SECUNDAIR ONDERWIJS TSO. derde graad. eerste en tweede leerjaar. Handel. Secretariaat-talen. WW-s. (vervangt 2002/282)

Transcriptie

1 SECUNDAIR ONDERWIJS Onderwijsvorm: TSO Graad: derde graad Jaar: eerste en tweede leerjaar Studiegebied: Handel Optie(s) Secretariaat-talen Vak(ken): TV Toegepaste economie 4/2 lt/w Vakkencode: WW-s Leerplannummer: 2004/182 (vervangt 2002/282) Nummer inspectie: 2004 / 182 // 1 / J / SG / 1 / III / / V/06 (Vervangt 2002/265//1/J/SG/1/III/ /D/)

2 TSO 3e graad Secretariaat-Talen 1 INHOUD VISIE...2 BEGINSITUATIE...3 ALGEMENE DOELSTELLINGEN...4 /...5 Burgerlijk- en handelsrecht...5 Sociale wetgeving...21 fiscale wetgeving...31 PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN...36 Burgerlijk- en handelsrecht...36 Sociale wetgeving...37 Fiscale wetgeving...38 ICT...39 VOET...40 BEGELEID ZELFGESTUURD LEREN...41 MINIMALE MATERIËLE VEREISTEN...43 EVALUATIE...44 BIBLIOGRAFIE...45

3 TSO 3e graad Secretariaat-Talen 2 VISIE Deze studierichting is een voorbereiding op een loopbaan in zowel de profitsector als de non-profitsector. De deelvakken uit Toegepaste economie kunnen ook erg administratief benaderd worden. 'Burgerlijk en handelsrecht' reikt kennis en inzichten aan om zich in de administratie te kunnen begeven. Een van de hoofditems behandelt de verbintenissen en contracten die talrijk aanwezig zijn in de bedrijfswereld: denken we maar aan verzekeringen, koop en verkoop, huur, enz. De sociale invalshoek wordt geboden door 'Sociale Wetgeving'. De leerlingen worden ingewijd in een brede waaier van sociale beschermingsmaatregelen. 'Fiscale wetgeving' zorgt ervoor dat vooral inkomstenbelastingen en de BTW aangesneden worden. Alle deelvakken benaderen de leerstof op een praktische en realistische wijze. ICT-integratie zal in de volgende jaren de aanpak in de diverse deelvakken drastisch beïnvloeden. In ruil biedt ICT ons een ruime waaier aan mogelijkheden om ons te begeven op de informaticasnelweg. Het zal van iedereen een inspanning vergen.

4 TSO 3e graad Secretariaat-Talen 3 BEGINSITUATIE De meeste leerlingen zullen doorstromen vanuit een studierichting Handel of Handel-Talen en hebben reeds een ruime kennis aan vakterminologie en handelstechnieken. Voor hen sluit deze studierichting Secretariaat-Talen naadloos aan op hetgeen ze hebben verwerkt in de 2de graad. De leerlingen die instromen vanuit ASO Economie zijn meer theoretisch geschoold. Met bijzondere aandacht vanwege de leraar zullen ze echter snel hun achterstand op technisch vlak kunnen inhalen. Anders is het gesteld met leerlingen uit niet-economische studierichtingen. Voor hen moet er een intensief inhaalprogramma opgezet worden. Van hen wordt verwacht dat ze zelf ook een ernstige inspanning leveren om zo snel mogelijk, met de steun van de leraar, op het gemiddelde niveau van de klas te geraken.

5 TSO 3e graad Secretariaat-Talen 4 ALGEMENE DOELSTELLINGEN In de 2 de graad hebben de leerlingen een grondige kennismaking gekregen met het boeiend economische leven. In de derde graad wordt veel kennis verder uitgediept. Het vak Toegepaste economie omvat een verzameling deelvakken die een groot gedeelte van het economische gebied beslaan. Het doel is de leerlingen nog meer kennis en inzicht te verschaffen in het economische mechanisme met zijn entiteiten en instellingen. De leerinhouden horen thuis in de wereld van handel en economie In het geheel van Toegepaste economie dienen de leerlingen verder aan de volgende vaardigheden te werken. Hanteren van de documenten. Reken- en cijfervaardigheid. Analytisch en kritisch vermogen. Sociale en communicatieve vaardigheden. Vaardigheid in het zien van details. Doorzettingsvermogen. Bereidheid eigen fouten te verbeteren. Zelfwerkzaamheid en aanpassingsvermogen bij de toepassingen. Zin voor afwerking, orde, netheid en nauwkeurigheid. In elk geval moeten zij bijzondere aandacht besteden aan een correct taalgebruik. In aansluiting op het Pedagogisch Project van het Gemeenschapsonderwijs wordt van de leerlingen verwacht dat zij de volgende attitudes verder ontwikkelen en nastreven. Accuratesse: erop gericht zijn binnen de voorgeschreven tijd een taak nauwkeurig te voltooien. Leergierigheid: actief zoeken naar situaties om zijn competentie te verbreden en te verdiepen. Resultaatgerichtheid: gedreven naar einddoel van de activiteit toewerken. Zelfstandigheid en zin voor initiatief: zelfstandig aan een taak kunnen werken en problemen durven aanpakken. Zin voor orde, netheid en nauwkeurigheid: erop gericht zijn nauwkeurig, net en met zin voor orde te werken. Zin voor samenwerking: willen bijdragen tot een leef- en werkomgeving als gemeenschap van mensen.

6 TSO 3e graad Secretariaat-Talen 5 / BURGERLIJK- EN HANDELSRECHT 1ste jaar: 2 lestijden/week 2de jaar: 0 lestijden/week Deel A 1 de noodzaak en het belang aantonen van de behoefte aan rechtsregels; de noodzaak van het steeds groter wordend aantal rechtsregels in onze snel evoluerende maatschappij (o.a. nieuwe samenlevingsvormen) verwoorden; de verschillende kanalen opsommen en beschrijven, die ons in staat stellen kennis te nemen van het burgerlijk recht; het recht indelen op verschillende wijzen en de onderdelen beschrijven; het burgerlijk recht situeren in het geheel van het recht; de toenemende invloed van de internationale verdragen aantonen (voornamelijk in Europese context); het belang en de noodzaak van een efficiënt juridisch apparaat aantonen teneinde een rechtsstaat te waarborgen; de Belgische gerechtelijke organisatie schematisch voorstellen en de onderdelen bondig omschrijven; Deel A: Burgerlijk recht 1 Algemene begrippen van het recht en van de gerechtelijke inrichting 1.1 Nut van het recht Noodzaak Groeiend aantal rechtsregels 1.2 Bronnen van het recht Kanalen Wet Rechtspraak Rechtsleer Gewoonte 1.3 Indeling van het recht - plaats van het Burgerlijk recht Publiek recht privaat recht Europees recht internationaal privaatrecht - volkenrecht 1.4 Invloed van internationale verdragen 1.5 Gerechtelijke inrichting Belang en noodzaak van een gerechtelijk apparaat Belgische gerechtelijke organisatie Schema gerechtelijke inrichting De rechtbanken en hoven Omschrijving

