Omschrijving en indeling van hulpmiddelen
|
|
- Dirk Beckers
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Omschrijving en indeling van hulpmiddelen Inleiding Hulpmiddelen indelen is geen sinecure. Toch is het belangrijk om helderheid te proberen scheppen rond wat we bedoelen met hulpmiddelen. Verschillende beleidsniveaus komen in contact met hulpmiddelen: enerzijds bijvoorbeeld om Europese richtlijnen hieromtrent te implementeren of controleren (bijvoorbeeld het FAGG) of om tussenkomsten te voorzien voor de aanschaf van hulpmiddelen (Riziv, VAPH) en anderzijds door het nemen van maatregelen om onderzoek naar hulpmiddelen te stimuleren en/of om de sector economisch te stimuleren (Agentschap Ondernemen, FIT, IWT, enz.). De onderstaande tekst wil aangeven dat hulpmiddelen een grote range van producten vallen, in deze onderscheiden we enerzijds de medische hulpmiddelen, die ingedeeld worden in risico klasses en anderzijds kunnen we hulpmiddelen ook onderverdelen volgens de ISO norm De twee indelingen bestaan naast elkaar en heel wat hulpmiddelen kunnen volgens beide indelingen beschreven worden. Definitie hulpmiddelen Hulpmiddelen zijn belangrijk om de zelfstandige participatie van een persoon met een functiebeperking te bevorderen en te behouden alswel om de zorg voor deze persoon te ondersteunen. Op basis van het charter van de Vlibank (VAPH) worden hulpmiddelen als volgt gedefinieerd 1 : Hulpmiddelen zijn (technische) producten die: een persoon toelaten een activiteit uit te voeren die hij omwille van een functiebeperking niet kan uitvoeren; de uitvoering van een activiteit voor een persoon vereenvoudigen of vergemakkelijken; een hulpverlener ondersteunen bij de assistentie of verzorging van een persoon. Opmerking: In bovenstaande definitie zijn assistentiehonden en andere dieren die personen met een handicap helpen bij activiteiten niet opgenomen 2, alhoewel deze de de definitie doorstaan. 1 De bijvoeging met een handicap is weggelaten, omdat het evengoed kan gaan om iemand die ziek is en hulpmiddelen nodig heeft. 1
2 In de groep van hulpmiddelen onderscheiden we eerst en vooral de medische hulpmiddelen. Dit zijn alle producten en uitrustingen die onder het toepassingsgebied vallen van de Europese richtlijnen Medische Hulpmiddelen (93/42/EG), Actief implanteerbare medische hulpmiddelen (90/385/EG) en Medische hulpmiddelen voor in-vitro diagnostiek (98/79/EG). Het gaat dus om een heel ruim werkgebied, van injectienaalden, rolstoelen en snelverbanden over implantaten en pacemakers tot medische beeldvorming en in-vitro diagnose testen. 3 Anderzijds kunnen hulpmiddelen ook ingedeeld worden volgens de norm ISO Deze Engelstalige norm spreekt over assistive technologies, in het Nederlands wordt dit af en toe vertaald naar assistieve technologieën, dit is eigenlijk geen correct Nederlands, beter is het te spreken over hulpmiddelen of ondersteunende technologieën. Niet alle medische hulpmiddelen worden in de ISO 9999 norm beschreven en omgekeerd niet alle hulpmiddelen beschreven in de ISO 9999 norm zijn medische hulpmiddelen (Zie Figuur 1). In de ISO 9999 norm worden enkel de hulpmiddelen die door de zorggebruiker worden gebruikt om participatie te bevorderen en te behouden. Hulpmiddelen die door zorgpersoneel gebruikt worden om zorg te ondersteunen en implantaten zijn in deze norm niet opgenomen. Anderzijds zijn er ook verschillende hulpmiddelen beschreven in de ISO 9999 norm die niet vallen onder de richtlijnen voor medische hulpmiddelen, namelijk technologieën voor woningaanpassing of communicatietechnologieën. Het is belangrijk te zien dat de hulpmiddelen die omschreven worden door de term medische hulpmiddelen als assistive technologies vallen onder de definitie hulpmiddel. Afhankelijk van de doelstelling van de activiteiten van de verschillende entiteiten op de betrokken beleidsniveaus en disciplines zal een bepaalde groep van hulpmiddelen relevanter zijn voor de werking. Het is duidelijk bijvoorbeeld dat het VAPH weinig te maken heeft met implantaten maar wel bijvoorbeeld met mobiliteitshulpmiddelen. Het Riziv daarentegen speelt wel een belangrijke rol in het bepalen van de tussenkomst van bijvoorbeeld implantaten. In het vervolg van deze tekst wordt de indeling van hulpmiddelen volgens beide definities verder omschreven. 2 blindengeleidehonden staan wel op de VAPH refertelijst
3 Hulpmiddelen volgens de ISO 9999 norm Volgens de ISO 9999 norm is een assistive technology of product elk product (met inbegrip van toestellen, uitrusting, instrumenten en software) speciaal geproduceerd of algemeen beschikbaar te gebruiken door of voor personen met een beperking voor Participatie. Om lichaamsfuncties, structuren en activiteiten te beschermen, ondersteunen, trainen, meten of vervangen. Het voorkomen van achteruitgang, van limitatie aan activiteiten of van participatie restricties. Onder deze norm vallen niet: Ondersteunende producten en instrumenten gebruikt door de zorgprofessional (dit valt wel onder de definitie van het charter van de Vlibank) Niet-technische oplossingen zoals persoonlijke assistentie, geleide honden of liplezen. Implantaten Medicijnen In Tabel 1 worden de hulpmiddelen uit de Vlibank van het VAPH en de