Reflectie op Lessenserie en Dataverzameling. Stap voor stap naar hoger orde denkvaardigheden

Transcriptie

1 Reflectie op Lessenserie en Dataverzameling Stap voor stap naar hoger orde denkvaardigheden A.J.Simons # Opleiding: Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam Onderwerp: Ontwerponderzoek paper 4 Doelgroep: HAVO 5 Economie Sleuteltermen: Hoge orde denkvaardigheden, stappenplan, hardop denken Vak: Economie Door: Drs. Lex Simons Studentnummer: Begeleiders: Remco van Dijk, Eric Joling Bibliografische Referentie: Simons A.J.: Reflectie op Lessenserie en Dataverzameling Stap voor stap naar hoge orde denkvaardigheden, Repository Instituut voor de Lerarenopleiding UvA, Amsterdam: 2015.

2 Inhoudsopgave Een stappenplan als generieke strategie voor oplossen van hoge orde denkvragen 1 Uitvoering lessenserie 1 Dataverzameling 2 Literatuur 4 Bijlage 1 Toets nulmeting 5 Bijlage 2 Toets resultaat na interventie 8 Bijlage 3 Lay-out Weighted Learner Report 10 Bijlage 4 Lesontwerp les 0 12 Bijlage 5 Lesontwerp les 1 14 Bijlage 6 Lesontwerp les 2 16 Bijlage 7 Lesontwerp les 3 17

3 Een stappenplan als generieke strategie voor oplossen van hoge orde denkvragen In het ontwerpplan is gekozen voor het aanleren van een stappenplan als generiek instrument bij het oplossen van hoge orde denkvragen. Dat aanleren zal gebeuren in vier lessen. Het didactisch instrumentarium zal voornamelijk bestaat uit hardop denken. Hardop denken, zo is betoogd, zal behalve motiveren vooral inzicht geven in de verschillende oplossingsstrategieën die bij hoge orde denkvragen van belang zijn. Het gaat bij dit soort vragen immers om niet voor de hand liggende antwoorden en/of om vragen waarbij niet vooraf duidelijk is dat er slechts één antwoord mogelijk is. Om tot beantwoording te komen zullen verschillende alternatieven afgewogen dienen te worden. Dat maakt een strategie noodzakelijk. Lessenserie Beschrijving De in totaal vier lessen zijn gegeven in de periode van 13 tot 24 april De grootte van de klas (maximaal 18 aanwezige leerlingen) zorgde voor een veilige omgeving. De ambitie van de lessenserie geen les uitgezonderd was te hoog. Dit leidde tot frustratie en de neiging tot afhaken. De oefeningen woordslang, concept maps en economische artikelen - om te bekwamen in het stappenplan zijn enthousiast ontvangen. De leerdoelen waren allen geformuleerd in termen van (mate van beheersing) van het stappenplan. De leerdoelen in de verschillende lessen zijn redelijk tot goed bereikt. In iedere les was plaats voor het uitwisselen van de bevindingen met de klasgenoten. Dit is als nuttig ervaren. Ten aanzien van de ontwerpregels ben ik van mening dat ze voldoende bleken. De aandacht die is besteed aan de randvoorwaarden voor samenwerkend leren hebben hun nut bewezen (Ebbens, 2013). De te hoog gebleken ambitie doet daar niets aan af. Analyse Hardop denken als didactisch instrument is moeilijker gebleken dan voorzien. Ondanks dat ik hardop denken heb geïntroduceerd door modelling en ondanks de ruimte voor droog oefenen bleek hardop denken voor velen een brug te ver. De eerste reflex is dan meer oefenen, maar het kan natuurlijk evengoed zijn dan het eerder geconstateerde probleem van gebrek aan taalvaardigheid hier aan ten grondslag ligt 1. Het is lastig hier de vinger achter te krijgen. Het onvermogen je uit te drukken is bepaald geen enabler wanneer je wordt gevraagd je eigen probleem bij uitvoering van een opdracht onder woorden te brengen. Het nut van de hierboven beschreven uitwisseling van bevindingen met klasgenoten zit vooral in de rol die het speelde in het gehele leerproces. Leren is geen continue ontwikkeling, maar gaat met horten en stoten (Woofolk, 2013). De uitwisseling met de klas stroomlijnde dit proces in de zin dat het de leerlingen de gelegenheid gaf het been bij te trekken en nieuwe energie te tanken voor de volgende uitdaging. Het succes van de concept maps en de opdracht met de artikelen kan verklaard worden uit het feit dat het oefeningen zijn die een hoge intrinsieke structuur hebben. De leerlingen 1 Zie paper 1 Ontwerpplan 1

