Statenvoorstel nr. PS/2012/105

Transcriptie

1 Statenvoorstel nr. PS/2012/105 Investeringsbesluit Project Eigen Kracht Conferenties (EKC) Datum GS-kenmerk Inlichtingen bij * invullen 2012/ Ruud Boon/Bennie Kock, telefoon / r.boon@overijssel.nl/ b.kock@overijssel.nl Aan Provinciale Staten; Onderwerp Investeringsbesluit Project Eigen Kracht Conferenties (EKC) ; 6 e wijziging van de Kerntakenbegroting Bijlagen I. Ontwerpbesluit nr. PS/2012/105 (bijgevoegd) II. Budgettaire gevolgen 6 e wijziging 2012 (bijgevoegd) Samenvatting van het voorgestelde besluit Het project Eigen Kracht zet in op een duurzame cultuurverandering binnen de jeugdzorg (provincie) en verbreding daarvan naar maatschappelijke dienstverlening (gemeenten) en gezondheidszorg (zorgverzekeraars). Deze aanpak is gericht is op het intensiveren en verbreden van een procesmatige en op de praktijk georiënteerde samenwerking rond en voor burgers tot , de datum waarop de jeugdzorg een verantwoordelijkheid van gemeenten is. Het project wordt langs drie hoofdlijnen uitgevoerd; de deelprojecten EKC in gemeenten en zorginstellingen, de publiekscampagne EKC en door monitoring en onderzoek van EKC s. In het Hoofdlijnenakkoord is het project opgenomen onder hoofdstuk 3.8. In de kerntakenbegroting 2012 staat het vermeld onder kerntaak 8, beleidsdoel 3 en is het project als investeringsprestatie Uitvoering Eigen Kracht-conferenties opgenomen. Overwegende dat het investeringsbesluit Eigen Kracht Conferenties (EKC) onderdeel uitmaakt van het hoofdlijnenakkoord De Kracht van Overijssel besluiten Provinciale Staten: 1. in te stemmen met de voorgenomen investeringen in het project EKC , om het volgende te bereiken: beperken en oplossen van problemen bij jongeren in de context van het gezin en het sociale netwerk als wettelijke taak van de provincie Overijssel tot wanneer de jeugdzorgtaken worden overgeheveld naar gemeenten, bevorderen van de integrale aanpak binnen het gezin door de inzet van zelfoplossend vermogen van het gezin in haar sociale context (eigen kracht) en leveren van passende vormen van zorg en, ondersteunen van de transitie en transformatie van de Jeugdzorg met de inzet van EKC. 2. de voor het project EKC benodigde investering, in plaats van de eerder geraamde 11 miljoen, voor een totaalbedrag van 10 miljoen overeenkomstig de bijgevoegde begrotingswijziging (bijlage II) over te hevelen vanuit de algemene reserve Kracht van Overijssel naar de bestemmingsreserve 'uitvoering Kracht van Overijssel'. De resterende 1 miljoen te reserveren in de algemene reserve Kracht van Overijssel. In geval in 2013/2014 de middelen alsnog nodig blijken zullen we u daar separaat een statenvoorstel voor voorleggen

2 Leeswijzer In dit statenvoorstel bieden wij u de kaderstellende uitwerking aan van één van de opgaven in het Hoofdlijnenakkoord, waarvoor uw Staten bij de Perspectiefnota 2012 de reserve Kracht van Overijssel hebben ingericht. Dit voorstel betreft de opgave nr 51 uit de Kracht van Overijssel. In dit voorstel zijn de doelen, middelen en prestaties opgenomen gelinkt aan de kerntakenbegroting 2012 en verder. Dit voorstel is de eerste stap in de realisatie van deze opgave. Via uw besluit voteert u middelen vanuit de Reserve Kracht van Overijssel naar de bestemmingsreserve Uitvoering Kracht van Overijssel. Na uw besluitvorming neemt ons college de uitvoering ter hand door inzet op: 1. Deelprojecten EKC in gemeenten en zorginstellingen 2. De publiekscampagne EKC 3. Monitoring en onderzoek van EKC s Voor wat betreft de methodiek en samenhang van de verschillende investeringsbesluiten Kracht van Overijssel, verwijzen wij u naar de overkoepelende Statenbrief met kenmerk 2012/ Inleiding Hieronder leggen we uit waarom voortzetting van het project EKC en bijbehorende activiteiten door de provincie Overijssel