Studiedag Cogen Vlaanderen & SGF. 29/2/2012 Hasselt

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Studiedag Cogen Vlaanderen & SGF. 29/2/2012 Hasselt"

Transcriptie

1 Slimme netten in de praktijk Studiedag Cogen Vlaanderen & SGF Slimme netten en WKK: uitdagingen en opportuniteiten 29/2/2012 Hasselt

2 Probleem 1. Stijgende behoefte aan primaire energie 2. Eindigheid & CO 2-uitstoot van fossiele brandstoffen Oplossingen 1. Rationeel EnergieGebruik 2. Energieproductietechnieken verbeteren 3. Inzet van hernieuwbare energie en biomassa elektrificatie van transport & warmte-en koudetoepassingen EVs & WPs Randvoorwaarden 1. Leveringszekerheid & power quality 2. Liberalisering v/d elektriciteitsmarkt

3 3 INHOUD 1. Kenmerken van hernieuwbare bronnen 1.1 Gelijktijdigheidsfactor 1.2 Gebruiksduur Productiepatroon t 1.4 HEB vergt andere aanpak 2. Aansluitbaarheid id HB & nieuwe technologieën 3. Slimme netten 4. INFRAX concreet

4 1. Kenmerken van hernieuwbare bronnen 1.1 Gelijktijdigheidsfactor afname 4 Formule van Rusck: S max n n S max 1 g 1 g n Gelijktijdigheidsfactor G G=1 G=0.35 G=0.29 G=0.26

5 1. Kenmerken van hernieuwbare bronnen 1.1 Gelijktijdigheidsfactor HEB 5 Gelijktijdigheidsfactor lokaal bekeken = 1 Bij zonne-energie sterke correlatie met moment van lage afname. (zon- en feestdagen) 1. Kenmerken van hernieuwbare bronnen 1.2 Gebruiksduur HEB Gebruiksduur = aantal vollasturen die evenveel energie leveren als de jaarproductie v/d installatie. Windturbine = ± 2200 uren/jaar PV-installatie = ± 850 uren/jaar WKK-installatie = > 4000 uren/jaar basiscentrale = ± 8760 uren/jaar

6 1. Kenmerken van hernieuwbare bronnen 1.3 Productiepatroon In vergelijking met klassieke centrales, vertonen de meeste hernieuwbare energie producties een fluctuerend productiepatroon dat nauwelijks controleerbaar is. windmolens / zonnepanelen / warmtegestuurde WKK Afname en hernieuwbare productie lopen niet synchroon 6 kwh Productie Afname maand

7 1 Kenmerken van hernieuwbare bronnen 1.4 Integratie HB vergt andere aanpak 7 Hernieuwbare energiebronnen worden hoofdzakelijk geconnecteerd in het distributienet Gelijktijdigheid van afname en productie verschillen. Wat voor afname kan, kan niet voor injectie. Vroeger: productie volgt de vraag Nu & toekomst: vraag moet alsmaar meer de productie volgen Verschil tussen vraag en aanbod moet opgevangen g door opslag. Balancing van productie en afname wordt moeilijker. Balancing services worden niet alleen meer door grote centrales op het HS-net maar ook door bv. regelbare WKK-eenheden en in de toekomst door vraagsturing g geleverd vanuit de distributienetten.

8 8 INHOUD 1. Kenmerken van hernieuwbare bronnen 2. Aansluitbaarheid HB & nieuwe technologieën 2.1 Dimensionering van de huidige netten 2.2 Beschikbaarheid aansluitcapaciteit 2.3 Spanningsprobleem 2.4 Analogie met andere netwerken 2.5 Aanpak verkeer 3. Slimme netten 4. INFRAX concreet

9 2. Aansluitbaarheid HB & nieuwe technologieën 21Di 2.1 Dimensionering i i v/d /dh huidige netten 9 HS net: Permanent geëxploiteerd in n-1 Gedimensioneerd op gelijktijdigheid 1 MS net: Zelden constaints Verschakelbare n-1 Gedimensioneerd op gelijktijdigheid 0,8 LS net: constraint = overbelasting: weg te werken in minuteninterval Geen redundantie Gedimensioneerd op gelijktijdigheid 0,2-0,3 lokaal sterk verschillende capaciteit constraint = overspanning: ogenblikkelijk weg te werken

10 2. Aansluitbaarheid HB & nieuwe technologieën 23S 2.3 Spanningsprobleem 10 Spanning 110% 100% 90% Blauwe curve: belasting maximaal, geen injectie Rode curve: belasting minimaal, geen injectie Groene curve: belasting minimaal, maximale injectie MS net LS net Binnenhuis Aansl Omvo or mer

11 2. Aansluitbaarheid HB & nieuwe technologieën 22B 2.2 Beschikbaarheid h id aansluitcapaciteit 11 Huidige ontwerpregels zijn gebaseerd op exclusief afname en statistisch willekeurig afnamegedrag. MAAR: Hernieuwbare energiebronnen worden voornamelijk in het distributienet geconnecteerd met bidirectionele vermogenstromen tot gevolg. Afname zal t.g.v. vraagsturing (EVs & WPs) niet meer willekeurig zijn. Productie heeft een grote gelijktijdigheid EN deze piekbelasting is slechts gedurende een beperkt aantal uren per jaar. kans op congestie en spanningsproblemen is groter naarmate het spanningsniveau lager is. Het is met de huidige ontwerpregels niet evident om op LS op ieder moment de volledige aansluitcapaciteit ter beschikking te hebben

12 2. Aansluitbaarheid HB & nieuwe technologieën 24A 2.4 Analogie met andere netwerken 12 Andere netwerken hebben ook fysische grenzen en zijn niet berekend op pieken t.g.v. gelijktijdigheid. 1 Water 2 Riolering 3 Vaste telefonie 5% gelijktijdigheid indien veel gelijktijdige watervraag tijdens hete zomers valt de druk weg. Bij hevige onweders loopt de riolering over SLA:water mag 1 keer per twee jaar op straat terecht komen 4 Mobiele telefonie niet voorzien voor noodsituaties (Pukkelpop) 5 Internet t bij veel gelijktijdige gebruikers zakt de downloadsnelheid d lh gevoelig 6 Bankwezen theoretisch kan iedereen op elk moment zijn spaargeld opvragen, maar indien dat op hetzelfde moment gebeurt, is er een cashprobleem. 7 Verkeer Indien veel auto s tegelijkertijd op de wegen ontstaan er files 8 Elektriciteitsnet

13 2. Aansluitbaarheid HB & nieuwe technologieën Aanpak bij verkeer Capaciteit is beperkt Verkeerscontrolecentrum 13 real time verkeersinformatie vertelt automobilist wat waar haalbaar + verwachte reistijden Slimme aansturing verkeerslichten verbetert de doorstroming Regels Toeritdosering Blokrijden - Openstellen pechstrook

14 14 INHOUD 1. Kernmerken hernieuwbare bronnen 2. Aansluitbaarheid hernieuwbare bronnen 3. Slimme netten Wat? 3.2 Flexibiliteit 3.3 Opslag 3.4 Van passieve naar actieve netwerken in stappen 4. INFRAX concreet

