Verslag informatiebijeenkomst voor omwonenden en andere belangstellenden over extra opvang asielzoekers

Transcriptie

1 Verslag informatiebijeenkomst voor omwonenden en andere belangstellenden over extra opvang asielzoekers Datum: 27 mei 2014 Locatie: Energy Village Hotel in Uithuizen Aanwezig: 100 belangstellenden Aanwezig namens Gemeente Eemsmond: Mevrouw M. van Beek, burgemeester De heer H. Sienot, wethouder Mevrouw S. Herkströter, wethouder Mevrouw P. Overmars, communicatieadviseur Aanwezig namens COA (Centraal Orgaan opvang asielzoekers): De heer H. Wolthof, unitmanager Noord De heer G. Jobing, senior medewerker ondersteuning De heer T. Jeursen, projectregisseur Mevrouw A. Bouwmeester, woordvoerder De heer J.D. van Iperen, locatiemanager Uithuizen/St. Anna Parochie 1. Opening Burgemeester Van Beek opent om uur de bijeenkomst en heet alle aanwezigen welkom. Ze is verheugd over de grote belangstelling en bedankt het Energy Village Hotel voor het beschikbaar stellen van de ruimte in het restaurant. Burgemeester Van Beek stelt wethouders Sienot en Herkströter en de heren Wolthof (unitmanager Noord, COA) en Jobing (sr. medewerker ondersteuning, COA) voor. Aanleiding voor deze avond is een nieuwe aanvraag van het COA om asielzoekers te huisvesten in het Energy Village Hotel. Het College van B en W en de fractievoorzitters van de Raad hebben hierover overleg gehad. Voordat zij een definitief besluit nemen, wensen zij de omwonenden en belangstellenden te informeren en hun reactie te horen. 2. Achtergrond en huidige situatie De burgemeester legt uit dat er wegens het vertrek van een groot aantal buitenlandse werknemers ruimte vrij is gekomen in het Energy Village Hotel. Het COA heeft de gemeente vorig jaar verzocht om er in eerste instantie 50 asielzoekers uit met name Syrië te kunnen huisvesten. Omdat de nood hoger werd, is daarna gevraagd om huisvesting van 459 asielzoekers in wisselende samenstelling. De gemeente heeft daarvoor, onder voorwaarden, toestemming verleend. Vanaf april jl. is de nood extra hoog geworden door een toestroom van asielzoekers uit Eritrea; het COA heeft de gemeente daarom verzocht om gedurende één Verslag informatiebijeenkomst mei

2 maand 108 extra asielzoekers op te vangen. Het College van B en W heeft hiervoor, uit humanitaire overwegingen, een gedoogvergunning afgegeven. Dat houdt in dat er toestemming is verleend voor huisvesting van in totaal 567 asielzoekers. Het COA is niet alleen in onze gemeente, maar ook in andere delen van de provincie en het land naarstig op zoek naar ruimte om asielzoekers op te kunnen vangen. De nood is hoog. 3. Standpunt gemeente t.a.v. nieuw verzoek COA Het COA heeft de Gemeente Eemsmond onlangs verzocht om: a) Verhoging van het aantal asielzoekers met 50; en b) Verlenging van de duur van de opvang. Het standpunt van het College van B en W en de fractievoorzitters is, dat indien er draagvlak bestaat onder de omwonenden, de gemeente bereid is de duur van één maand te verlengen tot 16 oktober 2014 voor 108 asielzoekers. Dus een maximum aantal van 567 asielzoekers in wisselende samenstelling (voor de eerste opvang) huisvesten tot uiterlijk 16 oktober a.s. De inbreng van deze avond zal worden betrokken bij de definitieve besluitvorming van het College van B en W. De burgemeester benadrukt dat de gebouwen van het Energy Village Hotel na 16 oktober a.s. ontruimd moeten zijn en dat dat dus de einddatum is. 4. Introductie COA De heer Wolthof legt uit dat het COA per april jl. enorm is gegroeid. Op diverse plekken in het land zijn asielzoekers gehuisvest. Het COA heeft nogmaals een verzoek om hulp neergelegd bij het College van B&W van de