ZOUT DE KERK IN HET MIDDEN-OOSTEN. Verscheurde kerk Syrië zelf helper in nood. MAGAZINE Nr. 1 najaar 2017

Transcriptie

1 DE KERK IN HET MIDDEN-OOSTEN ZOUT MAGAZINE Nr. 1 najaar 2017 Verscheurde kerk Syrië zelf helper in nood Kerkleiders Egypte: Niet verstoppen na aanslagen

2 Inhoud zout 4 SYRIË Kerken bakens van hoop EGYPTE Ondanks de aanslagen moet 14 de kerk naar buiten treden NEDERLAND Koos is Syrische vluchte lingen 20 tot grote steun HOE HOUD JE HOOP? Hoe houd je de hoop levend terwijl de kerk wordt verscheurd? Christenen in het Midden-Oosten hebben het moeilijk. De kerk, het levende Lichaam van Christus, wordt nog steeds verscheurd. In Syrië en Irak vluchten christenen voor oorlog en geweld. In Egypte zorgen aanslagen voor angst. De druk neemt toe om weg te gaan. Maar ondanks de moeilijkheden blijft de kerk bestaan, al is het soms tegen de klippen op. Een van onze koptische partners schreef na de aanslagen in Egypte afgelopen voorjaar, waarbij tientallen gelovigen in twee kerken omkwamen: Ondanks de brute aanvallen houdt de koptisch-orthodoxe kerk zich vast aan wat Jezus ons leerde: houd van uw vijanden, zegen die u vervloeken, doe goed aan degenen die u haten en bid voor degenen die u misbruiken. Broeders en zusters in het Midden-Oosten blijven geloven in delen, ondanks de pijn en het verdriet. Hulpverlener Ghassam kiest ervoor in Syrië te blijven, omdat zijn kinderen niet willen vluchten. Kerken in Egypte zoeken de dialoog met de moslimgemeenschap, ondanks alle aanslagen. Juist nu hebben deze kerken steun nodig. Zodat ze het vol kunnen houden om symbool van hoop te zijn. Om een licht te ontsteken in het duister, om een zoutend zout te zijn. Daarom vraagt Kerk in Actie dit najaar aandacht voor hun situatie. In dit magazine vertellen wij hun verhaal. en verder TERWIJL DE BOMMEN VIELEN, VLUCHTTEN WE IN EEN OUDE SCHOOLBUS 8 KAART: DIT DOET DE KERK IN HET MIDDEN-OOSTEN 9 NATUURLIJK IS WERKEN IN SYRIË GEVAARLIJK, MAAR IK VOEL ME BESCHERMD 11 IK BID VOOR DE MOORDENAARS VAN MIJN NEEF 17 Maurits van Stuijvenberg Hoofdredacteur DE KERK BLIJFT BESTAAN, AL IS HET TEGEN DE KLIPPEN OP

3 KERKEN IN SYRIË GEVEN NIET OP: Er is altijd hoop Syrische kerken lijden zwaar onder het al zes jaar durende geweld. Toch geven ze niet op. Integendeel, ze bieden juist op grote schaal hulp aan ontheemden en zoeken meer dan ooit contact met andere bevolkingsgroepen. Midden in de eindeloos lijkende oorlog brengen ze hoop. Syrië Syrische kerken zijn de grootste hulpverlener in Syrië. Zij zijn van oudsher aanwezig in gebieden die voor hulporganisaties niet altijd bereikbaar zijn. Kerk in Actie ondersteunt deze kerken om tot in de verste uithoeken onderdak, voedsel, scholing en psychologische hulp te bieden aan mensen in nood, christenen en moslims. EEN RAKET VERNIELDE ONZE KERK, WE ZIJN HALSOVERKOP GEVLUCHT Toen de oude binnenstad van Homs in Syrië in februari 2012 werd aangevallen door rebellen, lag ook de kerk van Kherallah Atallah onder vuur: Een raket sloeg een groot gat in het dak. Mensen sloegen met wat snel bij elkaar geraapte spullen op de vlucht, ook Atallah ontvluchtte Homs. Inmiddels studeert Atallah, die voorheen arts was in een academisch ziekenhuis, theologie aan de Near East School of Theology (NEST) in Beiroet, Libanon. Hij wil predikant in Syrië worden. Twee jaar na de aanval keerde hij terug naar Homs - de oude binnenstad was weer veilig. Ik klom over stapels stenen en ander puin in de straat van onze kerk. Ik was ontzettend blij