De Republiek in een tijd van vorsten, Kennistoets bij hoofdstuk 3 Vwo
|
|
- Lucas de Wilde
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Kennistoets bij hoofdstuk 3 Vwo Opdracht 1 De sterke economische groei die de Gouden Eeuw kenmerkt, kwam hoofdzakelijk ten goede aan het gewest Holland. Daar is een militaire oorzaak voor. Benoem die oorzaak en leg uit wat het verband is met de sterke economische positie van Holland. Holland lag relatief veilig achter de Waterlinie. Uitleg (niet nodig in het antwoord van de leerling): de oorlog met Spanje was aan de begin van de (Gouden) zeventiende eeuw nog volop gaande, maar de militaire handelingen vonden plaats in de gewesten ten zuiden en ten oosten van de Waterlinie. Oorlog brengt uiteraard vernietiging en geweld met zich mee; economische groei is dan lastig te realiseren. Doordat Holland niet te maken had met oorlogshandelingen op het eigen grondgebied, kon de economie daar effectiever groeien. Normering: 3 punten, 1 voor het benoemen van de Waterlinie en 2 voor de uitleg. Opdracht 2 Het laatste decennium van de zestiende eeuw was een periode waarin de Republiek uitgroeide tot de belangrijkste militaire, politieke en economische macht van Europa. Welke gebeurtenissen vonden plaats tijdens deze 'tien jaren'? A Het veroveren van Breda op de Spanjaarden, waarbij soldaten binnen de muren werden gesmokkeld in een turfschip. B De benoeming van Maurits tot stadhouder. C De benoeming van Oldenbarnevelt tot raadpensionaris. D Het Drievoudig Verbond tussen Engeland, Frankrijk en de Republiek. E Het begin van het Twaalfjarig Bestand. F De dood van Oldenbarnevelt. De juiste antwoorden zijn A en D. Maurits en Oldenbarnevelt werden al in 1585 benoemd. Het Twaalfjarig Bestand werd afgesloten in Oldenbarneveld stierf in Meer informatie vind je op bladzijde 58, 61 en 62. Normering: 4 punten, voor elk fout antwoord 2 punten eraf. Opdracht 3 De militaire, diplomatieke en economische bloei van de 'tien jaren' ( ) is niet uitsluitend op het conto van de Republiek te schrijven. Er zijn ook externe oorzaken te benoemen: oorzaken waarop de Republiek niet direct invloed had. Noem ze en leg kort uit hoe ze bijdroegen aan de bloei van de Republiek tijdens de 'tien jaren'. In de leertekst worden drie externe oorzaken genoemd: 1. De ondergang van de Spaanse Armada. (Hierdoor bleef Engeland onbezet en kwam dus niet onder militaire invloed van Spanje te staan. Daardoor was de weg vrij voor een bondgenootschap met de Republiek.) 2. Het dubbele failliet van Filips II. (Zonder geld is het lastig oorlogvoeren. Soldaten werden vaker te laat - of zelfs helemaal niet - betaald, maar een faillissement remt de oorlogshandelingen wel.) 3. De vele oorlogen die Filips tegen de Turken moest voeren. (Daar gingen mankracht en financiële middelen heen, die dus niet tegen de Republiek ingezet werden.) Daarnaast: de hulp van Franse en Engelse bondgenoten is weliswaar een externe oorzaak, maar wel eentje die door de Republiek beïnvloed was. Vanuit de Republiek was immers geijverd voor een bondgenootschap. Als je deze relativering hebt aangebracht in je antwoord, mag je het goed rekenen. Normering: 6 punten, 2 punten eraf voor elk fout of ontbrekend antwoord. Feniks, geschiedenis voor de tweede fase, havo en vwo 1 ThiemeMeulenhoff, Amersfoort 2011
2 Bron Holland 57,40 57,14 58,3 58,25 Zeeland 12,50 9,10 9,10 9,25 Friesland 11,60 11,50 11,60 11,60 Utrecht 5,75 5,75 5,75 5,75 Groningen 5,75 5,75 5,75 5,75 Gelderland 4,50 5,50 5,60 5,60 Overijssel 2,75 3,50 3,50 3,10 Drenthe ,95 Het Nederlandse provinciale quotenstelsel, Opdracht 4 Bekijk bron 1. Welke twee stellingen kun je met behulp van deze bron bewijzen of ontkrachten? A Holland was het rijkste gewest van de Republiek. B Van alle gewesten had Holland de meeste inwoners. C Van alle gewesten had Holland de meeste macht en invloed. D Van alle gewesten betaalde Holland het hoogste percentage belasting. E De oorlog tegen Spanje werd vrijwel geheel gefinancierd door Holland. De juiste antwoorden zijn D en E. Het quotenstelsel bepaalde hoeveel procent van de uitgaven van de Republiek elk gewest voor z'n rekening moest nemen. Over het inwonertal (B) zegt dat dus niets. Dat Holland ruim de helft van de kosten op zich moest nemen, suggereert wel iets over de rijkdom van dit gewest (A), maar een hard bewijs is het niet. Datzelfde geldt voor de macht en invloed van Holland (C). Dat een hoge belastingafdracht 'ingeruild' wordt voor macht en invloed, lijkt evident, maar is het niet. Het is een aanname die je niet hard kunt maken door uitsluitend de cijfers uit de bron te gebruiken. Stelling D kun je met behulp van de bron aantonen, stelling E kun je ontkrachten. Normering: 4 punten, 2 punten eraf voor elk fout of ontbrekend antwoord. Opdracht 5 Kies steeds het juiste antwoord. Maurits: Voorstander / tegenstander van het Twaalfjarig Bestand. Koos de kant van de Arminianen / Gomaristen. Wilde bondgenootschap met Engeland / Frankrijk. Voorzitter van de Staten van Holland / in dienst van de Staten-Generaal. Oldenbarneveld: Voorstander / tegenstander van het Twaalfjarig Bestand. Koos de kant van de Arminianen / Gomaristen. Wilde bondgenootschap met Engeland / Frankrijk. Voorzitter van de Staten van Holland / in dienst van de Staten-Generaal. Maurits: Tegenstander van het Twaalfjarig Bestand. Koos de kant van de Gomaristen. Wilde bondgenootschap met Engeland. In dienst van de Staten-Generaal. Oldenbarneveld: Voorstander van het Twaalfjarig Bestand. Koos de kant van de Arminianen. Wilde bondgenootschap met Frankrijk. Voorzitter van de Staten van Holland. Normering: 4 punten. Fouten zullen paarsgewijs gemaakt worden; voor elke 2 fouten 1 punt eraf. Feniks, geschiedenis voor de tweede fase, havo en vwo 2 ThiemeMeulenhoff, Amersfoort 2011
