RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK. VMBOB VMBOGT VMBOK Commanderij College, loc. Gemert

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK VMBOB VMBOGT VMBOK Commanderij College, loc. Gemert Plaats : Gemert BRIN nummer : 25MG 02 VMBOB BRIN nummer : 25MG 02 VMBOGT BRIN nummer : 25MG 02 VMBOK BRIN nummer : 25MG C1 Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : januari 2016 Datum vaststelling : 21 maart 2016

2 Pagina 2 van 16

3 1. INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 19 en 21 januari 2016 een onderzoek uitgevoerd op de afdelingen vmbo-b, vmbo-k en vmbo-(g)t van het Commanderij College, vestiging Gemert, om een oordeel te kunnen uitspreken over de kwaliteit van het onderwijs op deze afdelingen en over de naleving van wet- en regelgeving. Aanleiding De aanleiding voor dit onderzoek is het volgende. Op de school is in de afgelopen periode geen onderzoek uitgevoerd in het kader van risicogericht toezicht of themaonderzoek. De inspectie voert op deze school daarom een zogenoemd vierjaarlijks onderzoek uit. Onderzoeksopzet De inspectie vormt haar kwaliteitsoordelen door de onderwijspraktijk van de school te toetsen aan een selectie van kwaliteitsindicatoren uit het toezichtkader voortgezet onderwijs Bij dit onderzoek hebben we de indicatoren uit het zogenaamde kernkader onderzocht. Dit is het gedeelte uit het toezichtkader dat bij al onze kwaliteitsonderzoeken minimaal wordt beoordeeld. Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Wij hebben relevante documenten van en over de school geanalyseerd. Een schoolbezoek, waarbij wij in een aantal lessen de onderwijspraktijk hebben geobserveerd. Wij hebben gesprekken gevoerd met het bestuur en het management, de vaksecties, een aantal leraren, betrokkenen bij de zorg, mentoren, en met een groep leerlingen. Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de bevindingen van het onderzoek besproken met de directie en bestuur. Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staat de conclusie van het onderzoek waaronder het vervolgtoezicht. In hoofdstuk 3 beschrijven we de bevindingen uit het onderzoek in de vorm van een kwaliteitsprofiel. Dit wordt gevolgd door een paragraaf waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Pagina 3 van 16

4 2. CONCLUSIES EN TOEZICHTARRANGEMENT Een kwaliteitsonderzoek zoals wij hebben uitgevoerd, leidt tot een zogenaamd toezichtarrangement voor kwaliteit en/of voor naleving. Een arrangement kan basistoezicht inhouden of juist aangepast toezicht. In het eerste geval (bij basistoezicht) vinden wij de kwaliteit van voldoende niveau en is het daarom niet nodig om de school onder intensief toezicht te plaatsen. Als er echter teveel tekortkomingen zijn geconstateerd, wordt conform beslisregels geoordeeld dat de kwaliteit onvoldoende is en stellen we een aangepast arrangement vast voor zwakke of voor zeer zwakke kwaliteit en/of voor naleving. Onze conclusie voor het Commanderij College Gemert, afdelingen vmbo-b, vmbo-k en vmbo (g)t is als volgt: Op basis van het onderzoek kennen wij aan alle drie de afdelingen het basisarrangement toe omdat zowel de opbrengsten alsook de kwaliteit van het onderwijsproces op de onderzochte onderdelen van voldoende niveau zijn. Dit betekent dat wij op dit moment geen reden hebben om het toezicht te intensiveren. Wij hebben geen tekortkomingen in de naleving van de wettelijke voorschriften vastgesteld. Pagina 4 van 16

