installatietechniek CSPE KB 2012

Transcriptie

1 installatietechniek CSPE KB 2012 instructie voor de examinator In deze instructie vindt u richtlijnen en aandachtspunten bij de geheimhouding, de voorbereiding, de afname en de herkansing van het cspe. De paragrafen 1 tot en met 5 bevatten algemene informatie, die ook van toepassing is op cspe s van andere vakken. Vakspecifieke informatie treft u aan in de overige paragrafen. De mededelingen over de cspe s van 2012 (Septembermededeling op bevatten nadere informatie over dit cspe. 1 Geheimhouding cspe 1 Veel scholen hebben een protocol voor de afname van het cspe. In dit protocol staat dat de examinatoren tekenen voor de ontvangst van de examendocumenten van het cspe en verklaren alle zorgvuldigheid in acht te zullen nemen om te voorkomen dat de geheimhouding van de examendocumenten wordt geschonden. De examinator en de tweede examinator stellen in onderling overleg de score voor het centraal examen vast. In het protocol staat dat de eerste en tweede examinator verklaren dat zij de beoordeling in overeenstemming met het correctievoorschrift hebben verricht. Op en staat een goed voorbeeld van een protocol. 2 Alle examendocumenten (papier en digitaal) zijn geheim. Bewaar ze in een kluis op school. Neem ze niet mee naar huis. Voer de voorbereidingen van het examen uit in een ruimte waar geen leerlingen aanwezig zijn. 3 Reik examendocumenten aan het begin van iedere zitting uit aan de kandidaten en neem ze na iedere zitting in. Tenzij anders vermeld in de instructie voor de examinator hebben kandidaten buiten de zittingen om geen inzage in de examendocumenten. 4 Houd het correctievoorschrift en de instructie voor de examinator voor de kandidaten geheim. 5 Examendocumenten zijn na afloop van de examenperiode pas openbaar. Hetzelfde geldt voor de producten die door de kandidaten in het kader van het cspe gemaakt worden. Deze kunnen pas na afloop van de examenperiode tentoongesteld of meegegeven worden. Pas eind juni is de examenperiode afgelopen (zie het examenrooster voor het tweede tijdvak op Tot die tijd kunnen er nog kandidaten geëxamineerd worden en is geheimhouding noodzakelijk. 6 Eventuele foto- of filmopnamen van de afname mogen alleen gemaakt worden door bij de afname betrokken examenfunctionarissen die door de directeur zijn aangewezen. Tenzij een opname een onderdeel is van een praktische opdracht mogen ook kandidaten dus geen opnamen maken. Eventuele gemaakte opnamen mogen niet toegankelijk gemaakt worden zolang er (op andere scholen) nog kandidaten geëxamineerd kunnen worden. Tot eind juni is publicatie van cspemateriaal via bijvoorbeeld de website van de school of YouTube dus niet toegestaan. PK-0651-b-12-1-i 1 lees verder

