Eerste werkkapitaalverzekering uitgereikt aan bankenconsortium van IHC

Transcriptie

1 Dutch State Business Nummer 2/ april Creditnotes I n formatiebulletin voor ka p i t a a l g o e d e re n e x p o rteurs, banken, inte r n a t i o n a a l o p e re rende aannemingsbedrijven en ingenieursbure a u s Landenrapport: Kenia, dekking heropend Internationale afspraken over debiteurenpremies Atradius Dutch State Business maakt lokalevalutafinanciering in Zuid-Afrikaanse rand mogelijk Eerste werkkapitaalverzekering uitgereikt aan bankenconsortium van IHC

2 Creditnotes Inhoudsopgave Hoewel bij het redigeren van Creditnotes de grootst mogelijke zorgvuldigheid wordt betracht bestaat altijd de mogelijkheid dat bepaalde informatie na verloop van tijd verouderd of niet juist meer is. Atradius is dan ook niet aansprakelijk voor de gevolgen van activiteiten die worden ondernomen op basis van deze uitgave. Landenrapport: Kenia, dekking heropend Internationale afspraken over debiteurenpremies Atradius Dutch State Business maakt lokalevalutafinanciering in Zuid-Afrikaanse rand mogelijk Ruimere acceptatie havenautoriteiten Eerste werkkapitaalverzekering uitgereikt aan bankenconsortium van IHC Introductieseminar exportkredietverzekering Seminar met Scheepsbouw Nederland Laatste nieuws Personeelswijzigingen Landenbeleid Overname van artikelen is toegestaan, mits integraal en met bronvermelding ISSN Nummer 2/ april - Pagina 2

3 Creditnotes Nummer 2/ april - Pagina 3 De politieke situatie President Kibaki en premier Odinga waren tegenstanders in de verkiezingen van december 2007 waarin etniciteit een grote rol speelde. De dominantie van de Kikuyu-stam (hiertoe behoort Kibaki) en de (vermeende) achterstelling van andere etnische groepen zoals Luo en Kalenjin was een belangrijk thema geworden. De verkiezingen ontaardden echter in grootschalig geweld. Het geweld escaleerde in de eerste maanden van 2008 in het bijzonder in de Riftvallei waar sinds de onafhankelijkheid van Kenia conflicten bestaan over de herverdeling van land. Dit gebied is het meest geschikt voor land- en tuinbouw en daarom van relatief groot economisch belang. Na de dekolonisatie is in dit gebied veel landbouwgrond vergeven aan de Kikuyu en niet aan de oorspronkelijke bewoners (o.a. Kalenjin en Luo). Na het tribale geweld in 2008 is er een regering van nationale eenheid gevormd. Deze ongemakkelijke coalitie van nationale verzoening Landenrapport: Kenia, dekking heropend heeft inmiddels een aantal crises achter de rug. Of de coalitie haar termijn tot 2012 uitzit is onzeker. President Kibaki heeft in de nieuwe regering zijn functie als staatshoofd kunnen behouden, terwijl zijn uitdager, Odinga, premier is geworden. Het kabinet van Kibaki en Odinga telt maar liefst 80 ministers en staatssecretarissen. Dit kabinet lijkt er tot nu toe niet of nauwelijks in geslaagd om Kenia s structurele problemen aan te pakken. De politieke elite in Kenia heeft een reputatie van corruptie, nepotisme en zelfverrijking en ook de huidige regering slaagt er niet in om dit beeld te veranderen. Zij is er evenmin in geslaagd om de aanstichters van het postelectorale geweld te berechten. Naar verluidt heeft een aantal leden van het nieuwe kabinet zich destijds zelfs schuldig gemaakt aan geweldsmisdrijven. Om een duurzame oplossing te vinden voor de etnische tegenstellingen waarmee Kenia kampt, zal een oplossing moeten worden gevonden voor het landverdelingsvraagstuk en zal tevens de politieke en economische positie van niet- Kikuyu s moeten worden verbeterd. Ook is een verbetering van de welvaart en bestrijding van de sterke inkomenson- Eind 2007 heeft Atradius kortstondig dekking geboden op Kenia. Het geweld dat uitbarstte na de verkiezingen in december was echter aanleiding om de dekking weer snel te staken. Kenia is sindsdien lastig te plaatsen: enerzijds is de economie redelijk sterk en biedt kansen voor Nederlandse exporteurs, anderzijds blijft op de achtergrond mogelijk hervatting van etnisch geweld een risico. Nairobi, Kenia

4 Creditnotes Nummer 2/ april - Pagina 4 gelijkheid hiervoor noodzakelijk. Indien de regering hier niet in slaagt, is hernieuwd geweld, in het bijzonder in de Riftvallei, niet uit te sluiten. De grootste politieke uitdaging op korte termijn is overigens het schrijven van een nieuwe grondwet. Deze nieuwe constitutie wordt geacht macht over te hevelen van de president naar de premier. In de context van de huidige grote coalitie is dit een uitermate netelig onderwerp, waarbij de Party of National Unity van Kibaki en de Orange Democratic Movement van Odinga lijnrecht tegenover elkaar staan. Ook binnen deze partijen is er sprake van tweespalt. Binnen de PNU heeft dit vooral betrekking op de opvolging van Kibaki na het