HANDLEIDING INTERACTIEF WERKEN GEMEENTE HULST

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "HANDLEIDING INTERACTIEF WERKEN GEMEENTE HULST"

Transcriptie

1 HANDLEIDING INTERACTIEF WERKEN GEMEENTE HULST 1. INLEIDING / CONCLUSIES OP HOOFDLIJNEN 1.1 Inleiding Interactief werken is één van de manieren om burgers meer bij het gemeentebestuur te betrekken en zo de betrokkenheid en de inbreng van bewoners bij gemeentelijk beleid te vergroten. De gemeentepolitiek wil de burgers meer betrekken bij het beleidsproces. Hiermee kan de kloof tussen burger en gemeentebestuur kleiner worden gemaakt. Door een werkgroep is gewerkt aan het formuleren van beleidsuitgangspunten rond interactief werken (waaronder tevens interactieve beleidsontwikkeling valt). Het hieronder geformuleerde beleid is hiervan het resultaat. Door literatuuronderzoek en door het houden van interviews met sleutelfiguren in de ambtelijke organisatie is een goed beeld ontstaan over wat in de gemeente Hulst wordt verstaan onder interactief werken en hoe het één en ander in de praktijk kan worden toegepast. 1.2 Conclusies op hoofdlijnen rond interactief werken. 1. Ambitie is om bij diverse fasen in het beleidsproces interactief te werken. Dat wil zeggen bij de beleidsvoorbereiding, als er sprake is van de ontwikkeling van beleidsvoornemens, is de ambitie om dat beleid meer dan tot nu toe interactief met (groepen van) burgers te ontwikkelen. In de gevallen waarbij er sprake is van de uitvoering van concrete maatregelen, zoals de herinrichting van de openbare ruimte (bijv. één of meer straten in een buurt) is interactief werken reeds de basishouding. 2. Aan de hand van een checklist (waarin de volgende vragen aan de orde komen: is er beleidsruimte, is er tijd, is er geld, is het onderwerp voldoende interessant en belangrijk) wordt bepaald of er interactief kan worden gewerkt. Interactief werken is een keuze; na afweging kan er met redenen voor worden gekozen om beleid of de uitvoering van beleid niet interactief te ontwikkelen maar meer via de bekende vormen van inspraak. 3. De mate waarin de bewoners invloed hebben via interactieve betrokkenheid kan per beleidsvoornemen of per project verschillen. Met andere woorden, bij de toepassing van interactiviteit moet maatwerk kunnen worden geleverd. Dat betekent dat bewust niet is gekozen voor het maken van een uitputtende lijst van gemeentelijke producten waaraan van tevoren een bepaalde mate van interactiviteit en een bepaald instrument is gekoppeld. 4. Er worden eenduidige begrippen gehanteerd op het gebied van inspraak en interactiviteit in de communicatie met de burger. Dit om te voorkomen dat verwachting en werkelijkheid niet met elkaar overeenkomen. Voor de burger moet het van tevoren duidelijk zijn wat hij kan verwachten en wat zijn invloed kan zijn, bijvoorbeeld als de gemeente een ronde tafelgesprek organiseert. 5. Hoe wordt interactief gewerkt? Daarvoor wordt gebruikgemaakt van een participatieladder en een bijbehorende communicatie-instrumenten. Uit die tool kit worden de instrumenten gekozen die voor het specifieke beleidsvoornemen zullen worden toegepast. Als instrumenten van de treden 3 ( adviseren ), 4 ( coproduceren ) of 5 ( meebeslissen ) van de participatieladder worden gebruikt spreken we van interactief werken. Om een beeld te geven zijn groepen van gemeentelijke producten aangegeven die interactief ontwikkeld kunnen worden. Uiteraard is er ruimte aanwezig om per beleidsthema tot concrete afspraken te komen over de mate van interactiviteit. 2. DEFINITIE EN DOELSTELLINGEN VAN INTERACTIEF WERKEN 2.1 Definitie Hieronder wordt specifiek ingegaan op interactieve beleidsontwikkeling. Dit maakt onderdeel uit van interactief werken. Interactief werken is een ruimer begrip, hieronder valt bijvoorbeeld ook het uitvoeren van een concrete maatregel, zoals de reconstructie van een straat. Het gaat hier niet om beleid. Toch vindt er een interactief proces plaats met de bewoners.

2 2 Wil er sprake zijn van een interactieve aanpak, dan moet het beleid in samenwerking en open wisselwerking met andere partijen totstandkomen. Zij worden bij het beleid betrokken, en om ze voldoende ruimte voor een eigen inbreng te geven, in een zo vroeg mogelijk stadium. Afhankelijk van het (deel)proces en de randvoorwaarden kan de ruimte voor invloed verschillend zijn. Er moet voor alle fasen van het beleidsproces worden bekeken wanneer participatie, hoeveel participatie en aan wie participatie wordt toegestaan. Partijen kunnen zijn individuele bewoners, of ad-hoc georganiseerde bewoners, wijk- en dorpsraden, maar ook bedrijfs- en maatschappelijke organisaties en instellingen en door het college of raad ingestelde adviesorganen. Het betreft aldus een door de politiek en participanten gelegitimeerd proces, dat een bepaalde procedure, budget en tijdspad kent. In dit proces is de ondersteuning vooraf geregeld en is bekend welke politieke en/of beleidsmatige speelruimte er is. 2.2 Waarom beleid interactief ontwikkelen? Het op interactieve wijze ontwikkelen van beleid heeft verschillende motieven en kan bijdragen tot de volgende doelstellingen die de gemeente nastreeft: Verbeteren van de kwaliteit van beleid - Meer informatie over de wijze waarop betrokken partijen tegen het probleem en mogelijke oplossingen aankijken. - Inhoudelijke verrijking van het beleid doordat er andere oplossingen naar voren komen. Vergroten van het draagvlak voor beleid - Betrokken partijen krijgen inzicht in de gehele problematiek. - Betrokken partijen stappen makkelijker over eigen belangen heen. - Stimuleren van sociale samenhang. - Commitment aan het gezamenlijke proces. - Creëren van een groter maatschappelijk draagvlak. Verkorten van de tijdsduur van het proces - Verkrijgen van medewerking en wellicht verminderen van 'hindermacht' (in de juridische fasen van het project) van betrokken partijen. Verbeteren van het proces. - Vergroten van de betrokkenheid van partijen die nodig zijn bij de uitvoering van beleid. Verbeteren van de relatie tussen burgers en bestuur - Hogere kwaliteit van beleidsbeslissingen. - Groter draagvlak voor beleid van politiek bestuur en snellere doorloop van beleidsproces. - Vergroten zichtbaarheid van en vertrouwen in het bestuur. - Bestuur maakt duidelijk midden in de samenleving te staan. Interactief beleid is ook een antwoord op mogelijke onvrede over de geldende inspraak mogelijkheden en openstaande juridische procedures. Terecht of niet, beide worden vaak als te laat in het beleidsproces ervaren. Interactief beleid als vorm van inspraak kan een methode zijn om de burger aan het begin, aan de voorkant van de beleidsontwikkeling meer invloed te geven. 3. INTERACTIEVE BELEIDSONTWIKKELING I.R.T. HET BELEIDS- EN BESLUITVORMINGSPROCES 3.1 Groepen van gemeentelijke producten Interactief beleid kan in beginsel en desgewenst op diverse (maar niet op alle) gemeentelijke producten worden toegepast. Het is ondoenlijk om alle specifieke gemeentelijke producten uitputtend op te sommen die op interactieve wijze kunnen worden voorbereid. Om een beeld te geven, zijn wel groepen van producten aan te geven waarbij de afweging om ze interactief te ontwikkelen gemaakt kan worden. Voorbeelden van groepen van gemeentelijke producten: - reconstructieplannen; - uitvoeringsplannen op het gebied van groen ; - structuurvisies; - bestemmingsplannen; - Wmo-beleidsnota s, zoals een nota Kernenbeleid, een nota Jongerenbeleid en een nota Sportbeleid.

