Profielproduct-2- -Verantwoording-!
|
|
- Karel Thys
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 1 Profielproduct-2- -Verantwoording- Naamauteurs) F.J.Kuiper Vakgebied Aardrijkskunde Onderwerp HetzichtbaarmakenvanhethogereordedenkenindevwoC bovenbouwbijhetvakaardrijkskunde. Opleiding InterfacultaireLerarenopleidingen,UniversiteitvanAmsterdam Doelgroep vwoklas4t/m6 Sleuteltermen vwo,hogereordedenken,aardrijkskunde,bovenbouw Bibliografische referentie Kuiper,F.J.2015).Het$hogereordedenken$op$het$vwo$ $een$ onderzoek$in$de$bovenbouw$van$de$osb.$amsterdam: InterfacultaireLerarenopleidingenUvA Studentnummer $ Begeleider MirellaMiddelkoop:UniversiteitvanAmsterdam ILO JoséVoorn:onderzoeksdocentopdeOpenSchoolgemeenschap Bijlmer.Zijkanmijhetbestbegeleidenomdatzeveelervaring heeftmetdoenenbegeleidenvanonderzoek.tevensheeftze toegangtotbenodigdeinformatieenpersonen. Opdrachtgever JoséVoornonderzoeksdocentOSB) Datum v1.0)10c1c2016
2 1. Inleiding Inschooljaar2014C2015jaarwasereenlaagslagingspercentageeneenhogeuitstroomvanvwoC leerlingenopdeopenschoolgemeenschapbijlmerosb).deschoolleidingeneenaantaldocenten proberendezeontwikkelingeninverbandtebrengenmeteenaantalmogelijkeoorzakenwaaronder datdevwocleerlingennietvoldoendewordengetraindinhet hogereordedenken.interne discussiesoverhetverbandtussenhogereordedenkenenhetslagingspercentageworden bemoeilijktdoorgebrekaaninzichtinhetaanbodvanhethogereordedenkenvoorvwocleerlingen. Ditprofielproducttrachthelderheidteverschaffenoverdematewaarinhogereordedenkenopdit momentaanbodkomtinhetonderwijsopdeosb.dehoofdvraagluidt: In$hoeverre$is$er$op$de$Open$Schoolgemeenschap$Bijlmer$een$aanbod$van$het$ hogereordedenken $in$de$ les,$huiswerkopgaven,$toetsen$en$eindexamens$voor$vwocleerlingen$in$de$bovenbouw$voor$het$vak$ aardrijkskunde?$en$hoe$worden$de$hogereordevragen$uit$deze$toetsen$gescoord$door$de$vwoc leerlingen?$ Deuitkomstenvanditonderzoekzijnverwerktineenproductwaarmeedeopdrachtgeveroverzicht krijgtvaninhoeverreereenaanbodvanhethogereordedenkenisopdeosb.ditisgebeurdinde vormvaneenrapportageeneenpresentatieoverdebevindingen. 2. Onderzoeksmethoden Naoriënterendegesprekkenmetdedeelschoolleider,onderzoeksdocentenenkeledocenteniseen verkennendliteratuuronderzoekuitgevoerd.ditheefttotdevolgendedeelvragengeleid: $ 1. Hoe$scoren$de$vwoCleerlingen$uit$de$bovenbouw$van$de$OSB$op$de$hogereordevragen$uit$de$toetsen$en$ het$eindexamen$aardrijkskunde?$$ 2. Welk$aanbod$hogereordevragen$zit$er$in$het$huiswerkopgaven$en$de$toetsen$van$aardrijkskunde$voor$ vwocleerlingen$in$de$bovenbouw$van$de$osb?$ 3. Wat$verstaan$docenten$aardrijkskunde$van$de$OSB$onder$ hogereordedenken $specifiek$voor$vwoc leerlingen$in$de$bovenbouw?$ 4. Welke$werkvormen$die$leiden$tot$het$ hogereordedenken $gebruiken$docenten$aardrijkskunde$in$de$les?$ 2
3 Onderzoekstechnieken$ Omdeonderzoeksvraagendedeelvragentekunnenbeantwoordenisgebruikgemaaktvantwee onderzoekstechnieken:documentanalysedeelvragen1en2)eninterviewsdeelvragen3en4).$ Omantwoordtekrijgenopdedeelvragenéénentweeisgeanalyseerdwathetaanbod hogereordevragenindetoetsenisenhoedeleerlingenhieropscoren.bijhetscorenisgekekennaar detoegekendepuntenpervraagafgezettegenhetmaximumaantalteverdienenpuntenpervraag ziebijlage1).hieruitkomtdezogenaamdeleerlingcscorevoort. AlsnelnadeuitvoeringvanditonderzoekbleekdatvolgensdenieuwetaxonomievanBloom Anderson,Krathwohl,2001)indetoetsenbijnageenhogereordevragenwordengesteld. VervolgensisdescopevanhetonderzoekverbreednaardedrielagereordeCniveaus. Erisgekozenomperleerjaartelkensdeopgaven$en$toetsenvandeeerstetoetsperiodemeete nemenindeinventarisatie.devolgendedocumentenzijngeanalyseerdenonderlingvergeleken: Schema'1' 1. opgavenregulieretoetssysteemaarde,hoofdstuk1,4vwonovember2015) 2. opgavense2,5vwooktober2015) 3. opgavense4,hoofdstuk3,6vwooktober2015) 4. opgavencevwoak2015,6vwomei2015),cito scoringvanleerlingenperopgaveleerlingiscore):regulieretoetssysteemaardedegeoi ThiemeMeulenhoff),Hoofdstuk1,4vwonovember2015) 6. scoringvanleerlingenperopgaveleerlingiscore):se2,5vwooktober2015) 7. scoringvanleerlingenperopgaveleerlingiscore):se4,6vwooktober2015) 8. scoringvanleerlingenperopgaveleerlingiscore):cevwoak2015,6vwomei2015) 9. huiswerkopgavenhoofdstuk1:systeemaarde,4vwodegeoithiememeulenhoff) 10. huiswerkopgavenhoofdstuk3:indonesiëactueelseistof)5vwodegeoithiememeulenhoff) 11. huiswerkopgavenhoofdstuk3:zuidoostaziëseistof)6vwodegeoithiememeulenhoff) 12. beoordelingsschemavanhetprofielwerkstukpws)5i6vwo:februariinovember2015) 13. eindtermen/examenprogrammaak vwo2015collegevantoetsenexamens) Voordeelvraagdrieenvierzijninterviewsafgenomenmetdetweeaardrijkskundedocentenuitde bovenbouwvandeosb.hiervooriseensemigestructureerdevragenlijstgebruikt.detwee 3
4 interviewsgeveninzichtindebeeldendiedetweedocentenhebbenvanhetbegrip hogereordedenken.daarnaastheefthetinzichtgegeveninwerkvormenindelesdiebijdragenaan hethogereordedenkenziebijlage2). Onderzoeksgroep$ BijdedocumentanalysevandetoetsCantwoordenvandeleerlingenzijnalleleerlingengenomendie ditschooljaar2015c2016)aardrijkskundehebbenindebovenbouwvanhetvwo.endaarbijzijnde leerlingendieafgelopenmeiexamenhebbengedaantoegevoegd.intotaalgaathetomde38 verschillendeleerlingen. Deinterviewszijnafgenomenonderbeidedocentenaardrijkskundedielesgevenindebovenbouw aanvwocklassen. DataCanalyse$ Metbehulpvaneenvoorafontworpentotaal)schemaiscategoriseringvanhetordeniveau vastgelegd.deselectieisgebaseerdopdeverdelingenvertalingvanstichtingleerplan OntwikkelingSLO).Zodoendekanbijvoorbeeldhetaandeelvaneentypeordeniveauworden vergelekentussenbijvoorbeeldhuiswerkvragen,regulieretoets,schoolexamens,centraalexamen, profielwerkstukendeeindtermen.ookisdescoringvandetoetspertypevraagaangegeven leerlingcscore).schema2geefteenfragmentweervanhettotaalschemadatinbijlage1is opgenomen. Schema$2 %vragenperniveau Tax.Bloom.11 v=7 4vwo 2015C2016) Huiswerkopgaven v=aantalvragen,n=aantalleerlingen) v=16 v=26 v=25 v= v=21 Toets H1 v=14 pcscore n=11 6:creëren :evalueren :analyseren :toepassen :begrijpen :onthouden