Gemeente Eemsmond. Het COA heeft hierop een duidelijk (voorlopig) antwoord ontvangen: 567 is de limiet en 16 oktober 2014 de einddatum. Reden voor deze nieuwe aanvraag is een grote toestroom van asielzoekers uit Eritrea. Het COA houdt zich enkel bezig met de opvang en is blij met de ophoging van 108 asielzoekers. Ze respecteert het standpunt van de gemeente en hoopt vanavond ook de instemming van de omwonenden en andere belangstellenden te krijgen. Vervolgens wordt er een film getoond van Samen in Beeld TV die een kijkje geeft achter de schermen van een asielzoekerscentrum en zijn bewoners. 5. Toelichting COA De heer Jobing, senior medewerker ondersteuning van het COA, heeft de dagelijkse leiding over het team dat op de locatie Uithuizen werkt. Hij licht toe dat deze locatie een zogenoemde pré-pol-locatie is; dat houdt in dat mensen die hier worden opgevangen feitelijk gezien nog vreemdelingen zijn. Ze zijn in Ter Apel Nederland binnengekomen, aangemeld en getest op tuberculose. Indien ze geen tuberculose hebben, reizen de vluchtelingen naar prépol-locaties, zoals de locatie in Uithuizen. Hiervandaan vertrekken ze naar pol-locaties: procesopvanglocaties. De locatie in Uithuizen biedt de mensen onderdak, een maaltijd, voorziet in basisbehoeften en zorgt ervoor dat ze kunnen doorreizen naar een volgende locatie. Er worden geen financiële middelen verstrekt. Er werken 25 mensen, waarvan een aantal uit de regio. Er is 24 uur per dag beveiliging aanwezig. Daarnaast is er op deze locatie een soort gezondheidscentrum en zijn er mensen van vluchtelingenwerk. In Uithuizen worden vooral mensen uit Syrië en Eritrea opgevangen. Met name bij de laatste groep zijn er taalproblemen, ze spreken nauwelijks Engels. De medewerkers van het COA Verslag informatiebijeenkomst mei

3 proberen de asielzoekers bij aankomst zo uitgebreid mogelijk voor te lichten. Daarbij worden tolken ingezet. Er wordt o.a. informatie verstrekt over: regels van de locatie en gewenst en ongewenst gedrag. Deze voorlichting wordt later tijdens het verblijf herhaald. De heer Jobing licht toe, dat het COA het belangrijk vindt dat de asielzoekers zelf verantwoordelijk zijn voor hun leefruimte. De asielzoekers doen divers vrijwilligerswerk op de locatie (o.a. schoonmaakwerkzaamheden, terreinonderhoud, maken van lunchpakketten, beheer van het computerlokaal en de wasmachineruimte en helpen bij vertalen). Daarnaast is er een vrijwilligster die Nederlandse les geeft. Ook wordt er gevoetbald en worden kerkdiensten in de buurt bijgewoond. Jongeren van het jongerencentrum zijn langs geweest voor een rondleiding. Tot nu ontvangt het COA hierop positieve reacties. 6. Samenvatting De burgemeester dankt de heer Jobing voor zijn uitleg. Ze benoemt nogmaals het verzoek van het COA: verlenging van de termijn én verhoging van het aantal met 50. Vanuit medemenselijkheid heeft het College van B&W in overleg met de fractievoorzitters voorlopig geantwoord dat 16 oktober 2014 de einddatum is en 108 het maximumaantal. De burgemeester legt uit, dat er destijds een aparte ingang voor de asielzoekers is gemaakt aan de zijde van het zwembad. In verband met de opening van het zwembad en vanwege de verschillende gewoontes en gebruiken, heeft de gemeente het COA onlangs verzocht de ingang te verplaatsen in de richting van de ingang van de buitenlandse werknemers. De partijen zijn hierover in overleg. Er is gelegenheid voor het stellen van vragen cq. inbreng vanuit het publiek. 