dat we terug konden, maar bij elke stap kreeg ik meer vragen. Hoe beginnen we opnieuw? Hoe lang zal deze veiligheid duren? Nieuw leven Veel kerken in Syrië staan voor dezelfde vragen. In sommige plaatsen zijn kerkgebouwen vernield en zijn talloze mensen op de vlucht geslagen. Volgens schattingen van de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR zijn inmiddels meer dan 6,6 miljoen Syriërs op drift in eigen land en zijn 4,9 miljoen mensen gevlucht naar andere landen. In de meer veilige delen van het land bieden kerken onderdak aan een stroom ontheemden. Sommige kerken hebben amper geld te besteden, andere kerken hebben wel een buffer, maar doordat de stroom vluchtelingen maar blijft aanhouden, is dat geld snel uitgegeven. De steun van internationale organisaties en van kerken wereldwijd is daarom ook van levensbelang. De Raad van Kerken in het Midden-Oosten (MECC), partner van Kerk in Actie, zet zich in Syrië in voor mensen op de vlucht en ondersteunt plaatselijke kerken daarbij. Zo biedt MECC door het hele land noodhulp door voedsel en water en goederen als kleding en dekens uit te delen. Ook geeft MECC trainingen op het gebied van hygiëne en gezondheidszorg. Maar de hulp is nadrukkelijk ook gericht op de toekomst. Want mensen die op de vlucht zijn, > KERK IN ACTIE MAGAZINE ZOUT 5

4 Kherallah Atallah, theologiestudent in Libanon IK PUT HOOP UIT DE VELE BIJBELVERHALEN OVER TERUGKEER EN WEDEROPBOUW willen niet hun hand ophouden - ze willen hun gezin zelf kunnen onderhouden. Omdat ze meestal niet zomaar in hun oude beroep aan de slag kunnen, kunnen ze zich via MECC laten omscholen tot bijvoorbeeld kapper of een eigen onderneming opstarten. MECC richt zich ook op kerken: voorgangers en theologiestudenten volgen traumatrainingen om te leren hoe ze gemeenteleden met een trauma kunnen begeleiden en ook hun eigen ervaringen kunnen verwerken. MECC werkt zoveel mogelijk samen met plaatselijke kerken en organisaties, omdat zij de situatie ter plaatse het beste kennen. Zij weten precies wat er nodig is en of de situatie veilig is. De ondersteuning door MECC betekent een grote steun voor plaatselijke kerken door het hele land. Alleen al de wetenschap dat de kerk ook elders in het land nog steeds bestaat en doorgaat, geeft hen hoop. Bruggen bouwen Na zijn studie wil Kherallah Atallah - net als een aantal medestudenten - terugkeren naar Syrië en meehelpen de kerk weer op te bouwen. Ik geloof dat Syrië het nodig heeft dat de kerk blijft. Het gaat in de kerk niet alleen over het aanbidden van God, maar ook over relaties met anderen. We kunnen bruggen bouwen tussen verschillende bevolkingsgroepen. En dat is hard nodig in Syrië, is zijn overtuiging. Sinds de oorlog zijn er in Homs wijken waar christenen wonen en wijken waar moslims wonen. Kinderen komen nauwelijks in aanraking met andere religieuze, politieke of etnische achtergronden. Dat speelt haat en onbegrip natuurlijk in de hand. Wanneer mensen elkaar leren kennen en hun leven met elkaar delen, ontstaat er iets moois. Zijn kerk in Homs heeft daarom het project Space for Hope opgezet. We doen veel leuke activiteiten met jongeren met verschillende achtergronden, zodat zij elkaar leren kennen en vertrouwen. Met succes, want er groeien vriendschappen en er komen meer jongeren op af dan we ooit hadden durven dromen. > Mensen die naar Damascus gevlucht zijn krijgen een tank om water op te slaan Als kerk kunnen we bruggen bouwen tussen verschillende bevolkingsgroepen Bijbelverhalen