Jaarverslag Arbeid & Milieu vzw. Jaarverslag 2009 Arbeid & Milieu vzw

Transcriptie

1 Jaarverslag 2009 Arbeid & Milieu vzw 1

2 Inhoud 1. INLEIDING Over Arbeid & Milieu De visie van A&M A&M in WERKING A&M Organisatie... 4 Algemene Vergadering... 4 Raad van Bestuur... 5 Personeel... 6 Wijziging statuten Activiteiten A. Informeren en sensibiliseren... 7 B. Overleg C. Beleidsadvisering D. Samenwerkingsverbanden

3 1. INLEIDING 1.1. Over Arbeid & Milieu Arbeid & Milieu vzw is het samenwerkingsverband tussen de milieubeweging en de 3 Vlaamse vakbonden: ACV, ABVV en ACLVB. Arbeid & Milieu vzw streeft naar een sociaal en ecologisch verantwoorde samenleving. Dit proberen we te bereiken op 3 manieren: A. We informeren en sensibiliseren de vakbonden en milieubeweging over sociale en ecologische thema s. Hiertoe organiseert Arbeid & Milieu vzw een waaier aan activiteiten - gaande van de jaarlijkse fietstocht, over info- en studie-avonden tot bedrijfsbezoeken. Hierbij staan telkens de bevordering van wederzijds contact en begrip tussen de milieubeweging en de vakbonden centraal. B. We organiseren overleg tussen de milieubeweging en de vakbonden, over thema s waar een raakvlak is tussen de pijlers ecologie en economie. C. We doen aan beleidsadvisering rond onze gemeenschappelijke standpunten De visie van A&M De vakbonden en de milieubeweging stellen vast dat in ons huidig maatschappelijk model teveel de nadruk ligt op economie, terwijl juist de integratie van sociale, ecologische en economische belangen noodzakelijk is. Deze inzichten vertalen zich onder meer in een milieuwerking binnen de vakbonden en een groeiende aandacht voor sociaal-economische aspecten binnen de milieubeweging. Om die reden is Arbeid & Milieu vzw in 1987 opgericht. Omdat de vakbonden en de milieubeweging er van uit gaan dat er een werkveld is dat ze het best samen aanpakken, met beide organisaties tegelijk. Zo komen ze tot een sterker resultaat: én inhoudelijk, én organisatorisch. De activiteiten van Arbeid & Milieu moeten dan ook een meerwaarde bieden ten opzichte van de afzonderlijke werkingen van de vakbonden en de milieubeweging A&M in was een druk en goedgevuld jaar voor Arbeid & Milieu. Speerpunt van de werking in 2009 was het project Duurzaam van 9 to 5. Een project dat met steun van de Programmatorische Overheidsdienst Duurzame Ontwikkeling tot stand kwam. We konden uitpakken met een mooi eindresultaat: een pakket met 7 brochures op maat van de militant, rond de volgende thema s: duurzaam aankopen, duurzaam beleggen van pensioensfondsen en groepsverzekeringen, duurzaam energiebeheer, duurzaam personeelsbeleid, duurzaam woon-werkverkeer, duurzaam materialenbeheer en duurzaamheidsrapportering. 3

4 2. WERKING A&M 2.1. Organisatie Algemene Vergadering Begin 2009 was de Algemene Vergadering als volgt samengesteld: Naam Organisatie Fractie Dominique Kiekens (voorzitter) ISUA Andere Bostyn Peter ABVV Vakbonden Clauwaert Annick ABVV Vakbonden De Witte Cindy ABVV Vakbonden Janssens Ronald ABVV Vakbonden Lodewijckx Patrick ABVV Vakbonden Verplancken Elie ABVV Vakbonden Cnop Walter ACV Vakbonden Cox Lieve ACV Vakbonden Peirens Pierre ACV Vakbonden Vermorgen Ann ACV Vakbonden Willems Tom ACV Vakbonden Van Hamme Dirk ACLVB Vakbonden Van Hertbruggen Ellen ACLVB Vakbonden De Clerck Timothy (gecoöpteerd) ACLVB Vakbonden Borgo Esmeralda BBL Milieubeweging Claeys Bram BBL Milieubeweging Claeys Stefaan BBL Milieubeweging Conings Lode BBL Milieubeweging Debrabandere Kristof BBL Milieubeweging Desmet Mike BBL Milieubeweging Grietens Erik BBL Milieubeweging Jacobs Danny BBL Milieubeweging Turf Jan BBL Milieubeweging Cautaers Eddie Greenpeace Milieubeweging Herman Marc-Olivier Greenpeace Milieubeweging Van Braeckel Dirk VIGEO Milieubeweging De Clerck Timothy ACLVB Gecoöpteerden Jacqmot Danny ABVV Gecoöpteerden Van Eyck Kris ACV Gecoöpteerden Van Assche Jo RUG CDO Andere Volgende leden traden toe in 2009: Naam Organisatie Datum toetreding Van Dijck Sara BBL 30/11/2009 Van Zeebroeck Bruno BBL 30/11/2009 4