5 3. BEVINDINGEN In dit hoofdstuk leest u de bevindingen uit ons onderzoek op basis waarvan we tot onze conclusie over de kwaliteit zijn gekomen. Eerst geven we een samenvattend algemeen beeld over de kwaliteit van het onderwijs de vmboafdelingen van het Commanderij College in Gemert. Daarna volgt het kwaliteitsprofiel waarin de oordelen op de indicatoren staan. Vervolgens lichten we die oordelen in onderlinge samenhang toe. 3.1 Algemeen beeld Het Commanderij College in Gemert is een school met goede resultaten. De school besteedt veel aandacht aan leerlingen met een extra ondersteuningsbehoefte. Opvallend goed geregeld is de overstap van dergelijke leerlingen van het basisonderwijs naar het voortgezet onderwijs. De lessen geven een gemengd beeld. De praktijklessen zijn van goede kwaliteit. Dat geldt ook voor een deel van de theorielessen. Bij teveel theorielessen ontbreekt evenwel een duidelijke, voor leerlingen herkenbare, doelgerichte structuur en is de feedback aan leerlingen onvoldoende. De school analyseert systematisch de opbrengsten van haar leerlingen. Mede daardoor is zij er in geslaagd de opbrengsten in de afgelopen jaren te verhogen. Ook analyseert de school de kwaliteit van het primair proces. Bij haar inspanningen om verbeteringen hierin te realiseren is meer besluitvaardigheid vereist. De school heeft een personeelsbeleid dat aansluit bij haar onderwijskundige doelstellingen. 3.2 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabel staan de indicatoren die in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader voortgezet onderwijs. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen Pagina 5 van 16

6 Wij hebben daarnaast onderzocht of de school voldoet aan de naleving van enkele wettelijke voorschriften. Dit wordt tot uitdrukking gebracht met de score ja of nee. 25MG 02 VMBOB - VMBOB De opbrengsten liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie verwacht mag worden De leerlingen behalen in de onderbouw het opleidingsniveau dat mag worden verwacht De leerlingen lopen weinig vertraging op in de bovenbouw van de opleiding vmbo-b De leerlingen van de opleiding vmbo-b behalen voor het centraal examen de cijfers die mogen worden verwacht Bij de opleiding vmbo-b zijn de verschillen tussen het cijfer voor het schoolexamen en het cijfer voor het centraal examen van een aanvaardbaar niveau. De leerlingen krijgen voldoende tijd om zich het leerstofaanbod eigen te maken De leerlingen maken efficiënt gebruik van de onderwijstijd. Het schoolklimaat is ondersteunend en gericht op een brede vorming Het schoolklimaat bevordert de verwerving van sociale en maatschappelijke competenties door leerlingen. 5.2 Alle geledingen en de randvoorwaarden binnen de school dragen bij aan het functioneren van de school als een sociale en pedagogische gemeenschap. 5.3 De beleving van het sociale klimaat en de sociale veiligheid liggen op het niveau dat mag worden verwacht. Het (vak)didactisch handelen van leraren stelt leerlingen in staat tot leren en ontwikkeling De onderwijsactiviteit heeft een doelgerichte opbouw. 7.2 De leraar geeft een begrijpelijke uitleg. 7.3 De leerlingen zijn actief betrokken. 7.4 De leerlingen krijgen effectieve feedback op hun leerproces. Pagina 6 van 16

7 De school biedt effectief aanvullend onderwijs en ondersteuning aan leerlingen die dat nodig hebben. (basisondersteuning) De school volgt systematisch de vorderingen van de leerlingen aan de hand van genormeerde toetsen. 9.2 De school bepaalt wat de onderwijs- en ondersteuningsbehoefte is van individuele of groepen leerlingen. 9.4 De school voert de ondersteuning planmatig uit. De school draagt bij aan een adequate overgang van (zorg)leerlingen van aanleverende en naar vervolgscholen en vervult haar rol in de zorgketen De school zorgt voor een adequate overgang van zorgleerlingen die van andere scholen komen De school zorgt voor een adequate overgang van zorgleerlingen naar andere scholen De school bereidt de leerlingen en de ouders/verzorgers voor op de vervolgopleiding/arbeidsmarkt De school vervult haar rol in de zorgketen. De school bewaakt de kwaliteit van haar opbrengsten De school evalueert systematisch de opbrengsten De school werkt doelgericht aan de kwaliteit van de opbrengsten. De school bewaakt de kwaliteit van het onderwijsproces De school evalueert systematisch het onderwijsproces De school werkt doelgericht aan de verbetering van het onderwijsproces De school borgt de kwaliteit van het onderwijsproces. De schoolleiding zorgt dat leraren kunnen presteren en zich ontwikkelen conform de visie van de school De schoolleiding stuurt via haar personeelsbeleid op het realiseren van de onderwijskundige doelen van de school. 25MG 02 VMBOGT - VMBOGT De opbrengsten liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie verwacht mag worden De leerlingen behalen in de onderbouw het opleidingsniveau dat mag worden verwacht. Pagina 7 van 16