Europese Eastin databank ingedeeld volgens ISO 9999 klasse. Uit deze indeling wordt duidelijk dat de meeste hulpmiddelen in de databank bedoeld zijn voor persoonlijke verzorging, of om mobiliteit te bevorderen, naast ook hulpmiddelen voor communicatie en informatie en aanpassing en inrichting van woningen. Tabel 1. Aantal hulpmiddelen geregistreerd in de Vlibank (VAPH) volgens ISO 9999 klasse. ISO Code Omschrijving 04 HULPMIDDELEN VOOR MEDISCHE BEHANDELING DOOR PERSOON ZELF Aantal hulpmiddelen Vlibank ( Eastin ( HULPMIDDELEN VOOR OEFENEN VAN VAARDIGHEDEN 06 ORTHESEN EN PROTHESEN HULPMIDDELEN VOOR PERSOONLIJKE VERZORGING EN BESCHERMING HULPMIDDELEN VOOR MOBILITEIT VAN PERSONEN HUISHOUDELIJKE HULPMIDDELEN INRICHTINGSELEMENTEN EN AANPASSINGEN VAN WONINGEN EN ANDERE GEBOUWEN (?) HULPMIDDELEN VOOR COMMUNICATIE EN INFORMATIE 24 HULPMIDDELEN VOOR OMGAAN MET PRODUCTEN EN GOEDEREN 27 HULPMIDDELEN VOOR HET VERBETEREN EN METEN VAN DE OMGEVINGSFACTOREN HULPMIDDELEN VOOR WERK EN BEROEPSOPLEIDINGEN 30 HULPMIDDELEN VOOR ONTSPANNING
4 Het belang van deze hulpmiddelen wordt verder onderschreven door de gegevens van tabel 2 waar de dossiers voor aanvraag tussenkomst VAPH ingedeeld zijn volgens dezelfde ISO 9999 klassifiëring. Tabel 2: Dossiers voor aanvraag tussenkomst VAPH ingedeeld volgens ISO 9999 klasse HULPMIDDELEN VOOR MEDISCHE BEHANDELING DOOR PERSOON ZELF HULPMIDDELEN VOOR PERSOONLIJKE VERZORGING EN BESCHERMING HULPMIDDELEN VOOR MOBILITEIT VAN PERSONEN HUISHOUDELIJKE HULPMIDDELEN INRICHTINGSELEMENTEN EN 18 AANPASSINGEN VAN WONINGEN EN ANDERE GEBOUWEN HULPMIDDELEN VOOR COMMUNICATIE EN INFORMATIE
5 Assistive technologies (ISO 9999) implantaten Mobilititeitshulpmiddelen scanner woningaanpassingen (domotica) telefoon (seniorentelefoon) Orhteses - protheses Telemonitoring systemen In Vitro Diagnostics operatierobot Medische hulpmiddelen (MDD) (93/42/EG) Figuur 1: Schematische voorstelling hulpmiddelen 5
6 Medische hulpmiddelen 4 Hierbij gaat het over medische hulpmiddelen die conform Europese regelgeving als volgt gedefinieerd worden in drie richtlijnen. Medische Hulpmiddelen (93/42/EG), Actief implanteerbare medische hulpmiddelen (90/385/EG) en Medische hulpmiddelen voor in-vitro diagnostiek (98/79/EG). Het gaat dus om een heel ruim werkgebied, van injectienaalden, rolstoelen en snelverbanden over implantaten en pacemakers tot medische beeldvorming en in-vitro diagnose testen. 5 Medische hulpmiddelen worden ingedeeld in klasses waar verschillende regels van toepassing zijn. De indelingsregels zijn gebaseerd op de tijdsduur van contact met de patiënt, de graad van invasiviteit en het deel van het lichaam dat beïnvloed wordt door contact met het instrument. Op basis hiervan worden medische hulpmiddelen ingedeeld naar 6 : Invasieve instrumenten, Niet-invasieve instrumenten, Actieve instrumenten, Instrumenten waar speciale regels op van toepassing zijn. Deze instrumenten worden ingedeeld in risico klasses en afhankelijk van de klasse verschillen de toe te passen richtlijnen zoals voorgesteld in Figuur 3 die de indeling in risico klasses weergeeft voor nietinvasieve instrumenten. 4 Nota Pascal Verdonck, november
7 Figuur 3: Indeling risico klasse niet-invasieve medische hulpmiddelen uit guidelines for classification, medical device, MEDDEV 2.4/1 Rev.8, juli Richtlijnen betreffende medische hulpmiddelen: 1. De Richtlijn betreffende medische hulpmiddelen (MDD) (93/42/EG) definieert een medisch hulpmiddel als: elk instrument, toestel of apparaat, elke software of stof of elk ander artikel dat alleen of in combinatie wordt gebruikt, met inbegrip van de software die door de fabrikant speciaal is bestemd om te worden gebruikt voor diagnostische en/of therapeutische doeleinden en voor de goede werking ervan benodigd is, door de fabrikant bestemd om bij de mens te worden aangewend voor: diagnose, preventie, bewaking, behandeling of verlichting van ziekten; diagnose, bewaking, behandeling, verlichting of compensatie van verwondingen of een handicap; onderzoek naar of vervanging of wijziging van de anatomie of van een fysiologisch proces; beheersing van de bevruchting; waarbij de belangrijkste beoogde werking in of aan het menselijk lichaam niet met farmacologische of immunologische middelen of metabolisme wordt bereikt, maar wel door dergelijke middelen kan worden ondersteund
8 Voorbeelden van medische hulpmiddelen zijn: anesthesieapparatuur, ultrageluidsmachines, wondverbanden, PET- en CT-scanners, orthesen en prothesen, absorberende middelen bij incontinentie Deze hulpmiddelen worden opgedeeld in risico klasses, voor niet-invasieve instrumenten is de indeling weergegeven in Figuur De Richtlijn betreffende actieve implanteerbare medische hulpmiddelen (AIMD) (90/385/EG) definieert een actief implanteerbaar medisch hulpmiddel als: elk actief medisch hulpmiddel dat is ontworpen om, volledig of gedeeltelijk, op operatieve of medische wijze in het menselijke lichaam of door een medische ingreep in een natuurlijke opening te worden geïmplanteerd, en bestemd is om na die procedure in het lichaam te blijven. Voorbeelden van actieve implanteerbare medische hulpmiddelen zijn: defibrillatoren, pacemakers, cochlear-implantaten, neurostimulatoren 3. De Richtlijn