Een vergelijking tussen de twee transportmodi in een Europese intermodale supply chain.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Een vergelijking tussen de twee transportmodi in een Europese intermodale supply chain."

Transcriptie

1 ] RACE Weg-Shortsea ] Een vergelijking tussen de twee transportmodi in een Europese intermodale supply chain. De berekening van de emissies werd uitgevoerd door Transport & Mobility Leuven, in opdracht van/in samenwerking met het departement Omgeving van de Vlaamse overheid.

2 ] ] S h o r t s e a S h i p p i n g nu en in de toekomst dé uitdaging! In 2008 werd naar aanleiding van het 10-jarig bestaan van Promotie Shortsea Shipping Vlaanderen een eerste maal een race georganiseerd tussen een vrachtwagen en een coaster/zeeschip. Om de uitdaging interessant te maken, werd toen gekozen voor een deurdeur transportketen naar drie bestemmingen: Ierland, Turkije en Zweden. Omdat we niet met computersimulaties wilden werken, maar met reële cijfers werden toen sjablonen opgesteld voor data van voor-, hoofd- en natrajecten die zo nauwkeurig mogelijk werden ingevuld door de vrachtwagenchauffeur en de bemanning van het schip. De focus van de vergelijking lag op de berekening van de emissies omdat toen al de discussie hierover (en vooral rond de invoering van de zwavelrichtlijn) begon los te barsten. Naast deze berekening werden ook de resultaten over de transittijd, tracking & tracing, prijs (verhouding)... in de vergelijking opgenomen als objectieve bron van informatie om de percepties al dan niet te weerleggen. De positie van shortsea in het C02 verhaal (belangrijk voor het naleven van het akkoord van Kyoto) was zeer positief. De problemen van shortsea met zwaveluitstoot, stikstofdioxide en fijnstof deeltjes kwamen echter ook naar voor uit de berekeningen. Bij de keuze van de trajecten voor de tweede race opteerden we ervoor om ons bij de analyse te focussen op de uitstoot van zwaveldioxide. Daarom kozen we dit jaar voor twee trajecten die zich volledig in de Sulphur Emission Controlled Area (SECA) bevinden. Dit gebied strekt zich uit over het Kanaal en de Noordzee tot de Baltische regio. Sinds 1 januari 2015 mag in deze zone enkel brandstof met maximum 0.1% zwavelgehalte gebruikt worden.

3 Toen het duidelijk werd dat de invoering van de richtlijn op de voorziene datum ging doorgaan, werd gevreesd voor een reverse modal shift. De laagzwavelige brandstof werd verwacht heel duur te zijn, waardoor lading weer van zee naar land zou verschuiven. Alternatieve brandstoffen (LNG, methanol) en technische ingrepen (scrubbers) werden ontwikkeld om aan de nieuwe zwaveluitstoot-norm te voldoen. Omdat de prijs van de laagzwavelige brandstof echter een heel stuk lager uitviel dan verwacht, is de reverse modal shift gelukkig niet gebeurd. Zou de gunstige positie van shortsea op het vlak van CO2 ook nu nog gelden of misschien zelfs versterkt zijn? En welk effect heeft de toepassing van de zwavelnorm op de emissies? Dit zijn vragen die we door deze tweede race wensten te beantwoorden. Naast het bijhouden van de brandstofgegevens (waaruit het studiebureau later de emissies berekende), werden opnieuw een aantal vragen over tracking&tracing, transittijd, documenten, prijs,... aan de twee deelnemende rederijen voorgelegd. Wij willen graag onze dank uitdrukken aan Containerships en MSC die bereid waren om ons de relevante informatie betreffende het totale traject van deur tot deur dat zij aanbieden, te bezorgen. Ook onze dank voor de medewerking van het departement Omgeving en Transport & Mobility Leuven. In beide gevallen werd een containertransport georganiseerd, zowel via de als via de shortsearoute. Promotie Shortsea Shipping Vlaanderen

4 De trajecten 1. Traject Moskou De route via de : o Amiens (Fr) - Kiel - via ferry tot Klaipeda - Pushkino (Moskou regio) o km en 682 km ferry De route via shortsea o Voortransport via Amiens (Fr) - Zeebrugge: 243 km o Shortsea route: Zeebrugge - Lubeck (D) - Helsinki (Fi) - Kronstadt (Ru) (haven vlakbij St Petersburg) o Natransport via : Kronstadt - Pushkino: 861 km 2. Traject Nooren De route via de : o Moen (West-Vlaanderen - Be) - via Nederland naar - Travemunde (D) - ferry tot Malmö (Zwe) Oslo o km en 261 km ferry De route via shortsea: o Voortransport via Moen - Antwerpen: 120 km o Shortsea route: Antwerpen - Oslo o Natransport via : Oslo - eindklant: 22 km Tracking & tracing 1. Traject Moskou Zowel via de (Veriwise of TXconnect) als via het schip (AISLIVE tracking system) is de lading perfect op te volgen. 2. Traject Nooren de klant kan zijn voorkeur aanduiden waar/wanneer hij/zij een bericht over de positie van de lading wenst. Prijsvergelijking Als neutraal en niet-commercieel promotiebureau wensen we de exacte prijzen niet weer te geven. Shortsea krijgt in deze berekeningen de markering 100 op de waardenschaal. Voor beide trajecten werd de totaalprijs op deurdeur basis genomen. 1. Traject Moskou T.o.v. schaalwaarde 100 voor scoort de optie 113 en is de shortsea optie dus een goedkopere route. 2. Traject Nooren Het transport in Nooren wordt als duur omschreven. Uit een aantal geconsulteerde bronnen en ook door MSC bevestigd, is de onderhandelingspositie belangrijk. Met een sterke koopkracht kan de prijs van het transport gedrukt worden. In deze case (met maar 1 container) scoorde het transport 250 t.o.v. 100 voor, maar dit geeft een vertekend beeld. Naargelang een verlader meer containers kan inzetten tijdens de onderhandelingen voor het transport zal het prijsverschil flink gereduceerd worden. Toch is het nog significant duurder met een score van voor de t.o.v. 100 voor. De shortsea optie is nog altijd veel goedkoper. Totale transittijd op deur-deur basis De totale transittijd werd van deur tot deur gemeten. Zowel voor het transport (en dit geldt voor de volledige optie als in het voor- en natransport bij de shortseaoptie) als voor de shortseatrajecten werden specifieke sjablonen ingevuld met de werkelijke gegevens. De berekeningen werden met deze genoteerde gegevens gemaakt. De transporten werden ook volgens het boekje uitgevoerd, in zonderheid met het respecteren van de Europese rij-rust reglementering. 1. Traject Moskou De totale reistijd bedroeg voor de Litouwse vrachtwagen 7 dagen, waarvan effectief 38u30 min werd gereden over een afstand van km op de. Om tolkosten in Polen uit te Totaalprijs op deur-deur basis MSC stelt dat T&T bij de shortsea optie duidelijker en overzichtelijker is en beschouwt deze visibiliteit als extra t.o.v. het transport. Gezien de kortere transittijd en met de mogelijkheden van het mobiel bellen, stelt T&T voor het transport weinig of geen problemen, tenzij er serieuze problemen op de opduiken. T&T verloopt via MSC.com met de mogelijkheid om alerts in te stellen: Volledig BE-NO + Volledig + FR-RU

5 sparen, goedkoper te tanken en om de rij-en rusttijden optimaal te combineren is de vrachtwagen niet door Polen gereden maar heeft hij een ferry genomen van Kiel tot Klaipeda (over een afstand van 682km, een traject dat 19u30 min in beslag nam). Als we deze ferrytocht ook als beend beschouwen, komen we op een totaal van 58u dat de vrachtwagen in being was. De resttijd t.o.v. de 7 dagen omvat de verplichte rust, wachttijden bij grensovergangen etc. Voor het shortsea traject werd de container, geladen in Amiens, via de tot op de kaai in Zeebrugge gebracht. Dit duurde ongeveer 3,5 uur Daar werd de container aan boord van het schip geladen. Het schip liep ook nog Lubeck en Helsinki aan alvorens na een tocht van 193,7 uren aan te meren in Kronstadt (Rusland, vlakbij St Petersburg). Na de inklaringsformaliteiten werd de container opgepikt, waarna het landtraject via de startte tot Pushkino (regio Moskou), dat 11,5 uren duurde. De container is 208,7 uren of 8,7 dagen in being. Het is algemeen bekend dat administratieve rompslomp nog altijd als een remmende factor op de ontwikkeling van Shortsea wordt beschouwd! De totale transittijd deur-deur bedroeg 12 dagen. Het verschil in tijd omvat het verblijf op de kaai in Zeebrugge, de inklaring in Kronstadt, verplichte rust tijdens het natransport via de etc. De vrachtwagen bleek dus duidelijk de snelste optie te zijn om een container naar de regio Moskou te vervoeren. 2. Traject Nooren De vrachtwagen is ook hier de snelste transportmodus. Behoudens zware verkeersproblemen kan de lading op deur-deur basis op 48 u worden afgeleverd. De vrachtwagen was over het traject van km 18u en 30 min in being. Uiteraard werden buiten deze in being tijd de rij- en rusttijden in acht genomen. Het ferrytraject Travemunde - Malmö duurt 8u 45 min. Voor de shortsearoute werd de container vanuit regio Kortrijk aangevoerd (1.5u trucking) tot op de kaai in Antwerpen. Het schip zelf verbleef 27u in de haven. Het traject Antwerpen-Oslo nam 47 uren in beslag. Het natransport via de bedroeg 0.4 uren. De momenten dat de container niet in being is zijn het verblijf op kaai, de formaliteiten bij het lossen en later oppikken van de container in Oslo etc. Bij de shortsea optie in optimale omstandigheden en bij belading en aanlevering op de closing day van het schip in Antwerpen kan de container bij de ontvanger afgeleverd worden in de loop van dag 7 na vertrek in de fabriek. Belangrijke documenten Het veelvoud aan documenten bij shortsea shipping in vergelijking met het transport (vooral binnen de EU) werd vaak aangehaald als één van de belangrijkste knelpunten bij de ontwikkeling van shortsea shipping in de Europese intermodale transportketen. Er zijn ondertussen initiatieven om daar een verandering in te brengen bvb elektronische documenten. Het doel moet vereenvoudigde en transparante procedures worden. Enkele belangrijke documenten: 1. Traject Moskou De verlader maakt een CMR voor het transport op (vrachtbrief met gegevens over de lading, afzender, vervoerder, ontvanger... Is bij grensoverschrijdend vervoer verplicht in de meeste Europese landen) Ook een exportdocument (EX1) wordt opgesteld (verklaring voor goederen die naar landen buiten de EU worden vervoerd. Wordt met de lading meegegeven). Dit laatste kan elektronisch met een barcode. Daarnaast worden ook de gebruikelijke documenten opgemaakt, zoals de factuur en de paklijst (eventueel ook een gevaarlijke goederenverklaring) van de lading. Voor het schip worden nog specifieke documenten opgesteld zoals een Bill of Lading / Waybill waarmee de lading kan worden afgeleverd op bestemming.

