Over het vak Nederlands: van didactiek tot toetsing

Transcriptie

1 Over het vak Nederlands: van didactiek tot toetsing Nascholing voor docenten Nederlands in het buitenland Leuven, augustus 2014

2 In opdracht van de Nederlandse Taalunie en het Taaluniecentrum Nederlands als vreemde taal organiseert het Centrum voor Taal en Onderwijs (CTO) van de Katholieke Universiteit Leuven de cursus Over het vak Nederlands: van didactiek tot toetsing. Opdrachtgevers De Nederlandse Taalunie is een beleidsorganisatie waarin Nederland, Vlaanderen en Suriname samenwerken op het gebied van het Nederlands. De belangrijkste werkterreinen zijn: de Nederlandse taal zelf, het Nederlands in digitale toepassingen, onderwijs in en van het Nederlands, literatuur en leesbevordering, en de positie van het Nederlands in Europa en in de wereld. Zie ook Het Taaluniecentrum NVT organiseert deze zomercursus onder verantwoordelijkheid van de Nederlandse Taalunie. Bij het Taaluniecentrum NVT in Brussel kunnen docenten, leerkrachten en leerders van het Nederlands buiten Nederland en Vlaanderen terecht voor advies, informatie en scholing. Zie ook Uitvoerder Het Centrum voor Taal en Onderwijs (CTO) is hèt Vlaamse expertisecentrum voor taalonderwijs. Het biedt ondersteuning rond diverse aspecten van taalvaardigheidsonderwijs Nederlands. Het CTO is verbonden aan de Faculteit Letteren van de K.U.Leuven. Door de integratie van onderzoek, ontwikkeling van didactisch materiaal en coaching & nascholing staat het CTO met twee voeten in het Vlaamse onderzoeks- en onderwijsveld en heeft het internationale uitstraling in het domein Task Based Language Teaching (TBLT). Het CTO ( 1990) voert reeds gedurende meer dan 20 jaar projecten uit voor diverse opdrachtgevers en in samenwerking met belangrijke partners in het Vlaamse en internationale onderwijsveld. Zie ook Over het vak Nederlands 2 Programmaboekje 2014 Programmaboekje Over het vak Nederlands

3 Het Certificaat Nederlands als Vreemde Taal (CNaVT) is een project van de Nederlandse Taalunie dat wordt uitgevoerd door het Centrum voor Taal en Onderwijs en Fontys Lerarenopleiding Tilburg (Fontys Hogescholen). De belangrijkste doelstellingen zijn de examens van het CNaVT ontwikkelen, valideren, afnemen en certificeren; een toetsenbank opzetten en ondersteunen; docenten Nederlands als vreemde taal wereldwijd ondersteunen door materiaal aan te bieden, tips te geven en workshops te organiseren. Zie ook Hartelijk welkom! Wilt u als docent NVT graag op de hoogte blijven van recente ontwikkelingen op het vlak van taaldidactiek en -toetsing? Houdt u ervan ervaringen uit te wisselen met collega-docenten? Dan is de cursus Over het vak Nederlands: van didactiek tot toetsing iets voor u! Gedurende vijf dagen staan we stil bij de trends en de nieuwe ontwikkelingen in het vreemdetalenonderwijs. Dit jaar staat de leerder weer centraal. We vertrekken vanuit een functioneel perspectief op taalleren dat tegemoet komt aan de behoeften van de leerders. Hoe kan je als leerkracht op maat werken? Welke werkvormen kan je hierbij hanteren om leerders ook zelfstandiger te leren werken? Hoe kan je de leerder ondersteunen? Hoe differentieer je in de klas? Vanuit de verschillende visies op taalverwerving, gaan we in op de principes van functioneel en taakgericht taalvaardigheidsonderwijs. Naast didactiek komt ook taaltoetsing ruimschoots aan bod. Hier ligt de klemtoon op competentie-ontwikkelend evalueren. Op welke manier breng je de capaciteiten van de leerder in kaart? Welke evaluatievormen kan je hanteren om een breed beeld te vormen van de leerder? Hoe kan je valide, betrouwbaar en efficiënt toetsen? Wat betekenen de verschillende niveaus uit het Europees Referentiekader? Vanuit de voor- en nadelen van diverse toetsmethodes, geven we u concrete tips om uw taaltoetsen nog beter te maken. U wordt tijdens de verschillende sessies actief aan het werk gezet. Sleutelbegrippen voor een effectieve taalverwerving zijn zelfontdekkend leren, vertrekkend vanuit voorkennis en interactie. Deze principes worden ook in de sessies toegepast. Door het inzetten van oefeningen en voorbeeldmaterialen wordt u aangezet om te reflecteren, zelf ideeën te formuleren en materiaal te ontwikkelen. Hier kunt u later in uw eigen lessen op voortbouwen. U neemt ook deel aan een examinatorentraining waarbij u wordt voorbereid op de afname van de (mondelinge) examens van het Certificaat Nederlands als Vreemde Taal. Deze sessie zal zo opgezet worden dat de Over het vak Nederlands 4 Programmaboekje Programmaboekje Over het vak Nederlands