4 hoeven niet te zoeken naar structuur, maar moeten in plaats daarvan de aangereikte structuur becommentariëren. Dat het eindexamen op punt van beginnen stond met daarin een steeds hoger gehalte aan hoge orde denkvragen droeg aan het succes bij. Het aangeleerde stappenplan zorgt ervoor dat het probleem van ontbrekende structuur van vraagstukken in praktijk kan worden overbrugd. Conclusie Het ontwerp is te ambitieus. Teveel in te weinig tijd. Bovendien bleken de oefeningen intensief en de methode van hardop denken te moeilijk. Er was door de hoge tijdsdruk weinig ruimte voor ontspannen. Op het einde van de lessen verslapte om begrijpelijke redenen de aandacht en dat was jammer. Ik denk dat een scherpere oriëntatie op de probleemstelling e.e.a. had kunnen voorkomen. In paper 5 zal een suggestie voor herontwerp worden gedaan. Dat herontwerp gaat uit van een hogere bekwaamheid van hardop denken door het aanleren van een hogere taalvaardigheid. Dataverzameling Beschrijving Data zijn op twee manieren verzameld. In de eerste plaats is data verzameld in de vorm van een nulmeting en een meting na interventie. Om vergelijk mogelijk te maken zijn de testen goed op elkaar afgestemd. De proefwerken/testen die aan deze data ten grondslag liggen zijn te vinden in bijlage 1 en 2. De opzet van het onderzoek (m.n. toetsing van hypothese) maakte het mogelijk om met gepaarde afhankelijke waarnemingen te werken. Om het leergedrag te meten is gebruik gemaakt van een Learner Report dat ik op eigen initiatief heb aangepast door leerlingen te vragen de (traditionele) kwadranten te ordenen naar de mate van betrouwbaarheid in het eigen gegeven antwoord. Het resultaat is een zogenaamd Weighted Learner Report. Analyse Van de in totaal 18 leerlingen hebben 11 leerlingen aan zowel nulmeting als controlemeting deelgenomen. Eén leerling (Bram) maakte alleen de nulmeting, zes leerlingen misten de nulmeting maar waren wel aanwezig bij de controlemeting. Dit is een probleem in de zin dat met een verlies aan waarnemingen, de spreiding van de te schatten parameters toeneemt. Aan dit soort problemen is in praktijk weinig te doen. Het opzettelijk meer waarnemen (grotere steekproef) teneinde je te wapenen tegen non-respons, zoals gebruikelijk in enquête methoden kan in dit geval niet worden toegepast. Ten aanzien van het meten van het leergedrag a.d.h.v. het Weighted Learner Report ben ik van mening dat met de gevraagde ordening van kwadranten de leerlingen een boei werd aangereikt in de beantwoording. De onbekendheid met de methode ondanks de huiswerkopdracht van les 3, waar de leerlingen informatie over deze methode moesten verzamelen leidde tot heel wat zuchten en steunen bij het invullen. Nadat duidelijk was dat de verschillende kwadranten moesten worden geordend naar betrouwbaarheid, klaarde de stemming op. 2

