Regio Midden- en West-Brabant FEITENKAART DISCRIMINATIE 2008

Transcriptie

1 Regio Midden- en West-Brabant FEITENKAART DISCRIMINATIE 2008

2

3 RADAR RADAR is een organisatie waar mensen die discriminatie hebben ervaren of getuige zijn van discriminatie hiervan melding kunnen doen. RADAR biedt advies en ondersteuning aan de melder en/of het slachtoffer van discriminatie. Alle meldingen worden geregistreerd. De voorliggende feitenkaart is gebaseerd op de meldingen van discriminatie die in 2008 bij RADAR Midden- en West-Brabant zijn gemeld. Naast deze meldingen zijn ook meldingen over discriminatie opgenomen die door de politie bij RADAR zijn aangeleverd. Ook signalen over discriminatie uit de lokale media zijn meegenomen in de rapportage. Bij deze registraties gaat het veelal om gevoelens van discriminatie. Niet elke melding is (juridisch of anderszins) getoetst op daadwerkelijke discriminatie. Een gevoel van discriminatie is niet altijd een geval van discriminatie en ook andersom levert niet ieder geval van discriminatie ook een gevoel van discriminatie op. Deze publicatie is dus gedeeltelijk gebaseerd op meldingen die niet juridisch getoetst zijn. Voor de gedupeerde maakt het immers niet uit of het een gevoel of een geval was. Naar het sociologische Thomas theorema verschilt een werkelijke gebeurtenis niet met een gebeurtenis zoals die ervaren is, omdat de reactie van de betrokkene in beide gevallen hetzelfde is. uit dat slechts een kwart van degenen, die in het afgelopen jaar een of meerdere keren te maken hebben gehad met discriminatie, een of meerdere van die incidenten heeft gemeld bij een antidiscriminatiebureau, de politie of een andere instelling. Hierbij kiest, afhankelijk van de etnische achtergrond van de respondenten, tussen acht en twaalf procent voor een melding bij de politie, tussen nul en vijf procent van de gevallen wordt gemeld bij een antidiscriminatievoorziening 1. De voorliggende feitenkaart levert geen volledig beeld van discriminatie-incidenten in Middenen West-Brabant. Uit onderzoek blijkt dat er bij discriminatie sprake is van een sterke onderrapportage. Slechts een klein deel van de mensen die zich gediscrimineerd voelen, maakt hier melding van. Zo wijst een grootschalig belevingsonderzoek naar rassendiscriminatie De in 2008 door RADAR geregistreerde discriminatie-incidenten zijn geanalyseerd aan de hand van de aard van de discriminatie, de discriminatiegronden, het maatschappelijk terrein waarop de incidenten zich voordeden, de etnische herkomst van de slachtoffers en de geografische spreiding. 1 Boog, I., Donselaar, J. van, Houtzager, D., Rodrigues, P.R. & Schriemer, R. (2005). Monitor Rassendiscriminatie Rotterdam: Landelijk Bureau ter Bestrijding van Rassendiscriminatie