7. Vragen -) Vraag: Vorige week stonden er mensen in de tuin van de buren foto's te maken van ons huis. Daardoor voel ik mij aangetast in mijn privacy. Kan het COA dit meenemen in de voorlichting? Antwoord (burgemeester): Mensen uit Eritrea worden geconfronteerd met veel zaken die zij niet kennen, dat roept nieuwsgierigheid op. Ze maken foto's met hun mobiele telefoons. Ik denk dat het goed is om aan de medewerkers van het COA mee te geven, dat wij dit als "niet plezierig/ongewenst gedrag" ervaren, zodat zij de asielzoekers hierop kunnen wijzen. Ik leid dit door naar de mensen van het COA. Aanvullend antwoord (dhr. Jobing): Wij hebben deze opmerking eerder gehoord en zullen deze meenemen in de 1 e voorlichting. -) Vraag: Alsielzoekers spreken jonge meisjes aan om foto's van hen te maken. De meisjes voelen zich bovendien niet veilig als ze langs de Menkemaborg fietsen; daar zitten geregeld asielzoekers van jaar te drinken. Antwoord (burgemeester): Dit is een probleem van jongeren in zijn algemeenheid; ook onder Nederlandse jeugd. Als dit daadwerkelijk het geval is, dan zeg ik u toe dat ik dit met de politie bespreek; wellicht de BOA's vragen extra controle uit te voeren op die plek. Aanvullende opmerking: Als er politie langsrijdt, verdwijnt de alcohol in de tas en lopen ze verder. Antwoord (burgemeester): Uw signaal is duidelijk. Wij gaan met de politie en VTH Deal aan de slag, omdat er meer mensen aanwezig zijn in de openbare ruimte/buiten en ik zeg u toe, dat indien nodig, hierop extra controles worden ingezet. Verslag informatiebijeenkomst mei

4 -) Vraag: De bewoners gaan overal in groepjes naar toe en bevinden zich op veel plekken. Voor onze kinderen is dat niet prettig, waardoor ze die plekken vermijden. Ik vind dat een aandachtspunt. Onze kinderen zouden zich niet geïntimideerd moeten voelen. Antwoord (burgemeester): We moeten kijken hoe we dit kunnen oplossen. Wellicht met politie en onze handhavers kijken hoe we hier vorm en inhoud aan kunnen geven of misschien kan het COA iets doen met het programma dat de asielzoekers overdag wordt aangeboden. Antwoord (dhr. Wolthof): Wij nemen dit signaal serieus. Wij zullen in onze voorlichting opnemen dat groepen beangstigend kunnen overkomen en daarnaast zullen we proberen meer activiteiten op de terreinen te organiseren (wellicht in overleg met plaatselijke sportverenigingen). We roepen u op om dit soort signalen door te geven, zodat we onze voorlichting hiermee kunnen uitbreiden. -) Opmerking: Ook onder de tunnel wordt 's avonds laat rondgehangen. Reactie (burgemeester): We zullen het COA vragen de asielzoekers mee te geven dat de tunnel geen plek is om zich op te houden. Opmerking: Ik vind het gevaarlijk dat bewoners over de openbare weg lopen en langs het spoor. Reactie (burgemeester): Uw bezorgdheid deel ik. Ook dit zal worden doorgegeven aan het COA. Samenvatting bovenstaande vragen door burgemeester Van Beek: Uw oproep is duidelijk. U vraagt de medewerkers van het COA de asielzoekers zoveel mogelijk mee te geven hoe het in ons land gaat (gewoonten en gebruiken) en dat Nederlanders gesteld zijn op hun privacy. Ik zeg u toe dat we zullen uitzoeken hoe we e.e.a. met onze ambtenaren, VTH Deal en in samenspraak met de politie zo goed mogelijk kunnen reguleren. -) Vraag: U noemt 16 oktober als einddatum. Wat te doen als er nog nieuwe bewoners komen? Antwoord (burgemeester): Het COA heeft deze vraag ook gesteld. Wij hebben gezegd dat de opvang tijdelijk is en houden ons aan ons woord. Als het COA hier langer wil verblijven, moet zij daarvoor een procedure opstarten. Vanuit medemenselijkheid hebben wij ruimte gemaakt voor 567 asielzoekers tot 16 oktober a.s. -) Vraag: Is er ook 'spertijd' ingesteld? Antwoord (dhr. Jobing): Nee, we hebben geen spertijd of avondklok. -) Vraag: Bent u als COA van plan een aanvraag te gaan doen om hier te blijven? Antwoord (dhr. Wolthof): Op dit moment kan ik daar geen antwoord op geven; het is moeilijk een inschatting voor de toekomst te maken. We zijn afgelopen april overvallen door een grote toestroom. We sluiten niets uit, we zijn momenteel aan het bestuderen waar mogelijkheden zijn voor nieuwe locaties. Het kan zijn dat we in toekomst mogelijk weer een beroep doen op de Gemeente Eemsmond. In ieder geval zijn we op 16 oktober uit Uithuizen weg. Verslag informatiebijeenkomst mei