5 De ordening bleek ook nadien waardevol. Omdat er een duidelijk beeld naar voren kwam van waar de leerlingen vertrouwen hadden in hun eigen antwoorden, was ik beter in staat de antwoorden te duiden en conclusies te trekken. Nadeel bleek de anonimiteit bij het afnemen van de Weighted Learner Reports. Ofschoon hier bewust voor is gekozen in de hoop dat de leerlingen geen belemmering voelen bij het formuleren van hun ervaringen, maakte het een koppeling tussen nulmeting, meting van het resultaat na interventie aan de ene kant en de bevindingen van de Weighted Learner Reports aan de andere, onmogelijk. Conclusie De verzameling van de data is goed verlopen. De opzet van het onderzoek was adequaat. De test vooraf en achteraf zijn vergelijkbaar, de toets die gebruikt wordt is geschikt. De wijze waarop de Weighted Learner Reports worden afgenomen, verdient meer aandacht. 3

6 Literatuur Ebbens E, (2013), Samenwerkend leren, Groningen : Wolters Noordhof. Woofolk et al. (2013). Psychology in education, Essex : Pearson Educated Limited. 4

7 Bijlage 1 : Toets nulmeting Groot-Brittannië was nog niet klaar voor de euro (8 punten) Ook na 1 januari 2002 bleef het Britse pond in Groot-Brittannië het officiële betaalmiddel. De Britse regering zag onder andere af van de invoering van de euro omdat de conjunctuurcyclus in Groot- Brittannië niet parallel liep met de conjunctuurcyclus in de rest van Europa. Als Groot-Brittannië wel de euro in zou voeren, zou de conjunctuur niet door Groot-Brittannië kunnen worden bijgestuurd via aanpassing van de rente of de wisselkoers. 21 2p Leg zo volledig mogelijk uit hoe Groot-Brittannië de conjunctuur, door het hanteren van een eigen rentebeleid, kan bijsturen door buiten de Eurozone te blijven. Gebruik in je antwoord het begrip wisselkoers. Stel dat de binnenlandse bestedingen in Groot-Brittannië teruglopen, waardoor de Britse economie in een recessie dreigt te komen. 22 2p Verbetert of verslechtert het saldo op de lopende rekening van de betalingsbalans van Groot-Brittannië door het teruglopen van de binnenlandse bestedingen in Groot- Brittannië? Verklaar het antwoord. 23 2p Moet de rente in Groot-Brittannië dalen of stijgen om de binnenlandse bestedingen in Groot-Brittannië te stimuleren? Verklaar het antwoord. 24 2p Moet de wisselkoers van het Britse pond ten opzichte van de euro dalen of stijgen om een recessie in Groot-Brittannië te bestrijden? Verklaar het antwoord. 5

8 Extra Opdracht : Schuivende lijnen (2 punten) Grafiek A Grafiek B Grafiek C Grafiek D Hieronder staan een achttal oorzaken voor een verschuiving van vraag- of aanbodlijn. De gestippelde lijn is de verschuiving. Geef bij elk van de oorzaken aan welke verschuiving (grafiek A t/m D) erbij hoort. I. Lagere inkomens II. Hogere accijns III. Minder vragers IV. Meer reclame door producent 6

9 Antwoorden 21 Door buiten de Eurozone te blijven kan GB een eigen rentebeleid voeren en daarmee de wisselkoers sturen (1) en daarmee de conjunctuur sturen (1). of: lagere rente --> aantrekkelijker voor buitenlandse investeerders --> meer vraag naar Engelse ponden --> hogere koers van de pond 22 Het saldo op de lopende rekening verbetert. Als de bestedingen teruglopen, zullen de bedrijven in Groot-Brittannië minder verkopen. Ze zullen dan ook minder gaan importeren.(1) Hierdoor zal het saldo op de lopende rekening verbeteren. (1) 23 De rente moet dalen. Een van de volgende verklaringen: Als de rente daalt, wordt het aantrekkelijker om te lenen.(1) Met dit geld worden de bestedingen gestimuleerd. (1) Een lagere rente ontmoedigt het sparen (1), mensen gaan besteden. (1) 24 De wisselkoers van het Britse pond moet dalen. Als de wisselkoers van het Britse pond daalt, worden de prijzen van de Britse producten in het buitenland goedkoper (1) (de concurrentiepositie verbetert). Hierdoor zal er meer vraag komen naar Britse producten. Dit zal de bestedingen (de effectieve vraag) stimuleren. (1) Q-extra D, A, D, C of A ; voor iedere fout een punt aftrek 7