4 Meldingen van discriminatie Discriminatie betekent letterlijk onderscheid maken: maar niet ieder onderscheid staat gelijk aan discriminatie. De wet bepaalt welk onderscheid wel of niet geoorloofd is. Wettelijk gezien wordt alleen onderscheid op de volgende gronden gerekend tot ongeoorloofd onderscheid (=discriminatie): herkomst, nationaliteit, godsdienst, sekse, seksuele gerichtheid, leeftijd, handicap, levensovertuiging, politieke overtuiging, burgerlijke staat en arbeidsduur. In 2008 registreerde RADAR Midden- en West- Brabant 253 klachten en meldingen van discriminatie. Naast de klachten en meldingen die rechtstreeks bij RADAR worden gemeld (n=156), registreerde RADAR Midden- en West-Brabant in 2008 ook discriminatieklachten die bij de politie worden gemeld (n=78) en signalen van discriminatie uit de lokale media (n=19). Het aantal meldingen dat rechtstreeks bij RA- DAR Midden- en West-Brabant in 2008 binnen kwam (n=156) is nagenoeg hetzelfde als in Sinds 2002 schommelen de geregistreerde klachten en meldingen echter. Het aantal klachten varieerde in de afgelopen zeven jaar tussen 154 en 426. De reden voor de schommeling vindt zijn oorzaak in de verschillende bronnen van informatie die in de afgelopen jaren zijn benut. Zo werden er in de afgelopen jaren verschillende afspraken gemaakt met politie en gemeentelijke meldpunten om aldaar binnengekomen klachten en meldingen van discriminatie-incidenten door te geven aan RADAR voor registratiedoeleinden. Dit leidde in de loop der jaren tot veranderingen in de geregistreerde discriminatie-incidenten. Zo registreerde RADAR Midden- en West-Brabant in 2007 incidenten van discriminatoire graffiti die door de gemeentelijke lokale meldpunten werden gesignaleerd. Deze informatie is echter niet voor het hele werkgebied beschikbaar. Ook was de omschrijving van de incidenten veelal zo beperkt dat RADAR de informatie niet kon toetsen op discriminatieaspecten. In 2008 is er daarom voor gekozen om deze informatie niet meer te gebruiken De politie gaf in 2008 veel minder informatie door aan RADAR. Het aantal politie-meldingen is bijna gehalveerd ten opzichte van Door deze veranderingen in de aangeleverde meldingen daalde het aantal registraties in 2008 over de gehele linie. Discriminatiegronden Rassendiscriminatie Discriminatie op grond van godsdienst Volgens de gelijkebehandelingswetgeving is het maken van onderscheid op grond van godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht, nationaliteit, seksuele gerichtheid, chronische ziekte of handicap en burgerlijke staat niet toegestaan. Daarnaast is ook het maken van onderscheid op grond van arbeidsduur en leeftijd verboden in arbeidsmarktsituaties. Net als andere antidiscriminatiebureaus registreert RADAR klachten over antisemitisme apart, hoewel antisemitisme geen op zichzelf staande discriminatiegrond is. Meldingen die geen bescherming genieten volgens de Nederlandse wetgeving worden geregistreerd onder het kopje overig. Hieronder vallen bijvoorbeeld klachten over discriminatie op grond van uiterlijk. Net als in de voorafgaande jaren gaan de meeste meldingen over discriminatie op grond van herkomst. Bijna tweederde (n=159) van alle discriminatieregistraties had betrekking op deze grond. Rassendiscriminatie deed zich in 2008 voor op alle maatschappelijke terreinen met uitzondering van publieke en politieke opinie. De politie en RADAR ontvingen veel klachten over rassendiscriminatie in de openbare ruimte (n=29), buurten en wijken (n=29), de arbeidsmarkt (n=21) en horeca (n=18). In 2008 is 17 maal melding gedaan van discriminatie op grond van godsdienst. Het ging in de meeste gevallen (n=15) om discriminatie op grond van het islamitische geloof. In acht van deze gevallen werden vrouwen gediscrimineerd vanwege hun hoofddoek. Zo ontving RADAR een klacht over een sportschool waar het sporten met hoofddoeken niet is toegestaan. Maar er is bijvoorbeeld ook een incident gemeld waarbij een moskee werd beklad met hakenkruisen en white power tekens. Andere discriminatiegronden In 12 gevallen hadden de meldingen betrekking op homodiscriminatie. Incidenten die zich richtten tegen homo s hadden veelal de vorm van vijandige bejegening (n=7). In 2008 is 13 maal melding gemaakt van discriminatie op grond van handicap en chronische ziekte en eveneens 13 meldingen hadden betrekking op seksediscriminatie. Zowel de meldingen over seksediscriminatie als over discriminatie van gehandicapten hadden betrekking op omstreden behandeling (n=12). Slachtoffers van seksediscriminatie waren evenveel mannen (n=5) als vrouwen (n=5). RADAR ontving twee klachten van mensen die zich gediscrimineerd voelden op grond van hun transseksualiteit. Negen gedupeerden deden melding van leeftijdsdiscriminatie. Over discriminatie op grond van nationaliteit kwamen in 2008 zes meldingen binnen. Antisemitisme werd vijf keer gemeld evenals discriminatie op grond van politieke overtuiging. Een melding had betrekking op discriminatie op grond van burgerlijke staat en een melding kwam binnen van discriminatie op grond van levensovertuiging.

