[Zomereik] Algemene Naam: Zomereik Wetenschappelijke Naam: Quercus robur. Levenscyclus. Gebruik

Transcriptie

1 [Zomereik] Algemene Naam: Zomereik Wetenschappelijke Naam: Quercus robur De zaden hangen in katjes aan de bomen. Eiken kunnen 300 tot 400 jaar oud worden. Een eikel of een aker is de vrucht van een eik. De schors is diep, vrij onregelmatig gegroefd. De bladeren van de zomereik hebben een groene kleur en hebben lobben. De bladeren vallen pas laat in de herfst van de boom en staan verspreid op de takken. De 2-3 cm lange eikels staan, vaak gepaard, op lange (5-12 cm) steeltjes. Gebruik Het liefst groeit de zomereik op voedselrijke, diepe (eventueel zandige) leem- en kleibodems. De zomereik heeft veel licht nodig. Eikenhouten vaten worden gebruikt om wijn in te laten rijpen. Het eikenhout geeft bepaalde stoffen af die de wijn een nog betere smaak geeft. Bloeiseizoen: om de 2 tot 5 jaar in mei Vruchtseizoen: september en oktober Na 6 tot 24 maanden kiemt de eikel. Leuke weetjes! In de Middeleeuwen werden de varkens in de herfst de bossen ingedreven en vetgemest met eikels. In die tijd ontstond ook het gezegde "op eiken groeit het beste spek".

2 [Riet] Algemene Naam: Riet Wetenschappelijke Naam: Phragmites communis Rietplanten kunnen tot zes meter hoog worden. Opgelet voor de bladeren die zijn erg scherp en kunnen door je huid snijden. Deze rietbladeren zijn wel erg populair bij waterjuffers: het is hun favoriete plekje om te rusten en te zonnen. Riet groeit in het water of aan de waterkant, maar komt ook voor langs spoorwegen en akkerranden. Met behulp van meterslange ondergrondse wortelstokken kan riet heel ver doordringen. Bloeiseizoen: juli tot oktober Vruchtseizoen: lente De bloem is een lange purperkleurige of bruinachtige pluim. Eerst staat ze rechtop. Later begint de top over te hangen. Zaden verspreiden via wind, water en dieren zoals de waterjuffer. Gebruik Riet wordt gebruikt voor vlechtwerk zoals bij rieten manden en stoelen. Riet is ook belangrijk om onze planeet proper te houden: rietvelden worden gebruikt om afvalwater te zuiveren. Riet is een erg agressief gewas en heeft de neiging om andere planten te overwoekeren.

3 [Gaai] Algemene Naam: Gaai Wetenschappelijke Naam: Garrulus glandarius De gaai verzamelt in de herfst heel veel eikels voor zijn wintervoorraad. Helaas is hij nu en dan een beetje verstrooid en vindt hij niet alles terug. Die eikels groeien dan uit tot eiken! De ouders bouwen samen het nest. De jongen vliegen na dagen uit. De jongen moeten opletten voor eksters en kraaien. 4 tot 7 eieren. Ze komen uit na 16 dagen broeden De gaai is 32 tot 35 cm lang. Hij is grijsbruin met een roze tint. Kenmerkend zijn een brede zwarte snorstreep en een blauwe vleugelstreep. Deze streep bestaat uit lichtblauwe veertjes met daarin zwarte banden. Ze hebben een stevige donkere snavel. De gaai leeft in loofbossen met eiken en beuken. Vroeger was hij erg schuw, maar nu komen we hem steeds meer tegen in bewoonde gebieden zolang er maar de juiste (noten)bomen staan. De gaai voedt zich in de lente en de zomer vooral met insecten, kevers, rupsen en menselijke voedselrestjes. In de herfst schakelt hij over op vruchten en noten. Zijn favoriete kostje? Eikels! De wetenschappelijke naam van de gaai Garullus glandarius betekent letterlijk babbelzieke eikelzoeker.

