Re-integratieplan 2014

Transcriptie

1 gemeente Schiedam Team Beleid, Bedrijfsvoering en JZ Afdeling Werk & Inkomen Postbus EA Schiedam Bezoekadres: Stationsplein HJ SCHIEDAM T W Re-integratieplan 2014 Werk en Inkomen Schiedam

2 Wat???Doel Eén van de belangrijkste taken van de afdeling Werk & Inkomen is het ondersteunen van mensen bij het vinden van werk. Het efficiënt inzetten van re-integratievoorzieningen kan er voor zorgen dat een beroep op een bijstandsuitkering niet (langer) nodig is. W&I streeft ernaar om in 2014 minimaal 550 uitkeringen te beëindigen in verband met werkaanvaarding of opleiding (prestatiedoelstelling jaarplan W&I 2014). De belangrijkste bijdragen verwachten we hierbij van Baanbrekend (300) en social return on investment (100). Het gebruikmaken van de expertise uit de markt levert resultaat op. We zullen dit jaar nog meer de samenwerking zoeken met werkgevers, onderwijsinstellingen en uitzendorganisaties. Alle partijen hebben er profijt van wanneer het arbeidspotentieel in Schiedam te gelde wordt gemaakt. De aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt is hierbij een van de speerpunten. Met het oog op de inwerkingtreding van de Participatiewet en de vorming van Stroomopwaarts gaan we in 2014 intensiever samenwerken met de BGS. De ontwikkeling van het Werkgevers Service Punt Schiedam is een van de opgaven. Niet voor alle mensen is direct een plek op de arbeidsmarkt weggelegd. We willen ook investeren in degenen die moeilijker bemiddelbaar zijn. Het uitgangspunt is: iedereen heeft talenten en W&I kan helpen bij het ontwikkelen hiervan. Bij het inzetten van de interventie worden de volgende vragen gesteld: - Welke voorziening zet je in? - Wat wil je bereiken met deze interventie? We proberen om succesvolle trajecten ook toegankelijk te maken voor mensen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt. In 2014 zijn in dat verband verschillende pilots gepland, onder andere voor Baanbrekend. Daarnaast blijven we voortdurend op zoek naar nieuwe mogelijkheden om onze klanten op weg te helpen. Dat kan in groepsverband, maar ook individueel (maatwerk). We willen iedereen een kans bieden om in de Schiedamse samenleving te participeren. Is het niet door middel van betaald werk, dan wel door middel van vrijwilligerswerk. De re-integratievoorzieningen worden gefinancierd uit het Participatiebudget. Voor 2014 is aan Schiedam een (voorlopig) budget toegekend van ,-. Dit is inclusief een bedrag van ,- voor volwasseneneducatie. Daarnaast is er nog een restant van voorgaande jaren van ongeveer 1,1 miljoen euro. Er is dus een totaalbedrag van ruim 6 miljoen euro beschikbaar voor re-integratie in In dit plan wordt in grote lijnen aangegeven hoe we dit geld gaan besteden. Daarmee wordt uitvoering gegeven aan artikel 4 van de Re-integratieverordening, waarin is bepaald dat het college periodiek een uitvoeringsplan re-integratie vaststelt. Re-integratieplan Werk en Inkomen Schiedam 2014 Pagina 2

3 Wie? We hebben de focus gericht op twee doelgroepen: de mensen die al een bijstandsuitkering ontvangen én diegenen die zich bij ons melden voor een uitkering. Met behulp van kortdurende interventies proberen we te voorkomen dat iemand in de bijstand belandt. Startpunt GO en de Werkpoort (beide in samenwerking met Vlaardingen en Maassluis) zijn hier helemaal op ingericht. De mensen die al een bijstandsuitkering ontvangen, hebben over het algemeen een grotere afstand tot de arbeidsmarkt. Niet elke interventie is voor iedereen even geschikt. Om