verstrijken van zijn ambtstermijn in december Binnen de ODM speelt voornamelijk de verdeeldheid binnen deze partij Odinga parten. De economische situatie De economische situatie in Kenia is gelukkig aanzienlijk gunstiger dan de politieke. Traditioneel geldt Kenia als economisch het meest ontwikkelde land in Oost-Afrika. Zowel de private als de bancaire sector zijn voor Afrikaanse begrippen goed ontwikkeld. De effectenbeurs van Nairobi is één van de grootste van Afrika en het land telt een aantal succesvolle private ondernemingen. Het onderwijsniveau is hoog in vergelijking met de regio. Nairobi geldt als het financiële centrum van Oost-Afrika terwijl Mombasa de belangrijkste havenstad van de regio is. Kenia is tevens een geliefde bestemming voor (safari)toerisme. Desondanks is het gemiddelde inkomen per hoofd nog zeer laag ($ 800) evenals de levensverwachting (54 jaar). De zeer snelle bevolkingsgroei van 2,9% per jaar in combinatie met de grote afhankelijkheid van de zelfvoorzienende landbouw (75% van de beroepsbevolking is hierin werkzaam) stellen de Keniaanse economie voor grote uitdagingen. Ook de snelle verstedelijking heeft geleid tot grote sociale problemen in de sloppenwijken van o.a. Nairobi en Mombasa, welke een ander mogelijk risico vormen voor de politieke stabiliteit. De macro-economische indicatoren van het land zijn echter overwegend gunstig. De externe schuld is laag en de deviezenvoorraden zijn voldoende. De openbare financiën zijn in relatief geringe mate afhankelijk van ontwikkelingshulp. De periode 2005 tot 2007 werd gekenmerkt door relatief hoge economische groei, maar deze trend is sinds 2008 gebroken. De reële groei per hoofd was in 2008 en 2009 negatief en zal naar verwachting in 2010 vrijwel nul zijn. De economie is hard geraakt door het postelectorale geweld. Juist de vier belangrijke groeisectoren, tuinbouw, transport, thee en toerisme werden hard getroffen door de politieke crisis. De mondiale crisis die kort erna uitbrak belemmerde economisch herstel. De tweede helft van 2009 was er ook nog sprake van extreme droogte waardoor landbouw en veeteelt zwaar zijn getroffen. Deze economische schokken leidden ertoe dat Kenia in mei van 2009 een verzoek deed bij het IMF om gebruik te maken van de Exogenous Shock Facility (ESF). Kenia kreeg toegang tot een noodkrediet van $ 207 miljoen. Het IMF is redelijk positief over Kenia s economische vorderingen en daarom zijn nieuwe IMF kredietuitkeringen (indien nodig) waarschijnlijk. Uiteindelijk zijn gedurende 2009 de deviezenreserves overigens met $ 680 miljoen gegroeid, dankzij massale instroom van buitenlands krediet. Naar verwachting zal 2010 een kleinere financieringsbehoefte van $ 2,3 miljard laten zien, dankzij dalende importen. De financiering hiervan zal gemakkelijker worden door hogere buitenlandse directe investeringen. Er is sprake van een redelijke externe solvabiliteit en liquiditeit. Ook volgens een studie van het IMF is de Keniaanse externe schuld te handhaven. Het grootste risico is echter een scherpe depreciatie van de munt. Daarnaast genereert Kenia een tekort op de overheidsbegroting en tevens op de lopende rekening. Door de economische stagnatie staan de inkomsten van de overheid onder druk, terwijl de kosten oplopen. De uitbreiding van de centrale overheid (salarissen van overheidsfunctionarissen in Kenia behoren tot de hoogste ter wereld), voedselprogramma s als gevolg van de droogte, herstel van schade na het tribale geweld en de instelling van onderzoekscommissies doen de overheidsuitgaven fors toenemen. De lopende rekening is zwak als gevolg van het effect van de politieke onrust op de exportsectoren (tuinbouw, toerisme) en de wereldwijde recessie (private transfers en opnieuw toerisme). De recente prijsstijging van agrarische producten (waaronder thee en koffie) en de sterke afname van de invoer heeft in 2010 een gunstig effect op de handelsbalans, maar is vermoedelijk niet van lange duur. Tevens heeft het toerisme zich redelijk veerkrachtig hersteld, maar is nog niet terug op het niveau van Deze sector blijft gevoelig voor eventuele negatieve politieke ontwikkelingen. Atradius heeft op grond van de relatief gunstige economische indicatoren besloten om de EKV dekking op Kenia te heropenen. Het beleid is als volgt: Onvoorwaardelijke zekerheidseis in de vorm van een garantie van de centrale overheid, een onherroepelijk accreditief of bankgarantie Landenplafond van 150 miljoen Uitvoering van werken langer dan 12 maanden in de Riftvallei is uitgesloten van dekking Voor investeringsverzekeringen is de Riftvallei uitgesloten van dekking Wilt u meer informatie over dit onderwerp dan kunt u contact opnemen met Marijn Kastelein, Economist op telnr of per marijn.kastelein@atradius.com.