5 Lesaffer Jordi VIGEO 30/11/2009 Kwanten Suzanne ACLVB 30/11/2009 De Wel Bert ACV 30/11/2009 Volgende leden traden uit in 2009: Naam Organisatie Datum Esmeralda Borgo BBL 30/11/2009 Bram Claeys BBL 30/11/2009 Janssens Ronald ABVV 30/11/2009 Van Braeckel Dirk VIGEO 30/11/2009 Van Hertbruggen Ellen ACLVB 30/11/2009 Willems Tom ACV 30/11/2009 Jacqmot Danny ABVV 30/11/2009 In 2009 vonden 2 Algemene Vergaderingen plaats. Vergadering Datum Plaats Algemene Vergadering A&M 31/03/2009 Berchem Algemene Vergadering A&M 30/11/2009 Brussel Raad van Bestuur Begin 2009 was de Raad van Bestuur als volgt samengesteld: Naam Organisatie Fractie Dominique Kiekens (voorzitter) ISUA Andere Peter Bostyn ABVV Vakbonden Tom Willems ACV Vakbonden Ellen Van Hertbruggen ACLVB Vakbonden Bram Claeys BBL Milieubeweging Kristof Debrabandere BBL Milieubeweging Volgende bestuursleden traden toe in 2009: Naam Organisatie Datum toetreding Bert De Wel ACV 30/11 Suzanne kwanten ACLVB 31/03 Sara Van Dijck BBL 30/11 Volgende bestuursleden traden uit in 2009: Naam Organisatie Datum Tom Willems ACV 31/03 Ellen Van Hertbruggen ACLVB 31/03 5

6 Bram Claeys BBL 30/11 In 2009 vonden 6 Raden van Bestuur plaats. Vergadering Datum Plaats Raad van Bestuur A&M 14/01/2009 Berchem Raad van Bestuur A&M 10/03/2009 Berchem Raad van Bestuur A&M 05/05/2009 Berchem Raad van Bestuur A&M 02/07/2009 Brussel Raad van Bestuur A&M 17/09/2009 Brussel Raad van Bestuur A&M 28/10/2009 Brussel Personeel Ook in 2009 bestond het secretariaat van A&M uit 2 werknemers: - Coördinator: Anton Gerits uit dienst op 01/10/ Educatief Medewerker: Thijs Calu Wijziging statuten In 2009 werden de statuten als volgt gewijzigd: 1. Wijziging maatschappelijke zetel Raad van Bestuur en gemachtigde (coördinator). De maatschappelijke zetel werd gewijzigd naar Edinburgstraat 26, 1050 Brussel Gewijzigde Raad van Bestuur: zie hoger Gewijzigde gemachtigde (coördinator): gemachtigde Anton Gerits trad uit dienst als coördinator per 01/10/2009, en wordt per 01/01/2010 vervangen door Joris Van Damme. 2. Aanpassing van art. 9 en art. 22.: De Algemene Vergadering moet minstens 5 leden tellen, de Raad van Bestuur moet minstens 4 leden tellen. 3. Aanpassing van art. 10: Elk nieuw lid van de AV moet zijn aanvraag indienen ten laatste 14 dagen voor de AV (i.p.v. 8 dagen). 6

7 2.2. Activiteiten 2009 A. Informeren en sensibiliseren Deze doelstelling van Arbeid & Milieu vzw concentreert zich rond een 4-tal speerpunten: het organiseren van activiteiten, de website het A&M Magazine en onze projectwerking. Activiteiten In 2009 organiseerde Arbeid en Milieu vzw volgende 15 activiteiten. Activiteit 1 en 2 zijn gewestelijke activiteiten, waarbij een minimum van 50 deelnemers vereist is. De overige activiteiten zijn onze vormingsactiviteiten, met een vereist minimum van 15 deelnemers. Activiteit 1 Datum Plaats Deelnemers aantal Infoavond Elektromagnetische straling 31/03/2009 Berchem 61 Beschrijving Zowel op het werk als thuis worden we geconfronteerd met elektromagnetische velden: elektrische toestellen, hoogspanningsmasten, tv, radio, gsm's, draagbare telefoons, draadloos internet. Steeds meer mensen maken zich zorgen over deze 'toenemende elektromagnetische vervuiling' en de mogelijke gevolgen voor de gezondheid. Gilbert Decat, tot begin 2009 projectverantwoordelijke niet-ioniserende straling bij de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO) in Mol, kwam de problematiek toelichten op een infoavond, die heel wat volk lokte. Activiteit 2 Datum Plaats Deelnemers aantal Conferentie: Het sociale verhaal in 09/11/2009 Brussel 52 Kopenhagen Beschrijving Naar aanleiding van de klimaatconferentie in Kopenhagen eind 2009 nodigde A&M een aantal mensen uit, die hun visie uit de doeken deden over het proces in Kopenhagen.. Maatregelen die de klimaatverandering moeten tegengaan, zijn immers een must en moeten er eerder vandaag dan morgen komen. Ze mogen echter niet ten koste gaan van de sociale verworvenheden en leiden tot massale sluitingen en jobverlies. Er is nood aan een rechtvaardige transitie. Net die sociale aspecten werden deze namiddag benadrukt. We ontvingen het Ann Panneels van het IVV (het Internationaal Vakverbond), John Monks secretaris-generaal van het EVV (het Europees vakverbond) en Peter Wittoeck, Belgisch onderhandelaar in Kopenhagen. 7

