Quickscan A58. Positiebepaling van de gemeente Oirschot in het kader van een capaciteitsverruiming. Gemeente Oirschot

Transcriptie

1 Quickscan A58 Positiebepaling van de gemeente Oirschot in het kader van een capaciteitsverruiming. Gemeente Oirschot Concept

2 Inhoudsopgave 1. De A58 op de schop 3 2. Probleemanalyse 5 3. Mogelijke oplossingen 7 4. Ontwikkelingsmogelijkheden 9 5. Belangen Proces 13 Colofon 15 1

3 2

4 1. De A58 op de schop Rijkswaterstaat is een verkenning gestart naar de mogelijkheden voor capaciteitsuitbreiding van de A58 op het traject Zeeland tot Eindhoven. De reden hiervoor is een steeds problematischer verkeersdoorstroming op deze rijksweg. Het referentiejaar voor de verkenning van Rijkswaterstaat is 2020 met een doorkijk naar Vooruitlopend op de resultaten van de verkenning worden op het wegvak tussen knooppunt De Baars en knooppunt Batadorp een aantal maatregelen genomen om de bestaande wegcapaciteit optimaal te kunnen benutten. Een van deze maatregelen is het toevoegen van een derde rijstrook aan de noordbaan tussen knooppunt Batadorp en Oirschot. De gemeente vreest hierdoor extra milieubelasting in de vorm van geluid en fijnstof waardoor de leefbaarheid in de kern nog verder onder druk komt te staan. Dit is de reden waarom er binnen de gemeente stemmen op gaan om de snelweg verdiept aan te leggen (een tunnel tussen de Eindhovense Dijk en de kruising met de Beerze of een kortere variant met alleen een tunnel onder het Wilhelminakanaal). De vraag is nu: is dit een reëel en haalbaar alternatief en maakt een verdiepte ligging kans om als variant in de tracéstudie te worden opgenomen? Het antwoord hierop is vooral afhankelijk van een goede probleemanalyse bij de vraag of een tunnel hiervoor een oplossing biedt. Centraal daarbij staat de vraag: Wat zijn de aan de A58 gerelateerde verkeerskundige, milieu en de ruimtelijke problemen rondom Oirschot? Welke mogelijke alternatieven zijn er voor de verbreding van de A58 denkbaar en in hoeverre lossen deze de genoemde problemen op? Welke actoren spelen hierbij een rol? De gemeente heeft Grontmij als deskundige op het gebied van verkeer, wegontwerp, ruimtelijke ordening en ontwikkeling gevraagd hiervoor een discussienota te schrijven. Deze discussienota dient als vertrekdocument voor een opiniërende raadsvergadering over dit onderwerp op 1 april Als voorbereiding hierop hebben we ons in de materie verdiept en hebben we een ochtend met een brede vertegenwoordiging van deskundige ambtenaren van de gemeente Oirschot aan tafel gezeten. De weerslag hiervan wordt in deze notitie weergegeven. 3