5 Nummer 2/ april - Pagina 5 Creditnotes In de vorige Creditnotes hadden wij reeds aangekondigd dat er in OESO-verband een internationaal akkoord is gesloten over debiteurenpremies voor transacties met een krediettermijn van twee jaar en langer. In dit artikel gaan wij in op wat dit op termijn voor u zal betekenen. Sinds 1997 zijn er binnen de OESO afspraken over minimum premies voor de verschillende landencategorieën, de zgn. minimum premium rates. De minimum premies reflecteren het politieke risico dat gelopen wordt op een bepaald land. In de praktijk wordt dat dan ook vrijwel altijd in rekening gebracht voor transacties en leningen met het Ministerie van Financiën of de Centrale Bank als debiteur of garant. Ondanks die afspraken bleek in de praktijk dat de premies tussen de verschillende staatskredietverzekeraars enorm uiteenliepen bij debiteuren anders dan de centrale overheid of monetaire autoriteit. Dit verstoort uiteraard het gelijke speelveld tussen exporteurs. Vandaar dat, op initiatief van Nederland, in 2002 begonnen is met het maken van afspraken over debiteurenpremies. Na een onderbreking van anderhalf jaar in 2006 en 2007, heeft dit uiteindelijk in februari van dit jaar geleid tot een akkoord. De afspraken zullen per 1 september 2011 ingaan, maar wij willen u vast op de hoogte brengen van de belangrijkste uitgangspunten. De afspraken bestaan uit twee onderdelen: premies voor exporttransacties in de hoge- inkomenslanden en premies voor transacties in de landen in landenklassen 1 t/m 7. Uitgangspunt voor de debiteuren in de landenklassen 1-7 is een systeem van rating van de debiteuren in een van 7 beschikbare ratingcategorieën, die alle een kwalitatieve omschrijving hebben, zoals bij de rating agencies gebruikelijk is. Daarop zijn twee uitzonderingen: Projectfinancieringtransacties, en De minimis transacties (minder dan 5 mln. SDR (=ongeveer EUR 6 mln.)) Deze laatste soort transacties worden pas geclassificeerd als alle zekerheden bekend zijn en worden dus per transactie geclassificeerd. Nieuw is daarbij een categorie voor debiteuren die een betere kredietbeoordeling hebben dan het land waar zij gevestigd zijn. Een uitgebreid systeem van transparantie tussen staatskredietverzekeraars moet zorgen voor de nodige discipline bij het indelen van de debiteuren in de verschillende risicocategorieën. Uiteraard zal dit gevolgen hebben voor het premiesysteem zoals wij dat op dit moment in Nederland hanteren. Het zal meer mogelijkheden geven om risico s adequaat te prijzen. Daarbij ligt het niet in de lijn der verwachting dat er gemiddeld genomen meer premie zal worden betaald. De premies voor exportkredieten op centrale overheden zullen over het algemeen iets lager liggen dan de minimum premies op dit moment. De meer risicovolle transacties op particuliere debiteuren (en met name in de betere landen) zullen echter hoger geprijsd gaan worden. De premies in de hoge-inkomenslanden worden - voor zover beschikbaar - op marktpremies gebaseerd, waarbij de gebruikelijke indicatoren voor marktprijzen worden gehanteerd, zoals de prijs van het ongedekte deel van een lening, de prijs van Credit Default Swaps van de debiteur in kwestie of, als die er niet zijn, indices daarvan, prijzen van obligaties van de debiteuren, of van bedrijven in dezelfde sector en met dezelfde rating. De implementatie van de afspraken over de risicoanalyse en tarifering, de nadere afspraken over de invulling van de benodigde transparantie, en ook de benodigde interne aanpassingen van ons premiemodel zullen nog de enige tijd vergen. Wij zullen u op de hoogte houden. Wilt u mee informatie over dit onderwerp dan kunt u contact opnemen met Bert de Jongh, International Affairs & Insurance Specialist op telnr of per bert.de.jongh@atradius.com. Internationale afspraken over debiteurenpremies

6 Creditnotes Nummer 2/ april - Pagina 6 Om de transportinfrastructuur in Zuid-Afrika te moderniseren heeft Transnet Ltd (hierna Transnet) een 5-jarig investeringsprogramma van Rand 80,3 miljard (circa Eur 6,5 miljard) opgesteld. Dit investeringsplan is belangrijk voor zowel de economische ontwikkeling van Transnet zelf, als het land Zuid-Afrika in zijn geheel. Zuid-Afrika is weliswaar een belangrijk handels- en transportcentrum voor een groot deel van Afrika, maar gedurende lange tijd heeft de overheid weinig geïnvesteerd in haar transportinfrastructuur. Om het investeringsplan te bewerkstelligen zal Transnet een groot gedeelte van de benodigde financiering uit de markt ophalen door middel van een Domestic Medium Term Note programma. Daarnaast zal een fors gedeelte van de financiering komen van door exportkredietverze- Atradius maakt lokalevalutafinanciering in Zuid-Afrikaanse rand mogelijk keraars ( ECA ) gedekte leningen. Voor het rond krijgen van deze ECAgedekte leningen heeft Transnet als adviseur een internationale bank aangewezen. De bank arrangeert deze leningen onder een paraplufaciliteit, waarbij