hen gericht te kunnen benaderen hebben we een klantstroommodel ontwikkeld. Aanvankelijk van vijf en inmiddels uitgebreid tot zes groepen. Op dit moment worden er ruim 2300 bijstandsuitkeringen verstrekt. De meeste mensen (2/3) zijn ingedeeld in klantstroom 4(a) of 5. Onderstaande tabel geeft een beschrijving van de klantstroomgroepen. Klantstroom Omschrijving Aanpak Klantstroom 1 Klant wil en kan binnen zes Inzetten op vormen van publiekprivate maanden werken samenwerking direct naar Klantstroom 2 Klantstroom 3 Klantstroom 4(a) Klant wil en kan met ondersteuning binnen zes maanden werken Klant wil niet maar kan wel binnen 6 maanden werken Klant heeft lichte lichamelijke of psychische beperking of sociale problemen werk Inzetten op groepsgerichte trainingen, werkervaringsplekken en social return Inzetten op vormen van publiekprivate (maatschappelijke) samenwerking en werkervaringsplekken Inzetten op zorg, beschut werk en dagbesteding Klantstroom 5 Klant heeft zware lichamelijke of psychische beperking Klantstroom 6 Klant heeft een taalachterstand Inzetten op taalondersteuning Klantstroom 1 (bovenkant/regulier) Deze mensen hebben weinig of geen ondersteuning van de gemeente nodig om regulier werk te vinden. Het ligt daarom voor de hand om voor hen de samenwerking met de private markt te zoeken. De in 2012 gestarte samenwerking met Randstad in het project Baanbrekend is een goed voorbeeld van publiek-private samenwerking. De gemeente levert de kandidaten en Randstad zorgt voor ontsluiting van vacatures en een structureel grotere toegang tot de werkgeversmarkt. Klantstroom 2 (middelgrote afstand tot de arbeidsmarkt) De afstand van klantstroom 2 tot de arbeidsmarkt is beperkt, maar toch is toetreding niet direct mogelijk. Deze mensen hebben extra ondersteuning nodig voordat ze jobready zijn en kunnen uitstromen naar regulier werk. W&I organiseert voor hen groepstrainingen. Maar ook werkgevers worden betrokken bij de ondersteuning van deze groep. De gemeente maakt afspraken voor het beschikbaar stellen van werkervaringsplekken/werkstages (met behoud van uitkering). De mensen krijgen begeleiding op de werkplek en worden in staat gesteld om gerichte trainingen te volgen waardoor de kans op regulier werk wordt vergroot. Re-integratieplan Werk en Inkomen Schiedam 2014 Pagina 3

4 Klantstroom 3 (middelgrote afstand tot de arbeidsmarkt) De afstand van deze mensen tot de arbeidsmarkt is beperkt, maar door een verkeerde houding en gedrag komen ze niet aan de slag. Voor deze groep geldt het zogenaamde Work First beleid. De gemeente maakt afspraken met werkgevers over arbeidsplaatsen voor de mensen uit deze groep. Het doel is om door een gerichte aanpak een verandering in houding en bedrag te bewerkstelligen waardoor de kansen op het verkrijgen van regulier werk toenemen. Deze mensen kunnen ook worden meegenomen in de groepsgerichte trainingen. Klantstroom 4 en 4a (middelgrote tot grote afstand tot de arbeidsmarkt) De mensen in klantstroom 4 hebben een lichte lichamelijke en/of psychische beperking waardoor ze (nog) niet kunnen uitstromen naar regulier werk. Gezamenlijk wordt gekeken naar het hoogst haalbare. Dit kan ook vrijwilligerswerk zijn. In het licht van de aankomende Participatiewet (en de daaruit volgende afspraken met werkgevers over het in dienst nemen van mensen met een arbeidsbeperking) wordt gestart met experimenten met werkgevers om mensen uit deze klantgroep regulier aan de slag te helpen. Daarnaast worden ook voor deze klantgroep afspraken