10 Bijlage 2: Een hogere orde denkvaardigheidstest - resultaat na interventie Vraag 1 (4 punten) Twee economen A en B beweren t.a.v. een loonsverhoging het volgende: A: Een loonsverhoging zal leiden tot meer werkloosheid. B: Een loonsverhoging zal leiden tot minder werkloosheid. Geef in eigen woorden de gedachtegang van beide economen weer. Vraag 2 (2 punten) Grafiek A Grafiek B Grafiek C Grafiek D Hieronder staan een achttal oorzaken voor een verschuiving van vraag- of aanbodlijn. De gestippelde lijn is de verschuiving. Geef bij elk van de oorzaken aan welke verschuiving (grafiek A t/m D) erbij hoort. V. Meer aanbieders VI. Prijsverhoging complementair product VII. Prijsverlaging substitueerbaar product VIII. Subsidie op aankoopbedrag Vraag 3 (8 punten) Opkomende economieën houden de koers van hun munteenheid in eerste instantie kunstmatig laag. Na verloop van tijd als de welvaart toeneemt, komt men hierop terug. De meest voorkomende reden van deze wijziging van beleid is de (dreiging van) oplopende inflatie in combinatie met een (dreigende) teruglopende concurrentiepositie. a) Leg de voordelen uit van een lage koers. 8

11 b) Waarom wordt in de tekst gesproken over kunstmatig laag houden van de koers? c) Hoe kan de inflatie bij een aanhoudende lage wisselkoers oplopen? d) Leg uit waarom oplopende inflatie de concurrentiepositie verzwakt. Antwoorden 1) Klassieken : loonsverhoging betekent kostprijsverhoging (1) en dus minder afzet en daardoor minder werkgelegenheid (1). Keynes : Loonsverhoging verbetert koopkracht (1) en daarmee de effectieve vraag, wat leidt tot meer werkgelegenheid (1). 2) B, D, D, C ; voor iedere fout 1 punt aftrek. 3) a) Hoge concurrentiekracht (1) en daarmee een hoog bbp (1) b) Strategie is de koers laag te houden door eenzijdig een wisselkoers vast te stellen (1) teneinde de export te stimuleren (1). c) De import van grondstoffen en halffabricaten worden duurder (1) waardoor de producten in eigen land ook duurder worden (1). d) Oplopende inflatie zorgt voor hogere prijzen voor het buitenland (1) en daarmee afnemende concurrentiekracht (1). 9

12 Bijlage 3: Lay-out Learner Report Beantwoord de volgende vragen: Kwadrant 1 Wetenswaardigheden stappenplan bij het oplossen van hogere orde denkvragen Ik weet van het stappenplan het volgende. Kwadrant 2 Uitzonderingen op de wetenswaardigheden van het stappenplan Het stappenplan is niet/geen. Kwadrant 3 Persoonlijke ervaringen stappenplan als bijdrage bij het oplossen van hogere orde denkvragen Door gebruik van het stappenplan merk ik bij mezelf dat ik Door het hardop denken heb ik gemerkt dat.. Kwadrant 4 Wat ik gemist heb de afgelopen lessen Het stappenplan heeft bij mij niet geleid tot. Hardop denken heeft niet geleid tot. Rangschik vervolgens de vier kwadranten van hoog naar laag door het geven van de cijfers 1 t/m 4. Het kwadrant waar het antwoorden je het makkelijkste afging, beoordeel je met 4. Het meest lastige kwadrant met 1. 10