15 3. Slimme netten 31W 3.1 Wat? 15 Hoge penetratie van hernieuwbare energie en de verdere elektrificatie van transport en verwarming/koeltoepassingen vergen ofwel massale netversterking en/of een intelligente sturing van alle deelnemers van het elektriciteitsnet. De maatschappelijke kost bepaalt de keuze. slimme netten slimme energiesystemen Dit vereist metingen, controle systemen, automatisering en ICT. Maar ook participatie van de netgebruikers via energiemarkten

16 3. Slimme netten 32Fl 3.2 Flexibiliteit: it definitie iti 16 = de aanpasbaarheid van de vermogenuitwisseling van lasten/opslag/productie met het net door de grootte van het vermogen aan te passen of door de uitwisseling in de tijd te verschuiven Deze flexibiliteit kan men aanspreken via tarieven (niet-verplichtend) of stuursignalen (gegeven setpoints die effectief worden uitgevoerd). Flexibiliteit aangesproken door tarieven en kan men beschouwen en als een grofregeling, gestuurde flexibiliteit en opslag als een fijnregeling. Flexibiliteit kan voor balancing doeleinden/portfolio-optimalisatie optimalisatie en voor netbeheer ingezet worden. Mogelijk tegenstrijdige belangen regulatie noodzakelijk GROEN HEEFT VOORRANG!!!

17 3. Slimme netten 32Fl 3.2 Flexibiliteit: it hoe praktisch inzetten? 17 Het inzetten van flexibiliteit door de marktpartijen moet door de netoperatoren gecontroleerd worden de marktpartijen moeten in deze de grenzen van het net accepteren. De aggregator is een nieuwe marktpartij die flexibiliteit van kleinere netgebruikers aggregeren en aan geïnteresseerde partijen aanbieden. Flexibiliteit wordt op LS door de aggregatoren via de Energy Box in de huizen aangesproken (EV Warmtepomp boiler witgoed etc ). Deze Energy Box zal vanuit de slimme meter meetgegevens krijgen en in latere instantie via de controlesystemen informatie over het maximaal vermogen dat uitgewisseld kan worden met het net.

18 18

19 3. Slimme netten 33El 3.3 Elektrische / thermische h opslag 19 Elektrisch technologieën voor kleine, medium en grootschalige opslag. pompcentrales, gecomprimeerde lucht, batterijen (EVs), supercaps, vliegwielen, supergeleidende spoelen (SMES) Dure technologieën maar men moet niet het aantal kwh maar wel de mogelijkheid tot piekafvlakking honoreren. Thermisch Thermische opslag via buffervaten/grond gekoppeld aan WKKs en WPs ontkoppelen de elektriciteitslevering/vraag it it l i van de warmtebehoefte.

20 3. Slimme netten 33O 3.3 Opslag/flex via energietransities iti 20 Enkele vb. met WKK Overschot elektrische energie gebruiken om waterstof te maken Waterstof injecteren in gasnetwerk Gas via WKKs omzetten in warmte en elektriciteit. Congesties op het elektriciteitsnet kunnen bv ook overbrugd worden door overschakeling van het elektriciteitsnet naar het gasnet. Via WKK wordt de elektriciteit op een minder kritisch punt geïnjecteerd. koppeling tussen elektriciteits-, gas- en warmtenetten

21 3. Slimme netten 3.4 Van passieve naar actieve netwerken in stappen 21 Sommige technologieën bestaan al en dienen enkel uitgebreider en slimmer aangewend te worden. Geen blindelingse aanleg van meer dure leidingen of installaties zonder intelligentie of optimalisatie van bestaande infrastructuur. Andere technologieën staan nog in de kinderschoenen en er is nog nood aan standaardisatie, regelgeving g g en testen alvorens tot een uitrol over te gaan Standaardisatie: Mandaat 441, Mandaat 490, Regelgeving ivmminimale i.v.m minimale functionaliteiten Vastleggen van een Belgisch marktmodel (ATRIAS)

22 3. Slimme netten 3.4 Van passieve naar actieve netwerken in stappen 22 SLIM imove LINEAR META-PV Vlaams slimme meter project

23 3. Slimme netten 3.4 Van passieve naar actieve netwerken in stappen 23 Actief netwerk management: real-time controle van het net, Distribution management systeem op MS, Automatisatie van MS netten, Monitoring en meting: digitale beveiligingen, telegelezen kortsluitverklikkers,

24 24 INHOUD 1. Achtergrond 2. Aansluitbaarheid hernieuwbare bronnen 3. Slimme netten 4. INFRAX concreet 4.1 META-PV 4.2 imove

25 4. Infrax concreet METAPV META-PV 25 Groot demonstratieproject. Start medio 2009 Duur : 4,5 jaar Kostprijs: project: 9 miljoen euro (deels gesubsidieerd) zonnepanelen: 30 miljoen euro (investering i door particulieren via LRM) Algemene doelstelling: PV-invertoren gebruiken voor netondersteuning. Website: eu

26 4.1 META-PV Doelstellingen 26 WAT? Verhogen van de absorptiecapaciteit voor DP met 50% tegen een additionele kost ~10% v/d vereiste netversterkingskost. (moet nog bewezen worden) HOE? Dit m.b.v. invertoren die de levering van actief en reactief vermogen regelen om de spanningsprofielen binnen de toegelaten grenzen te houden. Via opslag en bijsturen van actief vermogen om congestie te voorkomen. Ook fault ride through en eilandwerking worden bekeken

27 4.1 METAPV Aanpak Fase 1 27 Demonstratie op grote schaal in Lommel/Opglabbeek 128 x 4kW (residentiëel) en 31 x 200 kw (industriëel) 10 % van de systemen uitgerust t met opslagcapaciteit

28 4.1 MetaPV Fase 1: monitoring 28 Meetsytemen ingebouwd in 200 MV/LV stations Data-analyse om de controlevereisten van de invertoren vast te leggen

29 29 Spanningshuishouding Voltage profile for the critical nodes (over-voltage) Voltag ge (p.u.) Voltage (p.u.) Rail 2 LOMM WTP Umicore LOMM Fransen LOMM Comacc LOMM Bio Energy LOMM Hansen Oud Month Voltage profile for the critical nodes (under-voltage) LOMM Grensstraat Month

30 30 Spanningshuishouding 1.08 Voltage drop diagram at critical : ) Voltage (p.u.) Distance (km) Wind CHP PV in LV PV in MV Critical nodes

31 4.1 METAPV Fase 2: controle algoritmes 31 Ontwikkeling controle algoritmes van de slimme invertoren 31

32 32 Sturing reactief ifv lokale l spanning Inverter development cos Q P r Q P cos P P r Q k V V V n 32

33 33 Simulations Test Branch Case: case B5 - DB=2 %, Umax=1.08 p.u., PFmin =

34 4.1 MetaPV Fase 3: demonstratie LV network(s) 34 LS11 (red) 34 LS09 (yellow)

35 4. Infrax concreet iMOVE 35 VOLVO C30 ION (PEUGEOT) NISSAN LEAF FLUENCE (RENAULT) KANGOO (RENAULT) ZERO (CITROEN)

36 imove is een consortium van 18 bedrijven en onderzoeksinstellingen die de relevante imove is een consortium van 18 bedrijven en onderzoeksinstellingen die de relevante sectoren in de Elektrische Voertuigen markt vertegenwoordigen 36