6 Ook dit gebeurt elektronisch, Sinds kort is ook een document met de VGM van de container (Verified Gross Mass (gewicht)) door ing vereist. Het (vracht)manifest geeft een overzicht van alle lading aan boord. Het is belangrijk dat alle documenten aanwezig zijn, zoniet worden de goederen niet ingeklaard door de douane in het land van bestemming. 2. Traject Nooren Voor het volledige vrachtwagentraject gebeurt de opdracht van de verlader aan Remant Globe (expediteur) elektronisch. De reservatie van Remant bij de transporteur gebeurt per . Het opstellen van de CMR gebeurt elektronisch, maar wordt wel nog afgedrukt en manueel ondertekend. Er wordt door de verlader ook een kopij van de factuur per verstuurd naar zowel de expediteur als naar de transporteur. Bij het shortsea traject gaat de opdracht van de verlader naar Remant als expediteur via elektronische. Ook de reservatie van de expediteur bij de rederij/scheepsagent gebeurt elektronisch. Een kopij van de factuur wordt door de expediteur per bezorgd aan de rederij/scheepsagent. De instructies voor de Bill of Lading gaan ook elektronisch zodat met de gegevens hiervan de lading aan de ontvanger van de goederen kan afgeleverd worden. Voor het zeetransport wordt een manifest (DTX-file genaamd, bevat de gegevens van de lading) elektronisch verstuurd naar het hoofdkwartier, waar MSC Norway het uit het systeem kan halen. Quid e-manifest? In 2010 werd onder Belgisch voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie het Blue Belt project gelanceerd met o.a. als doel een administratieve vereenvoudiging in de documenten vereist voor shortsea transporten door te voeren door een e-manifest te introduceren. Het elektronisch manifest (e-manifest) is in de periode ontwikkeld, waarna men in 2016 beslist heeft om dit te gaan uittesten in de praktijk. De praktijktesten lopen nog tot het voorjaar Het is algemeen bekend dat administratieve rompslomp nog altijd als een remmende factor op de ontwikkeling van shortsea wordt beschouwd. Gelukkig zijn er al inspanningen geweest, vaak op bilaterale basis met o.a. de douane, om het proces van vereenvoudiging en het nog intensiever gebruik van elektronische transmissie te versterken. Het zou een sterk signaal zijn om na de testfase het Europees e-manifest geïntroduceerd te zien in de Europese supply chains. Ook het probleem van de infected vessels kan hiermee opgelost worden: dit zijn schepen die naast Europese havens ook een niet-eu haven (bvb. een Noord-Afrikaanse) aanlopen. Het E-manifest duidt voor elke lading aan of het EU-goederen betreft of niet zodat duidelijk is welke goederen nog moeten worden ingeklaard en welke niet meer. 1. Traject Moskou Gezien de bestemming niet in de EU ligt, zullen de vereenvoudigingen die de EC met het e-manifest beoogt, mogelijk niet of niet volledig kunnen toegepast worden. Containerships is uiteraard voorstander om administratieve vereenvoudigingen waar mogelijk door te voeren. 2. Traject Nooren MSC werkt op verschillende EUbestemmingen al met een e-manifest. Momenteel nog niet met Nooren.

7 ] E m i s s i e R a c e B i s : S S S v s. R o a d] emissies van verkeer en scheepvaart op 2 specifieke trajecten! In 2008 onderzocht TML in opdracht van Promotie Shortsea Shipping () de emissies van verkeer en op specifieke trajecten (Vanherle, ). Een uniek element aan het onderzoek was dat er een vergelijking gemaakt werd voor 3 specifieke trajecten, rekening houdend met de effectieve route, met een identiek start- en eindpunt voor beide modi en rekening houdend met het ingezet materieel. De vergelijking van de 3 cases toonde aan hoe de prestaties verschilden voor de 3 trajecten, maar ook op welk vlak de prestaties gelijkaardig waren, namelijk: betere prestaties voor dan verkeer op vlak van CO2 en vice versa voor SO2 en PM. Ondertussen zijn we 8 jaar later en zijn er verschillende beleidsmaatregelen in voege gekomen om de emissies van zowel scheepvaart als verkeer verder terug te dringen. De emissiestandaarden voor het verkeer zijn strenger geworden. Voor zeevaart verwachten we spectaculaire emissiereducties voor SO2 door de invoering van Sulpur Emission Control Area s (SECA) die het zwavelgehalte van brandstof verder terugdringt tot 0.1%, in vergelijking met % vroeger. Ook voor de scheepsmotoren zijn er strengere normen voor NOx en de Energy Efficiency Design Index (EEDI) zorgt ervoor dat nieuwe schepen brandstofefficiënter zijn. In die achtergrond actualiseren we het oorspronkelijke onderzoek van 2008, met 2 nieuwe trajecten. In een eerste hoofdstuk worden de trajecten en de ingezette voertuigen verder toegelicht. In de daaropvolgende hoofdstukken wordt ingegaan op de emissieberekening zelf en worden de resultaten van de berekening voorgesteld. Tot slot concluderen we de resultaten van de studie. Auteur: Kris Vanherle - februari 2017 Huktra 1 EMISSIE RACE: vs. ROAD

8 1. Twee trajecten In deze actualisatiestudie worden twee trajecten beschouwd: A. Kortrijk (BE) Oslo (NO) B. Amiens (FR) Moskou (RUS) Voor beide modi is er een traject met exact dezelfde herkomst en bestemming. Dit betekent dat de emissieberekening rekening houdt met eventueel voor- en natransport in het geval van en eventuele overzetten met ferry s in het geval van de vrachtwagen. De feitelijke mix met gebruik van verschillende modi kwam ook naar voor in de oorspronkelijke studie en is nog meer uitgesproken voor de gekozen trajecten in deze studie (zie verder). We bekijken de trajecten in detail, waarbij deze verder zijn toegelicht wat betreft afstand en specifiek vervoersmiddel: 1A. Kortrijk (BE) - Oslo (NO) Het traject dient dus enigszins genuanceerd te worden, gezien de ferry Travemunde - Malmö. Het merendeel van de afgelegde kilometers is echter via transport: +/- 1300km op een totaal van 1560km. Het eerste traject is opgesplitst in 2 delen, aangezien het eerste deel (Kortrijk-Antwerpen) al eerder door een andere truck was uitgevoerd waarvoor geen voertuigdata beschikbaar waren. Voor eenvoud hebben we in de berekening hetzelfde voertuig aanhouden als voor de andere secties van het traject. B. Amiens (FR) - Moskou (Rus) Merk op dat het -traject van Zeebrugge naar St-Petersburg ook 2 tussenstops inhoudt in Lubbeck en Helsinki. Dit vertroebelt enigszins de zuivere vergelijking met verkeer aangezien de tussenstops niet productief zijn voor het traject Zeebrugge St-Petersburg zelf en dus meer emissies genereren dan strikt noodzakelijk. Anderzijds reflecteren de tussenstops het reëel patroon van -transport, waarbij verschillende tussenstops niet ongebruikelijk zijn. Daarom hebben we ervoor gekozen de emissieberekeningen niet te corrigeren voor deze tussenstops. De 2 trajecten hebben enkele specifieke kenmerken die de emissieberekeningen beïnvloeden. Voor beide trajecten worden transport en gecombineerd. We vergelijken telkens de 2 opties met enerzijds overend verkeer en anderzijds eerder. Het -traject bestaat uit 4 delen. Figuur 1: overzicht traject Kortrijk - Oslo (bron: GoogleMaps) Herkomst Bestemming afstand vervoersmiddel 1 Kortrijk Antwerpen 120 km Onbekend 2 Antwerpen 3 Travemunde (DE) Travemunde (DE) 614 km Man TGX EURO V Belading 22 ton Malmo (SE) +/- 260 km Ferry 4 Malmo (SE) Oslo (NO) 565 km Man TGX EURO V Belading 22 ton Het -traject is opgesplitst in 3 delen. Herkomst Bestemming afstand vervoersmiddel 1 Kortrijk Antwerpen 120 km Onbekend 2 Antwerpen Oslo (NO) +/ km 3 Oslo (NO) Oslo (NO) 22 km Container schip WES Janine, GRT ton Scania 580R EURO V Belading 24.4 ton Dit traject is een quasi port-to-port connectie met slechts een beperkte hoeveelheid voor- en natransport tussen de havens en de herkomst en bestemming.

9 Bij het -traject onderscheiden we 3 delen. Herkomst Bestemming afstand vervoersmiddel 1 Amiens (FR) Kiel (DE) 996 km 2 Kiel (DE) Klaipeda (LT) +/- 680 km 3 Klaipeda (LT) Moskou (RUS) 1481 km Volvo FH42T EURO V Belading 21.7 ton Ropax Regina Seaways, GRT ton Volvo FH42T EURO V Belading 21.7 ton Het -traject is opgesplitst in 3 delen. Herkomst Bestemming afstand vervoersmiddel 1 Amiens (FR) Zeebrugge 243 km 2 Zeebrugge 3 St-Petersburg (RUS) St-Petersburg (RUS) Moskou (RUS) +/ km 861 km MAN EURO VI Belading 21.7 ton Container schip Vohburg, GRT 7852 ton Volvo FH42T EURO V Belading 21.7 ton figuur 2: overzicht traject Amiens - Moskou (bron: GoogleMaps) Huktra

10 Lloydsn Bouwjaar 2012 Scheepstype Containerschip Lengte m GRT ton DWT ton Geïnstalleerd hoofdvermogen 9000 kw Type hoofdmotor Viertakt Geïnstalleerd hulpvermogen 620 kw Type hulpmotor(en) Viertakt De schepen ingezet op de -trajecten zijn voor de beide trajecten gelijkaardig: relatief kleine containerschepen die in container-feeder services ingezet worden. Aan de deelnemers van de trajecten werd gevraagd de specificaties van het gebruikte schip, die een invloed hebben op de emissieberekening, door te geven. De gegevens zijn samengevat in de onderstaande tabellen. Voor de trajecten is er minder variatie in de grootte van de vrachtwagens; de gebruikte vrachtwagens vallen in de klasse ton en zijn representatief voor de meeste langeafstandsritten. Ook wat betreft technologie is er gelijkenis tussen de trajecten: de vrachtwagens zijn minstens uitgerust met EURO V technologie, sommigen met EURO VI technologie, wat rechtstreekse gevolgen heeft voor de emissies. Ten opzichte van de studie in 2008 zijn de Lloydsn Bouwjaar 2005 Scheepstype Containerschip Lengte m GRT 7852 ton DWT 9296 ton Geïnstalleerd hoofdvermogen 8400 kw Type hoofdmotor Viertakt Geïnstalleerd hulpvermogen 400 kw Type hulpmotor(en) Viertakt emissiefactoren van de technologieën verder verfijnd, waarbij onderscheid gemaakt wordt tussen verschillende emissiereductie-technologieën: exhaust gas recirculation (EGR) en selective catalytic reduction (SCR). Deze gegevens ontbreken voor de specifieke voertuigen, dus kiezen we de technologie die de best fit oplevert tussen berekend vs. gerapporteerd brandstofverbruik. Verder dient genuanceerd te worden dat geen van de trajecten pure - of -trajecten zijn; er is steeds sprake van een overzet met ferry en specifieke gegevens voor de gebruikte ferry ontbreken. Voor de ferry Kiel-Klaipeda hebben we via publieke bronnen trachten te achterhalen welk schip deze route uitvoert en wat de specificaties zijn van dit schip. Zeker voor de ferry Kiel-Klaipeda is dit belangrijk aangezien het toch een relatief lang stuk is in het traject. Lloydsn Bouwjaar 2010 Scheepstype Ropax Lengte 199 m GRT ton DWT 8400 ton Geïnstalleerd hoofdvermogen kw Type hoofdmotor Viertakt Geïnstalleerd hulpvermogen Onbekend Type hulpmotor(en) Viertakt Cargo capaciteit 2496 lanemeters

