Nodig de natuur uit in je straat. Praktische gids

Transcriptie

1 Nodig de natuur uit in je straat Praktische gids

2 Brochure uitgebracht in het kader van het Duurzaam Wijkcontract Bloemenhof opgesteld door de manager Groene Acties Antenne van het Wijkcontract Arteveldestraat, Brussel Gebaseerd op informatie van de cel Milieuraadgeving en het Centrum voor Stedelijke Milieukunde van Montréal Cel Coördinatie van de Herwaarderingsacties van de Stad Brussel Anspachlaan 6, 14/ Brussel Ontwerp: Simon Le Sant Verantwoordelijke Uitgevers A. Persoons & A. El Ktibi

3 Inleiding Met dit boekje heeft u alle troeven in handen om de natuur uit te nodigen in uw straat! I n een stad laten de bebouwingsdichtheid en de drukke straten vaak weinig ruimte over voor groen. Nochtans hoeven stad en natuur niet tegengesteld te zijn aan elkaar. Eenvoudige ingrepen zoals het aanbrengen van klimplanten op de gevels van de huizen kunnen een groot verschil maken in een straat met weinig ruimte voor groen. Het Duurzaam Wijkcontract Bloemenhof wil uw leefomgeving verbeteren door meer groen toe te voegen aan uw buurt. De Bloemenhofwijk ligt ondanks haar mooie naam in één van de minst groene zones van heel het Gewest. Deze brochure verzamelt alle noodzakelijke informatie voor buurtbewoners die hun gevel met klimplanten wensen te verfraaien. Ze omvat : Een beschrijving van de voordelen, de aandachtpunten en de misverstanden over klimplanten, Administratieve informatie voor de aanvraag van subsidies, Een praktische gids om u te helpen bij het plaatsen van planten, Een overzicht van de planten waarvoor u subsidies kan ontvangen van de Stad Brussel. Ans Persoons Schepen bevoegd Voor de Wijkontracten Ahmed El Ktibi Schepen bevoegd voor Groene Ruimten Samen maken we Brussel groener!

4 Voordelen De voornaamste weerstand tegen het aanbrengen van klimplanten gaat over beschadiging van de muren. In realiteit gebeurt juist het tegenovergestelde: het merendeel van de klimplanten verlengt het leven van baksteen, steen, hout, verf, kleurstof en andere materialen door ze te beschermen tegen de weersomstandigheden. Bernier, Montréal, 2011, p.37 Omgeving Een verbetering van het microklimaat: afkoeling en bevochtiging van de lucht rond het gebouw Luchtzuivering: vasthouden van stof en bepaalde verontreinigde deeltjes op de bladeren Een rijkere biodiversiteit: voeding en schuilplaats voor insecten en vogels De versterking van het groene netwerk : een gewestelijk programma dat de link wil versterken met de natuur op heel het Brussels grondgebied. Voor de gebouwen Een bescherming van de muur waarop de plant zal groeien (bv : tegen graffiti) Een betere thermische isolatie van het gebouw (besparing van energie) Een betere geluidsisolatie van het gebouw en de straat Een bescherming van de bekleding van het gebouw.

5 Bovendien maken planten de straat mooier en zorgen ze zo voor een aangenamere leefomgeving in de wijk. Ze stimuleren ontmoetingen tussen buren en staan bekend voor hun gunstige effecten op de gezondheid. Het is bewezen dat meer groen in de stad stress bij bewoners vermindert en dus ook de agressiviteit in de wijk intoomt. Iedereen voelt zich beter in een groene wijk! Onterechte ongerustheid Beschadiging van de muur Beschadigingen veroorzaakt door klimplanten komen voornamelijk voor wanneer de muren in slechte staat verkeren. Hetzij wanneer de muren spleten vertonen waarin de hechtwortels van de klimplanten zich vastzetten, hetzij wanneer de pleisterlaag van slechte kwaliteit is (een pleisterlaag is van slechte kwaliteit als deze afbrokkelt bij het krabben). Het is dus erg belangrijk de staat van de gevel te kennen alvorens de klimplanten met hechtwortels aan te brengen! * Ondergrondse wortels Wortels beschadigen niet noodzakelijk de funderingen. Als dat toch gebeurt dan gaat het meestal om bomen (populier of wilg bijvoorbeeld) en niet om klimplanten. Enkel wanneer het gebouw al beschadigd is, kunnen de wortels van deze bomen doorgroeien in de spleten die zich in de funderingen hebben gevormd. Het idee dat een klimplant het binnendringen van vocht in een huis bevordert, is eveneens ongegrond. Als de put onderaan de gevel nauwkeurig gemaakt is, zal de plant het water eerder vasthouden dan laten weglopen. Aandachtpunten Renovatie Om de gevel te kunnen renoveren, moet men de begroeiing van de muur weghalen. Dit is niet altijd gemakkelijk en sommige planten met zuignappen kunnen sporen achterlaten. Onderhoud Om te beletten dat uw klimplant uw vensters, verluchtingsgaten, balkons of gootstenen overwoekert, is een jaarlijks onderhoud nodig. De klimplanten die ondersteuning vereisen om te groeien, hebben dit nadeel niet. Nochtans vragen klimplanten zeer weinig onderhoud: men hoeft enkel de jonge scheuten te helpen zich aan de steun te hechten en de stengels af te knippen die in de verkeerde richting groeien en in de buurt komen van elektrische draden, goten en vensters. * Voor informatie aangaande de gevelrenovaties kan u contact opnemen met de Antenne van het Wijkcontract.

