MESIS Methodisch Screeningsinstrument schulddienstverlening

Transcriptie

1 MESIS Methodisch Screeningsinstrument schulddienstverlening versie oktober Beginpagina Welkom bij de vragenlijst. Lees dit alstublieft eerst! Voor wie is deze vragenlijst? Deze vragenlijst is voor u. Wij hopen dat u de lijst voor ons wilt invullen. Kunt u de lijst niet zelf invullen? Misschien zijn er vragen die u niet goed begrijpt? Dan kan iemand u helpen. Laat het aan ons weten. We helpen u graag! Waar gaat de vragenlijst over? De vragenlijst gaat over u. Als u een gezin heeft gaat de vragenlijst ook over uw gezin. We beginnen met algemene vragen. We stellenvragen over verschillende dingen in uw leven. Veel vragen gaan over hoe u omgaat met geldzaken. En veel vragen gaan over hoe u denkt over geldzaken. Er zijn geen goede of foute antwoorden. Alle antwoorden zijn goed. Denk niet te lang na. Kies het antwoord dat op dit moment het bestbij u past. Hoe lang duurt het om de lijst in te vullen? Het duurt ongeveer X minuten om de lijst in te vullen. Hoe moet u de lijst invullen? Begin bij de eerste vraag. Vul alle vragen in. Klik voor iedere vraag 1 hokje aan, behalve als er bij de vraag staat dat u meer dan 1 hokje mag aanklikken. Bij sommige vragen moet u een getal of iets anders invullen in het hokje. Klik op de knop 'verder' om naar de volgende vragen te gaan. Wilt u een antwoord veranderen? Misschien wilt u een antwoord veranderen? Dat doet u zo: Klik op de knop met de naam terug. Klik een nieuw antwoord aan. En klik op de knop verder. Fijn dat u de lijst voor ons wilt invullen! Vul hier de gebruikersnaam en het wachtwoord in dat u net heeft gekregen. Let op dat u de hoofdletters goed invult. Klik dan op 'aanmelden' om te beginnen. 1

2 2 ALGEMEEN A1 U heeft net een code meegekregen. Vul deze code hier in A6 Heeft u digi-d? A3 Woont u alleen? - Nee ==> ga door naar vraag A5 Met wie woont u samen? U kunt meer dan 1 hokje aanklikken - Met mijn man / vrouw - Met mijn vriend / vriendin - Met mijn kinderen - Met mijn vader / moeder - Met andere familieleden - Met iemand anders B34 Doet u zelf uw boodschappen?, altijd, meestal wel - Soms - Nee, meestal niet - Nee, nooit F4 Waarom meldt u zich nu bij de gemeente met vragen over uw schulden? U kunt meer dan 1 hokje aanklikken - Ik wil leren hoe ik beter om kan gaan met geld - Een organisatie heeft mij gestuurd. Bijvoorbeeld Maatschappelijk Werk, de huisarts, verslavingszorg - Een schuldeiser heeft mij gestuurd. Een schuldeiser krijgt nog geld van u bijvoorbeeld de woningbouwcorporatie, een deurwaarder, energiebedrijf - Mijn werkgever heeft mij gestuurd - Ik wil graag praktische tips - De persoon die mijn geldzaken regelde is weg - Wegvallen van mijn man / vrouw. Bijvoorbeeld echtscheiding, overlijden - Ontslag van werk - Ik heb geen gas en licht meer - Ik krijg deurwaarders aan de deur. Daar wil ik vanaf - Ik word misschien mijn huis uitgezet - Ik krijg steeds meer problemen - Anders, namelijk 2

