Beroepscode. Werken in de kinderopvang, Werken bij Kindercentrum Watergraafsmeer Amsterdam

Transcriptie

1 Beroepscode Werken in de kinderopvang, Werken bij Kindercentrum Watergraafsmeer Amsterdam Document: Beroepscode KCWA Versie: Januari 2017 Beheerder: Kwaliteitsmedewerker 1

2 Inhoud Inleiding De beroepscode voor medewerkers in de kinderopvang Hoofdstuk 1 Algemene uitgangspunten bij de beroepsuitoefening Hoofdstuk 2 De medewerkers in relatie tot het kind en de ouder Hoofdstuk 3 De medewerkers in relatie tot collega s en anderen Hoofdstuk 4 De medewerkers in relatie tot de samenleving Als er in deze Beroepscode Kinderopvang ouder staat, wordt ook de verzorger bedoeld. Als er medewerker staat, betreft dit iedere medewerker die bij KCWA werkzaam is. Tevens kan er onder medewerker, zowel een vrouwelijke als een mannelijke medewerker bedoeld worden. 2

3 Inleiding: De beroepscode van KCWA Wat is een beroepscode? In een Beroepscode voor het werken in de Kinderopvang staan gedragsregels die voorschrijven hoe je als professioneel werkende medewerker hoort te handelen. Eigenlijk legt een beroepscode vast wat professioneel handelen is. In de beroepscode staat omschreven hoe je je tijdens het werk hoort te gedragen: wat doe je wel en wat doe je niet. Een beroepscode is géén taak/functieomschrijving. Er staat dus niet in welke taken je allemaal binnen je functie hoort te doen. Een beroepscode zegt hoe je je als beroepsbeoefenaar hoort te gedragen. Het gaat over beroepsmentaliteit, integriteit en stelt de normen en waarden vast die voor het werken bij KCWA gelden. In feite legt de beroepsgroep met de beroepscode zichzelf een aantal regels op. Maar de beroepscode zorgt er ook voor dat de kinderen en hun ouder(s), de leidinggevenden, het management van de organisaties en alle andere professionals weten welke uitgangspunten medewerkers tijdens hun werk hanteren. De beroepscode kan niet voor iedere medewerker en voor elke situatie gedetailleerd voorschrijven hoe er moet worden gehandeld. De beroepscode geeft een aantal algemene regels en richtlijnen. Je moet als medewerker zelf, op basis van de gestelde regels en richtlijnen in deze beroepscode, in elke specifieke praktijksituaties de beste aanpak kiezen. Waarom een beroepscode? Medewerkers in de kinderopvang zijn zich steeds bewuster van hun belangrijke plaats in de praktijk van de kinderopvang en de daarbij behorende verantwoordelijkheid. Dit getuigt van professionaliteit. De beroepscode is nadrukkelijk bedoeld als middel om kwaliteit van de beroepsuitoefening in de kinderopvang te bewaken en te vergroten. Bij de toepassing van de beroepscode gaat het tenslotte om het waarborgen van de kwaliteit in de meest brede zin van het woord. Daarnaast speelt de beroepscode een rol in het voorkomen van ongewenst gedrag van medewerkers die het aanzien van het beroep kunnen schaden. Voor (pedagogisch) medewerkers in opleiding kan de beroepscode een hulpmiddel zijn bij de afweging het beroep te kiezen. 3

4 Voor wie is de beroepscode? De beroepscode is bedoeld voor alle (pedagogisch) medewerkers die binnen KCWA werken op professionele wijze werkzaam zijn. Met professioneel wordt bedoeld dat het beroep op basis van deskundigheid en bekwaamheid wordt uitgeoefend. Ook (pedagogisch) medewerkers die nog in opleiding zijn, kunnen de beroepscode als uitgangspunt voor hun handelen nemen. De beroepscode geldt dus ook voor alle werknemers die werkzaam zijn in de staf van de kinderopvangorganisatie. Zij zijn niet direct bezig met het pedagogisch werk, maar hebben wel intercollegiale en oudercontacten. De betekenis van de beroepscode in de maatschappij De beroepscode is geen wet. Wel heeft de code een relatie met bestaande wet- en regelgeving. De bepalingen van de beroepscode zijn opgesteld in de geest van bijvoorbeeld de Internationale Rechten van het Kind, die door Nederland zijn onderschreven en waar de Wet kinderopvang in belangrijke mate op leunt. Ook in de Nederlandse grondwet staan allerlei bepalingen die invloed hebben op de inhoud van de beroepscode. De vrijheid van meningsuiting of de vrijheid van godsdienst bijvoorbeeld zijn belangrijke grondbeginselen van onze rechtspraak. Uitvoering geven aan deze grondrechten levert wel eens dillema s op. Het is aan de rechter om uit te maken wat in bepaalde situaties het zwaarst weegt. In onze beroepscode staat wat binnen de beroepsgroep wordt aanbevolen en daarmee algemeen is geaccepteerd. In allerlei situaties kunnen verschillende belangen spelen die op het eerst gezicht met elkaar in tegenspraak zijn. Dat speelt bijvoorbeeld op het moment dat een kind of een ouder een wens heeft waarvan de medewerker weet dat daarop ingaan niet goed zou zijn voor het kind. De medewerker maakt in zo n situatie een afweging wat de beste oplossing voor die situatie zou kunnen zijn. Het gebruik van de code in de praktijk van KCWA. De beroepscode Kinderopvang is in 1998 opgesteld door de pedagogisch medewerker van ABVAKABO FNV. Medio 2009 is de code geactualiseerd en besproken in de landelijke adviescommissie van pedagogisch medewerkers van ABVAKABO FNV. De code is toen aangescherpt op basis van de actuele eisen en kennis van de sector. Deze aangescherpte beroepscode is daarna voorgelegd aan experts uit de sector en verder aangevuld. Vervolgens is de beroepscode goedgekeurd en definitief vastgesteld door de landelijke adviescommissieleden van ABVAKABO FNV. 4

