te gast in Colombia Maak kennis met het échte leven!

Transcriptie

1 te gast in Colombia Maak kennis met het échte leven!

2 Colofon Uitgave Informatie Verre Reizen VOF Postbus 1504, 6501 MB Nijmegen T E info@tegastin.nl I Samenstelling en redactie: Mariëlle van Bussel Eindredactie: Kees van Teeffelen Foto omslag: Jeremy Richards/iStock Vormgeving: Mike van de Mortel Druk: 1 ste druk, juni 2017 ISBN Andere uitgaven te gast in: Indonesië Myanmar Thailand Vietnam Cambodja China Bhutan Nepal India Sri Lanka Egypte Marokko Turkije Israël & de Palestijnse gebieden Iran Oman Jordanië Ethiopië Tanzania Namibië Zuid-Afrika Cuba Costa Rica & Panama Suriname Peru & Bolivia Argentinië & Chili Australië Nieuw-Zeeland Rusland & Oekraïne 2017 Informatie Verre Reizen VOF Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm, internet of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande toestemming van de auteurs en de uitgever. Deze uitgave werd met de meeste zorg samengesteld. Indien deze toch onjuistheden blijkt te bevatten, kunnen uitgever en auteurs daarvoor geen aansprakelijkheid aanvaarden.

3

4 Carlien van Viegen Salsa moet je voelen Salsa. Letterlijk betekent het saus. En dat is precies wat salsadansen voor Colombianen is: het geeft smaak aan de gerechten, versiert de feesten en doet de ellende vergeten. Sinds Carlien van Viegen zich onderdompelde in het salsadansen, was ze niet meer weg te slaan uit Colombia. Het begon allemaal met een kop koffie op een zonnige patio in één van de smalle straatjes van San Antonio. Een pittoresk, koloniaal wijkje midden in de industriestad Cali. Hier ga je dan ook niet naartoe voor de schoonheid, maar voor de salsa. En als je van salsa houdt, is architectuur van ondergeschikt belang. Cali ademt salsa. In de supermarkt klinkt de nationale salsaband La-33, in de taxi word je opgezweept door salsalegende Héctor Lavoe, zelfs bij de apotheek hoor je Henry Fiol of Grupo Niche. Ook op straat kun je muziek en dans ervaren: je ziet regelmatig salsadansers die poseren voor de fotograaf van een krant of die figureren in een videoclip. In december is er een jaarlijkse feria, een evenement dat helemaal in het teken staat van salsa, met optredens, parades en concerten van (inter)nationale artiesten. Mensen uit binnen- en buitenland komen hier op af. Tijdens mijn vele reizen door Midden- en Zuid-Amerika heb ik in verschillende landen salsa gedanst. Maar eigenwijs en trots als de Colombianen zijn, hebben ze hun compleet eigen vorm gecreëerd. En díe wilde ik leren. Mijn huisbazin Claudia, met wie ik dat kopje koffie dronk, vertelde mij alles over de beste 32 Verschenen in : TE GAST IN Colombia

5 salsascholen en -clubs in Cali. Ze stelde me voor aan vriend en salsaleraar Victor, bij wie ik besloot privéles te nemen. Al gauw bracht ik hele ochtenden door in het danszaaltje met kleurrijk beschilderde muren, rijen spiegels en minstens drie grote ventilatoren in Cali is het altijd heet. Ik verruilde mijn slippers voor dansschoenen, en was verkocht! Música! Muziek en dans worden in Colombia met de paplepel ingegoten. Door de mengeling van Afrikaanse, inheemse en Spaanse invloeden vind je veel verschillende soorten muziek in het land. Dansen op straat Foto: Mariëlle van Bussel 33 Verschenen in: TE GAST IN Colombia

6 Dansers in traditionele kleding Foto: Shutterstock De meest voorkomende zijn cumbia, champeta, vallenato, música llanera en salsa. Cumbia bestaat vooral uit percussie met zang en is een combi van Spaanse en Afrikaanse muziek. Champeta is ontstaan uit een mix van Afrikaanse en Antilliaanse klanken, bij de Afro-gemeenschappen in het Caribisch gebied. Bij vallenato is de accordeon typerend en ook deze muziek is geboren aan de Caribische kust. Música llanera gebruikt veel harp en gitaar, afkomstig uit het plattelandsgebied Los Llanos. Mijn favoriet is salsa. Over de geschiedenis van salsa wordt getwist, maar het ontstond waarschijnlijk in de Latino-wijken van New York. Het is nauw verwant aan andere Latijns-Amerikaanse muziekstijlen zoals merengue, bachata, cumbia, cha-cha-cha en de Cubaanse son & bolero/rumba. In Colombia werd salsa op straat geboren, in de wijken van Cali. Inmiddels zijn er in het 34 Verschenen in: TE GAST IN Colombia