4 deelnemers later als trainer kunnen fungeren voor collega-docenten. Ook voor docenten die (nog) geen CNaVT-examens afnemen, is de workshop geschikt. Zij kunnen de opgedane kennis en vaardigheden toepassen bij de afname van hun eigen NVT-examens en overdragen op collega-docenten. Tijdens de cursus zullen verschillende deskundigen op het gebied van taaldidactiek en toetsing als gastdocent optreden. De cursus is opgebouwd rondom de leerder en dit passen we ook toe in de cursus zelf: u zal zelf als leerder in deze nascholingsweek centraal staan. In alle sessies staan uw inbreng en de uitwisseling van ideeën en ervaringen met collega-docenten namelijk centraal. Het dagprogramma wordt aangevuld met een aantrekkelijk avondprogramma, dat wordt afgewisseld met vrije avonden. Leuven, een oude Bourgondische universiteitsstad, bevindt zich op een steenworp afstand van Brussel. Leuven heeft heel wat te bieden voor docenten NVT: geschiedenis, cultuur, architectuur, gastronomie en moderne wetenschap zijn er vermengd tot een aantrekkelijke cocktail. Ik wens u inspirerende dagen. Willemijn van den Berg Over het vak Nederlands 6 Programmaboekje 2014 Programmaboekje Over het vak Nederlands

5 Tweedetaalverwerving: de leerder centraal! Koen Van Gorp, Centrum voor Taal en Onderwijs, KU Leuven In hedendaagse visies op taalonderwijs staat de leerder centraal. Maar wat betekent dat precies? Betekent dat dat de leerder zelf moet kunnen beslissen (of mee beslissen) over de inhouden van de cursus? Over werkvormen? Betekent dat de leerbehoeften van de individuele leerder dicteren wat er in de klas gebeurt? En hoe kan je dat dan organisatorisch waarmaken? Of betekent dat dat de leerkracht vooral in de rol van begeleider (eerder dan leider) moet kruipen, en de leerder moet motiveren en interactief ondersteunen? En wat betekent dit in termen van differentiatie? Moet de leerkracht eindeloos differentiëren tot op het niveau van het individuele maatwerk? En ten slotte: wat heeft dit met evaluatie en assessment te maken? In mijn presentatie neem ik deze vragen op, en beantwoord ze vanuit twee bronnen: wat heeft wetenschappelijk onderzoek hierover te vertellen: Wat werkt in onderwijs? En wat zegt de praktijk? Zijn er al goede praktijken in het onderwijs te vinden? Koen Van Gorp coördineert het Certificaat Nederlands als Vreemde Taal (CNaVT). Daarnaast is hij coördinator onderzoek en onderwijsondersteuning op het Centrum voor Taal en Onderwijs (KU Leuven). Hij promoveerde in april 2010 op een onderzoek naar kennisconstructie en schooltaalverwerving aan het einde van het basisonderwijs. Hij is geïnteresseerd in tweedetaalverwerving en taakgericht taalonderwijs. Over het vak Nederlands 8 Programmaboekje 2014 Programmaboekje Over het vak Nederlands