5 Deresultatenvandeinterviewszijnineenschemamettweekolommengepresenteerdzodat overeenkomstenenverschillenmakkelijkafgelezenkunnenwordenziebijlage2). Inbijlage5iseenstroomdiagramopgenomenwaarindemethodevoorhetdoenvanditonderzoek wordtsamengevat. Resultaten$ Concreetzijnerdertienanalysesgemaaktdiezijnopgesomdinschema1enéénoverzichtvande interviews.uitdezeresultatenzijntrendsaftelezenenconclusiestetrekken.daarbijroepthet vragen,kanttekeningenenaanbevelingenop.indezeverantwoordingbeperkenweonstotde belangrijksteconclusies. Conclusies$ - Het hogereordedenken volgensbloom)wordtnietgeoefendindehuiswerkopgavenen wordtnietgetoetstindegebruiktetoetsen.daaromishetonderzoekaangepast.defocusis verbreednaardeniveausvanhetlagereordedenken. - Deleerlingenscorengemiddeldgezienlagernaarmatehetniveauvandeopgavenstijgt. - Dedocentenhebbeneenanderbeeldvanhetbegrip hogereordedenken danbloom omschrijft.dedocentengaanuitvanhethoogste)niveauvandeopgavendieworden gebruiktinhetcentraalexamenaardrijkskundecito,2015).hetmerendeel,82%vandeze vragen,valtvolgensbloomonderhetlagereordedenken. - Metdewerkvorm onderwijsleergesprek proberengeïnterviewdedocentenomhetdenken naareenhogerniveautesturen.inpraktijkwordthethoogsteniveaubinnenhet lagereordedenkengeoefend. - DepraktischeopdrachtenenhetprofielwerkstukPWS)scorenhethoogstophet hogereordedenkenmaarmakenmaareenbeperktdeeluitvanhettotaletrainingsaanbod vanhogerecenlagereordedenken. Afwijkingen$van$het$plan$van$aanpak$ 1. Deonderzochtetoetsenbevattenvoornamelijklagereordedenkvragen.Dusde onderzoeksvraagwasnietrelevant.vandaardatdescopeisvergrootmetdeniveausvan lagereorde.ikhebbijcategoriseringvandezelagereordevragenookweerdebeschrijving 5
6 vanslogebruiktziebijlage3).tevensbeniktoenverdergaanzoekennaarhoede leerlingengetraindwordeninhethogereordedenken.depraktischeopdrachtenhet profielwerkstukvullendezehiaatinmijnonderzoek.dankzijdezetweeaanpassingensluit deonderzoeksopdrachtweeraanbijdepraktijk. 2. Ikzouoorspronkelijkeenpresentatievanhetproductgevenaanonderanderede Werkgroepvwo6.Maardezewerkgroepisafgelopennovemberopgeheven.Ditgaatten kostevanmijnplanvanimplementatie.depresentatieaandevaksectiemens& Maatschappijgaatweldoor. 3. Implementatie MijnproductisgeïmplementeerddoorenerzijdseenpresentatievoordevaksectiegroepMens& Maatschappijbeginjanuari2016enanderzijdsdoorhetoverhandigenentoelichtenvaneen rapportagevanhetaanbodeneenadviesaandeopdrachtgever.deopdrachtgeveristevens onderzoeksdocentenzalditonderzoekkunnenverbindenaanandereonderzoekenofnieuw onderzoekeventueelkunnenlatenaansluiten. 4. Reflectie Goed: Hetverzamelenvandeinformatievoordedocumentanalysegingvoorspoedig.Ditwasdankzijde medewerkingvanaardrijkskundedocentenbasdekoningengijsdevries.ookdetussentijdse besprekingenmetmijnopdrachtgeverentevensonderzoeksdocentjosévoornleiddetotnieuwe invalshoeken,inspirerendediscussiesenbovenalhernieuwdeenergieenfocusomverdertegaan methetonderzoek. Hetarbeidsintensieveanalyserenvantoetsenenhuiswerkopdrachtenheeftmijveelinzichtgegeven inverschillendevraagstellingenendeopbouwvaneentoetsendehuiswerkopdrachtenbinneneen hoofdstuk. Mindergoed: Ikhadgraageerderontdektdatdehogereordevragennietindetoetsingwordengesteld.Danhadik dehoofdvraagandersgeformuleerd.alsiktentijdevanpp1aleenproefjehadgedaanmetde categoriseringdanhadikheteerderkunnenontdekken. 6
7 HetwasverleidelijkbijdeaanloopvanPP1enbijhetuitvoerenenverslagleggenbijPP2ominte gaanopnieuweinvalshoekeneninteressanteaanknopingspunten.gevolgwasdathetonderzoekte grootwerdofdatdeactiviteitenendefocusnietmeerinhetverlengdelagenvandeoorspronkelijke onderzoeksvragen.ditheeftmijveeltijdgekost.ditheeftaanmijzelfgelegen:erzijnveel onderwerpendieikinteressantvind.hetpositieveeffectisdatikmeinveelverschillende onderwerpenhebverdiepttijdenspp1enpp2. Literatuurenbronnen - Anderson,L.W.;Krathwohl,D.R.,eds.2001).A$taxonomy$for$learning,$teaching,$and$ assessing:$a$revision$of$bloom's$taxonomy$of$educational$objectives.allynandbacon. - CITO2015)Examen$VWO$2015$aardrijkskunde.Bron: - DeGeo2011),Indonesië$Actueel,$Aardrijkskunde$voor$de$tweede$fase.Leeropdrachtenboek havo.thiememeulenhoff,amersfoort - DeGeo2011),ZuidoostCAzië$in$beeld,$Aardrijkskunde$voor$de$tweede$fase. Leeropdrachtenboekvwo.ThiemeMeulenhoff,Amersfoort - DeGeo2013),Systeem$Aarde,$Aardrijkskunde$voor$de$tweede$fase.Leeropdrachtenboekvwo. ThiemeMeulenhoff,Amersfoort - ExamenprogrammaAardrijkskundeVWO2015:Bron: - StichtingLeerplanontwikkelingSLO):InformatiepuntOnderwijs&Talentontwikkeling - Afbeeldingenopdevoorkantvanditdocumentzijnafkomstigvandewebsitevande StichtingLeerplanontwikkelingSLO) Bijlagen 1. Totaalschemametdecategoriseringvandeonderdelenvandedocumentanalyse 2. Antwoordenvanrespondentenopdeinterviewvragen 3. Beschrijvingvanhetlagereordedenken:onthouden,begrijpenentoepassendoorhet InformatiepuntOnderwijs&TalentontwikkelingStichtingLeerplanontwikkeling:SLO) 4. Verzamelbestandmetdaarinallebronbestandent.b.v.derapportagenaardeOSB 5. Trainingset:Methodevanonderzoekdoenstroomdiagram) 7