8 De opbrengsten liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie verwacht mag worden De leerlingen lopen weinig vertraging op in de bovenbouw van de opleiding vmbo-gt De leerlingen van de opleiding vmbo-gt behalen voor het centraal examen de cijfers die mogen worden verwacht Bij de opleiding vmbo-gt zijn de verschillen tussen het cijfer voor het schoolexamen en het cijfer voor het centraal examen van een aanvaardbaar niveau. De leerlingen krijgen voldoende tijd om zich het leerstofaanbod eigen te maken De leerlingen maken efficiënt gebruik van de onderwijstijd. Het schoolklimaat is ondersteunend en gericht op een brede vorming Het schoolklimaat bevordert de verwerving van sociale en maatschappelijke competenties door leerlingen. 5.2 Alle geledingen en de randvoorwaarden binnen de school dragen bij aan het functioneren van de school als een sociale en pedagogische gemeenschap. 5.3 De beleving van het sociale klimaat en de sociale veiligheid liggen op het niveau dat mag worden verwacht. Het (vak)didactisch handelen van leraren stelt leerlingen in staat tot leren en ontwikkeling De onderwijsactiviteit heeft een doelgerichte opbouw. 7.2 De leraar geeft een begrijpelijke uitleg. 7.3 De leerlingen zijn actief betrokken. 7.4 De leerlingen krijgen effectieve feedback op hun leerproces. De school biedt effectief aanvullend onderwijs en ondersteuning aan leerlingen die dat nodig hebben. (basisondersteuning) De school volgt systematisch de vorderingen van de leerlingen aan de hand van genormeerde toetsen. 9.2 De school bepaalt wat de onderwijs- en ondersteuningsbehoefte is van individuele of groepen leerlingen. 9.4 De school voert de ondersteuning planmatig uit. Pagina 8 van 16

9 De school draagt bij aan een adequate overgang van (zorg)leerlingen van aanleverende en naar vervolgscholen en vervult haar rol in de zorgketen De school zorgt voor een adequate overgang van zorgleerlingen die van andere scholen komen De school zorgt voor een adequate overgang van zorgleerlingen naar andere scholen De school bereidt de leerlingen en de ouders/verzorgers voor op de vervolgopleiding/arbeidsmarkt De school vervult haar rol in de zorgketen. De school bewaakt de kwaliteit van haar opbrengsten De school evalueert systematisch de opbrengsten De school werkt doelgericht aan de kwaliteit van de opbrengsten. De school bewaakt de kwaliteit van het onderwijsproces De school evalueert systematisch het onderwijsproces De school werkt doelgericht aan de verbetering van het onderwijsproces De school borgt de kwaliteit van het onderwijsproces. De schoolleiding zorgt dat leraren kunnen presteren en zich ontwikkelen conform de visie van de school De schoolleiding stuurt via haar personeelsbeleid op het realiseren van de onderwijskundige doelen van de school. 25MG 02 VMBOK - VMBOK De opbrengsten liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie verwacht mag worden De leerlingen behalen in de onderbouw het opleidingsniveau dat mag worden verwacht De leerlingen lopen weinig vertraging op in de bovenbouw van de opleiding vmbo-k De leerlingen van de opleiding vmbo-k behalen voor het centraal examen de cijfers die mogen worden verwacht Bij de opleiding vmbo-k zijn de verschillen tussen het cijfer voor het schoolexamen en het cijfer voor het centraal examen van een aanvaardbaar niveau. Pagina 9 van 16