betreffende medische hulpmiddelen voor in-vitro-diagnostiek (98/79/EC) definieert een medisch hulpmiddel voor in-vitro-diagnostiek als: elk medisch hulpmiddel dat een reagens, een reactief product, een kalibratiemiddel, een controlemateriaal, een kit, een instrument, een apparaat, een toestel of een systeem is dat afzonderlijk of in combinatie wordt gebruikt en door de fabrikant is bestemd om te worden gebruikt voor het in-vitro-onderzoek van specimens die afkomstig zijn van het menselijk lichaam, met inbegrip van donorbloed en -weefsel, uitsluitend of hoofdzakelijk met het doel om informatie te verschaffen: over een fysiologische of pathologische toestand, of over een aangeboren afwijking, of om de veiligheid en de mate van verenigbaarheid met potentiële ontvangers te bepalen, of om de uitwerking van therapeutische maatregelen te toetsen. Recipiënten voor soorten worden als medische hulpmiddelen voor in-vitro-diagnostiek aangemerkt. Producten voor algemeen laboratoriumgebruik zijn geen hulpmiddelen voor invitro-diagnostiek, tenzij uit de kenmerken van deze producten blijkt dat zij door de fabrikant specifiek zijn bestemd om bij in-vitro-diagnostiek te worden gebruikt. Voorbeelden van hulpmiddelen voor in-vitro-diagnostiek zijn: hulpmiddelen en reagentia voor microbiologie, anatomopathologie, hematologie, immunologie, moleculair biologie, genetisch onderzoek 8
Verantwoorde opslag in perspectief van Europese richtlijnen. Peter N. Ruys
Verantwoorde opslag in perspectief van Europese richtlijnen Peter N. Ruys 1 Opslag in ULT 1. Humaan materiaal voor in vitro diagnostiek 2. Humaan materiaal voor terug plaatsing 3. Humaan materiaal voor
Nadere informatieMedische hulpmiddelen voor in-vitro diagnostiek:
Aflevering van medische hulpmiddelen in een voor het publiek opengestelde apotheek Deze brochure ondersteunt de officinaapotheker bij de dagelijkse aflevering van medische hulpmiddelen en maakt hem/haar
Nadere informatieApparatuurontwikkeling voor, in en met de. kliniek
Apparatuurontwikkeling voor, in en met de ZIE 2013 7 maart 2013 Delft Alex Vernooij Jan Jaap Baalbergen Leids Universitair Medisch Centrum kliniek Ontwikkeling apparatuur voor het LUMC Apparatuur voor
Nadere informatieMedische hulpmiddelen. 5 e TRIP Weefselvigilantie Symposium. Vigilantie van biomaterialen, randgebieden en raakvlakken. Ed J.B.
Medische hulpmiddelen Vigilantie van biomaterialen, randgebieden en raakvlakken. Ed J.B. Jansen, MD, MBA 5 e TRIP Weefselvigilantie Symposium Inhoud 1.Medisch hulpmiddel? 2.Raakvlak? 3.... en dus? 3 medisch
Nadere informatieWetgeving voor Medische hulpmiddelen en Kwaliteitsverbetering. Peter N. Ruys
Wetgeving voor Medische hulpmiddelen en Kwaliteitsverbetering Peter N. Ruys Europese richtlijnen voor medische hulpmiddelen Actieve Implantaten (90/385/EEC) - AIMD Medische Hulpmiddelen (93/42/EEC) - MDD
Nadere informatieWearables in de gezondheidszorg. Regelgeving en normen
Wearables in de gezondheidszorg Regelgeving en normen Actueel Het belang van regelgeving Is mijn innovatie een medisch hulpmiddel? Definitie medisch hulpmiddel Elk instrument, toestel of apparaat, elke
Nadere informatieEuropese verordening MH en reprocessing single use. 35 ste Symposium V.V.O.V. 20 april 2018 Apr. T. Onsea
Europese verordening MH en reprocessing single use 35 ste Symposium V.V.O.V. 20 april 2018 Apr. T. Onsea Inhoud Definitie medisch hulpmiddel (MH) Verordening EU 2017/745 voor MH Doelstelling en wettelijk
Nadere informatieToezicht op ICT in de Zorg. 5 juni 2013
. Toezicht op ICT in de Zorg 5 juni 2013 WAAROVER GAAT HET VANDAAG? http://www.bmg.eur.nl/onderzoek/videos/jan_klein_veiligheid_in_de_zorg/ Kan de patiënt rekenen op veilige zorg met inzet van veilige
Nadere informatieMet welke aspecten van Ehealth heeft de Inspectie Gezondheidszorg te maken?
Met welke aspecten van Ehealth heeft de Inspectie Gezondheidszorg te maken? Johan Krijgsman Coördinerend specialistisch inspecteur e-health Inspectie voor de Gezondheidszorg te Utrecht Toezicht op e-health
Nadere informatieFrans de Bree en Joric Witlox Hengelo, 4 december 2008
Frans de Bree en Joric Witlox Hengelo, 4 december 2008 16:00 Inleiding 16:15 Wat is risicobeheersing 16:35 Brandveiligheid 17:30 Versterking inwendige mens 18:15 rapport IGZ: Med. hulpmiddelen 18:45 quick
Nadere informatieVeel gestelde vragen Medisch-wetenschappelijk onderzoek met medische hulpmiddelen 1
Veel gestelde vragen Medisch-wetenschappelijk onderzoek met medische hulpmiddelen 1 1. Wat is een medisch hulpmiddel? De wettelijke definitie 2 van een medisch hulpmiddel luidt: Een medisch hulpmiddel
Nadere informatieDIRECTORAAT-GENERAAL BESCHERMING VOLKSGEZONDHEID : GENEESMIDDELEN
DIRECTORAAT-GENERAAL BESCHERMING VOLKSGEZONDHEID : GENEESMIDDELEN tel.: (02) 2104899 fax: (02) 2104901 contactpersoon : Philippe Bauwin e-mail: meddev@afigp.fgov.be OMZENDBRIEF nr. 421 Aan de directies
Nadere informatieGebruikershandleiding inzake materiovigilantie ter attentie van de distributeurs. FAGG-AFMPS Cédric Vandenbroucke
Gebruikershandleiding inzake materiovigilantie ter attentie van de distributeurs FAGG-AFMPS Cédric Vandenbroucke Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Definities en afkortingen... 4 3. Theoretisch gedeelte...