4 [Bosuil] Algemene Naam: Bosuil Wetenschappelijke Naam: Strix Aluco Een bosuil kan geruisloos vliegen. Dat komt omdat ze erg speciale veren hebben: elke pluim is bedekt met een laagje dons. Zo kan hij zijn prooi perfect verrassen! Na dagen verlaten de jongen het nest. Ze kunnen dan nog niet vliegen. Bosuilen leggen gemiddeld 2 tot 4 witte eieren. Het wijfje broedt de eieren uit op dagen. De bosuil kan tot 40 cm groot worden. Hij heeft een ronde kop, brede vleugels en sterke klauwen. De bosuil heeft uitzonderlijk grote en goede ogen. Vanuit het dichte gebladerte van de eik kan hij ongemerkt zijn prooi bespieden. De bosuil vind je rara- in bossen. Maar alleen als er genoeg oude bomen zijn. Hij leeft immers in spleten en holtes, die heeft hij nodig als rust- en broedplaats. De bosuil is niet zo kieskeurig als het op eten aankomt. Hij eet allerlei kleine zoogdieren en vogels, tot zelfs jonge konijnen en duiven. Daarnaast ook kikkers en padden, kevers, regenwormen en soms ook vis. Een uil eet kleinere dieren meestal in hun geheel op. Onverteerbare delen zoals haar, botjes, nagels en veren worden in de vorm van een braakbal weer opgebraakt. Als je deze uitpluist, kan je dus weten wat de uil gegeten heeft.

5 [Wild zwijn] Algemene Naam: Wild zwijn of everzwijn Wetenschappelijke Naam: Sus scrofa Wilde zwijnen nemen regelmatig een modderbad om hun huid en vacht in een goede conditie te houden. Het laagje modder dat na het bad op de huid blijft zitten, wordt verwijderd door tegen bomen aan te schuren. Na een draagtijd van 110 à 120 dagen worden de jongen geboren. De biggen worden 4 maanden gezoogd en verliezen na 6 maanden hun strepen. Een worp bestaat gemiddeld uit zes biggen. Het wild zwijn heeft een borstelachtige vacht. Ze hebben een kort en stevig lijf en een afgeplatte snuit die eindigt in een wroetschijf. Volwassen mannetjes hebben twee slagtanden. Het wild zwijn leeft voornamelijk in vochtige tot natte loofbossen (met eik, beuk, es en els) maar komt ook voor in oudere naaldbossen met dichte ondergroei, struwelen en zelfs in rietvelden en moerassen. Wilde zwijnen zijn alleseters. Ze eten veel noten zoals eikels, beukennoten en kastanjes. Maar ook bladeren van wilde planten en landbouwgewassen (maïs, knollen, bieten). Een wild zwijn ziet erg slecht. Hun reuk- en tastzin is daarentegen zeer goed ontwikkeld. In Frankrijk worden ze daarom gebruikt om te helpen met zoeken naar kostbare champignons zoals truffels.

6 [Lantaarntje] Algemene Naam: Lantaarntje Wetenschappelijke Naam: Ischnura elegans Het lantaarntje is de libel die je het vaakst ziet in België. Het lantaarntje behoort tot de familie van waterjuffers. Deze waterjuffer wordt lantaarntje genoemd omdat hij achter aan zijn staart een blauw opvallend vlekje heeft. De jongen van het lantaarntje worden nimfen genoemd. Ze hebben kieuwen om onder water te ademen, deze zitten op hun staart. Een paringswiel wordt gevormd om het vrouwtje te bevruchten. Na bevruchting zet het vrouwtje de eitjes af op waterplanten. De volwassen dieren van het lantaarntje hebben een lang en dun achterlijf. Voor- en achtervleugels zijn gelijk. In rust vouwen ze hun vleugels op. Lantaarntjes hebben wijd uit elkaar staande ogen. Het lantaarntje komt wereldwijd voor in gematigde streken nabij vijvers, venen, beken en zelfs in brak water. Het lantaarntje rust graag uit op de bladeren van het riet. De waterjuffer eet kleine diertjes zoals vliegjes, die ze al vliegend vangt. De waterjuffer is een echte vleeseter. Ook de larve leeft van kleine diertjes, die ze onder water vangt. Waterjuffers hebben felle kleuren zoals blauw en rood om vijanden af te schrikken.