gemaakt met werkgevers voor het beschikbaar stellen van werkervaringsplekken. Bij klantstroom 4a betreft het mensen die wel willen, maar (tijdelijke) belemmeringen ervaren. Het gaat hierbij niet om psychische of lichamelijke beperkingen, maar om bijvoorbeeld ernstige schuldenproblematiek of de onmogelijkheid tot het realiseren van kinderopvang. Klantstroom 5 (beschut werk) Deze groep bestaat uit mensen met een zware lichamelijke en/of psychische beperking. Zij hebben een grote afstand tot de arbeidsmarkt en zullen naar verwachting niet in staat zijn om in een reguliere omgeving productieve arbeid te verrichten. In deze groep zitten mensen die mogelijk in aanmerking komen voor een vorm van beschut werk of (arbeidsmatige) dagbesteding. Klantstroom 6 Klantstroom 6 bestaat uit mensen die de Nederlandse taal onvoldoende beheersen om aan een regulier traject of activiteit deel te kunnen nemen (Alfa A, Alfa B, Alfa C, 0, A1). Zij volgen een inburgeringstraject of taallessen. Re-integratieplan Werk en Inkomen Schiedam 2014 Pagina 4

5 Hoe? Het re-integratieplan Werk en Inkomen sluit aan bij de drie pijlers die zijn benoemd in de Visienota Schiedams maatwerk in het sociale domein : 1. Versterken van eigen kracht en burgerkracht. 2. Versterken van de keten van zorg voor de kwetsbare Schiedammers. 3. Sociale stijging en maatschappelijke carrière. Dit komt tot uiting in de diverse interventies, die we de doelgroepen aanbieden. Het begrip interventie vatten we ruim op: niet alleen re-integratietrajecten en sociale activering, maar ook ondersteuning bij het wegnemen van belemmeringen. Kinderopvang of hulp bij schuldenproblematiek leidt niet direct naar werk, maar zorgt er wel voor dat de afstand tot de arbeidsmarkt kleiner wordt. Ook bijvoorbeeld een medisch advies is slechts een hulpmiddel, maar wel van belang om te kunnen bepalen welke mogelijkheden iemand heeft. De participatiecoach heeft een cruciale rol: de juiste interventie moet aan de juiste klant worden gekoppeld. Het is dus van groot belang dat iedereen goed in beeld is. Wanneer de caseload te omvangrijk is, wordt dat een probleem. Tijdelijke inhuur van participatiecoaches is dan gerechtvaardigd. Deze kosten kunnen zich overigens snel terug verdienen, omdat extra inzet over het algemeen tot minder bijstandsuitkeringen leidt. Onderstaand overzicht geeft aan hoe we de ruim 6 miljoen euro willen gaan inzetten. Per interventie/product is een schatting gemaakt van de aantallen en de daarbij behorende kosten. Van belang daarbij is te melden dat het hier gaat om een globale schatting. Interventies/producten Aantal Participatie budget 1. Baanbrekend Social return on investment 100 n.v.t. 3. Werkervaringsplekken / werkstages 175* Formulierenbrigade Maatwerktrajecten Ondersteuning startende zelfstandigen 100 n.v.t. 7. Taalondersteuning 32* Digitale dienstverlening divers Talent Ontwikkel Plein n.v.t Groepstrainingen Sociale activering Buurtkracht Schuldhulpverlening Kinderopvang Medische advisering Participatiecoaches (tijdelijke inhuur) Diversen n.v.t * Het gaat hierbij om het aantal ingekochte plekken. Gedurende het jaar kunnen daar dus meer mensen gebruik van maken. Re-integratieplan Werk en Inkomen Schiedam 2014 Pagina 5