Nadere informatieGebruikershandleiding inzake materiovigilantie ter attentie van de gezondheidszorgbeoefenaars. FAGG-AFMPS Cédric Vandenbroucke
Gebruikershandleiding inzake materiovigilantie ter attentie van de gezondheidszorgbeoefenaars FAGG-AFMPS Cédric Vandenbroucke Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Definities en afkortingen... 4 3. Theoretisch
Nadere informatieWET OP DE MEDISCHE HULPMIDDELEN
WET OP DE MEDISCHE HULPMIDDELEN Tekst zoals deze geldt op 22 januari 2010 WET van 15 januari 1970, houdende regelen met betrekking tot medische hulpmiddelen WIJ JULIANA, bij de gratie Gods, Koningin der
Nadere informatieKOC, november 2014 1. Omschrijving Vlibank
Charter Vlibank KOC, november 2014 1. Omschrijving Vlibank 2. Definities Hulpmiddelen Aanpassingen Maatwerk Producten Handelaar 3. Soorten producten in Vlibank 4. Opgenomen gegevens in Vlibank Gegevens
Nadere informatiePersvoorstelling Medische Technologie Vlaanderen. 29 juni 2015
Persvoorstelling Medische Technologie Vlaanderen 29 juni 2015 Wat ging vooraf Europese richtlijn medisch hulpmiddel Een medisch hulpmiddel is elk instrument, toestel of apparaat, elke software of stof
Nadere informatieMedische Hulpmiddelen
Medische Hulpmiddelen na 21 maart 2010 Einde Ontsnappingsroute? Jos Kraus Senior inspecteur Medische Technologie Leiden, 1 april 2010. Een heerlijke markt Geen kanalisatie Geen reclametoezicht Geen gunstbetoonregeling
Nadere informatieDatum van inontvangstneming : 15/07/2016
Datum van inontvangstneming : 15/07/2016 Vertaling C-329/16-1 Datum van indiening: 13 juni 2016 Verwijzende rechter: Zaak C-329/16 Verzoek om een prejudiciële beslissing Conseil d État (raad van state,
Nadere informatieVeilige toepassing medische software en ICT
Veilige toepassing medische software en ICT Elserieke Gerritsen Boersen Klinisch Informaticus i.o. 11 juni 2015 ICT ontwikkelingen in het zorgproces Wat kan er mis gaan? Verkeerde interpretatie onduidelijke
Nadere informatieCHARTER. IVD Industrie Medische Laboratoria
CHARTER IVD Industrie Medische Laboratoria 2016 Inleiding Dit charter is initieel ontworpen door de Franse nationale beroepsfederatie SIDIV (Syndicat de l industrie du diagnostic in vitro). Het originele
Nadere informatieVerdiepende sessie Naar maat gemaakt
Verdiepende sessie Naar maat gemaakt Opbrengsten en actiepunten dinsdag 22 juni 2018 Agenda sessie Naar maat gemaakt Doelstellingen Introductie van naar maat gemaakt Naar maat gemaakt in NL en EU Discussie
Nadere informatieHULPMIDDELENINFO VERSUS UNIVERSAL DESIGN
HULPMIDDELENINFO HULPMIDDELEN VOOR PERSONEN MET EEN HANDICAP VERSUS UNIVERSAL DESIGN UNIVERSAL DESIGN (UD) Universal Design (of Design for All) ijvert voor een inclusieve, integrale benadering bij het
Nadere informatieCE Markering Medische Hulpmiddelen
CE Markering Medische Hulpmiddelen Een overzicht van regelgeving medische hulpmiddelen binnen de EU 400 mio consumenten New Approach Directieven Vrij handelsverkeer Overeenkomstige vereisten Toezicht
Nadere informatieMEDISCHE APPARATUUR ZONDER CE-MARKERING
MEDISCHE APPARATUUR ZONDER CE-MARKERING Inhoudsopgave -Overzicht medische hulpmiddelen, pagina 3. -Doel, pagina 4. -Inleiding, pagina 4. -Toepassingsgebied, pagina 5. -Denkbare scenario s, pagina 5. -Scenario
Nadere informatieWat doet UNAMEC voor de sector? Wat doen de leden van UNAMEC voor de gezondheidszorg? Wat doet UNAMEC voor de patiënten?
UNAMEC is de Belgische beroepsvereniging van fabrikanten, invoerders en verdelers van medische hulpmiddelen en telt meer dan 200 bedrijven, goed voor 80% van de betrokken markt. De leden worden onderverdeeld
Nadere informatieWijziging MDR (IVDR)
Wijziging MDR (IVDR) Aanleiding Inwerkingtreding en datum van toepassing 22 februari 2017 Verspreiding vertalingen 7 maart 2017 Acceptatie nieuwe versie door Raad van Europese Unie Begin april 2017 Eind
Nadere informatieADVIES HERGEBRUIK VAN MEDISCHE HULPMIDDELEN VOOR EENMALIG GEBRUIK
FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID BRUSSEL, 10/02/2011 VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU Directoraat-generaal Organisatie Gezondheidszorgvoorzieningen NATIONALE RAAD VOOR ZIEKENHUISVOORZIENINGEN AFDELING
Nadere informatieUNAMEC BIJDRAGESTELSEL VOOR 2013
2013 Bijdragestelsel UNAMEC BIJDRAGESTELSEL VOOR 2013 1. LIDGELD OP BASIS VAN HET ZAKENCIJFER Voor 2013 bedraagt het lidgeld op basis van de omzet medische hulpmiddelen (boekjaar 2011) gerealiseerd op
Nadere informatieSoftware & apps als medisch hulpmiddel?