verschillende exportkredietverzekeraars zijn betrokken. Het bijzondere aan de door de ECA s gedekte leningen is dat trekkingen plaatsvinden in harde valuta waarmee de exporteurs worden betaald maar dat de terugbetalingen op de leningen in Zuid-Afrikaanse rand geschieden. Dit noemen wij een lokalevalutafinanciering. Voor de acceptatie van dekking van een lokalevalutafinanciering gelden in aanvulling op de reguliere voorwaarden nog diverse aanvullingen, welke zijn beschreven in eerdere edities van Creditnotes van mei en november Het meest opvallende aspect aan deze aanvraag voor dekking van de Deal of the year van Global Trade Review Eind vorig jaar heeft een internationale bank de eerste polis overhandigd gekregen ter verzekering van de betalingsrisico s die zijn verbonden aan een lening in Zuid-Afrikaanse rand. Het gaat om een lening die verstrekt is aan Transnet Ltd, de overkoepelende nationale transportmaatschappij van Zuid-Afrika, voor de aanschaf van een sleephopperzuiger. De sleephopperzuiger wordt in Nederland gebouwd door IHC Merwede. lokalevalutafinanciering was het verzoek van de bank om een bijzondere vorm van de zogenaamde conversieclausule te mogen opnemen. De financierende bank neemt een conversieclausule in de leningdocumentatie op als bescherming tegen koersdalingen van de betreffende lokale valuta ten opzichte van een harde valuta. De leningnemer heeft immers het recht om gedurende de looptijd van de lening haar terugbetalings- en renteverplichtingen in lokale valuta te voldoen. De bank is daarmee akkoord en beschermt zich tegen het risico van koersdalingen op basis van het afgesproken terugbetalingsschema. Er kan echter een probleem ontstaan als er wijzigingen optreden in dat afgesproken schema. Dit is bijvoorbeeld het geval als de leningnemer op de afgesproken momenten niet in staat is om terug te betalen: er is dan sprake van een default. De door de bank gebruikte beschermingsconstructie is dan niet meer toereikend. De conversieclausule voorziet erin dat in geval van zo n default situatie de vordering niet meer in de lokale valuta, maar in een harde valuta moet worden terugbetaald. Het koersrisico komt daarmee weer bij de leningnemer te liggen. De meest gebruikelijke vorm van deze conversieclausule is dat in geval van een default situatie in één keer alle nog verschuldigde termijnen betaalbaar worden in de harde valuta. Internationaal heet deze clausule de crystallisation clause. Tewaterlating Island Wana

7 Nummer 2/ april - Pagina 7 Inleiding Mede naar aanleiding van besprekingen met exporteurs hebben wij, in overleg met de Staat, nader gekeken of de acceptatie van havenautoriteiten versoepeld kan worden. Dit geldt vooral voor landen waar wij geen dekking op bieden of waar beleid niet toereikend is om dekking voor de specifieke transactie te kunnen verlenen. In de ogen van de exporteurs zouden havenautoriteiten buiten het reguliere beleid kunnen vallen met als voornaamste argument dat havenautoriteiten eigen inkomsten genereren in harde valuta. Algemene ervaringen van klanten Atradius Dutch State Business heeft een aantal klanten die veel met havenautoriteiten te maken hebben, gevraagd wat hun ervaringen zijn met betrekking tot de acceptatie van havenautoriteiten op landen waarop geen, of voor havenautoriteiten toereikende dekking wordt geboden. Over het algemeen zijn exporteurs redelijk goed op de hoogte van het landenbeleid en als het voorkomt dat de exporteur in kwestie een potentiële transactie op een land heeft waar geen dekking op geboden wordt, dan wordt vaak in samenwerking met de account manager naar een oplossing gezocht. Huidige situatie en vaststelling nieuw beleid Havenautoriteiten zijn voor veel landen bronnen van harde valutainkomsten, aangezien havengelden gewoonlijk in harde valuta dienen te worden betaald. Veronderstellend dat de meeste overheden het belang van een goed functionerende haven inzien, is de kans minder groot dat overheden havenautoriteiten zullen leegtrekken zodat hun betalingscapaciteit wordt aangetast. De ervaring die Atradius Dutch State Business heeft opgedaan in de afgelopen jaren op havenautoriteiten is over het algemeen positief. Om die reden zullen er vanaf nu de volgende wijzigingen in het landenbeleid met betrekking havenautoriteiten worden doorgevoerd: Voor landen waarvoor een onvoorwaardelijke zekerheidseis van kracht is en waar SIF (Structured Insurance Facility) mogelijk is, zal het vanaf nu mogelijk zijn om op case-by-case basis van de geldende onvoorwaardelijke zekerheidseis af te kunnen zien. Voor landen waarop de reguliere EKV niet beschikbaar is, maar SIF wel mogelijk is, kan voor havenautoriteiten een uitzondering worden gemaakt; op een havenautoriteit geldt een transactielimiet van EUR 30 miljoen (Maximale Schadevergoeding) in plaats van de reguliere transactielimiet van EUR 15 miljoen. De totale capaciteit van de SIF wordt opgehoogd van EUR 100 miljoen naar EUR 200 miljoen. Ter compensatie