RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK BIJ. Gomarus Scholengemeenschap afdeling vwo

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK BIJ Gomarus Scholengemeenschap afdeling vwo Plaats: Gorinchem BRIN-nummer: 00WH Onderzoek uitgevoerd op: 10 februari 2010 Conceptrapport verzonden op: 23 februari 2010 Rapport vastgesteld te Breda op: 25 maart 2010 Reproductie van het rapport zonder toestemming van de inspectie of de school/instelling vindt niet plaats anders dan in zijn volledige vorm.

2 1. INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 10 februari 2010 een onderzoek uitgevoerd op Gomarus Scholengemeenschap, afdeling vwo, om na te gaan of er sprake is van tekortkomingen in de kwaliteit van het onderwijs en de naleving van wet- en regelgeving. Aanleiding De aanleiding voor dit onderzoek is het volgende. De inspectie heeft voor het Gomarus Scholengemeenschap, afdeling vwo, een risicoanalyse uitgevoerd. Uit deze analyse kwam naar voren dat de opbrengsten onvoldoende zijn op Gomarus Scholengemeenschap, afdeling vwo. Op 26 oktober 2009 heeft de inspectie de uitkomsten van deze risicoanalyse met het bevoegd gezag besproken. Naar aanleiding van dit gesprek is besloten een onderzoek uit te voeren om eventuele tekortkomingen vast te stellen. In dit onderzoek wordt tevens nagegaan of de school aan enkele wettelijke voorschriften voldoet. Toezichthistorie De afdeling vwo van Gomarus Scholengemeenschap realiseerde tot en met het schooljaar 2008 voldoende opbrengsten. In 2009 werd duidelijk dat de afdeling vwo van deze school onvoldoende scoorde omdat het rendement van de onderbouw schoolbreed onvoldoende was en omdat er een te grote discrepantie bestond tussen de behaalde cijfers voor de schoolexamens en de centraal examencijfers. In het gesprek tussen bevoegd gezag en de inspectie op 26 oktober 2009 heeft het bevoegd gezag aangegeven dat de schoolleiding de tegenvallende opbrengsten heeft geanalyseerd en maatregelen heeft genomen om de resultaten te verbeteren. Ook gaf het bevoegd gezag aan dat in de maand november 2009 een zelfevaluatie en een collegiale visitatie op het primair proces zouden plaatsvinden. In overleg met de inspectie is besloten om de resultaten hiervan zo mogelijk bij het afgesproken onderzoek te gebruiken. Onderzoeksopzet De Inspectie van het Onderwijs heeft de opbrengsten beoordeeld op basis van de beschikbare opbrengstenkaarten 2007, 2008 en In vervolg op het gesprek met het bevoegd gezag is besloten een kwaliteitsonderzoek te doen naar eventuele tekortkomingen. Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Analyse van: - Notitie rendement onderbouw en bovenbouw - Notitie centraal examencijfers - Notitie Verschil SE-CE - Notitie taalbeleid Gomarus Scholengemeenschap - Zelfevaluatierapport Kwaliteit van Zorg - Visitatierapport leerlingenzorg - Verbeterplan leerlingenzorg - Zorgbeleidsplan Pagina 2 van 8