7 TSO 3e graad Secretariaat-Talen 6 2 De Europese gerechtelijk inrichting in grote lijnen en bondig omschrijven; het belang en de noodzaak van onze Grondwet aantonen; de kenmerken van België met de federale structuur en de scheiding van de machten toelichten. de begrippen natuurlijke en rechtspersonen omschrijven en onderscheiden (zowel publiekrechtelijk als privaatrechtelijk); het begin en einde van een persoon omschrijven op grond van de te vervullen formaliteiten (akten en registers van de burgerlijke stand - inclusief rechtzetting van fouten); de essentie van de Wet op de privacy duiden; de begrippen naam, woonplaats en nationaliteit omschrijven en de desbetreffende procedures bondig toelichten; het begrip afstamming omschrijven en concreet toelichten; de diverse soorten afstamming omschrijven en concreet toelichten; de gevolgen van de erkenning aangeven; de soorten van adoptie weergeven; de adoptant en de geadopteerde beschrijven; de begrippen onbekwaamheid, minderjarigheid en andere vormen van onbekwaamheid omschrijven; De Europese gerechtelijke organisatie 1.6 Grondwet Belang en noodzaak Kenmerken van België Federale staat met gemeenschappen en gewesten Gerechtelijke-, wetgevende- en uitvoerende macht 2 Personenrecht 2.1 Natuurlijke en rechtspersonen Begrippen Publiekrechtelijke en privaatrechtelijk onderscheid 2.2 Uitdieping begrip natuurlijke persoon Begin en einde van de persoon: geboorte en dood Akten en registers van de burgerlijke stand Rechtzetting van fouten Wet op de privacy Naam - nationaliteit woonplaats Begrippen Procedures Bloedverwantschap en aanverwantschap erkenning Adoptie Soorten Adoptant en geadopteerde Onbekwaamheid minderjarigheid andere onbekwamen Begrippen

8 TSO 3e graad Secretariaat-Talen 7 de rechten en plichten van de minderjarige omschrijven in zijn relatie met de meerderjarige inzake goederen, zijn persoon (hoede- en bewakingsrecht), de school en het strafrecht (Jeugdrechtbank en Correctionele rechtbank); het begrip huwelijk omschrijven; het belang van de het huwelijk aantonen via het huwelijkscontract (afspraken, regularisatie in de samenleving); het begrip huwelijkscontract omschrijven; soorten huwelijkscontracten omschrijven, vergelijken en evalueren; de rol van de notaris m.b.t. het huwelijkscontract duiden; de rechten en de plichten van echtgenoten en kinderen opsommen en omschrijven; mogelijk te nemen maatregelen verduidelijken bij het niet nakomen van de plichten en zonder echtscheiding (verzoening via de vrederechter); mogelijk te nemen maatregelen verduidelijken bij het niet nakomen van de plichten met echtscheiding als gevolg; verschillende soorten echtscheidingen, procedures en gevolgen t.a.v. goederen, kinderen en de personen zelf verduidelijken; Rechten en plichten Goederen Persoon (hoede en bewakingsrecht) School Strafrecht - Rechtbanken Het huwelijk Begrip Belang Hoofdverplichtingen Vereisten Beletsels Formaliteiten Huwelijkscontracten Belang (afspraken, regularisatie in de samenleving) Soorten Rol van de notaris Relatie ouders/kinderen rechten en plichten van elk Huwelijksproblemen Verzoening Echtscheiding Op grond van bepaalde feiten Feitelijke scheiding van 5 jaar Onderlinge toestemming Voorwaarden, procedures en gevolgen

9 TSO 3e graad Secretariaat-Talen 8 de andere samenlevingsvormen buiten het huwelijk opsommen en bondig omschrijven; de huwelijksvermogenstelsels praktijkgericht bespreken; te vervullen formaliteiten bij wijziging van het huwelijksstelsel omschrijven (bondig); basisbegrippen van de familiale erfrechtregeling omschrijven en toelichten. het erfrecht van de langstlevende echtgenoot schetsen in relatie tot de afstammelingen; de mogelijkheid van het al dan niet aanvaarden van een nalatenschap verduidelijken; de schenking onderscheiden van het testament, met aandacht voor het voorbehouden erfdeel en de legaten Andere samenlevingsvormen buiten het huwelijk Huwelijksvermogensrecht Huwelijksvermogenstelsels De praktijk Wettelijk stelsel Scheiding van goederen Uitbreiding van de gemeenschap Formaliteiten bij wijziging van huwelijksstelsel Erfrecht Basisbegrippen Erfrecht van de langstlevende echtgenoot in relatie tot de afstammelingen vruchtgebruik (Niet-) Aanvaarding van de erfenis Testament versus schenking voorbehouden erfdeel legaten 3 het juridisch begrip goed omschrijven, de indeling van de goederen (voornamelijk roerende en onroerende goederen) schetsen en met voorbeelden illustreren; het belang van het onderscheid roerend en onroerend goed toelichten en met voorbeelden verklaren; het begrip eigendomsrecht verklaren; 3 Zakenrecht 3.1 Goederen Begrip Indeling Roerende goederen en onroerende goederen Lichamelijke en onlichamelijke goederen Belang van onderscheid roerende/onroerende goederen 3.2 Eigendomsrecht Begrip

10 TSO 3e graad Secretariaat-Talen 9 4 wijzen van verkrijging van eigendom opsommen en illustreren met voorbeelden (eigendomsverkrijging ten bezwarende titel wordt later meer uitgebreid behandeld bij het hoofdstuk over verbintenissen en contracten); de splitsing van eigendom toelichten; de beperkingen van eigendom (onteigening, erfdienstbaarheden en voorschriften) omschrijven en met voorbeelden illustreren; de begrippen omschrijven en het onderscheid tussen vruchtgebruik en naakte eigendom verduidelijken. het begrip verbintenis omschrijven en met concrete voorbeelden toelichten; de bronnen van verbintenissen opsommen, bondig omschrijven en met voorbeelden illustreren; de modaliteiten hoofdelijkheid en deelbaarheid verklaren aan de hand van een voorbeeld; de voornaamste gevolgen van verbintenissen beknopt en schematisch bespreken; de oorzaken van het tenietgaan van een verbintenis opsommen en summier omschrijven aan de hand van voorbeelden; Wijzen van verkrijging (o.a. testament, erfopvolging, schenking, overdracht, bezit, overeenkomst, natrekking, verkrijgende verjaring) Splitsing Beperkingen Onteigening Erfdienstbaarheden Voorschriften Vruchtgebruik naakte eigendom 4 Verbintenissen 4.1 Begrip 4.2 Bronnen Wet Contract Oneigenlijk contract Onrechtmatige daad 4.3 Modaliteiten Hoofdelijkheid Deelbaarheid 4.4 Voornaamste gevolgen van verbintenissen Gevolgen van verbintenissen uit contracten Gevolgen van verbintenissen uit onrechtmatige daden 4.5 Tenietgaan van verbintenissen Betaling