wordt de totale capaciteit van verzekeringen gerelateerd aan ORIO-projecten verlaagd van EUR 600 miljoen naar EUR 500 miljoen. Wij vertouwen erop dat wij met deze verruiming van dekkingsmogelijkheden op havenautoriteiten Nederlandse exporteurs en aannemers nog beter van dienst te kunnen zijn. Wilt u meer informatie over dit onderwerp dan kunt u contact opnemen met Rogier Lammers, Account Manager, Rogier.lammers@atradius.com, tel nr Ruimere acceptatie van havenautoriteiten De bank heeft ons verzocht om de conversieclausule zo aan te passen dat er bij default niet in één keer een serie harde valuta vorderingen ontstaat maar beetje bij beetje. Conversie vindt dan pas plaats per elk oorspronkelijk overeengekomen terugbetalingsmoment, ook als op voorhand al duidelijk is dat er nog steeds sprake zal zijn van een default situatie. Dit wordt internationaal crystallisation on an instalmentbase genoemd. De Zuid-Afrikaanse boekhoudregels liggen aan dit verzoek ten grondslag. Door akkoord te gaan met het opnemen van zo n aangepaste conversieclausule heeft Atradius Transnet en de bank kunnen helpen om een zo passend mogelijke financiering rond te krijgen. De bij IHC Merwede aangekochte sleephopperzuiger zal door Transnet met name in de haven van Durban worden ingezet. IHC Merwede is wereldmarktleider op het gebied van het ontwerpen en bouwen van standaard baggerschepen en baggerschepen op maat. IHC Merwede krijgt in deze transactie contant in euro s betaald, waarna de betalingen worden getrokken uit de lokalevalutafinanciering. IHC Merwede heeft voor de bouw en levering van de sleephopperzuiger een kapitaalgoederenpolis bij ons afgenomen. Voor Atradius is het de eerste verzekering voor een lokale valuta financiering in Zuid-Afrikaanse rand. Reden voor gepaste trots, want ook wereldwijd gezien is dit een bijzondere gebeurtenis. De ECA-paraplufaciliteit voor Transnet is bekroond met een deal of the year award van Global Trade Review (het trade finance tijdschrift van Exporta Publishing & Events Ltd). Mocht u vragen hebben over dekking van lokalevalutafinanciering, dan kunt u contact opnemen met Marieke Nes, Account Manager, tel of mail naar marieke.nes@atradius.com.

8 Creditnotes Eerste werkkapitaalverzekering uitgereikt aan bankenconsortium van IHC Dinsdag 16 maart jl. is de eerste werkkapitaalpolis op de werf van IHC door Johan Schrijver, directeur van Atradius Dutch Business, aan Harry Weinands, Senior Vice President van Rabobank International, uitgereikt. Rabobank nam de polis in ontvangst als agent van het bankenconsortium van IHC, waar tevens Royal Bank of Scotland, Commerzbank en ING deel van uitmaken. Werkkapitaaldekking is per 1 september 2009 gelanceerd als maatregel tegen de liquiditeitscrisis. De polis is ontwikkeld in nauw overleg tussen het Ministerie van Financiën, het Ministerie van Economisch Zaken, exporteurs, banken en Atradius Dutch State Business. Exporteurs hebben te kennen gegeven dat de financiering van orders moeilijk of geheel niet tot stand komt doordat de marktomstandigheden vanwege de kredietcrisis aanzienlijk zijn verzwaard. Daarbij komt dat het huidige economische klimaat afnemers in staat stelt om voor hen betere betalingsvoorwaarden af te spreken. Ondernemingen zoals IHC merken dat er een verschuiving heeft plaatsgevonden van milestone-betalingen tijdens de bouw, waardoor weinig of geen werkkapitaalfinanciering nodig is, naar een slotbetaling bij levering. Gunstig voor de afnemer, maar niet voor de scheepswerf die daarmee zelf de kosten tijdens de bouw moet voorschieten. Tewaterlating van de Seven Pacific Bij werkkapitaalfinanciering gaat het om een lening die een bank verstrekt aan een Nederlands bedrijf ter voorfinanciering van een exportovereenkomst voor de levering van kapitaalgoederen, diensten of de uitvoering van een aannemingswerk in het buitenland. De banken zijn onder de polis verzekerd tegen het risico dat de exporteur het werkkapitaal niet kan terugbetalen. De polis maakt het de banken gemakkelijker financiering ter beschikking te stellen en dat helpt exporteurs grote exportorders voor te financieren. Als banken zich kunnen verzekeren, worden de lijnen van de exporteur ontlast, waardoor de liquiditeit van de exporteur op peil blijft. Voor IHC betekent afgifte van de polis dat zij de financiering van een grote order uit het buitenland heeft veiliggesteld. Als uitgangspunt voor de werkkapitaaldekking geldt dat de onderliggende exporttransactie moet voldoen aan de voorwaarden voor dekking bij Atradius Dutch State Business voor rekening en risico van de Staat. Mocht u vragen hebben over dekking van werkkapitaal, dan kunt u contact opnemen met Marieke Nes Account Manager, tel of mail naar marieke.nes@atradius.com. Nummer 2/ april - Pagina 8

9 O n d e rte kening werkkapitaalpolis; v. l. n. r. G. Hamers I H C, J. Schrijver A t ra d i u s, H. Weinands R a b o b a n k, A. Hermans R B S, H. Haaima C o m m e r z b a n k, P. Baan I N G.