8 %vragenper niveau Bijlage1 TotaalschemametdecategoriseringvandeonderdelenvandedocumentanalysevolgenstaxonomievanBloom) Tax.Bloom.11 v=7 4vwo 2015?2016) Huiswerkopgaven v=aantalvragen,n=aantalleerlingen) 1.2 v= v= v= v= v=21 Toets H1 leerling? score v=14 n= v=7 Huiswerkopgaven v=aantalvragen, n=aantalleerlingen) 5vwo 2015?2016) 3.2 v=23 SE2 leerling? score v=9 n= v=23 6vwo 2015?2016) Huiswerkopgaven v=aantalvragen,n=aantal leerlingen) 3.2 v=9 3.3 v=15 SE4 leerling? score 6vwo 2014?2015) CE leerling? score 6vwo 2015?2016) PWS/PO * leerling? score Examen? programma Vancollegevan toetsenexamens v=31 n=4 v=34 n=8 v=9,5 n=4 v=28 6:creëren n.v.t. 0 5:evalueren n.v.t. 39 4:analyseren n.v.t. 50 3:toepassen :begrijpen 29# :onthouden 71# *bijditonderdeelhebbendepercentagestemakenmetdecriteria/puntenverdelingennietzoalsbijdeanderedocumenten:deverdelingvandevragen) Toelichting: Deleerlingscoregrijzekolom)iseenpercentageuitgerekenddoorperleerlingdebehaaldescorepervraagtenemenafgezettegendemaximaalte behalenscorevandievraag.vervolgenswordendescoresgegroepeerdengemiddeldperbloom?categorie. Vanelkescoreiseenbronbestandmetalledetailgegevensbeschikbaar. V=aantalvragenwaaropcategoriseringisgebaseerd N=aantalleerlingenwaaropscoringisgebaseerd
9 Bijlage2 Antwoordenvanrespondentenopdeinterviewvragen Versie& ,&Frans&Kuiper,&t.b.v.&PP2 Vragen: RespondentA RespondentB 1a. 1b. Aan&welke&klassen&met&daarin&vwo leerlingen&in&de&bovenbouw&geeft&u& aardrijkskunde?&& Hoeveel&vwoleerlingen&zijn&er&per& klas?& 4vwo=11leerlingen 6vwo=4leerlingen 5vwo=15 2 Wat&verstaat&u&onder&het&zogenaamde& hogereordedenken?& 3 Welke&werkvormen&andere&dan& huiswerkopgaven&en&toetsen)&gebruikt& u&het&meest&om&in&uw&les&het&hoge&orde& denken&tot&uiting&te&laten&komen?& max.&5)&graag&per&klas&aangeven& 4 Hoe&zou&u&het&profielwerkstuk&PWS)& indelen&volgens&de&bloomtaxonomie?& 5 Ik&heb&een&hoofdstuk&geselecteerd:& Wat&vinden&de&leerlingen&moeilijke& huiswerkvragen&bij&dit&hoofdstuk?& 4&en&6&vwo:&Systeem&aarde& 5&vwo:&Indonesië&actueel& 6 Wordt&bijgehouden&hoe&vwo leerlingen&scoren&in&een&toets&op& specifiek&hogere&orde&vragen?& 7 Vindt&u&dat&het&aanbod&van&het& hogere&orde&denken &in&uw&lessen&voor& vwoleerlingen&verbeterd&kan&worden?& 8 Wat&wilt&u&verbeteren&en&wat&hebt&u& daarvoor&nodig?& D.m.v.verschillendegegevensen bronnenincombinatiemetatlas enkaartentoteenjuistantwoord komen.ookberedenerenaande handvangegevensofietsinde toekomstwelofnietkan optreden. L Onderwijsleergesprek DithoorttotdehogereordeL activiteiten:vakoverstijgend, interpreterenvandecontext, concluderen,samenvatten, inhoudelijkeselectievan informatie,evaluerenreflectie) creërenafhankelijkvanleerling) 4vwo&6vwo:Hetherkennen vanverschillendevulkaantypes,l uitbarstingen:ditverklarenin stappenookm.b.v.deatlas.; OokdeITCZInterLtropische convergentiezone):verklarenvan moessons.kortom:wat,waarom, waarenwanneerplaatsvindt. Nee Wellicht.Vooraldekunstvanhet aanpassenaanhetniveauvande groep. Eenvormvandifferentiatie tussenhavoenvwo.eriseen landelijkprojectgaande.ikben geïnteresseerdinderesultaten. Vragenwaarbijredeneringenin meerderestappenmoetworden gedaan.nieuwedingeninnieuwe context,meerenmoeilijkerebronnen, zelfkiezenuitveelheidenmoeilijkheid vankaarten/bronnen.evaluatieve vragen:beoordelenvaneen ontwikkelingoffenomeen.maarookop metacognitiefniveauvragenhoede leerlingenbijv.detoetshebben geleerd. L Vragenstellen:eerstzelflaten opschrijvenindividueel) daarnadelenindegroep. L Onderwijsleergesprekhelpt omhet denken naareen hogerniveautesturen: doorvragen,spiegelen, brederecontextstimuleren. Hopelijkwordthetniveauvan evaluatieencreerengehaaldinhet werkstukdoordeleerling. PWSlaatleerlingenoefenenmet onderzoeksvaardigheden.ditisniet beperkttotalleenhetvak aardrijkskunde. 5 vwo: Economischeonderwerpenwordenals moeilijkervaren.vooralhettoepassen, interpreterenvantabellenzijnminder goedleerbaar. ITCZInterLtropische convergentiezone)wordtindelesals moeilijkervarendoordeleerlingen, maaruiteindelijkscoortmenhier bovengemiddeldop. Nee Ongetwijfeld.Hetkanaltijdbeter. Meerbewustzijnbijmezelfophetvlak vanhethogereordedenken.nudoeik hetimpliciethopelijk).hebhetidee datdedingennugoedgaan.meertijd enurgentiehelptomerdieperopinte 1
10 9 Wat&zou&u&in&het&licht&van&dit& onderzoek&nog&willen&toevoegen?& Ikbenbenieuwdnaarde uitkomstenvanditpp2) onderzoek.aananalysekomtik alsdocentbijnaniettoe. gaan. Ikbennubezigmethetvormgevenvan het2fasenvwoenbenindiezinerg benieuwdnaardeanalysevanhetse vanonlangs. Indeonderbouwzouookeensgekeken moetenwordennaarhet hogereordedenken. 2
11 Bijlage3 Beschrijvingvanhetlagereordedenken:onthouden,begrijpenentoepassendoorhet InformatiepuntOnderwijs&TalentontwikkelingStichtingLeerplanontwikkeling:SLO) Onthouden Onthouden = het kunnen ophalen van adequate informatie, variërend van feiten tot complete theorieën. Vaardigheden 1. Opslaan en ophalen van informatie herkennen) 2. Kennis van data, gebeurtenissen, plaatsen 3. Kennis van belangrijkste ideeën 4. Beheersing van een inhoudelijk onderwerp Leerdoelen De leerling... kent basisbegrippen kent specifieke feiten kent methoden en procedures kent basisprincipes Formulering van vragen /opdrachten Actiewoorden: benoem, definieer, beschrijf, toon, identificeer, verzamel, onderzoek, wie, wat, wanneer, etc. Voorbeelden: Wat gebeurde er na...? Hoeveel...? Wat is...? Wie was het die...? Benoem...? Wat is de definitie van? Beschrijf de manier waarop? Wie...? Wat is goed / fout...? 11