3 Opdracht 6 De Heidelbergse Catechismus is een religieus geschrift dat in 1563 'officieel' werd verklaard. In dit geschrift wordt onder meer ingegaan op de begrippen 'zonde' en 'zondeval'. De stelling wordt ingenomen dat de mens van zichzelf een wezen is met een zondige natuur en dus geneigd is te zondigen. Als de mens iets goeds doet, is dat omdat God dat in Zijn genade toestaat. De zondige staat van de mens zorgt dat er een scheiding ontstaat tussen God en de mens. Wie was het met deze stelling oneens: Arminius of Gomarus? Leg je antwoord uit. Arminius vond dat elk mens genade zou kunnen krijgen, mits hij/zij leeft naar de christelijke deugden. Voor Gomarus was dit ondenkbaar. In zijn optiek kon een individueel mens niets doen om genade te 'verdienen'. Gomarus stond dus op één lijn met hetgeen in de Heidelbergse Catechismus wordt gesteld, Arminius week ervan af. Normering: 3 punten: 1 voor het benoemen van Arminius, 2 voor de uitleg. Bron 2 Opdracht 7 Bekijk bron 2. Op de afbeelding zie je de Tweede Praagse Defenestratie. 'Defenestreren' betekent 'uit het raam werpen'. Deze gebeurtenis vond plaats in 1618 en was de aanleiding tot een nieuwe oorlog. Benoem om welke oorlog het hier gaat en geef aan wat de religieuze en politieke oorzaak van deze oorlog was. De Tweede Praagse Defenestratie was de aanleiding tot de Dertigjarige Oorlog. De religieuze oorzaak was dat de fel katholieke Habsburgse keizer Ferdinand koning van Bohemen dreigde te worden. Dit was zeer tegen de zin van de protestantse Boheemse edelen. De politieke oorzaak was, net als in de Nederlanden, gelegen in de centralisatieplannen van de Habsburgers. Meer informatie vind je op bladzijde 69. (Nota bene: de Eerste Praagse Defenestratie vond plaats in Ook toen werden mensen uit het raam van de Praagse burcht geworpen). Normering: 6 punten. Correcte benoeming van de Dertigjarige Oorlog: 2 punten; 2 punten voor elke correct benoemde oorzaak. Opdracht 8 Kies de juiste antwoorden. Bij de Vrede van Münster A waren de Habsburgers de grote verliezers. Feniks, geschiedenis voor de tweede fase, havo en vwo 3 ThiemeMeulenhoff, Amersfoort 2011
4 B C D E F werd de onafhankelijkheid van de Republiek formeel erkend door de Habsburgers. werd de onafhankelijkheid van de Republiek formeel erkend door Engeland en Frankrijk. werd van Duitsland een staatkundige eenheid gemaakt. verzwakte de machtspositie van Frankrijk. werd het idee dat heel Europa dezelfde godsdienst zou hebben, opgegeven. De juiste antwoorden zijn A, B en F. Engeland en Frankrijk hadden de Republiek al eerder erkend (zie bladzijde 62). Duitsland zou pas in de negentiende eeuw een staatkundige eenheid worden. De machtspositie van Frankrijk werd in Münster juist versterkt. Meer informatie vind je op bladzijde 71. Normering: 6 punten, voor elk fout antwoord 2 punten eraf. Bron 3 Opdracht 9 Bekijk bron 3. De man op de afbeelding is de beroemdste kaper van de zeventiende eeuw. Geef aan wie hij is en wat zijn bekendste 'wapenfeit' is. Benoem ook het verschil tussen kaapvaart en piraterij. De man is Piet Heijn. Hij is vooral bekend geworden door zijn verovering van een Spaanse zilvervloot, in Kaapvaart was, in tegenstelling tot piraterij, door de autoriteiten gelegitimeerd. Wanneer een land in oorlog raakte met een ander land, konden de autoriteiten zogenaamde kapersbrieven geven aan schippers, die daarmee officieel toestemming hadden om schepen die onder de vlag van de vijand voeren, te veroveren. Overigens konden kapersbrieven ook afgegeven worden in vredestijd. Feniks, geschiedenis voor de tweede fase, havo en vwo 4 ThiemeMeulenhoff, Amersfoort 2011
5 Een bekend voorbeeld hiervan zijn de 'Barbarijse kapers', Noord-Afrikanen die het recht hadden om te kapen wie en wanneer ze wilden. Normering: 4 punten. 1 punt voor de naam van Piet Heijn, 1 punt voor de verovering van de Zilvervloot (jaartal niet noodzakelijk), 2 punten voor correcte benoeming van het verschil tussen kaapvaart en piraterij. Opdracht 10 In 1609 verscheen Mare Liberum. Geef aan wie dit boek schreef en beschrijf (in één of twee zinnen) de inhoud ervan. Ga ten slotte in op de vraag in hoeverre het beleid van de VOC overeenkwam met de strekking van Mare Liberum. Mare Liberum werd geschreven door Hugo de Groot. De belangrijkste stellingname in het boek is dat de zee van iedereen is: elk volk mag varen waar het wil en handeldrijven met wie het wil. Het beleid van de VOC stond hier haaks op: de VOC streefde naar monopolieposities en maakte het andere naties zo moeilijk mogelijk om handel te drijven met handelspartners van de VOC. Normering: 5 punten. 1 punt voor de naam Hugo de Groot, 2 punten voor de beschrijving van de inhoud van het boek en 2 punten voor de vergelijking met het beleid van de VOC. Totaal te behalen: 45 punten. Feniks, geschiedenis voor de tweede fase, havo en vwo 5 ThiemeMeulenhoff, Amersfoort 2011
De Republiek in een tijd van vorsten, 1477-1702 Kennistoets bij hoofdstuk 3 Havo
Kennistoets bij hoofdstuk 3 Havo Opdracht 1 De sterke economische groei die de Gouden Eeuw kenmerkt, kwam hoofdzakelijk ten goede aan het gewest Holland. Welke militaire oorzaak kun je benoemen? Holland
Nadere informatieStofomschrijving Deze opdracht hoort bij 2.1-3.1 en 3.2 van De Republiek in tijd van Vorsten (Geschiedenis Werkplaats).