11 TSO 3e graad Secretariaat-Talen 10 5 de schriftelijke en niet-schriftelijke bewijsmiddelen in het burgerlijk recht opsommen, omschrijven en de waarde van deze bewijsmiddelen praktijkgericht bespreken. de inleidende begrippen rond contracten omschrijven en hanteren; de contracten op verschillende wijzen indelen en de onderdelen toelichten en verduidelijken met een voorbeeld; Kwijtschelding van schuld Schuldvernieuwing Schuldvergelijking Schuldvermenging Verlies van de zaak Verjaring 4.6 Bewijs begrippen praktijkgerichte benadering Schriftelijke bewijsmiddelen Authentieke akte Onderhandse akte Andere geschriften (zoals agenda's, briefwisseling, e.d.) Niet-schriftelijke bewijsmiddelen Bekentenis Getuigen Vermoeden Eed 5 Courante contracten 5.1 Inleidende begrippen 5.2 Indeling van contracten Eenzijdige versus wederkerige contracten Contracten onder bezwarende titel versus vrijgevigheid Gewone contracten versus plechtige contracten Vergeldende contracten versus kanscontracten Benoemde contracten versus niet-benoemde contracten

12 TSO 3e graad Secretariaat-Talen 11 de grondbeginselen van contracten concreet toelichten; geldigheidsvereisten van contracten concreet toelichten; het koopcontract omschrijven; de geldigheidsvereisten concretiseren; de vormvereisten omschrijven en het bewijs aantonen; de verplichtingen van koper en verkoper omschrijven; een concreet koopcontract beoordelen op vorm en geldigheid; het huurcontract omschrijven; het onderscheid tussen huur van diensten en huur van goederen verduidelijken; de woninghuurwet duiden; het toepassingsgebied van de woninghuurwet omschrijven; Hoofdcontracten versus bijcontracten 5.3 Grondbeginselen Wilsautonomie Consensualisme Contract als wet Goede trouw 5.4 Geldigheidsvereisten Toestemming Bekwaamheid Voorwerp Oorzaak 5.5 Specifieke contracten Koopcontract Omschrijving Geldigheidsvereisten Vormvereisten - Bewijs Verplichtingen van de verkoper Levering en vrijwaring Verplichtingen van de koper Beoordeling van een concreet koopcontract Huurcontract Omschrijving Onderscheid goederen en diensten Woninghuurwet Toepassingsgebied

13 TSO 3e graad Secretariaat-Talen 12 de noodzaak van een registratie van het huurcontract verduidelijken; plaatsbeschrijving als element van een huurcontract verduidelijken en concretiseren; de noodzaak van verzekeringen, opgenomen in het huurcontract, verwoorden in functie van de partijen; het belang van een waarborg en de daarbij horende geblokkeerde rekening verduidelijken; het mechanisme van huurindexering verduidelijken en toepassen; de duur en het einde van het huurcontract beoordelen op basis van de reglementering terzake; verplichtingen van huurder en verhuurder opsommen, omschrijven en evalueren; een concreet huurcontract evalueren; de begrippen lastgeving en bewaargeving omschrijven en met concrete voorbeelden illustreren; het begrip en de kenmerken van de lening omschrijven; het begrip en de kenmerken van een bruiklening en een verbruiklening omschrijven; het onderscheid tussen een bruiklening en een verbruiklening concretiseren; de hypothecaire lening begripsmatig omschrijven en de voorwaarden en de gevolgen opsommen en bespreken; de koop op afbetaling begripsmatig omschrijven en de kenmerken verduidelijken. Contract en huurwet begrippen bijzonderheden (registratie, plaatsbeschrijving, verzekeringen, waarborg en geblokkeerde rekening, huurindexering, duur en einde van het contract) Verplichtingen van huurder en verhuurder Beoordeling van een concreet huurcontract Lastgeving en de bewaargeving: begrippen Lening Begrippen en kenmerken Bruiklening begrip en kenmerken Verbruiklening begrip en kenmerken onderscheid met bruiklening Hypothecaire lening Begrip Voorwaarden Gevolgen Koop op afbetaling Begrip Kenmerken

14 TSO 3e graad Secretariaat-Talen 13 6 zekerheden begripsmatig omschrijven; het onderscheid duiden tussen persoonlijke en zakelijke zekerheden; de borgstelling omschrijven en concretiseren aan de hand van een voorbeeld; aantonen dat de borgstelling een eenzijdig contract is; de voorwaarden van de borgstelling verduidelijken; de gevolgen van de borgstelling tussen schuldeiser en borg en tussen schuldenaar en borg verduidelijken; het begrip pandgeving omschrijven en illustreren met voorbeelden; het bewijs van een pandgeving tussen de partijen en t.o.v. derden verduidelijken; de rechten van de pandhouder verduidelijken; het begrip hypotheek omschrijven; de geldigheidsvereisten van de hypotheek opsommen en verduidelijken; de rechten van de schuldeiser (hypotheekverkrijger) opsommen en verduidelijken; de belangrijkheid van de openbaarheid (door inschrijving) van de hypotheek aantonen; de gevolgen van een hypotheekcontract voor de partijen en voor derden bespreken; het begrip voorrecht omschrijven; soorten voorrechten noemen; de rangorde van voorrechten verklaren; verschillen tussen voorrecht en hypotheek opsommen. 6 Zekerheden 6.1 Begrip 6.2 Persoonlijke en zakelijke zekerheden 6.3 Borgstelling Begrip - aard van het contract Voorwaarden Gevolgen van de borgstelling Tussen de schuldeiser en de borg Tussen de schuldenaar en de borg 6.4 Pandgeving Begrip Bewijs Rechten van de pandhouder 6.5 Hypotheek Begrip Geldigheidsvereisten Rechten van de schuldeiser Inschrijving van de hypotheek openbaarheid Gevolgen van het hypotheekcontract voor de partijen en derden 6.6 Voorrecht Begrip Soorten Rangorde Verschillen tussen een hypotheek en een voorrecht