10 Creditnotes Nummer 2/ april - Pagina uur Ontvangst uur Welkom door Damen Shipyards Group Rik van Prooijen (Voorzitter Stuurgroep Subsidies & Financiering Scheepsbouw Nederland) uur Scheepsbouw en het belang van financiering Sjef van Dooremalen (Voorzitter - Scheepsbouw Nederland) uur Garantieregeling Scheepsnieuwbouwfinanciering Marcel Musters (Projectadviseur Unit Internationale Financiering - Agentschap NL) uur Kredietverzekering scheepsbouw in wereldperspectief Johan Schrijver (Directeur - Atradius Dutch State Business) uur Exportkredietverzekering & garanties namens de Nederlandse overheid Vinco David (Hoofd International Relations, Development & Marketing - Atradius Dutch State Business) uur Koffie break uur Willekeurige afschrijving Johan Wagelaar (Senior Consultant - PricewaterhouseCoopers) uur Garantie Ondernemingsfinanciering & Groeifaciliteit Hans Scholten (Senior Adviseur Garantie Ondernemingsfinanciering - Agentschap NL) uur Samenvatting Hans Scholten (Senior Adviseur Garantie Ondernemingsfinanciering - Agentschap NL) uur Rondleiding bij Damen Shipyards uur Netwerkgelegenheid Thema bespreek uw financieringsmogelijkheden met diverse financiële dienstverleners en Agentschap NL uur Einde programma Locatie Damen Shipyards Group Avelingen West MS Gorinchem tel. (0183) Aanmelden U kunt zich tot 28 mei 2010 aanmelden via (-> activiteiten). Na aanmelding ontvangt u per een bevestiging en routebeschrijving. Seminar met Scheepsbouw Nederland Op 4 juni a.s. vanaf uur organiseert Scheepsbouw Nederland samen met Atradius Dutch State Business en het ministerie van Economische Zaken een seminar over de financieringsmogelijkheden in de scheepsbouw. Het seminar zal plaatsvinden bij de Damen Shipyard Group in Gorinchem. Ondernemingen uit de branche zullen een uitnodiging ontvangen. Hieronder vindt u het programma. Introductieseminar middellange exportkredietverzekering Op dinsdag 1 juni a.s. organiseert Atradius Dutch State Business een introductieseminar over middellange exportkredietverzekering. Dit seminar, dat plaats zal vinden op ons kantoor aan de David Ricardostraat 1 te Amsterdam, zal een hele dag beslaan en is bestemd voor (nieuwe) medewerkers van bestaande én nieuwe exporterende klanten, die via hun werk te maken hebben met middellange exportkredietverzekering. Tijdens deze dag zullen aspecten van het middellange kredietverzekeringsbedrijf, zoals onze producten, acceptatie van aanvragen, afhandeling van schade en het landenbeleid aan bod komen. Tevens wordt de praktijk van acceptatie toegelicht in de vorm van een case. Het seminar begint om uur en eindigt omstreeks uur. Indien u zichzelf of collega s wilt opgeven, dan kunt u een sturen naar onderstaand adres. Ongeveer een week voor aanvang ontvangt u een bevestiging met het programma en de routebeschrijving. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Monique Duns op telnr of per monique.duns@atradius.com

11 Creditnotes Laatste Nieuws Wijzigingen landenbeleid Atradius Dutch State Business Ten opzichte van de vorige uitgave van Creditnotes is het beleid op de volgende landen gewijzigd: Mali Hervatting dekkingsmogelijkheden Huidig beleid: Er is een absoluut landenplafond van 1000 mln euro van kracht Het signaleringsplafond is 100 mln euro Er geldt een voorwaardelijke zekerheidseis in de vorm van een centrale overheidsgarantie Voor publieke kopers is een minimale concessionaliteit van 35% vereist Landenklasse 6 Wijziging OESO-landenklassen In OESO-verband zijn de volgende landenklassen gewijzigd: Bahrein: 3 (was: 2) Indonesië: 4 (was: 5) Jemen: 7 (was: 6) VAE: 3 (was: 2) Kenia Hervatting dekkingsmogelijkheden Huidig beleid: Het landenplafond is 150 mln euro Er geldt een onvoorwaardelijke zekerheidseis in de vorm van een onherroepelijk accreditief, bankgarantie dan wel een centrale overheidsgarantie Landenklasse 6 Turkmenistan De mogelijkheden onder de SIF-faciliteit worden verruimd: de SIF-wordt ook opengesteld voor publieke entiteiten, met name voor deviezengenererende projecten in de olie- en gassector Landenklasse 6 Vietnam Verhoging signaleringsplafond van 500 mln euro naar 1150 mln euro Huidig beleid: Er is een absoluut landenplafond van 1500 mln euro van kracht Het signaleringsplafond is 1150 mln euro Er geldt een onvoorwaardelijke zekerheidseis in de vorm van een onherroepelijk accreditief, bankgarantie danwel een centrale overheidsgarantie Landenklasse 5 Personeelswijzigingen Suzanne Maugenst heeft, na ruim een jaar werkzaam te zijn geweest als underwriter bij Atradius Dutch State Business, besloten haar carrière buiten het bedrijf voort te zetten. Nummer 2/ april - Pagina 11