12 Begrijpen Begrijpen = de vaardigheid om adequate betekenis te geven aan informatie. Vaardigheden 1. Begrijpen van informatie kennen) 2. Betekenis geven aan informatie 3. Vertalen van kennis naar nieuwe context 4. Interpreteren, vergelijken overeenkomsten en verschillen) van feiten 5. Ordenen, groeperen, afleiden van oorzaken 6. Voorspellen van gevolgen Leerdoelen De leerling... begrijpt feiten en principes interpreteert verbaal materiaal interpreteert schema s en grafieken vertaalt verbaal materiaal in formules voorspelt toekomstige gevolgen op basis van data Formulering van vragen /opdrachten Actiewoorden: vat samen, beschrijf, bespreek, interpreteer, formuleer conclusies, contrasteer, voorspel, leg verbanden, onderscheid, werk uit voor verschillende doelgroepen, werk uit voor een andere context, maak een inschatting Voorbeelden: Kun je uitleggen waarom? Kun je in je eigen woorden beschrijven? Hoe verklaar je? Kun je een samenvatting geven van...? Wat denk je dat er vervolgens zal gebeuren...? Wie zal volgens jou...? Wat is de hoofdgedachte achter...? Kun je verduidelijken? Kun je illustreren met een voorbeeld? 12
13 Toepassen Toepassen = de vaardigheid om kennis in nieuwe en concrete situaties toe te passen. Vaardigheden 1. Gebruiken van kennis 2. Toepassen van methoden, concepten, theorieën in nieuwe situaties 3. Oplossen van problemen met gebruik van noodzakelijke kennis of vaardigheden Leerdoelen De leerling... past concepten en principes toe in nieuwe situaties past wetten en theorieën toe in praktische situaties demonstreert correct gebruik van een methode of procedure Formulering van vragen /opdrachten Actiewoorden: pas toe, demonstreer, bereken, vul aan, illustreer, toon, los op, onderzoek, pas aan, verander, relateer, classificeer, experimenteer Voorbeelden: Weet je nog een andere situatie waarin? Kun je categoriseren volgens? Welke factoren zullen veranderen als? Welke vragen zou je stellen aan? Kun je aan de hand van de gegeven informatie een instructie geven over? 13
14 Bijlage4 Verzamelbestandmetdaarinallebronbestandent.b.v.derapportagenaardeOSB <<Opaanvraag:>> 1. opgaven*reguliere*toets*systeem*aarde,*hoofdstuk*1,*4*vwo*november*2015)* 2. opgaven*se2,*5*vwo*oktober*2015)* 3. opgaven*se4,*hoofdstuk*3,*6*vwo*oktober*2015)* 4. opgaven*ce*vwo*ak*2015,*6*vwo*mei*2015),*cito*2015* 5. scoring*van*leerlingen*per*opgave*leerlingiscore):*reguliere*toets*systeem*aarde*de*geo*i* ThiemeMeulenhoff),*Hoofdstuk*1,*4*vwo*november*2015)* 6. scoring*van*leerlingen*per*opgave*leerling*iscore):*se2,*5*vwo*oktober*2015)* 7. scoring*van*leerlingen*per*opgave*leerling*iscore):*se4,*6*vwo*oktober*2015)* 8. scoring*van*leerlingen*per*opgave*leerling*iscore):*ce*vwo*ak*2015,*6*vwo*mei*2015)* 9. huiswerkopgaven*hoofdstuk*1:*systeem*aarde,*4*vwo*de*geo*i*thiememeulenhoff)* 10. huiswerkopgaven*hoofdstuk*3:*indonesië*actueel*seistof)*5*vwo*de*geo*i*thiememeulenhoff)* 11. huiswerkopgaven*hoofdstuk*3:*zuidoost*azië*seistof)*6*vwo*de*geo*i*thiememeulenhoff)* 12. beoordelingsschema*van*het*profielwerkstuk*pws)*5i6*vwo:*februariinovember*2015)* 13. eindtermen/examenprogramma*ak* *vwo*2015*college*van*toets*en*examens)* 14
15 Bijlage5 Trainingset:&Methode&van&onderzoek&doen&stroomdiagram)& 15
Taxanomie van Bloom en de kunst van het vragen stellen. Anouk Mulder verschil in talent
Onthouden Kunnen ophalen van specifieke informatie, variërend van feiten tot complete theorieën Opslaan en ophalen van informatie (herkennen) Kennis van data, gebeurtenissen, plaatsen Kennis van belangrijkste
Nadere informatieRijke Lessen. zetten je aan het denken. Handleiding(etje) Minka Dumont 26 november 2009 SLO - Landelijke Plusklasnetwerkdag
Rijke Lessen zetten je aan het denken Minka Dumont 2009 www.lesmateriaalvoorhoogbegaafden.com Handleiding(etje) Minka Dumont 26 november 2009 SLO - Landelijke Plusklasnetwerkdag Onthouden Kunnen ophalen
Nadere informatieLaag Vaardigheden Leerdoelen Formulering van vragen /opdrachten
Blooms taxonomie Laag Vaardigheden Leerdoelen Formulering van vragen /opdrachten Evalueren Evalueren = de vaardigheid om de waarde van iets (literatuur, onderzoeksrapport, presentatie etc) te kunnen beoordelen
Nadere informatieDe Taxonomie van Bloom Toelichting
De Taxonomie van Bloom Toelichting Een van de meest gebruikte manier om verschillende kennisniveaus in te delen, is op basis van de taxonomie van Bloom. Deze is tussen 1948 en 1956 ontwikkeld door de onderwijspsycholoog
Nadere informatieWorkshop voorbereiden Authentieke instructiemodel
Workshop voorbereiden Authentieke instructiemodel Workshop voorbereiden Uitleg Start De workshop start met een echte, herkenbare en uitdagende situatie. (v.b. het is een probleem, een prestatie, het heeft
Nadere informatieTaxonomie van Bloom. (taxonomie = wetenschap van het indelen) 6. Creëren. Nieuwe ideeën, producten of gezichtspunten genereren
Taxonomie van Bloom (taxonomie = wetenschap van het indelen) 6. Creëren Nieuwe ideeën, producten of gezichtspunten genereren Ontwerpen, maken, plannen, produceren, uitvinden, bouwen 5. Evalueren Motiveren
Nadere informatieDenken kun je Leren!