De vragen die Atallah had toen hij in 2014 terugkeerde naar Homs, zijn niet weg. Maar hij put hoop voor de Syrische kerk uit bijbelverhalen. Veel verhalen zijn geschreven in eenzelfde situatie als waarin wij ons bevonden. De gemeente is bijna twee jaar bezig geweest om het kerkgebouw te herstellen. Veel van wat ons vertrouwd was, waren we kwijtgeraakt. In de Bijbel lezen we verhalen over terugkeer en wederopbouw. Het besef dat dat ook in Homs mogelijk is, houdt niet alleen hem, maar de hele gemeente op de been. Natuurlijk, soms denk ik dat alle moeite voor niets zal zijn. Maar uiteindelijk geloven we dat er, ondanks alle slechte dingen in dit land, altijd hoop is. hulp tot nu toe In september 2016 brachten kerken en donateurs van Kerk in Actie tijdens de actieweek Versterk de kerk in het Midden-Oosten het geweldige bedrag van 1,45 miljoen euro bij elkaar voor hulp aan Syrische vluchtelingen. Mede dankzij die opbrengst: zijn winterpakketten uitgedeeld aan kinderen in Aleppo ontvangen ontheemden in Syrië voedselhulp worden mensen geholpen om weer een inkomen te verwerven volgen mensen een vakopleiding krijgen gevluchte moeder in Libanon voorlichting over gezondheid en voeding ontvangen 450 ontheemden een bijdrage voor een operatie of ziekenhuisopname worden 12 kapotgeschoten scholen opgeknapt krijgen gevluchte moeders voorlichting over gezondheid en voeding 6 KERK IN ACTIE MAGAZINE ZOUT KERK IN ACTIE MAGAZINE ZOUT 7

5 Uit deze ellende is ook iets moois voortgekomen Op 21 maart 2014 werd in Syrië het overwegend christelijke dorp Kessab aangevallen door rebellen. Dominee Sevag: We moesten hals over kop vluchten. Terwijl links en rechts bommen vielen, haalde ik in een schoolbus ouderen op die slecht ter been waren. Een paar uur later waren we vluchtelingen in Latakia, een kuststad zestig kilometer verderop. We hoopten dat ons dorp snel heroverd zou worden, maar dat duurde drie maanden. Mijn mensen verloren alle hoop, maar ik wist - door mijn geloof - dat we terug zouden keren. In mijn gebeden en preken probeerde ik mensen met deze hoop te bemoedigen. Ik las Psalm 90: God is mijn hulp van geslacht op geslacht. Toen ik hoorde dat ons dorp heroverd was, ben ik direct teruggegaan. De schade aan huizen bleek beperkt, maar de kerken waren verwoest. Met rubberen banden in brand gestoken. We waren verslagen. Toch is uit al deze ellende ook iets moois voortgekomen. Voorheen zat iedereen in zijn eigen kerk, nu moesten we samen vluchten en samenwerken. In Latakia zaten we lange uren samen. We aten samen en als kerkleiders regelden we slaapplekken en maaltijden voor onze gemeenteleden. Daardoor zijn muren neergehaald en vriendschappen gesloten. Hoewel de situatie erg moeilijk was, zijn we er met elkaar goed en misschien wel sterker uit gekomen. portret Dit doen kerken in het Midden-Oosten Versterken van kerken om zich in te zetten voor dialoog, gemeenschapsopbouw en armoedebestrijding (onder meer via vakopleidingen) EGYPTE Help mee! Uw gift is van harte welkom! rekening NL89 ABNA t.n.v. Kerk in Actie, Utrecht o.v.v. Versterk de kerk in het midden-oosten Aleppo Voedselzekerheid, inkomensvoorzieningen, gezondheidszorg Latakia Onderwijs, veilige speel- en leerplekken voor kinderen Beiroet Voedsel, onderwijs, uitdelen hygiënekits, psychologisch hulp Zaatari-vluchtelingenkamp Psychologische hulp, gezondheidszorg Caïro Beni Suef Minya Amman Verstrekken (bijdragen voor) winterkleding en dekens, onderdak LIBANON 13,- Winterjas JORDANIË SYRIË