11 22. Emissieberekeningen In dit stuk lichten we de emissieberekening toe. A. Emissies van verkeer Voor de bepaling van vrachtwagen emissies maken we zoals in de originele studie uit 2008 gebruik van COPERT 2. De COPERT methodologie bepaalt emissies van voertuigen op basis van emissiefactoren als een functie van de snelheid. De emissiefactoren zelf zijn sinds 2008 verschillende keren geactualiseerd en er zijn nieuwe emissiefactoren voor EURO VI-technologie. COPERT onderscheidt verschillende vrachtwagenklassen, motortechnologieën, beladingsgraad (leeg, half vol, vol) en hellingsgraad van het traject (0%, 2%, 4%, 6%). We werken voor de berekeningen met vrachtwagentype Articulated ton en Articulated ton. De beladingsgraad veronderstellen we 100% en hellingsgraad (i.e. bergop of bergaf) stellen we op 0%. Deze laatste aanname is een vereenvoudiging gezien bepaalde deeltrajecten (mogelijk) deels via een hellende gebeuren. De impact van deze assumptie op de emissies is echter klein. Wat betreft de technologie wordt rekening gehouden met de EUROnorm en ook de gebruikte technologie om aan de EURO-norm te voldoen: exhaust gas recirculation (EGR) en selective catalytic reduction (SCR). Dit is nieuw in COPERT en het is niet duidelijk welke technologie de ingezette trucks gebruiken. Toch kunnen de emissies van de trucks, met eenzelfde Euro-norm variëren. Zoals eerder aangegeven kiezen we de technologie die de best fit oplevert tussen berekend vs. gerapporteerd brandstofverbruik. De snelheidsafhankelijke missiefuncties worden dan toegepast op deeltrajecten. Aan de deelnemers van de trajecten werd gevraagd om voor verschillende types (snel, secundaire of stads) en verkeerssituatie (congestie of vlot verkeer) de afgelegde afstand en tijd bij te houden. Hieruit bepalen we snelheid voor de deeltrajecten. Een voorbeeld: Voor het traject Kortrijk-Oslo is dit de samenvatting van de deeltrajecten: type verkeerssituatie afstand tijd (u) snelheid km/u motorway free flow motorway congestion motorway free flow motorway free flow De geobserveerde snelheden, afgeleid van de data van de deelnemers, werden getoetst aan de snelheden die gehanteerd worden in het TREMOVE model 3. Indien sterk afwijkende resultaten werden gevonden (vb. lagere snelheden op secundaire dan op de snel), werden deze gecorrigeerd met TREMOVE gegevens. Op basis van deze snelheden, de gegevens over het vrachtwagentype, de beladingsgraad (steeds maximaal beladen), de hellingsgraad (arbitrair 0%) en technologie (EURO V of VI, SCR of EGR) worden emissiefactoren (in gr/km) bepaald. De emissies worden dan berekend als het product van de emissiefactor en de afgelegde afstand. Na de berekening met de hierboven afgeleide emissiefactoren wordt het berekende brandstofverbruik vergeleken met het gerapporteerde brandstofverbruik. De deelnemers werd gevraagd het totale brandstofverbruik voor het hele traject bij te houden als toetsing voor het berekende brandstofverbruik. Onderstaande tabel geeft de afwijking tussen gerapporteerd en berekend brandstofverbruik weer: Traject Kortrijk-Oslo WEG Amiens-Moskou WEG Amiens-Moskou voor- & natransport Afwijking 4.5% 1% 3.7% We stelden slechts beperkte afwijkingen vast, waarbij de berekende emissies typisch steeds wat lager uitkwamen. De meest waarschijnlijke verklaring is het stationair draaien van de motor op parkings. Om tot een exacte overeenkomst van het berekende brandstofverbruik en het gerapporteerde verbruik te komen, worden de berekende emissies voor alle polluenten gecorrigeerd door schaling. B. Emissies van scheepvaart Voor de berekening van de transportactiviteit per schip, hetzij voor de -trajecten of voor de ferry s 2 Samaras et. al., LAT Thessaloniki: COPERT 4 Computer programme to calculate emissions from road transport: methodology for the calculation of exhaust emissions (2007) 3 De Ceuster G. et. al., Leuven: TREMOVE 2.30 Model and Baseline Description, report to EC DG Environment. (2005)

12 bij de trajecten, wordt gebruik gemaakt van het EMMOSS model 4. De emissieberekening in dit model gebeurt in 3 stappen: 1. Bepaling energieverbruik via volgende formule: Energieverbruik (kwh) = tijd (h) X geïnstalleerd vermogen (kw) X motorbelasting (%) 2. Bepaling brandstofverbruik via volgende formule: Brandstofverbruik (kg) = energieverbruik (kwh) X energie-inhoud (kg/kwh) X rendement 3. Tot slot worden de emissies berekend via volgende formule: Emissies (kg) = brandstofverbruik (kg) X emissiefactor (kg/kg) X correctiefactor 5 Het geïnstalleerde vermogen, met onderscheid tussen hoofden hulpvermogen, en andere gegevens over de te gebruiken emissiefactoren 6 kunnen afgeleid worden uit de scheepsspecificaties. Behalve scheepsspecificaties werden ook gegevens over de reis, die relevant zijn voor deze berekening, gedocumenteerd: EMMOSS onderscheidt 4 activiteiten: liggen aan de kade, manoeuvreren, gereduceerd varen, varen aan kruissnelheid. Deze activiteiten onderscheiden zich in de motorbelasting van hoofd- en hulpmotoren. Algemeen is de belasting van hulpmotoren bijvoorbeeld hoger tijdens manoeuvreren dan tijdens varen aan kruissnelheid door het inzetten van boegschroeven e.d. Hoewel EMMOSS gegevens bevat over gemiddelde motorbelasting en activiteitsduur, is het voor de nauwkeurigheid van de berekening aangewezen specifieke data voor de hier behandelde trajecten te gebruiken. De motorbelasting en duur van de activiteit is namelijk specifiek voor schip en haven. Daarom werd de deelnemers gevraagd deze informatie, activiteit hortsea duur (u) samen met het brandstofverbruik en het type brandstof gebruikt, te documenteren. Een dergelijke fiche werd samengesteld voor de 2 -trajecten. Merk op dat er in dit specifiek traject verschillende havens werden aangedaan. Deze omen verhogen uiteraard de emissies van het -traject, maar zijn ook een realistische reflectie van hoe -transport georganiseerd wordt. hoofdmotorbelasting (%) hulpmotorbelasting (%) type brandstof & zwavelgehalte at berth port Zeebrugge ULS HFO % S manoeuvring out port Zeebrugge ULS HFO % S sailing at reduced speed (Cast off - BOSP) ULS HFO % S cruising speed (BOSP-EOSP) ULS HFO % S reduced speed to port entrance Lubeck ULS HFO % S manoeuvring in port Lubeck ULS HFO % S at berth port Lubeck ULS HFO % S at berth port Lubeck ULS HFO % S manoeuvring out of port Lubeck ULS HFO % S sailing at reduced speed (Cast off - BOSP) ULS HFO % S cruising speed (BOSP- EOSP) ULS HFO % S reduced speed to port entrance Helsinki ULS HFO % S manoeuvring in port Helsinki ULS HFO % S at berth port Helsinki ULS HFO % S at berth port Helsinki ULS HFO % S manoeuvring out of port Helsinki ULS HFO % S sailing at reduced speed (Cast off - BOSP) ULS HFO % S cruising speed (BOSP-EOSP) ULS HFO % S reduced speed to port entrance Kronshtadt ULS HFO % S manoeuvring in port Kronshtadt ULS HFO % S Voor het traject Amiens-Moskou, is dit de samenvatting van de activiteit via. Met de informatie uit bovenstaande fiche en de scheepsspecificaties zijn alle gegevens aanwezig om de emissies te berekenen. Gezien het brandstofverbruik steeds gerapporteerd werd, is een vergelijking tussen gerapporteerd en berekend brandstofverbruik mogelijk. Net als voor de trajecten via de, gebruiken we het verschil tussen het gerapporteerde en berekend brandstofverbruik als een validatie voor de berekeningen:

13 Traject Kortrijk-Oslo Amiens-Moskou Afwijking 5.5% 22% Voor de ferry Kiel-Klaipeda verdelen we op basis van eigen schattingen de 19.5h reistijd over de verschillende fases van de reis. In dit geval is er geen gerapporteerd brandstof verbruik om de berekeningen te valideren. figuur 6: TT-line Peter Pan (foto: wikipedia) Voor het traject Antwerpen-Oslo is sprake van een beperkte afwijking van 5.5%. Voor het -traject Amiens- Moskou liggen de berekende emissies 22% hoger dan de gerapporteerde. We vermoeden dat de oorzaak ligt bij de engine load factor van de hoofdmotor tijdens cruise die is gerapporteerd op 85%, wat relatief hoog is. Indien we 65% aanhouden, dan is het berekende brandstofverbruik 1% lager dan gerapporteerd. We handhaven deze 65% voor de berekening van de emissies en de emissies worden dan tot slot, analoog zoals bij verkeer, geschaald zodat het berekende en gerapporteerde brandstofverbruik exact hetzelfde is. Tot slot is er voor het traject Kortrijk- Oslo een klein stuk ferry: Travemunde- Malmö over +/- 260km. Ook deze emissies dienen berekend te worden om een eerlijke vergelijking mogelijk te maken tussen de emissies van en transport. De ferryoperator is geen actieve deelnemer aan deze studie en het was niet mogelijk te achterhalen welk schip ingezet wordt op deze route. Gezien het beperkt aandeel van dit stuk in de totale route, passen we een vereenvoudigde emissieberekening toe. We schalen de emissies van het gelijkaardig traject Travemunde- Trelleborg uit de oorspronkelijke studie, onder de aanname dat een gelijkaardig schip wordt ingezet (TT-line Peter Pan). Lloydsn - Bouwjaar 2001 Scheepstype Ropax ship Lengte 190 m GRT ton DWT - Geïnstalleerd hoofdvermogen - Type hoofdmotor - Geïnstalleerd hulpvermogen - Type hulpmotor(en) Deze correctiefactor wordt toegepast bij lagere motorbelasting: bij een motorbelasting lager dan 50% neemt de emissie per eenheid van vermogen onder invloed van de suboptimale motorcondities toe. Dit varieert sterk van polluent tot polluent. 6 De emissiefactoren in EMMOSS zijn afhankelijk van het type motor, bouwjaar, de gebruikte brandstof en de belasting van de motor.