Het verhaal van 1588 Bodystorming Inleiding Het jaar 1588 is een belangrijk jaar in de geschiedenis van de Republiek. De gebeurtenissen die eraan vooraf gaan worden als feiten voorgelezen en tussen de
Nadere informatieNoord-Nederlandse gewesten. Smeekschift
Habsburgs gezag Vanaf dat moment stonden de zuidelijke Nederlanden onder Habsburgs gezag. Noord-Nederlandse gewesten Door vererving en verovering vielen vanaf dat moment ook alle Noord- Nederlandse gewesten
Nadere informatieEindexamen geschiedenis vwo II
Ten oorlog! Europese oorlogen 1789-1919. Oorlog als maatschappelijk fenomeen Vanaf de zomer van 1789 trokken veel Franse vluchtelingen naar Oostenrijk. 1p 1 Waarom vormde dit voor het Franse revolutionaire
Nadere informatieAls bij een vraag een verklaring of uitleg gevraagd wordt, worden aan het antwoord geen punten toegekend als deze verklaring of uitleg ontbreekt.
Examen VWO 2009 tijdvak 2 woensdag 24 juni 9.00-12.00 uur geschiedenis Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 28 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 76 punten te behalen. Voor elk vraagnummer
Nadere informatieOefenexamen II vwo De Republiek in een tijd van vorsten, 1477-1702
Oefenexamen II vwo 1 Het gewest Holland werd in de zestiende eeuw een sterk verstedelijkt gebied. Leg uit: a. waarom de moedernegotie voor het voortbestaan van dit verstedelijkte gebied absoluut noodzakelijk
Nadere informatieLink it: Republiek in tijd van Vorsten
Link it: Republiek in tijd van Vorsten Uitleg Link it werkt in principe als een soort domino (hoewel je er andere varianten op kunt bedenken). Het idee is dat de leerlingen moeten proberen om een begrip
Nadere informatieNEDERLAND IN DE 16e EEUW
NEDERLAND IN DE 16e EEUW In de 16e eeuw vielen de Nederlanden onder de Spaanse overheersing. Er bestonden grote verschillen tussen de gewesten (= provincies), bv: - dialect - zelfstandigheid van de gewesten
Nadere informatieeen zee In de zeventiende eeuw worden de handelaren en kooplieden steeds belangrijker. De edelen en de geestelijken krijgen veel minder macht.
Werkblad 3 Ω De Republiek Ω Les : Regenten, burgers en gemeen In de zeventiende eeuw worden de handelaren en kooplieden steeds belangrijker. De edelen en de geestelijken krijgen veel minder macht. Rijk
Nadere informatieOntstaan van de Gouden Eeuw (1588-1648)
1 Ontstaan van de Gouden Eeuw (1588-1648) H!to"sche context Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden 1515-1648 meneervanempel.nl 2 Hoofdvraag Waardoor ontstond in de Republiek de Gouden Eeuw, 1588-1648?
Nadere informatieLandenspel. Duur: 30 minuten. Wat doet u?
Landenspel Korte omschrijving werkvorm: In deze opdracht wordt de klas verdeeld in vijf groepen. Iedere groep krijgt een omschrijving van een land en een instructie van de opdracht. In het lokaal moeten
Nadere informatieONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN
STUDIONLINE JAARGANG 2, NR. 10 ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN DL 2 D O M I N E E O N L I N E. O R G Vierhonderd jaar geleden vergaderde de synode in Dordrecht. Je weet inmiddels wat een synode is: een
Nadere informatiekeer beoordeeld 19 maart 2014
0 Samenvatting door M. 2154 woorden keer beoordeeld 19 maart 2014 Vak Geschiedenis Methode Werkplaats Geschiedenis Werkplaats CE Examenkatern VWO De Republiek in een tijd van vorsten Hoofdstuk 3: Een Gouden
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis De Republiek in een tijd van Vorsten Hoofdstuk 3 'De Republiek in Europa'
Samenvatting Geschiedenis De Republiek in een tijd van Vorsten Hoofdstuk 3 'De Republiek in Europa' Samenvatting door S. 1942 woorden 26 januari 2013 7 6 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks
Nadere informatie7,6. Samenvatting door een scholier 2543 woorden 20 maart keer beoordeeld. Geschiedenis
Samenvatting door een scholier 2543 woorden 20 maart 2012 7,6 8 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Werkplaats Geschiedenis samenvatting. Katern: De Republiek in de tijd van de vorsten. Hst. 3: Een
Nadere informatieTijd van regenten en vorsten 1600 1700. 6.2 Wie heeft de macht? Deel 2. Wie hadden in de Republiek, in Frankrijk en in Engeland de politieke macht?