Al-Hasakah Voedselzekerheid, inkomensvoorzieningen, gezondheidszorg Hama en Homs Voedselzekerheid, inkomensvoorzieningen, gezondheidszorg Bekavallei Onderwijs, vakopleidingen, moeder- en kindzorg, water en hygiëne, vredesonderwijs 35,- Voedselpakket met o.a. bloem, rijst, olie, bonen, vlees en vis in blik 48,- Pakket linnengoed (dekens, lakens, kussens, slopen, handdoeken) 57,- Kledingpakket (broeken, shirts, ondergoed, sokken, sjaal en muts) 135,- Vergoeding medische kosten of ingreep (gemiddelde) 305,- Vakopleiding Damascus Uitdelen van voedsel, kleding, schoeisel, hygiënekits, herstel scholen Daraa Inkomensvoorzieningen, vakopleidingen, vredesonderwijs en verzoening

6 samen hoop houden Dick Loendersloot, coördinator noodhulp Kerk in Actie: Onze kerkelijke partners in Syrië blijven onvermoeid hulp bieden aan christenen en moslims. Onlangs ontmoette ik hulpverlener Ghassam. Zijn hartenkreet om samen hoop te houden, maakt grote indruk op me. portret De Grieks-orthodoxe kerk in Damascus voordat de oorlog uitbrak Ghassam (54) coördineert alle noodhulp die de Regionale Raad van Kerken in Syrië biedt. Veel van zijn gemeenteleden zijn het land ontvlucht, maar Ghassam blijft. Door zijn kinderen. GHASSAM, HULPVERLENER IN SYRIË: Wij blijven op onze post Elke zondagmorgen gaan we naar de Grieks-orthodoxe kerk in Damascus. De afgelopen zes jaar moesten we twintig keer de dienst missen, omdat onze wijk werd bestookt met granaten. Een derde van onze gemeenteleden is naar het buitenland gevlucht, op zoek naar een betere toekomst in Europa of de Verenigde Staten. Toen ik vier jaar geleden aan mijn kinderen voorstelde om ook weg te gaan, zeiden zij in koor: Nee, papa, wij willen hier blijven en dienen. Dit is ons land. Hier zijn we geboren. Hier willen wij sterven. De stem van Jezus moet hier blijven klinken, zoals die al klinkt sinds de tijd van apostel Paulus. Houd hoop Onze kerk biedt noodhulp aan alle Syriërs - zowel christenen als moslims - die hun stad of dorp moesten ontvluchten. Omdat de meeste strijdende partijen weten dat kerken iedereen helpen zonder onderscheid naar religieuze, politieke of etnische achtergrond, kunnen wij ook werken in gebieden die in handen zijn van de oppositie. Zo heeft mijn team de afgelopen jaren al meer dan families kunnen helpen met onderdak, huishoudspullen, betalen van schoolgeld en drinkwater. Ik vraag iedereen om voor vrede in Syrië en elders te blijven bidden en net als wij de hoop niet op te geven. Wij blijven op onze post. Wilt u ons blijven steunen, zodat wij nog meer mensen, moslims en christenen, kunnen helpen? De naam van Ghassam is om veiligheidsredenen gefingeerd. Ik geloof dat Hij over me waakt In kapotgeschoten steden, in dorpjes die van de buitenwereld afgesneden zijn en in overvolle vluchtelingenkampen: tot in de verste uithoeken van Syrië biedt de Grieks-orthodoxe kerk hulp. Sara Savva coördineert deze hulp. Het belangrijkste wat wij mensen kunnen geven, is hoop. Met vijfhonderd medewerkers en duizenden vrijwilligers is de kerk de grootste hulporganisatie van Syrië. Sara: We werken door heel Syrië met man en macht aan noodhulp, wederopbouw en inkomenszekerheid. We doen heel veel. Zo hebben we medicijnen en medische hulpmiddelen kunnen verstrekken aan ziekenhuizen en duizenden vluchtelingen geholpen met water, voedsel en onderdak. Ik wil alles van mezelf geven om mensen te helpen die lijden onder de gevolgen van de oorlog. Natuurlijk is werken in Syrië gevaarlijk. We trainen speciale teams om in moeilijk bereikbare en gevaarlijke gebieden hulp te verlenen. Zelf houd ik het vol door God te vragen me te beschermen. Onlangs nog vielen er vier mortiergranaten in de straat tegenover mijn kantoor, een viel op het dak van de kerk naast ons. Maar ik voelde me veilig, omdat ik geloof dat de Heer over mij waakt. Ik wil als discipel van Jezus in Zijn voetsporen treden en het leed van hen die dat het meeste nodig hebben verzachten. 10 KERK IN ACTIE MAGAZINE ZOUT