tot belangrijk is. Daarna gaan we kort in op de doelgroep, de visie Eigen kracht van de provincie en wat een EKC is met bijbehorende activiteiten en opbouw van de financiering. Investeren op EKC tot 2015 Borging kwaliteit Jeugdzorg Het is een wettelijke taak van de provincie om ervoor te zorgen dat er voldoende hulpaanbod is voor jongeren die jeugdzorg nodig hebben. De provincie Overijssel heeft de kwaliteit van het hulpaanbod hoog in het vaandel staan. Het project EKC draagt in belangrijke mate bij aan de opgebouwde kwaliteit en doorontwikkeling van het Jeugdzorgbeleid tot aan het moment van overheveling naar de gemeenten. Dit maakt het voor de provincie mogelijk om haar taken goed over te kunnen dragen naar gemeenten. Provincie Overijssel wil duidelijke koers met EKC behouden De provincie heeft de afgelopen jaren met EKC een duidelijke koers uitgezet. Zo hebben de investeringen op EKC s van 2008 tot en met 2011 een belangrijke impuls gegeven aan de beoogde cultuuromslag bij de door de provincie gefinancierde organisaties. De inzet van eigen kracht van jongeren en gezinnen is terug te vinden in het samenwerkingconvenant met Overijsselse gemeenten (Jeugdagenda ), de provinciale investeringsprogramma s (DIA en IMG), het hoofdlijnenakkoord De kracht van Overijssel en het uitvoeringsprogramma Jeugdzorg Overijssel De met de partners uitgebouwde samenwerking binnen al opgezette en nog doorlopende activiteiten, vraagt om koersbehoud; de bevestiging van daarbij passende en in het vooruitzicht gestelde samenwerking en investeringen. De provincie onderstreept daarmee dat zij, ondanks aanstaande taakwijzigingen, op het thema jeugdzorg een betrouwbare partner is en blijft voor gemeenten, de burgers en het zorgveld. Relatie met Statenvoorstel Investeringsbesluit Transitie en Transformatie (2012/108) Alle inzet van de provincie is erop gericht om in het proces van transitie en transformatie de gemeenten voor te bereiden op het overnemen van de taken voor zorg voor de jeugd per 1 januari Het project EKC betekent een ondersteuning van het proces van transitie en transformatie. Wie is de primaire doelgroep en wat zijn de problemen? Alle jongeren van 0 tot 18 jaar in Overijssel die jeugdzorg nodig hebben. Het gaat voor het merendeel van de jongeren (ruim 70%) om ernstige opgroei- en opvoedproblemen die veelal voortkomen uit knellende gezinssituaties. Daarnaast zijn er problemen van de jongere zelf (gedrags- en psychiatrische stoornissen of een verstandelijke beperking) die dusdanig ernstig zijn dat zij niet goed kunnen functioneren in de maatschappij. 2 Statenvoorstel nr. PS/2012/105

3 Visie provincie Overijssel: Eigen Kracht De aanpak van jeugdzorgproblematiek is effectiever als deze plaatsvindt vanuit de context van het gezin en zijn sociale omgeving. Om die reden benadrukt de provincie Overijssel de eigen kracht en verantwoordelijkheid van het gezin bij problemen met kinderen en jongeren. In de Overijsselse visie is niet het beschikbare zorgaanbod leidend maar wat het kind/gezin écht nodig heeft. Overijssel kijkt hierbij eerst naar de "eigen kracht" van kinderen en gezinnen: wat kan de familie of omgeving zelf aan het probleem doen? Hoe kunnen kinderen en gezinnen optimaal verantwoordelijkheid dragen voor en regie voeren over hun eigen leven? Als hulpmiddel en werkmodel kan een EKC hierbij worden ingezet. Wat is een Eigen Kracht Conferentie? Een EKC is een bijeenkomst met de jongere die problemen ervaart, zijn sociale netwerk (gezin en andere betrokkenen) en professionals (de coördinator en andere hulpverleners).in deze bijeenkomst worden de ervaren problemen, wensen en voorwaarden met elkaar besproken. De jongere en zijn sociale netwerk bedenken oplossingen en ondersteuningsvragen die vorm krijgen in een familieplan. Dit plan wordt door de