37 37 imove investeert 10 miljoeneur in 175 Elektrische Wagens en 300 oplaadpunten één van de grootste pilootprojecten in Europa Investering Omvangliving lab M # # 9 wagenproducenten 6 MW zonnepanelen park > 100 vehicle loggers 3 DNBs, > 100 AMR meters 70 smart phones

38 38 imove ambieert praktische toetsing van technologische innovaties in Energie, Voertuigtechnologie, en Mobiliteitsgedrag (Voertuig) Technologie Mobiliteitsgedrag Energie 1 Wat is de levensduur en de betrouwbaarheid van de batterijen? Kunnen we ze recycleren? 4 Wat verbruikt een elektrische wagen, bij verschillende rijstijlen, weers en wegomstandigheden? 6 Hoe kunnen elektrische voertuigen als spons fungeren in de huidige energie markt? 2 3 Hoe kunnen we de oplaadinfrastructuur standaardiseren en interoperabel beheren? 5 Verandert het verplaatsingsgedrag met elektrische wagens? Wti Wat is er nodig om mensen te overtuigen van de elektrische wagen? 7 8 Hoe interageren elektrische voertuigen met toekomstige slimme distributienetten, tav hernieuwbare energie?

39 39

Slimme netten in de praktijk Intelligente gebouwen voor intelligente steden

Slimme netten in de praktijk Intelligente gebouwen voor intelligente steden Slimme netten in de praktijk Intelligente gebouwen voor intelligente steden 16/11/2012 Ingenieurshuis Antwerpen Annick Dexters 2 202020 Probleem 1. Stijgende behoefte aan primaire energie 2. Eindigheid

Nadere informatie

Slimme netten in de praktijk

Slimme netten in de praktijk Slimme netten in de praktijk DUBO-XL 14/12/2012 Heusden-Zolder Annick Dexters 202020 2 Probleem 1. Stijgende behoefte aan primaire energie 2. Eindigheid & CO 2-uitstoot van fossiele brandstoffen Oplossingen

Nadere informatie

Congestie in distributienetten. Jan Neyens VREG beleidsplatform 12/3/2012

Congestie in distributienetten. Jan Neyens VREG beleidsplatform 12/3/2012 Congestie in distributienetten Jan Neyens VREG beleidsplatform 12/3/2012 INHOUD 1. Capaciteit van de netten en congesties 2. Maatregelen tegen congesties 2.1Versterken 2.2Maximalizeren van benuttiging

Nadere informatie

Stimuleren van een energienet in evenwicht. Opslag en Demand-side management

Stimuleren van een energienet in evenwicht. Opslag en Demand-side management Stimuleren van een energienet in evenwicht Opslag en Demand-side management Stimuleren van een energienet in evenwicht I. Context en doelstellingen I. Doelstellingen II. Uitdagingen III. Actief netbeheer

Nadere informatie

Inpassing hernieuwbare energie. Excursie BioEnergy Lommel16 juni 2011 Annick Dexters

Inpassing hernieuwbare energie. Excursie BioEnergy Lommel16 juni 2011 Annick Dexters Inpassing hernieuwbare energie in lokale l netten. Excursie BioEnergy Lommel16 juni 2011 Annick Dexters INHOUD 1. Achtergrond 1.1 202020 1.2 Energie-efficiëntie efficiëntie in verbruik 1.3 Energieproductie

Nadere informatie

SGF Themagroep Grid Intelligence

SGF Themagroep Grid Intelligence SGF Themagroep Grid Intelligence Voornaamste Infrax SG projecten Wim Deprez 11/9/2012 Infrax Hasselt Voornaamste Slimme Netten Projecten Infrax Slimme Netten Projecten MetaPV imove LINEAR Vragen Slimme

Nadere informatie

SLIMME NETTEN EN SLIMME METERS: KANSEN VOOR PV?

SLIMME NETTEN EN SLIMME METERS: KANSEN VOOR PV? SLIMME NETTEN EN SLIMME METERS: KANSEN VOOR PV? Thong Vu Van BelPV ODE thong.vuvan@ode.be Inhoud Context Uitdagingen met de huidige situatie Transitie naar slimme netten en slimme meters Kansen en uitdagingen

Nadere informatie

Amsterdam 9 mei 2017 Guy Konings, Joulz

Amsterdam 9 mei 2017 Guy Konings, Joulz RAI PTM - bijeenkomst Amsterdam 9 mei 2017 Guy Konings, Joulz 1 Stedin Netbeheer is verantwoordelijk voor het transport van gas en elektriciteit in West Nederland Onze missie: duurzame energie voor iedereen

Nadere informatie

Infrax visie op smart grids. Jan Neyens 12 april 2010 Filip Truyens

Infrax visie op smart grids. Jan Neyens 12 april 2010 Filip Truyens Infrax visie op smart grids Jan Neyens 12 april 2010 Filip Truyens Infrax geografisch Belangrijkste nieuwe behoeftes waaraan distributienetten moeten voldoen Integratie van hernieuwbare DP verloopt sneller

Nadere informatie

Welkom. Smart Grids Slimme netten? of Netten voor slimme mensen? 20 oktober 2010

Welkom. Smart Grids Slimme netten? of Netten voor slimme mensen? 20 oktober 2010 Welkom Slimme netten? of Netten voor slimme mensen? 20 oktober 2010 : probleemstelling Meer lokale productie Lokale injectie zorgt voor opwaartse stroom Fluctuerend en weinig controleerbaar Het netwerk

Nadere informatie

Uitdagingen voor het distributienet. Frederik Hindryckx Energik decentrale elektriciteitsproductie 23/05/2013

Uitdagingen voor het distributienet. Frederik Hindryckx Energik decentrale elektriciteitsproductie 23/05/2013 Uitdagingen voor het distributienet Frederik Hindryckx Energik decentrale elektriciteitsproductie 23/05/2013 Situering Eandis in energiemarkt CREG / VREG Producenten elektriciteit Invoerders aardgas Elia

Nadere informatie

Smart Grids. Situering Eandis in energiemarkt. Hernieuwbare energie voor gebouwen 13 september Producenten elektriciteit

Smart Grids. Situering Eandis in energiemarkt. Hernieuwbare energie voor gebouwen 13 september Producenten elektriciteit Hernieuwbare energie voor gebouwen 13 september 2012 Situering Eandis in energiemarkt Producenten elektriciteit CREG / VREG Invoerders aardgas Elia Fluxys Distributienetbeheerders Leveranciers Klanten

Nadere informatie

Onderzoeksproject Slimme Meters. VREG Brussel, 12 april 2010

Onderzoeksproject Slimme Meters. VREG Brussel, 12 april 2010 Onderzoeksproject Slimme Meters VREG Brussel, 12 april 2010 Eandis staat voor significante uitdagingen op het niveau van regelgeving, markttendensen en kostenefficiëntie Overzicht uitdagingen organisatie

Nadere informatie

Evoluties in het energielandschap. Peter De Pauw

Evoluties in het energielandschap. Peter De Pauw Evoluties in het energielandschap Peter De Pauw Inhoud We consumeren meer energie We produceren zelf elektriciteit We zullen anders consumeren We gebruiken de netten op een andere manier 2 3 december 2015

Nadere informatie

Net voor de Toekomst. Frans Rooijers

Net voor de Toekomst. Frans Rooijers Net voor de Toekomst Frans Rooijers Net voor de Toekomst 1. Bepalende factoren voor energie-infrastructuur 2. Scenario s voor 2010 2050 3. Decentrale elektriciteitproductie 4. Noodzakelijke aanpassingen

Nadere informatie

Distributienettarieven: Kijken na de meter?