5 Hierdoor is er sprake van een landelijke vastgestelde beroepscode die geldt voor onbepaalde tijd. Om de paar jaar wordt bekeken of er redenen zijn om de code te herzien. Dit document bevat de beroepscode die specifiek geldt voor het werken binnen KCWA. Deze beroepscode is gebaseerd op de algemeen geldende beroepscode voor de Branche Kinderopvang. Er zijn enkele zaken aan toegevoegd die we specifiek voor KCWA heel belangrijk vinden. Als je bij KCWA komt werken, ben je verplicht deze code te bestuderen en te ondertekenen bij aanvang van je contract. Je verbindt je hiermee aan de code. Als je je niet kunt vinden in de strekking van de code, is het voor alle partijen niet wenselijk om jezelf te verbinden aan KCWA. Tot slot De tekst van de code met de bijbehorende toelichtingen en voorbeelden zijn bewust positief geformuleerd waar dat kan. Van een aantal normen is de tekst negatief geformuleerd. Dat gaat om normen die aangeven wat in een goede praktijkvoering absoluut als ongewenst gezien. 5

6 Hoofdstuk 1: Algemene uitgangspunten bij de uitoefening van je beroep in de Kinderopvang. 1.1 De medewerker verzorgt en begeleidt het kind met respect, zónder onderscheid te maken in levensbeschouwing, waarden, normen en gewoonten van het kind en de ouder. Elk gezin heeft een eigen cultuur. Elke cultuur heeft zijn eigen waarden en normen. Ieder kind heeft zijn eigen integriteit. De medewerker zorgt voor een sfeer op de opvang, waarbinnen elk kind zich thuis voelt. Bij de plaatsing van een kind bespreekt de medewerker met de ouder(s) en het kind welke zaken, die te maken hebben met ieders waarden en normen, belangrijk zijn. Zij/Hij bespreekt hoe daar binnen de kinderopvangorganisatie rekening mee kan worden gehouden. De medewerker zorgt ervoor dat een dialoog ontstaat waarbij respect voor ieders opvattingen voorop staat. 1.2 De medewerker houdt vertrouwelijke informatie die hij/zij tijdens uitoefening van zijn/haar beroep krijgt, geheim. Over het algemeen verstrekt de medewerker alleen informatie aan anderen (buiten collega s en leidinggevenden ) die voor de directe beroepsuitoefening van belang is. Wachtwoorden worden niet uitgewisseld. Je hoort als pedagogisch medewerker van een moeder dat haar man ernstig ziek is. Je bespreekt dit met de betrokken collega s en de manager, die te maken hebben met de begeleiding van de kinderen van de ouders. Je vertelt het niet aan andere collega s, die niets met de situatie te maken hebben. Je hoort in een individueel gesprek van je collega dat zij eerder gaat stoppen met werken in verband met een gecompliceerde zwangerschap. Daardoor kan ze haar deel in jullie gezamenlijk project niet afronden. Als je je andere collega s ziet houdt je je mond over het voortijdse verlof en/of de reden daarvan. Deze informatie zal je zwangere collega op haar eigen moment mededelen; dat is niet aan jou. 1.3 De medewerker oefent haar/zijn beroep uit op basis van deskundigheid. De medewerker kent de grenzen van zijn/haar beroep. De medewerker handelt bewust op grond van de kennis en ervaring die zij/hij in de opleiding en in de praktijk heeft opgedaan. Zij/hij kan vanuit die kennis en ervaring haar handelen altijd verantwoorden en bespreekbaar maken. 1.4 De medewerker werkt mee aan de ontwikkeling en waardering van het beroep en aan de eigen professionalisering, in relatie tot relevante maatschappelijke ontwikkelingen. Zo 6

7 nodig past de medewerker haar/zijn beroepsuitoefening hier op aan. De medewerker zorgt ervoor dat zij/hij bij blijft in haar/zijn vakgebied binnen de Kinderopvang en is bereid zich door middel van scholing verder te bekwamen. Het beroep van (pedagogisch) medewerker in de kinderopvang is sterk in beweging. De maatschappij verwacht steeds meer professionalisering en er zijn veel initiatieven die de kwaliteit van de dienstverlening verhogen. Op basis van hun opleiding en praktijkervaring dragen (pedagogisch) medewerkers hieraan bij. De medewerker Kinderopvang is op grond van maatschappelijke ontwikkelingen en de daaruit voortvloeiende veranderende wet- en regelgeving actief bezig met de ontwikkeling van haar/zijn beroep. Het bijwonen van bijscholingen, bezoeken van vakbeurzen, het bijhouden van vakliteratuur en het bezig zijn met structurele pedagogische of administratieve (Flexkids) vernieuwing, zijn daar voorbeelden van. De medewerker Kinderopvang levert zo een bijdrage aan een juist beeld van het beroep. Zij/hij laat zien dat de beroepsbeoefenaren in de kinderopvang open staan voor veranderende opvattingen en de eventuele gevolgen hiervan op het beleid. (Dat doen ze bijvoorbeeld door vernieuwende pedagogische visies kritisch te beoordelen en zo nodig het pedagogisch beleid daarop aan te passen.) 1.5 De medewerker is verantwoordelijk voor haar/zijn eigen beroepsmatig handelen en legt daarover verantwoording af. Van de medewerker mag worden verwacht dat ze/hij, op basis van haar/zijn professionele deskundigheid, in staat is om haar/zijn beroepsmatig handelen vorm te geven. Zij/Hij kan uitleggen op basis van welke argumenten zij/hij voor een bepaalde aanpak of handelwijze heeft gekozen. Als anderen haar/hem opdrachten verstrekken, toetst ze/hij of deze inzichten in overeenstemming zijn met de algemeen aanvaardbare normen van het beroep, zoals deze onder andere in deze beroepscode en in wet- en regelgeving zijn beschreven. Je bent pedagogisch medewerker op een vaste groep en krijgt van een ouder het verzoek om krachtig op te treden als het kind niet direct luistert. Desnoods moet er maar een straf worden gegeven, aldus de ouder. Als pedagogisch medewerker ga je op dat moment in gesprek met deze ouder. Je geeft aan dat je niet kan voldoen aan dit verzoek en legt uit hoe de aanpak is 7