12 Landenbeleid voor ééntransactiepolissen ATRADIUS DUTCH STATE BUSINESS Situatie 10 april 2010 A t radius Dutch State Business verzeke rt in samenwerking met de Nederlandse Staat b e t a l i n g s r i s i co s verbonden aan transacties van ondernemingen met buite n l a n d s e afnemers. Voor inlichtingen over het landenbeleid kunt u zich wenden tot Jan Hoens, A fdeling Economic Re s e a rch, Postbus 8982, 1006 JD A m s te rdam, te l e fo o n ; telefax of jan.hoens@atra d i u s. com, of tot uw acco u n t m a n a g e r. U kunt ook kijken op www. a t ra d i u s d u t c h s t a te b u s i n e s s. n l Deze informatie bevat slechts algemene richtlijnen over het A t radius Dutch State Business landenbeleid in een geco m p r i m e e rde vorm en is met de gro o t s te zorg v u ldigheid samengesteld. Het is mogelijk dat er veranderingen hebben plaatsgevonden na publicatie. A t radius Dutch State Business aanvaardt geen enkele aanspra ke l i j kheid voor eventuele fo u ten. Onze aanspra kelijkheid beperkt zich tot de verplichtingen die voortvloeien uit onze verzekeringspolissen. Middellang landenbeleid Het beleid is van toepassing op bij de Nederlandse Staat herv e r z e ke rd e é é n t ransactiepolissen met een kre d i e t termijn van langer dan 12 maanden, alsmede co n t a n te aannemingswerken met een uitvoeringsduur langer dan 12 maanden. In geval van verzekering van middellang krediet geldt een landenplafond. Het landenp l a fond is het theoretisch maximum dat de Staat in dekking wil nemen op een land. In praktijk kunnen er allerlei specifieke omstandigheden zijn waarom besloten word t om dit landenplafond niet volledig op te vullen. Zo geldt voor ieder land waarv o o r een landenplafond is vastgesteld een signaleringsplafond. Zo d ra het obligo op een land het signaleringsplafond bereikt, wordt samen met de Nederlandse Staat bezien of en hoe het landenplafond verder opgevuld kan worden. Ook wordt aangegeven welk gedeelte van het landenplafond reeds benut is (exclusief in behandeling zijnde aanvragen). Tevens zijn de middellange landenklassen vermeld voor het politieke r i s i co, van 0 (zeer goed) tot en met 7 (slecht). De landenklasse is medebepalend voor de hoogte van de middellange premie en de hoogte van het landenplafond. Op landen voorzien van een (*) is sinds de datum van de voora fgaande publicatie van dit overzicht het beleid opnieuw vastgesteld. Dit hoeft niet noodzake l i j ke rwijs te b e te kenen dat het beleid dan is gewijzigd. N a d e re informatie en uitleg van begrippen kunt u vinden op www. a t ra d i u s d u t c h s t a te b u s i n e s s. n l Le g e n d a 1. Geen beperkingen Het maximaal gedekte percentage bedraagt 95 voor co m m e rciële en 98 voor politieke risico s. In principe worden geen aanvullende zekerheden verlangd. 2. Vo o rw a a rd e l i j ke zekerheidseis Uitgangspunt is dat een zekerheidseis wordt verlangd onherroepelijk acc reditief (ILC), bankg a rantie danwel overheidsgarantie. Indien uit zeer goede re ce n te informatie blijkt dat het om een financieel ste r ke debiteur gaat, kan mogelijk ontheffing van de zekerheidseis worden verleend. 3. O n v o o rw a a rd e l i j ke zekerheidseis O n h e r roepelijk acc reditief (ILC), bankg a rantie danwel overheidsgarantie. Hiervan wordt niet a fg e w e ken. De precieze invulling van deze voorw a a rde staat per land vermeld op www. a t ra d i u s d u t c h s t a te b u s i n e s s. n l D e f i n i t i e s Absoluut landenplafo n d Het absolute landenplafond is het harde plafond dat de maximale exposure aangeeft voor een land. Dit absolute plafond mag in principe niet worden overschreden, tenzij door de Ministe r van Financiën in overleg met de Staatssecretaris van Economische Za ken wordt besloten dat dit wel is toegestaan. In dat laatste geval zal een premieopslag van 10% van de landenco m p onent kre d i e t r i s i co p remie in re kening worden gebra c h t. S i g n a l e r i n g s p l a fo n d s Wanneer door de acceptatie van een zaak het signaleringsplafond * wordt overschreden zal het landenbeleid opnieuw worden bezien. De Minister van