Therapeutische relatie en herstellen breuken. Workshop van de training Geïntegreerde Richtlijnbehandeling Persoonlijkheidsstoornissen

Transcriptie

1 Therapeutische relatie en herstellen breuken Workshop van de training Geïntegreerde Richtlijnbehandeling Persoonlijkheidsstoornissen

2 Inhoud Workshop Deze workshop gaat over de verschillende klinische processen die te maken hebben met de het signaleren van breuken in de therapeutische relatie en het herstellen daarvan: (Actief) signaleren van een breuk in de therapeutische relatie Het motiveren van een cliënt om die breuk gezamenlijk te onderzoeken Het onderzoeken van het effect van dit onderzoek op (het herstel van) de therapeutische relatie

3 Belang/plaats van de workshop Monitoren van de kwaliteit van de therapeutische relatie is gedurende de gehele behandeling van belang Signaleren van een breuk in de therapeutische relatie Wanneer zich een breuk voordoet, neemt de therapeut het initiatief om deze te bespreken Bespreken van de breuk Herstellen therapeutische relatie

4 Rationale De kwaliteit van de therapeutische relatie is één van de kritische succesfactoren van een behandeling van mensen met een persoonlijkheidsstoornis Mensen met persoonlijkheidsstoornissen hebben doorgaans moeite met het aangaan van hechte persoonlijke relaties en het verdragen van andere perspectieven. Dat kan gemakkelijk aanleiding geven tot kleine en grotere breuken in de therapeutische relatie. Het signaleren van breuken in de therapeutische relatie is daarom een van de kernactiviteiten van de therapeut Wellicht zal een cliënt slechts openstaan voor de visie/perspectief van de behandelaar(s) als er sprake is van een goede therapeutische relatie. Herstellen van breuken is dus noodzakelijk voor een effectief therapeutisch proces. Herstel in deze relatie biedt de cliënt vaardigheden om in andere relaties beter te functioneren

5 Doel workshop Aanleren van: vaardigheden om breuken in de therapeutische relatie te herkennen vaardigheden om breuken te herstellen

6 Therapeutische relatie en herstel breuken: principes Breuken zijn geen probleem, maar een kans om de therapeutische relatie te verdiepen. De behandelaar moet ze dus niet per se willen vermijden. De behandelaar is steeds alert op signalen van mogelijke breuken Minder komen, minder vertellen, afstandelijker Geagiteerder, geïrriteerd, plotse wisseling in affect, plotse achterdocht of vijandigheid Wisselingen in ervaring van de therapie (vb niet meer zinvol) De behandelaar zal actief breuken ter sprake brengen en de cliënt stimuleren om samen de (eventuele) breuk te onderzoeken Breuken komen vaak voort uit misinterpretaties van de intenties van de ander. Hoewel de behandelaar zal moeten streven naar een verschuiving in de interpretatie, lukt dat vaak slechts nadat er voldoende aandacht en validering is geweest voor de ervaring van de cliënt

7 Therapeutische relatie en herstel breuken: proces Oppikken van signalen die wijzen op mogelijke breuken Onderkennen en valideren emotionele ervaring cliënt Onderzoeken van de aanleiding van de breuk: wat is er tussen therapeut en cliënt gebeurd waardoor deze afhaakte? Eventueel erkennen en op zich nemen van eigen aandeel Therapeut stimuleert onderzoek (reality testing/misinterpretatie): Inbrengen van ander perspectief op de interpretatie van de cliënt Onderzoek van interactie die leidde tot aandeel van de therapeut Therapeut volgt effect daarvan op

8 Therapeutische relatie en herstel breuken: uitvoering Basishouding Collaboratief Onderzoekend Stimulerend Transparant Monitor veranderingen in de therapeutische relatie (bijvoorbeeld boosheid, no show, niet maken huiswerk enzovoorts) en benoem ze tentatief ( zou het kunnen dat ) Valideren van de emotionele ervaring van de pt die aan de basis ligt van de breuk Onderzoeken van het ontstaan van deze emotionele ervaring ( wat heb ik gedaan waardoor je?; waar is het misgelopen tussen ons?) Aandeel van de therapeut daarin op zich nemen (indien van toepassing) Alternatief perspectief ernaast plaatsen ( ik begrijp nu dat je mijn opmerking zus en zo hebt begrepen; wat ik er vooral mee bedoelde ) Nagaan of dit alternatieve perspectief iets herstelt van de breuk Eventueel: als dit iets is wat vaker terugkomt in therapeutische relatie of leven van pt daarbuiten, samen onderzoeken hoe de relatie zich tot dit punt heeft ontwikkeld Ik herken wel wat je zegt, dat ik wat minder betrokken op je ben geworden. En schijnbaar is dat iets wat je vaker ervaart, dat mensen op een bepaald moment afhaken en precies dat is zo pijnlijk in je relaties. Laten we eens onderzoeken hoe dat zo tussen ons is gebeurd.

9 In de workshop Filmpjes: oefening op het droge met focussen en feedback geven Filmpjes sluiten aan bij het thema van de workshop Filmpjes staan open voor discussie (geen perfecte modellen) Opdracht Bepaal voor jezelf een focus: op welk(e) aspect(en) van het thema uit deze workshop ga je letten? Vb Ik ga erop letten of de therapeut een voldoende validerende basishouding aanneemt Waar vind je dat de therapeut in het filmpje dit goed doet? Geef zo concreet mogelijk aan: toen de therapeut dat zei,. Welke tip zou je de therapeut willen geven om dit aspect (nog) beter te laten uitvoeren?

10 In de workshop Rollenspel Vooraf: duid 1 trainer aan. Deze: Verdeelt de rollen Vraagt de therapeut welke focus hij/zij wil oefenen in het rollenspel Vraagt de observator om dit aspect in het bijzonder te observeren Na het rollenspel: De trainer leidt de nabespreking Laat even de therapeut spuien Focus opnieuw op afgesproken doel en vraag na waar de therapeut tevreden over was Vraag de client waar de interventies van de therapeut werkten Vraag na bij therapeut/client waar het minder liep Geef als trainer 1 tip om het afgesproken doel (nog) beter te laten verlopen Oefen eventueel opnieuw Aan het einde: De observator doorloopt dezelfde cyclus en geeft feedback op de trainersvaardigheden van de trainer