Distributienettarieven: Kijken na de meter? Distributienettarieven: Kijken na de meter? 11 de Warmtepomp Symposium 10 oktober 2018 Annelies Delnooz Ronnie Belmans EnergyVille Visie & probleemstelling Distributienettarieven gebaseerd op traditioneel

Nadere informatie

Beheersing piekverbruik

Beheersing piekverbruik Beheersing piekverbruik Cis Vansteenberge Smart Building Congres 5 maart 2015 Beheersing piekverbruik 5/3/2015 1 Inhoud Inleiding Congestie Windprofiel Profiel zonne-energie Oplossingen DSM Opslag Besluit

Nadere informatie

Smart Grids proeftuinen. Innovatieprogramma Intelligente Netten (IPIN)

Smart Grids proeftuinen. Innovatieprogramma Intelligente Netten (IPIN) Smart Grids proeftuinen Innovatieprogramma Intelligente Netten (IPIN) Smart Grids proeftuinen Innovatieprogramma Intelligente Netten (IPIN) Smart Grids proeftuinen Innovatieprogramma Intelligente Netten

Nadere informatie

De opkomst van all-electric woningen

De opkomst van all-electric woningen De opkomst van all-electric woningen Institute for Business Research Jan Peters Directeur Asset Management Enexis Inhoud Beeld van de toekomst Veranderend energieverbruik bij huishoudens Impact op toekomstige

Nadere informatie

De ontwikkeling van Smart grids. Our common future. Prof.dr.ir. Han Slootweg. 30 september 2016

De ontwikkeling van Smart grids. Our common future. Prof.dr.ir. Han Slootweg. 30 september 2016 De ontwikkeling van Smart grids Our common future Prof.dr.ir. Han Slootweg 30 september 2016 Agenda Het energiesysteem Verduurzaming van het energiesysteem De energietransitie Smart Grids 2 Energievoorziening

Nadere informatie

Energiedag voor lokale besturen VVSG. Heidi Lenaerts 26/10/2011

Energiedag voor lokale besturen VVSG. Heidi Lenaerts 26/10/2011 Energiedag voor lokale besturen VVSG Heidi Lenaerts 26/10/2011 Agenda 1. Huidig energiesysteem + evoluties 2. Wat zijn smart grids? 3. Link naar gebruikers & gebouwen 4. Wie is Smart Grids Flanders? Huidig

Nadere informatie

Smart Grids proeftuinen. Innovatieprogramma Intelligente Netten (IPIN)

Smart Grids proeftuinen. Innovatieprogramma Intelligente Netten (IPIN) Smart Grids proeftuinen Innovatieprogramma Intelligente Netten (IPIN) Innovatieprogramma Intelligente Netten - IPIN Presentatie geleerde lessen: 1. Vanuit proeftuinen en IPIN programma 2. Voor het innovatiesysteem

Nadere informatie

De noodzaak van waterstof. InnoTeP 2017 Jochem Huygen.

De noodzaak van waterstof. InnoTeP 2017 Jochem Huygen. De noodzaak van waterstof InnoTeP 2017 Jochem Huygen. Story line Korte introductie HyMove Uitdagingen energietransitie Wat wordt de elektriciteitsvraag? Hoe kan het net het aan? Rol van waterstof HyMove

Nadere informatie

DE WAARDE VAN OPSLAG IN EEN SLIM ENERGY SYSTEEM. Zoetermeer 1 juni 2017

DE WAARDE VAN OPSLAG IN EEN SLIM ENERGY SYSTEEM. Zoetermeer 1 juni 2017 DE WAARDE VAN OPSLAG IN EEN SLIM ENERGY SYSTEEM Zoetermeer 1 juni 2017 Agenda voor vandaag Introductie Veranderingen in energiemarkt Locale flexibiliteit als game-changer Het energiesysteem USEF en opslag

Nadere informatie

Resultaten en vooruitzichten voor het Vlaamse beleidsplatform Slimme netten

Resultaten en vooruitzichten voor het Vlaamse beleidsplatform Slimme netten Resultaten en vooruitzichten voor het Vlaamse beleidsplatform Slimme netten Thierry Van Craenenbroeck First Belgian Smart Grid Day 18/10/2012 Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt Kader

Nadere informatie

Eandis smart metering uitdaging en uitrol

Eandis smart metering uitdaging en uitrol Eandis smart metering uitdaging en uitrol Agenda 2 Visionair Seminarie 2010 10 05 Eandis Cijfers Eandis actief in 239 gemeenten 1.5 milljoen LP gasaansluitingen 2.5 milljoen LV elektriciteitsaansluitingen

Nadere informatie

Wereld in transitie. Drivers en trends

Wereld in transitie. Drivers en trends Wereld in transitie Drivers en trends Batterij vereisten Uitdagingen Veiligheid GRID EV ELECTRONICA Lange levensduur Hoge energiecapaciteit Snel laden Goedkoop Duurzaam 3 @VITO/EnergyVille Missie Doel:

Nadere informatie

1 ELEKTRISCHE OPSLAG. 1.1 Inleiding. 1.2 Zelfconsumptie en zelfvoorziening

1 ELEKTRISCHE OPSLAG. 1.1 Inleiding. 1.2 Zelfconsumptie en zelfvoorziening 1 ELEKTRISCHE OPSLAG 1.1 Inleiding Vroeger was het distributienet opgebouwd volgens de afname van de energie, wat dus concreet wil zeggen dat er enkele injectiepunten waren verspreid over het distributienet.

Nadere informatie

Inhoud. Hernieuwbare energie voor gebouwen 18/09/2012

Inhoud. Hernieuwbare energie voor gebouwen 18/09/2012 18/09/2012 Hernieuwbare energie voor gebouwen Meetcampagne op DX warmtepomp met verticale boringen Inhoud» VITO» met verticale boringen» DX warmtepomp» Beschrijving meetcampagne» Resultaten meetcampagne»»

Nadere informatie

Onderzoek naar de tariefstructuur van de periodieke distributienettarieven

Onderzoek naar de tariefstructuur van de periodieke distributienettarieven Onderzoek naar de tariefstructuur van de periodieke distributienettarieven Energik lunchcauserie - 28 februari 2018 Annelies Delnooz EnergyVille/VITO Huidige tariefstructuur Huidige distributienettariefstructuur

Nadere informatie

Invloed (opslag) op het laagspanningsnet

Invloed (opslag) op het laagspanningsnet Invloed (opslag) op het laagspanningsnet Waar zorgt de netbeheerder voor? Veiligheid van de netten en de aangesloten installaties Betrouwbaarheid van het net (Belastbaarheid van het net) Kwaliteit van

Nadere informatie

Wat is VITO. » Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek. » Vision on Technology 01/10/2013 2 2013, VITO NV