5 -) Vraag: Wat houdt een nieuwe procedure starten in? Antwoord (burgemeester): Het staat iedereen vrij, ook het COA, om een (permanente of tijdelijke) aanvraag in te dienen voor opvangplekken. Het College van B&W en de gemeenteraad beraden zich daar dan over. Op het moment dat er meer duidelijkheid is, volgt er overleg met bewoners. Ook zal ik zo'n geval rekening gehouden moeten worden met planologische voorschriften. -) Vraag: Is het een optie om soort stadswachten/boa's in te zetten? Antwoord (burgemeester): We hebben een aantal bijzondere opsporingsambtenaren in dienst. We zullen in overleg met hen en met de politie kijken hoe we een en ander optimaal vorm kunnen geven. -) Vraag: Krijgt de gemeente van de overheid een vergoeding voor de opvang van asielzoekers? Antwoord (burgemeester): Niet bij tijdelijke huisvesting. Maar er is wel wat geld mee gemoeid. -) Vraag: Is het mogelijk dat het COA informatie verstrekt over welke groepen hier komen en welke weer weggaan? En ik vind het opmerkelijk dat er zoveel mensen met een mobiele telefoon zijn. Antwoord (dhr. Wolthof): Asielzoekers die al langer in Nederland zijn, proberen z.s.m. een mobiele telefoon te bemachtigen, omdat dat hun enige manier is om contact te krijgen met het thuisfront. De mensen die uit Eritrea hier aankomen, zijn al in het bezit van een telefoon. Dat bevreemdt ons ook. Er wordt onderzoek gedaan naar de vraag, hoe zij bij aankomst geld en een mobiele telefoon hebben/krijgen. Het in de lokale krant vermelden van de gang van zaken rondom het COA, lijkt ons een mooie manier om contact te leggen met de bevolking. -) Vraag: Er wordt gesproken over een gevoel van onveiligheid en er is sprake van (kleine) een financiële vergoeding die de gemeente krijgt. Waarom wordt het geld niet ingezet voor extra boa's? Antwoord (burgemeester): Er zijn wat inkomsten, maar het is nog niet bekend om welk bedrag het gaat. We zullen kijken wat we hiermee kunnen doen. Uw suggestie om dit in te zetten voor het vergroten van het veiligheidsgevoel zal ik meenemen in het overleg van College van B&W. En misschien kan het COA het dagprogramma nog meer reguleren? -) Opmerking: Als u toestemming geeft voor opvang van asielzoekers, vind ik dat er veiligheid moet worden geboden aan de bewoners in ons gebied. Veiligheid is een punt van zorg. Antwoord (burgemeester): Ik kan veiligheid niet garanderen: niet met, maar ook niet zonder de aanwezigheid van asielzoekers. Het heeft te maken met hoe mensen zich gedragen. We kunnen wel proberen hier allemaal zo goed mogelijk vorm en inhoud aan te geven. 8. Sluiting De burgemeester gaat over tot afronding van de bijeenkomst. Ze geeft aan dat die avond gebleken is dat er voldoende draagvlak onder de bewoners en andere belangstellenden is om het COA een positief antwoord te geven: er is ruimte in de Gemeente Eemsmond om tot 16 oktober a.s. in totaal 567 asielzoekers op te vangen. De burgemeester complimenteert de aanwezigen met het feit dat zij bereid zijn opvang te bieden binnen de kaders zoals die zijn besproken. Ze dankt allen voor hun aanwezigheid en inbreng en sluit de bijeenkomst om uur. Verslag informatiebijeenkomst mei