15 TSO 3e graad Secretariaat-Talen 14 Deel B 1 het begrip handelsrecht omschrijven; de bestaansredenen van het handelsrecht verduidelijken; de kenmerken van het handelsrecht toelichten. Deel B: Handelsrecht 1 Situering 1.1 Begrip 1.2 Bestaansredenen 1.3 Kenmerken 2 het begrip kooplieden omschrijven; de wettelijk voorziene voorwaarden voor de kooplieden opsommen en verduidelijken (wie kan handel drijven); advies- en steunmaatregelen voor startende handelaars opzoeken; de daden van koophandel onderscheiden en verduidelijken; de verplichtingen van de handelaar opsommen, omschrijven en toelichten; verwijzen naar andere (deel)vakken voor wat betreft de fiscale en sociale verplichtingen; de rechten van de handelaar opsommen en verduidelijken; de vereisten i.v.m. de wetgeving op de handelsvestigingen opzoeken en beknopt weergeven; 2 Kooplieden en daden van koophandel 2.1 Kooplieden Begrip Voorwaarden 2.2 Startende handelaars: adviezen - steunmaatregelen (schematisch) 2.3 Daden van koophandel 2.4 Verplichtingen van de handelaar Inschrijving handelsregister Huwelijksstelsel Boekhouding Financiële rekening BTW-nummer Fiscale en sociale verplichtingen 2.5 Rechten van de handelaar Rechtbank van koophandel Bescherming tegen oneerlijke concurrentie Gerechtelijk akkoord 2.6 Vestigingswet

16 TSO 3e graad Secretariaat-Talen 15 opzoeken welke vergunningen nodig zijn voor (ver)bouwen en welke instanties de nodige informatie verschaffen milieuverplichtingen opzoeken. 2.7 Wet op ruimtelijke ordening en stedenbouw (bouwen en verbouwen) - Instanties en vergunningen 2.8 Milieuwetgeving 3 het verschil in bewijsvoering bij handelaar en niet-handelaar weergeven; de schriftelijke bewijsmiddelen opsommen, omschrijven en evalueren; het belang van het al dan niet aanvaarden van handelsdocumenten als zijnde conform en het gevaar van de stilzwijgende aanvaarding aantonen; de niet-schriftelijke bewijsmiddelen opsommen, omschrijven en evalueren. 3 Bewijs van handelsverbintenissen 3.1 Relatie met het burgerlijk recht verschil in bewijsvoering 3.2 Schriftelijke bewijsmiddelen Akten Handelsdocumenten Stilzwijgende aanvaarding Boekhouding Briefwisseling 3.3 Niet-schriftelijke bewijsmiddelen Getuigen Vermoeden Eed Bekentenis 4 de begrippen van en in een verzekeringscontract en m.b.t. de partijen omschrijven; de verzekeringen indelen in verzekering van schade en verzekering van personen en deze groepen beschrijven; 4 Handelscontracten 4.1 Verzekeringscontract Begrippen Met betrekking tot het contract Met betrekking tot de partijen Indeling verzekeringen Verzekering van schade

17 TSO 3e graad Secretariaat-Talen 16 de typische begrippen franchise en evenredigheidsregel noemen, omschrijven en illustreren met voorbeelden; de procedure voor het tot stand komen van een verzekeringscontract beschrijven; de geldigheidsvereisten van het verzekeringscontract noemen en verduidelijken; verplichtingen en rechten van de partijen omschrijven; de risicodekking binnen de brandverzekering toelichten en de verzekerde waarde bepalen; aan de hand van een concrete polis de algemene en de bijzondere voorwaarden van een brandverzekering beknopt verduidelijken; het belang omschrijven van de opgesomde BA-verzekeringen en mogelijke dekkingen toelichten a.d.h.v. voorbeelden; het toepassingsgebied en de algemene en bijzondere voorwaarden van de verzekering BA-motorrijtuigen toelichten a.d.h.v. een modelpolis; de verzekeringsplicht bij een verzekering BA-motorrijtuigen duiden; bijkomende verzekeringen inzake motorrijtuigen opsommen en omschrijven en de aangifte van een ongeval concretiseren aan de hand van het aanrijdingsformulier; het nut en de eventuele verplichting van de rechtsbijstandsverzekering omschrijven; het nut en de voordelen van een levensverzekering omschrijven; Franchise Evenredigheidsregel Verzekering van personen Totstandkoming van het verzekeringscontract procedure Geldigheidsvereisten Verplichtingen en rechten van de partijen Soorten verzekeringen Brandverzekering Risicodekking Bepaling van de verzekerde waarde Polis algemene en bijzondere voorwaarden Aansprakelijkheidsverzekering - belang BA motorrijtuigen Dekking Polis toepassingsgebied algemene en bijzondere voorwaarden Verzekeringsplicht Bijkomende verzekeringen Aangifte van ongeval BA familie Dekking BA beroep Dekking Rechtsbijstandverzekering - nut Levensverzekering nut voordelen

18 TSO 3e graad Secretariaat-Talen 17 5 het bestaan van speciale organismen m.b.t. verzekeringen toelichten; de mogelijkheden waardoor een verzekeringscontract kan eindigen opsommen en bondig omschrijven; de handelshuur omschrijven en het onderscheid met de woninghuur toelichten; de pacht omschrijven en de specifieke kenmerken verduidelijken; de betekenis van een handelspand omschrijven en het verband leggen met een gewoon pand; de betekenis van het vervoerscontract omschrijven en de relatie met het koopcontract duiden. het begrip faillissement omschrijven en preciseren dat faillissement een "bevoorrechte" behandeling is voor een handelaar die tegenslag heeft; aantonen dat de oorzaken van een faillissement van diverse aard zijn (wanbeheer, onbekwaamheid, enz.); de mogelijkheden schetsen om een faillissement te vermijden; de mogelijkheid van uitstel van betaling duiden; de omstandigheden verduidelijken waarbinnen een gerechtelijk akkoord mogelijk is; het verloop van de procedure schematisch voorstellen en van commentaar voorzien; Speciale organismen m.b.t. verzekeringen CIA Controledienst voor Verzekeringen Gemeenschappelijk Waarborgfonds Einde van het verzekeringscontract 4.2 Handelshuur Begrippen Onderscheid met een woninghuurcontract 4.3 Pacht Begrip Specifieke kenmerken 4.4 Handelspand betekenis verband met het gewoon pand 4.5 Vervoerscontract betekenis relatie met het koopcontract 5 Faillissement en bankbreuk 5.1 Begrip en achtergrond 5.2 Oorzaken 5.3 Vermijden van het faillissement Uitstel van betaling Gerechtelijk akkoord Omstandigheden Schematische voorstelling van de procedure