10 De leerlingen krijgen voldoende tijd om zich het leerstofaanbod eigen te maken De leerlingen maken efficiënt gebruik van de onderwijstijd. Het schoolklimaat is ondersteunend en gericht op een brede vorming Het schoolklimaat bevordert de verwerving van sociale en maatschappelijke competenties door leerlingen. 5.2 Alle geledingen en de randvoorwaarden binnen de school dragen bij aan het functioneren van de school als een sociale en pedagogische gemeenschap. 5.3 De beleving van het sociale klimaat en de sociale veiligheid liggen op het niveau dat mag worden verwacht. Het (vak)didactisch handelen van leraren stelt leerlingen in staat tot leren en ontwikkeling De onderwijsactiviteit heeft een doelgerichte opbouw. 7.2 De leraar geeft een begrijpelijke uitleg. 7.3 De leerlingen zijn actief betrokken. 7.4 De leerlingen krijgen effectieve feedback op hun leerproces. De school biedt effectief aanvullend onderwijs en ondersteuning aan leerlingen die dat nodig hebben. (basisondersteuning) De school volgt systematisch de vorderingen van de leerlingen aan de hand van genormeerde toetsen. 9.2 De school bepaalt wat de onderwijs- en ondersteuningsbehoefte is van individuele of groepen leerlingen. 9.4 De school voert de ondersteuning planmatig uit. De school draagt bij aan een adequate overgang van (zorg)leerlingen van aanleverende en naar vervolgscholen en vervult haar rol in de zorgketen De school zorgt voor een adequate overgang van zorgleerlingen die van andere scholen komen De school zorgt voor een adequate overgang van zorgleerlingen naar andere scholen De school bereidt de leerlingen en de ouders/verzorgers voor op de vervolgopleiding/arbeidsmarkt De school vervult haar rol in de zorgketen. Pagina 10 van 16

11 De school bewaakt de kwaliteit van haar opbrengsten De school evalueert systematisch de opbrengsten De school werkt doelgericht aan de kwaliteit van de opbrengsten. De school bewaakt de kwaliteit van het onderwijsproces De school evalueert systematisch het onderwijsproces De school werkt doelgericht aan de verbetering van het onderwijsproces De school borgt de kwaliteit van het onderwijsproces. De schoolleiding zorgt dat leraren kunnen presteren en zich ontwikkelen conform de visie van de school De schoolleiding stuurt via haar personeelsbeleid op het realiseren van de onderwijskundige doelen van de school. Nalevingsindicatoren 2013 ja nee N1 N2 N4 Door of namens het bestuur is de vastgestelde schoolgids naar de inspectie gestuurd en deze schoolgids bevat de onderzochte onderdelen (WVO, art. 24c en 24a). Door of namens het bestuur is het vastgestelde schoolplan naar de inspectie gestuurd en dit schoolplan bevat de onderzochte onderdelen (art. 24c en 24 WVO). Door of namens het bestuur zijn het Examenreglement en het PTA naar de inspectie gestuurd en deze documenten bevatten de onderzochte onderdelen (Eindexamenbesluit art. 31). N.1 N1. Toelating voortgezet onderwijs ja nee N1.1 Het bevoegd gezag baseert zijn beslissing over de toelating van leerlingen tot het eerste schooljaar op het schooladvies van de basisschool dat voor 1 maart wordt vastgesteld. N1.2 Indien het schooladvies naar aanleiding van het resultaat van de centrale eindtoets of een andere toegestane eindtoets wordt gewijzigd, dan baseert het bevoegd gezag zijn beslissing over de toelating van leerlingen tot het eerste schooljaar op dat gewijzigde schooladvies. N2. Verzuim en voortijdig schoolverlaten ja nee N2.1 De schoolgids bevat informatie over: het percentage leerlingen dat de school zonder diploma verlaat (VSV). N2.2 De schoolgids bevat informatie over: Verzuimbeleid Pagina 11 van 16

12 N3. Passend onderwijs ja nee N3.1 De schoolgids bevat informatie over: De wijze waarop de ondersteuning van leerlingen die extra ondersteuning behoeven wordt vormgegeven. N3.2 De schoolgids bevat informatie over: bij welk(e) samenwerkingsverband(en) het bevoegd gezag van de school is aangesloten. N3.3 In het schoolplan is het onderwijskundig beleid opgenomen waarbij tevens het schoolondersteuningsprofiel is betrokken (de voorzieningen die zijn getroffen voor leerlingen die extra ondersteuning behoeven). Pagina 12 van 16