8 Activiteit 3 Datum Plaats Deelnemers aantal Bedrijfsbezoek Daikin 02/04/2009 Oostende 15 Beschrijving Donderdag 2 april werd Arbeid & Milieu uitgenodigd bij Daikin Europe N.V., in Oostende. Daikin Europe N.V. is een bedrijf dat bij velen spontaan het woord airco naar boven zal halen, maar dat is niet langer hun enige, activiteit, integendeel! Daikin Europe N.V. heeft reeds een lange traditie met de ontwikkeling van omkeerbare warmtepompen, die naast de verwarmingsfunctie optioneel een koelfunctie hebben. Tijdens het bezoek kwamen we meer te weten over de verschillende milieu-acties binnen het bedrijfsbeleid, maar ook het sociale aspect kwam hier aan bod. 8

9 Activiteit 4 Datum Plaats Deelnemers aantal Rondetafel logistiek 18/05/2009 Leuven 28 Beschrijving In deze crisistijd wordt de verdere ontwikkeling van Vlaanderen als logistieke topregio steeds luider genoemd als een belangrijke hefboom om uit de crisis te geraken. Maar wegen de maatschappelijke baten (meer jobs) wel voldoende op tegen de maatschappelijke kosten (langere files,uistoot C02 en fijn stof,...)? Arbeid & Milieu nodigde de volgende personen uit om hun visie uit de doeken te doen: - Inge Mayeres (transportdeskundige Federaal Planbureau) - Alex Van Breedam (Tri-Visor) - Erik Grietens (Bond Beter Leefmilieu) Activiteit 5 Datum Plaats Deelnemers aantal Info- en overlegbijeenkomst Willebroek 25/06/2009 Willebroek 23 Beschrijving Vlaanderen zet volop in op logistieke ontwikkeling. Met veel ambitie. Vlaanderen wordt steeds vaker de logistieke poort van Europa genoemd. In de regio tussen Brussel en Antwerpen kunnen ze daar van meespreken. Langsheen de A12 (en N16) worden steeds meer nieuwe bedrijventerreinen ontwikkeld: Een specifiek regionaal bedrijventerrein voor TDL (75ha Meise-Westrode) 9

10 een regionaal bedrijventerrein met lokaal karakter (70ha in drie zoekzones) een lokaal bedrijventerrein in Kapelle-op-den-Bos (5ha) Peetersstraat en De Hulst Willebroek (93ha) Gezien in de afbakeningsnota van het specifiek economisch knooppunt Londerzeel regelmatig wordt verwezen naar de Brabantse Poortgemeenten (Bornem, Puurs, Niel, Willebroek, Boom), is het aangewezen om ook vanuit werknemershoek, in een gezamenlijk overlegplatform, te komen tot gedragen standpunten en bekommernissen tav deze ontwikkelingen. Zeker voor wat betreft de A12 thematiek en de logistieke kwestie. Voor de eerste maal zaten afgevaardigden van de ACV- en ACW-afdelingen van Bornem, Puurs, Niel, Willebroek, Boom, Londerzeel, Kapelle-op-den-Bos en Meise samen rond de tafel afgevaardigden van gecoro's uit de regio. De vergadering werd voorgezeten door Raf De Saeger, architect en specialist inzake ruimtelijke ordening. Activiteit 6 Datum Plaats Deelnemers aantal Workshop zomeruniversiteit 27/08/2009 Bilzen 20 Beschrijving De Duitse Alliantie voor Werk en Milieu is een plan voor energierenovatie van de Duitse vakbondsconfederatie DGB, de overheid en werkgevers, uit 1998 met spectaculaire resultaten op vlak van werkgelegenheid, woningrenovatie en CO2-besparing. In ons vorig magazine deed Justin Daerden van ACV Bouw en Industrie aan Arbeid en Milieu al het voorstel om die Duitse Alliantie eens van dichtbij te bestuderen. Alzo trok Arbeid en Milieu op 27 augustus op studienamiddag naar Limburg. Voor deze activiteit werkte Arbeid en Milieu samen met ACW Limburg, dat zich jaarlijks in augustus in het mooie kasteel van Alden-Biesen 'verschanst' om zich onder de noemer zomeruniversiteit te bezinnen over maatschappelijke evoluties die een arbeidersbeweging aanbelangen. Het fenomeen van de 'Groene Jobs' werd tijdens afgelopen verkiezingen door meerdere politieke partijen uitgeroepen als hét wondermiddel bij uitstek om uit de verschillende crisissen te geraken waar we nu mee te kampen hebben (financiële, economische en ecologische crisis). ACW Limburg was dan ook ook geïnteresseerd om dit thema uit te diepen op hun zomeruniversiteit, en vroeg aan Arbeid en Milieu om deze activiteit samen inhoudelijk uit te werken. Activiteit 7 Datum Plaats Deelnemers aantal Info-avond logistiek in Limburg 22/09/2009 Hasselt 15 Beschrijving Zoals al uit vorige activiteiten bleek was het thema logistiek in 2009 niet weg te denken. Ook in Limburg is dit een hot thema. In bepaalde economische kringen zoals het Limburgs Logistiek Forum lijkt het een uitgemaakte zaak dat Limburg maximaal moet uitgebouwd worden als logistieke provincie. Maar méér logistiek kan ook nadelig zijn, als dit niet 10