19 TSO 3e graad Secretariaat-Talen 18 de drie voorwaarden omschrijven waarop het openen van een faillissement steunt; verduidelijken wie een faillissement kan aanvragen en welke rechtbank bevoegd is; aantonen dat een faillissement wordt uitgesproken door de Rechtbank van Koophandel op basis van een vonnis (juridische procedure); het belang aantonen van de bepaling van de verdachte periode; de overige elementen uit het vonnis omschrijven (aanstelling curator en rechter-commissaris, verzegeling, publicatie); de gevolgen van het faillissement beschrijven voor de schuldenaar en de schuldeiser en de betekenis duiden van het huwelijkscontract van de schuldenaar; de werkzaamheden van de curator bij het beheer van het faillissement noemen en verduidelijken; de sluiting van het faillissement verduidelijken; omschrijven wat de betekenis is van een eenvoudige en bedrieglijke bankbreuk en de gevolgen ervan verduidelijken; een omschrijving geven van het begrip eerherstel en van de voorwaarden waaraan een gefailleerde moet voldoen om al zijn rechten terug te bekomen. 5.4 Opening van het faillissement Voorwaarden Mogelijke aanvragers Bevoegde rechtbank Vonnis van het faillissement Rechtbank van koophandel Verdachte periode Curator en rechter-commissaris Verzegeling Publicatie in dagbladen en Belgisch Staatsblad Gevolgen van het faillissement Gevolgen voor de persoon van de schuldenaar Gevolgen voor het vermogen van de schuldenaar Gevolgen voor de schuldeisers Link met huwelijkscontract van schuldenaar Beheer van het faillissement Sluiting van het faillissement 5.4. Eenvoudige en bedrieglijke bankbreuk Betekenis Gevolgen 5.5 Eerherstel Begrip Voorwaarden

20 TSO 3e graad Secretariaat-Talen 19 6 de Wet op de Handelspraktijken en op de voorlichting en bescherming van de consument opzoeken en het nut aangeven; de onderwerpen van de Wet op de Handelspraktijken en op de voorlichting en bescherming van de consument toelichten met voorbeelden; de speciale reglementering i.v.m. openingstijden opzoeken en toepassen in concrete gevallen; de wet op de auteursrechten opzoeken en de essentie weergeven; de betekenis en de vereisten van softwarelicenties kort toelichten; inzien dat elke vorm van kopiëren een inbreuk kan betekenen op het auteursrecht; 6 Bijzondere reglementeringen 6.1 Wet op de handelspraktijken en op de voorlichting en bescherming van de consument nut - indeling - toelichting Prijs- en hoeveelheidaanduidingen Etikettering Misleidende reclame Vergelijkende reclame Reclame voor producten schadelijk voor de gezondheid Solden Uitverkoop Tijdelijke promoties Verkoop met verlies Afgedwongen verkoop Gezamenlijk aanbod van goederen of diensten Verkoop buiten de winkelruimte van de verkoper Verkoop op afstand Kettingbrieven 6.2 Openingstijden Wekelijkse rustdag, zondagsrust en openingstijden Nachtwinkels 6.3 Auteursrechten Inhoud van de wet Organisaties (o.a. SABAM) die de auteurs verdedigen Softwarelicenties betekenis en vereisten

21 TSO 3e graad Secretariaat-Talen 20 aangeven dat bestanden vallen onder de Wet op de privacy en aan welke verplichtingen men moet voldoen. verduidelijken dat door de wet op de privacy bestanden moeten worden aangegeven en wat men moet doen om aan de verplichtingen te voldoen (essentie); de rechten van de particulier m.b.t. bestanden verduidelijken Kopiëren 6.4 Wet op de privacy i.v.m. bestanden Inhoud van de wet (essentie) verplichtingen Rechten van de particulier

22 TSO 3e graad Secretariaat-Talen 21 SOCIALE WETGEVING 1ste jaar: 0 lestijden/week 2de jaar: 2 lestijd/week 1 2 de sociale wetgeving situeren in de dagelijkse bedrijvigheden van de mens; de historische achtergronden van de sociale wetgeving beknopt schetsen; de bedoelingen van de wetgever verwoorden. het overlegmodel in België duiden en schematisch en chronologisch voorstellen; op federaal niveau de rol van de NAR schetsen; de betekenis van interprofessionele akkoorden en van CAO's beschrijven; de deelnemers aan het overleg op federaal niveau noemen; op sectorniveau de rol van de paritaire comités schetsen en de betekenis van de CAO beschrijven; de deelnemers aan het overleg op sectorniveau situeren; 1 Situering van de sociale wetgeving 1.1 Situering van de sociale wetgeving 1.2 Historiek van de sociale wetgeving 1.3 Doel van de sociale wetgeving 2 Collectieve arbeidsverhoudingen Het overlegmodel chronologie rol 2.1 Het Belgisch overlegmodel 2.2 Federaal niveau Nationale Arbeidsraad Interprofessionele akkoorden CAO: Betekenis Deelnemers Verbond van Belgische Ondernemingen Vakbonden Overheid 2.3 Sectorniveau Paritaire comités CAO: betekenis Deelnemers Sectororganisaties werkgevers Vakcentrales

23 TSO 3e graad Secretariaat-Talen 22 op ondernemingsniveau de rol van de ondernemingsraad schetsen; op ondernemingsniveau de rol van het Comité voor Preventie en Bescherming op het werk schetsen; de deelnemers aan het overleg op ondernemingsniveau situeren. 2.4 Ondernemingsniveau Ondernemingsraden rol Comité voor Preventie en Bescherming op het werk betekenis Deelnemers Werkgever Syndicale afvaardiging 3 de geleidelijke verdwijning van het onderscheid tussen arbeiders en bedienden toelichten; de contactuele elementen in een AO toelichten; de overige elementen in een AO toelichten; 3 Arbeidsovereenkomsten (AO) 3.1 Arbeidsovereenkomst voor arbeiders en bedienden Vervaging en verdwijning van het onderscheid Contractuele elementen in de AO Toestemming Bekwaamheid Voorwerp Oorzaak Overige elementen van de AO Doel Loon als tegenprestatie van arbeid Gezagsverhouding tussen de partijen

24 TSO 3e graad Secretariaat-Talen 23 de AO voor onbepaalde duur begripsmatig omschrijven; enkele bepalingen in de AO voor onbepaalde duur toelichten aan de hand van een concreet contract; de oorzaken van een schorsing van een AO kort toelichten; AO voor onbepaalde duur voor arbeiders en bedienden begrip Bepalingen Vormvereisten Bewijs Beding van proeftijd Concurrentiebeding Schorsing van de AO oorzaken regelgeving Overmacht Niet (tijdig) aanvatten of voortzetten van het werk Jaarlijkse vakantie Moederschaprust Vorming Politiek verlof Kort verzuim Arbeidsongeschiktheid (schorsing, rechten en plichten van de partijen, gewaarborgd loon) Ouderschapsverlof Verlof om dwingende redenen Verlof zonder wedde (conventionele schorsing) Technische stoornis Slecht weer Gebrek aan werk Einde van de AO voor onbeperkte duur