14 3. Resultaten In onderstaande tabellen zijn de resultaten van berekeningen samengevat. De emissies voor 4 polluenten werden berekend: CO2, NOx, SO2 en PM. We bekijken eerst de resultaten voor CO2: De resultaten zijn uitgedrukt in kg per ton lading, om vergelijking tussen en transport per traject mogelijk te maken. Per traject is ook onderscheid gemaakt tussen de gebruikte transportmodus. Het traject bestaat in beide gevallen ook uit een stuk ferrytransport en het -traject omvat ook een stuk voor- en natransport met een vrachtwagen. Beide modi scoren ongeveer even goed met voor beide trajecten een marginaal betere score voor. De emissiestandaarden voor vrachtwagens, opgelegd door de Europese Commissie, reguleren de uitstoot van schadelijke gassen. Deze zogenaamde EURO normen zijn steeds strenger geworden. De meest recente wagens, EURO VI, stoten 5 keer minder NOx uit dan de EURO V die zelf al 8 keer minder NOx uitstoten dan oude vrachtwagens 7. De vrachtwagens die werden ingezet in de race zijn bijna allemaal uitgerust met EURO V en VI technologie die zeer goed presteert op vlak van NOx-emissies. Voor schepen zijn er ook emissiestandaarden voor NOx, opgelegd door de IMO 8. Deze emissiestandaarden zijn globaal van toepassing of in specifiek gebieden: Emission Control Area s (ECA) en worden gefaseerd ingevoerd: TIER I & II zijn globaal van toepassing, TIER III in ECA s zoals de Noordzee en de Baltische Zee. De emissiestandaarden gelden enkel voor nieuwe schepen. In die zin is enkel de WES Janine TIER II conform, de rest TIER I. Hoewel niet geverifieerd, hebben we een vrijwillige TIER II compliance aangenomen voor de andere schepen omdat deze standaard typisch gehaald wordt door optimalisatie van de motor 9. De emissiefactoren zijn ongeveer 3 keer lager dan vóór deze regeling. Beide modi hebben zich dus verbeterd wat betreft de emissies van NOx sinds de vorige studie. 3tier Datum NOx Limit g/kwh n < n < 2000 n 2000 tier I n tier II n tier III n kg/ton lading g/ton lading Tabel 1: MARPOL Annex VI NOx Emission Limits (source: Dieselnet.com) BE-NO BE-NO Figuur 7: CO2 emissies via en (in kg/ton lading) Figuur 8: NOx emissies via en (in g/ton lading) FR-RUS FR-RUS -truck -schip -truck -schip -truck -schip -truck -schip 7 Eigen berekening op basis van TREMOVE

15 Datum g/ton lading Sulfur Limit in Fuel (% m/m) SOx ECA Global % 4.5% % % % % Tabel 2: MARPOL Annex VI SO2 SECA fuel standards (source: Dieselnet.com) Figuur 9: SO2 emissies via en (in g/ton lading) Voor SO2 scoort slecht, in die zin dat SO2-emissies van verkeer verwaarloosbaar zijn t.o.v. deze van zeevaart. Voor de trajecten zijn het enkel de deeltrajecten met schepen die relevant zijn voor SO2-emissies. De SO2-emissies houden rechtstreeks verband met het zwavelgehalte van brandstof. Brandstof voor verkeer wordt sinds de jaren 90 steeds strenger gereglementeerd; momenteel is de standaard maximaal 10 ppm zwavel (of 0.001%). Normen voor zeevaartbrandstof zijn minder streng. De Noordzee wordt sinds 2007 beschouwd als een Sulphur Emission Control Area (SECA-zone), wat het zwavelgehalte van brandstof beperkte tot 1.5%. Vanaf 2015 is dit verder verlaagd naar 0.1%. Buiten de SECA s is er een soepele norm van 3.5%, maar is een zwavelgehalte ruim onder de norm van 2.7% voor zware olie (HFO) en 1.5% voor marine diesel olie (MDO) gangbaar BE-NO FR-RUS -truck -schip -truck -schip Alle routes in deze race gebeuren in een SECA en gebruiken dus brandstof met 0.1% zwavel. Hoewel dit al een aanzienlijke verbetering is ten opzichte van het verleden, met verbeteringen tot factor 30 in vergelijking met buiten SECA s, is dit een factor 100 minder dan de brandstof voor verkeer, wat meteen de mindere score van verklaart, vergeleken met transport g/ton lading Figuur 10: PM emissies via en (in g/ton lading) Beide modi zijn aan elkaar gewaagd. Net als bij NOx, zijn de fijn stof emissies van verkeer gereglementeerd door de EURO-normen. Vrachtwagens uitgerust met EURO V en EURO VI technologie hebben een PM uitstoot die 15 keer lager is dan vrachtwagens uit het pre- EURO tijdperk BE-NO FR-RUS -truck -schip -truck -schip Bij zeevaart is er geen directe reglementering voor de uitstoot van fijn stof. PM-emissies worden in verband gebracht met het zwavelgehalte van de brandstof. Gezien de sterke reductie van het zwavelgehalte brandstof, is er ook een effect op de PM-emissies. (Alfoldy, ) schat een correlatie tussen het zwavelgehalte brandstof en de PMemissiefactor die we hier ook toegepast hebben. De PM-emissies zijn daardoor een factor +/- 5.5 lager bij 0.1% in vergelijking met 1.5% zwavel. 10 Eigen berekening op basis van TREMOVE 11 Measurements of air pollution emission factors for marine transportation in SECA

16 4 4. Trends Deze studie is een actualisering van een gelijkaardig onderzoek uit De conclusie was toen dat goed scoorde voor CO2 maar dat er voor de polluenten NOx, SO2 en PM een inhaalbeing nodig was. De regelgeving die toen in de maak was, is nu geïmplementeerd. We onderzoeken in dit hoofdstuk of die nieuwe regelgeving vruchten heeft afgeworpen. Onderstaande tabel vat de afgeleide emissies per tonkilometer samen, uitgemiddeld voor de 3 trajecten uit de oorspronkelijke studie in 2008, voor de en, versus de 2 trajecten onderzocht in deze studie. We beoordelen de trends voor de 4 verschillende polluenten: CO2 Zowel voor de als voor zijn er licht verbeterde prestaties in 2016 in vergelijking met behoudt het voordeel van lagere CO2-emissies dat het heeft ten opzichte van verkeer. De voorsprong bedroeg in 2008 gemiddeld 25%; voor de 2 onderzochte trajecten in deze race is dat 20% (BE- NO) of 40% (FR-RUS). NOx Voor NOx is er een duidelijke verbetering merkbaar bij beide modi. De verbetering bij is groter dan voor de trajecten. Beide modi zijn nu ongeveer gelijkwaardig in emissies, terwijl in 2008 de emissies van nog gemiddeld dubbel zo groot waren dan die voor de trajecten. SO2 De emissies van blijven ook in 2016 hoger dan die van verkeer. Bovendien zijn het de emissies van de ferry s in het -traject die het merendeel van de emissies vertegenwoordigen. Hoewel nog steeds hoger dan voor verkeer, is er een sterke afname van de SO2-emissies van als gevolg van het gebruik van laagzwavel brandstof. PM (fijn stof) We stellen een gelijkaardige trend vast als voor SO2, met het verschil dat door de sterke afname van de PMemissies van, de emissies op ongeveer dezelfde hoogte komen als die van verkeer. De emissies van verkeer nemen ook beperkt af, maar de spectaculaire verbetering van de prestaties van (een indirect gevolg van het gebruik van laag-zwavel brandstof) is veel groter.

17 Figuur 11: evolutie van prestaties road vs ; g/tonkm lading CO2 0,7 g/tonkm lading NOx 50 0,6 40 0,5 30 0,4 0,3 20 0,2 10 0,1 0 0 gemiddeld 2008 BE-NO FR-RUS gemiddeld 2008 BE-NO FR-RUS g/tonkm lading 0,3 SO2 0,03 g/tonkm lading PM 0,25 0,025 0,2 0,02 0,15 0,015 0,1 0,01 0,05 0, gemiddeld 2008 BE-NO FR-RUS gemiddeld 2008 BE-NO FR-RUS

18 5

19 5. Conclusies De CO2-, NOx-, SO2- en PM emissies van verkeer en werden vergeleken voor 2 specifieke trajecten en vergeleken met de prestaties in de oorspronkelijke 3 trajecten uit de studie van Er is (opnieuw) geen éénduidige winnaar in deze vergelijkende studie; scoort beter dan verkeer op het vlak van CO2-emissies, gelijkaardig wat betreft NOx en PM-emissies en slechter wat betreft SO2-emissies. CO2 heeft een impact op klimaatsverandering; dit is een mondiaal probleem. NOx, SO2 en PM hebben een impact op regionale luchtkwaliteit, die de menselijke gezondheid (PM, ozon als gevolg van NOx) en het milieu kunnen beïnvloeden (zure regen door SO2, ozon als gevolg van NOx). Beide modi vertonen een verbetering in 2016 in vergelijking met 2008; de verbetering bij is merkelijk groter dan verkeer met spectaculaire verbeteringen voor SO2 (tot factor 20 beter), PM (tot factor 10 beter) en voor NOx (factor 3-4 beter). De conclusie van de studie in 2008 wordt bij deze bevestigd: had een grote inhaalbeing te maken op vlak van milieuprestaties. Uit deze studie kunnen we concluderen dat deze inhaalbeing inderdaad heeft gerealiseerd. Zowel de Europese Commissie als de IMO hebben gewerkt aan milieureglementering. In april 2008 werd door de IMO beslist om het bestaand wereldwijd verdrag over scheepsemissies, Marpol Annex VI, aan te scherpen om de uitstoot van SO2 en NOx afkomstig van zeeschepen te beperken 12. Door de SECA-reglementering, die van toepassing is in de Baltische Zee en de Noordzee, is het maximaal zwavelgehalte van scheepsbrandstoffen eerst verlaagd tot 1% in 2010 tot 0,1 % in De resultaten voor de SO2- en PM-emissies zijn duidelijk. De Tier I, II en III standaarden voor NOxemissies beginnen nog maar net hun vruchten af te werpen. De impact van TIER III NOx-standaarden zijn nog niet zichtbaar in de analyse van dit rapport, want pas in voege sinds 2016 en enkel voor nieuwe schepen. Er blíjft dus een reductiepotentieel aanwezig voor scheepvaart. Als de trend van verbetering van milieuprestaties in de scheepvaart zich doorzet, dan valt te verwachten dat in de toekomst deze race zal winnen. 12 IMO press release: Marine Environment Protection Committee (MEPC) - 57th session: 31 March - 4 April 2008

20 Verantwoordelijke uitgever: Promotie Binnenvaart Vlaanderen - Havenstraat Hasselt - uitgiftejaar 2017

Emissie race: Road vs. SSS

Emissie race: Road vs. SSS Emissie race: Road vs. SSS Transport & Mobility Leuven Kris Vanherle 2/09/2008 ROAD vs. SSS 1 Overzicht Inleiding Berekeningsmethode Resultaten Conclusies 2/09/2008 ROAD vs. SSS 2 Inleiding Doelstelling:

Nadere informatie

Impact van. emissienormen op de. maritieme sector. Jaap Kolpa, beleidsmedewerker Ministerie van IenM, afd. Zeevaart

Impact van. emissienormen op de. maritieme sector. Jaap Kolpa, beleidsmedewerker Ministerie van IenM, afd. Zeevaart Impact van emissienormen op de maritieme sector Jaap Kolpa, beleidsmedewerker Ministerie van IenM, afd. Zeevaart Earnewald, 11 september 2013 Luchtemissies door zeeschepen: Kort overzicht van begrippen