3 3 3.2 Participatieladder Bij interactief werken is het belangrijk om te bepalen hoeveel invloed het gemeentebestuur de participanten van het interactieve proces wil geven. Hiervoor is de participatieladder een geschikt instrument. In deze participatieladder zijn een aantal participatievarianten opgenomen, gerangschikt naar vijf oplopende gradaties van invloed. Deze participatieladder is als volgt: 1. Informeren: bestuur bepaalt zelf in hoge mate de agenda voor besluitvorming en houden de betrokkenen hiervan op de hoogte. Zij maakt geen gebruik van de mogelijkheid om betrokkenen daadwerkelijk input te laten leveren bij de beleidsontwikkeling; 2. Raadplegen: bestuur bepaalt in hoge mate zelf de agenda, maar ziet betrokkenen als gesprekspartner bij de ontwikkeling van beleid. Het proces richt zich op het inventariseren van ervaringen, meningen en nieuwe ideeën. Belangrijk is dat zo inzicht verkregen wordt in de wereld van de betrokkenen. Het bestuur verbindt zich niet aan de resultaten die uit de gesprekken voortkomen; 3. Adviseren: bestuur stelt in beginsel de agenda samen, maar geeft betrokkenen gelegenheid om problemen aan te dragen en oplossingen te formuleren, waarbij deze ideeën een volwaardige rol spelen in de ontwikkeling van het beleid. Het bestuur verbindt zich in principe aan de resultaten, maar kan bij de uiteindelijke besluitvorming hiervan (beargumenteerd) afwijken; 4. Coproduceren: bestuur en betrokkenen komen gezamenlijk een probleemagenda overeen, waarna gezamenlijk naar oplossingen wordt gezocht. Het bestuur verbindt zich aan deze oplossingen met betrekking tot de uiteindelijke besluitvorming, na toetsing aan vooraf gestelde randvoorwaarden; 5. Meebeslissen: bestuur laat de ontwikkeling van, en de besluitvorming over het beleid, over aan betrokkenen, waarbij het ambtelijk apparaat een adviserende rol vervult. Het bestuur neemt de resultaten over. Resultaten uit het proces hebben spontaan bindende werking. De eerste twee participatievormen, informeren en raadplegen, zijn de meer traditionele vormen van inspraak. Vanaf trede drie kunnen we spreken van de inzet van volwaardige interactieve instrumenten, in de definitie van interactief beleid/ interactief werken. 3.3 Interactiviteit: bepaling per fase van het beleidsvoornemen. Bij de start van een project of van een nieuw beleidsvoornemen moet worden afgewogen of en in welke fase(n) in de beleidsontwikkeling men: a. doet aan interactieve beleidsontwikkeling; of, b. inspraak á-la de inspraakverordening verleendt; of, c. beiden (a en b) doet en wanneer en in welke fase. Bij de vraag of en in welke fase dat wordt verleend, kan gedacht worden aan de volgende te onderscheiden fasen: Initiatief Definitie Ontwerp Uitvoering Evaluatie (N.B: overigens behoeft niet elke fase voor elk project of beleidsvoornemen te worden doorlopen). Er dient een verbinding te worden gelegd tussen ten eerste: 1. de beleidsontwikkeling aan de hand van fasen die in projectmatig werken worden onderscheiden; 2. vervolgens de bij die fase behorende afweging van de inzet van interactief instrumentarium en: 3. tenslotte de bestuurlijke besluitvorming die per fase kan plaatsvinden. Interactief beleid kan dus op verschillende momenten in het gemeentelijke beleidsproces worden ingezet. 3.4 Bevoegdheid college / raad Ieder bestuursorgaan beslist normaliter over onderwerpen / beleid(-sontwikkeling) die zijn eigen bevoegdheden betreft en over de vraag of en in welke mate aan interactieve beleidsvorming wordt gedaan, alsmede welke interactieve instrumenten daarbij ingezet worden. Daarover dient elk bestuursorgaan zelf een besluit te nemen. Waar het onderwerpen betreft die de raad aangaan, is het uit praktische overwegingen gewenst dat niet de raad zelf, maar het college wordt belast met

4 4 de voorbereiding, de uitvoering en de besluitvorming over de vraag of wel of niet aan interactieve beleidsvorming wordt gedaan. Vaststelling van deze handleiding betekent dat laatstgenoemde taken / bevoegdheden aan het college zijn overgedragen. Het kan echter zijn dat de raad, voor zover het gaat om een onderwerp dat tot de beslissingsbevoegdheid van de raad behoort, in een vroeg stadium over dat onderwerp aangeeft dat hij zelf wil worden betrokken bij de voorbereiding en of het besluitvormingsproces. In dat geval zal de raad door het college gepeild worden omtrent de wensen daarover. Het zou bijvoorbeeld zo kunnen zijn dat de raad het horen van de betreffende raadscommissie wenselijk acht of dat hij zelf de beslissing over het wel of niet toepassen van interactieve beleidsvorming wenst te nemen. 4. INTERACTIEVE BELEIDSONTWIKKELING IN HULST: UITGANGSPUNT IS INZET OP MAAT 4.1 Inleiding Gezien het voorgaande is het niet gewenst om op voorhand aan te geven in welke gevallen wel of niet interactief gewerkt wordt. Er moet per situatie, per voornemen of per project kunnen worden bepaald of men (op onderdelen) interactief wil werken. Er moet maatwerk worden geleverd. Wanneer interactieve beleidsontwikkeling wordt toegepast en wanneer niet, is sterk afhankelijk van de aard en omvang van het beleidsvoornemen. Niet alle onderwerpen lenen zich ook voor interactieve beleidsontwikkeling. Zo kan bijvoorbeeld de aard van het onderwerp (vestiging AZC) of de afwezigheid van of de geringe beschikbare beleidsruimte vanwege andere regelgeving er toe leiden dat niet gekozen wordt voor een interactieve aanpak, maar enkel voor het informeren of raadplegen van burgers. 4.2 Checklist Er kan gebruik worden gemaakt van een checklist voor interactief werken. Gemeentelijke projectleiders en beleidsmedewerkers kunnen dit stappenplan meenemen in hun projectmatige werkwijze respectievelijk bij de voorbereiding van nieuw beleid. Niet in de eerste plaats is de interesse van de burger bepalend voor succes of falen van een voornemen tot interactieve ontwikkeling van beleid. De afweging om interactief mee te willen doen is aan de burger zelf. Checklist Bij het ontwikkelen van nieuw beleid moet men zich steeds afvragen: 1. Is dit beleidsvoornemen (of: project) geschikt voor interactieve beleidsontwikkeling? Is er voldoende beleidsruimte? Is er voldoende tijd? Is er voldoende geld beschikbaar? Is het onderwerp voor voldoende mensen interessant en belangrijk? 2a Zo Ja, In welke beleidsfase willen WIJ participanten betrekken? 2b (Zo nee, geen interactieve beleidsontwikkeling mogelijk) 3 Hoeveel invloed krijgen de participanten (participatieladder) 4 Wie wordt (wanneer) betrokken? 5 Hoe gaan we er in het besluitvormingstraject mee om? Hierbij moet bedacht worden dat het voor de participanten evenzeer van belang is om van tevoren het doel en het karakter van het proces te kennen, zodat duidelijk is wat hun positie is en tot hoever hun invloed reikt, maar ook wat de harde randvoorwaarden zijn. 4.3 Randvoorwaarden Vooraf moet bepaald worden wie belanghebbenden zijn en welke rol zij in het proces krijgen. Vooraf bepalen wat de doelstellingen van de interactieve aanpak zijn en welke kaders en randvoorwaarden gelden voor het proces (idealiter worden dergelijke zaken beschreven in een communicatieplan of paragraaf als onderdeel van een nota die aan het begin van het interactieve proces wordt voorgelegd aan het college). De ruimte die het college geeft voor participatie (in welke vorm van de participatieladder dan ook) dient helder en duidelijk, van tevoren, met de participanten te worden gecommuniceerd. Altijd, ook bij kleinschalige uitvoering van interactief werken, de rol van de gemeente als hoeder van het algemeen belang in gedachten blijven houden. De gemeente bewaakt de belangen van degenen die niet aan het interactieve proces deelnemen, maar bij de uitkomst ervan wel belang hebben.

5 5 5. KOPPELING PARTICIPATIELADDER AAN DE DE COMMUNICATIE-INSTRUMENTEN 5.1 Inleiding De participatieladder geeft met vijf oplopende treden aan hoe de invloed van de burger op het beleid kan toenemen. Per trede zijn er tevens de nodige communicatiemiddelen te kiezen. In de tabel op de volgende pagina zijn de vijf treden van de participatieladder aangegeven en daaraan gekoppeld per trede de in te zetten communicatie instrumenten. Daarbij is er sprake van een cumulatieve invloed voor de participanten. Iedere hogere vorm van participatie is inclusief de lagere treden. Dat wil zeggen als er wordt gekozen voor een adviserende rol van een burgerpanel (trede drie) dan kunnen ook de instrumenten van raadpleging en informatie worden toegepast. Er is naar gestreefd om voor elke trede specifieke communicatie instrumenten te benoemen. Waarom dit zo van belang is, kan een voorbeeld duidelijk maken. Bij twee verschillende projecten wordt een zogenaamde 'inloopavond' georganiseerd. Bij het ene project wordt op deze avond de burger alleen geïnformeerd. Bij het andere project wordt er meer gedaan en worden de meningen van de aanwezigen in een verslag opgenomen. Vervolgens wordt er een reactienota gemaakt waarin inhoudelijk op de opvattingen van de bewoners wordt ingegaan. Als het karakter van de avond niet van tevoren duidelijk is, leidt dit tot onduidelijkheid bij de bewoners en vervolgens tot onvrede over de gevolgde procedure. De verwachting en ervaring van burgers rond een bepaalde bijeenkomst komen dan niet overeen met hetgeen het gemeentebestuur heeft bedoeld. Het koppelen van eenduidige begrippen aan de vijf treden van de participatieladder probeert dit te ondervangen. Er dient een eenduidige benaming in te worden gevoerd. Het voordeel is dan dat iedereen, beslissers, uitvoerders en betrokkenen weet c.q. kan weten wat bedoeld wordt en wat hij kan verwachten. Het gaat niet om een uitputtende lijst van communicatie-instrumenten. Het moet ook mogelijk blijven andere instrumenten te ontwikkelen om interactief met participanten beleid te ontwikkelen. Het is duidelijk dat dan wel een extra inspanning nodig is. Er dient voor de nieuwe instrumenten dan wel een duidelijke definitie gemaakt te worden. Communicatie-instrumenten Instrumenten Participatieladder Informeren Raadplegen Adviseren Coproduceren Meebeslissen Gepresenteerde Spreekuur Burgerpanel Workshop Wijkbudget informatie (individueel) Inloopbijeenkomst Enquête Gemeentedebat Compromisbijeenkomst Informatiebijeenkomskomst Inloopbijeen- Rondetafelgesprek Werkgroep met conversatie Werkbezoek Informatiebijeenkomst met conversatie Expert-groep Klankbord-groep Adviescommissie In Bijlage 1 (Begrippenkader Communicatie-instrumenten) zijn de begrippen nader gedefinieerd. De treden van de ladder kunnen ook in één fase van beleidsvorming gecombineerd worden toegepast. De conclusie na een vorm van raadpleging kan bijvoorbeeld zijn dat er vervolgens in kleine kring (klankbordgroep) verder gesproken gaat worden over het onderwerp.