Wat is VITO. » Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek. » Vision on Technology 01/10/2013 2 2013, VITO NV Wim Cardinaels Wat is VITO» Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek» Vision on Technology 01/10/2013 2 2013, VITO NV Onderzoek op maatschappelijke uitdagingen Minder afhankelijk fossiele brandstoffen

Nadere informatie

Reactie van Elia op de conceptnota voor nieuwe regelgeving betreffende het stimuleren van een Vlaams energienet in evenwicht

Reactie van Elia op de conceptnota voor nieuwe regelgeving betreffende het stimuleren van een Vlaams energienet in evenwicht Reactie van Elia op de conceptnota voor nieuwe regelgeving betreffende het stimuleren van een Vlaams energienet in evenwicht 29 februari 2016 INHOUDSTAFEL 1 Voorwoord... 3 2 Elia, beheerder van het transmissienet

Nadere informatie

Betrouwbare verbindingen. De energietransitie volbrengen; voor elkaar, met elkaar

Betrouwbare verbindingen. De energietransitie volbrengen; voor elkaar, met elkaar Betrouwbare verbindingen De energietransitie volbrengen; voor elkaar, met elkaar Inhoudsopgave De energietransitie in kaart Betrouwbare verbindingen door de lucht Betrouwbare verbindingen onder de grond

Nadere informatie

Opslag van elektrische energie:

Opslag van elektrische energie: : Regelgevend kader Luc Decoster 17/02/2016 Gebruik van opslag Optimalisatie van het verbruik door de netgebruiker: Optimalisatie van het eigen verbruik In combinatie met lokale productie-installaties

Nadere informatie

De impact van elektrisch vervoer op het elektriciteitsnet. Femke Hulsbergen

De impact van elektrisch vervoer op het elektriciteitsnet. Femke Hulsbergen De impact van elektrisch vervoer op het elektriciteitsnet Femke Hulsbergen 7 januari 2011 Inhoud TNO Oplaadmogelijkheden elektrisch vervoer Belasting op het netwerk De kosten om overbelasting te voorkomen

Nadere informatie

Opslag en technische vereisten voor het net van de toekomst

Opslag en technische vereisten voor het net van de toekomst Opslag en technische vereisten voor het net van de toekomst Prof. dr. ir. Jan Desmet Hoogleraar - Manager Lemcko Smart Grid School - Opslag en technische vereisten voor het net van de toekomst - 14/10/2015

Nadere informatie

Inleiding in de wereld van energieopslag

Inleiding in de wereld van energieopslag FME-CWM themamiddag energieopslag Jasper Groenewegen Duurzame lokale opwekking verschuift de balans 2 Duitse elektriciteitsprijs volgt nu al de PV productie 3 met extremen tot gevolg! 4 Kortom, we live

Nadere informatie

Hernieuwbare Energie na Frans Rooijers - directeur CE Delft

Hernieuwbare Energie na Frans Rooijers - directeur CE Delft Hernieuwbare Energie na 2025 Frans Rooijers - directeur CE Delft CE Delft - Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 - Energie, transport en grondstoffen - Economische, technische en beleidsmatige

Nadere informatie

De grootste uitdaging in de energietransitie Verduurzaming bestaande bouw: een case study

De grootste uitdaging in de energietransitie Verduurzaming bestaande bouw: een case study De grootste uitdaging in de energietransitie Verduurzaming bestaande bouw: een case study Kevin de Bont Joep van der Velden DE GEBOUWDE OMGEVING IS VERANTWOORDELIJK VOOR circa 40% van het totale Europese

Nadere informatie

Smart Grids, bouwstenen voor slimmer energiegebruik. ENGIE Infra & Mobility

Smart Grids, bouwstenen voor slimmer energiegebruik. ENGIE Infra & Mobility Smart Grids, bouwstenen voor slimmer energiegebruik ENGIE Infra & Mobility De daad bij het woord, de techniek bij de plannen Over een aantal jaren ziet de energievoorziening in Nederland er geheel anders

Nadere informatie

De noodzaak voor geïntegreerd ontwerpen en plannen van de energietransitie in de stad

De noodzaak voor geïntegreerd ontwerpen en plannen van de energietransitie in de stad De noodzaak voor geïntegreerd ontwerpen en plannen van de energietransitie in de stad Delft, 9 maart 2018 Sander Fijn van Draat, Mark Jurjus, Hans Schneider Beheert het netwerk voor gas en stroom Inhoudsopgave

Nadere informatie

Een elektronische meter die energiestromen en aanverwante fysische grootheden meet en registreert en die uitgerust is met een

Een elektronische meter die energiestromen en aanverwante fysische grootheden meet en registreert en die uitgerust is met een DIRECTEUR NETBEHEER Een elektronische meter die energiestromen en aanverwante fysische grootheden meet en registreert en die uitgerust is met een tweerichtingscommunicatiemiddel, dat ervoor zorgt dat

Nadere informatie

Smart Wind Farm ConTrol. Frederik Hindryckx - SET5Y 28/01/2014

Smart Wind Farm ConTrol. Frederik Hindryckx - SET5Y 28/01/2014 Smart Wind Farm ConTrol Frederik Hindryckx - SET5Y 28/01/2014 Eandis in de energiemarkt CREG / VREG Producenten elektriciteit Invoerders aardgas Elia Distributienetbeheerders Fluxys Leveranciers Klanten

Nadere informatie

SOLARCLARITY BV De slimme integratie van PV, opslag & monitoring. Bereid u voor op de energie van de toekomst!

SOLARCLARITY BV De slimme integratie van PV, opslag & monitoring. Bereid u voor op de energie van de toekomst! SOLARCLARITY BV De slimme integratie van PV, opslag & monitoring Bereid u voor op de energie van de toekomst! 1 ACTIVITEITEN SOLARCLARITY ENERGIE MANAGEMENT OPLOSSINGEN WARMTE POMPEN INTELLIGENTE PV SYSTEMEN

Nadere informatie

duurzame energievoorziening voor bedrijventerreinen

duurzame energievoorziening voor bedrijventerreinen duurzame energievoorziening voor bedrijventerreinen De toekomst van de energievoorziening Gemeenten, provincies, bedrijven en projectontwikkelaars gaan zich steeds meer richten op duurzame energiedoelstellingen,

Nadere informatie

Welkom. VREG overlegplatform. Voorstelling netbeheerders. 13 december 2010

Welkom. VREG overlegplatform. Voorstelling netbeheerders. 13 december 2010 Welkom VREG overlegplatform Voorstelling netbeheerders 13 december 2010 Agenda Context / Inleiding Gefaseerde aanpak Basis versus optionele diensten Marktprocessen in functie van de tijd Smart Grid & Congestiemanagement

Nadere informatie

Roadmap naar Smart Grids ECN s visie

Roadmap naar Smart Grids ECN s visie Roadmap naar Smart Grids ECN s visie Martin Scheepers Program Manager Intelligent Electricity Grids Projectgroep Smart Grids Netbeheer Nederland, Utrecht, 19 oktober 2009 www.ecn.nl Inhoud Waarom slimme

Nadere informatie

Nul-op-de-Meter woningen in Balans

Nul-op-de-Meter woningen in Balans Nul-op-de-Meter woningen in Balans Concept stroomversnelling Concept stroomversnelling onze woningen als onderdeel van de oplossing niet als onderdeel van het probleem Concept REnnovates van sociale woning

Nadere informatie

Match van vraag en aanbod

Match van vraag en aanbod Match van vraag en aanbod Globale verkenning van oplossingen, kosten en markt (bijgewerkte versie) Denktank Structurele veranderingen Energiemarkt, maart 2014 Frans Rooijers, Bettina Kampman Groei fluctuerend

Nadere informatie

Digitalisatie, decentralisering en flexibilisering in de energiemarkt

Digitalisatie, decentralisering en flexibilisering in de energiemarkt Digitalisatie, decentralisering en flexibilisering in de energiemarkt Ervaringen en visie van een Digital Utility Jan De Decker CEO Next Kraftwerke BE & NL 23-05-2018 BELANGRIJKSTE TRENDS IVM DE ENERGIETRANSITIE

Nadere informatie

Het is deze verduurzaming van de elektriciteitsproductie die afspraken aan de andere tafels van het Klimaatakkoord mogelijk maakt.