6 Premies van de Stad Brussel De Stad Brussel kent een premie toe voor de aanplanting van een honinggevende en /of inheemse klimplant op de gevel aan de straatkant. Alle bewoners gedomicilieerd op het grondgebied van de Stad Brussel (centrum-stad, Laken, Haren et Neder-over-Heembeek) kunnen hiervan genieten. Regels voor het bekomen van de premie De plant moet onderhouden en behouden worden gedurende minstens 5 jaar; De premie bedraagt 75% van het totale bedrag met een maximaal bedrag van 100 ; De premie is geldig voor de eigenaar en voor de huurder (verplicht akkoord van de eigenaar van de muur is noodzakelijk); Aan de straatkant kan onderaan de gevel een strook vrijgemaakt worden van maximaal 30x60 cm; Documenten terug te sturen naar de cel Milieuraadgeving Bijgevoegd formulier ingevuld en ondertekend ; Recto/verso kopie van uw identiteitskaart of indien u een identiteitskaart met een chip hebt, een kopie van de informatie die zich op de chip bevindt; Een kopie van de facturen, kastickets en andere betalingsbewijzen aangaande de werken; Twee kleurenfoto s (een algemene foto van de voorgevel vòòr de werken en een algemene foto van de gevel na de werken); Als u huurder bent: toelating van de eigenaar om de werken uit te voeren. De voet van de plant moet beschermd worden door een metaal of mineraal duurzaam en sterk materiaal (niet in plastiek); Het volledige reglement vindt u op Premies de site van Eco-raadgeving van de Stad Brussel.

7 Officiele aanvraag voor een aanplanting aan de gevel Document in de vullen en te bezorgen aan de cel Milieuraadgeving van de Stad Brussel Eikstraat, Brussel t f De aanvrager Naam... Voornaam... Adres Telefoon Bankrekeningnummer.... Handelend in hoedanigheid van eigenaar erfpachter vruchtgebruiker huurder Het gebouw Adres Aantal woningen in het gebouw... Breedte van het voetpad.... De aanplanting Soort... Plaats vooraan de straat tuintje vooraan Aanwezigheid van een bescherming aan de voet ja neen Zo ja, welk materiaal en afmetingen... Datum aankoop... Totale uitgave voor de aanplanting (gekocht materiaal en/of uitgevoerde werken)...

8 Verbintenis Naam en voornaam van de premieaanvrager Ik, ondergetekende, verbind me ertoe: Het algemeen politiereglement te respecteren dat bepaalt dat de aanplanting de doorgang op het voetpad niet mag hinderen, noch voor voetgangers, kinderwagens of andere soort wagentjes (vrije doorgang van minstens 1,20 m) en dat de plant goed samengebonden en vastgemaakt moet worden aan de gevel. Ervoor te zorgen dat de klimplant de voorzieningen van openbaar nut niet bedekt zoals straatnaamborden, openbare verlichting, verkeersborden,... Een oppervlakte van niet meer dan 30x60 cm te ontruimen tegen de gevel en ervoor zorgen dat deze gelijkloopt met de gevel (zie schema poster). De plant minstens 5 jaar te onderhouden. De afgevallen bladeren op het voetpad te verwijderen, conform aan het algemeen politiereglement (art. 13) dat zegt dat de voetpaden en de bermen van de bewoonde gebouwen proper en onderhouden moeten zijn. Deze verplichtingen vallen onder de verantwoordelijkheid van de eigenaar en mede-eigenaar, van elke titularis van zakelijk recht van het gebouw, van de huurder of conciërge, portier, bewaker of van de personen belast met het dagelijks onderhoud van de gebouwen. De klimplant te snoeien of te verwijderen als de gemeentelijke administratie dit vraagt en in dat laatste geval het voetpad terug in orde te brengen op mijn kosten. Opgemaakt te Brussel Verbintenis... Handtekening van de aanvrager