2 7 Van de minitoetsen zijn varianten aanwezig. Alle kandidaten die gelijktijdig aan onderdeel X werken, kunt u dezelfde variant laten maken, mits de kandidaten niet bij elkaar kunnen kijken. Kandidaten die later zijn ingeroosterd, geeft u een andere variant van de minitoets. Zo waarborgt u de geheimhouding. 8 Op de laatste bladzijde van deze instructie voor de examinator staat vermeld welke informatie over de inhoud van het examen vooraf verstrekt mag worden aan de kandidaten. Meer inhoudelijke informatie geven is niet toegestaan. Deze bladzijde behandelt u als een examendocument (zie punt 2). U reikt een kopie van deze bladzijde uit in de laatste lesweek die aan de afname van het cspe voorafgaat. Dit examendocument is dus alleen ter inzage voor de kandidaten. Na inzage neemt u deze bladzijde weer in. 9 Het is niet geoorloofd om de opdrachten van tevoren met de kandidaten te oefenen. 2 Voorbereiding cspe 1 Het cspe kent de onderdelen A, B, C,. Uw school bepaalt per onderdeel, hoeveel kandidaten gelijktijdig geëxamineerd worden. Paragraaf 6 bevat aanbevelingen hiervoor. 2 Laat de opdrachten uitvoeren zoals ze in de examenopdrachten zijn gesteld. Het is niet toegestaan opdrachten aan te passen, te vervangen of over te slaan. 3 Zorg ervoor dat de school voldoet aan de eisen op het gebied veiligheid, hygiëne en milieu. 4 Controleer voor aanvang van het examen of per kandidaat alle benodigde materialen, grondstoffen, gereedschappen en/of hulpmiddelen aanwezig zijn. 5 Cito heeft een helpdesk ingericht voor technische vragen over computergebruik in het cspe. Informatie over de bereikbaarheid van deze helpdesk kunt u vinden op 6 Met vakinhoudelijke vragen of opmerkingen over het cspe kunt u terecht bij de examenlijn van het College voor Examens (zie de Septembermededeling op 3 Afname cspe 1 Iedere kandidaat werkt individueel aan de opdrachten van het examen. Tenzij anders vermeld in de examendocumenten is overleg en samenwerking met anderen niet toegestaan. 2 De opdrachten moeten in de aangegeven volgorde gemaakt worden. Om organisatorische redenen kan eventueel van de aangegeven volgorde worden afgeweken. 3 Hulp aan kandidaten door de examinator of anderen tijdens het cspe is niet toegestaan, tenzij anders vermeld in het vakspecifieke deel van deze instructie of in het correctievoorschrift. Deel de kandidaten vooraf mee dat u hen tijdens het examen niet kunt helpen. 4 Het is niet toegestaan om bij de beoordeling af te wijken van het correctievoorschrift. 5 Stuur de WOLF-scores in van de eerste afname van de kandidaten, dus vóór een eventuele herkansing. PK-0651-b-12-1-i 2 lees verder

3 4 Herkansing cspe 1 Herkansing kan pas plaatsvinden nadat het gehele cspe is afgelegd. 2 Herkansen van het cspe betekent dat de kandidaat het cspe geheel, of onderdelen daarvan, opnieuw aflegt. Tijdens een eventuele herkansing demonstreert een kandidaat zijn kennis en vaardigheden door dezelfde praktische opdrachten van het cspe nogmaals uit te voeren. 3 BB- en KB-kandidaten kunnen het cspe herkansen en daarnaast mogen zij het centraal examen van één algemeen vak herkansen. GL-kandidaten mogen slechts één centraal examen herkansen, dat wil zeggen óf het cspe GL óf het centraal examen van één algemeen vak. Met de herkansing van het cspe GL kan derhalve pas gestart worden als de uitslag van het eerste tijdvak is vastgesteld. 4 De kandidaat maakt in de herkansing een andere variant van dezelfde minitoets dan tijdens de eerste afname. Van de onderdelen van het cspe, waarvan meer varianten voorhanden zijn, maakt de kandidaat eveneens een andere variant dan tijdens de eerste afname. 5 Van de onderdelen, die in de herkansing worden afgelegd, komen alle scores in de plaats van de scores die de kandidaat tijdens de eerste afname heeft behaald. Wat niet mag, is dat per onderdeel de hoogste score wordt genomen. Van de onderdelen die niet worden herkanst, blijft de score staan. 6 Het kan voorkomen dat een kandidaat, na een weinig succesvolle herkansing, achteraf meedeelt dat hij liever andere onderdelen had willen herkansen. Het verdient daarom aanbeveling dat de school voorafgaand aan de herkansing de keuze van de te herkansen onderdelen in overleg met de kandidaat en diens ouders/wettelijke vertegenwoordigers vastlegt in een overeenkomst. 5 ICT-gebruik en dvd met bestanden 1 De digitale bestanden die nodig zijn voor het cspe, worden in maart op dvd aan de secretaris van het eindexamen van uw school gezonden. Een handleiding voor het ICT-gebruik bij het cspe wordt tegelijkertijd met de digitale bestanden aan uw examensecretaris gestuurd. In de handleiding staan onderstaande aandachtspunten voor ICT-gebruik. 2 Overleg vooraf met de ICT-coördinator / systeembeheerder van uw school over de afname van de cspe-onderdelen waarbij de computer wordt gebruikt. 3 Houd per groep één reservecomputer beschikbaar, en bij grotere groepen één reservecomputer per tien kandidaten. In de examenzaal dienen één of meer printers aanwezig te zijn. 4 Het is in het belang van de kandidaat dat de systeembeheerder de back-upfunctionaliteiten zo instelt dat bij uitval van de computer zo weinig mogelijk examenwerk verloren gaat. Daarnaast wordt aanbevolen dat de examinator / surveillant tijdens de afname op de hoogte is van de locatie van de back-upbestanden. PK-0651-b-12-1-i 3 lees verder