6 Geïntegreerd werken aan de vijf deelvaardigheden Onno ter Haar, Radboud in to Languages, Nijmegen Als docent NVT ben je aangewezen op leergangen die in eerste instantie voor het NT2-onderwijs gebruikt worden. Je hebt daarbij grofweg twee keuzen. Zo heb je leergangen gericht op communicatie in tal van alledaagse situaties. Daarnaast heb je leergangen die vooral (luister)teksten aanbieden plus grammatica. De aandacht die beide typen leergangen schenken aan de verschillende deelvaardigheden is vaak onevenredig. De eerstgenoemde leergangen leggen de nadruk vooral op spreken en luisteren, de laatstgenoemde op lezen en schrijven. De NVT-docent zal vaak streven naar het beste van twee werelden : aandacht voor teksten en grammatica, echter zonder de communicatie uit het oog te verliezen. De studenten moeten namelijk niet alleen de taal bestuderen, maar zich er ook verstaanbaar in kunnen maken. Onno ter Haar studeerde Nederlandse taal- en letterkunde in Utrecht. Van 1999 tot 2002 was hij lector Nederlands aan de Universiteit van Boekarest en van 2004 tot 2007 doceerde hij aan de Universiteit van Minho in Portugal. Sinds 2010 is hij senior medewerker Nederlands voor anderstaligen bij Radboud in to Languages in Nijmegen waar hij onder andere betrokken is bij de nascholing van (aspirant-) docenten. Het analyseren van leergangen is dan ook een belangrijke stap. Daarna komt het bewerken van de opdrachten uit de leergang, zodat ze beter passen bij het doel en de doelgroep. Daarbij kan een geïntegreerde aanpak uitkomst bieden. De deelvaardigheden komen in een zinvol verband aan bod, ze stimuleren interactie en ze zorgen voor afwisseling. Hierdoor is het leerrendement en de motivatie van de studenten hoger. In deze workshop leert u taken en opdrachten uit leergangen grondig te analyseren. Vervolgens leert u ze met minimale middelen te bewerken tot motiverende en activerende geïntegreerde opdrachten die passen bij uw doelgroep. Ook leert u samenhang in een taak en tussen taken aan te brengen. We onderbouwen de geïntegreerde aanpak vanuit de theorie van het breinleren en gaan praktisch en actief aan de slag met praktijkvoorbeelden die u direct in uw eigen lessen kunt toepassen. o.terhaar@let.ru.nl Over het vak Nederlands 10 Programmaboekje 2014 Programmaboekje Over het vak Nederlands

7 Maak het verschil! Differentiatiemogelijkheden bedenken bij een taaltaak Lies Houben, Centrum voor Taal en Onderwijs, KU Leuven Ondanks de opdeling in niveaugroepen is een taalklas doorgaans heterogeen. Na één week lesgeven ondervindt de lesgever al de verschillen tussen de cursisten. Iedere cursist vat het leerproces immers aan met zijn persoonlijke bagage aan verwachtingen, talenkennis, persoonlijkheid, motivatie, interesses, Elke cursist volgt een eigen weg tijdens het verwerven van de tweede of vreemde taal. Hoe kan je bij de voorbereiding van je les met deze verschillen rekening houden? Lies Houben was tot 2001 werkzaam als lesgever in de basiseducatie. Sindsdien voert ze als wetenschappelijk medewerker op het CTO opdrachten uit voor de volwassenensectie op vlak van vorming, onderzoek en materiaalontwikkeling. Ze verzorgde mee de uitwerking en implementatie van innovatieve methodieken (Bonte Was, Maatwerkhoeken, Ouders in (inter)actie ). Op dit moment is ze betrokken bij de inhoudelijke concept- en taakontwikkeling van het Digitaal Platform Nederlands Leren. In deze workshop vertrekken we van bestaande taaltaken. Aan welke doelen werken ze? Komt de werkwijze tegemoet aan niveauverschillen in de klas? Kan ik sleutelen aan de werkvorm om zoveel mogelijk cursisten zoveel mogelijk uit de taak te laten halen? Hoe kan ik op een eenvoudige manier de taak toegankelijker of juist uitdagender maken voor cursisten? We verkennen en bespreken verschillende differentiatiemogelijkheden die een lesgever bij taken kan bedenken nog voor de les begint. Over het vak Nederlands 12 Programmaboekje 2014 Programmaboekje Over het vak Nederlands