6 6 6. DE RELATIE TUSSEN INTERACTIVITEIT, INSPRAAK EN JURIDISCHE PROCEDURES Inspraak heeft in de volksmond verschillende betekenissen. Daardoor ontstaat vaak verwarring. In deze handleiding wordt onder het paraplubegrip inspraak een tweetal vormen van inspraak onderscheiden. - Interactieve beleidsontwikkeling (als onderdeel van interactief werken): We onderscheiden interactieve beleidsontwikkeling (als onderdeel van interactief werken) als een bijzondere vorm van inspraak. Deze vorm is vaak meer gericht op specifiek bepaalde groepen of personen. Het is een niet door de wet voorgeschreven vorm van inspraak. - Inspraak á-la inspraakverordening: Een geheel andere vorm van recht op inspraak is inspraak á-la inspraakverordening. Hierbij is de groep van inspraakgerechtigden veel groter. Of recht op inspraak á-la inspraakverordening bestaat of kan worden toegekend, wordt bepaald op basis van hetgeen in de inspraakverordening staat. Soms verplicht een bijzondere wet tot het openstellen van inspraak á-la inspraakverordening. Soms is een bestuursorgaan zelf bevoegd om te besluiten of wel of geen inspraak á-la inspraakverordening zal worden verleend. Inspraak á-la inspraakverordening is een zeer formele vorm van inspraak. Naast de inspraakverordening geeft ook de Awb daarover voorschriften. Soms kan het zijn dat na een doorlopen traject van interactieve beleidsontwikkeling (of naast dat traject) ook nog inspraak á-la inspraakverordening openstaat. Landelijk bestaat de tendens om meer en- in een vroeger stadium aan interactieve beleidsontwikkeling te doen. Op deze manier kunnen inzichten van derden al in een vroeg stadium worden meegewogen. Dit kan op zijn beurt weer met zich meebrengen dat er tijdens een eventueel te doorlopen traject á-la inspraakverordening en/of een te doorlopen zienswijzen-, bedenkingen-, bezwaar- en/of beroepsprocedure (in die gevallen waar een bijzondere wet de mogelijkheid daartoe biedt) minder kritiekpunten door burgers naar voren worden gebracht. Interactief werken, anders dan bij een beleidsvoornemen. Interactief werken wordt in de dagelijkse praktijk met name toegepast bij vele concrete maatregelen die de gemeentelijke organisatie in de uitvoeringsfase in een interactief proces met de bewoners doorvoert. Bijvoorbeeld de reconstructie van een straat in een buurt gebeurt in een interactief proces met de betrokken bewoners en bedrijven uit die straat. De reconstructie van de straat zelf kan gezien worden als feitelijk handelen van de gemeente en is in de regel gemandateerd aan de ambtelijke organisatie. Soms is een concrete maatregel gebaseerd op een beleidsvoornemen waarop interactieve beleidsontwikkeling heeft (kunnen) plaatsvinden. Ook voor interactief werken bij concrete maatregelen kan deze handleiding uitgangspunt zijn.

7 7 Bijlage 1 BEGRIPPENKADER COMMUNICATIE-INSTRUMENTEN De bovengenoemde begrippen geven we in Hulst de volgende invulling: INFORMEREN Gepresenteerde informatie: Een presentatie waar burgers en belanghebbende kennis kunnen nemen van voorgenomen planvorming. Een dergelijke presentatie kenmerkt zich door het feit dat de gepresenteerde informatie zodanig is weergegeven dat nadere toelichting niet nodig is. Binnen de openingstijden van de gemeentewinkel kan iedereen op elk moment hiervan kennisnemen. Een inbreng van bezoekers wordt niet geregistreerd. Inloopbijeenkomst: Een bijeenkomst voor burgers waarbij gedurende een beperkt aantal uren de mogelijkheid geboden wordt aan burgers en belanghebbenden zich te laten informeren, over hen aangaande planvorming. - Een dergelijke bijeenkomst kent geen centrale plenaire introductie; - maar er zijn wel ambtenaren en lof initiatiefnemers aanwezig om (individuele) vragen te beantwoorden of toelichtingen te geven op het gepresenteerde. Informatiebijeenkomst: Een bijeenkomst voor burgers waarbij gedurende een beperkt aantal uren de mogelijkheid geboden wordt aan burgers en belanghebbenden zich te laten informeren, over hen aangaande planvorming. - Een dergelijke bijeenkomst begint met een centrale plenaire introductie en een of meer presentaties door ambtenaren en lof initiatiefnemers; - aanwezigen hebben de mogelijkheid tot het stellen van plenaire vragen. Ook de antwoorden worden plenair verwoord; - een inbreng van bezoekers wordt niet geregistreerd. Werkbezoek: Een werkbezoek voor burgers heeft een informeel karakter en is een instrument dat duidelijk tot doel heeft de deelnemers te informeren. Het biedt de mogelijkheid tot referentie en/of vergelijking (wat ging goed, wat ging fout). Het is een vorm die overigens altijd onderdeel zal uitmaken van een groter proces. RAADPLEGEN Spreekuur: Wethouders, ambtenaren en fracties kunnen spreekuren organiseren waar zij (individuele) burgers gebruik van kunnen maken door bij hen langs te komen op deze vastgestelde reguliere momenten. - Het initiatief tot het gesprek ligt bij de burger. Over het algemeen betreft het dan specifieke knelpunten in de beleidsuitvoering of anderszins; - de burger dient bij zijn aanmelding aan te geven over welk onderwerp hij wil praten; - het aanhoren van de op- of aanmerkingen kan worden meegewogen bij toekomstige beleidsontwikkeling of beleidsuitvoering. Enquête: een representatieve steekproef onder de doelgroep waarmee d.m.v. vragenlijsten de mening gepeild kan worden over een of meerdere onderwerpen. - De resultaten van het onderzoek worden schriftelijk weergegeven; - de resultaten kunnen meegewogen worden in de verdere beleidsontwikkeling. Inloopbijeenkomst met conversatie: Een bijeenkomst voor burgers waarbij gedurende een beperkt aantal uren de mogelijkheid geboden wordt aan burgers en belanghebbenden een conversatie te voeren over de aangaande planvorming. - Een dergelijke bijeenkomst kent geen centrale plenaire introductie, maar er zijn wel ambtenaren en lof initiatiefnemers aanwezig om (individuele) vragen te beantwoorden of toelichtingen te geven op het gepresenteerde; - de mogelijkheid wordt ook geboden om conversatie te voeren. Opmerkingen zullen worden meegewogen bij de verdere ontwikkeling van het plan. Informatiebijeenkomst met conversatie: Een bijeenkomst voor burgers rond een specifiek benoemd onderwerp. - Deze avond begint met een centrale plenaire introductie en één of meer