5 AANTAL KLACHTEN BRON VAN KLACHTEN EN MELDINGEN 2008 RADAR Politie Media DISCRIMINATIEGRONDEN

6 Discriminatiegronden naar meldplek Discriminatieterrein naar meldplek Meldingen van rassendiscriminatie kunnen zowel bij RADAR als bij de politie worden gedaan. Bij de politie komen meldingen binnen van pamfletten, stickers, posters of graffiti zoals gekalkte hakenkruisen of white power tekens (n=31). Daarnaast registreert de politie ook veel beledigingen (n=33). De beledigingen richten zich vooral tegen mensen met een allochtone achtergrond. In geringere mate registreerde de politie beledigingen van autochtone Nederlanders (n=3). Bij de politie werden ook meldingen neergelegd van antisemitisme en discriminatie op grond van politieke overtuiging. De politie registreerde tevens meldingen van discriminatie op grond van godsdienst, seksuele gerichtheid en overige discriminatiegronden, ook al werd voor deze gronden vaker gebruik gemaakt van een melding bij de antidiscriminatievoorziening. Bij RADAR zijn in 2008 naast meldingen van discriminatie op grond van herkomst, godsdienst, seksuele gerichtheid en overige discriminatiegronden ook meldingen binnengekomen van discriminatie op grond van geslacht, handicap, burgerlijke staat, leeftijd, levensovertuiging en nationaliteit. Net als in 2007 worden discriminatie-incidenten vooral bij de politie gemeld als de openbare orde in het geding is. Klachten over discriminatie in buurten en in de openbare ruimte worden vaak bij de politie neergelegd. In 2007 werden hiernaast ook klachten over discriminatie in de privé sfeer vaak gemeld bij de politie. Voor alle andere maatschappelijke terreinen geldt dat klachten vaker bij RADAR worden gemeld dan bij de politie. Maatschappelijk terrein van de discriminatiegevallen In 2008 kwamen 45 meldingen binnen over discriminatie in de openbare ruimte. 20 klachten hadden betrekking op discriminatoire leuzen, pamfletten, stickers, posters of graffiti. Ten opzichte van 2007 is het aantal meldingen over discriminatie in de openbare ruimte bijna gehalveerd. Dit komt door de reeds vermelde afname van de door de politie en de gemeentelijke meldplekken aangeleverde registraties. Het aantal klachten over discriminatoire incidenten in de buurten en wijken is eveneens licht gedaald (n=39). Meer dan de helft van deze klachten betreft burenruzies (n=22). 44 klachten hadden betrekking op de arbeidsmarkt. Dit is iets meer dan in 2007 (n=38). Veel van de klachten over de arbeidsmarkt gingen over discriminatie op de werkvloer (n=19) en discriminatie bij werving en selectie (n=13). Bijna de helft van deze klachten heeft betrekking op rassendiscriminatie (n=21), gevolgd door discriminatie op grond van leeftijd (n=7) en handicap (n=4). Discriminatie op grond van ras doet zich veelal voor op de werkvloer (n=12); discriminatie op grond van leeftijd wordt met name gemeld bij werving en selectie (n=6). In 2008 kwamen er meer klachten (n=31) binnen over discriminatie bij collectieve voorzieningen zoals (lokale) overheden (n=4), gezondheidszorg (n=6) en uitkeringsinstanties (n=5). Van deze klachten betroffen 14 rassendiscriminatie. Zes van deze klachten hadden betrekking op discriminatie op grond van handicap en chronische ziekte. Het aantal klachten over discriminatie door commerciële dienstverleners is daarentegen gedaald van 23 in 2007 naar 12 in Dergelijke klachten kunnen bijvoorbeeld betrekking hebben op uitsluiting van dienstverlening of discriminatoire bejegening door winkelpersoneel. Acht klachten over discriminatie door commerciële dienstverleners gingen over rassendiscriminatie. Het aantal klachten over discriminatie door horecagelegenheden daalde naar 26 in Vooral allochtonen zijn de dupe van deze vorm van discriminatie (n=18). Naast de klachten die regulier binnenkwamen nam RADAR in 2008 ook klachten in behandeling die bij het Panel Deurbeleid binnenkwamen. Bij elkaar opgeteld werd er in 2008 vaker melding gedaan van horecadiscriminatie. Het Panel doet afzonderlijk verslag van de activiteiten in Negen klachten van discriminatie op maatschappelijk terrein hadden betrekking op discriminatoir optreden door politie (n=6) of vreemdelingendienst (n=3). De ingediende klachten over de vreemdelingendienst hadden betrekking op de regelgeving in verband met inburgering en pardonregeling. De meeste klachten over de politie hadden betrekking op het optreden van politiemensen. De klagers hadden veelal het gevoel dat politiemensen onderscheid maakten op grond van ras en dat allochtone klagers sneller een proces verbaal kregen of aangehouden werden. Bij discriminatie op maatschappelijk terrein gingen acht klachten over discriminatie in de privésfeer. De afname van klachten over discriminatie in de privésfeer komt wederom door de afname van het aantal door de politie aangeleverde registraties. Over discriminatie bij sport en recreatie werden in 2008 eveneens acht meldingen geregistreerd. Zes klachten hadden betrekking op discriminatoir optreden van woningbouwverenigingen (n=4), makelaars (n=1) of andere verhuurders (n=1). Vier klachten kwamen binnen over discriminatoire uitspraken van politici en andere opinieleiders. Twee klachten hadden betrekking op discriminatoire uitingen in media en reclame.