Onderzoeksvraag: Wie hadden in de Republiek, in Frankrijk en in Engeland de politieke macht? Kenmerkende aspect: Het streven van vorsten naar absolute macht. De bijzondere plaats in staatskundig opzicht
Nadere informatieVERGELIJKENDE VRAGEN. 6.2 De Gouden Eeuw van Nederland
VERGELIJKENDE VRAGEN 6.2 De Gouden Eeuw van Nederland Vergelijk de handelswijze van de VOC in Azië met de handelswijze van de WIC in Amerika. Antwoord leerling X De VOC was een heel slim idee. Er waren
Nadere informatiegeschiedenis geschiedenis
Examen HAVO 2009 tijdvak 1 woensdag 20 mei 9.00-12.00 uur tevens oud programma geschiedenis geschiedenis Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 30 vragen. Voor dit examen zijn maximaal
Nadere informatieLeerdoel Leerlingen herhalen op een speelse manier kennis over het ontstaan en het bestuur van de Republiek.
HISTORISCHE BLINGO Korte omschrijving werkvorm Deze kennisquiz is een combinatie van Bingo en Lingo. De klas wordt verdeeld in zes teams. Ieder team heeft een bingokaart met daarop negen jaartallen. Het
Nadere informatieWerkboek klas 2 Hoofdstuk 3
Werkboek klas 2 Hoofdstuk 3 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Marco Harmsen 13 oktober 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/67292 Dit lesmateriaal is gemaakt
Nadere informatiegeschiedenis geschiedenis
Examen HAVO 2009 tijdvak 2 woensdag 24 juni 9.00-12.00 uur tevens oud programma geschiedenis geschiedenis Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 29 vragen. Voor dit examen zijn maximaal
Nadere informatieEindexamen geschiedenis havo 2009 - II
Ten oorlog! Europese oorlogen 1789-1919. Oorlog als maatschappelijk fenomeen In 1792 begon de eerste Coalitieoorlog. 1p 1 Welk politiek doel streefde Oostenrijk met de strijd tegen Frankrijk na? Gebruik
Nadere informatieEindexamen geschiedenis vwo 2009 - I
Ten oorlog! Europese oorlogen 1789-1919. Oorlog als maatschappelijk fenomeen In de landen die Napoleon veroverde, voerde hij een beleid dat: enerzijds paste binnen het gelijkheidsideaal van de Franse Revolutie
Nadere informatieAls bij een vraag een verklaring of uitleg gevraagd wordt, worden aan het antwoord geen punten toegekend als deze verklaring of uitleg ontbreekt.
Examen VWO 2009 tijdvak 1 woensdag 20 mei 9.00-12.00 uur geschiedenis Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 27 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 77 punten te behalen. Voor elk vraagnummer
Nadere informatieCalvijn. Vrede van Augsburg. Margaretha van Parma. Hertog van Alva. De keurvorst van Saksen. Karel V. Buitenlandse zaken en oorlog
In welk jaar publiceerde Luther zijn 95 stellingen? Welke Frans-Zwitserse hervormer kreeg veel aanhang in de Nederlanden? Welke vrede bepaalde, dat de vorst de religie van zijn volk bepaalt? 1517 Calvijn
Nadere informatieTijdwijzer. Het begin. Voor en na Christus
138 Tijdwijzer Het begin Op deze tijdbalk past niet de hele geschiedenis van de mens. Er lopen namelijk al zo n 100.000 jaar mensen rond op aarde. Eigenlijk zou er dus nog 95.000 jaar bij moeten op de
Nadere informatieJournal of Nobility Studies
Journal of Nobility Studies virtus 20 2013 virtus 20 2013 Coen Wilders * Soeverein ten dienste van de Habsburgse dynastie 232 Luc Duerloo, Dynasty and Piety. Archduke Albert (1598-1621) and Habsburg Political
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3: De Republiek in een tijd van vorsten
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3: De Republiek in een tijd van vorsten Samenvatting door D. 1948 woorden 18 juni 2013 4,8 2 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Hoofdstuk 3: Een Gouden
Nadere informatieDE STATEN VAN HOLLAND
DE STATEN VAN HOLLAND Jullie zijn de bestuurders van Holland. Zorgen dat er geen stadhouder meer komt in de Republiek. Holland is het belangrijkste en rijkste gewest van de Republiek. Handel is de belangrijkste
Nadere informatieEindexamen geschiedenis havo 2009 - I
Ten oorlog! Europese oorlogen 1789-1919. Oorlog als maatschappelijk fenomeen In de Coalitieoorlogen voerde de Franse regering de dienstplicht in. 2p 1 Leg uit dat zij hiermee de betrokkenheid van Franse
Nadere informatieDE GROTE VERGADERING VAN 1651 KORTE OMSCHRIJVING WERKVORM
DE GROTE VERGADERING VAN 1651 KORTE OMSCHRIJVING WERKVORM Leerlingen spelen de Grote Vergadering van de Staten-Generaal in 1651 na. Deze vergadering was het beginpunt van het eerste stadhouderloze tijdperk.