Nadere informatie

Race weg shortsea shipping. Persconferentie Gent 28 augustus 2008

Race weg shortsea shipping. Persconferentie Gent 28 augustus 2008 Race weg shortsea shipping Persconferentie Gent 28 augustus 2008 Welkom Filip Martens, voorzitter Inleiding (1) Actie in kader van 10-jarig bestaan SSS Doel: 3 effectieve trajecten >> 5 parameters >> opportuniteiten

Nadere informatie

RACE WEG SHORTSEA. Een vergelijking tussen de twee transportmodi in een intermodaal concept

RACE WEG SHORTSEA. Een vergelijking tussen de twee transportmodi in een intermodaal concept Promotie Shortsea Shipping Vlaanderen - Straatsburgdok Noordkaai 1A - 2030 Antwerpen Tel: + 32 3 20 20 520 e-mail: shortsea@shortsea.be www.shortsea.be RACE WEG SHORTSEA Een vergelijking tussen de twee

Nadere informatie

RACE WEG SHORTSEA. Een vergelijking tussen de twee transportmodi in een intermodaal concept

RACE WEG SHORTSEA. Een vergelijking tussen de twee transportmodi in een intermodaal concept Promotie Shortsea Shipping Vlaanderen - Straatsburgdok Noordkaai 1A - 2030 Antwerpen Tel: + 32 3 20 20 520 e-mail: shortsea@shortsea.be www.shortsea.be RACE WEG SHORTSEA Een vergelijking tussen de twee

Nadere informatie

Environmental Ship Index (ESI) Ontwerp

Environmental Ship Index (ESI) Ontwerp Environmental Ship Index (ESI) Ontwerp Introductie Doel van de ontwikkeling van de ESI Environmental Ship Index (ESI) studie Voorgestelde index Organisatie en verificatie Volgende stappen 1. Introductie

Nadere informatie

Emissies, wet- en regelgeving. Leo van der Burg - projectmanager TCNN - projectmanager MariTIM - LNG Passenger Vessel

Emissies, wet- en regelgeving. Leo van der Burg - projectmanager TCNN - projectmanager MariTIM - LNG Passenger Vessel Emissies, wet- en regelgeving Leo van der Burg - projectmanager TCNN - projectmanager MariTIM - LNG Passenger Vessel Wetgeving ter stimulering duurzaam varen CCR (Centrale Commissie Rijnvaart): Eisen aan

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst schone scheepvaart. SHIP, 1 november Henri van der Weide

Informatiebijeenkomst schone scheepvaart. SHIP, 1 november Henri van der Weide Informatiebijeenkomst schone scheepvaart SHIP, 1 november Henri van der Weide Vluchtige organische stoffen (VOS), geur van lading en geluid bij overslag Kooldioxide (CO2),Stikstofoxiden (NO X), Zwaveloxiden

Nadere informatie

1 Het transport. 1.1 Het transport

1 Het transport. 1.1 Het transport 1 Het transport 1.1 Het transport Het transport vertrekt bij Kautex gevestigd in Tessenderlo en heeft bestemming Volvo Car Corporation te Göteborg dat op enkele kilometers van de haven is gevestigd. 1.1.1

Nadere informatie

MANAGEMENTSAMENVATTING

MANAGEMENTSAMENVATTING MANAGEMENTSAMENVATTING Zware dieselvoertuigen hebben relatief hoge NOx- en PM-emissies. De verstrenging van de Europese emissiereglementering moet leiden tot een vermindering van deze emissies voor nieuwe

Nadere informatie

De (kleine) waterweg. Prof. Dr. Cathy Macharis

De (kleine) waterweg. Prof. Dr. Cathy Macharis De (kleine) waterweg Prof. Dr. Cathy Macharis Inhoud Context De kleine waterweg Uitdagingen 2 MOBI team MOBIlity, Logistics and Automotive Technology Research Centre 3 4 Context : de hele keten Origin

Nadere informatie

Emissies door de zeescheepvaart,

Emissies door de zeescheepvaart, Indicator 26 maart 2019 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het betreft hier de feitelijke

Nadere informatie

1. Inleiding. 2. Situatiebeschrijving

1. Inleiding. 2. Situatiebeschrijving MEMO Onderwerp: Aanvullend luchtonderzoek KBC Electrabel Maasvlakte ARCADIS Ruimte & Milieu BV Beaulieustraat 22 Postbus 264 6800 AG Arnhem Tel 026 3778 911 Fax 026 4457 549 www.arcadis.nl Arnhem, 1 juni

Nadere informatie

datum 17 februari 2016 project ACT Milieuneutrale verandering Grimaldischip vestiging Den Haag Vergelijking luchtemissies uw kenmerk -

datum 17 februari 2016 project ACT Milieuneutrale verandering Grimaldischip vestiging Den Haag Vergelijking luchtemissies uw kenmerk - ACT: Behandeling RoRo-schip Grimaldi Lines datum 17 februari 2016 project ACT Milieuneutrale verandering Grimaldischip vestiging Den Haag betreft Vergelijking luchtemissies uw kenmerk - versie 001 ons

Nadere informatie

Introductie. Duurzame stedelijke distributie. Goevaers Consultancy. België 16 februari 2013

Introductie. Duurzame stedelijke distributie. Goevaers Consultancy. België 16 februari 2013 Goevaers Consultancy Duurzame stedelijke distributie België 16 februari 2013 GC Introductie Duurzaam goederen vervoer Duurzaamheid vraagt om samenwerking in de keten Nieuwe technologieën kunnen alleen

Nadere informatie

Nieuwe milieuregelgeving in de zeevaart: Vloek of zegen? Bart de Jong, Hoofd afdeling Zeevaart en Security, Min. van IenM. Breukelen, 3 oktober 2013

Nieuwe milieuregelgeving in de zeevaart: Vloek of zegen? Bart de Jong, Hoofd afdeling Zeevaart en Security, Min. van IenM. Breukelen, 3 oktober 2013 Nieuwe milieuregelgeving in de zeevaart: Vloek of zegen? Bart de Jong, Hoofd afdeling Zeevaart en Security, Min. van IenM Breukelen, 3 oktober 2013 Milieuregelgeving: De komende jaren komt er heel wat

Nadere informatie

Vloeibaar aardgas - Liquid Natural Gas (LNG) Voordelen en uitdagingen. Jan Van Houwenhove 3 December 2015

Vloeibaar aardgas - Liquid Natural Gas (LNG) Voordelen en uitdagingen. Jan Van Houwenhove 3 December 2015 Vloeibaar aardgas - Liquid Natural Gas (LNG) Voordelen en uitdagingen Jan Van Houwenhove 3 December 2015 Agenda Cryo Advise Aardgas - eigenschappen Voordelen Uitdagingen Cryo Advise advies voor LNG systemen

Nadere informatie

Is (bio)diesel de brandstof van morgen? Ir. Ruud Verbeek - TNO

Is (bio)diesel de brandstof van morgen? Ir. Ruud Verbeek - TNO Is (bio)diesel de brandstof van morgen? Ir. Ruud Verbeek - TNO 1 Welke criteria gelden voor de brandstof van morgen? Duurzaam weinig effect op klimaat, lage CO 2 emissie Schoon laag niveau luchtverontreinigende

Nadere informatie

Uitgangspunten depositieberekeningen

Uitgangspunten depositieberekeningen Passende Beoordeling Verruiming Vaarweg Eemshaven Noordzee 3 december 2013 Bijlage E. Uitgangspunten depositieberekeningen 177 van 181 Passende Beoordeling Verruiming Vaarweg Eemshaven Noordzee 3 december

Nadere informatie

Yerseke Engine Services BV (YES) Yerseke Engine Services is een service provider voor Caterpillar en John Deere in Nederland.

Yerseke Engine Services BV (YES) Yerseke Engine Services is een service provider voor Caterpillar en John Deere in Nederland. Yerseke Engine Services BV (YES) Yerseke Engine Services is een service provider voor Caterpillar en John Deere in Nederland. Wij zijn gevestigd in Yerseke, dicht bij de havens van Rotterdam en Antwerpen

Nadere informatie

A. Implementatie SOLAS wereldwijd

A. Implementatie SOLAS wereldwijd SOLAS (Safety Of Life At Sea) Container Weight Verification Requirement July 1st 2016 Geachte klant, Het verschil tussen de gedeclareerde en de feitelijke bruto massa van een volle container kan leiden

Nadere informatie

Welkom in de wereld van de containers.

Welkom in de wereld van de containers. Welkom in de wereld van de containers. Hoe verloopt het containervervoer over zee? Het containertransport kan je vergelijken met de route of het traject van een lijnbus. Zo n traject herhaalt zich steeds

Nadere informatie

MILIEUPRESTATIES VAN DE BINNENVAART IN VLAANDEREN STUDIE UITGEVOERD DOOR DE VLAAMSE INSTELLING VOOR TECHNOLOGISCH ONDERZOEK

MILIEUPRESTATIES VAN DE BINNENVAART IN VLAANDEREN STUDIE UITGEVOERD DOOR DE VLAAMSE INSTELLING VOOR TECHNOLOGISCH ONDERZOEK MILIEUPRESTATIES VAN DE BINNENVAART IN VLAANDEREN STUDIE UITGEVOERD DOOR DE VLAAMSE INSTELLING VOOR TECHNOLOGISCH ONDERZOEK PROMOTIE BINNENVAART VLAANDEREN VZW Milieuprestaties van de binnenvaart in Vlaanderen

Nadere informatie

Vergroening in de binnenvaart en de Europese regelgeving

Vergroening in de binnenvaart en de Europese regelgeving Vergroening in de binnenvaart en de Europese regelgeving Boudewijn Hoogvelt Expertise en InnovatieCentrum Binnenvaart (EICB) Kenniscentrum Binnenvaart Vlaanderen Berchem, 10 oktober 2015 Onderwerpen Expertise

Nadere informatie

Corneel Geerts Transportgroup. Our driving force is people!

Corneel Geerts Transportgroup. Our driving force is people! Our driving force is people! Logistic services, international road haulage, groupage & full loads, intermodal transport road & rail, warehousing & distribution in Europe, costum clearance & export documents.