7 DISCRIMINATIEGROND NAAR MELDPLEK MAATSCHAPPELIJK TERREIN

8 Aard van de geregistreerde discriminatieincidenten Discriminatie uit zich in verschillende vormen. RADAR onderscheidt vijf categorieën: omstreden behandeling, vijandige bejegening, geweld, bedreiging en een restcategorie overig. Omstreden behandeling Meldingen van omstreden behandeling werden in 2008 bijna uitsluitend neergelegd bij RADAR Midden- en West-Brabant. Van deze meldingen hadden 59 betrekking op discriminatie in de vorm van weigering. 26 melders klaagden over een discriminatoire toepassing of uitwerking van regels. Het aantal meldingen over omstreden behandeling was in vergelijking met 2007 nagenoeg hetzelfde. Klachten over weigering hebben veelal betrekking op weigering bij horecagelegenheden (n=23). Deze klachten doen zich vooral voor in Breda (n=14) en Tilburg (n=8). Zo klaagde een autochtone mevrouw erover dat zij vaak bij horecagelegenheden wordt geweigerd als de Marokkaanse vriend van haar zus mee gaat, terwijl zij in gezelschap van Nederlanders altijd zonder problemen alle horecagelegenheden binnenkomt. 20 klachten over weigering hadden betrekking op arbeidsmarktdiscriminatie en deed zich vooral voor op grond van leeftijd (n=7) en herkomst (n=7). Vijandige bejegening De zaken over vijandige bejegening die rechtstreeks bij RADAR werden geregistreerd hadden in 2008 veelal de vorm van beledigingen (n=22). Hoewel deze beledigingen zich vaak richten tegen allochtonen, zijn ook andere groepen er de dupe van. RADAR Midden- en West-Brabant registreerde bijvoorbeeld ook vier gevallen van belediging van homoseksu- ele mannen. Een homostel diende een klacht in over discriminatie door een buurvrouw, die hen beledigde en uitschold vanwege hun seksuele gerichtheid. De klachten over vijandige bejegening die door de politie werden geregistreerd hebben veelal de vorm van belediging (n=33), discriminatoire leuzen, pamfletten, stickers of posters (n=31). In 2008 daalde het aantal Herkomst van de slachtoffers Geografische spreiding Van discriminatie-incidenten die bij RADAR Midden- en West-Brabant werden gemeld waren de meeste slachtoffers van allochtone komaf (n=69). Onder de slachtoffers bevonden zich 19 mensen van Marokkaanse komaf, 13 van Turkse komaf en 13 van Afrikaanse origine. Acht gedupeerden waren afkomstig uit Europese landen en zeven gedupeerden hadden een Antilliaanse achtergrond. Vier gedupeerden hadden een Surinaamse achtergrond en vier slachtoffers waren van Aziatische origine. Eén gedupeerde had een Molukse achtergrond. De meldingen van discriminatie-incidenten waarbij allochtonen de gedupeerden waren hadden veelal betrekking op rassendiscriminatie. Marokkaanse of Turkse slachtoffers ervoeren tevens discriminatie op grond van godsdienst. Slachtoffers uit overig Europa klaagden ook over discriminatie op grond van nationaliteit. RADAR Midden- en West-Brabant