Denken kun je Leren! Bekijk de twee vragen hieronder. Op welke manier verschillen deze twee vragen van elkaar? (Bedenk het antwoord voor jezelf draai je naar degene waar je het dichtste bij zit bespreek
Nadere informatieVerrijkingslessen voor cognitief talent. Handreiking voor lesontwikkelaars
Verrijkingslessen voor cognitief talent Handreiking voor lesontwikkelaars Inleiding Deze hand-out heeft als doel een aantal richtlijnen en praktische tips te geven voor het ontwerpen van lessen voor de
Nadere informatieBloom. Taxonomie van. in de praktijk
Bloom Taxonomie van in de praktijk De taxonomie van Bloom kan worden toegepast als praktisch hulpmiddel bij het differentiëren in denken en doen. Het helpt je om in je vraagstelling een plaats te geven
Nadere informatieInterfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam
Naam auteur(s) Nijenhuis, N Vakgebied Natuurkunde Titel Wiskunde bij Natuurkunde: de afgeleide Onderwerp Wiskunde natuurkunde transfer Opleiding Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam
Nadere informatieInterfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam
Paper 3: Onderzoeksinstrumenten Aantal woorden (exclusief bijlage, literatuur en samenvatting): 581 Jeffrey de Jonker Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Jeffrey de Jonker Biologie Differentiëren
Nadere informatieOmschrijven, formules, natuurkunde, stappenplan, begripspracticum
ONTWERP ONDERZOEK FORMULES OMSCHRIJVEN BIJ NATUURKUNDE IN 3 VWO Naam auteur Margriet van der Laan, Msc Vakgebied Natuurkunde Titel & onderwerp Formules omschrijven bij natuurkunde Opleiding Interfacultaire
Nadere informatieTaxonomie van. Bloom in de praktijk van de kleuterklas
Taxonomie van Bloom in de praktijk van de kleuterklas De taxonomie van Bloom kan worden toegepast als praktisch hulpmiddel bij de ontwikkeling van lesmateriaal en activiteiten. Het model gaat ervan uit
Nadere informatieSleuteltermen Stappenplan, belevingswereld, motivatie, boxenstelsel, economie Bibliografische referentie
ONTWERPRAPPORT Naam auteur Elles Lelieveld Vakgebied Economie Titel De juiste stappen, een onderzoek naar de problemen en oplossingen van opgaven over het boxenstelsel Onderwerp Het aanleren van een stappenplan
Nadere informatieToetstermen en taxonomiecodes
Toetstermen en taxonomiecodes Door middel van toetstermen is vastgelegd wat deelnemers moeten kennen en kunnen. Een toetsterm is bepalend voor de inhoud van de opleiding en de toetsing. Dit betekent dat
Nadere informatieIntroductie. De onderzoekscyclus; een gestructureerde aanpak die helpt bij het doen van onderzoek.
Introductie Een onderzoeksactiviteit start vanuit een verwondering of verbazing. Je wilt iets begrijpen of weten en bent op zoek naar (nieuwe) kennis en/of antwoorden. Je gaat de context en content van
Nadere informatieGrafieken, samenwerkend leren, hardop denken, stappenplan
PAPER 3 ONTWERPRAPPORT Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen Bibliografische referentie Marlinda van Rooijen Steltenpool, drs Economie Grafieken en betekenis Marktvraag
Nadere informatieInterfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam. Schrijven, herschrijven, schrijfonderwijs, feedback geven, feedback ontvangen
Naam auteur Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Inge van de Wiel Nederlands Peerfeedback in het schrijfproces Schrijfonderwijs Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam Doelgroep Gymnasium
Nadere informatieDoesjka Nijdeken Trinitas College Heerhugowaard Woudschoten Chemie Conferentie 2011
Doesjka Nijdeken Trinitas College Heerhugowaard Woudschoten Chemie Conferentie 2011 Hoe je het onderbuikgevoel zichtbaar maakt voor leerlingen (en jezelf) Wat bedoel ik met determineren? Hoe doe je dat
Nadere informatieInterfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam. Literatuur, leeservaring, dialogisch leren, kwestie
Iris Hoogendoorn 5617596 Schoolvak Nederlands Ontwerponderzoek paper 3: onderzoeksopzet Ontwerprapport Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen Bibliografische referentie
Nadere informatieRijke Lessen. zetten je aan het denken. Minka Dumont 2009 www.lesmateriaalvoorhoogbegaafden.com. Doel Workshop
Rijke Lessen zetten je aan het denken Doel Workshop Het bieden van inzicht en handreikingen m.b.t.: Het zelf ontwerpen van lesmaterialen en projecten voor hoogbegaafde leerlingen Het vaardig maken van
Nadere informatieOnderwijsontwerp. Onderwijsontwerp. methodiek. methodiek. ICT&O
Onderwijsontwerp Onderwijsontwerp methodiek methodiek ICT&O www.saxion.nl/icto Voorwoord Ga jij een module/onderwijseenheid (her)ontwerpen? Dan komt SHUFFLE wellicht goed van pas. Deze onderwijsontwerp
Nadere informatieEINDTERMEN Bosbiotoopstudie
EINDTERMEN Bosbiotoopstudie Eerste graad A-stroom Vakgebonden eindtermen aardrijkskunde De mens en het landschap Het landelijk landschap 22 milieueffecten opnoemen die in verband kunnen gebracht worden
Nadere informatieDOMEINBESCHRIJVING 27 MEI 2014 VOORLOPIG CONCEPT
DOMEINBESCHRIJVING 27 MEI 2014 VOORLOPIG CONCEPT 1 VOORSTEL NIEUW DOMEIN A VAARDIGHEDEN 1.1 Doel en inhoud Dit domein omvat algemene en vakspecifieke vaardigheden die verkaveld zijn in de subdomeinen A1
Nadere informatieEerste graad A-stroom
EINDTERMEN en ONTWIKKELINGSDOELEN Vijverbiotoopstudie Eerste graad A-stroom Vakgebonden eindtermen aardrijkskunde Het natuurlijk milieu Reliëf 16* De leerlingen leren respect opbrengen voor de waarde van
Nadere informatieVRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT
VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT EEN FEEDBACK INSTRUMENT VOOR DOCENTEN EEN FEEDBACK INSTRUMENT VOOR DOCENTEN CHRISTEL WOLTERINCK C.H.D.WOLTERINCK@UTWENTE.NL CHRISTEL C.H.D.WOLTERINCK@UTWENTE.NL
Nadere informatieSecundair onderwijs - Tweede graad ASO/KSO/TSO - Natuurwetenschappen - Vakgebonden eindtermen
Eindtermen educatief project Korstmossen, snuffelpalen van ons milieu 2 de en 3 de graad SO Secundair onderwijs - Tweede graad ASO/KSO/TSO - Natuurwetenschappen - Vakgebonden eindtermen I. Gemeenschappelijke
Nadere informatieKunstgeschiedenis,%CKV%en%Kunst%Algemeen% Interfacultaire%Lerarenopleidingen,%Universiteit%van%Amsterdam% 5%VWO%Montessori%Lyceum%Amsterdam%
PAPER3 ONDERZOEKSINSTRUMENTEN Naamauteur(s) RosannavanGentMA Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen Links Kunstgeschiedenis,CKVenKunstAlgemeen Vanintensiefkijkennaarkennis? Intensiefkijkenenkunstanalyseren
Nadere informatiePTA Nederlands TL/GL Bohemen, Houtrust, Kijkduin, Media&Design cohort 13-14-15
Examenprogramma NE/K/1 Oriëntatie op leren en werken De kandidaat kan zich oriënteren op de eigen loopbaan en op het belang van Nederlands in de maatschappij. NE/K/2 Basisvaardigheden De kandidaat kan
Nadere informatieJe eigen onderwijs ontwikkelen