7 Moge de HEER u zijn gelaat toewenden en u vrede geven Numeri 6: 26 Beschadigde Christus-afbeelding op de grond van de Grieks-orthodoxe Um al-zinar Kerk in de christelijke wijk Hamidiyeh in Homs

8 MICHAEL EL DABA OVER DE KERK IN EGYPTE: Niet verstoppen na aanslagen Egypte Kerk in Actie versterkt protestante en koptische kerken in Egypte, zodat deze een zoutend zout kunnen zijn. Plaatselijke kerken werken in hun eigen dorpen of wijken aan armoedebestrijding, bieden jongeren met vakopleidingen toekomstperspectief en zoeken dialoog en samenwerking met moslimgemeenschappen. Met uw gift steunt u dit werk! Michael El Daba, kerkelijke hulporganisatie CEOSS Soms lijkt het even rustig in Egypte, maar dan schrikken christenen weer op door een aanslag. Het slechtste wat we kunnen doen, is ons terugtrekken, waarschuwt Michael El Daba van partnerorganisatie CEOSS. Dan winnen de extremisten juist terrein. Een bom vlak voor Kerst, doden op Palmzondag en een beschieting van een bus vol koptische christenen op weg naar een klooster. Het zijn maar een paar voorbeelden van aanslagen in Egypte dit jaar - en waarschijnlijk zullen dit niet de laatste geweest zijn. Elke aanslag veroorzaakt meer angst, merkt Michael El Daba. Hij werkt als manager fondsen, relaties en media bij de christelijke organisatie CEOSS, partner van Kerk in Actie en een van de grootste lokale ontwikkelingsorganisaties in Afrika. Het gevaar is vervolgens dat christenen zich afsluiten van de wereld om hen heen. In hun eigen gemeenschap vinden hun sociale activiteiten plaats, daar gaan hun kinderen naar school, daar hebben ze een eigen ziekenhuis. Daar voelt het veilig. Door de aanslagen groeit de gettomentaliteit. Er ís al een gat tussen moslims en christenen, en op deze manier wordt dat gat alleen maar groter. En dan kan het geweld wortel schieten. Met nadruk zegt hij: Het slechtste wat we als kerk kunnen doen, is ons isoleren van de rest van de samenleving. Dan winnen de extremisten terrein. Grote invloed In Egypte wonen tussen de 12 en 14 miljoen christenen, op een bevolking van 90 miljoen mensen. In de loop van de geschiedenis waren koptische christenen talloze malen het doelwit van geweld, maar de laatste jaren volgen de aanslagen elkaar sneller op. Fundamentalistische moslims verwijten christenen dat zij de coup in 2013 steunden tegen oud-president Morsi, leider van de Islamitische Broederschap. Alleen al in die periode werden tientallen kerken en honderden kopten doelwit van een aanslag. De huidige president, generaal Sisi, doet zijn best om de christenen in bescherming te nemen. Hij treft veiligheidsmaatregelen en spreekt zich openlijk uit voor een vreedzame samenleving. El Daba: Dat hebben we er vooral aan te danken dat christenen ondanks alle geweld de revolutie bleven steunen. Ze toonden zich in de eerste plaats Egyptenaren en niet alleen christenen. De overheid luistert nu serieus naar hen. Dat is nog nooit eerder vertoond, zegt El Daba. We moeten zorgen dat die relatie goed blijft. Kerken dringen er bij de overheid momenteel vooral op >