Nadere informatie

38,6. CO 2 (ton/jr) 2014

38,6. CO 2 (ton/jr) 2014 Carbon footprint Op basis van de diverse soorten CO 2 -emissies is de totale CO 2 -emissie van Den Ouden Groep berekend. 9,8 38,6 51,6 Diesel personenwagens Diesel combo's en busjes Hybride personen wagens

Nadere informatie

Uitgangspunten onderzoek luchtkwaliteit

Uitgangspunten onderzoek luchtkwaliteit Verruiming Vaarweg Eemshaven-Noordzee Milieueffectrapport 9 december 2013 Bijlage F Uitgangspunten onderzoek luchtkwaliteit Inleiding In deze bijlage worden de methodiek en uitgangspunten beschreven zoals

Nadere informatie

Kansen en milieuaspecten van de verschillende nieuwe transportbrandstoffen

Kansen en milieuaspecten van de verschillende nieuwe transportbrandstoffen 1 Kansen en milieuaspecten van de verschillende nieuwe transportbrandstoffen, 11 februari 2014 2 Inhoud 1. Brandstofopties 2. Kansen en onzekerheden 3. Milieuaspecten 4. Conclusies & aanbevelingen 3 Alternatieve

Nadere informatie

GREEN AWARD FOUNDATION

GREEN AWARD FOUNDATION Bijeenkomst milieu-indices voor zeeschepen Rotterdam, 16 september 2010 Karin Struijk, Deputy Managing Director A simple, recognised tool to address air quality issues in ports The link between environment

Nadere informatie

Kwantitatieve verkenning van het potentieel voor LNG in de binnenvaart. Martin Quispel, DCMR Schiedam 28 maart 2017

Kwantitatieve verkenning van het potentieel voor LNG in de binnenvaart. Martin Quispel, DCMR Schiedam 28 maart 2017 Kwantitatieve verkenning van het potentieel voor LNG in de binnenvaart Martin Quispel, DCMR Schiedam 28 maart 2017 Achtergrond Verkennende studie uitgevoerd door STC-NESTRA en EICB in opdracht voor het

Nadere informatie

SCHADELIJKE EMISSIES VAN DIESELVOERTUIGEN. TNO - Willar Vonk 4 juni 2015 Louwman Museum Bron: rapportnummer TNO 2015 R10733

SCHADELIJKE EMISSIES VAN DIESELVOERTUIGEN. TNO - Willar Vonk 4 juni 2015 Louwman Museum Bron: rapportnummer TNO 2015 R10733 SCHADELIJKE EMISSIES VAN DIESELVOERTUIGEN TNO - Willar Vonk 4 juni 2015 Louwman Museum Bron: rapportnummer TNO 2015 R10733 TNO MEET SINDS 1986 EMISSIES In opdracht van het Ministerie van Infrastructuur

Nadere informatie

Evaluatie 1 jaar LEZ in Antwerpen

Evaluatie 1 jaar LEZ in Antwerpen Evaluatie 1 jaar LEZ in Antwerpen Rapport voor: Stad Antwerpen Francis Wellensplein 1 2018 Antwerpen Auteurs: Filip Vanhove (Transport & Mobility Leuven), Wouter Lefebvre, Marlies Vanhulsel, Peter Viaene,

Nadere informatie

ACB Group 22/03/ /06/2018

ACB Group 22/03/ /06/2018 ACB Group 22/03/2018 Content ACB Group Hoe loopt Logistiek EU UK vandaag? Wat zijn de mogelijke gevolgen na Brexit, gebaseerd op bestaande verdragen? Scenario s formaliteiten en VAT in de huidige handelsverdragen.

Nadere informatie

Niet-verkeer emissies van logistiek en transport: ontwikkelingen en lokale opties. Rinkje Molenaar 29 oktober 2012

Niet-verkeer emissies van logistiek en transport: ontwikkelingen en lokale opties. Rinkje Molenaar 29 oktober 2012 Niet-verkeer emissies van logistiek en transport: ontwikkelingen en lokale opties Rinkje Molenaar 29 oktober 2012 Rijnmond: locaties Pernis en landelijk Aanpak voor berekeningen Broncategorieën (transport

Nadere informatie

Lean and Green 2nd star. Bijlagendocument format Plan van Aanpak 2 de ster

Lean and Green 2nd star. Bijlagendocument format Plan van Aanpak 2 de ster Lean and Green 2nd star Bijlagendocument format Plan van Aanpak 2 de ster INHOUDSOPGAVE BIJLAGE 1 - UNIFORME REKENWIJZE... 3 BIJLAGE 2 - NIVEAUS VAN DATA NAUWKEURIGHEID... 5 BIJLAGE 3 - MINDMAPS DATA NAUWKEURIGHEID

Nadere informatie

Middelen om de supply chain te verduurzamen. Wytze Rauwenhoff Flanders Logistics-consulenten

Middelen om de supply chain te verduurzamen. Wytze Rauwenhoff Flanders Logistics-consulenten Middelen om de supply chain te verduurzamen Wytze Rauwenhoff Flanders Logistics-consulenten Inhoud 1. Voorstelling Flanders Logistics-consulenten Voorstelling project Methodiek 2. Duurzaamheidsverbeteringen

Nadere informatie

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 8 juli 2010 (22.07) (OR. en) 12022/10 ENV 468 MAR 61 MI 238

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 8 juli 2010 (22.07) (OR. en) 12022/10 ENV 468 MAR 61 MI 238 RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 8 juli 2010 (22.07) (OR. en) 12022/10 ENV 468 MAR 61 MI 238 INGEKOMEN DOCUMENT van: de heer Jordi AYET PUIGARNAU, directeur, namens de secretaris-generaal van de Europese

Nadere informatie

Praktijkemissies zware bedrijfswagens

Praktijkemissies zware bedrijfswagens Praktijkemissies zware bedrijfswagens Steekproefcontroleprogramma heavy-duty voor het Ministerie van Infrastructuur & Milieu Nationale stakeholderbijeenkomst, 3 februari 2014, Helmond Robin Vermeulen 2

Nadere informatie

DUURZAME ENERGIE IN DE GARNALENVISSERIJ. 12 december 2014 Henk Oudman

DUURZAME ENERGIE IN DE GARNALENVISSERIJ. 12 december 2014 Henk Oudman DUURZAME ENERGIE IN DE GARNALENVISSERIJ 12 december 2014 Henk Oudman HOMARTEC Consultancy voor maritieme technologie; Sinds 2008; Machinekamer installaties; Specialisatie Energie en Milieu; Referenties:

Nadere informatie

GDF SUEZ LNG Solutions

GDF SUEZ LNG Solutions BECOMES GDF SUEZ LNG Solutions Nationale Distributiedag - 15 oktober 2015 Jan-Joris van Dijk Managing Director GDF SUEZ LNG Solutions GDF SUEZ LNG SOLUTIONS Een nieuw bedrijf binnen de groep met focus

Nadere informatie

Energiemanagement Actieplan 2015 CO 2 -Prestatieladder

Energiemanagement Actieplan 2015 CO 2 -Prestatieladder Bijlage E Energiemanagement Actieplan CO2- Prestatieladder Energiemanagement Actieplan 2015 CO 2 -Prestatieladder Sarens Nederland Pagina 28 van 40 E.1 Inleiding Uit CO2 uitstoot berekeningen over 2013

Nadere informatie

NRMM verordening (EU) 2016/1628: Wat betekent deze verordening voor scheepseigenaren, leveranciers, verzekeraars?

NRMM verordening (EU) 2016/1628: Wat betekent deze verordening voor scheepseigenaren, leveranciers, verzekeraars? NRMM verordening (EU) 2016/1628: Wat betekent deze verordening voor scheepseigenaren, leveranciers, verzekeraars? Khalid Tachi EICB (EU) 2016/1628 (EU) 2016/1628 ARTIKEL(4): Motorcategorieën IWP: motoren

Nadere informatie

Haalbaarheidsstudie Walstroom Haven Zeebrugge

Haalbaarheidsstudie Walstroom Haven Zeebrugge Haalbaarheidsstudie Walstroom Haven Zeebrugge POM West-Vlaanderen Havenbestuur Zeebrugge MBZ Studie in opdracht van MBZ en de POM West-Vlaanderen in het kader van het Interreg IVA-project ECO2PROFIT (Grensregio

Nadere informatie

Projectteam Overnachtingshaven Lobith. Uitgangspuntennotitie effectstudies MIRT 3 Overnachtingshaven Lobith. stikstofdepositie

Projectteam Overnachtingshaven Lobith. Uitgangspuntennotitie effectstudies MIRT 3 Overnachtingshaven Lobith. stikstofdepositie Projectteam Overnachtingshaven Lobith Uitgangspuntennotitie effectstudies MIRT 3 Overnachtingshaven Lobith stikstofdepositie INHOUDSOPGAVE blz. 1. KADERS 1 1.1. Wettelijk kader 1 1.2. Beleidskader 1

Nadere informatie

De CO2-footprint is weer bekend!

De CO2-footprint is weer bekend! De CO2-footprint is weer bekend! Energiebeleid In het eerste half jaar van 2018 is Gebr. van der Lee ook weer actief bezig om hun CO2- footprint in kaart te brengen. Hierbij wordt opnieuw gebruik gemaakt

Nadere informatie

Jan Schouten. Volvo Truck Nederland

Jan Schouten. Volvo Truck Nederland Jan Schouten Quality Safety Environmental care A company driven by strong core values CO 2 -neutrale productie Eerste 100 % CO 2 -neutrale truckfabriek in Gent Windenergie, zonne-energie, biobrandstoffen

Nadere informatie

Verzurende stoffen: emissies per beleidssector (NEC),

Verzurende stoffen: emissies per beleidssector (NEC), Verzurende stoffen: emissies per beleidssector (NEC), 1990-2009 Indicator 26 mei 2011 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt

Nadere informatie

Uitlaatgassennabehandeling Industriële Verbrandingsmotoren

Uitlaatgassennabehandeling Industriële Verbrandingsmotoren Emitech B.V. / Emigreen B.V. Kjelt Remmen Technisch specialist / Adviseur Wij: Ontwerpen Specificeren Leveren en Ondersteunen systemen voor de uitlaatgassen nabehandeling van industriële verbrandingsmotoren

Nadere informatie

EUROPESE UNIE HET EUROPEES PARLEMENT MAR 95 CODEC 876

EUROPESE UNIE HET EUROPEES PARLEMENT MAR 95 CODEC 876 EUROPESE UNIE HET EUROPEES PARLEMENT DE RAAD Brussel, 22 juli 2003 (OR. en) 2002/0310 (COD) LEX 450 PE-CONS 3640/1/03 REV 1 MAR 95 CODEC 876 VERORDENING (EG) Nr. /2003 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE

Nadere informatie

Energiemanagement Actieplan CO 2 -Prestatieladder

Energiemanagement Actieplan CO 2 -Prestatieladder Bijlage D Energiemanagement Actieplan CO2- Prestatieladder Energiemanagement Actieplan CO 2 -Prestatieladder Sarens Nederland Pagina 26 van 39 D.1 Inleiding In het vorige hoofdstuk is kenbaar gemaakt dat

Nadere informatie

Container Terminal Doesburg Presentatie

Container Terminal Doesburg Presentatie Container Terminal Doesburg Presentatie Container Terminal Rotra Familiebedrijf 4de generatie 860 medewerkers Koninklijk Actief in logistiek sinds 1909 Onberispelijk gedrag van het management Financieel

Nadere informatie

Literatuurstudie naar de reële emissies van houtverbranding

Literatuurstudie naar de reële emissies van houtverbranding Vlaanderen is milieu Literatuurstudie naar de reële emissies van houtverbranding Eindrapport VLAAMSE MILIEUMAATSCHAPPIJ www.vmm.be V Management samenvatting Deze studie geeft een overzicht van de effectieve

Nadere informatie

Promotie Shortsea Shipping Vlaanderen

Promotie Shortsea Shipping Vlaanderen Juni 2005 Onderwerp: De EU uitbreiding en shortsea shipping Shortsea Shipping omvat het transport van goederen en passagiers waarbij gebruik wordt gemaakt van de Europese kustwateren en oceanen, zonder