3 3 VRAGEN PER SCHAAL/CONCEPT 3.1 Gedrag/vaardigheden: inzicht in uitgaven, boodschappen en inkomsten en oplossen/voorkomen schulden VRAGEN OVER HOE U UW GELDZAKEN REGELT Hieronder staan uitspraken. Past de uitspraak bij u? Denk niet te lang na. Klik aan wat het beste bij u past. Bent u het helemaal eens met deze uitspraak? Klik dan het meest linkse hokje aan. Bent u het helemaal oneens met deze uitspraak? Klik dan het meest rechtse hokje aan. Bent u het een beetje eens met deze uitspraak? Klik dan het tweede hokje van links aan. U klikt het middelste hokje aan als u het niet eens, maar ook niet oneens bent met de uitspraak. U klikt het tweede hokje van rechts aan als u het een beetje oneens bent met de uitspraak. Als scheiding/overlijden: Misschien heeft u niet precies inzicht in uw geldzaken omdat uw (ex-)partner dat altijd regelde of omdat hij/zij schulden heeft waar u geen weet van heeft. We vragen u het antwoord aan te kiezen wat nu het beste bij u past. B26 B27 Ik betaal mijn vaste lasten met automatische incasso. Automatische incasso betekent dat uw rekeningenautomatisch vanaf uw bankrekening betaald worden. Hiervoor moet u toestemming geven Ik weet hoeveel ik uitgeef aan boodschappen eens oneens B31 Ik weet hoeveel geld ik elke maand kan uitgeven B35 Ik heb een vast bedrag voor de boodschappen B36 B37 Ik doe de boodschappen die ik nodig heb. Dan zie ik daarna hoeveel geld ik overhoud Ik doe boodschappen bij winkels die goedkope aanbiedingen hebben 3

4 B40 Ik zoek naar tips voor gratis activiteiten of spullen B15 B28 Ik vergeet rekeningen te betalen Ik heb een overzicht van alle rekeningen die ik nog moet betalen B29 Ik houd bij waar ik mijn geld aan uitgeef. Ik schrijf het op of heb een schema op de computer B30 Ik bewaar alle belangrijke informatie in mappen. Belangrijke informatie is papieren over bijvoorbeeld huur, energie, verzekeringen en bankafschriften B33 Ik kan een overzicht maken van mijn inkomsten, uitgaven en schulden. Inkomsten is het geld dat u krijgt. Uitgaven is het geld dat uitgeeft B32 Ik weet welke brieven en andere papieren ik moet bewaren en welke ik weg kan gooien C12 Als ik iets beloof, dan doe ik dat ook. Bijvoorbeeld afspraken met de gemeente, bank, woningbouwvereniging B3 Ik kan mijn schulden zelf oplossen, als ik daarvoor tips krijg. Schulden oplossen betekent zorgen dat u geen schulden meer hebt, altijd, meestal wel - Soms wel, soms niet - Nee, meestal niet - Nee, nooit B16 Ik heb de afgelopen twee maanden al mijn vaste lasten betaald. Vaste lasten zijn huur/hypotheek, zorgverzekering, gas, water en licht - Nee - Dat weet ik niet B17 Ik maak post van bijvoorbeeld de bank of het incassobureau open, altijd, meestal wel - Soms wel, soms niet - Nee, meestal niet - Nee, nooit B19 Ik maak afspraken met bedrijven of personen die nog geld van mij krijgen. Zo zorg ik dat ik niet meer achterloop met betalen, altijd 4

5 , meestal wel - Soms wel, soms niet - Nee, meestal niet - Nee, nooit Hieronder staan 3 dingen. Kunt dat u goed? Heel goed Beetje goed Niet goed / niet slecht Beetje slecht Heel slecht Dat weet ik niet, dat doe ik nooit B42_A Met geld omgaan B42_B Mijn geldzaken en post bijhouden B42_C Mijn uitgaven bijhouden 3.2 Bereidheid aanpassen gedrag eens oneens B22 Ik ga niet meer op vakantie Niet van toepassing, ik ging nooit op vakantie toen ik nog geen schulden had B23 B24 B38 Ik geef minder geld uit aan hobby's, want ik heb schulden Ik leen geen geld meer uit aan familie en vrienden Ik ga niet uit, zo bespaar ik geld. Uitgaan is bijvoorbeeld naar de kroeg, uit eten of naar de bioscoop Niet van toepassing, ik gaf geen geld uit aan hobby's toen ik nog geen schulden had Niet van toepassing, ik leende geen geld uit toen ik nog geen schulden had B51 Ik ga deze maand minder geld uitgeven aan kleding, vakantie, uitgaan of eten. Dan houd ik meer geld over B53 Ik wil minder geld uitgeven aan hobby's. Zo kan ik mijn schulden verminderen Niet van toepassing, ik geef geen geld uit aan hobby's 5