25 TSO 3e graad Secretariaat-Talen 24 de verschillende wijzen beschrijven waarop de AO voor onbeperkte duur kan eindigen en ingeval van opzegging van de AO voor onbeperkte duur, de nodige gegevens opzoeken om een concreet probleem op te lossen; waar nodig het onderscheid maken tussen arbeiders en bedienden Beëindiging in onderling akkoord Gerechtelijke ontbinding Ontbindende voorwaarde Overmacht Opzegging opzeggingstermijn Ontslag om dringende redenen Dood van werknemer of werkgever de AO voor bepaalde duur begripsmatig omschrijven en toelichten aan de hand van een concreet contract; de vormvereisten en het bewijs omschrijven; verduidelijken waarom een AO voor bepaalde duur omgezet wordt in een AO voor onbepaalde duur bij opeenvolgende overeenkomsten; voor de AO voor bepaalde duur de wijzen van einde van de overeenkomst omschrijven; de AO voor een duidelijk omschreven werk begripsmatig omschrijven; de vormvereisten en het bewijs omschrijven; voor de AO voor een duidelijk omschreven werk de wijzen van einde van de overeenkomst omschrijven; opzoeken welke bijzondere reglementeringen er van kracht zijn m.b.t. het einde van een AO bij: sluiting van de onderneming; collectief ontslag; overdracht van de onderneming; AO voor bepaalde duur Begrip Vormvereisten en bewijs Opeenvolgende overeenkomsten Einde van de AO voor bepaalde duur AO voor een duidelijk omschreven werk Begrip Vormvereisten en bewijs Einde van de AO voor een duidelijk omschreven werk Bijzondere wijzen van einde van de AO Sluiting van de onderneming Collectief ontslag Overdracht van de onderneming

26 TSO 3e graad Secretariaat-Talen 25 het belang en het beschermend aspect van de arbeidsovereenkomsten aantonen; enkele alternatieve systemen van tewerkstelling omschrijven, situeren in de toenemende personeelsflexibilisering en de kenmerken toelichten; Beschermend aspect van de AO belang Alternatieve systemen van tewerkstelling (bv. deeltijdse arbeid, uitzendarbeid, stage voor jongeren) Begrippen Situering Kenmerken Leercontracten het specifieke karakter van het leercontract toelichten; enkele steunmaatregelen en tegemoetkomingen bij aanwerving van personeel opzoeken; Aanwerving van personeel Steunmaatregelen Tegemoetkomingen 4 aantonen dat er nog andere arbeidsovereenkomsten zijn buiten deze voor arbeiders en bedienden, informatie daaromtrent opzoeken en daarover rapporteren. de begrippen i.v.m. loon- en salarisberekeningen toelichten; de inhoudingen inzake RSZ en bedrijfsvoorheffing opzoeken; alle berekeningen i.v.m. de inhoudingen van RSZ en bedrijfsvoorheffing en het nettoloon of -salaris uitvoeren, de werkgeversbijdrage inzake RSZ opzoeken (%) en berekenen (bedrag); 3.2 Andere arbeidsovereenkomsten (bv. de overeenkomst voor tewerkstelling van studenten) 4 De personeelskosten 4.1 Loon- en salarisberekening Begrippen Inhoudingen voor RSZ en bedrijfsvoorheffing Berekening van inhoudingen en van nettoloon- en salaris Werkgeversbijdrage RSZ berekening

27 TSO 3e graad Secretariaat-Talen 26 loonsoverdracht en -beslag toelichten; de vergoeding voor overuren opzoeken en berekenen; de resultaten van de loon- en salarisberekeningen in overzichtelijke loon- en salarisstaten plaatsen; Loonsoverdracht en beslag Vergoeding van overuren Opmaak van een loon- en salarisstaat 5 het doel van de wetgeving i.v.m. de werkloosheid verwoorden; de algemene organisatie van de sector beknopt toelichten; de toelaatbaarheidsvoorwaarden voor een werkloosheidsvergoeding opzoeken en toelichten; de toekenningsvoorwaarden voor een werkloosheidsvergoeding toelichten; werkloosheidsuitkeringen en de speciale regeling voor jongeren opzoeken en bespreken; de uitbetalingsorganismen van de werkloosheidsvergoedingen noemen en toelichten. 5 De werkloosheidsvergoeding 5.1 Doel van de wetgeving 5.2 Algemene organisatie 5.3 Rechthebbenden toelaatbaarheidsvoorwaarden Op basis van arbeid wachttijd arbeidsdagen Op basis van studies of leertijd 5.4 Toekenningsvoorwaarden Zonder arbeid zijn Zonder loon zijn Onvrijwillig zonder arbeid zijn Beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt Als werkzoekende ingeschreven zijn en blijven Arbeidsgeschikt zijn Leeftijd In België verblijven Zich aan controle onderwerpen 5.5 Werkloosheidsuitkeringen speciale voorwaarden voor jongeren 5.6 Uitbetalingsinstellingen vakbonden Hulpkas voor Werkloosheidsuitkeringen

28 TSO 3e graad Secretariaat-Talen het doel van de wetgeving i.v.m. de ziekte- en invaliditeitsverzekering verwoorden; de organisatie van de sector beknopt toelichten; verduidelijken dat de ziekteverzekering betrekking heeft op ziektekosten en arbeidsongeschiktheid; de rechthebbenden, de toekenningsvoorwaarden en de rol van de mutualiteit t.a.v. de ziektekosten opzoeken; terugbetaalbare ziektekosten opzoeken en toelichten; de arbeidsongeschiktheid in de ziekteverzekering toelichten; de rechthebbenden, de toekenningsvoorwaarden en de tussenkomst van de mutualiteit opzoeken en toelichten; de vergoedingen in het kader van de ziekteverzekering (de algemene uitkeringen, de moederschapuitkering en de begrafeniskosten) opzoeken en toelichten; de kostenbeheersing in de ziekte- en invaliditeitsverzekering duiden. het doel van de wetgeving i.v.m. de pensioenen verwoorden de organisatie van de sector beknopt toelichten; de toekenningsvoorwaarden, de rechthebbenden en de vergoedingen voor een rustpensioen en een overlevingspensioen opzoeken en toelichten; de uitbetalingsinstelling voor het rust- en overlevingspensioen aanduiden. 6 De ziekte- en invaliditeitsverzekering 6.1 Doel van de wetgeving 6.2 Organisatie van de sector 6.3 Ziekteverzekering ziektekosten Rechthebbenden Toekenningsvoorwaarden Mutualiteit rol Vergoedingen 6.4 Ziekteverzekering arbeidsongeschiktheid Rechthebbenden Toekenningsvoorwaarden Mutualiteit rol Algemene uitkeringen Moederschapuitkering Begrafeniskosten 6.5 Kostenbeheersing in de ziekte- en invaliditeitsverzekering 7 Het werknemerspensioen 7.1 Doel van de wetgeving 7.2 Organisatie van de sector 7.3 Toekenningsvoorwaarden Rechthebbenden - Vergoedingen Rustpensioen Overlevingspensioen 7.4 Uitbetalingsinstelling Rijksdienst voor Pensioenen