Nadere informatie1 Friesland 2 Stad en Lande 3 Drenthe 4 Overijssel 5 Gelre 6 Limburg 7 Sticht 8 Holland 9 Zeeland 10 Brabant 11 Vlaanderen 12 Artesië
Werkblad Ω Hoe Nederland ontstond Ω Les : Nederland nu en toen een Rond 500 krijgt ons land de naam de Lage Landen of de Nederlanden. Ons land ligt namelijk erg laag. Het gebied is zo groot als Nederland,
Nadere informatieWerkblad Introductie. 1. WAT GEBEURT HIER? Hieronder staan beelden uit de film. Maak er zelf korte bijschriften bij.
Werkblad Introductie 1. WAT GEBEURT HIER? Hieronder staan beelden uit de film. Maak er zelf korte bijschriften bij. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 2. PETJE OP, PETJE AF: WAAR OF NIET? Zijn de volgende zinnen
Nadere informatieKeizer Ferdinand II: Graz, 9 juli 1578 Wenen, 15 februari 1637
Keizer Ferdinand II: Graz, 9 juli 1578 Wenen, 15 februari 1637 Ferdinand II, was de zoon van Karel II van Oostenrijk, broer van keizer Maximiliaan II, de vader van keizer Matthias. Hij behoorde tot het
Nadere informatie1 Friesland 2 Stad en Lande 3 Drenthe 4 Overijssel 5 Gelre 6 Limburg 7 Sticht 8 Holland 9 Zeeland 10 Brabant 11 Vlaanderen 12 Artesië
Werkblad Ω Hoe Nederland ontstond Ω Les : Nederland nu en toen Rond 500 krijgt ons land de naam de Lage Landen of de Nederlanden. Ons land ligt namelijk erg laag. Het gebied is zo groot als Nederland,
Nadere informatieNaam: DE GOUDEN EEUW en Rembrandt
Naam: DE GOUDEN EEUW en Rembrandt De Gouden Eeuw duurde niet precies honderd jaar. Hij begon aan het eind van de 16de eeuw, beleefde zijn hoogtepunt rond 1675 en was in de 18de eeuw voorbij. De Gouden
Nadere informatieSTEDELIJKE DYNAMIEK IN DE LAGE LANDEN ( ) Nascholingsconferentie geschiedenis 2019
STEDELIJKE DYNAMIEK IN DE LAGE LANDEN (1050-1700) Nascholingsconferentie geschiedenis 2019 VANDAAG Programma: - Welkom - Kennismaking Historische Context Oriëntatiespellen (30 minuten) Pauze (10 minuten)
Nadere informatieRijksuniversiteit Groningen Nameting kennis en argumentatie
Rijksuniversiteit Groningen Nameting kennis en argumentatie Instructie onderdeel kennis: Hieronder staan 22 vragen over tijdvak 6 en 7. Probeer de vragen zo goed mogelijk te beantwoorden. Omcirkel met
Nadere informatieOm een zo duidelijk mogelijk verslag te maken, hebben we de vragen onderverdeeld in 4 categorieën.
Beste leerling, Dit document bevat het examenverslag voor leerlingen van het vak geschiedenis vwo, tweede tijdvak (2018). In dit examenverslag proberen we een zo goed mogelijk antwoord te geven op de volgende
Nadere informatieDe Republiek in een tijd van vorsten
De Republiek in een tijd van vorsten De volgende gebeurtenissen houden verband met oorlogen en godsdienstvervolgingen in de zestiende en zeventiende eeuw: 1 Net als Jacobus II vluchten nonnen van het klooster
Nadere informatiegeschiedenis geschiedenis
Examen VWO 2010 tijdvak 2 woensdag 23 juni 9.00-12.00 uur tevens oud programma geschiedenis geschiedenis Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 25 vragen. Voor dit examen zijn maximaal
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4 Samenvatting door een scholier 990 woorden 24 februari 2018 4,2 7 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Geschiedenis samenvatting hoofdstuk 3 + kenmerkende
Nadere informatieHet verhaal van de 80 jarige oorlog!
Het verhaal van de 80 jarige oorlog! Filips II erft het grote "Europese Rijk" van zijn vader Karel V. Om te beginnen gaat hij strenge belastingen heffen. 1 Na een aantal jaar vertrekt hij naar Spanje,
Nadere informatieAls bij een vraag een verklaring of uitleg gevraagd wordt, worden aan het antwoord geen punten toegekend als deze verklaring of uitleg ontbreekt.
Examen VWO 2014 tijdvak 1 maandag 19 mei 9.00-12.00 uur geschiedenis Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 28 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 78 punten te behalen. Voor elk vraagnummer
Nadere informatieBij de tijd Groep 6 thema 3, les 1 De Opstand Werkblad 1. dit is Klaas. Klaas is veer-tien jaar. hij loopt al heel lang.
Bij de tijd Groep 6 thema 3, les 1 De Opstand Werkblad 1 Rouwdouwen Kleur de woorden: sol-daat = geel vecht = rood vrij-heid = groen held = blauw dit is Klaas Klaas is veer-tien jaar hij loopt al heel
Nadere informatie4 De Nederlandse opstand
4 De Nederlandse opstand Kenmerken Nederlanden: * veel water * weinig goede wegen * weinig steden * veel dorpen * aparte gewesten * gewesten zeer zelfstandig Habsburgse Nederlanden 1477-1581 * 17 gewesten
Nadere informatieWie hadden in de Republiek, in Frankrijk en in Engeland de politieke macht?