8 8 presentaties door ambtenaren en lof initiatiefnemers. Aanwezigen hebben de mogelijkheid tot het stellen van plenaire vragen. Ook de antwoorden worden plenair verwoord; - gedurende een beperkt aantal uren wordt de mogelijkheid geboden aan burgers en belanghebbenden zich uit te spreken; - aanvullend wordt de mogelijkheid geboden om reacties te geven welke meegewogen zullen worden bij de verdere ontwikkeling van het plan. Klankbordgroep: Een select samengestelde groep burgers die een zekere representativiteit kan hebben naar de gehele bevolking of een specifiek deel daarvan. - De voorzitter/gespreksleider heeft een onafhankelijke rol; - de klankbordgroep is voor een specifiek onderwerp opgericht; - de groep zal voor een langere, vooraf vastgestelde, periode bestaan; - de op- of aanmerkingen van de klankbordgroep worden meegewogen bij de beleidsontwikkeling van nieuwe plannen. De adviezen worden als bijlage toegevoegd aan het plan. ADVISEREN Burgerpanel: Een aselect samengestelde groep burgers die een zekere representativiteit kan hebben naar de gehele bevolking of een specifiek deel daarvan. - De voorzitter/gespreksleider heeft een onafhankelijke rol; - het panel kan over een breed veld van onderwerpen gevraagd worden naar standpunten of meningen; - het panel zal voor een langere, vooraf vastgestelde periode bestaan; - de zittingsduur van deelnemers wordt voor aanvang vastgesteld; - de op- of aanmerkingen van het burgerpannel worden meegewogen bij de beleidsontwikkeling van nieuwe plannen. De resultaten van het panel worden als bijlage toegevoegd aan het plan. Gemeentedebat: Een algemeen aangekondigde bijeenkomst waarbij gedurende een beperkt aantal uren de mogelijkheid geboden wordt aan burgers en belanghebbenden om in debat gaan met elkaar, met aanwezige deskundigen en met politici over een bepaald thema of onderwerp. - Een gemeentedebat zal eerder adviserend zijn in de zin van onderzoeksrichtingen, dan dat met het advies een bepaalde fase afgesloten kan worden; - deze bijeenkomst kent een centrale plenaire introductie en een of meer presentaties door ambtenaren en lof initiatiefnemers; - de bijeenkomst eindigt met een of meer conclusies die als advies gelden voor het bestuur. Rondetafelgesprek: Een eenmalige bijeenkomst voor een beperkte groep betrokkenen rond een bepaald thema of project. - In het algemeen hebben de betrokkenen een zekere achterban, echter zonder dat zij zich op een bepaald mandaat kunnen beroepen; - met behulp van een gespreksleider en met ambtelijke ondersteuning voor wat betreft de inbreng van specifieke expertise formuleren zij hun standpunten. Expertgroep: Een groep deskundige burgers geformeerd rond een bepaald thema of project. - In het algemeen hebben betrokkenen een specifieke kennis en een zekere achterban, echter zonder dat zij zich op een bepaald mandaat kunnen beroepen; - vanuit de eigen kennis geven de experts hun mening en advies; - zij vergaderen onder leiding van een zelf gekozen voorzitter, met ambtelijke ondersteuning voor wat betreft de inbreng van specifieke expertise; - de expertgroep krijgt ambtelijke informatie en kan daar vervolgens haar mening over geven, suggesties doen voor wijzigingen of aanvullend onderzoek; - de adviezen wegen zwaar, zijn onderdeel van het uiteindelijke advies aan college en / of raad maar er kan, weliswaar gemotiveerd en beargumenteerd, van worden afgeweken. Adviescommissies: Een krachtens artikel 84 van de Gemeentewet ingestelde commissie die het college (of de raad) adviseert over regelgeving of wetgeving bijvoorbeeld: Wmo-raad, Cliëntenraad Sociale Zekerheid en Adviesraad Sociale Zekerheid. - Deze organen hebben in de regel tot taak aan het college van burgemeester en wethouders gevraagd en ongevraagd advies uit te brengen over de voor hun aandachtsgebied geformuleerde aangelegenheden;

9 9 - De adviezen wegen zwaar, zijn onderdeel van het uiteindelijke advies aan college en / of raad en er kan alleen gemotiveerd en beargumenteerd van worden afgeweken. COPRODUCTIE Workshop: Een eenmalige bijeenkomst van een groep betrokkenen die in samenwerking met ambtenaren (en politici) werken aan een bepaald onderwerp. - In het algemeen hebben de betrokkenen specifieke kennis; - vanuit de eigen kennis geven de deelnemers hun mening en advies; - zij vergaderen onder leiding van een zelf gekozen voorzitter; - de bijeenkomst heeft een vooraf vastgesteld doel/product als eindresultaat. Compromisbijeenkomst: Een eenmalige bijeenkomst van een groep betrokkenen waarvan voorafgaand aan de bijeenkomst vast staat dat er duidelijk tegengestelde belangen of meningen zijn. - Voor de bijeenkomst is vastgelegd dat aan het eind er een compromis / oplossing ligt die bindend is voor de deelnemers; - de deelnemers, burgers, ambtenaren (en politici) werken samen om tot een gezamenlijk voor ieder acceptabel resultaat te komen. Werkgroep: Een groep betrokkenen die in een bepaalde periode samen werken met ambtenaren (en politici) rond een bepaald onderwerp. - In het algemeen hebben de betrokkenen specifieke kennis; - vanuit de eigen kennis geven de leden hun mening en advies; - de werkgroep bestaat voor een vooraf vastgestelde periode; - de werkgroep vergadert onder leiding van een zelf gekozen voorzitter; - de werkgroep werkt aan een vooraf vastgesteld doel/product. MEEBESLISSEN Wijkbudget - Een groep betrokkenen geformeerd rond een bepaalde wijk die met ondersteuning van ambtenaren beslissen hoe een toegekend budget, binnen de door de politiek gestelde kaders, verdeeld gaat worden; - in het algemeen hebben de betrokkenen specifieke kennis en een zekere achterban, echter zonder dat zij zich op een bepaald mandaat kunnen beroepen; - vanuit de eigen kennis beslissen de deelnemers over de inzet van de beschikbare middelen; - de deelnemers vergaderen onder leiding van een zelf gekozen voorzitter. De groep krijgt ambtelijke ondersteuning om tot een verdeling van het budget te komen.

concept-algemene inspraak- en participatieverordening gouda

concept-algemene inspraak- en participatieverordening gouda Bijlage 3. regeling nummer 1.4.1 concept-algemene inspraak- en participatieverordening gouda nr. 1.4.1 g. indien het belang van inspraak of participatie niet opweegt tegen het belang van handhaving van

Nadere informatie

Burgerparticipatie in Alkmaar. Gemeente Alkmaar

Burgerparticipatie in Alkmaar. Gemeente Alkmaar Burgerparticipatie in Alkmaar Gemeente Alkmaar 1 Burgerparticipatie in Alkmaar Aanleiding en ambitie In het kader van het programma Harmonisatie is ook het burgerparticipatiebeleid opnieuw bekeken. Voor

Nadere informatie

Werkstijl Oog voor kwaliteit, zorgvuldigheid en timing (vorm en inhoud)vanuit eigen expertise ingezet

Werkstijl Oog voor kwaliteit, zorgvuldigheid en timing (vorm en inhoud)vanuit eigen expertise ingezet 2011/33242 Bijlage Uitwerking van treden van de participatieladder Trede 1: Informeren De gemeente bepaalt in grote mate zelf de agenda voor besluitvorming en houdt betrokkenen hiervan op de hoogte. Het

Nadere informatie

Handreiking Interactieve beleidsvorming en profilering gemeenteraad. Gemeente Waalre 10 oktober 2005

Handreiking Interactieve beleidsvorming en profilering gemeenteraad. Gemeente Waalre 10 oktober 2005 Handreiking Interactieve beleidsvorming en profilering gemeenteraad. Gemeente Waalre 10 oktober 2005 Inhoudsopgave Inleiding 2 Deel I Theoretisch kader Interactieve beleidsvorming 3 1.1 Wat is interactieve

Nadere informatie

VRAGENBOOM INTERACTIEF WERKEN [IBO-protocol]

VRAGENBOOM INTERACTIEF WERKEN [IBO-protocol] VRAGENBOOM INTERACTIEF WERKEN [IBO-protocol] Inleiding De vragenboom is een hulpmiddel om weloverwogen te bepalen of en in welke vorm interactief wordt gewerkt. Bij het aanbieden van de ingevulde vragenboom

Nadere informatie

algemene inspraak- en participatieverordening gouda

algemene inspraak- en participatieverordening gouda Bijlage 3. regeling nummer 1.4.1 algemene inspraak- en participatieverordening gouda vastgesteld bekendgemaakt inwerkingtreding laatste wijziging - pagina 2 nr. 1.4.1 de raad van de gemeente gouda Gelezen

Nadere informatie

De Utrechtse Participatiestandaard

De Utrechtse Participatiestandaard De Utrechtse Participatiestandaard Participatie leidt tot betere projecten, betere afwegingen en besluitvorming en tot meer draagvlak. Bij ieder project is de vraag aan de orde wanneer en in welke mate

Nadere informatie

Naam project. Participatie- en communicatieplan. Versie concept dd-mm-jjjj

Naam project. Participatie- en communicatieplan. Versie concept dd-mm-jjjj Kerngegevens Hier kan je een uitspraak of overkoepelende tekst over je onderwerp plaatsen, met evt. de naam van degene die de uitspraak heeft gedaan. Maar dat hoeft niet; je kunt deze tekst ook gewoon

Nadere informatie

gfedcb Besluitenlijst d.d. d.d.

gfedcb Besluitenlijst d.d. d.d. Nota voor burgemeester en wethouders Onderwerp Eenheid/Cluster/Team ST/PU/CO Participatieladder 1- Notagegevens Notanummer 2007.40363 Datum 21-11-2007 Portefeuillehouder Burgemeester 2- Bestuursorgaan

Nadere informatie

Leidraad communicatie en participatie particuliere (bouw)initiatieven

Leidraad communicatie en participatie particuliere (bouw)initiatieven Leidraad communicatie en participatie particuliere (bouw)initiatieven Versie 1.0 Augustus 2018 Omwonenden en belanghebbenden eerder betrekken De gemeente Dalfsen wil dat inwoners in een vroeg stadium betrokken

Nadere informatie

Initiatiefvoorstel klankbordgroepen

Initiatiefvoorstel klankbordgroepen Initiatiefvoorstel klankbordgroepen Inleiding In Langedijk lopen momenteel een aantal grote, ingrijpende projecten. Hierbij wordt gebruik gemaakt van door de gemeente ingestelde klankbordgroepen. Daarnaast

Nadere informatie

De Utrechtse Participatiestandaard

De Utrechtse Participatiestandaard De Utrechtse Participatiestandaard Participatie leidt tot betere projecten, betere afwegingen en besluitvorming en tot meer draagvlak. Bij ieder project is de vraag aan de orde wanneer en in welke mate