6 Toelichting bij de verschillende interventies Interventie Omschrijving 1 Baanbrekend De samenwerkingsovereenkomst Baanbrekend tussen Randstad en de gemeenten Maassluis, Vlaardingen en Schiedam is verlengd tot en met 31 december Uit evaluatie blijkt dat deze publiek-private samenwerking, als onderdeel van de totale aanpak binnen de Werkpoort, succesvol is. Naast het bemiddelen van mensen die zich melden voor een bijstandsuitkering, wordt Baanbrekend ingezet voor bijstandsgerechtigden met een korte afstand tot de arbeidsmarkt (klantgroep 1). In de businesscase voor 2014 is afgesproken dat circa 600 mensen via Baanbrekend op regulier werk geplaatst kunnen worden. Voor Schiedam zijn dat ongeveer 300 plaatsingen. Daarnaast wordt er een pilot ontwikkeld voor mensen met een wat grotere afstand tot de arbeidsmarkt. De kosten hiervan zijn op dit moment nog niet bekend, maar kunnen uit de post diversen worden gefinancierd. 2 Social return on investment 3 Werkervaringsplekken Work First Werkstages Een goed voorbeeld van publiek-private samenwerking is de uitvoering van social return on investment (SROI). Schiedam past SROI toe bij alle opdrachten vanaf voor diensten en werken. Hierbij is de opdrachtnemer verplicht minimaal 5% van de aanneemsom te besteden aan het inzetten van werkzoekenden met een uitkering. De gemeente verwacht in werkzoekenden via SROI op een betaalde baan te kunnen plaatsen. Dit betreft vooral mensen met een middelgrote afstand tot de arbeidsmarkt (klantgroep 2). De werkmakelaar zorgt voor de matching van vraag en aanbod. Voor W&I zijn hier geen kosten aan verbonden. Het openstellen van werkervaringsplekken door werkgevers biedt een uitgelezen kans om te groeien in het arbeidsproces. Mensen krijgen begeleiding op de werkplek en worden in staat gesteld om gerichte trainingen te volgen, waardoor de kansen op regulier werk worden vergroot. De werkervaringsplekken (met behoud van uitkering) zijn zowel bestemd voor mensen uit klantgroep 2 als de mensen met een (lichte) arbeidsbeperking uit klantgroep 4. W&I betaalt een bijdrage in de kosten van de (soms intensieve) begeleiding en opleiding. Voor 2014 zijn samenwerkingsovereenkomsten afgesloten met onder andere SWS Welzijn, Irado en Het Goed. In 2014 komen er ook bij BGS werkervaringsplekken beschikbaar. Work First is een speciale aanpak voor mensen in klantgroep 3. W&I maakt afspraken met werkgevers over werkervaringsplekken voor mensen die door een negatieve houding en gedrag niet aan de slag komen. Het doel van deze interventie is niet om hen te straffen, maar door middel van een gerichte aanpak een verandering in houding en bedrag te bewerkstelligen. Hierdoor zullen de kansen op uitstroom naar regulier werk stijgen. Het moge duidelijk zijn dat handhaving wel in beeld komt als de klant medewerking weigert of het traject frustreert. In dat geval zal gekeken worden of er een maatregel (sanctie) opgelegd kan worden. In de handhavingsarrangementen zijn de afspraken hierover vastgelegd. In 2014 worden gedurende het gehele jaar minimaal 15 werkplekken beschikbaar gesteld. Daarnaast maakt de werkmakelaar afspraken met diverse werkgevers over werkstages. Het gaat om gerichte stages die zijn afgestemd op de persoonlijke situatie van mensen uit klantgroep 2. Naar verwachting kunnen in 2014 minimaal 20 stageplekken worden ingevuld. Re-integratieplan Werk en Inkomen Schiedam 2014 Pagina 6