13 Toelichting Om zicht te krijgen op de kwaliteit van het kwalitatief oordeel van het leergedrag wordt iedere leerling gevraagd de 4 kwadranten te nummeren naar mate van relevantie. Concreet zal relevantie van de kwadranten er in het Learner Report als volgt uit kunnen zien : Regels Uitzonderingen Breed perspectief (wereld) 1 4 Smal perspectief (jezelf) 3 2 In het voorbeeld is de leerling in kwestie het meest stellig in de opvatting m.b.t. de regels in breed perspectief en het minst stellig in de uitzonderingen daarop. 11

14 Datum: Bijlage 4 : Lesontwerp les 0 Les 0: Introductie Stappenplan, Introductie hardop denken Materialen: stappenplan, oefentekst Klas: Havo 5, 18 leerlingen Beginsituatie: De leerlingen zijn klaar voor het eindexamen. De leerlingen hebben moeite met hoge orde denkvragen en beschikken niet over een duidelijk instrument om dergelijke vraagstukken op te lossen. De leerlingen hebben gekozen voor het aanleren van het stappenplan als interventie. Leskern: De les start met de vraag wat de leerlingen verstaan onder hoge orde denkvraagstukken. Vervolgens zal de docent demonstreren hoe hij/zij een dergelijk vraagstuk opgelost a.d.h.v. een stappenplan van Vernooy. De demonstratie (modelling = MOD) zal hardop denkend plaatsvinden. Parallel zal de leerlingen gevraagd worden te notuleren welke stappen de docent heeft genomen. Na afloop van de demonstratie zal de leerlingen worden gevraagd of en of en hoe ze de zes stappen van Vernooy (die pas dan worden uitgereikt, bijlage 5) hebben herkend. De opdracht wordt afgerond met een uitwisseling (U) / samenvatting van de bevindingen op het bord (KG = klassegesprek). Hierna bereiden we voor op het tweede deel van de les, een oefening in hardop denken. De leerlingen worden d.m.v. een video geïnstrueerd hoe een oefening in hardop denken eruit ziet. Daarna krijgen ze per tweetal een tekst die bestaat uit vier delen, uitgereikt (bijlage 6). Ze worden gevraagd deze gedeeltelijk te lezen en tegelijkertijd deze hardop denkend te analyseren. Degene die luistert, maakt notities van wat opvalt. De opdracht wordt afgerond met een uitwisseling (U) / samenvatting van de bevindingen op het bord (KG). Leerdoelen leerlingen: Aan het eind van deze les: Kunnen de leerlingen benoemen uit welke 6 stappen het stappenplan bestaat. Kunnen de leerlingen de 5 sleutelbegrippen van belang bij hardop denken benoemen en in eigen woorden vertalen. Lesfase Activiteit docent Werkvorm Leeractiviteit leerlingen 0 Opening van les d.m.v. aandachtsrichter 1 Ik introduceer de lessencyclus. Ik vraag ze na te denken wat ze verstaan onder hoge orde denkvraagstukken We sluiten deze fase af met een beschrijving van dit soort type vraagstukken 2 Ik zal een hoge orde denkvraagstuk hardop denkend oplossen. Ik besteed vooral aandacht aan alternatieve manieren van oplossen. De leerlingen worden gevraagd te noteren welke stappen ze herkennen. Ik reik het stappenplan uit (bijlage 5) en C-DUO KG MOD C-DUO In duo s bespreken wat een hoge orde denkvraag is. Een willekeurige leerling(en) wordt om antwoord gevraagd. Noteren welke stappen de docent zet. Leerlingen vergelijken in duo s de 12

15 vraag de leerlingen gezamenlijk het stappenplan naar aanleiding van de hun eigen notities in te vullen. Deze fase ronden we af met een inventarisatie van wat is verzameld. 3 Video demo van hardop denken. DDU - KG KG notities en vullen op basis daarvan het stappenplan in. Klassikaal identificeren van de stappen die de docent heeft gezet bij het oplossen van het vraagstuk. De leerlingen noteren wat opvalt. Uitleg waarom hardop denken in deze lessencyclus thuis hoort. Instructie van spelregels. Aan de orde komen in ieder geval de 5 sleutelbegrippen bij samenwerkend leren (zie hoofdtekst). Oefening in hardop denken. Per tweetal waarbij de één leest en hardop nadenkt, terwijl de ander notuleert wat opvalt. Daarna omgekeerd (bijlage 6) Instructie We stellen klassikaal de spelregels op bij hardop denken. De leerlingen denken hardop na en notuleren v.v. Deze fase ronden we af met een inventarisatie van wat is verzameld. DDU - KG Leerlingen delen ervaring met klas 4 Ik geef perspectief op de volgende les. OLG De leerlingen wordt gevraagd actief te luisteren zodat ze weten wat ze te wachten staat. 13