Nadere informatie

KETENANALYSE DIESELVERBRUIK SCOPE 3 EMISSIE

KETENANALYSE DIESELVERBRUIK SCOPE 3 EMISSIE KETENANALYSE DIESELVERBRUIK SCOPE 3 EMISSIE Erp, december 2014 Opgesteld door: R. Kanner (intern) A. Heerkens (extern) Geaccordeerd door: B. Kerkhof Namens de directie INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING 1.1 Scope

Nadere informatie

Fijn stof in Vlaanderen; gezondheidseffecten, oorsprong en reductiemaatregelen

Fijn stof in Vlaanderen; gezondheidseffecten, oorsprong en reductiemaatregelen Fijn stof in Vlaanderen; gezondheidseffecten, oorsprong en reductiemaatregelen Fijn stof kost de Vlaming tot 3 gezonde levensjaren. Vlaanderen zal ook in de toekomst moeite hebben om aan de Europese fijn

Nadere informatie

TOEWIJZEN VAN KOSTEN: BEWUSTE KEUZES

TOEWIJZEN VAN KOSTEN: BEWUSTE KEUZES TOEWIJZEN VAN KOSTEN: BEWUSTE KEUZES Situering Business Intelligence Activity Based Costing Kennis Actie Nacalculatie Data 2 Begrippen (Transport)opdracht, zending, dossier De opdracht van één klant om

Nadere informatie

Meerjarig onderhoud vaargeulen Noordzee 2011-2014 Eindrapportage

Meerjarig onderhoud vaargeulen Noordzee 2011-2014 Eindrapportage Eindrapportage CO 2 -Prestatieladder Pagina 1 van 8 Van Oord CO 2 -Presatieladder Meerjarig onderhoud vaargeulen Noordzee 2011-2014 Eindrapportage 2.A.1. - 3.B.2. - 4.B.2. - 5.B.1. - 3.C.1. - 3.C.2. -

Nadere informatie

Vooruitzichten van de transportvraag in Belgë tegen 2030

Vooruitzichten van de transportvraag in Belgë tegen 2030 Voorstelling van de nieuwe transportvooruitzichten voor België tegen 23 18 September 212 Vooruitzichten van de transportvraag in Belgë tegen 23 Marie Vandresse, Energie-Transport Team, Federaal Planbureau

Nadere informatie

Ketenanalyse uitbesteed transport. Goedgekeurd door: H. van Wijk

Ketenanalyse uitbesteed transport. Goedgekeurd door: H. van Wijk Ketenanalyse uitbesteed transport Goedgekeurd door: H. van Wijk Lars van Wijk Bedrijf: H. van Wijk transport- en aannemersbedrijf & H. van Wijk bestrating b.v. 25-05-2018 Inhoud Inleiding... 3 1. Doel

Nadere informatie

Carbon Footprint 2e helft 2015 (referentiejaar = 2010)

Carbon Footprint 2e helft 2015 (referentiejaar = 2010) Carbon Footprint 2e helft 2015 (referentiejaar = 2010) Opgesteld door: Akkoord: I. Bangma O. Van der Ende 1. INLEIDING Binnen de Van der Ende Steel Protectors Group BV staat zowel interne als externe duurzaamheid

Nadere informatie

Megatrucks op de Antwerpse Ring? Geen goed idee!

Megatrucks op de Antwerpse Ring? Geen goed idee! Megatrucks op de Antwerpse Ring? Geen goed idee! De trucks die momenteel over onze snelwegen denderen zijn maximaal 18,25 meter lang en kunnen tot 40 ton vervoeren. De megatrucks die minister Crevits op

Nadere informatie

Jade Beheer B.V. 4.A1 Ketenanalyse scope III

Jade Beheer B.V. 4.A1 Ketenanalyse scope III Jade Beheer B.V. 4.A1 Ketenanalyse scope III Ketenanalyse 1 Inleiding Eis: Aantoonbaar inzicht in de meest materiele emissies uit scope 3 middels 2 ketenanalyses. Voor het in kaart brengen van scope III

Nadere informatie

Lage-em issiezone Antw erpen. Hoorzitting Luchtkwaliteit Minaraad 14/3/2018 Filip Lenders Stad Antwerpen

Lage-em issiezone Antw erpen. Hoorzitting Luchtkwaliteit Minaraad 14/3/2018 Filip Lenders Stad Antwerpen Lage-em issiezone Antw erpen Hoorzitting Luchtkwaliteit Minaraad 14/3/2018 Filip Lenders Stad Antwerpen Inhoud LEZ kader en praktijk Verschuiving wagenpark Emissiereductie Vergelijking binnen/buitenland

Nadere informatie

Vergroening in de binnenvaart 16 November2018

Vergroening in de binnenvaart 16 November2018 Vergroening in de binnenvaart 16 November2018 A future built on history HQ & production facility in Gent (B) ABC today HQ & production facility in Gent (B) 330 people 2017 T/O: 118 Mio. > 90 % T/O = export

Nadere informatie

5.B.1_1 Voortgangsrapportage Review Co₂-emissies 2015 H1 + H2. Conform Co₂-prestatieladder B.1 met 2.A A A B.

5.B.1_1 Voortgangsrapportage Review Co₂-emissies 2015 H1 + H2. Conform Co₂-prestatieladder B.1 met 2.A A A B. 5.B.1_1 Voortgangsrapportage Review Co₂-emissies 2015 H1 + H2 Conform Co₂-prestatieladder 3.0 Verantwoording Titel Voortgangsrapportage CO₂-emissies Periode Januari 2015 t/m december 2015 Revisie 1.0 Datum

Nadere informatie

UITDAGINGEN BINNENVAART

UITDAGINGEN BINNENVAART UITDAGINGEN BINNENVAART PROMOTIE BINNENVAART VLAANDEREN 2012 09 18 WATERWEGEN West Europa heeft het dichtste waterwegennetwerk van de EU 90 miljoen inwoners EUR 910 miljard BBP 320 miljoen ton via Rijn

Nadere informatie

5.B.1_2 Voortgangsrapportage Review Co₂-emissies 2016 H1. Conform Co₂-prestatieladder B.1 met 2.A A A B.2

5.B.1_2 Voortgangsrapportage Review Co₂-emissies 2016 H1. Conform Co₂-prestatieladder B.1 met 2.A A A B.2 5.B.1_2 Voortgangsrapportage Review Co₂-emissies 2016 H1 Conform Co₂-prestatieladder 3.0 Verantwoording Titel Voortgangsrapportage CO₂-emissies Periode Januari 2016 t/m juni 2016 Revisie 1.0 Datum 14 juli

Nadere informatie

Curaçao Carbon Footprint 2015

Curaçao Carbon Footprint 2015 Willemstad, March 2017 Inhoudsopgave Inleiding 2 Methode 2 Dataverzameling 3 Uitstoot CO2 in 2010 3 Uitstoot CO2 in 2015 4 Vergelijking met andere landen 5 Central Bureau of Statistics Curaçao 1 Inleiding

Nadere informatie

LNG en Scheepvaart. Martin Quispel. Zwijndrecht 24 februari 2017

LNG en Scheepvaart. Martin Quispel. Zwijndrecht 24 februari 2017 LNG en Scheepvaart Martin Quispel Zwijndrecht 24 februari 2017 Het nationaal LNG Platform Doel platform: uitrol van LNG (vloeibaar gas) als nieuwe, schonere en stillere brandstof voor wegtransport en scheepvaart.

Nadere informatie

De kortste weg naar duurzaam transport. Maak kennis met de binnenvaart en haar koplopers

De kortste weg naar duurzaam transport. Maak kennis met de binnenvaart en haar koplopers De kortste weg naar duurzaam transport Maak kennis met de binnenvaart en haar koplopers De kortste weg naar duurzaam transport The Blue Road is de kortste weg naar een duurzame toekomst. Waarom? Omdat

Nadere informatie

GROENE KOOLWATERSTOFFEN. Marcel Weeda, Remko Detz, Jeffrey Sipma

GROENE KOOLWATERSTOFFEN. Marcel Weeda, Remko Detz, Jeffrey Sipma GROENE KOOLWATERSTOFFEN Marcel Weeda, Remko Detz, Jeffrey Sipma AANLEIDING: Grote belangstelling voor waterstof in de aanloop naar, en binnen het Klimaatakkoord Scenario s, projecties en schattingen voor

Nadere informatie

Arnold Maassen Holding BV. Verslag energieaudit. Verslag over het jaar 2014. G.R.M. Maassen

Arnold Maassen Holding BV. Verslag energieaudit. Verslag over het jaar 2014. G.R.M. Maassen Arnold Maassen Holding BV Verslag energieaudit Verslag over het jaar 2014 G.R.M. Maassen Inhoud 1 Inleiding... 3 2 Inventarisatie van energieverbruik en emissiebronnen... 3 3 Energieverbruik en CO 2 Footprint...

Nadere informatie

4.B.2 Voortgangsrapportage eerste helft 2018 periode jan-30 juni Inhoud

4.B.2 Voortgangsrapportage eerste helft 2018 periode jan-30 juni Inhoud 4.B.2 Voortgangsrapportage eerste helft 2018 periode jan-30 juni 2018 CO2 prestatieladder 16-08-2018 versie 1 Inhoud 1. Inleiding 2. Voortgang CO2-emissies 3. Voortgang ten opzichte van reductiedoelstellingen

Nadere informatie

LNG IS MEER DAN EEN NIEUWE BRANDSTOF... HET IS PURE CONCURRENTIEKRACHT DE LNG SPECIALIST LNG LNG, DE BRANDSTOF VAN DE TOEKOMST SOLUTIONS

LNG IS MEER DAN EEN NIEUWE BRANDSTOF... HET IS PURE CONCURRENTIEKRACHT DE LNG SPECIALIST LNG LNG, DE BRANDSTOF VAN DE TOEKOMST SOLUTIONS DE LNG SPECIALIST LNG IS MEER DAN EEN NIEUWE BRANDSTOF... HET IS PURE CONCURRENTIEKRACHT LNG, DE BRANDSTOF VAN DE TOEKOMST LNG SOLUTIONS DE TRANSPORTSECTOR STAPT OVER OP LNG... DE BRANDSTOF VAN DE TOEKOMST

Nadere informatie

[3.B.1.3- CO2 reductiedoelstellingen]

[3.B.1.3- CO2 reductiedoelstellingen] 2017 [3.B.1.3- CO2 reductiedoelstellingen] Co2 prestatieladder 3.0 Conform niveau 3 Transportbedrijf R.Vels & Zn. BV 1 Inhoud Inleiding... 3 1 Mogelijkheid en reductie CO2 uitstoot... 4 1.1. Input... 4

Nadere informatie

Aanpak luchtkwaliteit in de haven van Antwerpen

Aanpak luchtkwaliteit in de haven van Antwerpen Aanpak luchtkwaliteit in de haven van Antwerpen 11/19/2018 Pieter Vandermeeren 1 SDGs: a framework for the business strategy of the Port of Antwerp Business plan Port of Antwerp 2018-2020 Improving efficiency

Nadere informatie

CCR - Straatsburg 24 april 2013

CCR - Straatsburg 24 april 2013 Voortvarend schone binnenvaart CCR - Straatsburg 24 april 2013 Wilco van der Lans Havenbedrijf Rotterdam N.V. 22-4-2013 1 Duurzaamheid en beïnvloedingsfeer Port of Rotterdam Authority Port and industrial