Software & apps als medisch hulpmiddel? W309- KIVI NIRIA Jaarcongres 2012 mr. dr. Sjaak Nouwt, adviseur gezondheidsrecht- KNMG Marieke van t Root MSc, consultant medische technologie- NEN 11 oktober 2012
Nadere informatie(Bekendmaking van titels en referentienummers van geharmoniseerde normen in het kader van de harmonisatiewetgeving van de Unie)
C 14/74 NL Publicatieblad van de Europese Unie 16.1.2015 Mededeling van de Commissie in het kader van de uitvoering van Richtlijn 98/79/EG van het Europees Parlement en de Raad van 27 oktober 1998 betreffende
Nadere informatieQU-FIX; onze organisatie voor vragen en advies inzake implementatie van de MDR regelgeving, ISO normen en kwaliteitsvraagstukken
QU-FIX; onze organisatie voor vragen en advies inzake implementatie van de MDR regelgeving, ISO normen en kwaliteitsvraagstukken UDIFIX is hier een onderdeel van, gespecialiseerd in advies bij de implementatie
Nadere informatieFlanders Care ZorgVernieuwing- Platform. In de ban van het brein, 16 december 2013
Flanders Care ZorgVernieuwing- Platform In de ban van het brein, 16 december 2013 AGENDA Verslag vorige vergadering 2014: Jaar van het Brein in Vlaanderen (prof. Paul De Cock); Stand van het onderzoek
Nadere informatieRegelgeving inzake lichaamsmateriaal
Regelgeving inzake lichaamsmateriaal Wegwijs in de wetgeving 1 Marie Claire de Vries Inhoud 1. VWS en medische producten 2. Wetgeving inzake lichaamsmateriaal 2 VWS en medische producten. Voorzien in de
Nadere informatieUNAMEC BIJDRAGESTELSEL VOOR 2015
2015 Bijdragestelsel UNAMEC BIJDRAGESTELSEL VOOR 2015 1. LIDGELD OP BASIS VAN HET ZAKENCIJFER Voor 2015 bedraagt het lidgeld op basis van de omzet medische hulpmiddelen (boekjaar 2013) gerealiseerd op
Nadere informatieGlobale kijk op de architectuur van de Gezondheidszorg in België: Perspectief bemedtech. Karel Verlinde - bemedtech
Globale kijk op de architectuur van de Gezondheidszorg in België: Perspectief bemedtech 13/06/2017 Inhoudstafel 1) Wetgeving 2) Toegang tot de markt 3) Financiering en tegemoetkoming 4) Verwachtingen 2
Nadere informatieFederaal agentschap voor geneesmiddelen en gezondheidsproducten Traceerbaarheid van implantaten De implantaatkaart
Federaal agentschap voor geneesmiddelen en gezondheidsproducten Traceerbaarheid van implantaten De implantaatkaart Vanessa Binamé- 13/03/15 Agenda Inleiding Traceerbaarheid van implantaten Implantaatkaart
Nadere informatieNormalisatie in perspectief. De norm in perspectief
Normalisatie in perspectief 15189 17 juni 2014 De norm in perspectief Validatiesymposium 1 Inleiding Veel is al gezegd Inhoudelijk zijn relevante normen en richtlijnen in voorgaande presentaties benoemd
Nadere informatiePublicatieblad van de Europese Unie L 125/7
7.5.2013 Publicatieblad van de Europese Unie L 125/7 VERORDENING (EU) Nr. 415/2013 VAN DE COMMISSIE van 6 mei 2013 tot vaststelling van aanvullende verantwoordelijkheden en taken voor de EU-referentielaboratoria
Nadere informatie(Besluiten waarvan de publicatie voorwaarde is voor de toepassing) RICHTLIJN 98/79/EG VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD van 27 oktober 1998
L 331/1 I (Besluiten waarvan de publicatie voorwaarde is voor de toepassing) RICHTLIJN 98/79/EG VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD van 27 oktober 1998 betreffende medische hulpmiddelen voor in-vitrodiagnostiek
Nadere informatieRICHTLIJN 98/79/EG VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD van 27 oktober 1998 betreffende medische hulpmiddelen voor in-vitrodiagnostiek
1998L0079 NL 11.01.2012 003.001 1 Dit document vormt slechts een documentatiehulpmiddel en verschijnt buiten de verantwoordelijkheid van de instellingen B RICHTLIJN 98/79/EG VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN
Nadere informatieWat doet UNAMEC voor de sector? Wat doen de leden van UNAMEC voor de gezondheidszorg? Wat doet UNAMEC voor de patiënten?
UNAMEC is de Belgische beroepsvereniging van fabrikanten, invoerders en verdelers van medische hulpmiddelen en telt meer dan 200 bedrijven, goed voor 80% van de betrokken markt. De leden worden onderverdeeld
Nadere informatie(Voor de EER relevante tekst)
24.11.2017 L 309/7 UITVOERINGSVERORDENING (EU) 2017/2185 VAN DE COMMISSIE van 23 november 2017 betreffende de lijst met codes en overeenkomstige soorten hulpmiddelen ter omschrijving van de reikwijdte
Nadere informatieBIJLAGEN. bij. Uitvoeringsverordening van de Commissie
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 23.11.2017 C(2017) 7779 final ANNEXES 1 to 2 BIJLAGEN bij Uitvoeringsverordening van de Commissie betreffende de lijst met codes en overeenkomstige soorten hulpmiddelen ter
Nadere informatieOver te maken door de rechthebbende aan de door hem gekozen verstrekker.
Bijlage bij de Verordening van 28 juli 2003 tot uitvoering van artikel 22, 11 van de wet betreffende de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen, gecoördineerd op 14 juli 1994
Nadere informatieRijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu T.a.v. mevrouw programmamanager bevolkingsonderzoek borstkanker Postbus BA BILTHOVEN
> Retouradres Postbus 2518 6401 DA Heerlen Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu T.a.v. mevrouw programmamanager bevolkingsonderzoek borstkanker Postbus 1 3720 BA BILTHOVEN Stadsplateau 1 3521
Nadere informatieNIEUWE REGELGEVING MEDISCHE HULPMIDDELEN EN IN-VITRO DIAGNOSTICA
NIEUWE REGELGEVING MEDISCHE HULPMIDDELEN EN IN-VITRO DIAGNOSTICA ER ZIJN NIEUWE REGELS VOOR MEDISCHE HULPMIDDELEN (MDR) EN IN-VITRO DIAGNOSTICA (IVDR). Doel van de nieuwe regels is de patiëntveiligheid
Nadere informatieCZ zorgkantoor Kwaliteitsbeleid rolstoelen Wlz
CZ zorgkantoor Kwaliteitsbeleid rolstoelen Wlz Dit kwaliteitsbeleid is onderdeel van het meest recente protocol Rolstoelverstrekking Intramuraal. Bijlagen: Firevaned CE stroomdiagram medische hulpmiddelen
Nadere informatieRichtsnoeren betreffende de goede distributiepraktijken voor distributeurs van medische hulpmiddelen.