7 4 Formulierenbrigade De Formulierenbrigade helpt Schiedammers bij het aanvragen van voorzieningen en het invullen van de benodigde formulieren. Werkzoekenden met een bijstandsuitkering kunnen in aanmerking komen voor een plek bij de Formulierenbrigade. De brigadiers krijgen de mogelijkheid om, met behoud van uitkering, een werkstage te doen van zes maanden. In die tijd krijgen zij een opleiding en lopen mee tijdens de spreekuren van de ervaren brigadiers. Daarna kunnen zij een tijdelijk contract krijgen (met een loonkostensubsidie) waarna zij moeten uitstromen naar regulier werk. Dit traject is met name geschikt voor mensen uit klantgroep 2. De kosten zitten vooral in de financiering van de coördinator, die de brigadiers begeleidt. 5 Maatwerktrajecten Naast de samenwerkingsafspraken met partners uit de stad en in de regio, moet maatwerk mogelijk blijven. Ook in 2014 wordt budget beschikbaar gesteld voor maatwerkvoorzieningen die de kansen op regulier werk vergroten. Er is per kandidaat maximaal 5.000,- te besteden. De participatiecoach heeft een grote mate van vrijheid in de wijze waarop, in samenspraak met de klant, het budget wordt ingezet. Een instrument als de no risk polis kan hierbij worden gebruikt om werkgevers te ontlasten. Best practices worden met elkaar gedeeld. De verwachting is dat er 30 trajecten kunnen worden ingezet voor mensen uit klantgroep 2. 6 Ondersteuning startende zelfstandigen Het Regionaal Bureau Zelfstandigen (RBZ) ondersteunt startende en gevestigde ondernemers. Mensen met een bijstandsuitkering kunnen worden aangemeld voor een startersaanpak van ongeveer 13 weken. In drie fasen wordt toegewerkt naar een concreet ondernemersplan waarmee eventueel een Bbz-aanvraag kan worden ingediend. Dit traject is met name geschikt voor mensen uit klantgroep 1 en 2. De kosten worden niet gefinancierd uit het Participatiebudget, maar uit het I-deel. 7 Taalondersteuning Veel mensen met een bijstandsuitkering hebben een taalachterstand. Het verhogen van geletterdheid kan een bijdrage leveren om uit te stromen naar werk. Met behulp van de Taalmeter kan snel worden getest of iemand mogelijk laaggeletterd is. Wanneer dat nodig is kan via de ROC s taalondersteuning worden gegeven. Met de besteding van ,- zetten we in 2014 extra in op taalondersteuning. Daarnaast worden ook de middelen voor volwasseneneducatie ( ,-) volledig benut. 8 Digitale dienstverlening Waar mogelijk zal de gemeente de dienstverlening digitaliseren. Dit sluit aan op de ontwikkelingen bij UWV die voor de doelgroep al is overgestapt op volledige e-dienstverlening. Digitale dienstverlening kan worden ingericht voor het indienen van een aanvraag, maar bijvoorbeeld ook voor het invullen van de e-diagnose op basis waarvan de participatiecoach de dienstverlening kan bepalen. In 2013 hebben verschillende pilots gedraaid met e-diagnoses zoals de LDC, de ABCmeting en Webleren. In 2014 zullen nadere keuzes gemaakt worden met betrekking tot het inzetten van e-dienstverlening en e-diagnose. 9 Talent Ontwikkel Plein De gemeente verwacht van haar inwoners actief burgerschap en van instellingen een efficiëntere samenwerking. Het Talentontwikkelplein ondersteunt dit proces door de toeleiding via één centraal loket en door verbindingen te leggen tussen arbeidsmarkt, onderwijs en maatschappelijke zorg. Daarnaast is het Talentontwikkelplein een instrumentenboek met producten op het gebied van re-integratie, zorg en welzijn. In samenwerking met de BGS wordt in 2014 het Open Leer Werk Centrum ingericht. Bezoekers kunnen hier met behulp van digitale instrumenten zelfstandig werken aan het ontwikkelen van hun vaardigheden. Re-integratieplan Werk en Inkomen Schiedam 2014 Pagina 7