Welkom bij: Je eigen onderwijs ontwikkelen Nora Steenbergen Penterman Zelf lessen ontwerpen 1 Doelgericht vaardigheden verder ontwikkelen samen met leerling leerdoelen bepalen inzicht in zichzelf sterke
Nadere informatietalenten ontwikkelen. Workshop Acadin. William Meuleman Onderwijsadviseur DE Ambassadeur Acadin
talenten ontwikkelen Workshop Acadin William Meuleman Onderwijsadviseur DE Ambassadeur Acadin 1 wat biedt deze workshop? In deze workshop: 1. Wat is Acadin (kort) 2. Impressie van de leeromgeving 3. Hoe
Nadere informatieChristel Wolterinck (Marianum en Universiteit Twente), Kim Schildkamp (Universiteit Twente), Wilma Kippers (Universiteit Twente)
Vragenlijst formatief toetsen - Docent Deze vragenlijst is ontwikkeld door de Universiteit Twente op basis van bestaande vragenlijsten* en heeft als doel te onderzoeken in welke mate de docenten en leerlingen
Nadere informatieZelfbeoordeling bij schrijfvaardigheid Duits
Naam auteur Michael Huig Vakgebied Duits Titel Zelfbeoordeling bij schrijfvaardigheid Duits Onderwerp Zelfbeoordeling bij schrijfvaardigheid Duits Opleiding Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit
Nadere informatieVan Doelstelling, naar leeractiviteit naar werkvorm
wwwexpertisecentrum-kunsttheorienl Van Doelstelling, naar leeractiviteit naar werkvorm Dit collegevoorbeeld/lesvoorbeeld laat twee verschillende werkvormen zien, een werkvorm die gericht is op lagere orde
Nadere informatieOntwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO
Ontwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO Student: Vincent van der Maaden, MSc Studentnummer: 5783070 Opleiding: Interfacultaire lerarenopleiding, UvA Vakgebied: Aardrijkskunde
Nadere informatieCONCEPT. Domein A 1: Lezen van zakelijke teksten. Tussendoelen Nederlands onderbouw vo havo/vwo
Tussendoelen Nederlands onderbouw vo havo/vwo Domein A 1: Lezen van zakelijke teksten Subdomein A 1.1: Woordenschat 1.1 h/v de betekenis van onbekende woorden afleiden uit de context; 1.2 h/v de betekenis
Nadere informatieXL-rekenspellen voor jonge slimme kinderen
XL-rekenspellen voor jonge slimme kinderen Panamaconferentie 2014 Anneke Noteboom (SLO) a.noteboom@slo.nl Spelgegevens Niveau ontwikkelings voorsprong Getallen, Ruimtelijke oriëntatie Logisch denken,
Nadere informatieCBS De Holtenhoek. Plusgroep 2012-2013
Plusgroep 2012-2013 Wanneer hoogbegaafd? CITO A of A+ scores na zes of twaalf maanden doortoetsen op Cito begrijpend lezen en rekenen De leerling voldoet aan een aantal kenmerken van hoogbegaafdheid Kenmerken
Nadere informatie* Kleuters uitdagen werkt!
voor wie JA zegt tegen actief en inspirerend onderwijs * Kleuters uitdagen werkt! Dolf Janson Kleuter is een ontwikkelingsfase Kleuter is geen leeftijdsaanduiding Wat betekent dit voor jonge kinderen met
Nadere informatieOntwerp Onderzoek: Paper 3: Onderzoeksinstrumenten. Leraren Opleiding. Management & Organisatie
Ontwerp Onderzoek: Paper 3: Onderzoeksinstrumenten Leraren Opleiding Management & Organisatie Naam auteur(s) Vakgebied Bart Deelen M&O Student nr 10761799 Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Procent rekenen
Nadere informatieOntwerponderzoek Paper 4 Uitvoering Samenvatting Lessenserie Dataverzameling
ONTWERPRAPPORT Naam auteur(s) Sarah Schouten, MA Vakgebied CKV Titel Het Actief en Affectief Toepassen van Kunsttheoretische Kennis op Verschillende Nieuwe Voorbeelden in de Kunst Onderwerp Het toepassen
Nadere informatieHet gaat niet om de verpakking, maar om wat er in zit!
Het gaat niet om de verpakking, maar om wat er in zit! U-talent opdracht Wiskunde Havo 3 (eventueel vwo 3) Inleiding Het verpakken en vervoeren van producten is een belangrijk onderwerp in de commerciële
Nadere informatieEducatief arrangeren rond LOB
Educatief arrangeren rond LOB Vorige week Contact met de docent deze week NAW-gegevens via CF Afspraken met begeleider Maken van het Werkplan Voorbereiden van het interview Vragen naar aanleiding van vorig
Nadere informatieOVERDRACHTSKUNDE. Stichting Kwaliteitscentrum Schoonheidsverzorging Utrecht
OVERDRACHTSKUNDE EXAMENEISEN THEORIE SCHOONHEIDSVERZORGING B VERSIE JULI 2010 STICHTING KWALITEITSCENTRUM SCHOONHEIDSVERZORGING Exameneisen STRUCTUUR THEORIE-EXAMEN: OVERDRACHTSKUNDE Examen Overdrachtskunde
Nadere informatieHier vertel je wat je hebt gedaan om informatie te vinden. Wat en waar gezocht? Wie geïnterviewd, enz.
Onderzoeksverslag Omslag en titelpagina Op het omslag staan in elk geval de titel van het onderzoek en de namen van de schrijvers. Op de titelpagina opnieuw de titel en de namen van de schrijvers. Nu uitgebreid
Nadere informatieDOEN! - Praktische opdracht beschrijvende statistiek in 4HAVO. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam
Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen M.J.D. van den Bosch- Knip, Ir RBA Wiskunde DOEN! - Praktische opdracht beschrijvende statistiek in 4HAVO beschrijvende statistiek
Nadere informatieOnderwijsbehoeften: - Korte instructie - Afhankelijk van de resultaten Test jezelf toevoegen Toepassing en Verdieping
Verdiepend Basisarrange ment Naam leerlingen Groep BBL 1 Wiskunde Leertijd; 5 keer per week 45 minuten werken aan de basisdoelen. - 5 keer per week 45 minuten basisdoelen toepassen in verdiepende contexten.
Nadere informatieHoe zou je dit vertellen aan iemand die er vandaag niet bij is? Leerlingen helpen om wiskunde te begrijpen: Vragen die: Ben je het er mee eens?
Leerlingen helpen om wiskunde te begrijpen: 1 2 Welke strategie heb je gebruikt? 3 Ben je het er mee eens? Ben je het er mee oneens? 4 Zou je die vraag aan de klas kunnen stellen? 5 Kun je je 6 Wil 7 oplosmethode
Nadere informatieVocabulaireverwerving Frans: motivatie en leerstrategieën Onderwerp Vocabulaireverwerving in Havo 3
Naam auteur Vakgebied Marlieke Joanne Gevaerts Frans Titel Vocabulaireverwerving Frans: motivatie en leerstrategieën Onderwerp Vocabulaireverwerving in Havo 3 Opleiding Doelgroep Havo 3 Sleuteltermen Links
Nadere informatieDOEN! - Praktische opdracht beschrijvende statistiek in 4HAVO. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam
Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen M.J.D. van den Bosch- Knip, Ir RBA Wiskunde DOEN! - Praktische opdracht beschrijvende statistiek in 4HAVO beschrijvende statistiek
Nadere informatieWISKUNDIGE TAALVAARDIGHEDEN
WISKUNDIGE TLVRDIGHEDEN Derde graad 1 Het begrijpen van wiskundige uitdrukkingen in eenvoudige situaties (zowel mondeling als 1V4 2V3 3V3 (a-b-c) schriftelijk) 2 het begrijpen van figuren, tekeningen,
Nadere informatieExamenprogramma bedrijfseconomie en ondernemerschap vwo
Examenprogramma bedrijfseconomie en ondernemerschap vwo 27 MEI 2014 CONCEPT - VOORLOPIG Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit
Nadere informatieCentraal staat bij de verlengde instructie de vraag waarom bepaalde leerlingen moeite hebben met het verwerken van inhoudelijke kennis.