Richtsnoeren betreffende de goede distributiepraktijken voor distributeurs van medische hulpmiddelen. INHOUD Toepassingsgebied... 2 Hoofdstuk 1 - Kwaliteitssysteem... 2 Hoofdstuk 2 - Personeel... 2 Hoofdstuk
Nadere informatieStandpunt Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten Klasse Technische Wetenschappen juni 2014
Standpunt Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten Klasse Technische Wetenschappen juni 2014 MEDische TECHnologie als motor voor innovatieve gezondheidszorg Yvan Bruynseraede,
Nadere informatieInformatie ten behoeve van de patiënten in verband met medische hulpmiddelen. I. Inleiding... 3. II. Wat is een medisch hulpmiddel?...
DG POST/Afdeling Gezondheidsproducten/Cel Medische hulpmiddelen Federaal agentschap voor geneesmiddelen en gezondheidsproducten Agence fédérale des médicaments et des produits de santé Eurostation II Place
Nadere informatieBeMedTech - AGORIA Living Tomorrow Vilvoorde Xavier De CUYPER Administrateur-generaal Administrateur général
Uw geneesmiddelen en gezondheidsproducten, onze zorg: Digital Health applicaties - Vos médicaments et produits de santé, notre préoccupation : Applications Digital Health BeMedTech - AGORIA Living Tomorrow
Nadere informatieHulpmiddelen en aanpassingen
Hulpmiddelen en aanpassingen INFORMATIE VOOR PERSONEN MET EEN HANDICAP VLAAMS AGENTSCHAP VOOR PERSONEN MET EEN HANDICAP 01 wat vindt u in deze BROCHURE? 01 Wat verstaan we onder hulpmiddelen en aanpassingen?
Nadere informatieVerstandelijke Beperking en Psychiatrie; praktijk richtlijnen
Verstandelijke Beperking en Psychiatrie; praktijk richtlijnen Congres Focus op Onderzoek, 22 juni 2015 Gerda de Kuijper, AVG/senior senior onderzoeker CVBP/UMCG Dederieke Festen AVG/senior onderzoeker
Nadere informatieAssistive technologies in Vlaanderen
Steunpunt Ondernemen en Regionale Economie STORE NAAMSESTRAAT 61 BUS 3550 BE-3000 LEUVEN TEL + 32 16 32 66 61 FAX + 32 16 37 35 11 store@kuleuven.be www.steunpuntore.be Beleidsrapport STORE-B-14-006 Assistive
Nadere informatieZeldzame ziekten, weesgeneesmiddelen
niet geautoriseerde Nederlandse vertaling Zeldzame ziekten, weesgeneesmiddelen De feiten op een rijtje De EMA wil graag dat Europese burgers met zeldzame ziekten toegang hebben tot specifieke en werkzame
Nadere informatieNIEUWE REGELGEVING MEDISCHE HULPMIDDELEN EN IN-VITRO DIAGNOSTICA
NIEUWE REGELGEVING MEDISCHE HULPMIDDELEN EN IN-VITRO DIAGNOSTICA ER ZIJN NIEUWE REGELS VOOR MEDISCHE HULPMIDDELEN (MDR) EN IN-VITRO DIAGNOSTICA (IVDR). Doel van de nieuwe regels is de patiëntveiligheid
Nadere informatieKlinische proeven in buitenland. Tussenkomst ziekteverzekering
Klinische proeven in buitenland Tussenkomst ziekteverzekering Melanoompunt 15-12-2018 1 Wettelijk kader zorg in België o Verzekeringspakket o Klinische proeven Wettelijk kader zorg in buitenland Melanoompunt
Nadere informatieOver te maken door de rechthebbende aan de door hem gekozen verstrekker.
Bijlage bij de Verordening van 28 juli 2003 tot uitvoering van artikel 22, 11 van de wet betreffende de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen, gecoördineerd op 14 juli 1994
Nadere informatieFOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU BRUSSEL, 09/04/2009
FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU BRUSSEL, 09/04/2009 Directoraat-generaal Organisatie gezondheidszorgvoorzieningen --- NATIONALE RAAD VOOR ZIEKEN- HUISVOORZIENINGEN. ---
Nadere informatieTechnische Commissie voor de paramedische beroepen
Technische Commissie voor de paramedische beroepen Vragen en antwoorden 2014-2015 Directoraat-generaal Gezondheidszorg Strategie van de zorgberoepen Technische Commissie voor de paramedische beroepen Victor
Nadere informatieEUROPEES PARLEMENT. Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid PE v01-00
EUROPEES PARLEMENT 2004 2009 Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid 12.9.2006 PE 376.778v01-00 AMENDEMENTEN 41-120 Ontwerpverslag (PE 374.188v01-00) Thomas Ulmer Voorstel voor een
Nadere informatieDe Savera Schaal. De SAVERA Schaal. De Savera Schaal. Inleiding. Definitie. Terminale zorg. Kantelmoment. Onderzoeksvraag
De SAVERA Schaal 1. Inleiding 2. Definitie 3. Onderzoeksvraag 4. Voorwaarden 5. Methode 6. Toepassingen 7. Resultaten 8. Besluiten 9. De schaal De Savera Schaal Inleiding 1. De behoefte aan een consensus
Nadere informatieWat na de definitieve schaderegeling?