Nadere informatie

onder intrekking van de inspraakverordening 2004, de Algemene inspraak- en participatieverordening Waalwijk 2012 vast te stellen.

onder intrekking van de inspraakverordening 2004, de Algemene inspraak- en participatieverordening Waalwijk 2012 vast te stellen. De raad van de gemeente Waalwijk; gelet op artikel 150 Gemeentewet van de Gemeentewet; BESLUIT: onder intrekking van de inspraakverordening 2004, de Algemene inspraak- en participatieverordening Waalwijk

Nadere informatie

Interactief werken. Bij de gemeente Oost Gelre. Gemeente Oost Gelre, oktober 2007. Leidraad interactief werken 1.0.doc 1

Interactief werken. Bij de gemeente Oost Gelre. Gemeente Oost Gelre, oktober 2007. Leidraad interactief werken 1.0.doc 1 Interactief werken Bij de gemeente Oost Gelre Gemeente Oost Gelre, oktober 2007 Leidraad interactief werken 1.0.doc 1 1 INLEIDING... 3 2 INTERACTIEF WERKEN... 3 2.1 WAT IS INTERACTIEF WERKEN?... 3 2.2

Nadere informatie

Beleidsparticipatie. Hier komt de titel van de presentatie

Beleidsparticipatie.  Hier komt de titel van de presentatie Beleidsparticipatie hannes.jossart@bataljong.be ellen.degrauwe@bataljong.be zita.depauw@bataljong.be Hier komt de titel van de presentatie 1 Participatie is een fundamenteel recht van kinderen en jongeren

Nadere informatie

Samen werken aan Roerdalen. Praktische handleiding voor burgerparticipatie en interactieve beleidsvorming

Samen werken aan Roerdalen. Praktische handleiding voor burgerparticipatie en interactieve beleidsvorming Samen werken aan Roerdalen Praktische handleiding voor burgerparticipatie en interactieve beleidsvorming Gemeente Roerdalen Oktober 2012 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding.. 3 2. Definitie Burgerparticipatie..

Nadere informatie

INSPRAAK- EN SAMENSPRAAKVERORDENING GEMEENTE VELSEN 2010

INSPRAAK- EN SAMENSPRAAKVERORDENING GEMEENTE VELSEN 2010 INSPRAAK- EN SAMENSPRAAKVERORDENING GEMEENTE VELSEN 2010 HOOFDSTUK 1 Inspraak Artikel 1 Begripsomschrijvingen De verordening verstaat onder: a. inspraak: inspraakgerechtigden de mogelijkheid geven om hun

Nadere informatie

besluit: vast te stellen de Verordening Adviesraad Sociaal Domein gemeente Wijk bij Duurstede 2017

besluit: vast te stellen de Verordening Adviesraad Sociaal Domein gemeente Wijk bij Duurstede 2017 Raadsvergadering, 17 januari 2016 Voorstel aan de Raad Raadsbesluit Nr.: Agendapunt: Datum: 1 november 2016 De raad van de gemeente Wijk bij Duurstede; gelet op artikel 2.10 van de Jeugdwet, artikel 47

Nadere informatie

Beleidsnotitie burgerparticipatie

Beleidsnotitie burgerparticipatie Beleidsnotitie burgerparticipatie Inleiding Gemeenteraad en college hebben besloten om het onderwerp burgerparticipatie opnieuw op de agenda te zetten. Bij burgerparticipatie gaat het over de manier waarop

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE. Voorwoord 2. Samenvatting Doelstellingen van burgerparticipatie Definitie Onderscheid inspraak en participatie 6

INHOUDSOPGAVE. Voorwoord 2. Samenvatting Doelstellingen van burgerparticipatie Definitie Onderscheid inspraak en participatie 6 INHOUDSOPGAVE Voorwoord 2 Samenvatting 3 1. Inleiding 4 2. De kaders voor burgerparticipatie 6 2.1 Doelstellingen van burgerparticipatie 6 2.2 Definitie 6 2.3 Onderscheid inspraak en participatie 6 2.4

Nadere informatie

Burgerparticipatie en de rol van de gemeenteraad

Burgerparticipatie en de rol van de gemeenteraad Burgerparticipatie en de rol van de gemeenteraad 5 juli 2018 Raadswerkgroep Burgerparticipatie In november 2017 heeft een aantal raadsleden zich opgegeven om de Raadswerkgroep Burgerparticipatie te vormen

Nadere informatie

( ) Roland Meijden van der b rbs Verordening Wmo-platform Giessenlanden.doc Page 1

( ) Roland Meijden van der b rbs Verordening Wmo-platform Giessenlanden.doc Page 1 (3-9-2008) Roland Meijden van der - 2008-63 b rbs Verordening Wmo-platform Giessenlanden.doc Page 1 Onderwerp: Verordening Wmo-platform Giessenlanden De raad van de gemeente Giessenlanden, overwegende

Nadere informatie

BURGERPARTICIPATIE April 2013 (2 e versie)

BURGERPARTICIPATIE April 2013 (2 e versie) BURGERPARTICIPATIE April 2013 (2 e versie) Inleiding: De gemeente Zederik wil haar burgers betrekken bij het beleid met als motto: De burger centraal. Deze nota gaat over de rol van de gemeente in relatie

Nadere informatie

Verordening Adviesraad Sociaal Domein 2016

Verordening Adviesraad Sociaal Domein 2016 Verordening Adviesraad Sociaal Domein 2016 Vastgesteld in de openbare raadsvergadering van 16 december 2015 Gepubliceerd als: Gemeenteblad Texel 2016 nr 17 datum 23-12-2015 Verordening Adviesraad Sociaal

Nadere informatie

Protocol Interactieve Beleidsontwikkeling (IBO)

Protocol Interactieve Beleidsontwikkeling (IBO) Protocol Interactieve Beleidsontwikkeling (IBO) 1 Inleiding interactief werken Binnen de gemeente wordt reeds op vele terreinen op interactieve wijze het beleid ontwikkeld. Bijvoorbeeld het IVVP en de

Nadere informatie

PARTICIPATIE- EN INSPRAAKVERORDENING GEMEENTE HOUTEN

PARTICIPATIE- EN INSPRAAKVERORDENING GEMEENTE HOUTEN (Gewijzigd n.a.v. de raadsvergadering van 23 januari 2018) De raad van de gemeente Houten; gelezen het voorstel van het college van burgemeester en wethouders van 12 december 2017; overwegende dat het

Nadere informatie

Kadernota Burgerparticipatie 2013 Investeren in betrokkenheid. Gemeente Reusel-De Mierden

Kadernota Burgerparticipatie 2013 Investeren in betrokkenheid. Gemeente Reusel-De Mierden Kadernota Burgerparticipatie 2013 Investeren in betrokkenheid Gemeente Reusel-De Mierden 1 Inhoudsopgave Samenvatting... 3 1. Inleiding... 4 1.1 Aanleiding... 4 1.2 Probleemstelling... 4 1.3 Doelstelling...

Nadere informatie

vast te stellen de Verordening Burgertafel Sociaal Domein Zeewolde 2017.

vast te stellen de Verordening Burgertafel Sociaal Domein Zeewolde 2017. Documentnummer V206 De raad van de gemeente Zeewolde, gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. ; gehoord de commissie Onderwijs en Welzijn d.d. 17 mei 2017; gelet op artikel 147 en 150

Nadere informatie

Decentrale regelgeving

Decentrale regelgeving Decentrale regelgeving Overheidsorganisatie Gemeente Lansingerland Organisatie die de regeling Gemeente Lansingerland vaststelt Vastgesteld door Gemeenteraad Titel regelgeving Verordening Interactieve

Nadere informatie

MONITOR BURGERPARTICIPATIE 2013 ENQUÊTE

MONITOR BURGERPARTICIPATIE 2013 ENQUÊTE MONITOR BURGERPARTICIPATIE 2013 ENQUÊTE De Monitor Burgerparticipatie wordt tweejaarlijks uitgevoerd om het gemeentelijk beleid en activiteiten op het gebied van burgerparticipatie landelijk in kaart te

Nadere informatie

Verordening Adviesraad Sociaal Domein gemeente Zwartewaterland 2015

Verordening Adviesraad Sociaal Domein gemeente Zwartewaterland 2015 Verordening Adviesraad Sociaal Domein gemeente Zwartewaterland 2015 Artikel 1 Begrippen 1. 3D s: de drie decentralisaties binnen het sociaal domein die leiden tot extra taken voor de gemeente per 1 januari

Nadere informatie

Bewonersparticipatie: de rode draad in ons werk!

Bewonersparticipatie: de rode draad in ons werk! NOTA BEWONERSPARTICIPATIE GEMEENTE BEST Bewonersparticipatie: de rode draad in ons werk! Refnummer: INT12-0110 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Waarom bewonersparticipatie? 3 3. Maatwerk 4 4. Kaders Best

Nadere informatie

I Inleiding. Startnotitie Burgerparticipatie binnen de gemeente Cuijk. Vastgesteld in de rekenkamercommissie van 23 februari 2010.