3 - Kwaliteitsbeleidsplan - Zelfevaluatierapport de gelukkige klas - Visitatierapport de gelukkige klas - Verbeterplan havo/vwo Het overzicht te beoordelen indicatoren VO, die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd. Gesprekken over de kwaliteit van het onderwijs en de kwaliteitszorg met de directie, deelteamleidersen zorgfunctionarissen. Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de bevindingen van het onderzoek besproken met het college van bestuur en de leden van de schoolleiding. De beschikbaarheid van de analyses, verbeterplannen en de visitatierapporten heeft ertoe geleid dat de inspectie zich bij dit onderzoek heeft kunnen beperken tot een verificatieonderzoek op: de indicatoren van het aspect kwaliteitszorg; de normindicatoren uit het waarderingskader van de inspectie van het onderwijs; de indicatoren betreffende de opbrengsten van de vwo-afdeling. Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek gebaseerd op het Toezichtkader Voortgezet Onderwijs Daarnaast is gebruik gemaakt van aanvullende normeringen die opgenomen zijn in de volgende notitie: Beslisschema aangepast arrangement VO van februari In het jaarwerkplan 2009 verantwoordt de inspectie welke wettelijke aspecten zijn onderzocht. Al deze documenten zijn te vinden op Opbouw rapport In hoofdstuk 2 zijn de bevindingen uit het onderzoek op het gebied van de onderwijskwaliteit en de wettelijke voorschriften weergegeven. Dit wordt gevolgd door een beschouwing waarin tekortkomingen worden toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer. Pagina 3 van 8

4 2. BEVINDINGEN Gomarus Scholengemeenschap afdeling vwo 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabel vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader voortgezet onderwijs. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. De inspectie heeft daarnaast onderzocht of wordt voldaan aan de naleving van enkele wettelijke voorschriften. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) Bij wet- en regelgeving is in de waardering tot uitdrukking gebracht of de school wel (ja) of niet (nee) voldoet aan de genoemde wettelijke vereisten. Resultaten 1.1 * De leerlingen behalen in de onderbouw het opleidingsniveau dat mag worden verwacht. 1.2 * De leerlingen lopen weinig vertraging op in de bovenbouw van de opleiding vwo. 1.3 * De leerlingen van de opleiding vwo behalen voor het centraal examen de cijfers die mogen worden verwacht. 1.4 * Bij de opleiding vwo zijn de verschillen tussen het cijfer voor het schoolexamen en het cijfer voor het centraal examen van een aanvaardbaar niveau. 5 Leerstofaanbod 2.1 * De aangeboden leerinhouden in de onderbouw voldoen aan de wettelijke vereisten. 2.2 * De aangeboden leerinhouden in de bovenbouw zijn dekkend voor de examenprogramma s. 2.3 * De school met een substantieel percentage taalzwakke leerlingen heeft bij alle vakken een aanbod aan leerinhouden dat past bij de talige onderwijsbehoeften van deze leerlingen. Schoolklimaat 4.4 * De school heeft inzicht in de veiligheidsbeleving van leerlingen en personeel en in de incidenten die zich op het gebied van sociale veiligheid op de school voordoen. Pagina 4 van 8

5 Schoolklimaat 4.7 * Het personeel van de school zorgt ervoor dat de leerlingen op een respectvolle manier met elkaar en anderen omgaan. 4.8 * De mentoren stimuleren het welbevinden en de motivatie van de leerlingen. Didactisch handelen 5.1 * De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof. 5.2 * De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 5.3 * De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. Zorg 7.1 * De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. Begeleiding 8.2 * De school voert de zorg planmatig uit. Kwaliteitszorg 9.1 De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. 9.6 De school waarborgt de kwaliteit van het schoolexamen en van andere toetsinstrumenten. 9.7 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. 9.8 De school draagt zorg voor de kwaliteit van het onderwijs gericht op bevordering van actief burgerschap en sociale integratie, met inbegrip van het overdragen van kennis over en kennismaking met de diversiteit van de samenleving. Wet- en regelgeving N1 Door of namens het bestuur is de vastgestelde schoolgids naar de inspectie gestuurd en deze schoolgids bevat de verplichte onderdelen (WVO art. 24a en 24c). N2 Door of namens het bestuur is het vastgestelde schoolplan naar de Pagina 5 van 8