7 hele land honderden salsaclubs en -scholen en zo n vier miljoen dansers, vooral in de steden. De salsa-vibe die je in Cali ervaart, is niet te vergelijken met die in bijvoorbeeld Bogotá of Medellín, waar je in het uitgaansleven ook veel rock- en popmuziek hoort. Er zijn wel salsatenten, maar veel minder. Cali wordt niet voor niets la capital de la salsa genoemd, de hoofdstad van de salsa. Wat maakt salsa Caleña ( salsa uit Cali ) nou zo anders dan de salsa-variant die in de VS en Europa wordt gedanst? Terwijl we in Nederland de danspassen aanvullen met armbewegingen, richten de Colombianen zich vooral op het snelle voetenwerk. Allerlei creatieve pasjes met originele namen als el punta talón en el repique maken de salsa in dit gepassioneerde land uniek. Daarnaast danst men veel vrijer en speelser, en wordt er niet verwacht dat je perfect danst. Júist niet. Het gaat om het vóelen van de muziek. En voelen doe je niet met je hoofd, maar met je heupen. De Colombiaanse salsa wordt wel eens omschreven als een mix van de behendigheid van de Afro s, het pikante en koketterende van de inheemse bevolking en de klassieke elegantie van de blanken. Mix van beginners en profs Na mijn dagelijkse salsales ging ik altijd naar café-hostel Tostaky (snel uitgesproken Todo está aquí ofwel: alles is hier), waar inderdaad niets ontbreekt: lekkere hangmatten, warme zon, goede koffie, sappige fruitshakes, mooie mannen en een handjevol reizigers. Toen ik hier de Britse Caroline leerde kennen, wist ik dat ik mijn dansmaatje had gevonden. Ook zij was hier om salsa te leren dansen, net als vele andere reizigers. Al snel stonden we bekend als las dos Carolinas en kregen we regelmatig een extra cocktailtje voordat we het nachtleven Verschenen in: TE GAST IN Colombia 35

8 in gingen. Toen we vervolgens ook nog salsadanser Ricardo ontmoetten, was het plaatje compleet. Praktisch iedere avond haalde hij ons op in zijn krakende en piepende Renault om naar één van de vele clubs te gaan. Van die donkere tenten vol met foto's van salsahelden aan de muren, waar de hele nacht wordt gezweet. Ricardo kende alle clubs, alle moves, alle nummers. Zo nam hij ons mee naar Tin Tin Deo, Zaperoco, La Topa Talondra, Las Brisas en El Rincón de Heberth. Allemaal clubs waar zowel beginners als ervaren dansers komen en waar je je door de combinatie van locals en toeristen goed op je gemak voelt. Ricardo s passie, stralende gezicht en snelle voeten werkten aanstekelijk. Hij liet ons zien wat salsa in Colombia is. De muziek vóelen. Genieten van het moment. Niks moet, alles mag. Flirten en spelen, met iedereen: man, vrouw, oud, jong, donker, blank, slank, mollig, rijk, arm, beginner, prof, local of toerist. Want een echt goede saus mixt met gemak alle kleuren van de regenboog en vormt hét bindmiddel voor het leven. Bailamos todos! Laten we dansen! 36 Colombianen houden van het snelle voetenwerk Foto: istock Verschenen in: TE GAST IN Colombia

9 te gast in Colombia De landenuitgaven TE GAST IN bevatten artikelen van meerdere auteurs die een speciale band hebben met een land. Zij schrijven op levendige wijze en met kennis van zaken over onderwerpen die hen na aan het hart liggen. Het geeft een opmerkelijk goed inzicht in de levenswijze en omgangsvormen van de bewoners van het land. Bovendien bevat elke uitgave nuttige reistips. Een aanrader voor iedereen die interesse heeft voor verre landen en wil weten wat er achter de schermen gebeurt. Steden en dorpjes van grote historische waarde, de meest uiteenlopende landschappen en een gastvrije bevolking. Colombia heeft het allemaal. Nu de regering een vredesakkoord heeft getekend met FARC, kan er eindelijk afgerekend worden met een verleden waarin de guerrilla en drugsbendes de dienst uitmaakten. Een opluchting voor veel boeren die weer koffie kunnen verbouwen in plaats van coca. In Medellín heeft een voortvarende aanpak van armoede en criminaliteit de stad tot een trekpleister voor toeristen en investeerders gemaakt. Ook in andere plaatsen doen locals hun best het de bezoekers naar de zin te maken. Zoals in Cartagena, de parel aan de Caribische kust en in Cali, de hoofdstad van de salsa. Of in de koloniale dorpjes, waar je de sfeer kunt proeven uit de romans van Gabriel García Márquez. Bij de indianen diep in de Amazone waar langzaam leven het credo is. En in San Agustín waar je het liefst te paard op zoek gaat naar misschien wel de meest mysterieuze beschaving van Zuid-Amerika. TE GAST IN is het ultieme voorpretboekje Flying Dutchman Magazine