8 bij ongewenst gedrag binnen KCWA. Je vraagt door op de ervaringen die de ouder thuis met het kind heeft, en geeft indien gevraagd, tips over positief stimuleren. 1.6 De medewerker gedraagt zich zodanig dat het aanzien en het vertrouwen in het beroep behouden blijft. De medewerker heeft een professionele houding en is bewust van haar/zijn verantwoordelijkheden ten opzichte van het kind, de ouder(s), de organisatie en haar beroep. Zij/Hij geeft de ouder(s) het vertrouwen dat het kind in goede handen is door kennis van zaken te tonen, vakkundig te handelen en de privacy te waarborgen. Je bent leidinggevende en krijgt te maken met een vechtscheiding tussen de ouders van een kind van een van jouw groepen. Het kind vertoont agressief gedrag op de opvang, en de pedagogisch medewerkers hebben je om hulp gevraagd. Een andere ouder van dezelfde groep neemt contact met je op, om haar beklag te doen over het gedrag van het agressieve kind, jegens haar eigen kind. De ouder vraagt aan jou of jij de achtergrond van het gedrag kent. Je legt uit dat je daarover geen informatie kan geven (privacyreglement), maar dat je in gesprek bent met de ouders van het agressieve kind. Je bespreekt het gedrag van het kind alleen met diens ouder(s) en probeert met hen tot een oplossing te komen. 1.7 De medewerker communiceert in de afgesproken voertaal, en op professionele wijze met zijn/haar omgeving (ouders, collega s, meerderen, kinderen). De medewerker communiceert in het Nederlands en op normaal volume met zijn/haar omgeving. De medewerkers laat zich niet verleiden te schelden, te vloeken of te schreeuwen tegen collega s, kinderen of (in bijzijn van/)tegen ouders. De medewerker geeft en ontvangt feedback op een professionele wijze. Soms kunnen persoonlijke emoties meegenomen worden de werkvloer op. Of ontstaat er een emotionele reactie op een situatie op de werkvloer. Op zo n moment bewaakt de medewerker zijn professionaliteit, door een time-out te vragen of door hulp te zoeken bij een collega of leidinggevende voor het verwerken en professioneel verwoorden van deze emoties. De medewerker past er in alle gevallen op zijn persoonlijke emoties in te zetten in communicatie met een ander. 8

9 Hoofdstuk 2: De medewerker in relatie tot het kind en de ouder. 2.1 De medewerker gaat een professionele klant-medewerkerrelatie met het kind en diens ouder(s) aan. Klantgerichtheid De medewerker probeert zoveel mogelijk met de ouder mee te denken: klant- en vraaggericht. Dat betekent dat de medewerker zo flexibel mogelijk op de vraag van de ouder in probeert te springen. Hij/zij denkt in mogelijkheden en probeert belemmeringen creatief en doeltreffend op te lossen. De medewerker gedraagt zich daarbij dienstverlenend, en laat persoonlijke meningen, emoties of belangen achterwege. Deskundigheid in combinatie met Pedagogisch Beleid De pedagogisch medewerker voedt het kind op gedurende een periode dat de ouder(s) daar zelf niet beschikbaar voor is (zijn). De pedagogisch medewerker doet dit op grond van haar/zijn deskundigheid en gebruikt daarbij onder andere het pedagogisch beleid van de organisatie. De pedagogisch medewerker vertelt het kind en de ouder(s) wat zij doet en licht zo nodig nog eens toe, hoe haar/zijn handelen conform het pedagogisch beleid is. Kinderparticipatie De pedagogisch medewerker neemt kinderparticipatie serieus en betrekt de mening van kinderen in haar/zijn afwegingen. 2.2 De pedagogisch medewerker zorgt ervoor dat de verzorging en begeleiding zo veel mogelijk wordt afgestemd op de wensen en behoeften van het kind. Zij communiceert hierover met de ouder van het kind, zodat afstemming plaatsvindt met de opvoedingssituatie thuis. De pedagogisch medewerker stelt, voor zover mogelijk en binnen de grenzen van het pedagogisch beleid, samen met de ouder(s) en het kind de behoefte aan verzorging en begeleiding vast. Als het kind niet geheel of gedeeltelijk kan aangeven wat het wil, overlegt de pedagogisch medewerker alleen met de ouder(s). Het kind, hoe jong ook, geeft met zijn of haar gedrag signalen af waaruit men kan opmaken dat het kind iets wil of niet wil. Naarmate het kind groeit, is het beter in staat om weloverwogen beslissingen te nemen. De pedagogisch medewerker gaat daarom in haar professionele beroepsuitoefening in eerste instantie uit van de behoefte van het individuele kind. Op basis van systematische observatie en interpretatie van het gedrag van het kind geeft zij/hij invulling aan de verzorging en begeleiding. 9