4 5 De digitale bestanden voor de praktische opdrachten dienen voor de kandidaten beschikbaar gemaakt te worden op diskettes, dvd s, USB-memorysticks of op een veilige plaats op de centrale server. De kandidaten moeten een duidelijke instructie krijgen waar de bestanden te vinden zijn en waar de eigen bestanden opgeslagen moeten worden. Op de diskettes of memorysticks wordt de naam van de kandidaat en het kandidaatnummer vermeld. De opdracht is zo geformuleerd dat de kandidaat het door hem bewerkte bestand opslaat onder een andere eigen bestandsnaam. Dit maakt het mogelijk dat de kandidaat terugkeert naar het originele bestand, als er iets verkeerd mocht gaan. 6 Wanneer er meer zittingen zijn waarbij de computer gebruikt wordt, gebruikt de kandidaat bij elke zitting in principe dezelfde diskette of memorystick. Wanneer een volgende zitting op een andere dag of dagdeel plaatsvindt, wordt de diskette of memorystick ingenomen. Laat de school de bestanden in een netwerkomgeving opslaan, dan zorgt men ervoor dat de toegang tot die bestanden buiten de examentijd geblokkeerd is. 7 In een volgende zitting mag de kandidaat geen veranderingen aanbrengen in examenbestanden die in een eerdere zitting zijn gemaakt. Na elke opdracht of examenonderdeel maakt de kandidaat tijdens het examen een afdruk op papier die wordt ingeleverd, tenzij anders wordt aangegeven. Deze afdruk is een beveiliging tegen het later aanpassen van bestanden. Na afsluiting van het examenonderdeel worden afdrukken op papier niet meer in ontvangst genomen. 8 Het toetsprogramma voor de digitale minitoetsen moet vooraf in overleg met de ICT-coördinator / systeembeheerder zijn geïnstalleerd en gecontroleerd. PK-0651-b-12-1-i 4 lees verder

5 6 Overzicht opdrachten ONDERDEEL A 200 minuten akg* 1 minitoets variant a, b, c, d 2 praktijkopdracht ICT-gebruik: CAD met bestand 3 praktijkopdracht uitwerkbijlage 1 4 praktijkopdracht ICT-gebruik: Excel met bestand, bijlage 5 praktijkopdracht ICT gebruik: Word met bestand 6 minitoets variant a, b, c, d ONDERDEEL B 290 minuten 7 praktijkopdracht 7 8 praktijkopdracht 1 9 minitoets variant a, b, c, d ONDERDEEL C 90 minuten 10 praktijkopdracht uitwerkbijlage praktijkopdracht uitwerkbijlage 2 12 praktijkopdracht uitwerkbijlage 2 ONDERDEEL D 30 minuten 13 praktijkopdracht uitwerkbijlage 3 14 praktijkopdracht 1 * akg = aantal kandidaten gelijktijdig. Toetstechnisch advies over het aantal kandidaten dat bij deze praktijkopdracht gelijktijdig beoordeeld kan worden. PK-0651-b-12-1-i 5 lees verder