5 4 Beleid, plannen en ideeën

6 2. Probleemanalyse Op dit moment is er op het gedeelte tussen knooppunt De Baars en knooppunt Oirschot dagelijks sprake van filevorming. Dat heeft zijn weerslag op de verkeersveiligheid, het onderliggende wegennet (regionaal en lokaal) en, mede daarom, op de leefbaarheid. Daarnaast vormt de A58 een bron van geluid en luchtverontreiniging en is de snelweg een barrière in de relatie tussen de kern Oirschot en het gebied ten zuiden daarvan. De problematiek van de weg spitst zich toe: Op de A58 zelf: De A58 heeft ter hoogte van Oirschot te weinig capaciteit; De brug over het Wilhelminakanaal is in de huidige situatie feitelijk te smal en zal bij capaci-teitsverruiming moeten worden verbreed cq worden vervangen; De A58 is ter hoogte van Oirschot onveilig als gevolg van de korte afstand tussen de aansluiting en de brug (problemen met invoegen van zwaar verkeer), als gevolg van de smalle brug en als gevolg van het alignement (horizontale en verticale bogen). Op het onderliggende wegennet: Door de beperkte capaciteit van de A58 is er aan de noordzijde van de weg veel sluipverkeer vanuit Oisterwijk en Moergestel door de kern van Spoordonk (Spoordonkseweg) en de kern van Oirschot (Kempenweg); Aan de zuidzijde wordt de N395 die dwars door de kernen Middelbeers en Oostelbeers loopt steeds vaker als alternatief gebruikt voor de A58; Er is verkeer vanuit Best dat via de aansluiting Oirschot de A58 op gaat naar het westen. Dit zal, gezien de (geplande) westelijke uitbreidingen van Best, naar verwachting verder toenemen. In dit kader onderzoekt de gemeente Oirschot het realiseren van een zuidoostelijke randweg; Er gaat verkeer vanaf de aansluiting Oirschot, via de Eindhovense Dijk richting Eindhoven. Dit zal naar verwachting toenemen als het bedrijventerrein Strijpse Kampen gerealiseerd is. Overigens is de gemeente Oirschot van plan te onderzoeken of het mogelijk is om de Eindhovensedijk verkeersluw te maken (groene corridor). Op de leefbaarheid van de omgeving: De A58 vormt nu al een bron van geluid en fijnstof. Dit zal als gevolg van de capaciteitsuitbreiding toenemen; De A58 en het kanaal vormen samen een barrière. Hierdoor is er een beperkte relatie tussen de kern van Oirschot en het gebied ten zuiden daarvan. Verbindingen beperken zich tot de Eindhovense Dijk, de Kempenweg, de kanaaloevers, de Lubberstraat en Kattenberg; De A58 is als element nadrukkelijk visueel aanwezig. De lange op- en afritten vallen vooral op ten noorden van het kanaal waar het landschap open is. Hier ligt ook het beschermde dorpsgezicht Boterwijk. Naar verwachting zal de visuele aanwezigheid bij verbreding verder toenemen als gevolg van de noodzaak geluidwerende voorzieningen te nemen. De A58 levert beperkingen op voor het ontwikkelen van de potentiële woningbouwlocaties Moorland West en Den Heuvel. Hetzelfde geldt voor het ontwikkelen van het gebied de Kemmer. Het gros van de bovengenoemde problemen laat zich terugvoeren op een gebrek aan capaciteit van de A58 en, voor wat betreft toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen, op een adequate aansluiting op de snelweg. 5

7 6 Kwaliteiten

8 3. Mogelijke oplossingen Voor de verbreding van de A58 zijn verschillende opties denkbaar. Bij handhaven van het huidige tracé zijn dat: Een verdiepte A58 (vanaf de Eindhovense Dijk tot voorbij de Beerze); Een weg op maaiveld met een korte tunnel onder het kanaal door (en eventueel een tweede tunnel onder de Beerze): Een weg op maaiveld, met een brug over het kanaal en geluidschermen (naar verwachting bij Spoordonk, Boterwijk, op het viaduct en ter hoogte van Moorland). In bijgaand schema is aangegeven in hoeverre ze een oplossing kunnen bieden voor de in het vorige hoofdstuk gesignaleerde problemen. Het volgende valt op: Verkeerstechnisch zijn er geen verschillen. In alle drie de varianten kunnen zowel de capaciteit, het wegontwerp als de verkeersveiligheid geoptimaliseerd worden; Er zijn geen verschillen voor wat betreft het sluipverkeer. De oplossing daarvan is vooral afhankelijk van voldoende capaciteit op de A58 en van een goede aansluiting op het autosnelwegennet van de nieuwe verdiept maaiveld + tunnel maaiveld + brug A58 Capaciteit Breedte brug Veiligheid Sluipverkeer Sluipverkeer Oisterwijk / Moergestel Sluipverkeer Best Sluipverkeer Eindhoven Sluipverkeer Oostelbeers / Middelbeers Leefbaarheid Geluid Fijnstof Barrièrewerking Visuele hinder ontwikkelingen aan de westzijde van Best, de Strijpse Kampen en de BEA2. Naar verwachting zal er altijd enig sluipverkeer overblijven. Verschillen zijn er wel ten aanzien van de leefbaarheidthema s. De geluidssituatie zal in alle gevallen verbeteren, ook met een brug (schermen). Een verdiepte ligging of tunnel bevordert het vasthouden van fijnstof. Er zijn vooral verschillen geval van het verdiept aanleggen van de A58 zullen bestaande grenzen in het landschap niet als vanzelf verdwijnen. De grens van het bedrijventerrein bijvoorbeeld, zal na het wegnemen van de A58 nog steeds een harde grens zijn. Bij eventuele verruiming van het Wilhelminakanaal naar klasse IV zal de brug hoger moeten komen, waardoor de visuele hinder groter wordt. in de barrièrewerking en de visuele gevolgen van de aanwezigheid van de weg. Maar pas op: ook in 7