10 Daarbij houdt zij/hij rekening met de mate waarin het kind verantwoordelijkheid kan dragen voor het eigen doen en laten. Ook kan het voorkomen dat de ouder(s) een andere begeleiding en verzorging wenst (wensen ) dan het kind en/of de pedagogisch medewerker willen. Als er verschil van inzicht tussen de pedagogisch medewerker en het kind en/of de ouder(s) bestaat over de wenselijke verzorging en begeleiding, zal de pedagogisch medewerker dit bespreekbaar maken. Zij zal dit zo nodig bespreken met collega s en haar leidinggevende. Een peuter heeft behoefte aan slaap tussen de middag. De ouders geven aan dat ze liever willen dat het kind niet rust, want anders slaapt het s avonds niet. In de loop van de dag is het kind oververmoeid, en heeft het duidelijk behoefte aan slaap. De pedagogisch medewerker brengt het kind naar bed, en geeft later uitleg aan de ouders over handelswijzen en de motieven daarvoor. Kinderen in de buitenschoolse opvang maken samen met de pedagogisch medewerkers een programma voor de laatste week voor Kerst. Hierbij wordt veel aandacht besteedt aan de interesse en voorkeuren voor bepaalde activiteiten van de kinderen. Dit, samen met de professionele inbreng van de medewerkers, wordt gebruikt om te komen tot een uitdagend en vernieuwend weekprogramma. De pedagogisch medewerker houdt zoveel mogelijk rekening met de inbreng van de kinderen, maar zorgt er tevens voor dat de veiligheid gewaarborgd blijft. 2.3 De medewerker is zich bewust van haar/zijn machtspositie (geestelijk en lichamelijk ) en dient zich zo te gedragen dat er geen schade aan het psychische en lichamelijk welbevinden van het kind wordt toegebracht. Zij/Hij respecteert de autonomie van het kind en stelt in haar/zijn handelen het kind centraal. Iedere medewerker die werkzaam is in de Kinderopvang heeft een voorbeeldfunctie, en is verantwoordelijk voor het waarborgen van de sociale, fysieke en emotionele veiligheid van het kind. De medewerker is verantwoordelijk voor het op de juiste manier toepassen van bijvoorbeeld het stimuleren van positief gedrag en het omgaan met ongewenst gedrag. De medewerker bewaakt altijd de eigen grenzen en emoties in de relatie tot het kind. De medewerker is zich te allen tijde bewust van haar/zijn machtspositie en weet hier integer mee om te gaan. Een medewerker krijgt te maken met een druk en vervelend kind wat eerder op de buitenschoolse opvang komt dan de andere kinderen. Hij/zij heeft het kind toen toch wat harder dan normaal toegesproken, en hardhandig op zijn plek gezet. Toen pas luisterde het kind. 10

11 De medewerker brengt de situatie tijdens een overlegmoment ter sprake bij collega s, en vraagt feedback en advies over diens handelswijze. De medewerker benut haar/zijn collega s om op zijn/haar eigen gedrag te reflecteren. 2.4 De medewerker gaat in werk- en privésituaties geen emotionele afhankelijkheidsrelatie met kinderen en ouder(s) aan. De medewerker toont betrokkenheid met behoud van afstand. De medewerker realiseert zich dat zij/hij op basis van haar/zijn beroepsuitoefening een professionele relatie aangaat met kinderen en ouder(s). Zij/Hij zorgt voor de juiste combinatie van professionele afstand en betrokkenheid ten opzichte van de kinderen en de ouder(s). Soms ontstaan er mogelijk verwarrende situaties, waarbij de professionele rolverdeling tussen de pedagogisch medewerker en het kind en de ouder(s) onder druk komen te staan. De pedagogisch medewerker onderneemt dan actie om de relatie professioneel te houden. De ouders van een kind willen het kind plaatsen in de opvang waar een medewerker werkt, die al bevriend is met de ouders, voordat er sprake is van plaatsing. Of er ontstaat na plaatsing van een kind, vriendschappelijk contact tussen de ouders van een kind en een medewerker, dat zich ook buiten de opvang wil afspelen. Of de ouders vragen de medewerker om bij hen thuis te komen oppassen op het kind. Ook kan het voorkomen dat een medewerker klant is bij de ouder (bijvoorbeeld: huisarts/tandarts/advocaat). Tot slot kan er ook een (klein)kind of verder familielid van een medewerker geplaatst worden binnen de organisatie waar de medewerker werkt. In al deze situaties kan het moeilijk zijn, om de juiste beroepshouding te blijven hanteren. Het is noodzakelijk dat de medewerker ervoor zorgt dat de professionele relatie gevormd of in stand gehouden wordt. Dit doet de medewerker door rolverwarring tijdig te signaleren en bespreekbaar te maken met zijn/haar team en de betrokken ouders en kinderen. Tijdens deze bespreking dienen er goede afspraken gemaakt te worden die recht doen aan alle betrokkenen. Deze afspraken worden vervolgens gecommuniceerd aan de omliggende collega s, opdat iedereen het voor iedereen helder is hoe er gewerkt zal worden. 2.5 Indien de medewerker vermoedt dat er sprake is van kindermishandeling, informeert zij/hij de bevoegde instanties volgens de opgestelde Meldcode Kindermishandeling en Seksueel Misbruik. De medewerker neemt maatregelen om het kind te beschermen, indien er acuut gevaar is voor het psychische en lichamelijke welbevinden van het kind. Ieder kind verdient het om beschermd te worden tegen anderen, die het kind, lichamelijk, geestelijk of seksueel mishandelen. De medewerker Kinderopvang is echter niet opgeleid om mishandeling formeel vast te stellen. De medewerker moet wel voldoende deskundig zijn om signalen van 11