6 Wet- en regelgeving inspectie gestuurd en dit schoolplan bevat de verplichte onderdelen (WVO art. 24 en 24c). N3 Door of namens het bestuur is het vastgestelde zorgplan van het samenwerkingsverband naar de inspectie gestuurd en dit zorgplan bevat de verplichte onderdelen (WVO art. 10h). N4 Door of namens het bestuur zijn het Examenreglement en het PTA naar de inspectie gestuurd en beide voldoen inhoudelijk aan de wettelijke vereisten (Eindexamenbesluit art. 31). N5 De geplande onderwijstijd voldoet aan de wettelijke vereisten (WVO art. 10, lid 2; 10b, lid 2; 10d, lid 2; 10f, lid 3a; 11c, lid 1b; 12, lid 5). 2.2 Beschouwing Algemeen beeld De kwaliteit van het onderwijs op de vwo-afdeling van Gomarus Scholengemeenschap is zwak vanwege de onvoldoende opbrengsten. De kwaliteit van het (vak)didactisch handelen, de zorg en begeleiding en het schoolklimaat is in orde. Drie indicatoren van de kwaliteitszorg zijn onvoldoende. De aanleiding voor dit onderzoek op de vwo-afdeling van Gomarus Scholengemeenschap is de onvoldoende opbrengsten die in deze afdeling zijn gerealiseerd. De inspectie constateert bij dit onderzoek dat team en directie de oorzaken van deze onvoldoende opbrengsten goed in beeld hebben gebracht en systematisch werken aan verbetering van opbrengsten en de tekortkomingen die in de visitatierapporten leerlingenzorg en de gelukkige klas zijn benoemd. Opbrengsten Voor de beoordeling van de eindexamenresultaten baseert de inspectie zich op de gemiddelde cijfers voor het centrale examen zoals weergegeven op de opbrengstenkaarten van 2007, 2008 en De cijfers die de leerlingen behalen bij het centraal examen zijn voldoende. De discrepantie tussen schoolexamencijfers en cijfers die bij het centraal examen worden behaald, is echter te groot. De ontwikkeling van de leerlingen wordt beoordeeld op basis van de gegevens over het rendement in de onderbouw (op basis van de positie van leerlingen in het derde leerjaar vergeleken met het advies van de basisschool) en het rendement van de bovenbouw (op basis van de onvertraagde voortgang van leerlingen vanaf het derde leerjaar tot het examen binnen hetzelfde schooltype) op de opbrengstenkaarten van 2007, 2008 en Voor de vwo-afdeling geldt het volgende resultaat: het rendement in de onderbouw is onvoldoende. Het rendement van de bovenbouw is daarentegen voldoende. De schoolleiding constateerde reeds dat de opbrengstenkaarten van de laatste twee jaar een dalende lijn lieten zien met betrekking tot het rendement van de onderbouw. Men verklaart de relatief grote afstroom in de havo/vwo-afdeling van de school uit de wijze waarop is omgegaan met de havo/vwo-adviezen die leerlingen vanuit het basisonderwijs meekregen. Omdat de school prioriteit gaf aan de versterking van de vwo-afdeling werden leerlingen te gemakkelijk geplaatst in de havo/vwo-afdeling van de school. Het docentencorps Pagina 6 van 8