6 B54 Ik wil minder uitgeven aan roken. Zo kan ik mijn schulden verminderen Niet van toepassing, ik rook niet B55 Ik wil minder geld uitgeven aan huisdieren. Zo kan ik mijn schulden verminderen. Niet van toepassing, ik heb geen huisdieren 3.3 Zelfregie/zelfsturing B43 Ik weet hoe ik nieuwe schulden kan voorkomen eens oneens B46 Ik moet zelf mijn eigen schulden oplossen. Schulden oplossen betekent zorgen dat u geen schulden meer hebt B47 Ik ga vanaf nu geen nieuwe schulden meer maken B48 Het gaat mij lukken om vanaf nu, elke maand mijn huur, energie en zorgverzekering te betalen C7 Ik wil mijn problemen niet meer zelf oplossen. Anderen moeten dat voor mij doen 6

7 3.4 Overtuiging C2 Het heeft geen zin om te veranderen. Ik krijg toch wel schulden eens oneens C10 Ik moet wel schulden maken. Anders kan ik geen leuke dingen doen C11 Ik vind het normaal om schulden te maken. Iedereen doet het D1 Mijn omgeving vindt het normaal om geld te lenen D2 Mijn omgeving vindt het niet nodig om zuinig met geld te zijn C15 Ik vind het fijn om plannen te maken om mijn schulden af te lossen 7

8 4 VAARDIGHEDENTEST 4.1 Lezen De heer El Amrani krijgt een brief. Lees de brief. VA2_1 Meneer El Amrani wil op gesprek komen. Wat moet hij doen? - Bellen naar Kristine Bernards - Een sollicitatiebrief schrijven - Op 14 april naar de garage gaan VA2_2 Hoe laat is het gesprek? - om uur - om uur - om uur VA2_3 Wat moet meneer El Amrani meenemen naar het gesprek? - zijn cv - zijn diploma - zijn sollicitatiebrief 8

9 4.2 Ordenen/prioriteren VC2 U krijgt post. Welke post is het belangrijkst om direct te lezen? U kunt meerdere antwoorden aanklikken. 9

10 VC4 U ordent uw inkomsten en uitgaven. Sleep de bedragen naar het juiste vak. - Kinderbijslag 228,98 - Zorgverzekering 82,00 - Boodschappen 150,00 - Huur 560,00 - Reiskosten 135,30 - Salaris 1550,45 - WA-verzekering 5,95 - Gas, water, licht 98,75 - Internet en telefoon 43,65 - Aflossen schuld 525,00 Inkomsten Uitgaven VC6 Dhr. Bergman krijgt drie berichten. Hij heeft voldoende geld op zijn bankrekening. Wat moet hij als eerst betalen? Zet de berichten op volgorde. 10

11 11

12 VC10 U sorteert uw belangrijkste post. Deze post bewaart u in drie postbakken: werk, thuisadministratie en hobby s en vrienden. Sleep de post in de juiste postvakken. - garantiebewijs van uw computer - vakantiekaart uit Madrid van uw vrienden - jaaropgave van uw salaris - overzicht van uw pensioengegevens - terugvordering van de energiemaatschappij - telefoonrekening - tandartsrekening van uw zoon Werk Thuisadministratie Hobby s en vrienden VD1 U heeft zes rekeningen die u moet betalen. U kunt ze niet allemaal betalen. Welke twee rekeningen kunt u het beste als eerst betalen? - boete van de bibliotheek - elektriciteitsrekening - huur - krantenabonnement - telefoonrekening - Wehkamp-rekening VD3 Er staat 115,58 op uw bankrekening. U moet drie dingen betalen: Uw energierekening 105,- Uw internet- en tv-aansluiting 42,50 Uw rechtsbijstandverzekering 64,- Welke rekening(en) betaalt u? 12

13 - - - VD8 Op welke manier kunt u geld besparen? U kunt meerdere vakjes aanklikken. - huismerken in plaats van A-merken kopen - de verwarming lager zetten - elke dag een paar boodschappen doen, in plaats van in één keer veel - in bad gaan in plaats van douchen - korter douchen VD9 U heeft schulden. Wat kunt u het beste doen? U kunt meerdere vakjes aanklikken. - een lening afsluiten - uw krantenabonnement opzeggen - uw reisverzekering opzeggen - uw zorgverzekering opzeggen 13