16 Datum: Bijlage 5: Lesontwerp les 1 Les 1: Oefenen met stappenplan / hardop denken Materialen: Stappenplan, conceptmaps Klas: Havo 5, 18 leerlingen Beginsituatie: In de voorgaande lessen is aandacht besteed aan het stappenplan en de rol van hardop denken bij het zich bekwamen in toepassen van het stappenplan. De leerlingen weten dat hardop denken om een zekere discipline vraagt. Leskern: De les bestaat uit een tweetal oefeningen in hardop denken. Aan de hand van een viertal conceptmaps (bijlage 7 & 8) worden de leerlingen in twee ronden, twee aan twee gevraagd een verschillende concept map hardop onder woorden te brengen. Aandacht zal uitgaan naar de mate waarin de leerlingen het stappenplan hebben kunnen toepassen. Het uitwisselen (U) vindt centraal plaats tussen de groepjes en mij. Leerdoelen leerlingen: Aan het eind van deze les: Kunnen de leerlingen benoemen welke stappen van het stappenplan ze juist hebben toegepast en welke stappen hoe verbeterd kunnen worden. Lesfase Activiteit docent Werkvorm Leeractiviteit leerlingen 0 Opening van les d.m.v. aandachtsrichter. 1 Ik vraag de leerlingen de belangrijkste spelregels bij hardop denken in herinnering. 2 Ik geef instructie a.d.h.v. twee eenvoudige conceptmaps (zie bijlage 9). C-DUO KG Onderling overleggen over de spelregels. Notie nemen van de gemaakte afspraken. We ronden deze fase af met een klassengesprek. Aan de orde zijn twee zaken. 1) wat is opgevallen. 2) Hoe heb je het stappenplan herkend? 3 Ik geef instructie a.d.h.v. twee complexe conceptmaps (zie bijlage DDU KG Iedere groep van twee gaat aan de slag met een twee eenvoudige conceptmaps. De één denkt hardop na, de ander notuleert wat opvalt, in het bijzonder de stappen die worden gezet. Daarna omgekeerd. We wisselen klassikaal de bevinding uit. Iedere groep van twee gaat aan de slag met complexe conceptmaps. De één denkt 14

17 10). De opdracht is de map hardop denkend te doorgronden a.d.h.v. het stappenplan (dat ze al in bezit hebben) We ronden deze fase af met een klassengesprek. Aan de orde zijn twee zaken. 1) wat is opgevallen. 2)Hoe heb je het stappenplan herkend en welke suggesties heb je voor je gesprekspartner? 4 Ik geef perspectief op de volgende les. KG-DDU OLG hardop na, de ander notuleert wat opvalt, in het bijzonder de stappen die worden gezet. Daarna omgekeerd. We wisselen klassikaal de bevinding uit. Conclusie zal worden getrokken (sturing) dat hardop denken verschillende strategieën blootlegt. Besproken zal worden hoe het stappenplan toegepast had kunnen worden. De leerlingen wordt gevraagd actief te luisteren zodat ze weten wat hen te wachten staat. 15