12 kindermishandeling op te vangen en moet kunnen omgaan met (vermoedens van ) kindermishandeling. Als een medewerker hieraan twijfelt, dan dient zij/hij te worden bijgeschoold. Het komt voor dat een medewerker gedrag van een kind waarneemt of andere signalen krijgt die een gevoel van onbehagen oproepen (het zogenaamde onderbuikgevoel ). Op basis van haar/zijn getrainde vaardigheid om gericht en systematisch te kunnen observeren en haar kennis over afwijkend gedrag, kan de medewerker daarbij een vermoeden hebben van kindermishandeling. Zij/Hij zal volgens het protocol Meldcode handelen en met collega s en aandachtsfunctionaris overleggen. Indien zij/hij bij hen geen gehoor krijgt, is zij/hij toch verantwoordelijk om dergelijke vermoedens met de bevoegde instanties te bespreken of formeel te melden. Wanneer de medewerker ziet dat haar/zijn collega op een ongebruikelijke wijze met kinderen omgaat, stelt zij/hij de betreffende collega vragen over de manier van handelen. Als de uitleg van de collega haar/hem niet geruststelt, bespreekt zij/hij dit met haar leidinggevende. De beroepscode stelt daarbij dat bij ieder geval waarin een medewerker kindermishandeling vermoedt (of dit nu door ouder/verzorger/collega/kind is), hij/zij verplicht is naar de Meldcode te handelen. KCWA beschikt over een uitgebreide Meldcode Kindermishandeling en Seksueel Misbruik. Deze is te vinden in ieder handboek, dat op elke groep te vinden is. Van de medewerker wordt verwacht dat hij/zij de eerste route uit de meldcode uit het hoofd kent. Het melden van vermoedens van kindermishandeling aan mensen in de omgeving van het kind, vraagt om zeer zorgvuldig handelen. Onzorgvuldig handelen kunnen de positie en de privacy van alle betrokkenen ten onrechte ernstig schaden. Hoewel het in de praktijk logisch is om ook met de leidinggevende over dergelijke vermoedens te spreken, houdt de medewerker altijd de eigen beroepsverantwoordelijkheid om te beslissen of hij/zij advies vraagt aan het AMK of zelfs formeel melding doet bij het AMK. 2.6 De medewerker houdt vertrouwelijke informatie die ze van en over het kind en diens ouder(s) geheim. De medewerker houdt zich aan het privacyreglement van de kinderopvangorganisatie. Vanzelfsprekend praat de pedagogisch medewerker niet over het kind of de ouder(s), waar andere ouders bij aanwezig zijn als het over vertrouwelijke onderwerpen gaat. Ook bespreekt de medewerker geen vertrouwelijke informatie van de organisatie met ouder(s) en/of kinderen. Een ouder belt met een klacht. De medewerker is het eigenlijk helemaal eens met de ouder, en zou de ouder gelijk willen geven. De medewerker hoort de klacht aan en belooft 12

13 het met de manager te bespreken. De medewerker laat niet blijken dat hij/zij ook bezorgd of gefrustreerd is. De medewerker gebruikt internet en social media niet als uitlaatklep voor frustraties over ouders. Hij/zij is zich altijd bewust van de privacy van ouders en kinderen. 2.7 De medewerker verzamelt de gegevens over het kind en zijn situatie, die van belang zijn bij de professionele beroepsuitoefening. Tijdens de beroepsuitoefening krijgt de pedagogisch medewerker informatie van en over het kind en de ouder(s). Veel van die informatie is niet direct nodig voor de verzorging en begeleiding van het kind. De medewerker let erop dat er geen gegevens worden verzameld die niet belangrijk zijn voor de beroepsuitoefening. De medewerker kent de gevoeligheden bij gescheiden ouders. Zij/hij kent de gemaakte afspraken en houdt zich aan de rechterlijke uitspraak. De medewerker is alert op de informatie die zij/hij verstrekt aan de ouders en alert op aan wie zij/hij het kind meegeeft. De medewerker geeft het kind mee aan de ouder(s) conform de wettelijke afspraken en rechten. 2.8 De medewerker is mede verantwoordelijk voor het bijhouden van een gedegen en compleet kinddossier. De medewerker geeft het kind of diens ouder(s) de mogelijkheid om vastgelegde informatie in te zien en eventueel te verbeteren overeenkomstig de bepalingen in geldende privacywetgeving. Ouders hebben het recht om verslagen over hun kind in te zien. De medewerker zorgt ervoor dat zij/hij gegevens over het kind zo objectief mogelijk vastlegt. 13

14 Hoofdstuk 3: De pedagogisch medewerker in relatie tot collega s en anderen. 3.1 De medewerker verstrekt alleen informatie over het kind en diens ouder(s) aan derden alleen na toestemming van het kind of diens ouder(s). Het kind en de ouder(s) hebben recht op privacy en maken in de regel zelf uit of er informatie over het kind kan worden verstrekt aan derden. Elke groep heeft een Ipad waarmee foto s gemaakt kunnen worden. Ouders geven toestemming voor het plaatsen van de foto s op website of nieuwsbrief. Je neemt nooit foto s van kinderen met je eigen mobiel. Ook het delen van foto s van kinderen in je privé leven is niet toegestaan (denk hierbij aan facebook of andere social media). Een nieuwe leerkracht van een naburige school, vermoedt dat er thuis problemen zijn met het kind. De leerkracht richt zich tot de Buitenschoolse Opvang met de vraag om informatie te verstrekken. De medewerker wijst het verzoek af. De medewerker zal alleen informatie verstrekken als er expliciet toestemming is verleend door de ouders en/of het kind. 3.2 De medewerker probeert altijd zo ondersteunend mogelijk voor zijn/haar collega s te zijn. De medewerker heeft een alerte, en behulpzame houding naar zijn/haar collega s. Daar waar behoefte is, zal de medewerker altijd ondersteunend proberen te zijn, door mee te denken, of bij een calamiteit- taken kortstondig waar te nemen. We hebben verantwoordelijkheid voor iedereen. Het brandalarm gaat af. Een stafmedewerker ziet dat het een pedagogisch medewerker niet goed lukt om alle kinderen te kalmeren en naar buiten toe te manoeuvreren. De stafmedewerker gaat direct naar de pedagogisch medewerker toe en vraagt waar hij/zij mee kan helpen. 3.4 De medewerker spreekt zijn/haar collega aan op zijn/haar verantwoordelijkheden en professioneel gedrag, indien de collega nalatig of indiscreet gedrag vertoont. Als je toelaat dat je collega ongewenst, onverantwoordelijk of onbehoorlijk gedrag vertoont, dan ben je in feite medeplichtig aan dit gedrag en de gevolgen er van. In je 14