ontving 53 meldingen van discriminatie waarbij autochtonen het slachtoffer waren. Deze meldingen hadden betrekking op uiteenlopende discriminatiegronden. In 34 gevallen was de afkomst van het slachtoffer niet bekend. Bij de politie was de herkomst van het slachtoffer in 55 gevallen niet bekend. In zes gevallen ging het om een autochtoon slachtoffer en in 11 gevallen om een allochtoon slachtoffer. RADAR Midden- en West-Brabant is werkzaam in vier verschillende politiedistricten: Breda, Bergen op Zoom/Roosendaal, Oosterhout/ Waalwijk en Tilburg. In 2008 werden de meeste klachten gemeld uit het district Oosterhout/ Waalwijk (n=75). Veel van de aldaar gesignaleerde discriminatie-incidenten werden geregistreerd door de politie (n=47). 67 klachten zijn afkomstig uit het politiedistrict Breda. Deze klachten kwamen voor een groot gedeelte binnen bij RADAR. Twee incidenten werden gesignaleerd in de lokale media. De politie leverde voor het politiedistrict Breda in 2008 geen registraties aan. Het is opvallend dat bij RADAR Midden- en West-Brabant vooral veel klachten binnenkomen uit het politiedistrict Breda. Een mogelijke verklaring hiervoor is de lange traditie van dienstverlening op het gebied van klachtbehandeling in Breda en omstreken. 57 discriminatie-incidenten deden zich voor in het politiedistrict Tilburg. 40 incidenten werden rechtstreeks gemeld bij RADAR, 13 gevallen bij de politie en vier discriminatie-incidenten werden gesignaleerd in de media. meldingen over discriminatie in de vorm van vijandige bejegening (n=105) ten opzichte van 2007 (n=172). De reden hiervoor is de reeds vermelde afname van het aantal politieregistraties. Meldingen van vijandige bejegening worden vaak door de politie gesignaleerd. Ook de gesignaleerde graffitimeldingen vielen in 2007 onder vijandige bejegening. Uit het district Bergen op Zoom/Roosendaal kwamen 40 meldingen binnen, waarvan 18 bij RADAR, 17 bij de politie en vijf signalen uit de media. In 2008 kwam net als in 2007 het grootste aantal incidenten voor in een van de twee grote steden van het werkgebied: Breda of Tilburg. Het aantal meldingen is gedaald; dit is vooral te wijten aan de afname van het aantal meldingen dat door de politie en de centrale meldplekken is aangeleverd. Het aantal meldingen waarvan de plaats van voorval niet bekend was, is eveneens gedaald. Ook dit heeft te maken met de afname van de aangeleverde discriminatieregistraties. Uit Bergen op Zoom, Oosterhout en Waalwijk heeft RADAR in 2008 meer meldingen binnen gekregen dan in Het aantal meldingen uit Roosendaal is gedaald ten opzichte van Uit alle vier deze gemeenten heeft RADAR meer dan tien meldingen binnengekregen. Uit de overige gemeenten waren dat minder dan tien meldingen. Bij een aantal van de kleinere gemeenten is het aantal registraties gedaald ten opzichte van 2007; bij andere gemeenten is het aantal juist toegenomen.