14 5 RISICOFACTOREN EN BELEMMERINGEN In dit hoofdstuk zijn de risicofactoren meegenomen die van invloed zijn op het gedrag van klanten. Het gaat allemaal om omgevingsfactoren. 5.1 steun omgeving U bent niet alleen op de wereld. U komt uit een gezin, woont in een buurt en heeft misschien familie en vrienden. Deze mensen zijn 'uw omgeving' Omgeving: Status eens oneens C17 C19 Ik raak mijn vrienden kwijt als ik geen geld heb om uit te gaan of kado's te kopen Ik krijg meer respect van mijn omgeving als ik nieuwe spullen heb. Nieuwe spullen zijn bijvoorbeeld een auto, telefoon of kleren Omgeving: schamen eens oneens C8 C14 Andere mensen mogen niet weten dat ik schulden heb Ik schaam mij dat ik schulden heb Steun omgeving algemeen B4 Er zijn mensen met wie ik goed kan praten - Soms - Nee B5 Ik voel me van andere mensen geïsoleerd 14

15 - Soms - Nee B6 In mijn buurt gaat men op een prettige manier met elkaar om, altijd, meestal wel - Soms wel, soms niet - Nee, meestal niet - Nee, nooit Steun omgeving bij schulden D4 Mijn gezinsleden weten niet goed hoeveel geld ze uitgeven. Gezinsleden zijn bijvoorbeeld uw man/vrouw en kinderen Helema al eens oneens D5 Wij maken thuis ruzie over geld C20 Ik heb ruzie met mijn omgeving omdat ik geld van ze heb geleend Niet van toepassing, ik heb geen geld geleend van mensen om mij heen Schulden in omgeving F5 Hadden uw ouder(s) vroeger schulden? - Nee - Dat weet ik niet F6 Heeft uw omgeving schulden?, de meeste hebben schulden - Sommige wel / sommige niet - Nee, de meeste hebben geen schulden Hulp omgeving B7_1 Kan iemand u helpen bij het regelen van uw geldzaken en post? - Nee B8 Heeft die persoon of organisatie u ooit geholpen met uw geldzaken en post? 15

16 - Nee 5.2 Belemmeringen Verslaving G11 Wat voor hulp krijgt u? Als is aangekruist verslavingszorg Dakloos E4 Waar woont u nu? - Eigen (huur) woning/appartement - Tijdelijk bij familie/vrienden - Vast bij familie/vrienden - Op een camping/zomerhuisje/kraakpand - Tijdelijke opvang. Bijvoorbeeld slaaphuis, nachtopvang, passantenverblijf - Woonvoorziening. Bijvoorbeeld sociaal pension, internaat, woonvoorziening in de GGZ of verslavingszorg - (psychiatrisch) Ziekenhuis, crisiscentrum of verslavingskliniek - Anders Laaggeletterd G1 Hoe goed kunt u Nederlands lezen? - Heel goed - Beetje goed - Niet goed, niet slecht - Beetje slecht - Heel slecht - Dat weet ik niet, dat doe ik nooit G2 Hoe goed kunt u Nederlands schrijven? - Heel goed - Beetje goed - Niet goed, niet slecht - Beetje slecht - Heel slecht - Dat weet ik niet, dat doe ik nooit 16