6 7 Vakspecifieke aanbevelingen met betrekking tot de organisatie Dit examen bestaat uit vier onderdelen: onderdeel A: sanitaire installatie onderdeel B: verwarmingsinstallatie onderdeel C: automatisering onderdeel D: terugkijken Algemene aanbevelingen Planning afname Voordat de kandidaten aan het examen beginnen, benadrukt u dat het van groot belang is dat ze de opdrachten goed doorlezen voordat ze beginnen. De volgorde van de onderdelen A, B en C mag variëren; onderdeel D moet helemaal aan het eind van het examen. U houdt bij de organisatie van de praktijkexamens rekening met de eventuele extra tijd voor voorwerk (bijvoorbeeld de voormontage van de montagebeugel voor de gaswandketel en de water- en gasleidingen) en nawerk (bijvoorbeeld het weer afbreken van het bord). Deze tijd valt buiten de examentijd. Voorbereiding Opdracht 7 Montageopdracht De montageopdracht wordt gemaakt op een montagebord met afmetingen van ten minste b x h = 1200 mm x 800 mm. Op het montagebord moet de montagebeugel voor de gaswandketel worden voorgemonteerd, inclusief koppelingen. Er mag een ander type montagebeugel worden gebruikt. In verband met de maatvoering wordt echter geadviseerd om voor de beugel voor de gaswandketel gebruik te maken van de standaard montagebeugel. De leidingen voor warm water, koud water en gas worden met montagerail bevestigd. De montagerail en de gasleiding moeten in ieder geval worden aangebracht. U mag zelf bepalen of u al dan niet de leidingen voor warm en koud water op de montagerail bevestigt. Om de installatie te kunnen testen, wordt aanbevolen om op de montagebeugel een doorlus te maken zoals is aangegeven op de volgende pagina's. De doorlus hoeft niet op elk bord voorgemonteerd te worden. U kunt ervoor kiezen om dezelfde doorlus bij verschillende montageborden te gebruiken. De school kan zonder probleem hiervoor eigen materiaal gebruiken als dat aanwezig is. Voor het geval het niet aanwezig is, kunt u overwegen het zelf te (laten) maken of compleet te maken. PK-0651-b-12-1-i 6 lees verder

7 Montagebeugel voor de gaswandketel met doorlus /2" 1/2" 1/2" 1/2" mm 15 mm 1/2" 15 mm 22 mm vooraanzicht R WW G KW A onderaanzicht Zie paragraaf 8 voor de benodigde materialen voor de standaard montagebeugel met doorlus. PK-0651-b-12-1-i 7 lees verder

8 Voormontage van de montagebeugel voor de gaswandketel en van de leidingen ten behoeve van het warm water, koud water en gas vooraanzicht Zie paragraaf 8 voor de benodigde materialen voor de voormontage voor de verwarmingsinstallatie. Opmerking Het is niet verplicht om de leidingen voor warm en koud tapwater en voor gas vooraf te (laten) monteren. Het wordt wel aanbevolen dit te (laten) doen, omdat de opdracht daarmee realistischer wordt. Om voor alle kandidaten de opdracht identiek te doen zijn, moeten wel in alle gevallen de gasleiding, de montagebeugel en de montagerails worden voorgemonteerd. ICT Bij dit examen horen de volgende bestanden: bestand opdracht it12kbcad.dwg (of it12kbcad.dxf) 2 ocit12.xls 4 it12kbofferte.doc 5 It12kbvermogen.xls 11 PK-0651-b-12-1-i 8 lees verder