professionals getoetst op veiligheid en uitvoerbaarheid. Het Project Eigen Kracht Conferenties Doelstellingen van het project Eigen Kracht Conferenties beperken en oplossen van problemen bij jongeren in de context van het gezin en het sociale netwerk als wettelijke taak van de provincie Overijssel tot wanneer de jeugdzorgtaken worden overgeheveld naar gemeenten, bevorderen van de integrale aanpak binnen het gezin door de inzet van zelfoplossend vermogen van het gezin in haar sociale context (eigen kracht) en leveren van passende vormen van zorg en, ondersteunen van de transitie en transformatie van de Jeugdzorg met de inzet van EKC. Het project levert daarnaast een belangrijke bijdrage aan volgende jeugdzorgbreed geformuleerde doelstellingen: het effectief inzetten van middelen t.b.v. het terugdringen van de wachtlijsten, de afname van de zorgvraag of afname van de vraag naar zwaardere vormen van zorg, de verkorting van de duur van zorg; vooral bij uithuisplaatsingen en residentiële voorzieningen, stimuleren en ondersteunen van burgers in het nemen van meer verantwoordelijkheid en regievoering voor vragen en eigen oplossingen, een cultuuromslag bij zorg- en dienstverleners. Focus van aanbod verschuift van dienstverlening naar een ondersteunende rol. Organisaties en hun professionals richten zich op de vraag van de burgers en bieden, waar nodig met drang, ondersteuning met een daarbij passend aanbod. Activiteiten De activiteiten binnen het Project EKC richten zich, sinds 2010, op de werkers binnen de jeugdzorginstellingen, gemeentelijke instellingen, jongeren en gezinnen. Het gaat om de volgende deelprojecten die we hieronder kort omschrijven: 1. Deelprojecten EKC in gemeenten en zorginstellingen 2. Publiekscampagne 3. Monitoring en onderzoek 1. Deelprojecten EKC in gemeenten en zorginstellingen project EKC in het Centrum voor Jeugd en Gezin project EKC in uitvoering project EKC in de pleegzorg project EKC in jeugdbescherming project EKC binnen sector Licht Verstandelijk Beperkten Project IsZo. Project Autisme en Eigen Kracht (RIAN) project EKC binnen hoger beroepsonderwijs Statenvoorstel nr. PS/2012/105 3

4 Samenwerkende participanten In het project EKC in het Centrum voor Jeugd en Gezin werkt de provincie nauw samen met een 6-tal pilotgemeenten. Alle binnen het jeugdbeleid betrokken gemeentelijke organisaties (Maatschappelijk Werk, GGD, Thuiszorg, MEE en welzijnsorganisaties) participeren in de projecten. Begeleidend onderzoek bij deze pilot wordt grotendeels gefaciliteerd door het ministerie van VWS. Binnen de overige projecten zijn vrijwel alle instellingen uit de verschillende jeugdzorgsectoren vertegenwoordigd. Het betreft de Jeugdhulpverlening, Jeugdbescherming en Jeugdreclassering, Jeugd Geestelijke Gezondheidszorg, Jeugd Licht Verstandelijk Beperkt. Alle betrokken organisaties binnen deze sectoren maken onderdeel uit van de transitie van taken naar gemeenten per Hoge Scholen (Saxion en Windesheim) werken samen in de innovatie van scholing tot en bijscholing van hulpverleners. Wat doet de provincie in deze deelprojecten De provincie faciliteert de uitvoering en ondersteuning binnen de gemeentelijke organisaties, volgt en stuurt de projecten aan als lid van de stuurgroepen. Voert daarnaast per kwartaal voortgangsgesprekken met alle deelnemende gemeenten en organisaties. Hiermee wordt van dichtbij de uitvoering in de praktijk gevolgd, uitgewisseld over concrete praktijk en resultaten en borging zowel binnen de werkprocessen als binnen het beleid geagendeerd en gerealiseerd. De provincie subsidieert de Eigen Kracht Centrale naast de uitvoering van EKC voor de ondersteuning van de deelnemende organisaties aan projecten. 