9 MAATSCHAPPELIJK TERREIN PER MELDPLEK AARD VAN DE MELDING NAAR MELDPLEK HERKOMST VAN SLACHTOFFERS GEOGRAFISCHE SPREIDING PER POLITIEDISTRICT

10 Geografische spreiding naar meldplek Uitgelicht: Breda Discriminatie kan gemeld worden bij RADAR, maar ook bij de politie. De meeste meldingen van discriminatie werden in 2008 geregistreerd door RADAR. Zo werden alle meldingen waarvan het incident zich in Breda heeft voorgedaan, geregistreerd door RADAR. Ook de incidenten die zich in Aalburg, Alphen Chaam, Baarle Nassau, Oisterwijk, Rucphen en Woudrichem hebben voorgedaan werden uitsluitend gemeld bij RADAR. In de gemeenten van het politiedistrict Oosterhout-Waalwijk zijn daarentegen veel meldingen geregistreerd door de politie. RADAR Midden- en West-Brabant heeft in meldingen van discriminatie ontvangen uit Breda. Het grootste deel van de Bredase discriminatiegevallen had de vorm van omstreden behandeling (n=43). 26 melders klaagden over weigering en in 11 gevallen werden zaken neergelegd bij RADAR over discriminatoire toepassing of uitwerking van regels. Acht meldingen betroffen vijandige bejegening, vooral beledigingen (n=7). Voorts werd een bedreiging gemeld. Vier meldingen waren niet onder te brengen in een van de bestaande categorieën. Veruit de meeste klachten uit Breda (n=29) gingen over discriminatie op grond van herkomst, kleur of ras. Vijf klachten hadden betrekking op leeftijdsdiscriminatie en vier maal werd melding gedaan van discriminatie op grond van godsdienst. Over discriminatie op grond van geslacht, nationaliteit en seksuele gerichtheid kwamen telkens twee meldingen binnen. Over discriminatie op grond van levensovertuiging werd één keer melding gedaan, evenals over discriminatie op grond van handicap en chronische ziekte. De meeste klachten in Breda hadden betrekking op horecadiscriminatie (n=15), gevolgd door discriminatie op de arbeidsmarkt (n=11). Zes meldingen gingen over collectieve voorzieningen. Vijf keer werd melding gedaan van discriminatie in de buurt. Telkens vier meldingen kwamen binnen over discriminatie door commerciële dienstverleners, het onderwijs en de politie. Twee klachten hadden betrekking op discriminatie in de privésfeer en evenveel klachten gingen over discriminatie bij huisvesting. Telkens één klacht had betrekking op discriminatie in de openbare ruimte, in de publieke en politieke opinie en bij sport en recreatie. De meeste slachtoffers van discriminatie zijn van autochtone afkomst (n=19). 30 slachtoffers zijn van allochtone komaf, waarvan tien een Marokkaanse achtergrond hebben, zes een Turkse, en telkens vier een andere Afrikaanse, Aziatische of Europese herkomst. Eén slachtoffer heeft een Antilliaanse achtergrond en één een Molukse achtergrond. Van zeven melders is de etniciteit niet bekend.