Het is deze verduurzaming van de elektriciteitsproductie die afspraken aan de andere tafels van het Klimaatakkoord mogelijk maakt. Notitie vereniging van energienetbeheerders in Nederland Aan Tafel Elektriciteit - Klimaatakkoord Van Marc van der Linden Datum 27 maart 2018 Onderwerp Inbreng Netbeheer Nederland voor de Tafel Elektriciteit

Nadere informatie

Batterijen, toekomst of zijn er alternatieven?

Batterijen, toekomst of zijn er alternatieven? 0 Batterijen, toekomst of zijn er alternatieven? Stroomversnelling, een traject naar een nieuwe Vlaamse Energievisie Living Tomorrow, 2016-06-16 Wereldwijd geïnstalleerde opslagcapaciteit (MW) 2 1 0 Mogelijke

Nadere informatie

Energieoplossingen van de toekomst

Energieoplossingen van de toekomst Energieoplossingen van de toekomst Duurzaam en innovatief Naast de transformatorstations die Alfen voornamelijk aan netbeheerders levert, leggen we complete elektriciteitsnetwerken aan bij klanten in de

Nadere informatie

Regulering van en toezicht op het distributienetbeheer

Regulering van en toezicht op het distributienetbeheer Regulering van en toezicht op het distributienetbeheer Duurzame energienetten in Vlaanderen 23/03/2010 Dirk Marginet Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt Inhoudsopgave Rol decentrale

Nadere informatie

vragen naar telefoonnummer datum /02/2018 Bijdrage Vlaams Gewest uit zon en wind in het kader van het Energiepact.

vragen naar telefoonnummer datum /02/2018 Bijdrage Vlaams Gewest uit zon en wind in het kader van het Energiepact. Vlaamse overheid Koning Albert II-laan 2 bus 17 1 BRUSSEL T 2 553 46 F 2 553 46 1 www.energiesparen.be NOTA De heer Bart Tommelein Vlaams minister van Begroting, Financiën en Energie ons kenmerk bijlagen

Nadere informatie

Inpassing van duurzame energie

Inpassing van duurzame energie Inpassing van duurzame energie TenneT Klantendag Erik van der Hoofd Arnhem, 4 maart 2014 doelstellingen en projecties In de transitie naar duurzame energie speelt duurzame elektriciteit een grote rol De

Nadere informatie

Een schone, stille en mobiele batterij waarop de hele stad kan inpluggen

Een schone, stille en mobiele batterij waarop de hele stad kan inpluggen Een schone, stille en mobiele batterij waarop de hele stad kan inpluggen Page 1 of 5 Een snel oplaadbaar mobiele batterijsysteem een Mobile Green Energy System (MGES) is modulair inzetbaar in een stedelijke

Nadere informatie

01-2014 Brochure ALD ELECTRIC PART OF ALD NEWMOBILITY

01-2014 Brochure ALD ELECTRIC PART OF ALD NEWMOBILITY 01-2014 Brochure ALD ELECTRIC PART OF ALD NEWMOBILITY 1 Brochure ALD electric INLEIDING Ons ALD electric aanbod is bijzonder volledig, met zowel oplaadbare hybrides (plug-in), elektrische auto s met verlengde

Nadere informatie

All-electric voorbij, op weg naar 0 CO 2

All-electric voorbij, op weg naar 0 CO 2 All-electric voorbij, op weg naar 0 CO 2 2050 alles duurzaam Ing. Marco J. Bijkerk Manager innovative technologies New Business Development Remeha 24-1-2017 remeha.nl ALL GAS Nul op de meter PV Groen Gas

Nadere informatie

Smart Grids Varianten en voorbeelden

Smart Grids Varianten en voorbeelden Smart Grids Varianten en voorbeelden Prof.dr.ir. Han Slootweg Enexis Technische Universiteit Eindhoven Nieuwjaarsbijeenkomst 26 januari 2011 Agenda Over Enexis en de TU/e Smart Grids: een definitie Doelstellingen

Nadere informatie

Slimme energieoplossingen. EV-laden - Energieopslag - Smart grids

Slimme energieoplossingen. EV-laden - Energieopslag - Smart grids Slimme energieoplossingen EV-laden - Energieopslag - Smart grids EV-laden AC laadoplossingen voor elektrische voertuigen Sinds 2008 ontwikkelt Alfen slimme oplaadpunten voor elektrische voertuigen. Onze

Nadere informatie

Janssen Pharmaceutica. Handelsmissie min. Muyters, min. Turtelboom

Janssen Pharmaceutica. Handelsmissie min. Muyters, min. Turtelboom Janssen Pharmaceutica Handelsmissie min. Muyters, min. Turtelboom 04 mei 2015 1 Janssen Pharmaceutica Janssen in België maakt deel uit van Janssen Pharmaceutical Companies of Johnson & Johnson (J&J) Kernactiviteiten

Nadere informatie

Ontwikkelingen naar een duurzame energiemarkt. Klaas Hommes, TenneT 28 juni 2014

Ontwikkelingen naar een duurzame energiemarkt. Klaas Hommes, TenneT 28 juni 2014 Ontwikkelingen naar een duurzame energiemarkt Klaas Hommes, TenneT 28 juni 2014 Transitie Veranderingen in productie Veranderingen in balancering Nieuwe kansen Vergroening 20-03-2013 2 Ontwikkeling: transitie

Nadere informatie

Vlaamse Complementariteit. SET5Y Ronnie Belmans

Vlaamse Complementariteit. SET5Y Ronnie Belmans Vlaamse Complementariteit SET5Y Ronnie Belmans EnergyVille en Campus EnergyVille EnergyVille = samenwerking tussen VITO, KUL en IMEC in onderzoek, ontwikkeling en valorisatie Geïmplementeerd via samenwerkingsovereenkomsten

Nadere informatie

6 Pijler 4: Het energietransportnetwerk gereedmaken

6 Pijler 4: Het energietransportnetwerk gereedmaken 6 Pijler 4: Het energietransportnetwerk gereedmaken 6.1 Aanpassingen van de infrastructuur in Nederland De energietransitie kan ingrijpende gevolgen hebben voor vraag en aanbod van energie en voor de netwerken