9 Macrobeveiliging Veel Word- en Excel-bestanden voor de praktische opdrachten bevatten macro s. De macrobeveiliging in zowel Word als Excel moet daarom aangepast worden: in Office 2003 moet het beveiligingsniveau op laag gezet worden; in Office 2007 moeten alle macro s worden ingeschakeld. In de Handleiding Applicaties die op de dvd met digitale bestanden te vinden is, staat beschreven hoe u dit kunt (laten) doen. Afname Vertel de kandidaat waar hij het bestand kan vinden en controleer van tevoren of het bestand goed werkt op het systeem van de school. inname en uitreiking van examendocumenten Na afloop van opdracht 2 neemt u de afdruk van it12kbcad.dwg in ontvangst Na afloop van opdracht 3 neemt u uitwerkbijlage 1 in ontvangst. Voor aanvang van opdracht 4 reikt u de bijlage uit. Na afloop van opdracht 5 neemt u de afdrukken van de offerte en de bestellijst van opdracht 4 in ontvangst. Na afloop van opdracht 12 neemt u uitwerkbijlage 2 in ontvangst. Na afloop van opdracht 13 neemt u uitwerkbijlage 3 in ontvangst. Aanbevelingen per opdracht Opdracht 2 CAD-opdracht Controleer de maten in het digitale bestand. U mag de kandidaat helpen bij het juist uitprinten van het bestand. Opdracht 8 vullen en controleren van de verwarmingsinstallatie Om de verwarmingsinstallatie te testen, moet de installatie worden afgedicht. Dit kan op meerdere manieren. U bent vrij een manier te kiezen die voor die situatie het meest geschikt is. Als de kandidaat klaar is met de montage controleert u de dichtheid van de verwarmingsinstallatie. Bij lekkage mag de kandidaat één keer proberen de fout te herstellen. De kandidaat kan dan nog een deel van de punten behalen (zie correctievoorschrift). Opdracht 10 t/m 12 automatisering In de automatiseringsopdracht gaat de kandidaat metingen doen aan een werkende cvketel. Voor deze meting is een doorstroomtoestel vereist of een combitoestel met een boiler met een maximum-inhoud van 25 liter. Als de cv-ketel geen doorstroomketel is, moet u zorgen dat de ketel voorafgaand aan elke meting een tijd aan heeft gestaan, zodat het water in de boiler is opgewarmd. De kandidaat gaat tien liter warm tapwater uit de ketel tappen. De kandidaat meet de temperatuur van het koude water en van het warme water en ook de tijd die nodig is om de tien liter water te tappen. Hieruit berekent hij het vermogen van de cv-ketel met behulp van een Excel-spreadsheet. U moet van te voren zelf de meting aan de eigen apparatuur uitvoeren, zodat de juiste waarde van het vermogen bekend is. PK-0651-b-12-1-i 9 lees verder

10 Opdracht 13 terugkijken Bij opdracht 13 kijkt de kandidaat terug op de montageopdracht. Dit doet hij door: 1 bij elk van de vier beoordelingpunten op uitwerkbijlage 3 van zichzelf aan te geven in hoeverre hij heeft voldaan aan dit punt, door de vragen te beantwoorden met ja, gedeeltelijk of nee, 2 per beoordelingspunt een toelichting te geven die verklaart waarom de kandidaat zichzelf op die wijze heeft beoordeeld. U moet beoordelen of de score die de kandidaat zichzelf heeft gegeven, overeenkomt met de score die u hem gegeven heeft en of de toelichting in overeenstemming is met de eigen score van de kandidaat. Als de kandidaat bijvoorbeeld: een vraag heeft beantwoord met nee dit antwoord overeenkomt met uw beeld van de kandidaat de toelichting in voldoende mate het oordeel verklaart dan krijgt de kandidaat de volle waardering voor dit beoordelingsaspect. Komt een score niet overeen met uw score en/of verklaart de toelichting onvoldoende de score die de kandidaat zichzelf geeft, dan wordt één punt in mindering gebracht. Opdracht 14 opleveringsgesprek Bij opdracht 14 voert de kandidaat een opleveringsgesprek met de heer Van Dijk, opdrachtgever en eigenaar van het te bouwen woonhuis. Het gesprek duurt maximaal 10 minuten. U zorgt ervoor dat het gesprek wordt gevoerd op een plek waar het montagebord van de betreffende kandidaat staat opgesteld. De ruimte waar het gesprek plaatsvindt, is schoon en opgeruimd. De kandidaat krijgt tien minuten de tijd om zich voor te bereiden op het gesprek. Hierbij mag hij het opgaveboekje gebruiken. Tijdens het gesprek mag de kandidaat het opgaveboekje niet meer raadplegen. Na afloop van het klantgesprek vraagt u de kandidaat naar zijn ervaringen tijdens dit examen, zoals: Wat was makkelijk/moeilijk?, Was de tijd te lang/te kort? enz. PK-0651-b-12-1-i 10 lees verder

11 Instructie voor de rol van opdrachtgever De rol van de heer Van Dijk, opdrachtgever, wordt bij voorkeur gespeeld door een docent (of vrijwilliger) en niet door de examinator (beoordelaar) of een leerling. Degene die de rol speelt, houdt rekening met de volgende punten: De houding van de heer Van Dijk moet in de verschillende gesprekken neutraal en gelijk zijn. De heer Van Dijk geeft de kandidaat eerst de gelegenheid om het gesprek zelf te beginnen. Als de kandidaat dit niet doet, opent de heer Van Dijk het gesprek. De heer Van Dijk geeft de kandidaat de gelegenheid om de werking van de installatie uit te leggen. Daarnaast moet de kandidaat aangeven hoe het water stroomt door de verwarmingsinstallatie. Als de kandidaat dit niet uit zichzelf doet, of daarbij niet volledig is, kan de heer Van Dijk zo nodig één of meer van de volgende vragen stellen: 1 Wat moet hieraan bevestigd worden (wijst naar expansievatbeugel)? 2 Waarvoor dient het expansievat? 3 Hoe moet ik de verwarmingsinstallatie vanaf de waterinstallatie bijvullen? 4 Moet ik de installatie ontluchten? Wanneer? Hoe? PK-0651-b-12-1-i 11 lees verder