15 beroepsuitoefening neem je de verantwoordelijkheid om je collega indien nodig op respectvolle wijze feedback te geven over diens ontoelaatbare of onjuiste gedrag. Je biedt daarmee je collega op professionele wijze een handreiking om zijn/haar gedrag te corrigeren. Mocht de aangesproken collega het ongewenste gedrag blijven herhalen, dan neem de signalerende medewerker de verantwoordelijkheid om de leidinggevende op de hoogte te brengen van zijn/haar zorgen. Je feedback zet je in geen geval op social media. Door het op social media te zetten, geef je de collega geen mogelijkheid om een reactie te geven. Daarnaast kan iedereen meelezen en kan de feedback zo een stuk groter worden dan het misschien in eerste instantie bedoelt was. Dit brengt ook schade aan de organisatie met zich mee. Meer informatie over positief en ongewenst gebruik van social media is terug te vinden in de werkinstructie Gebruik van social media (personeelshandboek). 3.5 De medewerker steunt collega s die nadelige gevolgen ondervinden doordat zij zich overeenkomstig de beroepscode gedragen. Een individuele medewerker Kinderopvang is onderdeel van de beroepsgroep. De beroepsgroep en de individuele leden zijn medeverantwoordelijk voor het aanzien van het beroep in de maatschappij. De pedagogisch medewerker komt op voor de belangen van de beroepgroep of individuele leden, als deze nadelige gevolgen ondervinden doordat zij zich overeenkomstig de beroepscode gedragen. 3.6 De medewerker die, op basis van haar/zijn levensovertuiging, waarden en normen en/of beroepsopvatting, in conflict komt met zichzelf door medewerking aan bepaalde handelingen, heeft de verantwoordelijkheid om de handelingen over te dragen aan collega s. Binnen de kinderopvang kunnen situaties voorkomen die medewerker in conflict brengen met zichzelf. De medewerker kan hierdoor in ( ernstige ) gewetensnood raken. Zij/Kan kan niet verplicht worden om de handelingen die dit veroorzaken uit te voeren. Wel moet ze ervoor zorgen dat binnen de organisatie een oplossing komt, zodat een juiste beroepsuitoefening niet wordt belemmerd. De medewerker die vanuit zijn levensovertuiging aanwezig wil zijn bij een Joodse Bruiloft van een dierbaar familielid, gaat in overleg met de leidinggevende om te kijken of de werkdagen zo gepland kunnen worden dat dit voor beide partijen het best haalbaar is. 15

16 De pedagogisch medewerker van het KDV wordt geconfronteerd met het plan dat zij een groot aantal kinderen van de groep, binnen de wettelijke norm, moet begeleiden tijdens een uitstapje naar het park. Ze geeft aan dat ze niet kan zorgen voor voldoende toezicht op de kinderen, en dat ze niet verantwoordelijk wil en kan zijn voor de begeleiding zonder dat er extra personeel aanwezig is. Het gevolg is dat het uitstapje naar het park wordt uitgesteld, naar een moment dat er wel voldoende personeel beschikbaar is. 3.7 De medewerker maakt in de samenwerking met collega s, leidinggevenden en anderen geen onderscheid in levensbeschouwing, waarden, normen en gewoonten. Iedere collega, leidinggevende of andere medewerker van KCWA wordt op eenzelfde professionele manier benaderd. De medewerker sluit geen collega s uit, en al helemaal niet op basis van religie, privé-overtuigingen of levenswijzen. Discrimineren, pesten of kleineren is ontoelaatbaar. Mocht je getuige of slachtoffer zijn van pestgedrag, handel dan conform Beroepscode 3.4 èn betrek de manager bij de situatie. Je kunt ook handelen door een vertrouwenspersoon te benaderen. 3.8 De medewerker is zich bewust van het verschil tussen een collegiale relatie en een vriendschappelijke relatie. De medewerker voorkomt belangenverstrengeling door het onzorgvuldig communiceren van informatie. Ook zorgt de medewerker er voor dat andere collega s geen hinder of voorkeursbehandeling ervaren, op het moment dat beide medewerkers op de werkvloer staan. Het kan voorkomen dat de medewerker naast een collegiale relatie ook een vriendschappelijke- of liefdesrelatie ontwikkelt met een collega. De medewerker voorkomt belangenverstrengeling door zorgvuldig met de (in vertrouwen gekregen) informatie om te gaan, wanneer hij met zijn/haar collega in de privé-sfeer is. De medewerker voorziet de collega in een privé-setting nooit van informatie, waarvan nog niet officieel is afgesproken dat deze informatie verstrekt mag worden. Elke handeling die vermenging van zakelijke- en privébelangen kan veroorzaken, dient vermeden te worden om belangenverstrengeling te voorkomen. Deze regel houdt in dat, zonder persoonlijk belang, betrouwbaar en professioneel moet worden gehandeld. Indien er een situatie is waarbij belangenverstrengeling een rol speelt, dient dit gemeld te worden bij de direct leidinggevende. De leidinggevende bekijkt of de werkzaamheden kunnen worden voortgezet. Probeer belangenverstrengeling te voorkomen. Laat jezelf niet voortrekken of trek diegene met wie je een relatie hebt niet voor. Hierdoor krijg je onenigheid en roddels op de werkvloer. De medewerker van het secretariaat hoort tijdens een werkoverleg dat een collega moeite heeft met de werkwijze van een pedagogisch medewerker, en daarover in conflict is met die pedagogisch medewerker. De medewerker van het secretariaat heeft een relatie met deze genoemde pedagogisch medewerker. Eenmaal thuis op de bank besluit de 16