Nadere informatie

Hernieuwbaar energie-aandeel in Vlaamse nieuwbouwprojecten Ontdek de zonnestroomoplossingen van SMA

Hernieuwbaar energie-aandeel in Vlaamse nieuwbouwprojecten Ontdek de zonnestroomoplossingen van SMA Hernieuwbaar energie-aandeel in Vlaamse nieuwbouwprojecten Ontdek de zonnestroomoplossingen van SMA Verplicht aandeel hernieuwbare energie in nieuwbouw Vanaf 1 januari 2014 moet elke nieuwe woning, kantoor

Nadere informatie

Financiële optimalisatie van zon-pv in combinatie met elektriciteit opslag. Rob van Leeuwen

Financiële optimalisatie van zon-pv in combinatie met elektriciteit opslag. Rob van Leeuwen Financiële optimalisatie van zon-pv in combinatie met elektriciteit opslag Rob van Leeuwen Agenda Introductie Jules Energy Uitleg project Energie-opslag op het boerenbedrijf Uitrol project in Drenthe Eerste

Nadere informatie

Slimme microgrids en virtual power plants: bouwstenen van het net van de toekomst

Slimme microgrids en virtual power plants: bouwstenen van het net van de toekomst en virtual power plants: bouwstenen van het net van de toekomst dr. ir. Tine Vandoorn Universiteit Gent Vakgroep Elektrische Energie, Systemen & Automatisering (EESA) Laboratorium voor Elektrische Energietechniek

Nadere informatie

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie Biomassa Pilaar in de energietransitie en Uitgangspunt voor de biobased economie Klimaatverandering: onze uitdaging Onze opdracht om er snel en écht iets aan te gaan doen Overeenstemming: er moet wat gebeuren!

Nadere informatie

Toepassing van tarieven voor injectie. op het distributienet

Toepassing van tarieven voor injectie. op het distributienet Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Toepassing van tarieven voor injectie op het distributienet Natalie Cornelis - Directie Controle prijzen en rekeningen 1 STUDIES VAN DE CREG

Nadere informatie

TKI Tender en programmalijnen Switch2SmartGrid. Programmalijnen en speerpunten 2014

TKI Tender en programmalijnen Switch2SmartGrid. Programmalijnen en speerpunten 2014 TKI Tender en programmalijnen Switch2SmartGrid Programmalijnen en speerpunten 2014 Programmalijnen en aandachtspunten 1. Energiemanagement voor fleibiliteit van energiesysteem 2. Informatie en control

Nadere informatie

Regio-overleg milieu. HERNIEUWBARE ENERGIE EN KLIMAAT Inleiding. Ingelmunster 14 maart 2013. Dominiek Vandewiele

Regio-overleg milieu. HERNIEUWBARE ENERGIE EN KLIMAAT Inleiding. Ingelmunster 14 maart 2013. Dominiek Vandewiele Regio-overleg milieu HERNIEUWBARE ENERGIE EN KLIMAAT Inleiding Ingelmunster 14 maart 2013 Dominiek Vandewiele agenda 8:30 onthaal en inleiding 8:45 Inleiding: Europese, Vlaamse en lokale beleidsprioriteiten

Nadere informatie

Energie- en Klimaatdag 2017: Netbeheer van de toekomst. Welkom

Energie- en Klimaatdag 2017: Netbeheer van de toekomst. Welkom Energie- en Klimaatdag 2017: Netbeheer van de toekomst Welkom 1 Eandis in de energiemarkt CREG / VREG Decentrale producenten elektriciteit Centrale producenten elektriciteit Invoerders aardgas Elia Distributienetbeheerders

Nadere informatie

Energietransitie en schaalvoordelen

Energietransitie en schaalvoordelen Energietransitie en schaalvoordelen Samenvatting McKinsey-onderzoek Oktober 2013 CONTEXT Recent is door McKinsey, in opdracht van Alliander, een onderzoek uitgevoerd naar de vraag: Wat zijn de voordelen

Nadere informatie

Slimme Netten. Martijn Bongaerts: - voorzitter Projectgroep Smart Grids Netbeheer Nederland - manager Innovatie, Liander

Slimme Netten. Martijn Bongaerts: - voorzitter Projectgroep Smart Grids Netbeheer Nederland - manager Innovatie, Liander Slimme Netten Martijn Bongaerts: - voorzitter Projectgroep Smart Grids Netbeheer Nederland - manager Innovatie, Liander Netbeheer Nederland (1) Netbeheer Nederland brancheorganisatie van alle elektriciteit-

Nadere informatie

Waterstof. Hoe het kleinste element in het periodiek systeem een grote drijvende kracht vormt voor de energie- en chemische industrie transitie

Waterstof. Hoe het kleinste element in het periodiek systeem een grote drijvende kracht vormt voor de energie- en chemische industrie transitie Waterstof Hoe het kleinste element in het periodiek systeem een grote drijvende kracht vormt voor de energie- en chemische industrie transitie Jörg Gigler & Marcel Weeda TKI Nieuw Gas Waterstofbijeenkomst

Nadere informatie

EOS DEMOS Project Smart Storage Een flexibel net met decentrale opslag

EOS DEMOS Project Smart Storage Een flexibel net met decentrale opslag EOS DEMOS Project Smart Storage Een flexibel net met decentrale opslag Ir. A.J.M. Schouwenaar Dinsdag 8 oktober 2013 Innovator Asset Management Enexis B.V. 1 Enexis kerncijfers 2 Enexis heeft een faciliterende

Nadere informatie

Flexibiliteit als alternatief voor bijkomende capaciteit. Smart Energy Solutions 04/12/12

Flexibiliteit als alternatief voor bijkomende capaciteit. Smart Energy Solutions 04/12/12 Flexibiliteit als alternatief voor bijkomende capaciteit Smart Energy Solutions 04/12/12 Inhoud Netinvesteringen Netaansluitingen Gesloten distributienetten Directe lijnen Nettoegang Flexibiliteit VREG

Nadere informatie

Duwen en trekken aan het distributienet. 15 december 2010

Duwen en trekken aan het distributienet. 15 december 2010 Duwen en trekken aan het distributienet 15 december 2010 Ontwikkelingen Verduurzaming energie: better city, better life Toename e-vraagkant: Warmtepompen in plaats van gasketels E-auto in plaats van benzineauto

Nadere informatie

BUIKSLOTERHAM INTEGRATED ENERGY SYSTEM

BUIKSLOTERHAM INTEGRATED ENERGY SYSTEM BIES BUIKSLOTERHAM INTEGRATED ENERGY SYSTEM Naar een duurzaam en geïntegreerd energiesysteem voor een wijk in transitie Een onderzoek uitgevoerd door: Met ondersteuning van: Foto: AEROPHOTO-SCHIPHOL 1

Nadere informatie

Route naar een Duurzame Energievoorziening

Route naar een Duurzame Energievoorziening Route naar een Duurzame Energievoorziening Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel Bijeenkomst: 25 november 2013, Power Lab 5 / USI & KIVI-NIRIA Inhoud Energie-transitie Energieakkoord voor duurzame groei