9 8 Mogelijke ontwikkelingsrichtingen

10 4. Ontwikkelingsmogelijkheden Als de invloed van de A58 op zijn directe omgeving verminderd, biedt dit kansen om die omgeving anders te gaan gebruiken. Dit biedt uitgelezen kansen. Zo kan bijvoorbeeld de verbinding tussen de kern van het dorp, het beschermd dorpsgezicht en het landschap ten westen daarvan worden hersteld. Langs de kanaaloevers ontstaan recreatieve verbindingen naar het landgoed Baest en verder richting Middelbeers. Verder kan de wijk Moorland worden uitgebreid naar westelijke richting en via een groen tunneldak worden verbonden met het kleinschalige bebouwde gebied rond de Het Laar en de Papenvoorden. De prachtige omgeving rond s-heerenvijvers komt tegen de wijk Moorland aan te liggen en voor het gebied tussen het kanaal en de A58 ontstaan nieuwe perspectieven. Via de groene corridor kan vanuit De groene corridor tussen Oirschot en Eindhoven (Eindhovense Dijk) kan zonder onderbreking het dorp met de bossen rond de Oirschotsche Heide verbinden. 9

11 Huidige verkeerssituatie Capaciteitsverruiming en verbeteren aansluiting 10 Verwachte toename Herzien aansluitingen

12 5. Belangen In het proces van capaciteitsuitbreiding en de keuze voor een van de varianten hebben Rijkswaterstaat en de gemeente deels verschillende belangen en daarmee een verschillend afwegingskader. Voor Rijkswaterstaat zijn dat: Goedkopere oplossingen met gelijke effecten (voor de doelen van het rijk) hebben de voorkeur; Lokale en regionale belangen zo veel mogelijk dienen binnen de beperkte marges van het budget; Wie vraagt, betaalt. zoeken naar een oplossing die meerdere doelen dient, kan de realisatiekans vergroten. Het opwaarderen van het Wilhelminakanaal naar klasse IV vraagt om een grotere doorvaarhoogte. Hoe duurder de viaduct oplossing wordt, hoe kleiner het verschil met de kosten voor een tunnel oplossing. Met andere woorden hoe duurder de viaductoplossing hoe meer kans de gemeente heeft om een tunnel gerealiseerd te krijgen. Een verdiepte ligging moet voor Rijkswaterstaat in principe een adequate oplossing zijn en mag niet veel meer kosten dan alternatieven met gelijk effect. Voor de gemeente zijn dat: Wat biedt een verdiepte A58 voor ruimtelijke ontwikkelingsmogelijkheden, welke baten levert dat op en in hoeverre kunnen hiermee de meerkosten van een verdiepte ligging mede worden gefinancierd? Welke andere kostendragers zijn er denkbaar? Zo wordt er bijvoorbeeld langs het kanaal een ecologische verbindingszone gerealiseerd en langs de Beerze een robuuste ecologische verbinding. Met name voor die laatste zijn aanzienlijke bedragen beschikbaar voor ontsnipperingsmaatregelen. Het 11

13 12

14 6 Proces In het proces van het zoeken naar de meest optimale oplossing voor de capaciteitsuitbreiding van de A58 is het voor de gemeente belangrijk om coalities te zoeken. Om samen krachten te bundelen. Daarbij valt te denken aan de volgend partijen: De gemeente Best. Samen met deze gemeente op zoek gaan naar de meest wenselijke aansluiting van Best noord en west op de A58. Het mag niet zo zijn dat Oirschot een rondweg moet gaan aanleggen voor een probleem dat door de buurgemeente wordt veroorzaakt. Wellicht dat beide gemeentes komen tot een herziening van de aansluitingen op de A58; De partijen die zijn betrokken bij de realisatie van de REV Beerze (waterschap, provincie etc). Voor ontsnipperingsmaatregelen zijn aanzienlijke bedragen beschikbaar en wellicht dat er gezamenlijke belangen zijn of dat technische oplossingen gecombineerd kunnen worden; Bedrijfsleven, Rijkswaterstaat e.d. Met deze partijen kan aangesloten worden bij de ontwikkeling van het Wilhelminakanaal naar klasse IV. 13

15 14

16 Colofon Titel: Quickscan A58 Documentnr: R0012 Projectnr: Datum: maart 2008 Status: concept Auteurs: J.H. Ruijgrok, C Doeser, R. Dusée, J. Poppema Gecontroleerd: Jan-Hein Ruigrok Lay-out: Wiel Keijsers Contactadres: Zernikestraat HZ Eindhoven Postbus BG Eindhoven T F E zuid@grontmij.nl 15

17 Grontmij Zernikestraat HZ Eindhoven Postbus BG Eindhoven T +31 (0) F +31 (0) info@grontmij.nl