I Inleiding. Startnotitie Burgerparticipatie binnen de gemeente Cuijk. Vastgesteld in de rekenkamercommissie van 23 februari 2010. Startnotitie Burgerparticipatie binnen de gemeente Cuijk Vastgesteld in de rekenkamercommissie van 23 februari 2010 I Inleiding De Rekenkamercommissie doet onafhankelijk onderzoek naar het gevoerde beleid

Nadere informatie

Burger- en overheidsparticipatie Theoretisch kader

Burger- en overheidsparticipatie Theoretisch kader Burger- en overheidsparticipatie Theoretisch kader Inleiding Deze notitie beschrijft het theoretisch kader van de begrippen burger- en overheidsparticipatie. Het is tegelijkertijd bedoeld als agenda voor

Nadere informatie

gezien het voorstel van het college van burgemeester en wethouders van 12 december 2017

gezien het voorstel van het college van burgemeester en wethouders van 12 december 2017 De raad van de gemeente Leusden; gezien het voorstel van het college van burgemeester en wethouders van 12 december 2017 gelet op artikel 2.1.3, derde lid van de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015,

Nadere informatie

Wijkraad Lent - Rekenkamer Nijmegen

Wijkraad Lent - Rekenkamer Nijmegen Wijkraad Lent - Rekenkamer Nijmegen Hieronder een eerste en tweede reactie van de Rekenkamer. 1 Bijlage: Ambitiedocument Burgerparticipatie met bijbehorende Verordening te downloaden via deze link. Eerste

Nadere informatie

Huishoudelijk Reglement Goudse Adviesraad Sociaal Domein

Huishoudelijk Reglement Goudse Adviesraad Sociaal Domein Huishoudelijk Reglement Goudse Adviesraad Sociaal Domein Artikel 1 : Algemeen 1. Dit huishoudelijk reglement is opgesteld in overeenstemming met artikel 6, zevende lid, van de Verordening burger- en cliëntenparticipatie

Nadere informatie

Afdeling Samenleving Februari Concept-nota burgerparticipatie gemeente Woudrichem

Afdeling Samenleving Februari Concept-nota burgerparticipatie gemeente Woudrichem Afdeling Samenleving Februari 2012 Concept-nota burgerparticipatie gemeente Woudrichem Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 1.1 Aanleiding 3 1.2 Wat is burgerparticipatie? 3 2. Doelen burgerparticipatie 3 3. Participatievormen

Nadere informatie

Participatie van jeugd en ouders in gemeenten

Participatie van jeugd en ouders in gemeenten Participatie van jeugd en ouders in gemeenten E-panel De digitale vragenlijst is uitgezet onder wethouders en beleidsmedewerkers Jeugd, projectleiders Transitie Jeugd, CJG-coördinatoren en via hen CJG-medewerkers

Nadere informatie

ONDERZOEK GEBIEDSGERICHT WERKEN

ONDERZOEK GEBIEDSGERICHT WERKEN ONDERZOEK GEBIEDSGERICHT WERKEN Gemeente Oss November 2017 www.ioresearch.nl ONDERZOEKSVRAGEN 1. Hoe is het beleid rondom gebiedsgericht werken vormgegeven? 2. Wat zijn de ervaringen van de intern en extern

Nadere informatie

GEMEENTEBLAD. Nr Verordening Adviesraad Sociaal Domein

GEMEENTEBLAD. Nr Verordening Adviesraad Sociaal Domein GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Rijswijk. Nr. 91877 7 juli 2016 Verordening Adviesraad Sociaal Domein De gemeenteraad van Rijswijk, Bijeen in openbare vergadering op 5 juli 2016 Gelezen het

Nadere informatie

besluit: vast te stellen de Verordening Cliëntenparticipatie gemeente Heerde 2009

besluit: vast te stellen de Verordening Cliëntenparticipatie gemeente Heerde 2009 Raadsbesluit De raad van de gemeente Heerde; gelezen het voorstel van het college d.d. 13 oktober 2009; gelet op artikel 149 van de Gemeentewet, artikel 47 van de Wet werk en bijstand, artikel 12 van de

Nadere informatie

Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 29 november 2016

Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 29 november 2016 Verordening Adviesraad Sociaal Domein 2017 De raad van de gemeente Helmond Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 29 november 2016 Gelet op artikel 147 Gemeentewet, artikel 47 Participatiewet,

Nadere informatie

Bestuursopdracht. Centrumvisie

Bestuursopdracht. Centrumvisie Bestuursopdracht Centrumvisie Bestuursopdracht Centrumvisie Opdrachtgever: Auteur: gemeente Scherpenzeel afdeling Ruimte en Groen W. Hilbink/W.Algra Datum: 2 december 2014 Centrumvisie Scherpenzeel -1-

Nadere informatie

Inleiding. Een nieuwe verordening. Landelijke ontwikkelingen rond inspraak. Bijlage 1. Publieksversie inspraak- en participatieverordening

Inleiding. Een nieuwe verordening. Landelijke ontwikkelingen rond inspraak. Bijlage 1. Publieksversie inspraak- en participatieverordening Bijlage 1. Publieksversie inspraak- en participatieverordening INLEIDING - Een nieuwe verordening - Landelijke ontwikkelingen rond inspraak - Wat ging er aan vooraf? - Definities o Inspraak o Participatie

Nadere informatie

VERORDENING ADVIESRAAD SOCIAAL DOMEIN

VERORDENING ADVIESRAAD SOCIAAL DOMEIN VERORDENING ADVIESRAAD SOCIAAL DOMEIN De raad van de gemeente... overwegende dat er een verordening adviesraad sociaal domein moet komen, gelet op artikel 47 van de Participatiewet, artikel 2.1.3 derde

Nadere informatie

Reglement van orde voor de vergaderingen en andere werkzaamheden van de rekenkamercommissie Zaltbommel. Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen

Reglement van orde voor de vergaderingen en andere werkzaamheden van de rekenkamercommissie Zaltbommel. Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen Reglement van orde voor de vergaderingen en andere werkzaamheden van de rekenkamercommissie Zaltbommel Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen Artikel 1 Begripsomschrijvingen In deze verordening wordt verstaan

Nadere informatie

Memorie van toelichting bij de Verordening Brede Sociaal Maatschappelijke raad gemeente Doesburg 2011.

Memorie van toelichting bij de Verordening Brede Sociaal Maatschappelijke raad gemeente Doesburg 2011. Memorie van toelichting bij de Verordening Brede Sociaal Maatschappelijke raad gemeente Doesburg 2011. Algemene toelichting Artikel 11 van de Wmo regelt de betrokkenheid van de ingezetenen in de gemeente

Nadere informatie

Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg XE Steenwijk Steenwijk, 9 oktober 2007 Nummer voorstel: 2007/113

Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg XE Steenwijk Steenwijk, 9 oktober 2007 Nummer voorstel: 2007/113 Voorstel aan de raad Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg 1 8331 XE Steenwijk Steenwijk, 9 oktober 2007 Nummer voorstel: 2007/113 Voor raadsvergadering d.d.: 23-10-2007 Agendapunt: 14

Nadere informatie

Afdeling Samenleving November Concept-nota burgerparticipatie gemeente Woudrichem

Afdeling Samenleving November Concept-nota burgerparticipatie gemeente Woudrichem Afdeling Samenleving November 2011 Concept-nota burgerparticipatie gemeente Woudrichem Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 1.1 Aanleiding 3 1.2 Wat is burgerparticipatie? 3 2. Doelen burgerparticipatie 3 3. Participatievormen

Nadere informatie

Notitie Werkgroep Burgerparticipatie

Notitie Werkgroep Burgerparticipatie Notitie Werkgroep Burgerparticipatie Aanleiding Op 11 mei 2010 is aan de burgemeester van de gemeente Montferland, het burgerinitiatiefvoorstel van de heren Van Elk en Reumer, inzake burgerparticipatie,

Nadere informatie

Roerdalen luistert! Wat vindt u? Praktische handleiding voor burgerparticipatie en interactieve beleidsvorming. www.roerdalen.nl.

Roerdalen luistert! Wat vindt u? Praktische handleiding voor burgerparticipatie en interactieve beleidsvorming. www.roerdalen.nl. Roerdalen luistert! Wat vindt u? Praktische handleiding voor burgerparticipatie en interactieve beleidsvorming oktober 2012 www.roerdalen.nl Inhoudsopgave 1 Inleiding 5 2 Definitie Burgerparticipatie 9

Nadere informatie

Korte inhoud voorstel

Korte inhoud voorstel 53 Gemeente Bloemendaal Raadsvergadering : 18 september 2008 Nummer : 53 Commissie : Commissie Samenleving Portefeuillehouder : wethouder mr. V.H. Bruins Slot Afdeling : III-Publiekszaken - Opsteller :

Nadere informatie

Projectvoorstel. Integraal onderhoud Zeewolde-Noord (1) Inhoudsopgave. Projectleider : Anne Damstra Datum : 05 april 2016 Versie : definitief

Projectvoorstel. Integraal onderhoud Zeewolde-Noord (1) Inhoudsopgave. Projectleider : Anne Damstra Datum : 05 april 2016 Versie : definitief Projectvoorstel Integraal onderhoud Zeewolde-Noord (1) Projectleider : Anne Damstra Datum : 05 april 2016 Versie : definitief Inhoudsopgave 2/8 1. Inleiding 3 1.1. Aanleiding 3 1.2. Historie 3 1.3. Doel

Nadere informatie

OMGEVINGSCONVENANT. Handreiking. Juli In opdracht van BrabantAdvies opgesteld door: Esma Mekrani, student Juridische Hogeschool Avans-Fontys