17 medewerker dit voorval niet te bespreken met zijn/haar geliefde. De medewerker van het secretariaat laat het aan zijn/haar collega over, om het conflict met zijn/haar geliefde zelf op te lossen. 3.8 De medewerker heeft een pro-actieve houding. De medewerker heeft een alerte, kritische blik op zijn/haar werk, werkwijze, en dat van zijn/haar collega s. De medewerker signaleert knelpunten in de eigen werkzaamheden en de organisatievoering, en maakt deze bespreekbaar bij collega s, of leidinggevende, om problemen te voorkomen of op te lossen. De medewerker signaleert, meldt of lost op. Vluchten of negeren van problemen zijn niet professioneel; met niet-melden ben je medeverantwoordelijk voor het ontstaan of in stand houden van ongewenste situaties. De medewerker blijft alert op de kwaliteit van zijn of haar werkzaamheden, en van de organisatie. De medewerker gaat in overleg met de betrokken collega, coördinator, staflid of leidinggevende af, als hij/zij verbetering van kwaliteit nodig vindt of als hij/zij behoefte heeft aan meer ondersteuning. 3.7 De medewerker werkt samen met en staat open voor haar collega s. Pedagogisch medewerkers staat open voor de suggesties van collega s en moeten kritisch beoordelen of deze suggesties een verbetering van de werkwijze kunnen zijn. De pedagogisch medewerker is in staat om op professionele manier feedback te geven, èn te ontvangen. Een stagiaire heeft een andere verantwoordelijkheid voor de gang van zaken binnen de organisatie, dan een gediplomeerd medewerker. In de samenwerking is het logisch dat een nieuw idee van een stagiaire net zo serieus genomen wordt, als een voorstel van een meer ervaren collega of leidinggevende. 3.8 De stagebegeleider biedt stagiaires/ leerlingen de mogelijkheid het beroep binnen het werkveld te leren. Zij/Hij draagt er zorg voor dat een stagiaire/leerling werkt in de geest van beroepscode. De stagebegeleider stimuleert een goed leerklimaat voor de stagiaire/ leerling. De begeleider zorgt ervoor dat een leerling/ stagiaire de kans krijgt om de leerdoelen te halen, voor zover dit binnen de stagesituatie mogelijk is. Onder verantwoordelijkheid van de stagebegeleider krijgt de stagiaire de mogelijkheid om alle facetten van het vak te leren voor zover de stagiaire daar op basis van haar theoretische kennis en vaardigheden aan toe is. De stagebegeleider is deskundig in het begeleiden van stagiaire, en voldoet aan de door Calibris gestelde eisen voor het begeleiderschap. 3.9 De medewerker werkt mee aan de verwezenlijking van de doelstelling(en) van de organisatie voor kinderopvang en de ontwikkeling van het beleid. 17

18 De medewerker kent de doelinstelling(en) van de organisatie en kan zich erin vinden. Zij/Hij levert een actieve bijdrage door, op basis van haar/zijn professionele deskundigheid, belangrijke ontwikkelingen onder de aandacht van de organisatie te brengen. De medewerker neemt plaats in een werkgroep of commissie die tot taak heeft om een verbeterplan voor bijvoorbeeld het buitenspeelbeleid of het opnemen van verlofuren te schrijven De organisatie is verantwoordelijk voor het zorgen voor een veilig werk- en communicatieklimaat. Directie, leidinggevenden en kwaliteitsmedewerker houden zich actief bezig met de werk- en teamsfeer op de werkvloer. Zij signaleren knelpunten, spanningen en conflicten tijdig, en handelen adequaat en consequent hierop. Ze geven zelf het goede voorbeeld in het waarborgen en verzorgen van een goede teamgeest, en communicatielijnen. Ze geven zelf het goede voorbeeld in feedback geven en ontvangen. Het management waarborgt terugkoppeling over gedane en besproken zaken, en garandeert op die manier transparantie en voorspelbaarheid van organisatievoering De medewerker is een ambassadeur van haar vak en zorgt voor een goede persoonlijke hygiëne. De medewerker zorgt er voor dat zij/hij verzorgd op de werkvloer treedt. De medewerker heeft een voorbeeldrol in persoonlijke hygiëne. Ook brengt de medewerker met haar/zijn kleding anderen niet in verlegenheid. Kleding is niet te kort (broek/rok), te diep ingesneden (decolleté), te bloot of onveilig (lange rokken waar kinderen over kunnen struikelen, kleding met touwtjes/sjaaltjes/kraaltjes). De medewerker zorgt ervoor dat sieraden niet voor onveilige situaties voor kinderen of zichzelf kunnen leiden: denk aan te lange kettingen, of grote oorbellen. Het dragen van hoofddeksels is toegestaan mits het gezicht van de medewerker goed te zien blijft. Roken mag alleen tijdens de pauze van de medewerker, en buiten zicht en reukafstand van de kinderen. 18