Directe Instructie Model gecombineerd met Marzano: A. Inhoudelijke kennis Lesfasering 1. Doelen stellen en programma van de leeractiviteit geven 2. Leeractiviteit gericht op betekenis opbouwen a. Verhaal
Nadere informatieOnderzoekscompetenties (OC) in de 1e graad
Onderzoekscompetenties (OC) in de 1e graad Wat zijn OC's? Een eenvoudige definitie van OC is niet voorhanden. Op het internet vind je maar liefst 16 betekenissen voor 'onderzoek' en 31 voor 'competentie'!
Nadere informatieOpdrachtgever en begeleider: Dhr. J. Schilder, sectievoorzitter economie & M&O op het Baken Park Lyceum te Almere
Paper 1 Opdrachtgever en begeleider: Dhr. J. Schilder, sectievoorzitter economie & M&O op het Baken Park Lyceum te Almere Plan van aanpak profielproduct Inleiding Leerlingen die het vak M&O hebben gekozen
Nadere informatieGovernance. Informatiemanagement. Architectuur. Gemeenschappelijk
Beleggen Bewaken Sturen Informatiemanagement Inspireren Verbinden Organiseren Architectuur Verbeelden Structureren Afstemmen Gemeenschappelijk Communiceren Adviseren Beïnvloeden Beleggen: kan taken, verantwoordelijkheden
Nadere informatieTAAL EN LEESMETHODEN Begrijpend Lezen Goed Gelezen
TAAL EN LEESMETHODEN Begrijpend Lezen Goed Gelezen Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze methode zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl. De rubriek implementatiekoffer
Nadere informatiePaper 3 Onderzoeksinstrumenten. Ontwerprapport Naam auteur(s) Karin Groen
Paper 3 Onderzoeksinstrumenten Ontwerprapport Naam auteur(s) Karin Groen Vakgebied Nederlands Titel Historische letterkunde? Kapot saai! Onderwerp Motivatie bij historische letterkunde Opleiding Interfacultaire
Nadere informatiePaper 3: Uitvoeringsfase. Management & Organisatie
Paper 3: Uitvoeringsfase Naam auteur L. A. Molijn MSc. Vakgebied Management & Organisatie Titel Geld & Rente Onderwerp Enkelvoudige & Samengestelde interest Opleiding Interfacultaire Lerarenopleidingen,
Nadere informatieEuropakenner Onderzoeker Journalist. toepassing. bediscussiëren en beargumenteren van Europese kwesties. gehaald op:
Europakenner Onderzoeker Journalist Europeaan en invloeden Europese en internationale instellingen bediscussiëren en beargumenteren van Europese kwesties toekomst als Europees burger formuleren Een Europeaan
Nadere informatieConcept PTA economie havo Belgisch Park cohort
Het eindexamen economie bestaat uit een centraal schriftelijk examen en een schoolexamen. Domeinen economie Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A: Vaardigheden 1. Informatievaardigheden.
Nadere informatieInterfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam
Ontwerponderzoek Naam auteur Mariëlle Kruithof Vakgebied Wiskunde Titel Onderwerp Opleiding Het toewijzingsprobleem, een kijkje in de wiskunde buiten de middelbare school. Het behandelen van de Hongaarse
Nadere informatieScheikunde inhouden (PO-havo/vwo): Schaal, verhouding en hoeveelheid
Scheikunde inhouden (PO-havo/vwo): Schaal, verhouding en hoeveelheid kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw havo bovenbouw exameneenheden vwo bovenbouw exameneenheden 44: De leerlingen leren
Nadere informatieExamenprogramma wiskunde D vwo
Examenprogramma wiskunde D vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Kansrekening en statistiek
Nadere informatieDe invulling van het mentoruur in 3VWO op de International School Hilversum
PROFIELPRODUCT VERANTWOORDING VAN HET ONDERZOEKSPROCES De invulling van het mentoruur in 3VWO op de International School Hilversum Naam auteur: H.T.A. Otjes Student nummer: 9904557 Email: Hotjes14@hotmail.com
Nadere informatieTOETSMATRIJS: Ethiek voor Makelaars en Taxateurs
TOETSMATRIJS: Ethiek voor Makelaars en Taxateurs Doel van het diploma Met dit diploma laten makelaars en taxateurs zien dat ze kritische professionals zijn met kennis van de ethiek. Deze kennis en houding
Nadere informatieVakoverschrijdende eindtermen die van toepassing zijn tijdens de klimaatexcursie
Vakoverschrijdende eindtermen die van toepassing zijn tijdens de klimaatexcursie Context 4: Omgeving en duurzame ontwikkeling. De leerlingen: 1. participeren aan milieubeleid en -zorg op school; 2. herkennen
Nadere informatieOnderwijsontwerp. Onderwijsontwerp. methodiek. methodiek. ICT&O
Onderwijsontwerp Onderwijsontwerp methodiek methodiek ICT&O www.saxion.nl/icto Voorwoord Ga jij een module/onderwijseenheid (her)ontwerpen? Dan komt SHUFFLE wellicht goed van pas. Deze onderwijsontwerp
Nadere informatieBijlage 1: het wetenschappelijk denk- en handelingsproces in het basisonderwijs 1
Bijlage 1: het wetenschappelijk denk- en handelingsproces in het basisonderwijs 1 Bijlage 1: Het wetenschappelijk denk- en handelingsproces in het basisonderwijs: Stadium van het instructie model Oriëntatiefase
Nadere informatie'Hier havo.hbo hoort u mij?' (Nieuwe) Scheikunde
'Hier havo.hbo hoort u mij?' (Nieuwe) Scheikunde Aansluiting havo-hbo 28 september 2016 Hogeschool Domstad Emiel de Kleijn Historie 1999 (1998) Invoering van de 2 e fase HAVO: Scheikunde: 280 SLU VWO:
Nadere informatiePTA scheikunde Belgisch park cohort 14 15-16
Het examenprogramma scheikunde is vernieuwd. In 2013 is in 4 HAVO met dat nieuwe examenprogramma scheikunde gestart. De methode Chemie Overal 4 e editie is geschreven voor dit nieuwe examenprogramma. Toegestaan
Nadere informatieReferentieniveaus uitgelegd. 1S - rekenen Vaardigheden referentieniveau 1S rekenen. 1F - rekenen Vaardigheden referentieniveau 1F rekenen
Referentieniveaus uitgelegd De beschrijvingen zijn gebaseerd op het Referentiekader taal en rekenen'. In 'Referentieniveaus uitgelegd' zijn de niveaus voor de verschillende sectoren goed zichtbaar. Door
Nadere informatiePTA maatschappijleer 2 KBL Bohemen cohort
Exameneenheden KBL maatschappijleer 2 (sectorvak zorg & welzijn) ML2/K/1 Oriëntatie op leren en werken: De kandidaat kan zich oriënteren op de eigen loopbaan en het belang van maatschappijleer verwoorden.
Nadere informatieMuiswerk Studievaardigheid richt zich op de belangrijkste deelvaardigheden die nodig zijn voor studievaardigheid.