8 Gedifferentieerd feedback geven Lidy Zijlmans, Radboud in to Languages, Nijmegen Studenten maken tijdens het spreken en schrijven van het Nederlands fouten, dat hoort bij het taalleerproces. Natuurlijk is het niet verstandig en ook onwenselijk om elke fout te corrigeren, daarmee zou je de student demotiveren. Het is echter voor de student wel belangrijk om feedback te krijgen, zodat hij kan leren van de fouten. Bij het geven van feedback zul je rekening moeten houden met het taalvaardigheidsniveau van de student. Het heeft immers geen zin feedback te geven op fouten waar de student gezien zijn taalvaardigheidsniveau nog lang niet aan toe is. Feedback op schriftelijke productie van studenten kan op verschillende manieren en op verschillende niveaus worden gegeven. Lidy Zijlmans studeerde Nederlands en Algemene Taalwetenschap met als zwaartepunt taalverwerving. Momenteel is zij senior medewerker Nederlands voor anderstaligen bij Radboud in to Languages, talencentrum van de Radboud Universiteit, Nijmegen. Daarvoor was zij verbonden aan de afdeling NT2 van de VU-Amsterdam en aan het James Boswell Instituut van de Universiteit Utrecht. Zij is docent, leermiddelenontwikkelaar, onderzoeker en vakdidacticus voor NT2. Zij gaf NVT aan de Universiteit van Duisburg-Essen en was gastdocent bij het Erasmustalencentrum in Jakarta. Voor uitspraak is feedback vanaf het begin essentieel maar het is niet erg effectief om systematische fouten plenair te verbeteren. Uitspraakfouten zijn bij uitstek iets om individueel en gedifferentieerd aan te pakken. De docent is een belangrijke feedbackgever voor de student, maar niet de enige. Feedback kan de student ook krijgen van zijn peers, of via input van moedertaalsprekers op geluidsdragers. Daarin moeten de studenten wel getraind worden. Over het vak Nederlands 14 Programmaboekje 2014 Programmaboekje Over het vak Nederlands

9 Voor elk wat wils? Maatwerkhoeken, een methodiek om meer op maat van studenten te werken. Carolien Frijns, Centrum voor Taal en Onderwijs, KU Leuven Welke behoeften leven er in de klas? Waarom willen uw studenten Nederlands leren? Is het mogelijk om beter in te spelen op die specifieke interesses en behoeften? Op welke manier draagt dit bij aan hun leerproces? En kan dat ook als er in de directe omgeving een andere taal dan het Nederlands wordt gesproken? Carolien Frijns is wetenschappelijk medewerker bij het Centrum voor Taal en Onderwijs (CTO, KU Leuven). Binnen de sectie volwassenenonderwijs werkte ze o.a. mee aan nieuw lesmateriaal voor Ouders in (inter)actie en Maatwerkhoeken. Op 1 januari 2013 is ze met een promotieonderzoek naar NT2-verwerving bij jonge kinderen gestart. Daarnaast werkt ze mee aan onderzoeks- en onderwijsontwikkelingsprojecten gericht op het hoger onderwijs in Vlaanderen. In deze vorming stellen we Maatwerkhoeken voor, een methodiek om op de behoeften van uw studenten in te spelen. Maatwerkhoeken biedt activiteiten volgens een aantal rollen die studenten kunnen of willen opnemen, bijvoorbeeld student, vrijetijdsbesteder en consument. Ze werken via taken zelfstandig aan het Nederlands dat nodig is om te kunnen functioneren binnen die rol(len). We laten zien hoe deze werkvorm de docent in staat stelt om elke cursist meer op maat te ondersteunen en hoe u maatwerkhoeken organisatorisch kan inwerken in uw lessen. We stellen eveneens het lesmateriaal voor dat speciaal werd ontwikkeld voor het inzetten van Maatwerkhoeken in de NT2-klas in Vlaanderen: de Doos op Rollen. Deze aanpak werd uitgewerkt in het kader van het project Ambassadeurs voor Maatwerk van de Nederlandse Taalunie en werd in 2012 genomineerd voor de Les-trofee. Carolien.Frijns@arts.kuleuven.be Over het vak Nederlands 16 Programmaboekje 2014 Programmaboekje Over het vak Nederlands