Financiën besluit, na advisering van de Commissie Advisering Risicobeheer**, tegen welke voorw a a rden re s te rende capaciteit ka n w o rden geboden. In geval van aanhoudende gro te politieke en/of economische risico s ka n w o rden besloten deze capaciteit niet te bieden. Andersom kan bij ongewijzigde of verbete rd e omstandigheden capaciteit tegen de reeds geldende voorw a a rden worden geboden. D e k k i n g s a d v i e s s i t u a t i e Een dekkingsadviessituatie ontstaat door capacite i t s g e b rek op een bepaald land. Een dekkingsadvies is geen verplichting voor de staat om een verzekering af te geven. Het is alleen een v e r z e ke r i n g s technische beoordeling van een transactie. Indien op een later tijdstip weer ruimte ontstaat, zal de transactie opnieuw beoordeeld worden tegen de dan geldende voorw a a rd e n, v o o rdat eventueel een polis zal worden uitgere i k t. Te ke n c l a u s u l e Een te kenclausule bij een nog niet gete kend co n t ract houdt in dat de verzeke rde het co n t ra c t niet mag te kenen voordat schrifte l i j ke goedkeuring van A t radius Dutch State Business is verk regen. Een te kenclausule bij een gete kend co n t ract dat nog niet in werking is getreden en w a a rvoor een handeling van de verzeke rde noodzakelijk is, houdt in dat deze handeling niet mag worden verricht dan na schrifte l i j ke goedkeuring van A t radius Dutch State Business. 4. Van geval tot geval beoord e l i n g I e d e re transactie wordt per geval door A t radius Dutch State Business op verzeke r i n g s m o g e l i j kheid beoord e e l d. 5. Geen dekking Onder de re g u l i e re export k re d i e t v e r z e ke r i n g s f a c i l i teit is geen dekking mogelijk. Onder speciale facilite i ten, zoals ORIO en SIF, zijn onder strikte condities dekkingsmogelijkheden beschikb a a r. Ook voor ko rtlopende co n t a n te zaken zijn uitzonderingen mogelijk. Re s t r i c t i e s a. g e re d u ce e rd gedekt perce n t a g e b verlengde wachtte r m i j n c. speciale voorw a a rden, raadpleeg uw acco u n t m a n a g e r d. dekking opgeschort d a dekkingsadviessituatie t c te kenclausule D S A / D S F Nederland onderschrijft de IMF/We reldbank uitgangspunten ten aanzien van de schuldhoudbaarheid van ontwikkelingslanden (Debt Sustainability Analysis, Debt Sustainability F ramework). Dit bete kent dat overheidskopers in deze landen slechts onder beperkende voorw a a rden (de co n ce s s i o n a l i teitseis en good governance - to e t s ) nieuwe schulden mogen aangaan. In de kolom DSA/DSF is aangegeven hoe groot deze co n ce s s i o n a l i teit dient te zijn indien het niet-schenkingsdeel verzekerbaar is. Neem voor alle zaken waar de kolom DSA/DSF gevuld is contact op met uw acco u n t m a n a g e r, want er zijn uitzonderingen op de co n ce s s i on a l i teitseis mogelijk. S t r u c t u red Insura n ce Facility (SIF) Indien de re g u l i e re EKV geen dekkingsmogelijkheden biedt op een land, kan onder strikte v o o rw a a rden gebruik gemaakt worden van de Structured Insura n ce Facility (SIF). Hierbij w o rden transacties op part i c u l i e re kopers en part i c u l i e re banken dusdanig gestructure e rd dat zij zich kunnen onttre k ken aan de risico s die aanleiding zijn om geen re g u l i e re EKV te kunnen bieden. Vo o rw a a rden: Totaal limiet faciliteit 100 mln euro, limiet van 30 mln euro per land en t ransactielimiet van 15 mln euro. Ja: part. ko p e r s / b a n ken in beginsel mogelijk Ja*: mits part. ko p e r s / b a n ken deviezen genere re n d * Relevant voor het bepalen van de overschrijding is het maximum-schade bedrag, niet het co n t ra c t b e d ra g * * De leden van de deze commissie zijn verte g e n w o o rdigers van het Ministerie van Financiën, A t radius Dutch State Business, het Ministerie van Economische Za ken en het Ministerie van Buitenlandse Za ke n. LAND beleid restricties landen landenplafond signalerings- benut DSA/DSF SIF klasse (mln euro) plafond (mln euro) (mln euro) per Afghanistan 5 7 Albanië Algerije 2, Andorra 4 0 Angola* 3, contante zaken olie/gas: J, 35% Anguilla 4 6 Antigua en Barbuda 5 6 Ja Argentinië 4, alleen part. kopers Armenië 5 6 J, 35% Ja Aruba* Australië 1 0 Azerbeidzjan 2, Azoren 1 0 Bahama s Bahrein* Bangladesh Barbados* België 1 0 Belize 5 6 Ja* Benin 5 6 J, 35% Ja Bermuda 4 2 Bhoutan Boeroendi 5 7 Nummer 2/ april - Pagina 12