Dit deel van 6.2 hoort bij de HC De republiek Onderzoeksvraag: Wie hadden in de Republiek, in Frankrijk en in Engeland de politieke macht? Kenmerkende aspect: Het streven van vorsten naar absolute macht.
Nadere informatieGeschiedenis kwartet Tijd van jagers en boeren
Geschiedenis kwartet jagers en boeren jagers en boeren jagers en boeren Reusachtige stenen die door mensen op elkaar gelegd zijn. Zo maakten ze een begraafplaats. * Hunebedden * Drenthe * Trechterbekers
Nadere informatieHet begin van staatsvorming en centralisatie. Onderzoeksvraag; Hoe vond de staatsvorming van Engeland, Frankrijk en het hertogdom Bourgondië plaats?
Onderzoeksvraag; Hoe vond de staatsvorming van Engeland, Frankrijk en het hertogdom Bourgondië plaats? Voorbeeld 1: Engeland De bezittingen van de Engelse koning Hendrik II in Frankrijk rond 1180 zijn
Nadere informatieLeerdoel Leerlingen horen spelenderwijs feiten langskomen over de staatsinrichting van de Republiek in de Gouden Eeuw.
Geschiedenisquiz Korte omschrijving werkvorm De werkvorm is gebaseerd op het spel ren je rot. De inhoud van de quiz gaat over Nederland in de zeventiende eeuw. De leerlingen worden ingedeeld in teams.
Nadere informatieKIJKROUTE IN VREDESNAAM
ONDERHANDELEN VECHTEN COLOFON Deze kijkroute is gemaakt voor kinderen vanaf 8 jaar en hun ouders, bij de tentoonstelling In Vredesnaam. De Vrede van Utrecht 1713. Deze tentoonstelling staat van 12 april
Nadere informatieBloei van de Republiek hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 15 December 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/61308 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieToetsvragen Geschiedenis Toelatingstoets Pabo. Tijdvak 3 Toetsvragen
Tijdvak 3 Toetsvragen 1 Op veel afbeeldingen wordt de Romeinse keizer Constantijn als een heilige afgebeeld met een stralenkrans om zijn hoofd. Welke reden was er om Constantijn als christelijke heilige
Nadere informatiegeschiedenis geschiedenis
Examen HAVO 2010 tijdvak 1 vrijdag 21 mei 9.00-12.00 uur tevens oud programma geschiedenis geschiedenis Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 26 vragen. Voor dit examen zijn maximaal
Nadere informatieAls bij een vraag een verklaring of uitleg gevraagd wordt, worden aan het antwoord geen punten toegekend als deze verklaring of uitleg ontbreekt.
Examen VWO 2012 tijdvak 1 maandag 21 mei 9.00-12.00 uur geschiedenis Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 30 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 75 punten te behalen. Voor elk vraagnummer
Nadere informatieAlbrecht van Oostenrijk: (Wiener Neustadt, 15 november 1559 Brussel, 13 juli 1621
Albrecht en Isabella Heersers van de Nederlanden Periode: 1598 1621 Voorganger: Filips II Opvolger: Filips IV Albrecht van Oostenrijk: (Wiener Neustadt, 15 november 1559 Brussel, 13 juli 1621 Ook Albert
Nadere informatieLevenslijn Republiek - Maurits en Oldenbarnevelt
Republiek - Maurits en Oldenbarnevelt De les in een oogopslag Onderwerp: Maurits en Oldenbarnevelt Activiteit: Tijdsduur: Leerlingen bepalen hoe Oldenbarnevelt en Maurits reageerden op een gebeurtenis
Nadere informatieGeschiedenis van Suriname : Suriname van Engelse naar Nederlandse landbouwkolonie
Geschiedenis van Suriname 1667-1683: Suriname van Engelse naar Nederlandse landbouwkolonie 581-1795: De Republiek In de 17e en 18e eeuw spraken we nog niet van één Nederland maar, van de Republiek der
Nadere informatieDe patriotten hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 16 September 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/61319 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Historische context; De republiek
Samenvatting Geschiedenis Historische context; De republiek Samenvatting door F. 1442 woorden 27 februari 2015 4,4 4 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Werkplaats Historische context; De republiek
Nadere informatieHoofdstuk 1C8. Hoe ontstond Nederland?
Hoofdstuk 1C8 Hoe ontstond Nederland? Cursus 8.1 De koning en de prins Wat leer je deze cursus? Dat hervormers de Katholieke kerk wilden veranderen Dat zij de Protestante kerk stichtten Wat de reformatie
Nadere informatieGeslacht respondenten CBS 2011* man 49% 49% vrouw 51% 51% totaal 100% 100%
Verantwoording onderzoek "4 en 5 mei" Veldwerkperiode: woensdag 11 april tot woensdag 18 april. Aantal uitgenodigd: 15628 Aantal onbezorgbaar: 197 Netto verstuurd: 15431 Respons: 7597 49% Onvolledig ingevulde
Nadere informatiegeschiedenis geschiedenis
Examen HAVO 2010 tijdvak 2 woensdag 23 juni 9.00-12.00 uur tevens oud programma geschiedenis geschiedenis Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 30 vragen. Voor dit examen zijn maximaal
Nadere informatieSamenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties
Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties Dit hoofdstuk gaat over opstand in Amerika, Frankrijk en Nederland. Deze opstanden noemen we revoluties. Opstand in Amerika (1775). De
Nadere informatieHC Stedelijke Dynamiek in de Lage Landen ( )
HC Stedelijke Dynamiek in de Lage Landen (1050-1700) Vraag 1 Wat maakte de opkomst van de stedelijke burgerij in de Nederlanden mogelijk? Periode: 1050-1302 Opkomst van de stedelijke burgerij - De opkomst
Nadere informatieTijdvak I. 31 oktober 2013 8: 30-10:00.