9 CHRISTENEN EN MOSLIMS ZETTEN HUN VOOROORDELEN AAN DE KANT aan om fundamentalisme op alle fronten te bestrijden. Dat betekent meer dan het nemen van maatregelen tegen terrorisme. De angel van extremisme schuilt namelijk juist vaak in dagelijkse dingen. Op school leren kinderen bijvoorbeeld verzen uit de Koran, aldus El Daba, maar in de Koran staat heel veel. Welke verzen je uitkiest, heeft dus grote invloed op hoe kinderen gaan denken. Zo leren scholieren bijvoorbeeld dat christenen een aparte belasting moeten betalen omdat ze in een moslimland wonen. Waarom leren we ze dat? Er staan óók verzen in de Koran die benadrukken dat het belangrijk is om met elkaar in vrede te leven, maar die leren ze niet. Christenen zijn niet de enigen die hiervoor lobbyen. De weerstand groeit, volgens El Daba. Ook bekende talkshowhosts, voornamelijk moslims, pleiten openlijk voor een andere koers van het religieuze debat. Dialoog Een van de doelstellingen van CEOSS is een betere verhouding tussen moslims en christenen in Egypte. Als verschillende bevolkingsgroepen elkaars leefwereld niet kennen, ontstaan er vooroordelen, weet El Daba. Veel moslims denken bijvoorbeeld dat christenen de hele dag door dronken zijn, zich nooit wassen of wapens in de kerk bewaren. Om het gesprek op gang te brengen, is de organisatie daarom vorig jaar begonnen met een bijzonder project: een combinatie van werkgelegenheid en dialoog. We hebben vakopleidingen, helpen mensen om werk te vinden en geven trainingen op scholen. Ook organiseren we dialoogsessies over vragen waar moslims en christenen dagelijks mee te maken hebben, zoals wat het betekent om te geloven, en hoe we in harmonie kunnen samenleven. De eerste resultaten zijn positief. Dankzij de samenwerking zetten beide partijen hun vooroordelen aan de kant. Ze zien in dat ze met dezelfde problemen te maken hebben, en dat ze die ook samen moeten oplossen. Ondanks de aanslagen moeten christenen en kerken naar buiten treden, concludeert El Daba. We moeten laten zien dat we werken aan de samenleving. Alleen als we laten zien wie we werkelijk zijn, kunnen we overleven als kerk. Ik bid voor de moordenaars van mijn neef In 2013 wordt de neef van Samir Lamee Sakr vermoord bij een aanslag in Dalga, een stad in de Egyptische provincie Minya. Samir zelf, 34 jaar en vader van twee kinderen, raakt gewond. Een groep extremisten trok rond om christenen aan te vallen. Ze staken het advocatenkantoor waar mijn neef en ik beiden als advocaat werkten, in brand. Ik kon op tijd ontsnappen. Een goede moslimbuurman, Hadia Mohmed Hassan, heeft mij de hele dag verborgen gehouden. De aanvallers bonden het lichaam van mijn neef als een trofee achter de portret auto en sleepten het door de straat. Ze hoopten dat ik me zou laten zien en zij mij alsnog konden vermoorden. s Avonds ben ik naar familie van mijn vrouw gevlucht. De daders zijn nooit gepakt. Het is voor mij nog steeds bloedgevaarlijk in Dalga, ik moet vrezen voor mijn lezen. Ik kan me niet meer in het openbaar laten zien en geen advocaat meer zijn. Dat maakt mij bedroefd. Ik haat de actie van deze extremisten, maar niet de mensen. Ik bid voor de moordenaars van mijn neef, dat ze mogen veranderen. 16 KERK IN ACTIE MAGAZINE ZOUT Met vakopleidingen brengt CEOSS christenen en moslims met elkaar in contact

10 HOUD VAN UW VIJANDEN, DOE GOED AAN DEGENEN DIE U HATEN De koptisch-orthodoxe kerk houdt zich ondanks aanslagen vast aan Jezus liefdesgebod.