18 Datum: Bijlage 6: Lesontwerp les 2 Les 2: Zelfstandig een stappenplan als strategie toepassen bij hoge orde denkvragen Materialen: teksten, verknipte woordslag Klas: Havo 5, 18 leerlingen Beginsituatie: Na de eerste twee lessen ( 0 en 1) weten de leerlingen dat we het stappenplan inzetten als strategie voor het oplossen van hoge orde denkvragen. De leerlingen hebben ervaring opgedaan, hebben ervaren welke stappen ze zelf goed hebben gezet en welke stappen voor verbetering vatbaar zijn. Leskern: In deze les worden de opdrachten concreter. De eerste opdracht is verbaal een samenvatting geven van een economische tekst. Het tweede is het construeren van een woordslang door de losse componenten waaruit de slag bestaat in de goede volgorde te zetten. Leerdoelen leerlingen: Aan het eind van deze les kunnen de leerlingen zelfstandig alle stappen van het stappenplan toepassen bij het oplossen van hoge orde denkvragen. Lesfase Activiteit docent Werkvorm Leeractiviteit leerlingen 1 Ik roep de stappen van Vernooy in herinnering. 2 Introductie oefenen met verschillende teksten (bijlagen 7 en 8). De opdracht is de tekst verbaal samen te vatten. C-DUO DD In duo s bespreken wat de stappen waren. Een willekeurige leerling(en) wordt om antwoord gevraagd. Ieder tweetal leest in eerste instantie de eigen tekst aan elkaar voor. De één leest, de ander luistert en noteert wat opvalt. De uitkomst van de opdracht op het bord inventariseren en bespreken KG-U Leerlingen delen de uitkomst van de opdracht met de klas. 3 Introductie en uitreiken van een De leerlingen construeren verknipte woordslang (bijlage 11) solo de woordslang. De leerlingen wordt gevraagd op te schrijven of en hoe alle stappen zijn doorlopen. De uitkomst van de opdracht op het bord KG-U De leerlingen delen met de inventariseren en bespreken klas welke stappen waarom wel/niet zijn gezet. De uitkomst van de inzet van het De leerlingen krijgen stappenplan inventariseren gelegenheid hun eigen stappenplan te vervolmaken 4 Ik geef perspectief op de volgende les. Leerlingen worden gevraagd op internet informatie op te zoeken over en schriftelijk samen te vatten van, wat een Learner Report is. 16

19 Bijlage 7: Lesontwerp les 3 Datum: Les 3: Resultaat meting Materialen: Test + vragenlijst Learner Report Klas: Havo 5, 18 leerlingen Beginsituatie: In de voorgaande lessen hebben de leerlingen geoefend met een oplossingsstrategie voor hogere orde denkvragen. De leerlingen hebben informatie verzameld over een Learner Report. Leskern: Een test en een vragenlijst. Uitgelegd zal worden dat de leerlingen 20 minuten de tijd krijgen voor een korte test. De resterende tijd van 20 minuten zal besteed worden aan een vragenlijst t.b.v. het Learner Report (LR). Leerdoelen leerlingen: Aan het eind van deze les: Kunnen de leerlingen hun leergedrag (oplossen m.b.v. stappenplan) expliciteren a.d.h.v. een ingevuld LR. Lesfase Activiteit docent Werkvorm Leeractiviteit leerlingen 0 Opening van les 1 Ik roep in herinnering welke interventie we de afgelopen lessen hebben gedaan Ik vraag de leerlingen onder woorden te brengen wat een Learner Report is, en waar het toe dient. Ik check of ze bij het huiswerk het stappenplan hebben gebruikt. Ik sluit deze fase af door het invullen van LR in het vooruitzicht te stellen. 2 Het uitdelen, maken en innemen van de test. C-DUO C-DUO In duo s bespreken wat een LR is en waar het toe dient. Een willekeurige leerling(en) wordt om antwoord gevraagd. In duo s bespreken of en hoe het stappenplan is toepgepast. Zelfstandig maken van de test 3 Het uitdelen van de vragenlijst van het LR. Ik vraag de leerlingen de vragenlijst in eerste instantie door te lezen en vervolgens of er naar aanleiding daarvan vragen zijn. Hierna zet ik de leerlingen aan het werk. 4 Ik geef perspectief op de uitslag/feedback de volgende les. Zelfstandig doorlezen van de vragenlijst. Zelfstandig invullen van de vragenlijst 17