10 Examinatorentraining CNaVT Willemijn van den Berg, Centrum voor Taal en Onderwijs, KU Leuven Tijdens deze sessie bereiden we u voor op de afname van CNaVTexamens in al haar facetten. Van de visie van het Certificaat Nederlands als Vreemde Taal en de consequenties voor de examentaken tot het ondersteuningsaanbod en de eigenlijke afname van de examens. We pakken het concreet en praktisch aan en staan vooral stil bij de afname van mondelinge taken. We vertrekken van reële examengesprekken en bespreken do s en don ts. Daarbij is er ruimte voor uw eigen ervaringen met mondelinge examens, maar de workshop is ook geschikt voor docenten die geen CNaVT-examens afnemen. Zij kunnen de kennis en vaardigheden gebruiken wanneer ze hun eigen NVT-examens afnemen. Wie aan deze workshop deelneemt, krijgt toegang tot het gebruikte materiaal en beschikt over handvaten om collega s of assistenten in te lichten over de afnameprocedures van het CNaVT. De deelnemers ontvangen een deelnamecertificaat. Willemijn van den Berg is wetenschappelijk medewerker bij het Certificaat Nederlands als Vreemde Taal (CNaVT) aan de KU Leuven. Ze studeerde Taalwetenschap aan de Radboud Universiteit Nijmegen en volgde de master Nederlands als tweede Taal aan de Universiteit van Amsterdam. Bij het CNaVT houdt Willemijn zich onder andere bezig met de ontwikkeling van examens, de examencommissie en is ze PR verantwoordelijke. Daarnaast werkt Willemijn als onderzoeksassistent op het Max Planck Instituut in Nijmegen. Willemijn.vandenberg@arts.kuleuven.be Over het vak Nederlands 18 Programmaboekje 2014 Programmaboekje Over het vak Nederlands

11 Toetsen volgens de noden van je studenten Bart Deygers, Centrum voor Taal en Onderwijs, KU Leuven In deze workshop krijg je essentiële tips om jouw taaltoetsen nog meer studentgericht te maken. Studentgerichte toetsen zijn immers meer dan een evaluatie-instrument; ze vormen een waardevol onderdeel van het leerproces. Deze workshop steunt op concrete voorbeelden van studentgerichte evaluatie. Uit die voorbeelden worden praktische toetstips gehaald en worden centrale toetsconcepten uitgelegd. Op het einde van de workshop ga je in groepjes aan de slag met een case en tussendoor heb je ruim de mogelijkheid om vragen te stellen of problemen aan te kaarten. Bart Deygers heeft ruime ervaring op het gebied van onderzoek naar en ontwikkeling van taaltoetsen. Hij werkte van 2009 tot 2013 bij het Certificaat Nederlands als Vreemde Taal en werkt nu aan zijn proefschrift over de predictieve validiteit en generaliseerbaarheid van toetsen academisch Nederlands. Ook is hij voorzitter van de CEFR-groep ( Common European Framework of Reference for Languages ) binnen de Association of Language Testers in Europe (ALTE). Bart.Deygers@arts.kuleuven.be Over het vak Nederlands 20 Programmaboekje 2014 Programmaboekje Over het vak Nederlands

12 Competenties toetsen in het onderwijs John van Lare, Fontys International Business School, Venlo Modern onderwijs betekent ook meer aandacht voor competentieontwikkeling en daarmee ook toetsing. De belangstelling voor het toetsen en beoordelen van competenties wordt steeds groter en voor accreditaties steeds belangrijker. Belangrijkste vraag die steeds weer opduikt is: Hoe toets en beoordeel je competenties? John van Lare (M.Ed.) werkte jarenlang als docentenopleider aan het Conservatorium in Maastricht en de PABO in Venlo, opleiding groepsleerkrachten voor het basisonderwijs. Nu is hij verantwoordelijk voor de Fontys BKO, de basisopleiding didactische vaardigheden van docenten die werken aan de Fontys Internationale Hogeschool Economie. Een deel van het jaar is hij werkzaam in Thailand waar hij als adviseur van het Thaise Ministerie van Onderwijs werkzaam is en bovendien coördinator is voor projecten m.b.t. algemene docenten training. Er doen zich veel problemen voor m.b.t. het beoordelen/toetsen van competenties. Deze workshop zal ingaan op de problemen maar ook oplossingen m.b.t. het toetsen van competenties evenals evaluatie- en feedback gesprekken m.b.t. competenties. De opbrengst van taalonderwijs wordt ook beschreven in competenties, maar hoe meet je complexe leeropbrengsten die in kennis, vaardigheid en houding zijn geformuleerd. Er zijn vooroordelen die we proberen te doorbreken m.b.t. het beoordelen van competenties. Beproefde voorbeelden uit de dagelijkse praktijk inzake toetsings- en beoordeling van competenties o.a. vanuit de optiek van Fontys Hogescholen: - feedback- en beoordelingsinstrumenten (CGI, zelfreflectie, intervisie en e-portfolio s) - peer coaching (peer review) en peer toetsing (Wat denkt de toetscommissie?) Veel praktische tips maar ook zelf aan het werk, het is tenslotte een workshop! Kunnen we het onzichtbare zichtbaar maken? j.vanlare@fontys.nl Over het vak Nederlands 22 Programmaboekje 2014 Programmaboekje Over het vak Nederlands