29 TSO 3e graad Secretariaat-Talen 28 8 het doel van de wetgeving i.v.m. de gezinsbijslag verwoorden de organisatie van de sector beknopt toelichten; de toekenningsvoorwaarden voor gezinsvergoedingen opzoeken en toelichten; de rechthebbenden voor gezinsbijslag situeren; omschrijven welke kinderen recht geven op gezinsbijslag; het bedrag van de kinderbijslag, het kraamgeld en de adoptiepremie opzoeken; de uitbetalingsorganismen aanduiden. 8 De gezinsbijslag 8.1 Doel van de wetgeving 8.2 Organisatie van de sector 8.3 Toekenningsvoorwaarden 8.4 Rechthebbenden Op grond van beroepsarbeid Op grond van vroegere beroepsarbeid Op grond van sociale situatie 8.5 Rechtgevende kinderen Band tussen rechthebbende en rechtgevend kind Leeftijd Plaats van opvoeding 8.6 Bedrag van de gezinsbijslag Kinderbijslag Kraamgeld en adoptiepremie 8.7 Uitbetalingsinstellingen (afhankelijk van werkgever) Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers 9 het doel van de wetgeving i.v.m. de jaarlijkse vakantie voor werknemers verwoorden de organisatie van de sector beknopt toelichten; de wijze van vergoeden opzoeken en toelichten; de speciale regeling voor jongeren omschrijven; de uitbetalingsregeling voor het jaarlijkse vakantiegeld schetsen en de uitbetalingsinstelling noemen. 9 De jaarlijkse vakantie voor werknemers 9.1 Doel van de wetgeving 9.2 Organisatie van de sector 9.3 Wijze van vergoeden 9.4 Speciale regeling voor jongeren 9.5 Uitbetalingsregeling en -instelling

30 TSO 3e graad Secretariaat-Talen het begrip arbeidsongeval omschrijven; het doel van de wetgeving i.v.m. arbeidsongevallen verwoorden; de organisatie van de sector beknopt toelichten; de toekenningsvoorwaarden voor een vergoeding van een arbeidsongeval opzoeken en toelichten; de uitbetalingsinstelling aanduiden; het doel van de wetgeving i.v.m. beroepsziekten verwoorden; de organisatie van de sector beknopt toelichten; de toekenningsvoorwaarden opzoeken en toelichten; de erkenning van een beroepsziekte en een selectie van beroepsziekten toelichten; de uitbetalingsinstelling aanduiden. het doel van de wetgeving i.v.m. het bestaansminimum toelichten; de toekenningsvoorwaarden voor een bestaansminimum opzoeken en toelichten; de procedure voor het bekomen van het bestaansminimum opzoeken en toelichten; het bedrag van het bestaansminimum opzoeken en de uitbetalingswijze toelichten. 10 De arbeidsongevallen en de beroepsziekten 10.1 Arbeidsongeval begrip Doel van de wetgeving Organisatie van de sector Toekenningsvoorwaarden Uitbetalingsinstellingen Fonds voor Arbeidsongevallen 10.2 Beroepsziekte Doel van de wetgeving Organisatie van de sector Toekenningsvoorwaarden Erkenning - Lijst met beroepsziekten Fonds voor Beroepsziekten 11 De wet op het bestaansminimum 11.1 Doel van de wetgeving 11.2 Toekenningsvoorwaarden 11.3 Procedure 11.4 Bedrag en uitbetaling 12 de administratieve verplichtingen van de werkgever, voorafgaand aan de aanwerving, bij de aanwerving en periodiek, toelichten; de instellingen en de documenten opzoeken en toelichten. 12 Administratieve verplichtingen van de werkgever Verplichtingen, documenten en instellingen 12.1 Administratieve verplichtingen die de aanwerving voorafgaan

31 TSO 3e graad Secretariaat-Talen Verplichte aansluitingen Facultatieve aanwervingen 12.2 Administratieve verplichtingen bij aanwerven van personeel Aanvragen pensioennummer Aanleggen personeelsregister Opstellen van het arbeidsreglement Opstellen arbeidsovereenkomst Opmaken individuele loonrekening 12.3 Periodieke formaliteiten Bij elke uitbetaling Maandelijks Per kwartaal Jaarlijks Formaliteiten bij bijzondere gebeurtenissen Ziekte en ongeval Bevalling Arbeidsongeval Overlijden van de werknemer Beëindigen van de arbeidsovereenkomst Gebrek aan werk Bereiken van de pensioenleeftijd

32 TSO 3e graad Secretariaat-Talen 31 FISCALE WETGEVING 1ste jaar: 2 lestijden/week 2de jaar: 0 lestijd/week 1 de fiscale wetgeving situeren in het geheel van het recht; het begrip begroting omschrijven; het belang van het opmaken van een begroting aantonen; een onderscheid maken tussen een federale, een gewestbegroting en een gemeenschapsbegroting; het belang van dat onderscheid aantonen; de fasen in de budgetcyclus van de federale begroting schetsen; de indeling van de federale begroting omschrijven; op basis van de laatst gepubliceerde begroting de inkomsten en uitgaven van de federale overheid ontleden en het tekort of het overschot bepalen; de schuldaflossingen van de federale overheid evalueren; het bruto- en netto te financieren saldo op de begroting bepalen; de federale schuld bepalen; de fasen in de budgetcyclus van de Vlaamse begroting schetsen; de indeling van de Vlaamse begroting omschrijven; op basis van de laatst gepubliceerde begroting de inkomsten en uitgaven van de Vlaamse overheid ontleden en het tekort of het overschot bepalen; de schuldaflossingen van de Vlaamse overheid evalueren; het bruto- en netto te financieren saldo op de begroting bepalen; 1 Inleiding 1.1 Situering van de fiscale wetgeving 1.2 Begroting Begrip Belang van een begroting Soorten begroting (federale overheid gewesten gemeenschappen) Belang van het onderscheid 1.3 Federale begroting Budgetcyclus (begrotingsvoorbereiding concretisering wet uitvoering) Indeling Inkomsten en uitgaven: ontleding Schuldaflossingen Bruto en netto te financieren saldo Federale schuld 1.4 Vlaamse begroting Budgetcyclus Indeling Inkomsten en uitgaven: ontleding Schuldaflossingen