9 De plant horizontaal neerleggen in de kuil (in de richting van de muur) en de stengel begraven op cm Overvloedig begieten. 3 De wortelkluit onderdompelen en laten uitlekken. Na enkele weken, de klimplant gericht steunen tijdens zijn groei (ook voor planten met zuignapjes en hechtwortels). 6 Hoewel men in het algemeen heel het jaar kan planten (buiten vorstperiode), moet men toch voorrang geven aan de herfst en het begin van de lente. De grond verrijken met compost, turf, droge bladeren. Het eerste jaar, één tot tweemaal per week in de lente en de zomer begieten. Een kuil maken die twee maal zo breed en zo diep is als de kluit. Maximaal 30 X 60 cm (het graven van de kuil kan uitgevoerd worden, op aanvraag, door de Dienst Groene ruimten van de Stad Brussel). 1 Plantengids Niet giftig Matige groei Vrucht is licht giftig Trage groei in begin Uitbundige bloei Ligging in het noorden Hydrangea anomala petiolaris (scandens) Hydrangeacea Neen (Azie) Neen (hechtwortel) 8m Neen Schaduw, halfschaduw Rijk, neutral, fris, verdraagt kalk verliezend Zomer POSTER_DD_OK_NL.indd 2 Blauwe regen van Kentucky en pan Druivenopbrengst Wisteria sinensis Peulvruchten Neen (Asia) (slingerplant): zeer sterk 30m Zon, halfschaduw Diep, gedraineerd, fris (geen kalkgrond) verliezend Lente Voorkeur geven aan stekkenbeplanting boven zaailingen waarvan de bloeitijd wel 10 jaar in beslag kan nemen. en niet op een gevel vooraan de straat Clematis Alpina Ranonkelachtige Neen (slingerplant): hechtrank, steun 3m uitspreiding Neen Zon, halfschaduw; wortels in schaduw Rijk, licht, niet te vochtig verliezend Lente Niet giftig Productie van eetbare kegels met medicinale eigenschappen Vrucht is licht giftig 1x per week begieten gedurende de twee eerste jaren Rosa arvensis Synstylae (doornen) 2 tot 5 m Zon, halfschaduw Alle grondsoorten verliezend Zomer 25/07/13 18:36 Gemiddelde groei Giftige bladeren, veroorzaakt puisten bij wrijving ( veurkruid ) Clematis Vitalba ranonkelachtige (hechtrank) 15 m Zon, halfschaduw; wortels in schaduw Rijk, licht, niet te vochtig verliezend Zomer Bosrank en niet op een gevel vooraan de straat Bosroos Alpen Clematis Voorkeur geven aan stekkenbeplanting boven zaailingen waarvan de bloeitijd wel 10 jaar in beslag kan nemen. Wisteria macrostachya Peulvruchten Neen (slingerplant): zeer sterk 6-10m Zon, halfschaduw Rijk, diep, vochtig, goed gedraineerd verliezend Lente Gewone kamperfoelie Lonicera Caprifolium Tweezaadlobbig (slingerplant): 6m ja Zon, halfschaduw Rijk, vochtig, fris en gedraineerd Humulus lupulus Canabacée (slingerplant): 8 m e hars: lupuline Zon, halfschaduw ; zuidgevel vermijden Gewoon, niet te fris, droog Lente Hop Trage groei Reinigende plant Absorbeert het teveel aan vocht Hedera helix Houtgewas Neen (hechtwortel) 25m Neen Alle belichting Alle grondsoorten Groen blijvend Herfst Vitis Vinifera Vitacea (struik) Neen (Zuid Europa) (hechtrank) 10-35m Neen Zon Gewoon, arm, zelfs kalksteen, niet te droog, fris Te verwaarlozen, augustus tot september Wijnstok en niet op een gevel vooraan de straat. Chinese Blauwe Regen Klimhortensia Lonicera periclymenum Tweezaadlobbig (struik) (slingerplant) 3m ja Zon, halfschaduw Rijk, vochtig, fris en gedraineerd Wilde Kamperfoelie Klimop Ontwerp : Simon Le Sant Verantwoordelijke Uitgevers : A. Persoons & A. El Ktibi cel Eco-Raadgeving milieuraadgeving@brucity.be Duurzaam Wijkcontract Bloemenhof actionsvertes-groeneacties@brucity.be Document uitgebracht in het kader van het Duurzaam Wijkcontract Bloemenhof door de manager van de Groene Acties, met de steun van de cel Milieuraadgeving van de Stad Brussel Clematis Montana Ranonkelachtige Neen (Himalaya) (slingerplant): hechtrank, steun 6-8m Neen Zon, halfschaduw; wortels in schaduw Rijk, licht, niet te vochtig Lente Berg Clematis Het is niet aan te raden langs de straatkant te zaaien, maar wel op een beschutte plaats en dan pas de plant te verpotten op het voetpad. betreffende het zaaien bijzondere hechting waardoor de plant zich vasthecht aan zijn steun vanaf het blad of de steel. Poster Klimplanten Stad Brussels Woordenlijst Groen blijvende bladeren de bladeren blijven heel het jaar door. Afvallende bladeren bladeren vallen af in de herfst niet eenjarig. plant bezocht door bijen. soort afkomstig uit de streek en beter aangepast aan de omgeving. Zuignapjes tentakels die een kleefmiddel afscheiden die de plant toelaten zich vast te hechten op een gladde oppervlakte. Hechtwortels de wortel hecht zich aan de ruwere oppervlaktes Hechtrank Slingerplant de wortel rolt zich op rond de steun