17 6 CONTEXT: EXTRA INFORMATIE TBV GESPREKSLEIDRAAD In dit hoofdstuk zijn vragen opgenomen die nuttig zouden kunnen zijn om het gesprek met de klant aan te gaan. 6.1 Regelen geldzaken B1 Ik regel zelf mijn geldzaken en mijn post, altijd, meestal wel - Soms wel, soms niet - Nee, meestal niet - Nee, nooit 6.2 Steun omgeving C22 Mijn omgeving weet dat ik schulden heb - Sommige wel / sommige niet - Nee B7_2 Wie kan u helpen bij het regelen van uw geldzaken en post? U kunt meer dan 1 hokje aanklikken - Mijn man/vrouw - Mijn kind(eren) - Mijn buurman/buurvrouw - Mijn familie (bijvoorbeeld broer of tante) - Vriend/vriendin - Mijn werkgever - Vrijwilligersorganisatie - Maatschappelijk werk/kerk - Ander persoon of hulpverlener B9 Wanneer heeft die persoon u geholpen? - Deze week weken geleden weken geleden - Langer dan 8 weken geleden B10 Waarbij heeft die persoon u geholpen? U kunt meer dan 1 hokje aanklikken - Papieren ordenen - Toeslagen/heffingskortingen/inkomen aanvragen/aanvullende bijstand aanvragen 17

18 - Een overzicht maken van inkomsten, uitgaven en schulden - Afspraken maken met schuldeisers (een schuldeiser krijgt nog geld van u, bijvoorbeeld een (thuis)winkel, een woningbouwvereniging of de Tips gegeven om te besparen - Geld geleend - Tips gegeven om meer geld te verdienen - Geld geleend - Anders, namelijk B11 Kan die persoon u het hele jaar helpen met uw geldzaken?, waarschijnlijk wel - Misschien wel/misschien niet - Nee, waarschijnlijk niet - Nee 6.3 (Voormalig) gebruik ondersteuning Heeft u al eens eerder schuldhulpverlening gehad (bijvoorbeeld WSNP, budgetbeheer, advies)? - Nee Wat voor soort schuldhulpverlening heeft u gehad? - WSNP - Advies/budgetcursus/budgetbegeleiding - Budgetbeheer/ inkomensbeheer/beschermingsbewind - Schuldregeling - Saneringskrediet/herfinanciering/betalingskrediet - Overig Krijgt u hulp bij problemen zoals gezondheidsklachten of emotionele problemen? U kunt meer dan 1 hokje aanklikken - Nee, ik krijg geen hulp Krijgt u hulp bij problemen zoals gezondheidsklachten of emotionele problemen? U kunt meer dan 1 hokje aanklikken - Thuiszorg - Hulp bij huishouden - Maatschappelijk werk - MEE - Jeugdzorg/jeugdhulpverlening - Psycholoog/psychiater - Dag- / nachtopvang - Verslavingszorg - Anders 18

19 - Nee, ik krijg geen hulp 6.4 Schulden Complexiteit schulden F2 Hoeveel geld zijn uw schulden bij elkaar opgeteld? - Minder dan euro - Tussen en euro - Tussen en euro - Tussen en euro - Meer dan euro - Dat weet ik niet F3 Hoe lang heeft u ongeveer al schulden? - Korter dan 1 jaar - 1 tot en met 2 jaar - Langer dan 2 Jaar Type schulden/niet-saneerbaar (CJIB, DUO) De volgende vragen gaan over schulden. Een ander woord voor schuld is een betalingsachterstand. Er zijn veel verschillende soortenschulden, bijvoorbeeld: als u geld heeft geleend van uw familie of de bank als u rood staat bij de bank als u niet elke maand uw huur of hypotheek betaalt als u niet-betaalde boetes heeft. Bijvoorbeeld boetes voor te hard rijden als u spullen koopt op afbetaling. Op afbetaling betekent dat u iets koopt, maar dat u daar pas later voor betaalt. Bijvoorbeeld kopen bij een (web)winkel. F1 Wat voor schulden heeft u? Hypotheek Huur Energie Zorgverzekering. Bijvoorbeeld Achmea, Agis, Menzis Schuld bij bank. Bijvoorbeeld roodstaan, lening, creditkaart Schuld bij (web)winkels. Bijvoorbeeld uw telefoon, televisie, ja nee Dat weet ik niet 19

