen het plangebied. De afstand tot beschermde natuurgebieden is ongeveer tot meter. De bouw van de stal heeft geen invloed op de doelstellingen van de Natura Als er een uitbreiding van de veestapel is voorzien, dan moet dit separaat worden getoetst. De afstand tot de ecologische hoofdstructuur is zo groot dat een effect is uit te sluiten. Op ongeveer 650 meter liggen belangrijke weilanden voor weidevogels. Ook hier is de afstand zo groot dat enig effect kan worden uitsloten. Nadat het plangebied bouwrijp is gemaakt, zou deze in theorie geschikt kunnen zijn als winterbiotoop voor de rugstreeppad. Er zijn echter geen rugstreeppadden in de omgeving aangetroffen. Uit voorzorg dient het werkterrein zo onaantrekkelijk mogelijk te worden gemaakt. Er mag geen materiaal blijven liggen dat als schuilplaats kan dienen voor de rugstreeppad. 13 Noordzijde te Bodegraven

14 Conclusie en advies Voor de boerderij van de heer Van Veldhuizen is een uitbreiding van de stallen wenselijk. De nieuwe stal komt achter de huidige stallen te staan. De boerderij van de heer Van Veldhuizen staat aan de Noordzijde 102 te Bodegraven. Om ruimte te maken voor de nieuwe stal worden enkele kleine opstallen gesloopt. Voor de bouw van de nieuwe stal wordt een ruimtelijke procedure doorlopen. Onderdeel van de procedure is het uitvoeren van een ecologisch onderzoek, naar de mogelijke effecten op beschermde planten en dieren. Om een goed oordeel te kunnen geven over de potentieel aanwezige beschermde planten en dieren is op 3 april 2013 door een ecoloog een bezoek gebracht aan het plangebied. Ter plekke is beoordeeld of er beschermde soorten kunnen zijn die schade ondervinden van de geplande ontwikkelingen. Aanvullend is een bureaustudie uitgevoerd. Uit de analyse blijkt dat er geen beschermde soorten binnen het plangebied voorkomen. Er is geen verder onderzoek noodzakelijk. Een ontheffing van de Flora en Faunawet (ex artikel 75) of een verklaring van geen bedenkingen is niet verplicht. In de omgeving worden veel soorten vleermuizen aangetroffen. Er zijn geen verblijfplaatsen in de het woonhuis bekend, maar deze kunnen niet worden uitgesloten. Met zekerheid is er geen effect op deze eventueel aanwezige vleermuizen. 14 Noordzijde te Bodegraven

15 Literatuur - Mostert, K. & J. Willemsen (2008) Werkatlas verspreiding zoogdieren in Zuid- Holland Stichting Zoogdierenwerkgroep Zuid-Holland - Waarneming.nl - Van der Vliet R.E. van Dijk J. & Wassen M.J. (2010). How different landscape elements limit the breeding habitat of meadow bird species. Ardea 98: Noordzijde te Bodegraven