10 Berg Clematis Clematis Montana Ranonkelachtige Neen (Himalaya) (slingerplant): hechtrank, steun 6-8m Neen Zon, halfschaduw; wortels in schaduw Rijk, licht, niet te vochtig Lente Niet giftig Klimop Hedera helix Houtgewas Neen (hechtwortel) 25m Neen Alle belichting Alle grondsoorten Groen blijvend Herfst Trage groei Reinigende plant Absorbeert het teveel aan vocht Gewone kamperfoelie Lonicera Caprifolium Tweezaadlobbig (slingerplant): 6m ja Zon, halfschaduw Rijk, vochtig, fris en gedraineerd Vrucht is licht giftig Wilde Kamperfoelie Lonicera periclymenum Tweezaadlobbig (struik) (slingerplant) 3m ja Zon, halfschaduw Rijk, vochtig, fris en gedraineerd Hydrangea anomala petiolaris (scandens) Hydrangeacea Neen (Azie) Neen (hechtwortel) 8m Neen Schaduw, halfschaduw Rijk, neutral, fris, verdraagt kalk Matige groei Vrucht is licht giftig Klimhortensia Trage groei in begin Uitbundige bloei Ligging in het noorden Chinese Blauwe Regen en niet op een gevel vooraan de straat Vitis Vinifera Vitacea (struik) Neen (Zuid Europa) (hechtrank) 10-35m Neen Zon Gewoon, arm, zelfs kalksteen, niet te droog, fris Te verwaarlozen, augustus tot september Wisteria sinensis Peulvruchten Neen (Asia) (slingerplant): zeer sterk 30m Zon, halfschaduw Diep, gedraineerd, fris (geen kalkgrond) Lente Voorkeur geven aan stekkenbeplanting boven zaailingen waarvan de bloeitijd wel 10 jaar in beslag kan nemen. Wijnstok Druivenopbrengst en niet op een gevel vooraan de straat. Wisteria macrostachya Peulvruchten Neen (slingerplant): zeer sterk 6-10m Zon, halfschaduw Rijk, diep, vochtig, goed gedraineerd Lente Blauwe regen van Kentucky en pan Voorkeur geven aan stekkenbeplanting boven zaailingen waarvan de bloeitijd wel 10 jaar in beslag kan nemen. Clematis Alpina Ranonkelachtige Neen (slingerplant): hechtrank, steun 3m uitspreiding Neen Zon, halfschaduw; wortels in schaduw Rijk, licht, niet te vochtig Lente Niet giftig Hop Alpen Clematis Humulus lupulus Canabacée (slingerplant): 8 m e hars: lupuline Zon, halfschaduw ; zuidgevel vermijden Gewoon, niet te fris, droog Lente Productie van eetbare kegels met medicinale eigenschappen Bosroos en niet op een gevel vooraan de straat Rosa arvensis Synstylae (doornen) 2 tot 5 m Zon, halfschaduw Alle grondsoorten 1x per week begieten gedurende de twee eerste jaren Clematis Vitalba ranonkelachtige (hechtrank) 15 m Zon, halfschaduw; wortels in schaduw Rijk, licht, niet te vochtig Bosrank Gemiddelde groei Giftige bladeren, veroorzaakt puisten bij wrijving ( veurkruid )