11 Hartverscheurend nieuws is het vaak, dat de leden van de Syrisch-katholieke kerk in Arnhem uit hun thuisland krijgen. Over verwoestingen en verlies, bijvoorbeeld. Het contact met de Protestantse Gemeente Tiel betekent voor hen morele steun in moeilijke tijden. Nederland De Protestantse Gemeente Tiel biedt praktische en morele steun aan Syrische vluchtelingen in Arnhem. In heel Nederland zetten kerken activiteiten op voor en met vluchtelingen, zodat zij zich welkom voelen en kunnen integreren. Kerk in Actie ondersteunt deze kerken met kennis en advies. SYRISCH VERDRIET IN ARNHEM Die mentale steun geeft ons kracht Monseigneur Noël, Syrisch-orthodoxe kerk Arnhem WE ONTVANGEN UIT SYRIË ALLEEN MAAR SLECHT NIEUWS In Arnhem bevindt zich de grootste gemeenschap van Syrischkatholieke christenen. De naam is wat verwarrend, want het zijn niet alleen Syriërs die hier zijn neergestreken, maar ook gevluchte mensen uit Irak, Libië en Libanon. De ongeveer zeshonderd gemeenteleden in Arnhem hebben gemeen dat ze moesten vluchten voor nietsontziende heersers. Zo is er een groep Irakezen die op de loop ging voor de toorn van Saddam Hussein, zijn er Syriërs die in ongenade vielen bij alleenheerser Assad en is er een grote groep uit IS-gebied. Ze hebben allemaal een status en hebben rond Arnhem een nieuw thuis gevonden. In een voormalige rooms-katholieke kerk aan de rand van de Arnhemse binnenstad komen ze bij elkaar. Verwoesting De geestelijk leider, monseigneur Noël, is de ene keer opgetogen, de andere keer uitgesproken terneergeslagen. Nietsverhullende filmbeelden brengen hem en zijn gemeenteleden regelmatig op de hoogte van de actuele situatie in zijn thuisland. Er is mondjesmaat contact met familie die nog her en der woont. Fijn natuurlijk, elk contact is meegenomen. Maar goed beschouwd valt er altijd slecht nieuws te melden. Het verlies van familieleden, verwoesting van huizen en andere opstallen. Noël komt zelf uit de vlakte van Ninevé in Irak, waar grote verwoestingen hebben plaatsgevonden door de strijd tussen Koerdische strijders en verwante milities enerzijds en ISstrijders anderzijds. IS trekt zich langzaam terug uit het gebied. Een neef stuurde onlangs een filmpje dat onvoorstelbare puinhopen toont en enkele metalen voorwerpen, zoals zijn eens zo vertrouwde kelk. Treurige beelden zoals deze zijn praktisch onverteerbaar voor hem en zijn gemeenteleden. Maar ze moeten het ermee doen, hopend op betere tijden. Inzamelen Ondertussen ervaart de gemeente mentale steun dankzij de inzet van Koos Koning. De 76-jarige Koning, lid van de protestantse gemeente > KERK IN ACTIE MAGAZINE ZOUT 21

12 in Tiel, kwam in de benen toen hij in dagblad Trouw las over de kerk in Arnhem. Het lot van de gemeenschap raakte hem. Zijn werk begon als eenmansactie en duurt inmiddels al twee jaar. Binnen de kerk krijg ik steeds meer steun, vertelt Koning. Ook van predikanten en vooral de jeugd. Hij begon met het inzamelen van geld. Dat gebruikt de gemeente bijvoorbeeld om de vervoerskosten te betalen van de gemeenteleden, die verspreid over de regio wonen. Maar het geld is ook besteed aan lesmaterialen, verwarming, meubilair en de inrichting van lokalen voor de kindernevendienst,. In de Protestantse Gemeente Tiel staat de kerk in Arnhem inmiddels drie keer per jaar op het collecterooster. Jongeren organiseerden als sponsoractie een Nacht zonder dak en kinderen hielden een spaaractie voor de kerk. Alles bij elkaar heeft dit rond de euro opgeleverd, rekent Koning uit. Ook zijn er soms spullen nodig. Zo heeft Koning een keer een groot aantal Arabische Bijbels geregeld, waaronder kinderbijbels. Maar er is nog lang geen reden om stil te zitten, vindt hij. Ik denk erover om kerken in de regio nog eens te