OMGEVINGSCONVENANT. Handreiking. Juli In opdracht van BrabantAdvies opgesteld door: Esma Mekrani, student Juridische Hogeschool Avans-Fontys OMGEVINGSCONVENANT Handreiking Juli 2018 In opdracht van BrabantAdvies opgesteld door: Esma Mekrani, student Juridische Hogeschool Avans-Fontys BrabantAdvies Brabantlaan 3 5216 TV s-hertogenbosch info@brabantadvies.com

Nadere informatie

VERORDENING WMO ADVIESRAAD SCHIEDAM

VERORDENING WMO ADVIESRAAD SCHIEDAM VERORDENING WMO ADVIESRAAD SCHIEDAM Vastgesteld: 19 juli 2007 VR2007/075 Inwerking: 01 augustus 2007 Artikel 1 Begripsomschrijvingen a. de gemeente: Schiedam b. de raad: de gemeenteraad van de gemeente

Nadere informatie

Verordening Adviesraad Sociaal Domein Vught

Verordening Adviesraad Sociaal Domein Vught Verordening Adviesraad Sociaal Domein Vught De gemeenteraad van de gemeente Vught, Gelezen het collegevoorstel van 11 juli 2017, Gelet op artikel 47 van de Participatiewet, artikel 2.1.3 lid 3 van de Wet

Nadere informatie

Nota van B&W. Onderwerp Verordening Wsw-raad

Nota van B&W. Onderwerp Verordening Wsw-raad Onderwerp Verordening Wsw-raad Nota van B&W Portefeuille H. van der Molen Auteur Dhr. P. Haker Telefoon 5114039 E-mail: phaker@haarlem.nl Reg.nr. SZW/BB/2008/84084 Bijlage A B & W-vergadering van 13 mei

Nadere informatie

h. Adviesraad: de in artikel 3 lid 5 genoemde en door het college in te stellen adviesraad

h. Adviesraad: de in artikel 3 lid 5 genoemde en door het college in te stellen adviesraad Gemeente Epe Raadsbesluit 2016 registratienummer: 2016-10950 DE RAAD DER G E M E E N T E E P E gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders, nr. 2016-10950 d.d. gelet op artikel 149 Gemeentewet

Nadere informatie

Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Rotterdam,

Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Rotterdam, Verordening Brede Raad Rotterdam Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Rotterdam, gelezen het voorstel van de concerndirecteur Maatschappelijke Ontwikkeling van 20 april 2015, nummer

Nadere informatie

Stappenplan Participatie & Inspraak in Rotterdam

Stappenplan Participatie & Inspraak in Rotterdam Stappenplan Participatie & Inspraak in Rotterdam Auteurs: Anne Boomsluiter, Annemarie de Rotte Versiedatum: 3 oktober 2013 1 Inleiding Stappenplan Participatie & Inspraak Rotterdam De rol van onze gemeentelijke

Nadere informatie

Samenvatting: Advies:

Samenvatting: Advies: College V200900311 Onderwerp: Brede sportcommissie Samenvatting: Inleiding: Op 15 november 2008 is door uw college het convenant met de sportraad opgezegd. Aan een drietal oud-bestuursleden van de sportraad

Nadere informatie

De Wsw-raad wordt na één jaar geëvalueerd.

De Wsw-raad wordt na één jaar geëvalueerd. GEWIJZIGD EXEMPLAAR Raadsstuk B&W datum Sector/Afd Reg.nr(s) Onderwerp 95/2008 15 mei 2008 SZW/BB 2008/84-84 Verordening Wsw-raad Aan de Raad der gemeente Haarlem Inhoud van het voorstel Per 1 januari

Nadere informatie

Samenvatting : In deze startnotitie worden de uitgangspunten en het proces om tot een Basisdocument Burgerparticipatie te komen beschreven.

Samenvatting : In deze startnotitie worden de uitgangspunten en het proces om tot een Basisdocument Burgerparticipatie te komen beschreven. Voorstel aan : Gemeenteraad van februari 2011 Nummer : 9 Onderwerp : Burgerparticipatie Bijlage(n) : 1. Overzicht participanten 2. Manieren van participeren 3. Concept raadsbesluit Samenvatting : In deze

Nadere informatie

(Burger) participatie. De raad aan zet!? ZomerRaad Dinsdag 14 juli 2015 Tessa van den Berg

(Burger) participatie. De raad aan zet!? ZomerRaad Dinsdag 14 juli 2015 Tessa van den Berg (Burger) participatie De raad aan zet!? ZomerRaad Dinsdag 14 juli Tessa van den Berg AGENDA - Welke soorten en vormen van (burger)participatie zijn er? - Een korte theoretische introductie - Wat is en

Nadere informatie

Verordening cliëntenparticipatie Wet sociale werkvoorziening

Verordening cliëntenparticipatie Wet sociale werkvoorziening Verordening cliëntenparticipatie Wet sociale werkvoorziening Het algemeen bestuur van de Meergroep; gelezen het voorstel van de algemeen directeur d.d. 17 juni 2008; gelet op artikel 2, derde lid, en artikel

Nadere informatie

gelet op de artikelen 9, 11 en 12 van de Wet maatschappelijke ondersteuning en artikel 84 van de gemeentewet;

gelet op de artikelen 9, 11 en 12 van de Wet maatschappelijke ondersteuning en artikel 84 van de gemeentewet; Burgemeester en Wethouders van de gemeente Hollands Kroon; overwegende, dat de Wmo-adviesraad de regeling heeft besproken op 29 februari 2012 en goedgekeurd op 20 maart 2012; dat gestructureerde inspraak

Nadere informatie

Reglement van orde Rekenkamercommissie Stichtse Vecht

Reglement van orde Rekenkamercommissie Stichtse Vecht REKENKAMERCOMMISSIE De rekenkamercommissie Stichtse Vecht, gelet op artikel 8 van de van de Verordening Rekenkamercommissie gemeente Stichtse Vecht; BESLUIT: vast te stellen het navolgende Reglement van

Nadere informatie

Oplegnotitie Delegatie en inspraak

Oplegnotitie Delegatie en inspraak Oplegnotitie Delegatie en inspraak Zaaknr.: Inleiding Bepaalde bevoegdheden van de gemeenteraad lenen zich voor overdracht aan het college. Deze overdracht wordt geregeld door middel van delegatie.

Nadere informatie

College van Burgemeester en wethouders en werkgroep Oosteind Datum juni 2008

College van Burgemeester en wethouders en werkgroep Oosteind Datum juni 2008 Plan van Aanpak Autonome groei+ Oosteind Aan van Burgemeester en wethouders en werkgroep Oosteind Datum juni 2008 Inleiding Het kerkdorp Oosteind krijgt de mogelijkheid uit te breiden ten behoeve van de

Nadere informatie

Participatieladder. Vorm van participatie

Participatieladder. Vorm van participatie Statenvoorstel nr. PS/2014/1080 Participatiecode Overijssel Datum GS-kenmerk Inlichtingen bij 09-12-2014 2014/0332094 dhr F. v. Damme, telefoon 038 4999268 e-mail F.v.Damme@overijssel.nl Aan Provinciale

Nadere informatie

Handboek. Burgerparticipatie

Handboek. Burgerparticipatie Handboek Burgerparticipatie Maart 0 Handleiding Burgerparticipatie bij projecten & beleidsontwikkeling Handleiding Burgerparticipatie Dalfsen . Inleiding Het gemeentebestuur van Dalfsen wil vanuit zijn

Nadere informatie

Zelfevaluatie Raad van Toezicht RvT

Zelfevaluatie Raad van Toezicht RvT werkveld datum Instemming/advies GMR Vaststelling RvT Vastgesteld CvB Organisatie 28-11-2012 n.v.t. 28-11-2012 n.v.t. Zelfevaluatie Raad van Toezicht RvT Inhoudsopgave 1. Procedure zelfevaluatie Raad van

Nadere informatie

Er zijn (grote) belangen van burgers gemoeid met het onderwerp: neen stop ja ga door. Er is voldoende beïnvloedingsruimte voor inbreng van betrokkenen

Er zijn (grote) belangen van burgers gemoeid met het onderwerp: neen stop ja ga door. Er is voldoende beïnvloedingsruimte voor inbreng van betrokkenen Stroomschema Burgerparticipatie Stap 1 situatieschets Omschrijf de beleidssituatie: Wat is het probleem? Breng de complexiteit in beeld. Wie zijn de spelers en wat zijn hun belangen? Maak een krachtenveldanalyse

Nadere informatie

Reglement van de Deelnemersraad Stichting WSW

Reglement van de Deelnemersraad Stichting WSW Reglement van de Deelnemersraad Stichting WSW (als bedoeld in artikel 17 van de statuten van Stichting Waarborgfonds Sociale Woningbouw) Vastgesteld door het Bestuur op 4 juli 2016 na goedkeuring door

Nadere informatie

Verordening cliëntenparticipatie Participatiewet gemeente s-hertogenbosch

Verordening cliëntenparticipatie Participatiewet gemeente s-hertogenbosch GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente 's-hertogenbosch Nr. 163559 5 juli 2019 Verordening cliëntenparticipatie Participatiewet gemeente s-hertogenbosch 2019 De gemeenteraad van s-hertogenbosch,