33 TSO 3e graad Secretariaat-Talen 32 de Vlaamse schuld of overschot bepalen Bruto en netto te financieren saldo Vlaamse schuld/overschot 2 de noodzaak van belastingen aantonen; 3 het onderscheid tussen directe en indirecte belastingen omschrijven en illustreren; het onderscheid tussen progressieve, degressieve en evenredige belastingen omschrijven. de basisprincipes van de personenbelasting (progressief klimmend aanslagtarief totaal netto-inkomen huwelijk belastingvrije sommen personen ten laste - huwelijksquotiënt) omschrijven; de belastingplichtigen aanduiden; de grondslag van de personenbelasting bepalen; de verschuldigde belasting berekenen; de aanslag van de bedrijfsinkomsten schetsen, de bedrijfsvoorheffing vaststellen met behulp van de nodige tabellen en de betaling van de bedrijfsvoorheffing schetsen; de aanslag van de roerende inkomsten schetsen, de roerende voorheffing vaststellen en de betaling van de roerende voorheffing schetsen; de aanslag van de onroerende inkomsten schetsen, de onroerende voorheffing vaststellen en de betaling van de onroerende voorheffing schetsen; het principe van de globalisatie verduidelijken; forfaitaire bedrijfskosten toelichten en berekenen; 2 Belastingen 2.1 Noodzakelijkheid 2.2 Directe - indirecte belastingen 2.3 Progressieve - degressieve - evenredige belastingen 3 Personenbelasting 3.1 Algemene kenmerken Basisprincipes (progressief klimmend aanslagtarief - totaal netto-inkomen - huwelijk - belastingvrije sommen - personen ten laste - huwelijksquotient) Belastingplichtigen Grondslag Verschuldigde belasting 3.2 Bondige studie van de diverse inkomstencategorieën en voorheffingen (aanslag - berekening - betaling) Bedrijfsinkomsten - Bedrijfsvoorheffing Roerende inkomsten - Roerende voorheffing Onroerende inkomsten - Onroerende voorheffing 3.3 Globalisatie principe 3.4 Forfaitaire bedrijfskosten - verantwoording - berekening

34 TSO 3e graad Secretariaat-Talen 33 4 de werkelijke bedrijfskosten verantwoorden en de keuze motiveren; de mogelijke vormen van belastingaftrek opzoeken en toelichten; de mogelijke vormen van belastingvermindering opzoeken en toelichten; op basis van een aanslag de berekeningen analyseren met betrekking tot geglobaliseerd inkomen en belastbaar inkomen; het systeem van de verrekening van de voorheffingen toelichten; een belastingaangifte van een loon- en/of weddetrekkende (eenvoudig) invullen; met behulp van software de verschuldigde belastingen berekenen; met behulp van software simulaties maken op basis van wijzigingen in de aangifte. een schematische vergelijking maken tussen het fiscaal statuut van de zelfstandige en dat van de loon- en weddetrekkende; de essentiële fiscale plichten en rechten van een zelfstandige in hoofdberoep opzoeken en toelichten; de essentiële fiscale plichten en rechten van een zelfstandige in bijberoep opzoeken en toelichten; het principe van de voorafbetalingen toelichten; een eenvoudige (ingevulde) belastingaangifte toelichten; de diensten van een fiscaal raadgever omschrijven en illustreren. 3.5 Werkelijke bedrijfskosten - verantwoording - motivatie 3.6 Belastingaftrek mogelijkheden 3.7 Belastingverminderingen mogelijkheden 3.8 Belastbaar inkomen, geglobaliseerd inkomen en belastingsaanslag - berekeningen 3.9 Verrekening van de voorheffingen 3.10 Invullen belastingsaangifte van een loon- en/of weddetrekkende 3.11 Berekenen van de verschuldigde belasting 3.12 Simulaties 4 Fiscaal statuut van de zelfstandige 4.1 Situering Schematische vergelijking van het fiscaal statuut van de zelfstandige met dat van de loon- en weddetrekkende Zelfstandige in hoofdberoep Zelfstandige in bijberoep 4.2 Voorafbetalingen 4.3 Belastingaangifte 4.4 De fiscaal raadgever

35 TSO 3e graad Secretariaat-Talen het begrip vennootschapsbelasting omschrijven; omschrijven wie belastingplichtig is; de grondslag van de vennootschapsbelasting weergeven; de tarievenstructuur in de vennootschapsbelasting opzoeken en toepassen; een berekening van de vennootschapsbelasting analyseren. het begrip toegevoegde waarde toelichten aan de hand van een voorbeeld; het begrip belasting op de toegevoegde waarde verklaren; de gebruikelijke BTW-tarieven illustreren met voorbeelden; de maatstaf van heffing toelichten en illustreren met berekeningen (BTW inclusief en BTW exclusief); het begrip aftrekbare en verschuldigde belasting verklaren; het begrip aan de fiscus verschuldigde belasting verklaren aan de hand van een cijfervoorbeeld (bedrijfskolom); het begrip verbruiksbelasting verduidelijken en aantonen via een cijfervoorbeeld dat de BTW een verbruiksbelasting is, gedragen door de consument; formuleren wie BTW-plichtig is; de belangrijkste bepalingen in verband met de aftrekregeling van BTW omschrijven; de administratieve verplichtingen in verband met BTW (facturatie, aangifte, voorschotten en betaling, listing, boekhouding) van een kleine onderneming omschrijven; de belastbare handelingen herkennen en illustreren met voorbeelden; 5 Vennootschapsbelasting 5.1 Begrip 5.2 Belastingplichtige 5.3 Grondslag 5.5 Tarievenstructuur 5.6 Analyse van een berekening van de verschuldigde belasting 6 De BTW 6.1 Inleiding Toegevoegde waarde Belasting op de toegevoegde waarde Begrip BTW-tarieven Berekening (maatstaf van heffing) Aftrekbare en verschuldigde belasting Aan de fiscus verschuldigde belasting Verbruiksbelasting BTW-plichtigen Aftrekregeling Administratieve verplichtingen 6.2 Belastbare handelingen

36 TSO 3e graad Secretariaat-Talen 35 de BTW-aangiften bespreken en invullen (eenvoudige kwartaal en/of maandaangifte) inhoud van verschillende BTW-stelsels en de gevolgen ervan toelichten; forfaitair stelsel toelichten. 6.3 Aangifte Kwartaalaangifte - maandelijkse aangifte BTW-stelsels - inhoud - gevolgen Forfaitair stelsel Cursief = facultatief Cursief = facultatief 7 omschrijven in welke situaties registratierechten van toepassing zijn; 8 9 het belang van de registratie toelichten. de belastbare grondslag omschrijven; de successierechten berekenen voor een erfenis van bloedverwanten in rechte lijn en in zijlijn met behulp van de nodige tabellen (eenvoudige situaties); de successierechten berekenen voor een erfenis van bloedverwanten in rechte lijn en in zijlijn met behulp van de nodige tabellen (eenvoudige situaties); de successierechten berekenen voor een erfenis van vreemden met behulp van de nodige tabellen (eenvoudige situaties). het begrip zegelrechten omschrijven; enkele toepassingen (belastbare handelingen) toelichten. 7 Registratierechten (facultatief - uitbreidingsleerstof) 7.1 Toepassingsgebied 7.2 Belang 8 Successierechten 8.1 Belastbare grondslag 8.2 Berekening van de successierechten Erfenis van bloedverwanten in rechte lijn en in zijlijn Erfenis van aanverwanten in rechte lijn en in zijlijn Erfenis van vreemden 9 Zegelrechten (facultatief - uitbreidingsleerstof) 9.1 Begrip 9.2 Belastbare handelingen