2. Publiekscampagne EKC Deze campagne is gericht op informatie over de EKC s voor de Overijsselse burger. Via de onderwijsinstellingen en sociale media worden vooral jongeren op een voor hen passende manier benaderd rond het thema Eigen Kracht. De jongeren worden uitgenodigd om zich actief te uiten rond dit thema. Tegelijk wordt er breed informatie verstrekt over het thema Eigen Kracht en de EKC s. Hiermee worden provinciebreed jongeren en ouders bekend gemaakt met de visie achter de EKC s en de mogelijkheid om deze vorm in te zetten indien gewenst of nodig. Dit beoogde effect wordt consequent gemonitord. 3. Monitoring en onderzoek van EKC s: Alle initiatieven die in gang zijn gezet rond EKC s worden consequent begeleid door onderzoek om goed zicht te hebben en te houden op resultaten en effecten. Specifieke aandacht vraagt het waarborgen van veiligheid van het kind en het duurzame effect op spelende zorgvragen. Het bestaande en structureel uitgevoerde onderzoek naar tevredenheid van deelnemers (ouders, kinderen en professional) aan de uitgevoerde EKC s wordt voortgezet. Een beknopt overzicht van actuele acties: Frequente rapportages en publicaties over voortgang, onderzoek & professionalisering binnen de Jeugdbescherming en JLVB, onderzoek inzet EKC s binnen het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG). Deze onderzoeken vinden plaats door diverse gerenommeerde onderzoeksbureaus; PI-Research, VU, Hogeschool Leiden, Trimbos en WESP. Hogescholen Saxion en Windesheim zijn betrokken bij uitvoering van het effectiviteitsonderzoek. Prestaties : Eerder genoemde onderzoeksresultaten en positieve trends in de opstart en het eerste jaar van het project EKC maken de inzet op onderstaande prestaties realistisch en haalbaar: 30% minder uithuisplaatsingen eind 2014; 20% meer netwerkplaatsingen eind 2014; 20% minder vraag naar jeugdzorg bij familieplannen eind 2014; 15% toename bekendheid met EKC s bij Overijsselse burgers eind Als uitgangspunt voor monitoring worden gegevens over het jaar 2010 genomen; het startpunt van de inzet op intensivering en het project EKC met het Najaarsoffensief Uit onderzoek van de Eigen Kracht Centrale in 2011 blijkt dat mensen er door middel van EKC s in slagen regie en verantwoordelijkheid over hun leven te nemen en ook te houden. In 86% van de gevallen kiest de jongere ervoor om de acties uit het familieplan niet bij een beroepskracht te leggen maar in eigen kring uit te voeren en te bewaken. 4 Statenvoorstel nr. PS/2012/105

5 Risico-analyse Het project kent geen financieel risico. Voor de uitvoering van de projecten, en daarmee het realiseren van beoogde resultaten, zijn de door ons gesubsidieerde partners verantwoordelijk. De beleidsmatige risicos zijn ingeperkt door concrete prestatieafspraken en een frequente monitoring middels kwartaalrapportages. Realisatie van de prestatieafspraken zijn uiteraard bepalend voor de eindafrekening. PS-momenten Jaarlijks blijven wij met u in gesprek over de uitvoering van dit project via de drie reguliere momenten van de P&C-cyclus. Conclusie In het Hoofdlijnenakkoord is ten aanzien van het project EKC het volgende opgenomen: Zolang de jeugdzorg onder verantwoordelijkheid van de provincie valt, vraagt dit om inhoudelijke regie van de provincie. Wij benadrukken daarbij de eigen verantwoordelijkheid van het gezin bij problemen met kinderen en jongeren. In de Overijsselse visie is niet het beschikbare zorgaanbod leidend, maar dat wat het kind/gezin echt nodig heeft. Wij kijken daarvoor eerst naar de eigen kracht van kinderen en gezinnen: wat kan de familie of omgeving zelf aan het probleem doen. We blijven investeren in EKC s. Op basis van de toelichting op doelstellingen, in vooruitzicht gestelde resultaten en aanpak van het Project EKC s besluiten P.S.: De voor het project EKC benodigde investering, in plaats van de eerder geraamde 11 miljoen, voor een totaalbedrag van 10 miljoen over te