20 wasmachine, Wehkamp, Otto, bol.com. Ook lenen of kopen op afbetaling is een schuld Schulden bij vrienden / familie. Ook lenen bijvrienden / familie is een schuld. Boetes. Bijvoorbeeldvoor te hard rijden(cjib) Studieschuld Andere schulden 6.5 Inkomen We gebruiken inkomen niet voor vaststellen zelfredzaamheid. Ook vragen of ze alles aan doen om inkomen te verhogen (toeslagen, meer werken) zijn niet in rekenregels meegenomen. Er is geen verband gevonden tussen gedrag en hoogte inkomen. Informatie over het (type) inkomen kan wel nuttig zijn voor gesprek. De volgende vragen gaan over het inkomen van uw huishouden. Het inkomen kan een salaris of een uitkering zijn. Woont u alleen (met kinderen jonger dan 18 jaar)? Dan is uw inkomen het inkomen van het huishouden. Woont u samen met volwassenen? Tel het inkomen van alle volwassenen bij elkaar op. We bedoelen ook het inkomen van thuiswonende kinderen ouder dan 18 jaar. Dat is dan het inkomen van uw huishouden Hoogte inkomen E5 Hoeveel is het inkomen van uw huishouden per maand? Met andere woorden, welk bedrag komt ongeveer binnen op de rekening vanuw huishouden? - Tot 900 euro tot 1200 euro tot 1500 euro tot 2000 euro - Meer dan 2000 euro - Weet ik niet E6 Is dit het gezamenlijke inkomen? Het gezamenlijke inkomen is het inkomen van alle volwassenen in uw huishouden bij elkaar - Nee, dit is alleen mijn eigen inkomen U kunt op verschillende manieren extra geld krijgen. Bijvoorbeeld van uw ouders of kinderen. U kunt ook soms extra geld krijgen van de gemeente of de 20

21 Belastingdienst. Dit extra geld heet een toeslag. Er zijn toeslagen voor bijvoorbeeld de huur of uw zorgverzekering E7 Heeft u de toeslagen meegeteld met uw inkomen? Ja Nee Gebruik toeslagen E8 Welke toeslagen of regelingen gebruikt u? ja nee Dat weet ik niet Huurtoeslag Zorgtoeslag Andere kortingen op belasting of kwijtschelding van de gemeente. Bijvoorbeeld hondenbelasting, afvalstoffenheffing, waterschap Regelingen van de gemeente. Bijvoorbeeld bijzondere bijstand, langdurigheidstoeslag Kinderbijslag, kindgebonden budget of kinderopvangtoeslag Inkomstenbron(nen) E19 Krijgt u nu een uitkering? - Nee ==> Ga verder met vraag E21 Welke uitkering(en)krijgt u? U kunt meer dan 1 hokje aanklikken - Werkloosheidsuitkering (WW) - Arbeidsongeschiktheidsuitkering (WIA, WAO, WAJONG) - Bijstandsuitkering (WWB, WIJ) - Ik krijg een andere uitkering namelijk E22 Hoe lang krijgt u deze uitkering al? Krijgt u meer dan 1 uitkering? Beantwoord deze vraag dan voor de uitkering die u het langst heeft - Minder dan een half jaar - Half Jaar tot 1 jaar - 1 tot 3 jaar - Meer dan 3 Jaar E23 Krijgt uw man/vrouw een uitkering? 21

22 - Nee ==> Ga verder met vraag - Dat weet ik niet ==> Ga verder met vraag E24 Welke uitkering(en) krijgt uw man / vrouw? - Werkloosheidsuitkering (WW) - Arbeidsongeschiktheidsuitkering (WIA, WAO, WAJONG) - Een andere uitkering E25 Heeft u betaald werk? Voor betaald werk krijgt u geld - Nee ==> Ga verder met vraag E27 Hoeveel uur werkt u per week ongeveer? E28 Bent u de afgelopen twee jaar langer dan een maand werkloos geweest? Ja,. keer Nee 6.6 Overige factoren E1 Hoe oud bent u? E3. Wat is de hoogste opleiding die u helemaal heeft afgemaakt? E4 Waar woont u nu? - Eigen (huur) woning/appartement - Tijdelijk bij familie/vrienden - Vast bij familie/vrienden - Op een camping/zomerhuisje/kraakpand - Tijdelijke opvang. Bijvoorbeeld slaaphuis, nachtopvang, passantenverblijf - Woonvoorziening. Bijvoorbeeld sociaal pension, internaat, woonvoorziening in de GGZ of verslavingszorg - (psychiatrisch) Ziekenhuis, crisiscentrum of verslavingskliniek - Anders 22