13 en Evie Tops doceert Nederlands aan de Université Libre de Bruxelles. Haar onderzoek behandelt fonetische, sociolinguïstische, geolinguïstische en diachronische aspecten van de verspreiding van de huig-r in Vlaanderen en omliggende gebieden. Van 2006 tot 2010 was zij projectleider bij het Taaluniecentrum NVT, waar ze zich vnl. bezighield met de promotie van het Nederlands in de grensgebieden rond Nederland en Vlaanderen. Zij was tevens lid van de ijkingscommissie betrokken bij de totstandkoming van de website erknederlands.org. Naar een eenduidige interpretatie van de niveau-omschrijvingen in het ERK Evie Tops, Université Libre de Bruxelles Laurence Mettewie, Université de Namur De bedoeling van de workshop is na te gaan op welke manieren het Europees Referentiekader (ERK) nuttig kan zijn voor de onderwijspraktijk van docenten Nederlands aan anderstaligen, en dan met name voor het evalueren van hun studenten. De workshop vertrekt vanuit de praktijkervaring van de deelnemers en brengt de evaluatie-instrumenten in kaart die de docenten nu reeds gebruiken. Vervolgens wordt er een kort overzicht gegeven van het ERK en wordt er samen nagegaan welke schalen relevant kunnen zijn voor de evaluatiepraktijk van de deelnemers. Laurence Mettewie doceert Nederlandse taal en taalkunde aan de Université de Namur in Franstalig België. Vanwege haar NVTonderwijservaring is ze lid van de Resonansgroep van het CNaVT en heeft meermaals deelgenomen aan de evaluatie van de testen. Haar onderzoek draait voornamelijk rond de maatschappelijke aspecten van tweede- of vreemdetaalverwerving in België (taalattitudes en motivatie van taalleerders, vreemde talen in Brusselse bedrijven, taalverwerving in taalcontactsituaties, meertalig onderwijs). De hele workshop is opgevat als een zeer praktische hands-on oefening en de verschillende aspecten worden behandeld en getoetst aan de hand van concrete voorbeelden van reële spreekvaardigheidsprestaties door NVT-leerders uit de databank van de website erknederlands.org. Over het vak Nederlands 24 Programmaboekje 2014 Programmaboekje Over het vak Nederlands

14 iluisteren Erwin Taets, KATHO Hogeschool, Kortrijk Erwin Taets is auteur van de handboekenreeks Nieuw Netwerk Nederlands (Uitgeverij Van In), gaf enkele jaren les in het middelbaar onderwijs en is ontwerper van websites en multimediaprojecten voor Vlaamse en Nederlandse auteurs en literaire tijdschriften. Hij is momenteel verbonden als docent aan KATHO Hogeschool Kortrijk en de Associatie KU Leuven en is zelfstandig redacteur en projectbegeleider voor uitgeverijen als Lannoo, Terra en Van In. Hij schrijft regelmatig voor tijdschriften als Meander, Kunsttijdschrift Vlaanderen, AmLit in Context en FSM en voor diverse websites. Het verzamelen van degelijk, kwalitatief hoogstaand en interessant luistermateriaal voor de lessen Nederlands is niet eenvoudig. Leesmateriaal vinden we snel genoeg in kranten, tijdschriften en op websites. Kijkmateriaal nemen we op van tv. Maar hoe komen we aan luistermateriaal dat geschikt is voor onze lessen? Waar is materiaal te vinden? Hoe slaan we luisterfragmenten op om ze te gebruiken in de les? En wat zijn enkele moderne, vernieuwende ideeën op het gebied van luistervaardigheid, de integratie van ICT en BZL met luistervaardigheid en hoe kan het internet als schatkamer voor luistervaardigheid ons leven als lesgever makkelijker, afwisselender en vooral interessanter maken? Dat is het onderwerp van de bijscholing iluisteren. De bijscholing is geen theoretische lezing, maar een interactieve werkwinkel boordevol praktische tips. Leer: - waar u luistermateriaal op het internet vindt; - hoe u dat luistermateriaal op uw eigen pc en op cd kunt opslaan; - hoe u op afwisselende manier met luistermateriaal in de klas aan de slag kunt. De bijscholing is bedoeld voor beginnende computergebruikers zonder enige specifieke voorkennis behalve een basisvertrouwdheid met Windows. etaets@telenet.be Over het vak Nederlands 26 Programmaboekje 2014 Programmaboekje Over het vak Nederlands