1 SCHOOLONDERZOEK Tijdvak I GESCHIEDENIS 31 oktober 2013 8: 30-10:00. Dit onderzoek bestaat uit 38 vragen. Bij dit onderzoek behoort een antwoordblad. Beantwoord de antwoorden uitsluitend op het antwoordblad.
Nadere informatieVerslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen
Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag door Lotte 1570 woorden 19 juni 2017 3 4 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Tijdvak: Tijd van Grieken
Nadere informatie#GOUDENEEUW Chatten met Hollanders uit de 17e eeuw
ONDERZOEKSBLAD KUNST ALGEMEEN De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden maakt in de 17e eeuw een gigantische bloeiperiode door. Holland heeft als rijkste gewest de meeste invloed in de Republiek. Meer
Nadere informatieHoofdstuk 2: De Nederlandse Opstand (1555 1588)
Hoofdstuk 2: De Nederlandse Opstand (1555 1588) Geschiedenis VWO 2011/2012 www.lyceo.nl 1555-1588 Politiek: Nederland onafhankelijk Economie: Amsterdam wordt de stapelmarkt van Europa Welke staatsvorm?
Nadere informatieCombineer raak met beelden
Combineer raak met beelden De Nederlandse Opstand voor beeldslimme leerlingen Ronald Becx Inleiding/ Verantwoording: Het idee voor deze opdracht kreeg ik in de les toen we bezig waren met de Mystery van
Nadere informatieAls bij een vraag een verklaring of uitleg gevraagd wordt, worden aan het antwoord geen punten toegekend als deze verklaring of uitleg ontbreekt.
Examen HAVO 2013 tijdvak 2 woensdag 19 juni 13.30-16.30 uur geschiedenis Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 25 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 76 punten te behalen. Voor elk
Nadere informatieEindexamen geschiedenis vwo II
Dynamiek en stagnatie in de Republiek Gebruik bron 1. Twee uitspraken: Met deze bevolkingsgegevens van het gewest Holland in het westen en het gewest Overijssel in het oosten van de Republiek kun je laten
Nadere informatieJagers & boeren Waarvan leefden de jagers-verzamelaars? Jagers & boeren Waarvan leefden de boeren? Van de jacht en van vruchten en planten
Jagers & boeren Waarvan leefden de jagers-verzamelaars? Jagers & boeren Waarvan leefden de boeren? Van de jacht en van vruchten en planten Van de oogst van hun land en van hun dieren Jagers & boeren Wat
Nadere informatieSamenvatting Gouden Eeuw DEF
Samenvatting Gouden Eeuw DEF Week 1DEF: Gouden Eeuw algemeen Info: De Gouden Eeuw (1600-1700) De 17 e eeuw wordt Gouden Eeuw genoemd, omdat er in Nederland veel geld werd verdiend. Vooral door de handel.
Nadere informatieOnderzoeksvraag; welke motieven leidden in de middeleeuwen tot de kruistochten?
Onderzoeksvraag; welke motieven leidden in de middeleeuwen tot de kruistochten? Rond 1080 bedreigen de minder tolerante Seldjoeken Constantinopel. Het werd voor christelijke pelgrims steeds moeilijker
Nadere informatieNaam: DE BEELDENSTORM Ketters Luther en Calvijn
Naam: DE BEELDENSTORM Ketters Luther en Calvijn Filips II In 1566, meer dan vierhonderd jaar geleden, zijn veel mensen boos. Er is onrust in de Nederlanden. Er zijn spanningen over het geloof, veel mensen
Nadere informatie2 De oprichting van de VOC en de WIC zorgde ervoor dat overal op de wereld Zeeuwse en Hollandse schepen voeren.
Tijdvak 6 Toetsvragen 1 In de Tijd van Vorsten en Regenten werden in ook in de Nederlanden de eerste handelstochten naar Azië georganiseerd. Hoe werden deze tochten gefinancierd? A De Nederlandse overheid
Nadere informatieDe Republiek in een tijd van vorsten, 1477-1702 Kennistoets bij hoofdstuk 2 Havo
Kennistoets bij hoofdstuk 2 Havo Opdracht 1 Bron 1 In Valencijn werden Faveau en Maillart gearresteerd, die kousenmakers waren en het calvinistische geloof begonnen te prediken. Ze werden uit de gevangenis
Nadere informatieOm een zo duidelijk mogelijk verslag te maken, hebben we de vragen onderverdeeld in 4 categorieën.
Beste leerling, Dit document bevat het examenverslag voor leerlingen van het vak geschiedenis havo, tweede tijdvak (2017). In dit examenverslag proberen we een zo goed mogelijk antwoord te geven op de
Nadere informatieDe Republiek in een tijd van vorsten
De Republiek in een tijd van vorsten De moedernegotie droeg ertoe bij dat de Republiek in staat was handel te drijven met Azië. 2p 1 Leg dit met een voorbeeld uit. Twee gebeurtenissen rond het standbeeld
Nadere informatie1: De nederlanden komen in verzet tegen Filips II
1: De nederlanden komen in verzet tegen Filips II Wat wilden Karel V en Filips II bereiken? Op politiek gebied wilden ze dat de macht van de regering in Brussel vergroot werd Grote ontevredenheid onder
Nadere informatie2. Bourtange I. Kijk naar het plaatje en lees bovenstaande titel. Waar zou de luistertekst over gaan? Kruis het juiste antwoord aan.