19 Hoofdstuk 4: De medewerker in relatie tot de samenleving 4.1 De medewerker ondersteunt de activiteiten van de beroepsgroep om voorwaarden te scheppen voor een goede beroepsuitoefening. De medewerker is verantwoordelijk voor het beroep. Daarom werkt zij/hij mee aan activiteiten die het beroep ten goede komen en het imago kan verbeteren. Zij/Hij is trots op haar vak en denkt na over haar/zijn beroepshouding. De beroepscode is ook een instrument om het imago van het beroep te verbeteren. De medewerker kan zich inzetten om de beroepscode binnen KCWA te introduceren of te blijven herhalen. De medewerker die de code als middel in de dagelijkse praktijk gebruikt, levert een bijdrage aan de kwaliteit van de beroepsuitoefening. 4.2 De medewerker heeft recht op goede arbeidsvoorwaarden en een goede rechtspositie. Het beroep van medewerker in de kinderopvang verdient, op basis van de deskundigheid die is vereist, een passende beloning en rechtpositie. Indien nodig onderneemt de pedagogisch medewerker actie om de rechtspositie te beschermen of te verbeteren. 4.3 De medewerker spreekt de organisatie aan als de kwaliteit van de kinderopvang niet aan de afgesproken kwaliteitsnormen voldoet. De medewerker signaleert en meldt een misstand van kwaliteit, beleid of anderszins binnen de werksituatie aan de verantwoordelijke (Leidinggevende, Unit-coördinator, Kwaliteitsmedewerker, Directie). Indien er vervolgens niets met de melding wordt gedaan, rapporteert zij dit aan de GGD of arbeidsinspectie. De medewerker heeft herhaaldelijk feedback gegeven dat zij door slecht meubilair niet prettig kan werken. Zij/hij heeft rugklachten en last van haar/zijn pols. De organisatie maakt echter geen haast met het aanschaffen van goed, ondersteunend bureaumeubilair. Er worden prioriteiten gesteld aan een educatief project, hetgeen veel geld kost. De medewerker neemt contact op met de arbeidsinspectie over de gang van zaken. De medewerker wordt door haar leidinggevende regelmatig in de situatie geplaatst dat zij/hij alleen verantwoordelijk is voor het werken op een groep waar volgens de norm twee pedagogisch medewerkers aanwezig horen te zijn. De medewerker geeft bij directie aan dat de kwaliteit van de opvang daarmee in gevaar komt. Als het signaal ook door directie niet serieus wordt genomen, zal zij actie ondernemen richting de GGD inspecteur uit haar regio. 19

20 4.4 De medewerker accepteert voor zichzelf geen persoonlijke gunsten of geschenken. Geschenken die aangeboden worden met het doel om gunsten van medewerkers te verkrijgen, mogen niet worden aangenomen. De medewerker moet zich ervan bewust zijn dat de motieven om een geschenk te geven soms niet aanvaardbaar zijn. Daarnaast kan het accepteren van geschenken ook betekenen dat er scheve gezichten bij anderen ( kinderen, ouders en collega s ) ontstaan. Aan de andere kant kan het weigeren van een presentje dat vanuit zuivere motieven wordt gegeven, erg onbeleefd en ongepast zijn. Het kind dat zijn appel aan de lieve pedagogisch medewerker geeft, is daar een voorbeeld van. Dit betekent dat de pedagogisch medewerker onderscheid moet kunnen maken tussen wat kan en wat niet kan. De pedagogisch medewerker zorgt ervoor dat ze geen geschenken aanneemt die verkeerde effecten teweeg kunnen brengen. Ouders willen met Kerst, als blijk van waardering, één van de drie medewerkers van een team, een presentje geven. De medewerker maakt duidelijk dat hij/zij dit waardeert, maar geeft ook aan dat ze samen met haar/zijn collega s het werk doet. En dat ze het presentje beschouwd als een teambrede waardering, en niet een individuele. 4.5 De medewerker onthoudt zich van onverantwoorde activiteiten als deze een relatie hebben met de beroepsuitoefening. Zij/Hij is zich bewust van een professionele beroepsuitoefening. De medewerker gaat niet in op uitnodigingen om bijvoorbeeld ergens anders op een groep kinderen te passen, tenzij zij/hij daar op een verantwoorde manier kan werken. Het kan ook zijn de medewerker gevraagd wordt om tijdelijk mee te helpen bij de administratie van een niet-erkende opvangorganisatie. De medewerker realiseert zich dat er misbruik kan worden gemaakt van haar/zijn professionele uitstraling. 20

21 Hoofdstuk 5: Bij afwijken van de gedragscode Wat zijn de consequenties als een medewerker zich niet houdt aan deze gedragscode? De volgende procedure treedt dan in werking: 1. Bij 1 e keer overtreden/nalaten/afwijken: Er komt een gesprek met de manager, waarbij medewerker wordt geattendeerd op zijn/haar gedrag en de te volgen gedragscode. Als de medewerker nog eenmaal hetzelfde gedrag vertoont/nalaat, zal er een gesprek volgen waarin een Officiële Waarschuwing wordt gegeven. De manager maakt vervolgens een verslag van dit gesprek en benoemt hierin tevens de consequenties/vervolg. De medewerker leest en ondertekent dit verslag. Het verslag wordt gearchiveerd in het personeelsdossier. 2. Bij herhaald overtreden/nalaten/afwijken: Er komt een gesprek met de manager, waarbij vorig gesprek in herinnering wordt geroepen. Officiële Waarschuwing wordt afgegeven. De manager maakt een verslag van dit gesprek en legt Officiële Waarschuwing vast. Medewerker leest en ondertekent dit verslag. Het verslag wordt gearchiveerd in het personeelsdossier. 3. Bij wederom overtreden/nalaten/afwijken: De Exit-procedure wordt gestart door manager en directie. 21