13 3.3 Toelichting bij kwaliteitsprofiel Het bovenstaande algemene beeld en kwaliteitsprofiel lichten we hieronder toe. Opbrengsten De opbrengsten van alle drie de afdelingen zijn voldoende. Voor de afdelingen vmbo-k en vmbo-(g)t zijn alle vier de indicatoren positief. Dat betekent dat zowel de doorstroom in de onderbouw als in de bovenbouw voldoende zijn, dat de examencijfers bij het centraal examen voldoende zijn en dat er geen grote verschillen zijn tussen de cijfers voor het centraal examen en het schoolexamen. Voor de afdeling vmbo-b was er alleen een probleem bij de doorstroom in de bovenbouw. Uit de voorlopige cijfers van het afgelopen schooljaar blijkt dat ook bij die indicator nu een voldoende wordt gescoord. Dat wordt bovendien bevestigd door de aangepaste, vernieuwde rekenmethodiek voor de opbrengsten die vanaf komend schooljaar formeel in werking treedt. Onderwijsproces Het onderwijsproces is van voldoende kwaliteit. Bij de ondersteuning van leerlingen met een extra ondersteuningsbehoefte stellen we dat zonder een enkele aarzeling vast. Bij de kwaliteit van de lessen plaatsen we wel enkele kritische kanttekeningen. De lessen Zoals eerder opgemerkt leveren de lessen een gemengd beeld op. De praktijklessen hebben een hoge kwaliteit met korte gerichte instructies, een grote betrokkenheid van leerlingen en een intensieve en gerichte feedback op de geleverde prestaties. Bij dat laatste verdient het nog wel aanbeveling de feedback een wat breder perspectief te geven door meer dan thans de prestaties te relateren aan vooraf geformuleerde doelen, bijvoorbeeld in de vorm van competenties. Ook een deel van de theorielessen is van hoge kwaliteit. De uitleg is in het algemeen voldoende en de lestijden worden in de regel doelmatig gebruikt. Op enkele aspecten doen zich evenwel tekorten voor. De opbouw van teveel lessen is niet doelmatig. Hoewel meestal nog wel door docenten een tijdschema wordt gegeven voor het verloop van de les, krijgen de leerlingen te weinig inzicht in de inhoudelijke structuur van de les. Leerlingen hebben geen inzicht in het doel van de les en worden niet geholpen bij het reflecteren op hun eigen leervorderingen. De samenhang met andere lessen wordt door te weinig docenten geëxpliciteerd. Pagina 13 van 16

14 Een tweede element dat verbetering behoeft, is de feedback. Ook op dat punt zijn er grote verschillen. Bij teveel docenten (meer dan een kwart) is de feedback niet voldoende, ofwel omdat schriftelijk werk niet voldoende wordt nabesproken, ofwel omdat in de lessen de leerlingen onvoldoende inzicht wordt gegeven in de vraag waarom bepaalde antwoorden juist of onjuist zijn en de aandacht te weinig gericht is op de gevolgde systematiek om tot het juiste antwoord te komen. Een aspect van het didactisch handelen dat in het kader van dit onderzoek niet formeel wordt beoordeeld is de differentiatie: de afstemming van de instructie en de verwerking op verschillen tussen individuele leerlingen. Dit aspect krijgt veel aandacht in de gesprekken op school. We zien dat de school er in slaagt buiten de lessen in termen van bijvoorbeeld extra begeleidingsuren en ad hoc ondersteuning door individuele docenten inhoud te geven aan de behoefte om te differentiëren. Binnen de afzonderlijke lessen is een geslaagde differentiatie veel minder zichtbaar. Differentiatie in de instructie wordt door slechts enkele docenten systematisch toegepast. Bij de verwerking van de lesstof zien we gelukkig wel vaker aanzetten tot een geslaagde differentiatie (door inzet van andere boeken, aanvullende opdrachten en zelfs geheel eigen opdrachten) maar ook hier is nog geen sprake van een schoolbrede aanpak. Bijzondere vermelding verdient nog de onlangs ingevoerde CoCo-kaart. Met behulp van deze kaart tracht de school de leerlingen meer grip te laten krijgen op hun eigen leerproces. Leerlingen gebruiken de CoCo-kaart om eigen leerdoelen vast te leggen. Reflectie samen met de docent op het geboekte resultaat draagt bij aan een groter inzicht van de leerling op eigen mogelijkheden en versterkt de eigen verantwoordelijkheid. Dit instrument kan een belangrijk hulpmiddel worden in de verdere versterking van de differentiatie binnen de school. Ondersteuning en begeleiding, de rol van de school in de zorgketen De ondersteuning en begeleiding van zorgleerlingen is op alle onderdelen van voldoende of meer dan voldoende kwaliteit. Voor de ondersteuning en begeleiding van deze leerlingen heeft de school adequate systemen ingericht, de verschillende rollen goed gedefinieerd en de vereiste deskundigheden binnen de school gehaald. Dit alles leidt ertoe dat leerproblemen zorgvuldig in kaart worden gebracht, zowel bij de start van de leerlingen op het Commanderij College dankzij intensieve contacten met het voorafgaande onderwijs als tijdens de verdere schoolloopbaan. De leerproblemen worden vertaald in een gerichte aanpak die in handelingsplannen is vastgelegd. Deze handelingsplannen bieden voldoende houvast voor het handelen van de docenten. Er is sprake van een regelmatige voortgangsevaluatie die daadwerkelijk wordt gebruikt voor aanpassingen in de Pagina 14 van 16