Nadere informatie

Voortgangsrapportage 3 CO 2 -Prestatieladder

Voortgangsrapportage 3 CO 2 -Prestatieladder CO 2 -Prestatieladder Inhoudsopgave INLEIDING... 3 BRANDSTOF... 4 REDUCTIEDOELSTELLING... 4 RESULTATEN... 4 GROENAFVAL... 5 KETENANALYSE... 5 REDUCTIEDOELSTELLING... 5 HOEVEELHEID GROENAFVAL... 5 TRANSPORT

Nadere informatie

5.B.1_2 Voortgangsrapportage Review Co₂-emissies 2017 H1. Conform Co₂-prestatieladder B.1 met 2.A A A B.2

5.B.1_2 Voortgangsrapportage Review Co₂-emissies 2017 H1. Conform Co₂-prestatieladder B.1 met 2.A A A B.2 5.B.1_2 Voortgangsrapportage Review Co₂-emissies 2017 H1 Conform Co₂-prestatieladder 3.0 Verantwoording Titel Voortgangsrapportage CO₂-emissies Periode Januari 2017 t/m juni 2017 Revisie 1.0 Datum 20 juli

Nadere informatie

Kansen in technologie door wijzigende wetgeving. André Hof Cofely

Kansen in technologie door wijzigende wetgeving. André Hof Cofely Kansen in technologie door wijzigende wetgeving André Hof Cofely Cofely Cofely is het belangrijkste merk van GDF SUEZ Energy Services GDF SUEZ omvat de volledige energieketen van elektriciteit en aardgas

Nadere informatie

ENERGIE MANAGEMENT ACTIEPLAN

ENERGIE MANAGEMENT ACTIEPLAN Inhoudsopgave 1. INLEIDING... 2 BEOORDELING METING EN JUISTHEID VAN INZICHT... 2 2. REFLECTIE DOELSTELLINGEN VOORGAAND JAAR... 2 3. REDUCTIEDOELSTELLINGEN... 3 BETREKKING DOELSTELLINGEN OP PROJECT(EN)

Nadere informatie

Binnenvaart Duurzaam, betaalbaar en op tijd! Philippe Govers COO BCTN Groep

Binnenvaart Duurzaam, betaalbaar en op tijd! Philippe Govers COO BCTN Groep Binnenvaart Duurzaam, betaalbaar en op tijd! Philippe Govers COO BCTN Groep Binnenvaart anno 2014 - Schepen / Varen - Inland terminals - Toegevoegde waarden Toekomstbeeld van transporten - Schaalvergroting

Nadere informatie

Praktijkemissies personen- en bestelauto s Een werkelijkheid naast de werkelijkheid in de typegoedkeuring

Praktijkemissies personen- en bestelauto s Een werkelijkheid naast de werkelijkheid in de typegoedkeuring Praktijkemissies personen- en bestelauto s Een werkelijkheid naast de werkelijkheid in de typegoedkeuring Gerrit Kadijk, Pim van Mensch 2 Inhoud presentatie 1. Huidige focus van het programma 2. Laboratoriumemissies

Nadere informatie

CO 2 INFORMATIE VAN TRANSPORTACTIVITEITEN

CO 2 INFORMATIE VAN TRANSPORTACTIVITEITEN Koninklijke Federatie van Belgische Transporteurs en Logistieke Dienstverleners Fédération Royale Belge des Transporteurs et des Prestataires de Services Logistiques Königlicher belgischer Verband der

Nadere informatie

CO2-PRESTATIELADDER BIJLAGE : TUSSENTIJDSE. CO2-FOOTPRINT 2018 (schatting) GROEN & ALDENKAMP INSTALLATIETECHNIEKEN VERSIE 2

CO2-PRESTATIELADDER BIJLAGE : TUSSENTIJDSE. CO2-FOOTPRINT 2018 (schatting) GROEN & ALDENKAMP INSTALLATIETECHNIEKEN VERSIE 2 Polanerbaan 9 3447 GN Woerden Telefoon: +31 (0)348-412480 Telefax: +31 (0)348-415562 info@gati.nl www.gati.nl CO2-PRESTATIELADDER BIJLAGE : TUSSENTIJDSE CO2-FOOTPRINT 2018 (schatting) GROEN & ALDENKAMP

Nadere informatie

Emissies van het wegverkeer in België 1990-2030

Emissies van het wegverkeer in België 1990-2030 TRANSPORT & MOBILITY LEUVEN VITAL DECOSTERSTRAAT 67A BUS 1 3 LEUVEN BELGIË http://www.tmleuven.be TEL +32 (16) 31.77.3 FAX +32 (16) 31.77.39 Transport & Mobility Leuven is een gezamenlijke onderneming

Nadere informatie

LNG is meer dan een nieuwe brandstof Het is pure concurrentiekracht... LNG, de brandstof van de toekomst is nu beschikbaar

LNG is meer dan een nieuwe brandstof Het is pure concurrentiekracht... LNG, de brandstof van de toekomst is nu beschikbaar LNG is meer dan een nieuwe brandstof Het is pure concurrentiekracht... LNG, de brandstof van de toekomst is nu beschikbaar De transportsector stapt over op LNG... De brandstof van de toekomst Liquefied

Nadere informatie

Transformatie naar een Multi Fuel Port

Transformatie naar een Multi Fuel Port Transformatie naar een Multi Fuel Port De scheepvaart verbruikt wereldwijd 256 miljoen ton brandstof per jaar. Deze brandstof haalt ze vooral uit petroleum. Door de verbranding ervan stijgt de concentratie

Nadere informatie

Duurzaamheid in transport en logistiek. Brugge, 11 september 2012

Duurzaamheid in transport en logistiek. Brugge, 11 september 2012 Duurzaamheid in transport en logistiek Brugge, 11 september 2012 Onderwerpen Vos Logistics Duurzaamheid binnen Vos Logistics LNG & CNG Feiten en kengetallen Onderneming opgericht 1944 Omzet Euro 250 miljoen

Nadere informatie

Bronnenlijst Monitor Logistiek & Goederenvervoer

Bronnenlijst Monitor Logistiek & Goederenvervoer Bronnenlijst Monitor Logistiek & Goederenvervoer Bron Naam figuur / tabel publicatie Indicator Publicatiejaar (jaar van toegang) Link (indien mogelijk) A.1 CBS Vervoerd gewicht door beroeps- en eigen vervoer

Nadere informatie

Voortgangsrapportage CO 2 reductie 1 e helft 2014

Voortgangsrapportage CO 2 reductie 1 e helft 2014 Voortgangsrapportage CO 2 reductie 1 e helft 2014 CO 2 Prestatieladder - Niveau 3 Datum: 1 november 2014 Versie: 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 1 2. Basisgegevens... 2 2.1 Beschrijving van de organisatie...

Nadere informatie

SOLAS wegen van containers. Masterclass Deltalinqs 13 oktober 2015

SOLAS wegen van containers. Masterclass Deltalinqs 13 oktober 2015 SOLAS wegen van containers Masterclass Deltalinqs 13 oktober 2015 Ports & Terminals Team AKD Jos van der Meché Stefanie Roose Erik Dans Transport & Energy Transport & Energy Overheid en Onderneming 2 Agenda

Nadere informatie

CO2-PRESTATIELADDER BIJLAGE : HOOFDSTUK 3 TUSSENTIJDSE. CO2-FOOTPRINT 2017 (schatting) GROEN & ALDENKAMP INSTALLATIETECHNIEKEN.

CO2-PRESTATIELADDER BIJLAGE : HOOFDSTUK 3 TUSSENTIJDSE. CO2-FOOTPRINT 2017 (schatting) GROEN & ALDENKAMP INSTALLATIETECHNIEKEN. Polanerbaan 9 3447 GN Woerden Telefoon: +31 (0)348-412480 Telefax: +31 (0)348-415562 info@gati.nl www.gati.nl CO2-PRESTATIELADDER BIJLAGE : HOOFDSTUK 3 TUSSENTIJDSE CO2-FOOTPRINT 2017 (schatting) GROEN

Nadere informatie

WERKDOCUMENT VAN DE DIENSTEN VAN DE COMMISSIE SAMENVATTING VAN DE EFFECTBEOORDELING. Begeleidend document bij het.

WERKDOCUMENT VAN DE DIENSTEN VAN DE COMMISSIE SAMENVATTING VAN DE EFFECTBEOORDELING. Begeleidend document bij het. EUROPESE COMMISSIE Brussel, 15.7.2011 SEC(2011) 919 definitief WERKDOCUMENT VAN DE DIENSTEN VAN DE COMMISSIE SAMENVATTING VAN DE EFFECTBEOORDELING Begeleidend document bij het Voorstel voor een RICHTLIJN

Nadere informatie

MS Skylge EMISSIEMETINGEN 2015. Gemaakt door: - Luite Bolhuis - Laurens-Jan Lagendijk. Datum: 10-7-2015

MS Skylge EMISSIEMETINGEN 2015. Gemaakt door: - Luite Bolhuis - Laurens-Jan Lagendijk. Datum: 10-7-2015 2015 MS Skylge EMISSIEMETINGEN 2015 Gemaakt door: - Luite Bolhuis - Laurens-Jan Lagendijk Datum: 10-7-2015 Voorwoord Dit rapport is geschreven in het kader van de tweede emissiemetingen aan boord van het

Nadere informatie

1 De directe en indirecte GHG-emissies 2017

1 De directe en indirecte GHG-emissies 2017 1 De directe en indirecte GHG-emissies 2017 Om een duidelijk inzicht te krijgen in de uitstoot van de GHG-emissies wordt in dit hoofdstuk weergegeven hoe deze uitstoot is verdeeld. De totale directe en

Nadere informatie

Voortgangsrapport Co2 prestatieladder 2017

Voortgangsrapport Co2 prestatieladder 2017 Voortgangsrapport Co2 prestatieladder 2017 Status: definitief Versie: 1.0 Datum: 02-04-2018 Onderneming: Holding Gebr. Van Esch B.V. hierna genoemd VAN ESCH BEDRIJVEN, bestaande uit: J. van Esch b.v. Gebroeders

Nadere informatie

CO 2 -uitstootrapportage 2011

CO 2 -uitstootrapportage 2011 Programmabureau Klimaat en Energie CO 2 -uitstootrapportage 2011 Auteurs: Frank Diependaal en Theun Koelemij Databewerking: CE Delft, Cor Leguijt en Lonneke Wielders Inhoud 1 Samenvatting 3 2 Inleiding

Nadere informatie

Ketenanalyse grasmaaien

Ketenanalyse grasmaaien Ketenanalyse grasmaaien Criteria Conform niveau 5 op de CO2-prestatieladder 3.0 Opgesteld door Paul Bremmer en Marco Vermeulen Opgesteld op 05-04-2017 Inhoudsopgave 1 INLEIDING EN VERANTWOORDING... 3 2

Nadere informatie

Duurzame logistiek en efficiëntie gaan meestal hand in hand

Duurzame logistiek en efficiëntie gaan meestal hand in hand Duurzame logistiek en efficiëntie gaan meestal hand in hand Pieter van der Bas Easy Fairs 7 & 8 april 2010 Logistiek bedrijvenpark wil CO2 neutrale status Rotterdam verscherpt controles in milieuzone CO2-discussie

Nadere informatie