Wat na de definitieve schaderegeling? Het cumulverbod in al zijn facetten Sam Van Bastelaere Diensthoofd Juridische Dienst Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap 1 Cumulverbod Wettelijke subrogatie
Nadere informatieFUMK50020 Draadloos mini-magneetcontact Secvest
FUMK50020 Draadloos mini-magneetcontact Secvest NL Installatiehandleiding Draadloos mini-magneetcontact 14 Version 1.0 390350 09-2014 - 44 - Inhoud Voorwoord...- 46 - Aanwijzingen over de batterij...-
Nadere informatieVerplichtingen richtlijn 2002/95/EG versie 10.9.2011
Verplichtingen richtlijn 2002/95/EG versie 10.9.2011 Artikel Verplichting 2.1 De richtlijn is van toepassing op elektrische en elektronische apparatuur van de categorieën 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 en 10 van
Nadere informatieFederale Beroepscommissie voor de toegang tot milieu-informatie
Federale Beroepscommissie voor de toegang tot milieu-informatie 10 september 2012 BESLISSING nr. 2012-4 over de weigering om toegang te geven tot documenten in verband met de PIP-implantaten op de Belgische
Nadere informatieOVERHEIDSOPDRACHTEN EN MEDISCHE HULPMIDDELEN
EN MEDISCHE HULPMIDDELEN COMMISSIE (COO)- VERGADERING DONDERDAG 26 MAART 2015 / 13.30 UUR TE BRUSSEL MEDISCHE CONSUMPTIEGOEDEREN per stuk geen hoge kost betekenen ressorterenonder deelbudget B2 van het
Nadere informatie***I ONTWERPVERSLAG. NL In verscheidenheid verenigd NL 2012/0267(COD)
EUROPEES PARLEMENT 2009-2014 Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid 2012/0267(COD) 3.4.2013 ***I ONTWERPVERSLAG over het voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en
Nadere informatieVOORLOPIG JAARRAPPORT Moleculaire biologie artikel 33bis 2016
scope EXPERTISE, DIENSTVERLENING EN KLANTENRELATIES KWALITEIT VAN MEDISCHE LABORATORIA COMMISSIE VOOR KLINISCHE BIOLOGIE & COMMISSIE VOOR PATHOLOGISCHE ANATOMIE EXTERNE KWALITEITSEVALUATIE VOORLOPIG JAARRAPPORT
Nadere informatieGENETISCHE ONDERZOEKEN Art. 33bis pag. 1 officieuze coördinatie
GENETISCHE ONDERZOEKEN Art. 33bis pag. 1 "Artikel 33bis. 1. Moleculaire Biologische testen op menselijk genetisch materiaal bij verworven aandoeningen." "K.B. 31.8.2009" (in werking 1.11.2009) "A." + "
Nadere informatieMagnetische Resonantie beeldvorming (MRI)-onderzoek Gebruiksaanwijzing
Magnetische Resonantie beeldvorming (MRI)-onderzoek Gebruiksaanwijzing Neuro Het cochleair implantaat systeem 0459 (2015) Neurelec S.A.S 2720 Chemin Saint Bernard, 06220 Vallauris Frankrijk TEL: +33 (0)4
Nadere informatieAfdeling II. Genetische onderzoeken. 1. Worden beschouwd als verstrekkingen waarvoor de bekwaming van de in 2 bedoelde geneesheer vereist is :
De RODE markeringen gaan in voege vanaf 01/07/2011 (blz. 4) ART. 33 Afdeling II. Genetische onderzoeken. Art. 33. 1. Worden beschouwd als verstrekkingen waarvoor de bekwaming van de in 2 bedoelde geneesheer
Nadere informatie(PB L 169 van 12.7.1993, blz. 1)
1993L0042 NL 11.10.2007 005.001 1 Dit document vormt slechts een documentatiehulpmiddel en verschijnt buiten de verantwoordelijkheid van de instellingen B RICHTLIJN 93/42/EEG VAN DE RAAD van 14 juni 1993
Nadere informatieBert Gyselinckx, Programmadirecteur draadloze autonome sensorsystemen Katrien Marent, Corporate Communications Director
Genezen met chips Bert Gyselinckx, Programmadirecteur draadloze autonome sensorsystemen Katrien Marent, Corporate Communications Director Chips zijn ook in de geneeskunde niet meer weg te denken. Pacemakers,
Nadere informatieAankoopprocedure compacte goederenlift
1 JAFOR bvba Groeningenweg 13 3590 Diepenbeek info@jafor.be www.jafor.be Aankoopprocedure compacte goederenlift 1 Wat zegt de wetgeving? Volgens de machinerichtlijn 2006/42/EG kunnen wij een goederenlift
Nadere informatieStaatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden
Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2002 127 Besluit van 20 februari 2002, houdende wijziging van het Besluit in-vitro-diagnostica Wij Beatrix, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden,
Nadere informatieRIJKSINSTITUUT VOOR ZIEKTE- EN INVALIDITEITSVERZEKERING. Dienst voor geneeskundige verzorging NATIONALE COMMISSIE ARTSEN - ZIEKENFONDSEN
RIJKSINSTITUUT VOOR ZIEKTE- EN INVALIDITEITSVERZEKERING Openbare instelling opgericht bij de wet van 9 augustus 1963 TERVURENLAAN 211-1150 BRUSSEL Dienst voor geneeskundige verzorging NATIONALE COMMISSIE
Nadere informatieBijdrage en uitdagingen van de industrie teneinde de optimale behandeling van de patient te garanderen Jean-Pierre Willems
Bijdrage en uitdagingen van de industrie teneinde de optimale behandeling van de patient te garanderen Jean-Pierre Willems 1 Mission statement Oplossingen aanbieden aan Chirurgen teneinde de noden van
Nadere informatieIs mijn kind gezond? Onderzoeken tijdens de zwangerschap en hun gevolgen
Is mijn kind gezond? Onderzoeken tijdens de zwangerschap en hun gevolgen Van gezonde geslachtscel tot gezond kind Infoavond Vrouwenkliniek Ellen Roets Prenatale diagnostiek Vrouwenkliniek 23 november 2014
Nadere informatieFOD VOLKSGEZONDHEID, Brussel, 11/06/2009 VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU
FOD VOLKSGEZONDHEID, Brussel, 11/06/2009 VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU DIRECTORAAT-GENERAAL ORGANISATIE VAN DE GEZONDHEIDSZORGVOORZIENINGEN NATIONALE RAAD VOOR ZIEKENHUISVOORZIENINGEN --------
Nadere informatieWat doet UNAMEC voor de sector? Wat doen de leden van UNAMEC voor de gezondheidszorg? Wat doet UNAMEC voor de patiënten?