15 Wandeling in Leuven met gids Herman Gysen, gids Als we starten in het Iibishotel, ligt het oude Leuvense Gasthuis aan de overkant van de straat. De ziekenhuissite ernaast wordt een van de grootste stadsontwikkelingsprojecten in Vlaanderen, en is archeologisch erg interessant, vandaar kunnen we een groot stuk van de eerste Leuvense omwalling volgen, na de cripte van Sint-Pieter het oudste bouwsel in onze stad. Stappen we dan verder naar de Vismarkt, de oude Leuvense haven en zo doorheen de Vaartstraat naar het Gerechtshof, dan zijn er verhalen over oude colleges (o.a. Drie Tongen), over de in huizen verborgen restanten van het Augustijner-Eremietenklooster en over de brand van Leuven door paniekerige Duitse soldaten. Een brand die ervoor zorgde dat wij nu een Smoldersplein en een Matthieu de Layensplein kunnen bewandelen. Stadhuis en Sint-Pieterskerk komen nu nabij en laat ons eindigen in het Pauscollege op het Hogeschoolplein. Over de gids Sedert 40 jaar is de verklaarde liefde van Herman Gysen aan de stad Leuven erg groot. Als lid van diverse, plaatselijke historische kringen wist hij deze liefde om te zetten in een gedegen wetenschappelijke kennis. Binnen deze kennis neemt de groei van het stadsweefsel een belangrijke plaats in. Over het vak Nederlands 28 Programmaboekje 2014 Programmaboekje Over het vak Nederlands

16 Over de organisatoren Koen Van Gorp Willemijn van den Berg Willemijn van den Berg is wetenschappelijk medewerker bij het Certificaat Nederlands als Vreemde Taal (CNaVT) aan de KU Leuven. Ze studeerde Taalwetenschap aan de Radboud Universiteit Nijmegen en volgde de master Nederlands als tweede Taal aan de Universiteit van Amsterdam. Bij het CNaVT houdt Willemijn zich onder andere bezig met de ontwikkeling van examens, de examencommissie en is ze PR-verantwoordelijke. Daarnaast werkt Willemijn als onderzoeksassistent op het Max Planck Instituut in Nijmegen. Koen Van Gorp coördineert het Certificaat Nederlands als Vreemde Taal (CNaVT). Daarnaast is hij coördinator basisonderwijs en secundair onderwijs op het Centrum voor Taal en Onderwijs (KU Leuven). Hij promoveerde in april 2010 op een onderzoek naar kennisconstructie en schooltaalverwerving aan het einde van het basisonderwijs. Hij is geïnteresseerd in tweedetaalverwerving en taakgericht taalonderwijs. Rudy Michiels Rudy Michiels studeerde Secretariaat Moderne Talen en belandde bij de consumentenorganisatie Test Aankoop/ Test Achats waar hij als administratief medewerker van de klantendienst en de marketingafdeling aan de slag ging. Sinds september 2008 werkt hij als administratief medewerker bij het Certificaat Nederlands als Vreemde Taal (CNaVT). Over het vak Nederlands 30 Programmaboekje 2014 Programmaboekje Over het vak Nederlands

17 Centrum voor Taal en Onderwijs Blijde-Inkomststraat 7 - bus 3319 B Leuven Tel.: Fax: Willemijn.vandenBerg@arts.kuleuven.be Rudy.Michiels@arts.kuleuven.be In opdracht van de Nederlandse Taalunie en het Taaluniecentrum Nederlands als vreemde taal. Augustus 2014 Over het vak Nederlands 32 Programmaboekje 2014