11 GEOGRAFISCHE SPREIDING PER MELDPLEK DISCRIMINATIEGROND BREDA HERKOMST MELDERS BREDA MAATSCHAPPELIJK TERREIN BREDA 11

12 Uitgelicht: Tilburg In 2008 heeft RADAR 52 discriminatie-incidenten geregistreerd die zich voordeden in Tilburg. Een groot deel is rechtstreeks gemeld bij RADAR (n=37). 11 incidenten zijn door de politie geregistreerd en vier gevallen zijn gesignaleerd in de media. De onderstaande tabellen hebben alleen betrekking op de gevallen die door RADAR Midden- en West Brabant of de politie zijn gesignaleerd. De meeste meldingen die bij RADAR binnen zijn gekomen hadden betrekking op omstreden behandeling (n=27). Hierbij ging het in 15 gevallen om weigering. Zeven maal werd melding gedaan van een discriminatoire toepassing of uitwerking van regels. Bij de politie kwamen twee meldingen binnen van omstreden behandeling. In Tilburg werd 13 maal melding gedaan van vijandige bejegening. Bij RADAR werden vooral meldingen neergelegd van belediging (n=6); bij de politie werd vaker melding gedaan van discriminatoire leuzen, bekladdingen en uitingen bij demonstraties. In 2008 zijn tevens drie meldingen geregistreerd van bedreiging. Evenveel meldingen gingen over discriminatoire geweldszaken. Veruit de meeste zaken gingen over discriminatie op grond van herkomst (n=30). Zes maal werd melding gedaan van discriminatie op grond van godsdienst. Discriminatie op grond van geslacht en handicap leidde elk tot vier meldingen. Twee melders klaagden over leeftijdsdiscriminatie en een melder klaagde over discriminatie op grond van nationaliteit. Ook werd een geval gemeld van homodiscriminatie. Drie meldingen vielen onder de categorie overig. De melders benaderden de politie met meldingen over discriminatie op grond van herkomst, godsdienst en seksuele gerichtheid. Voor meldingen over discriminatie op alle andere gronden werd uitsluitend gebruik gemaakt van RADAR. De meeste klachten uit Tilburg hadden betrekking op discriminatie door collectieve voorzieningen (n=8) en op horecadiscriminatie (n=8). Zes klachten gingen over discriminatie in de openbare ruimte en ook zes over discriminatie in de buurt. Over discriminatie op de arbeidsmarkt kwamen vijf meldingen binnen. Drie klachten hadden betrekking op onderwijsdiscriminatie, evenveel meldingen gingen over discriminatie door commerciële dienstverleners. Discriminatie in de privésfeer werd drie keer gemeld en discriminatie bij huisvesting, sport en door politie, vreemdelingendienst of het openbaar ministerie leidde tot telkens twee klachten. Van de discriminatie-incidenten die zich in Tilburg voordeden waren autochtone Nederlanders in 13 gevallen het slachtoffer. In zeven gevallen hadden de gedupeerden een Turkse achtergrond en in vijf gevallen was het slachtoffer van Afrikaanse origine. Drie discriminatie-incidenten richtten zich tegen mensen van Marokkaanse komaf en twee keer waren mensen met een Antilliaanse/Arubaanse achtergrond het slachtoffer. In twee gevallen had het slachtoffer een andere Europese achtergrond en één slachtoffer was van Surinaamse origine. In 15 gevallen was de etniciteit van het slachtoffer niet bekend. Vooral in de door de politie aangeleverde registraties ontbraken gegevens over de etnische achtergrond van het slachtoffer.