15 aanpak van de ondersteuning (waar mogelijk een extensivering, waar nodig een intensivering van de zorg). Tijdens het onderzoek hebben we aan de hand van enkele concrete gevallen kunnen vaststellen dat de gevolgde aanpak vruchten afwerpt. Onvermijdelijk is het succes van het systeem afhankelijk van de kwaliteit van de betrokken personeelsleden. De mentoren spelen daarbij als poortwachter een belangrijke rol. Om die reden legt de school veel nadruk op scholing van haar docenten op het gebied van de mentorrollen en wordt de mentorrol uitdrukkelijk betrokken in functionerings- en beoordelingsgesprekken. Toch moeten we vaststellen dat niet alle mentoren even proactief hun mentortaken invullen. In incidentele gevallen worden daardoor potentiële ontwikkelingskansen van leerlingen over het hoofd gezien. De school vervult op adequate wijze haar rol in de zorgketen. Zoals hiervoor reeds opgemerkt is vooral de overdracht van leerlingen vanuit het (speciaal-) basisonderwijs goed geregeld. Ook de overstap naar het vervolgonderwijs wordt goed begeleid, zeker wanneer er sprake is van een overstap vóór afronding van de opleiding: dat wil zeggen als de leerling nog geen diploma heeft behaald. Daarbij vervult de praktijkschool onder hetzelfde bestuur een bijzondere rol. Door de geografische en bestuurlijke nabijheid van deze praktijkschool slaagt de school erin voorzieningen en deskundigheden van beide scholen te combineren in het belang van leerlingen. Zo krijgen leerlingen van de praktijkschool de kans praktijklessen te volgen op de reguliere vmbo. Kwaliteitszorg De kwaliteitszorg van de school is toereikend. De school analyseert systematisch de opbrengsten van de leerlingen. Dat gebeurt op het niveau van de school, de teams, de vaksecties en op het niveau van de individuele docenten. Op basis van haar analyses neemt de school op al deze niveaus initiatieven ter verbetering. Het resultaat hiervan is - zoals eerder beschreven- dat de opbrengsten op alle afdelingen en op alle kwaliteitsgebieden voldoende zijn. Ook het onderwijsproces wordt systematisch geanalyseerd. Daarvoor worden ondermeer tevredenheidsenquêtes ingezet en is er een auditsysteem ingericht samen met vo-scholen van andere besturen. Van groot belang zijn verder de gesprekken in het kader van het personeelsbeleid. Deze worden met grote regelmaat (tenminste tweemaal per jaar) gevoerd en worden voorafgegaan door klassenbezoeken door de betrokken teamleiders. De uitkomsten van deze gesprekken worden samen met andere signalen vertaald in ondermeer het Vmbo Pagina 15 van 16

16 Pro Jaarplan , het document waarin het meest nadrukkelijk de voornemens op het gebied van de onderwijsvernieuwing door de school zijn neergelegd. We hebben evenwel moeten vaststellen dat de huidige werkwijze nog slechts in beperkte mate heeft bijgedragen aan een gemeenschappelijk kader voor de vormgeving van het didactisch handelen. Problemen zoals hiervoor zijn geschetst bij het didactisch handelen worden naar ons oordeel mede veroorzaakt door gebrek aan gemeenschappelijk opvattingen over het didactisch handelen en een daarbij passend geheel van afspraken over dat didactisch handelen. Wel zien we dat de schoolleiding veel aandacht besteedt aan het beleid ten aanzien van de deskundigheidsontwikkeling van docenten. Met alle docenten individueel worden afspraken gemaakt over scholingstrajecten. In aanvulling daarop worden ook op school en teamniveau initiatieven genomen voor teamen schoolbrede scholingen passend bij de voornemens uit het Jaarplan. Pagina 16 van 16