Studievaardigheid Muiswerk Studievaardigheid richt zich op de belangrijkste deelvaardigheden die nodig zijn voor studievaardigheid. Doelgroep Studievaardigheid Muiswerk Studievaardigheid is bedoeld voor
Nadere informatieExamenprogramma wiskunde A vwo
Examenprogramma wiskunde A vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein Bg Functies
Nadere informatiePTA Nederlands KBL Bohemen, Kijkduin, Statenkwartier Waldeck cohort 15-16-17
Exameneenheden Nederlands NE/K/1 Oriëntatie op leren en werken De kandidaat kan zich oriënteren op de eigen loopbaan en op het belang van Nederlands in de maatschappij. NE/K/2 Basisvaardigheden De kandidaat
Nadere informatieBeoordelingscriteria scriptie Nemas HRM
Beoordelingscriteria scriptie Nemas HRM Instructie Dit document hoort bij het beoordelingsformulier. Op het beoordelingsformulier kan de score per criterium worden ingevuld. Elk criterium kan op vijf niveaus
Nadere informatieWISKUNDE D VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0
WISKUNDE D VWO VAKINFORMATIE STAATSEAMEN 2016 V15.7.0 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor de afname van de
Nadere informatiePTA Nederlands BBL & KBL Kijkduin, Statenkwartier (Vakcollege Techniek) cohort
Examenprogramma (verschillen tussen BBL en KBL zijn in de tekst aangegeven) NE/K/1 Oriëntatie op leren en werken De kandidaat kan zich oriënteren op de eigen loopbaan en op het belang van Nederlands in
Nadere informatieSW-B-K1-W3 (C) Oefenopdracht C Niveau 4 Crebo: Cohort: Geldig vanaf
SW-B-K1-W3 (C) Versterkt de eigen kracht van de groep Oefenopdracht C Niveau 4 Crebo: 23185 Cohort: Geldig vanaf 01-08-2015 Colofon * Daar waar hij staat, wordt ook zij bedoeld en omgekeerd. * Waar cliënt
Nadere informatieBekwaamheidseisen leraar primair onderwijs
Bekwaamheidseisen leraar primair onderwijs Uit: Besluit van 16 maart 2017 tot wijziging van het Besluit bekwaamheidseisen onderwijspersoneel en het Besluit bekwaamheidseisen onderwijspersoneel BES in verband
Nadere informatieTitel: Creatief met (kilo) gram Groep 5 rekenen 1
Titel: Creatief met (kilo) gram Groep 5 rekenen 1 De leerlingen gaan in deze les op een speelse en kritische manier een verdieping leggen in de begrippen kilogram en gram aangezien de meeste leerlingen
Nadere informatiePTA Nederlands BBL Kijkduin, Statenkwartier Waldeck cohort 15-16-17
Exameneenheden Nederlands (verschillen tussen BBL en KBL zijn in de tekst aangegeven) NE/K/1 Oriëntatie op leren en werken De kandidaat kan zich oriënteren op de eigen loopbaan en op het belang van Nederlands
Nadere informatie10 Masteropleiding Filosofie & Maatschappij
10 Masteropleiding Filosofie & Maatschappij 10.1 Inleiding Dit hoofdstuk bevat gedetailleerde informatie over de doelstellingen, eindkwalificaties en opbouw van de Masteropleiding Filosofie & Maatschappij.
Nadere informatie*..\filmpjes\roltrap stopt.flv.flv
voor wie JA zegt tegen actief en inspirerend onderwijs Welke beeld heb jij bij activerende didactiek? Neem eerst even denktijd. Vergelijk daarna met je buur. Dolf Janson..\filmpjes\roltrap stopt.flv.flv
Nadere informatieTitel In drie fasen de inkomstenbelastingen berekenen: P2. Loon- en inkomstenbelasting. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam
Auteur: Hofstee, Rémon (R.H.) Vakgebied Algemene Economie Titel In drie fasen de inkomstenbelastingen berekenen: P2. Onderwerp Opleiding Loon- en inkomstenbelasting Doelgroep VMBO- GTL, leerjaar 4 Sleuteltermen
Nadere informatieDoelgerichte leestrainingen voor beter tekstbegrip Onderwerp Leesvaardigheid Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam
Naam auteur Margarita Gulian Vakgebied Spaans Titel Doelgerichte leestrainingen voor beter tekstbegrip Onderwerp Leesvaardigheid Opleiding Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam
Nadere informatiePTA maatschappijkunde KBL Bohemen cohort
Exameneenheden maatschappijkunde (sectorvak zorg & welzijn) ML2/K/1 Oriëntatie op leren en werken: De kandidaat kan zich oriënteren op de eigen loopbaan en het belang van maatschappijkunde verwoorden.
Nadere informatieProgramma van Toetsing en Afsluiting
Leerweg: Basis Klas: 3 Vak: Wiskunde Methode: getal en Ruimte Toetsnr 3.1.1 Wat moet je voor de toetsing doen? Hoofdstuk 1 Procenten Je kan rekenen met breuken en procenten. Je kan rekenen van afnamen
Nadere informatiePTA Nederlands KBL Bohemen, Kijkduin, Waldeck, Statenkwartier cohort 18 19
Examenprogramma NE/K/1 Oriëntatie op leren en werken De kandidaat kan zich oriënteren op de eigen loopbaan en op het belang van Nederlands in de maatschappij. NE/K/2 Basisvaardigheden De kandidaat kan
Nadere informatieZelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W
Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W 1 Naam student: Studentnummer: Datum: Naam leercoach: Inleiding Voor jou ligt het meetinstrument ondernemende houding. Met dit meetinstrument
Nadere informatieVerwondering over de overeenkomsten tussen het gedrag van mensen en andere zoogdieren. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam
ONTWERPRAPPORT Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen B.M. Deben Biologie Apenkoppen Verwondering over de overeenkomsten tussen het gedrag van mensen en andere zoogdieren
Nadere informatiePTA Nederlands BBL & KBL Kijkduin, Statenkwartier (Vakcollege Techniek) cohort 14-15-16
Examenprogramma (verschillen tussen BBL en KBL zijn in de tekst aangegeven) NE/K/1 Oriëntatie op leren en werken De kandidaat kan zich oriënteren op de eigen loopbaan en op het belang van Nederlands in
Nadere informatiePeergroeponderwijs. Dé Dag. Over het opzetten van een plusklas. 25 november 2016 Jaap Verouden
Peergroeponderwijs Over het opzetten van een plusklas Dé Dag 25 november 2016 Jaap Verouden jverouden@hetabc.nl Startopdracht Verzin zoveel mogelijk overeenkomsten tussen een kleerhanger en een koekoeksklok
Nadere informatieSW-B-K1-W2 (C) Maakt een plan van aanpak. Oefenopdracht C Niveau 4 Crebo: Cohort: Geldig vanaf
SW-B-K1-W2 (C) Maakt een plan van aanpak Oefenopdracht C Niveau 4 Crebo: 23185 Cohort: Geldig vanaf 01-08-2015 Colofon * Daar waar hij staat, wordt ook zij bedoeld en omgekeerd. * Waar cliënt staat, kan
Nadere informatiePTA Nederlands TL/GL Bohemen, Houtrust, Kijkduin, Media&Design cohort 14-15-16
Examenprogramma PTA Nederlands TL/GL Bohemen, Houtrust, Kijkduin, Media&Design cohort 14-15-16 NE/K/1 Oriëntatie op leren en werken De kandidaat kan zich oriënteren op de eigen loopbaan en op het belang
Nadere informatiePWS - Fase 1 - Plan van aanpak Behaald 0 van de 25 punten
PWS - Fase 1 - Plan van aanpak Behaald 0 van de 25 punten Beoordeling Te behalen Behaald 1. Past het onderwerp/ontwerp bij het vak/de vakken? 1 Herkenbaarheid van het vak of de vakken. Past het onderwerp
Nadere informatiePTA economie VWO Belgisch Park cohort
Het eindexamen economie bestaat uit het centraal schriftelijk examen en het schoolexamen. Domeinen economie Het examenprogramma economie bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden 1. Informatievaardigheden.
Nadere informatie