benaderen. Deze mensen hebben onze hulp nodig. Niet om te overleven, dat stadium is gelukkig voorbij. Maar om een gelukkig en waardig leven in Nederland op te kunnen bouwen. Welkom We zijn dankbaar voor het werk van Koos en zijn kerk in Tiel, zegt monseigneur Noël. Maar belangrijker nog dan de financiële steun vindt hij de enorme mentale steun die dit betekent. Zij geven ons het gevoel dat we ertoe doen, dat we welkom zijn. Die geestelijke steun helpt ons verder en geeft ons kracht. Ook in omgekeerde richting betekent het contact veel, vindt Koning. In Nederland kunnen we een hoop leren van de manier waarop deze mensen met elkaar omgaan. Altijd is er saamhorigheid en steun voor elkaar. De manier waarop deze mensen er voor elkaar zijn, altijd en onbaatzuchtig, daar kunnen wij werkelijk wat van opsteken. Koos Koning, Protestantse Gemeente Tiel Bestel gratis het boek mensen van Hoop Marusja Aangeenbrug MENSEN VAN HOOP CHRISTENEN IN HET MIDDEN-OOSTEN Ondanks alle moeilijkheden biedt de kerk in het Midden-Oosten hoop aan mensen in nood. In het boek Mensen van hoop vertellen Syrische christenen op de vlucht en kerkleiders uit verschillende kerken over de problemen waar ze mee kampen, maar ook over de hulp die kerken bieden aan vluchtelingen. Deze persoonlijke verhalen zijn aangrijpend en inspirerend, want juist in een gebied waar angst en wanhoop gezaaid worden, is de kerk een teken van hoop. Bestel het boek Mensen van hoop gratis via Marjon van Dalen Feije Duim Eline Kuijper Mathilde Sabbagh 1 colofon Kerk in Actie Magazine, 1 e jaargang, nr. 1, 2017 Een uitgave van Kerk in Actie, Postbus 456, 3500 AL Utrecht, tel. (030) , adressen@kerkinactie.nl, rekening NL89 ABNA Redactie: Marusja Aangeenbrug, Heleen Platschorre (eindredactie) Fotografie: Marusja Aangeenbrug, Mohammed Abed/GettyImages, Kherallah Atallah, Joseph Eid/GettyImages, IOCC, Jaco Klamer, Deborah Lillis, MECC, Mirjam Verschoof, Marieke Viergever Vormgeving: Robin Sala, Ontwerpkamer Druk: Drukkerij Em. de Jong daisycd s. Neemt u daarvoor contact op met de Christelijke Bibliotheek voor Blinden en Slechtzienden (CBB) te Ermelo, tel. (0341) Daar kunt u ook informatie krijgen over de uitgave in brailleschrift. Kerk in Actie Postbus 456, 3500 AL Utrecht Tel. (030) info@kerkinactie.nl Website: Kerk in Actie is lid van de: Kerk in Actie draagt de keurmerken: Dit boekje is gedrukt op FSC -papier Deze uitgave is voor visueel gehandicapten ook verkrijgbaar in gesproken vorm op

13 Uw mensen zijn wij Heer, op hoop van zegen hier, daar uitgestrooid op velden over wegen van de wereld samenklonterend in uw kerken bang voor geweld, voor aanslagen, bang voor rechteloze machteloosheid onder de Hamans van deze wereld. Geïsoleerd en in de steek gelaten door wie ooit vrienden waren. Cynisch, oud, moe en uitzichtloos. UW HANDEN ZIJN WIJ, HEER Die afgehouwen stronk je gelooft het niet, je durft niet eens te kijken, daar groeit een twijg, een blad, een bloem van mensen die niet zwijgen die handen strekken en armen buigen om een mens. Kerken die gaan staan die veilig opengaan, en branden van Gods vuur voor mensen. Wij blijven hier klinkt in het oosten wij gaan niet weg maar zullen Gods naam heiligen door hier te zijn, en door Gods handen uit te strekken naar de naakte, de hongerige en de zieke, de gevangene, de argeloze. Zij zullen ons aanvallen, proberen te vernietigen, maar het zal niet gaan zoals zij denken. In heel het oosten klinkt de roep De roep tot heil en recht de roep van al die uitgestrooide mensen samengeklonterd in hun kerken. Hun roep klinkt door en door tot in het westen, net als ooit. Je gelooft het niet je durft niet eens te kijken God, zegen hen, ons, Uw handen zijn wij Heer, tot zegen, amen. Tekst: Feije Duim, Kerk in Actie