8 10 Groepstrainingen Het doel van de groepstrainingen is het vergroten van de zelfredzaamheid van de klant en het ontwikkelen van talenten vanuit vertrouwen en gelijkwaardigheid. De kracht van de groepsaanpak is dat er een groepsdynamiek ontstaat waardoor mensen elkaar gaan helpen en elkaar motiveren. Tijdens de bijeenkomsten wordt de individuele voortgang van klanten besproken en worden vervolgstappen afgesproken. Voor klanten kan dit betekenen dat zij bijvoorbeeld opdrachten krijgen om uit te voeren, of dat zij zelfstandig ondersteuning moeten regelen bij maatschappelijk werk, schuldhulpverlening e.d. In de trainingen wordt gebruik gemaakt van ondersteuning en producten die de gemeente beschikbaar heeft om te komen tot maatschappelijke participatie en uitstroom naar regulier werk. De groepsgerichte trainingen worden vooral ingezet voor de mensen met een middelgrote afstand tot de arbeidsmarkt (klantgroep 1/2/3). In 2014 wordt een groepstraining ontwikkeld voor klantgroep 4/5. Daarnaast wordt als pilot een speciale groepstraining techniek georganiseerd in samenwerking met onderwijsinstellingen en werkgevers uit de maritieme/technische sector. 11 Sociale activering Voor mensen met een middelgrote afstand tot de arbeidsmarkt en een (lichte) arbeidsbeperking (klantgroep 4) kan een interventie gericht op sociale activering een goede eerste stap zijn richting werk. In 2014 worden verschillende pilots uitgevoerd, waaronder een pilot gericht op gezondheidsbevordering. 12 Buurtkracht Vrijwilligers met een bijstandsuitkering doen binnen Buurtkracht maatschappelijk nuttig werk. Kwetsbare Schiedammers worden geholpen met individuele voorzieningen zoals licht huishoudelijke hulp, of klusjes in en om het huis. Het streven is om Buurtkracht in 2014 uit te laten groeien naar een organisatie met minimaal 50 vrijwilligers. Klantgroep 4 en Schuldhulpverlening Schulden kunnen een belemmering zijn om aan het werk te gaan. De gemeente ondersteunt mensen met problematische schulden door (het helpen bij) het treffen van een schuldregeling. Er is extra inhuur geregeld om bijstandsklanten met schulden te helpen. Deze kosten ( ,-) worden uit het Participatiebudget betaald. Daarnaast maakt de gemeente gebruik van maatschappelijke partners die met ondersteuning van vrijwilligers veel werk uit handen nemen van de gemeentelijke schuldhulpverlening. Het netwerk schuldpreventie regelt vrijwillige ondersteuning aan huis voor mensen die moeite hebben met de financiële administratie. 14 Kinderopvang De gemeente draagt bij in de kosten van kinderopvang voor ouders die een re-integratietraject volgen en ouders die in deeltijd werken. De gemeente vergoedt dat deel van de kosten dat niet door de Belastingdienst (via de kinderopvangtoeslag) wordt vergoed. Kinderopvang is een belangrijke randvoorwaarde voor de participatie van ouders met (jonge) kinderen. Er zijn circa 80 ouders per jaar die gebruik maken van kinderopvang. 15 Medische advisering De gemeente heeft de medische advisering uitbesteed aan een extern adviesbureau zodat een onafhankelijk en objectief medisch onderzoek uitgevoerd kan worden. De gemeente neemt op basis van dit advies onder andere een besluit over het al dan niet opleggen van arbeidsverplichtingen. Het aantal medische adviezen bedraagt circa 400 op jaarbasis. 16 Participatiecoaches Er worden tijdelijk 3 extra participatiecoaches ingezet. Zo ontstaat er meer ruimte om klanten te kunnen begeleiden naar de juiste interventies. 17 Diversen Gedurende het jaar kunnen nieuwe producten worden ontwikkeld die interessant zijn voor onze doelgroep. Het is van belang dat er middelen beschikbaar zijn om hier adequaat op in te kunnen spelen. Re-integratieplan Werk en Inkomen Schiedam 2014 Pagina 8