13 DISCRIMINATIEGROND TILBURG HERKOMST MELDERS TILBURG MAATSCHAPPELIJK TERREIN TILBURG 13

14 Uitgelicht: Bergen op Zoom In 2008 registreerde RADAR 18 klachten die zich voordeden in Bergen op Zoom. Acht klachten kwamen rechtstreeks bij RADAR binnen; de politie registreerde zeven klachten. Hiernaast zijn er drie klachten gesignaleerd in de lokale media. Op grond van de lage aantallen hebben onderstaande tabellen betrekking op alle discriminatie-incidenten die zich voordeden in Bergen op Zoom. In 2008 vond in Bergen op Zoom een demonstratie van de rechtsextreme partij NVU plaats. De NVU gaf aan dat de keuze op Bergen op Zoom was gevallen omdat de partij daar aanhangers heeft. Over deze demonstratie werd in de landelijke media bericht. In Bergen op Zoom ontstonden lokale initiatieven die zich uitspraken tegen extreem-rechts. De demonstratie zelf zorgde voor twee registraties. Ten eerste werd verslag gedaan van de demonstratie in de lokale pers. Ten tweede kwam er een melding binnen over antisemitische leuzen die tijdens de demonstratie werden gescandeerd. De politie in Bergen op Zoom registreerde rond de demonstratie ook verschillende graffiti die zich tegen de NVU en extreemrechts richtte. RADAR registreerde in 2008 vijf gevallen van omstreden behandeling, twee gevallen van vijandige bejegening en een geweldsincident. De meeste klachten uit Bergen op Zoom hadden betrekking op rassendiscriminatie (n=10). Voorts hadden vier klachten betrekking op discriminatie op grond van politieke overtuiging. Het ging hierbij in alle gevallen om discriminatie jegens mensen met een extreemrechtse overtuiging. Zoals reeds vermeld werd er rond de demonstratie graffiti gesignaleerd die zich richtte tegen de NVU en haar aanhangers. Eén registratie had betrekking op discriminatie op grond van chronische ziekte en handicap en ook één over discriminatie op grond van seksuele gerichtheid en burgerlijke staat. Tevens werd in Bergen op Zoom een antisemitisch incident geregistreerd. De meeste incidenten deden zich voor in de openbare ruimte (n=7). Drie incidenten gingen over discriminatie in het onderwijs. Arbeidsmarktdiscriminatie werd twee keer geregistreerd. Ook discriminatie in de buurt werd twee keer gerapporteerd. Twee meldingen hadden betrekking op discriminatoir optreden door collectieve voorzieningen en een klacht had betrekking op discriminatoire uitingen in media en reclame. Eén incident ging over discriminatie op het gebied van huisvesting. Van de meeste slachtoffers is de etnische afkomst niet bekend (n=5). In vijf gevallen waren autochtonen de dupe van discriminatie. Eén slachtoffer was afkomstig uit Turkije. één slachtoffer had een Marokkaanse achtergrond en een ander was afkomstig uit Bosnië. Samenvatting In 2008 registreerde RADAR Midden- en West- Brabant in totaal 253 klachten en meldingen van discriminatie. Het aantal meldingen dat rechtstreeks bij RADAR werd gemeld is nagenoeg gelijk gebleven ten opzichte van De meeste geregistreerde incidenten hadden de vorm van omstreden behandeling, waarbij met name weigering in de horeca en op de arbeidsmarkt hoog scoren. Bijna tweederde van alle meldingen had betrekking op rassendiscriminatie. Rassendiscriminatie doet zich op bijna alle terreinen voor. Op alle andere gronden kwamen verhoudingsgewijs veel minder meldingen binnen. Bij klachten over rassendiscriminatie zijn veelal allochtonen de dupe. Bij discriminatie op andere gronden zijn het meestal autochtonen die de klacht bij RADAR of de politie neerleggen. In 2008 deden de meeste klachten zich voor in de openbare ruimte. Ook over discriminatie in de buurt en wijken kwamen veel klachten binnen. Bij deze klachten ging het in veel gevallen om burenconflicten. Rond 17% van de registraties had betrekking op de arbeidsmarkt. Iets minder dan de helft van deze klachten had betrekking op discriminatie op de werkvloer. Het aantal klachten over discriminatie door collectieve voorzieningen is in vergelijking met 2007 toegenomen. De meeste klachten waren afkomstig uit de twee grote steden in het werkgebied: Tilburg en Breda. Vier van de tien geregistreerde discriminatie-incidenten deed zich voor in een van deze twee steden.

15 DISCRIMINATIEGRONDEN BERGEN OP ZOOM MAATSCHAPPELIJK TERREIN BERGEN OP ZOOM HERKOMST MELDERS BERGEN OP ZOOM 15

16 Dit is een uitgave van: RADAR Midden- en West-Brabant Delpratsingel AM Breda info-breda@radar.nl Grafisch ontwerp en infographics: Daisy ontwerp & illustratie