2. Bourtange I. Kijk naar het plaatje en lees bovenstaande titel. Waar zou de luistertekst over gaan? Kruis het juiste antwoord aan. 1. Boeren gebruiken een tang om de nagels van hanen bij te knippen.
Nadere informatieIntroductie + Hoofdstuk 1 De Habsburgse Nederlanden: eenheid of verdeeldheid?
Introductie + Hoofdstuk 1 De Habsburgse Nederlanden: eenheid of verdeeldheid? Introductie Opdracht 1 a In de negentiende eeuw ging het niet goed met Nederland. Er was een bezetting door de Fransen geweest,
Nadere informatieDe klassieke tijdlijn
De klassieke tijdlijn In de lessen geschiedenis heb je waarschijnlijk al gehoord over de tijdlijnen, of de historische periodes en waarschijnlijk ook over exacte datums zoals 476. In dit documentje kom
Nadere informatieStaatsvorming hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 15 December 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62234 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieSessie 64. Meningen over Johan van Oldenbarnevelt. Mening in 1618. Mening Nu. Niet waar of Valt niet te zeggen
Sessie 64. Meningen over Johan van Oldenbarnevelt Mening in 1618 Mening Nu Niet waar of Valt niet te zeggen Sessie 64. Uitspraken over Johan van Oldenbarnevelt Johan van Oldenbarnevelt verdiende het om
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis H1 (-1.5)
Samenvatting Geschiedenis H1 (-1.5) Samenvatting door een scholier 1178 woorden 19 november 2017 5,7 2 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Geschiedenis Samenvatting H1 Het Spaanse wereldrijk
Nadere informatie1. Het begrip kan weg, omdat de overgebleven begrippen. Het begrip kan ook weg, omdat de overgebleven begrippen
Welk Woord Weg Dynamiek en Stagnatie Aanloop 1. commerciële landbouw moedernegotie malthusiaanse spanning - nijverheid 2. waterschappen feodaliteit gilden - Hanze 3. stapelmarkt nijverheid Nederlanden
Nadere informatieEEN WEG, WETENSCHAP EN ERFENIS
AGENDA BIBLIOGRAFIE LINKS SITE MAP EEN WEG, WETENSCHAP EN ERFENIS GESCHIEDENIS WEG BEELDEN VOLG ONS OP 2011 DE SPAANSE WEG AGENDA BIBLIOGRAFIE LINKS SITE MAP Wij zijn een vereniging die zich als doel stelt
Nadere informatieMaximiliaan II Emanuel van Beieren: München, 11 juli 1662 aldaar, 26 februari 1726
Maximiliaan II Emanuel van Beieren: München, 11 juli 1662 aldaar, 26 februari 1726 Maximiliaan Emanuel Lodewijk Maria Jozef Cajetanus Anton Nicolaas Frans Ignatius Felix, kortweg Max Emanuel en bijgenaamd
Nadere informatieWIE BESTUURT DE PROVINCIE? De ondertitel
PROVINCIE NOORD-HOLLAND chapeau WIE BESTUURT DE PROVINCIE? De ondertitel 2 PROVINCIE NOORD-HOLLAND INLEIDING Noord-Holland is één van de twaalf provincies van Nederland. Net als het Rijk en de gemeenten
Nadere informatie4 maart 2019 Auteur: Jeroen Kester. Onderzoek: Binding met provincie
4 maart 2019 Auteur: Jeroen Kester Onderzoek: Binding met provincie Samenvatting Provinciale politici nauwelijks bekend bij inwoners Op 20 maart zijn de verkiezingen voor de Provinciale Staten. Maar inwoners
Nadere informatieGeschiedenis Amerika en Frankrijk in de tijd van pruiken en revoluties: een overzicht. Een les van: Bor
Geschiedenis Amerika en Frankrijk in de tijd van pruiken en revoluties: een overzicht. Een les van: Bor Terugkijken: Bij de ene revolutie ontstaat een nieuw en onafhankelijk land. Vrijheid is voor de inwoners
Nadere informatieOEFENTOETS HISTORISCHE CONTEXT REPUBLIEK (HAVO)
OEFENTOETS HISTORISCHE CONTEXT REPUBLIEK (HAVO) Voor de uitvoering van zijn centralisatiepolitiek stelde Karel V drie centrale raden in. 1 Noem één van deze centrale raden en leg uit op welke wijze deze
Nadere informatieSamenvatting Gouden Eeuw ABC
Samenvatting Gouden Eeuw ABC Week 1ABC: Gouden Eeuw algemeen Info: De Gouden Eeuw (1600-1700) De 17 e eeuw wordt de Gouden Eeuw genoemd, omdat er in Nederland veel geld werd verdiend. Vooral door de handel.
Nadere informatieGeschiedenis Samenvatting. De Republiek. Hij respecteerde privileges, maar centralisatie werd gezien als bedreiging privileges.
Samenvatting door M. 1574 woorden 17 april 2016 7,6 4 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Werkplaats Geschiedenis Samenvatting De Republiek = leidt tot gekleurd = belangrijk Onderstreept = Paragraaf
Nadere informatieDagboek Sebastiaan Matte
Vraag 1 van 12 Dagboek Sebastiaan Matte Uit het dagboek van Sebastiaan Matte: "Ik ben vandaag bij een hagenpreek geweest, in de duinen bij Overveen. Wel duizend mensen uit de stad waren bij elkaar gekomen
Nadere informatieNaam: VAN WILLIBRORD tot Statenbijbel
Naam: VAN WILLIBRORD tot Statenbijbel Willibrord Willibrord werd geboren als zoon van pas bekeerde ouders en werd als zevenjarige jongen door zijn vader Wilgis toevertrouwd aan het klooster van Ripon nabij
Nadere informatie