7 was zich echter onvoldoende bewust van de noodzaak om de leerlingen uit te dagen tot maximaal haalbare prestaties. Daarbij kwam ook nog dat in de onderbouw van havo/vwo van deze zeer snel gegroeide school veelal nieuwe en onervaren docenten werkten. Op basis van diverse analyses heeft de school besloten om de contacten met het toeleverend basisonderwijs te versterken, de plaatsingscriteria aan te scherpen en vanaf leerjaar 1 homogene klassen in te richten. Met het havo/vwo-team is een scholings- en verbeterplan afgesproken dat moet leiden tot meer uitdagend onderwijs. Om de verschillen tussen de centraal examencijfers en de schoolexamencijfers tot een aanvaardbaar niveau terug te brengen, is het toetsbeleid sterk aangescherpt. Met de secties zijn concrete afspraken gemaakt over de wijze waarop de toetsen moeten worden samengesteld en over de normeringsprocedure. Tussen de directie en de secties vinden zeer regelmatig gesprekken plaats over dit onderwerp. De aanvaardbare norm is gesteld op 0,3. Daarnaast laat de school de schoolexamens structureel kritisch doorlichten Kwaliteitszorg Gomarus Scholengemeenschap beschikt over instrumenten die van belang zijn voor de opzet van een adequaat systeem van kwaliteitszorg. Er is een schoolplan dat uitgangspunt is voor beleid. De school maakt structureel werk van de bespreking van eindexamenresultaten, het houden van exitgesprekken en participeert in relevante samenwerkingsverbanden. Ook maakt de school deel uit van een samenwerkingsgroep Reformatorische Scholen die gezamenlijk identieke zelfevaluatie-instrumenten gebruikt. Deze instrumenten worden - nadat ze door de school op basis van door docenten, ouders en leerlingen verstrekte gegevens zijn ingevuld door een externe visitatiecommissie beoordeeld. De in visitatierapporten opgenomen - conclusies zijn voor de school leidraad voor de verbeterplannen die consequent worden opgesteld. De inspectie komt echter na bestudering van de documenten betreffende de planning en controle en op basis van de gesprekken en observaties in de school tot de conclusie dat het niveau van de kwaliteitszorg op onderdelen tekort schiet. Er bestaat op deze school geen integraal beeld van de eigen gerealiseerde en/of gewenste onderwijskwaliteit. De basis voor onderwijs dat kan worden afgestemd op de (individuele) onderwijsbehoeften van de leerling ontbreekt omdat de school bij toelating en plaatsing van de leerlingen de leerachterstanden onvoldoende in beeld brengt. Er zijn geen teamafspraken gemaakt over pedagogisch/didactisch handelen en het onderwijsbeleid waaraan docenten zich zouden moeten conformeren. Dat leidt ertoe dat er teveel moet worden vertrouwd op de individuele deskundigheid van de docenten voor het geven van goed onderwijs. Een bijzonder aandachtspunt voor de kwaliteitszorg vormt de uitwerking van artikel 17 van de Wet op het voortgezet onderwijs betreffende burgerschap en integratie. De school heeft de zorg voor de kwaliteit van het onderwijs gericht op bevordering van sociale integratie en actief burgerschap inmiddels uitgewerkt op basis van een binnen het reformatorisch onderwijs - vastgestelde visie. De activiteiten die in dit kader worden georganiseerd worden afgeleid van dit visiedocument. Evaluaties vinden onvoldoende plaats. Het is daarom niet duidelijk of de school haar doelen op dit gebied bereikt. Primair proces De inspectie heeft zich bij dit onderzoek beperkt tot verificatie van eerder vastgestelde oordelen op de normindicatoren uit de aspecten leerstofaanbod, onderwijsleerproces, schoolklimaat en zorg en begeleiding. Uit de beschikbare evaluatiedocumenten en uit de gesprekken blijkt de normindicatoren net als bij het vorige kwaliteitsonderzoek positief kunnen worden beoordeeld. Pagina 7 van 8

8 3. TOEZICHTARRANGEMENT De kwaliteit van het onderwijs van de vwo-afdeling van Gomarus Scholengemeenschap is als zwak beoordeeld omdat de opbrengsten onvoldoende zijn. Om deze reden kent de Inspectie van het Onderwijs aan de vwo-afdeling van Gomarus Scholengemeenschap een aangepast arrangement toe. Deze afdeling valt onder intensief toezicht. Met het bevoegd gezag is afgesproken dat de onderwijskwaliteit in juni 2011 weer van voldoende niveau is. De inspectie voert in september 2011 opnieuw onderzoek uit om na te gaan of de tekortkomingen zijn opgeheven. Er zijn geen tekortkomingen vastgesteld in de naleving van wettelijke voorschriften. Pagina 8 van 8