12 8 Materialen, gereedschappen en hulpmiddelen Algemeen Zie paragraaf 7 voor de ICT-benodigdheden. Overzicht per onderdeel Onderdeel B Materiaallijst voor de voormontage van de verwarmingsinstallatie aantal stuks of omschrijving aantal meter 1 montagebeugel met doorlus 1 rechte gaskraan ½" 1,3 m koperen buis 15 mm 0,6 m dikwandige stalen buis ½" 1 montagerail van ongeveer 300 mm lang diverse beugelmaterialen + schroeven Materiaallijst voor de standaard montagebeugel met doorlus aantal stuks of omschrijving aantal meter 0,3 m dunwandige stalen buis 15 mm 1 stalen plaat 150 x 250 x 3 mm 2 rechte koppeling ½" x 22 mm knel 4 rechte koppeling ½" x 15 mm knel 5 sok ½" 1 plug ½" 1 knie 15 mm knel 1 T-stuk ½" x 15 x 15 mm knel 1 radiatorontluchter ½" PK-0651-b-12-1-i 12 lees verder

13 Materiaallijst voor de montage van de verwarmingsinstallatie aantal stuks of omschrijving aantal meter 1,2 m dunwandige stalen buis 22 mm 3,5 m dunwandige stalen buis 15 mm 1 radiator 300 x 400 mm plus bevestigingsmateriaal 1 thermostatische radiatorafsluiter ½" haaks verkeerd 1 haakse voetafsluiter ½" 2 knelset universeel ½" x 15 mm 1 radiatoraftapper ½" 1 expansievatbeugel universeel 1 vul- en aftapkraan ½" 1 veiligheidsklep ½" bi (overstortventiel ½") 1 manometer ½" axiaal 2 ontluchtingsstop ½" 2 T-stuk 22 x ½" x 22 mm knel 3 T-stuk 22 x 15 x 22 mm knel 2 T-stuk 15 mm knel 1 T-stuk ½" 2 einddop 22 mm knel 2 dubbele nippel ½" 1 puntstuk ½" x 15 mm knel 1 plug ¾" of expansievat 2 einddop 15 mm knel diverse beugelmaterialen en schroeven Onderdeel C Materiaallijst automatisering aantal omschrijving 1 werkende cv-ketel 1 stopwatch 1 thermometer van 0 tot 100 C 1 emmer van 10 liter PK-0651-b-12-1-i 13 lees verder

14 installatietechniek CSPE KB 2012 algemene informatie voor de kandidaat Inleiding In een nieuwbouwwijk wordt een nieuw woonhuis gebouwd. Als leerling-monteur help je bij de aanleg van de technische installaties (sanitair en verwarming). Wat ga je doen? Je gaat werk voorbereiden voor de sanitaire installatie in de bijkeuken. Je monteert een deel van de verwarmingsinstallatie in de bijkeuken. Je doet metingen aan een werkende cv-ketel. Het examen sluit je af met een reflectieopdracht en een opleveringsgesprek. Overzicht van de opdrachten Onderdeel A Onderdeel B Onderdeel C Onderdeel D minitoets maken CAD-opdracht: tekenen materialen uittrekken bestellijst maken offerte maken minitoets maken de verwarmingsinstallatie monteren op montagebord de verwarmingsinstallatie vullen en testen minitoets maken metingen doen aan een werkende cv-ketel berekeningen uitvoeren terugkijken opleveringsgesprek voeren Wanneer je deze informatie hebt gelezen, lever je het blad weer in bij je docent. PK-0651-b-12-1-i 14 lees verder einde