Nadere informatie

Energieke Buurt Gepubliceerd op Stadslab2050 ( Energieke Buurt. Page 1 of 6

Energieke Buurt Gepubliceerd op Stadslab2050 (  Energieke Buurt. Page 1 of 6 Page 1 of 6 Burgers en bedrijven ontginnen energieke wijken Onze kijk op energie is aan een update toe. We zien de zonnepanelen op het dak van onze buren liggen, fietsen tussen lanen met hoge windmolens

Nadere informatie

DE REKENING VOORBIJ ons energieverbruik voor 85 % onzichtbaar

DE REKENING VOORBIJ ons energieverbruik voor 85 % onzichtbaar DE REKENING VOORBIJ ons energieverbruik voor 85 % onzichtbaar Drie scenario s bestaande technologie Netgebonden Infrastructuur: elektriciteit en warmte (gas) Actuele gegevens van 2012 vertaald naar 2035

Nadere informatie

VOLTA Kruispunt voor elektrotechniek

VOLTA Kruispunt voor elektrotechniek VOLTA Kruispunt voor elektrotechniek Smart Hub Vlaams-Brabant 8 maart 2018 Laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen Paul Jacobs 1 Over Volta Kenniscentrum en opleidingscentrum voor de elektrotechnische

Nadere informatie

Discussiemodel kleinschalige energieopslag

Discussiemodel kleinschalige energieopslag Discussiemodel kleinschalige energieopslag Samenvatting Eindrapportage Versie 1.0 Auteur: Accenture, in opdracht van Projectgroep Smartgrids Datum: 22 februari 2013 Management Samenvatting De Projectgroep

Nadere informatie

In het hol van de leeuw?

In het hol van de leeuw? In het hol van de leeuw? Ing. Ruud Brunst Manager Applications 5-10-2016 remeha.nl We horen vaak Gas raakt op of fosiele brandstoffen worden schaars maar is dat wel zo? remeha.nl Gas zal nog lang beschikbaar

Nadere informatie

Hernieuwbare energie en WKK in de praktijk

Hernieuwbare energie en WKK in de praktijk Hernieuwbare energie en WKK in de praktijk Alex Polfliet Zaakvoerder 1. Inleiding 2. WKK 3. Hernieuwbare energie 1. Photo-voltaïsche zonne-energie 2. Waterkracht 1. Inleiding 2. WKK 3. Hernieuwbare energie

Nadere informatie

Smart Energy Management (SEM) Wat data uit de woning kan bijdragen aan de verduurzaming van de gebouwde omgeving

Smart Energy Management (SEM) Wat data uit de woning kan bijdragen aan de verduurzaming van de gebouwde omgeving Smart Energy Management (SEM) Wat data uit de woning kan bijdragen aan de verduurzaming van de gebouwde omgeving ABB Electrification Products, Business Development Agenda Smart Energy Management ABB De

Nadere informatie

Naar een hoogefficiënte en duurzame toekomstige energie-voorziening

Naar een hoogefficiënte en duurzame toekomstige energie-voorziening Naar een hoogefficiënte en duurzame toekomstige energie-voorziening J.W. Tolkamp - SOLIDpower 23/01/2017 The research leading to these results has received funding from the European Union s 7 th Framework

Nadere informatie

Smart Grids, het flexibele energienet van de toekomst? VEB 13 oktober Technopolis Heidi Lenaerts

Smart Grids, het flexibele energienet van de toekomst? VEB 13 oktober Technopolis Heidi Lenaerts Smart Grids, het flexibele energienet van de toekomst? VEB 13 oktober 2016 - Technopolis Heidi Lenaerts A. Beleid: Europees niveau 2020 doel - referentie = 1990 2030 Framework Broeikasgassen: - 40% (t.o.v.

Nadere informatie

Duurzame energie in balans

Duurzame energie in balans Duurzame energie in balans Duurzame energie produceren en leveren binnen Colruyt Group I. Globale energievraag staat onder druk II. Bewuste keuze van Colruyt Group III. Wat doet WE- Power? I. Globale energievraag

Nadere informatie

Prof. Jos Uyttenhove. E21UKort

Prof. Jos Uyttenhove. E21UKort Historisch perspectief 1945-1970 Keerpunten in de jaren 70 oliecrisis en milieu Tsjernobyl (1986) ramp door menselijke fouten Kyoto protocol (1997) (CO 2 en global warming problematiek) Start alternatieven

Nadere informatie

ELW. Dé compacte oplossing in uw energievraagstuk. Productinformatie Remeha ELW

ELW. Dé compacte oplossing in uw energievraagstuk. Productinformatie Remeha ELW ELW Dé compacte oplossing in uw energievraagstuk Verwarm voortaan op een efficiënte manier! Het WKK-principe (warmtekrachtkoppeling) dat de Remeha ELW toepassing biedt is zowel geniaal als voor de hand

Nadere informatie

Groener door ICT. Erik Huizer Algemeen directeur TNO Informatiemaatschappij

Groener door ICT. Erik Huizer Algemeen directeur TNO Informatiemaatschappij Groener door ICT Erik Huizer Algemeen directeur TNO Informatiemaatschappij 2 Groener door ICT Smart energy systems door ICT Slimmer rijden door ICT Slimmer werken door ICT Vergroening van ICT Smart Grids

Nadere informatie

Is flexibiliteit het nieuwe goud?

Is flexibiliteit het nieuwe goud? Is flexibiliteit het nieuwe goud? Presentatie Congres Duurzaam Gebouwd 13 november 2014 Enexis Elektriciteit: 2,7 miljoen aangeslotenen 135,000 km MS / LS 53,000 stations Gas: 2,1 miljoen aangeslotenen

Nadere informatie

Lokale initiatieven en projecten gelinkt aan Smart Grids: een overzicht. Heidi Lenaerts 20 juni 2011

Lokale initiatieven en projecten gelinkt aan Smart Grids: een overzicht. Heidi Lenaerts 20 juni 2011 Lokale initiatieven en projecten gelinkt aan Smart Grids: een overzicht. Heidi Lenaerts 20 juni 2011 Smart Grids Flanders Industrieel platform met als doel commerciële doorbraken & een internationaal competitief

Nadere informatie

Ing. Marco J. Bijkerk, Manager innovative technologies Business development Remeha NWE

Ing. Marco J. Bijkerk, Manager innovative technologies Business development Remeha NWE Ing. Marco J. Bijkerk, Manager innovative technologies Business development Remeha NWE 2050 alles duurzaam CO 2 Brandstof gebruik en CO2 in centraal vermogen 700000 600000 500000 400000 300000 200000 100000

Nadere informatie

ALV KIVI NIRIA Afd. Elektrotechniek

ALV KIVI NIRIA Afd. Elektrotechniek ALV KIVI NIRIA Afd. Elektrotechniek Toekomst volgens TenneT Klaas Hommes Arnhem, 25 april 2012 Stay tuned. Safety first! Voor uw en onze veiligheid vragen wij uw aandacht voor de volgende veiligheidsmaatregelen:

Nadere informatie

Middels deze brochure bieden we inzicht in:

Middels deze brochure bieden we inzicht in: 2 Daarom energieopslag In het energieakkoord van 2013 is afgesproken dat Nederland in 2050 volledig draait op duurzame energie. Zon en wind worden daarmee de belangrijkste bronnen van elektriciteit. Een

Nadere informatie