hevelen vanuit de algemene reserve Kracht van Overijssel naar de bestemmingsreserve uitvoering Kracht van Overijssel. De resterende 1 miljoen te reserveren in de reserve Kracht van Overijssel. In geval in 2013/2014 de middelen alsnog nodig blijken zullen we u daar separaat een statenvoorstel voor voorleggen. Het eerder geraamde bedrag voor het Project EKC van ,-- vanuit de reserve Kracht van Overijssel naar de bestemmingsreserve uitvoering Kracht van Overijssel over te hevelen. Overzicht van investeringen op Eigen Kracht in het perspectief van het Hoofdlijnenakkoord over jaarschijven ; 1. Project EKC: (incl inkoop personele capaciteit) De verdeling van het geraamde budget over de komende jaarlagen luidt als volgt : TOTAAL PROGRAMMAKOSTEN INKOOP PERSONELE CAPACITEIT TOTAAL Zie ook bijlage 2. Voorstel Gelet op het voorgaande stellen wij u voor het besluit te nemen, als in concept in bijlage I verwoord. Gedeputeerde Staten van Overijssel, voorzitter, secretaris, Statenvoorstel nr. PS/2012/105 5

6 Bijlage I provinciale staten van Overijssel, gelezen het voorstel van Gedeputeerde Staten d.d kenmerk 2012/ overwegende dat het investeringsbesluit Eigen Kracht Conferenties onderdeel uitmaakt van het hoofdlijnenakkoord De kracht van Overijssel besluiten: In het kader van het Investeringsbesluit Jeugd : 1. in te stemmen met de voorgenomen investeringen in het project Eigen Kracht Conferenties , om het volgende te bereiken (prestatie van de kerntakenbegroting 2012): beperken en oplossen van problemen bij jongeren in de context van het gezin en het sociale netwerk als wettelijke taak van de provincie Overijssel tot wanneer de jeugdzorgtaken worden overgeheveld naar gemeenten, bevorderen van de integrale aanpak binnen het gezin door de inzet van zelfoplossend vermogen van het gezin in haar sociale context (eigen kracht) en leveren van passende vormen van zorg en, ondersteunen van de transitie en transformatie van de Jeugdzorg met de inzet van EKC. 2. de voor het project EKC benodigde investering, in plaats van de eerder geraamde 11 miljoen, voor een totaalbedrag van 10 miljoen overeenkomstig de bijgevoegde begrotingswijziging (bijlage II) over te hevelen vanuit de algemene reserve Kracht van Overijssel naar de bestemmingsreserve 'uitvoering Kracht van Overijssel'. De resterende 1 miljoen te reserveren in de algemene reserve Kracht van Overijssel. In geval in 2013/2014 de middelen alsnog nodig blijken zullen we u daar separaat een statenvoorstel voor voorleggen Zwolle, provinciale staten voornoemd, voorzitter, griffier, 6 Statenvoorstel nr. PS/2012/105

7 Bijlage II: overzicht budgettaire gevolgen van de 6 e wijziging van de Kerntakenbegroting 2012 Investeringsbesluit Project Eigen Kracht Conferenties (EKC) (bedragen x 1.000) Volg- Kerntaadoel Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Beleids- I/S Omschrijving nummer Saldo 20 Financiering en algemene dekkingsmiddelen I - programmalasten (Reserve Kracht van Overijssel) I - programmalasten (Reserve uitvoering Kracht van Overijssel) LEGENDA nr. kerntaak Lasten: - = verlaging Baten: - = verlaging Saldo: - = financiële ruimte neemt af 1 Duurzame ruimtelijke ontwikkeling en inrichting, waaronder waterbeheer + = verhoging + = verhoging + = financiële ruimte neemt toe 2 Milieu en Energie 3 Inrichting landelijk gebied I/S: betreft incidentele lasten & baten (I) of structurele lasten & baten (S) conform uitgangspunten Kerntakenbegroting 2012, paragraaf Regionale bereikbaarheid, regionaal OV 5 Regionale Economie 6 Culturele infrastructuur en monumentenzorg 7 Kwaliteit Openbaar Bestuur 8 Sociale infrastructuur, jeugdzorg en overige niet-kerntaken 9 Gebiedsontwikkeling geen kerntaak, wel gegroepeerd 20 Financiering en algemene dekkingsmiddelen Bijlage behorend bij Statenvoorstel PS/2012/105 Pagina 1 van 1