UNAMEC is de Belgische beroepsvereniging van fabrikanten, invoerders en verdelers van medische hulpmiddelen en telt meer dan 200 bedrijven, goed voor 80% van de betrokken markt. De leden worden onderverdeeld
Nadere informatieDe Sociale plattegrond
De Sociale plattegrond Sector: VAPH Spreker: Luc Dewilde (VAPH) VLAAMS AGENTSCHAP VOOR PERSONEN MET EEN HANDICAP WWW.VAPH.BE 1 1. Belgisch zorgaanbod voor personen met een handicap 2. VAPH-algemeen Overzicht
Nadere informatieHulpmiddelen Meer comfort, beter leven
Hulpmiddelen Meer comfort, beter leven Deze brochure is een uitgave van de Onafhankelijke Ziekenfondsen. Opmaak: Leen Verstraete Cover: Fotosearch Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd en/of
Nadere informatieVerdere evolutie van de geharmoniseerde werkloosheid in ruime zin
Verdere evolutie van de geharmoniseerde werkloosheid in ruime zin ruime zin in België, Duitsland, Frankrijk en Nederland in 2014 Directie Statistieken, Begroting en Studies stat@rva.be Inhoudstafel: 1
Nadere informatieToelichting Besluit Nadere Regelen Maatschappelijke Ondersteuning 2009
Toelichting Besluit Nadere Regelen Maatschappelijke Ondersteuning 2009 Inhoudsopgave: Hoofdstuk 1 Algemene Bepalingen Artikel 1 Begripsbepalingen 3 Hoofdstuk 2 Bijzondere regels over het persoonsgebonden
Nadere informatieSignature Vanguard. Gepersonaliseerde patiëntenzorg voor knieprotheses Patiëntenvoorlichting
Signature Vanguard Gepersonaliseerde patiëntenzorg voor knieprotheses Patiëntenvoorlichting Inzicht in patiëntenzorg op maat U bent uniek en uw lichaamsbouw (ofwel anatomie) is dat ook. Daarom biedt Zimmer
Nadere informatieTesten voor duurzame mobiliteit ervaringen met elektrische auto Rob Wouters DARE!! Consultancy
Testen voor duurzame mobiliteit ervaringen met elektrische auto Rob Wouters DARE!! Consultancy Testen voor duurzame producten DARE!! Consultancy is gespecialiseerd op keuringen m.b.t. Europese regelgeving
Nadere informatieGelijkwaardigheid van niet-geaccrediteerde laboratoria (conform NEN-EN ISO/IEC 17025)
Gelijkwaardigheid van niet-geaccrediteerde laboratoria (conform NEN-EN ISO/IEC 17025) NEa, 20-07-2012, versie 1.0 INTRODUCTIE In artikel 34 van de Monitoring en Rapportage Verordening (MRV) is beschreven
Nadere informatieHet ICF schema ziet er als volgt uit. (Schema uit hoofdtekst hier opnemen)
1 International Classification of Functioning, Disability and Health Het ICF-Schema ICF staat voor; International Classification of Functioning, Disability and Health. Het ICF-schema biedt een internationaal
Nadere informatie25 APRIL Koninklijk besluit houdende. vaststelling van de normen. waaraan een functie `zeldzame ziekten' moet voldoen
25 APRIL 2014. - Koninklijk besluit houdende vaststelling van de normen waaraan een functie `zeldzame ziekten' moet voldoen om te worden erkend en erkend te blijven BS 08/08/2014 HOOFDSTUK 1. - Algemene
Nadere informatieMR Conditional. Nevro Senza -ruggenmergstimulatiesysteem - Richtlijnen voor 1,5 tesla MRI (beeldvorming met magnetische resonantie)
MR Conditional Nevro Senza -ruggenmergstimulatiesysteem - Richtlijnen voor 1,5 tesla MRI (beeldvorming met magnetische resonantie) Dit document is een bijlage bij de handleidingen voor de arts en de patiënt
Nadere informatiePeer review EBM. Ontwikkeld door WVVK in opdracht van Pro-Q-Kine
Peer review EBM Inleiding Doelstellingen? Attitude: bereid zijn om evidence based te handelen, om expertise te delen, om evidentie te bespreken Kennis: wat is EBM, wat is evidentie, wat is een richtlijn,
Nadere informatieDe Algemene Verordening Gegevensbescherming: een nieuwe wind, geen orkaan
De Algemene Verordening Gegevensbescherming: een nieuwe wind, geen orkaan Jolien Dewaele, 25 januari 2018 De Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) of General Data Protection Regulation (GDPR)
Nadere informatieAdvies van de Afdeling Financiering van de NRZV m.b.t. de inhoud van rekeningen 600 en 601 in de MAR van de ziekenhuizen
FOD VOLKSGEZONDHEID, Brussel, 08/11/2007 VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU Directoraat-generaal Organisatie Gezondheidszorgvoorzieningen NATIONALE RAAD VOOR ZIEKENHUISVOORZIENINGEN. Afdeling
Nadere informatieCoordinatie--erkenningscriteria--geneesheren-specialisten--Klinische-hematologie--BIJZONDERE-CRITERIA--MB-18-10- 2002.doc
18 OKTOBER 2002. - Ministerieel besluit tot vaststelling van de bijzondere criteria voor de erkenning van geneesheren-specialisten, houders van de bijzondere beroepstitel in de klinische hematologie, alsmede
Nadere informatieinzake kredietwaardigheidsbeoordeling
EBA/GL/2015/11 19.08.2015 EBA richtsnoeren inzake kredietwaardigheidsbeoordeling 1 Inhoudsopgave Afdeling 1 Verplichtingen ten aanzien van naleving en rapportage 3 Afdeling 2 Onderwerp, toepassingsgebied
Nadere informatiePROTOCOL VAN BEHANDELING EN BEGELEIDING ambulante begeleiding
Begeleidingscentrum Spermalie - Het Anker maakt deel uit van vzw De Kade maatschappelijke zetel: Potterierei 42, 8000 Brugge PROTOCOL VAN BEHANDELING EN BEGELEIDING Versie september 2013 Deze overeenkomst
Nadere informatieBeste lezer, Inhoud Tandheelkundige implantaten voor meer kwaliteit van leven Tandheelkundige implantaten een verstandige oplossing
Beste lezer, Tandheelkundige implantaten hebben de natuur als voorbeeld. Ze kunnen de functie van natuurlijke gebitselementen volledig laten terugkeren en u daarmee uw persoonlijk welzijn en uw natuurlijke
Nadere informatie