Nadere informatie

De Drechtraad, Besluit: Vast te stellen de volgende. Verordening Cliëntenparticipatie Wet werk en bijstand. Begripsomschrijvingen

De Drechtraad, Besluit: Vast te stellen de volgende. Verordening Cliëntenparticipatie Wet werk en bijstand. Begripsomschrijvingen De Drechtraad, Constaterende dat: - gemeenten in gevolge artikel 47 van de Wet werk en bijstand verplicht zijn bij verordening regels vast te stellen voor cliëntenparticipatie Overwegende dat: - de Sociale

Nadere informatie

Burgemeester en wethouders onderscheidenlijk de burgemeester van Hoogeveen;

Burgemeester en wethouders onderscheidenlijk de burgemeester van Hoogeveen; Burgemeester en wethouders onderscheidenlijk de burgemeester van Hoogeveen; Burgemeester en wethouders onderscheidenlijk de burgemeester van De Wolden; Het dagelijks bestuur onderscheidenlijk de voorzitter

Nadere informatie

Informatienota voor de gemeenteraad

Informatienota voor de gemeenteraad Informatienota voor de gemeenteraad Datum 2 februari 2016 Behandelend ambtenaar P. Wieggers Team Sociaal Beleid Portefeuillehouder J.H.A.P. Sluiter/H.W.M. Witjes Registratienummer 16RDS00046 *16RDS00046*

Nadere informatie

besluit van de gemeenteraad

besluit van de gemeenteraad besluit van de gemeenteraad voorstelnummer iz-nummer 3 onderwerp Verordening op de rekenkamer Gouda De raad van de gemeente Gouda; gelezen het voorstel van het presidium van 2 januari 2007 nr 3; gehoord

Nadere informatie

Burgemeester en wethouders onderscheidenlijk de burgemeester van Hoogeveen;

Burgemeester en wethouders onderscheidenlijk de burgemeester van Hoogeveen; Burgemeester en wethouders onderscheidenlijk de burgemeester van Hoogeveen; Gelet op afdeling 10.1.1 van de Algemene wet bestuursrecht; BESLUITEN: vast te stellen Het Besluit mandaat, volmacht en machtiging

Nadere informatie

Participatie in Nederlandse cases. Publieksparticipatie. The Bridge. Toren. De Overspanning. Toren

Participatie in Nederlandse cases. Publieksparticipatie. The Bridge. Toren. De Overspanning. Toren Participatie in Nederlandse cases Rolf Müller Regio regiodirecteur DLG Gelderland Berthe Jongejan Landschapsarchitect DLG Utrecht Centraal The Bridge ISSUES De Overspanning PROCESSEN EN FASERING MENSEN

Nadere informatie

Maatschappelijke structuurvisie 2013-2025. Projectopdracht / Plan van Aanpak

Maatschappelijke structuurvisie 2013-2025. Projectopdracht / Plan van Aanpak Maatschappelijke structuurvisie 2013-2025 Projectopdracht / Plan van Aanpak Afdeling Beleid, cluster Maatschappij januari 2013 Inhoudsopgave Aanleiding... 3 Doelstelling... 3 Resultaat... 3 Afbakening...

Nadere informatie

VERORDENING MAATSCHAPPELIJKE ADVIES RAAD BRUMMEN

VERORDENING MAATSCHAPPELIJKE ADVIES RAAD BRUMMEN Verordening Maatschappelijke Advies Raad 2015 Brummen VERORDENING MAATSCHAPPELIJKE ADVIES RAAD 2015 BRUMMEN Verordening Maatschappelijke Advies Raad 2015 Brummen Inhoudsopgave Artikel 1 Begripsomschrijving...

Nadere informatie

BELEIDSEFFECTMETING - HANDLEIDING VOOR STATENCOMMISSIES

BELEIDSEFFECTMETING - HANDLEIDING VOOR STATENCOMMISSIES BELEIDSEFFECTMETING - HANDLEIDING VOOR STATENCOMMISSIES 26 APRIL 2006 CONTEXT EN AANLEIDING Sinds maart 2003 is de Wet dualisering provinciebestuur van kracht. Mede in dit kader heeft het Presidium van

Nadere informatie

gelezen het voorstel van het college van Burgemeester en wethouders;

gelezen het voorstel van het college van Burgemeester en wethouders; De raad van de gemeente Menterwolde; gelezen het voorstel van het college van Burgemeester en wethouders; gelet op artikel 2.1.3 van de Wmo 2015; gelet op artikel 47 van de Participatiewet; BESLUIT: Vast

Nadere informatie

Gemeente Albrandsuudard

Gemeente Albrandsuudard RAADSBESLUIT / VERORDENING Onderwerp Verordening Maatschappelijke Adviesraad Albrandswaard 2015 Commissie Datum vergadering/ agendanummer Kenmerk 988205 De raad van de gemeente Albrandswaard gelezen het

Nadere informatie

Adviesraad Sociaal Domein ADVIESRAAD GILZE EN RIJEN

Adviesraad Sociaal Domein ADVIESRAAD GILZE EN RIJEN Adviesraad Sociaal Domein ADVIESRAAD GILZE EN RIJEN Inleiding De Adviesraad Sociaal Domein is in de huidige opzet gestart sinds eind 2013. De wijze waarop voorheen de WMO raad was ingericht voldeed voor

Nadere informatie

Huishoudelijk reglement. Adviesraad Sociaal Domein Oldebroek

Huishoudelijk reglement. Adviesraad Sociaal Domein Oldebroek Huishoudelijk reglement Adviesraad Sociaal Domein Oldebroek Versie 28 mei 2015 Inhoud Artikel 1 Instelling/ instandhouding pag. 3 Artikel 2 Doel en reikwijdte pag. 3 Artikel 3 Belangenbehartiging pag.

Nadere informatie

Startdocument participatieproces LAB071

Startdocument participatieproces LAB071 Startdocument participatieproces LAB071 Dit startdocument beschrijft het participatieproces in het kader van de Verkenning Leidse Agglomeratie Bereikbaar (LAB071). Het bevat de nadere uitwerking van hoofdstuk

Nadere informatie

Aan de gemeenteraad. 2. de basis voor de inspraakverordening, artikel 150 Gemeentewet (Gem.wet), wordt gewijzigd.

Aan de gemeenteraad. 2. de basis voor de inspraakverordening, artikel 150 Gemeentewet (Gem.wet), wordt gewijzigd. Bijlagen 2006 Agendapunt: 12 6 december 2006 nr. 45/5 reg.nr. PR05.317/05.20 Voorstel tot het vaststellen van de Inspraakverordening Oldenzaal 2006 en de daarbij behorende toelichting Aan de gemeenteraad

Nadere informatie

Werkveld Datum Instemming/Advies GMR Vastgesteld R v T

Werkveld Datum Instemming/Advies GMR Vastgesteld R v T Werkveld Datum Instemming/Advies GMR Vastgesteld R v T Organisatie Januari 2012 nvt 18 Januari 2012 Zelfevaluatie Raad van Toezicht Organisatie/Zelfevaluatie Inhoudsopgave 1. PROCEDURE ZELFEVALUATIE RAAD

Nadere informatie

Samenspel in communicatie en participatie. De spelregels in de gemeente Hengelo

Samenspel in communicatie en participatie. De spelregels in de gemeente Hengelo Samenspel in communicatie en participatie De spelregels in de gemeente Hengelo 1. Meedenken, de mogelijkheden Dichter bij elkaar Veel burgers willen betrokken worden bij de keuzes die het gemeentebestuur

Nadere informatie

Delfts Doen! Delftenaren maken de stad

Delfts Doen! Delftenaren maken de stad Inhoud A Delfts Doen! Delftenaren maken de stad 1 Delfts Doen! Delftenaren maken de stad P lannen maken in de stad doe je niet alleen. Een goed initiatief vraagt samenwerking en afstemming met bewoners,

Nadere informatie

Adviesraad Wmo Arnhem Jaarplan 2017

Adviesraad Wmo Arnhem Jaarplan 2017 Adviesraad Wmo Arnhem Jaarplan 2017 1 Inhoudsopgave Pagina 1. Voorwoord 3 2. Missie, visie en uitgangspunten van de Adviesraad Wmo 2.1 De Verordening adviesraad Wmo 4 2.2 Missie 4 2.3 Visie 4 2.4 Uitgangspunten

Nadere informatie

De raad van de gemeente Heemskerk; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 19 december 2017;

De raad van de gemeente Heemskerk; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 19 december 2017; Bekendmaking vaststelling beleid De raad van Heemskerk maakt bekend de Verordening participatie sociaal domein gemeente Heemskerk 2018 op 22 februari 2018 te hebben vastgesteld. De Verordening participatie

Nadere informatie

Werkwijze Klankbordgroep Haalbaarheidsstudie realisatie onderwijsvoorziening Lent-Oost. 0.3 concept 14 juni 2012

Werkwijze Klankbordgroep Haalbaarheidsstudie realisatie onderwijsvoorziening Lent-Oost. 0.3 concept 14 juni 2012 Werkwijze Klankbordgroep Haalbaarheidsstudie realisatie onderwijsvoorziening Lent-Oost 0.3 concept 14 juni 2012 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 2 Inleiding 3 Doel klankbordgroep 4 Rol van de klankbordgroep

Nadere informatie