11 duurzaam wordt aangepakt. Op deze avond wisselden vakbonden en milieubeweging van gedachten over de logistieke ontwikkeling van Limburg. Activiteit 8 Datum Plaats Deelnemers aantal Voorstelling brochures duurzaam 9 to /11/2009 Oostende 33 debat MVO (ACV Hout en - spaanderindsutrie) Beschrijving Naar aanleiding van het infopakket Duurzaam van 9 tot 5 dat A&M samenstelde, werd A&M uitgenodigd op een vormingsactiviteit van de ACV-Spaanderplatensector. In de sectorovereenkomst van de sector staat MVO of Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. De delegees willen Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen vertalen naar hun onderneming. Hiervoor is onze brochure een praktisch hulpmiddel. We werden er uitgenodigd om samen met John Van Daele (journalist en mede auteur van het mondiale uitzendkantoor en redacteur van MO*magazine) te debatteren over MVO. Activiteit 9/10/11/12 Datum Plaats Deelnemers aantal Voorstelling brochures duurzaam 9 to 5 10/11/2009 Gent 16 (ACLVB) Voorstelling brochures duurzaam 9 to 5 (ABVV Metaal) Voorstelling brochures duurzaam 9 to 5 (ACV) Voorstelling brochures duurzaam van 9 to 5 (ABVV) 17/11/2009 Haasrode 38 19/11/2009 Brussel 17 02/12/2009 Brussel 23 Beschrijving In 2009 werkte Arbeid & Milieu het project Duurzaam van 9 to 5 uit. Het eindproduct was een pakket van 7 thematische brochures, op maat van de vakbondsmilitant. Per thema (van duurzaam aankopen tot duurzaam woon-werk verkeer) worden een aantal goede voorbeelden opgelijst en wordt meegegeven wat de militant via welk kanaal concreet kan voorstellen, aan de hand van een stappenplan. Arbeid & Milieu ging deze brochures op verschillende momenten voorstellen bij de verschillende vakbonden. 11

12 Activiteit 13 Datum Plaats Deelnemers aantal Bedrijfsbezoek Ecover 24/11/2009 Malle 8 Beschrijving Op dinsdag 24 november bracht Arbeid & Milieu een bezoek aan de vestiging van Ecover in Malle de producent van ecologische was- en reinigingsmiddelen. Tijdens ons bezoek kregen we een antwoord op heel wat vragen: werkt men in de fabriek zelf ook zo ecologisch mogelijk? Waar komen de grondstoffen vandaan? Hoe zit het op sociaal vlak? Zijn de toeleveranciers even duurzaam? Activiteit 14 Datum Plaats Deelnemers aantal Info-avond Dirk Barrez 30/11/2009 Brussel 8 Beschrijving Dirk Barrez, VRT-tv-journalist, auteur en hoofdredacteur PALA.be brengt ons zijn verhaal over waardig werk in tijden van globalisering en crisis: Fruitplukster, fabrieksarbeider, gezondheidswerker, websitebouwster of postbode, we moeten (bijna) allemaal werken om te leven. Niet evident nu wereldwijd de economische crisis woedt, bovenop een ecologische en een sociale crisis. Miljoenen mensen verliezen hun job, terwijl de helft van alle werkende mensen minder dan twee euro per dag verdient. De globalisering van de economie heeft vele landen rijker gemaakt, vooral in Azië. Maar ook de inkomensongelijkheid groeide in de meeste landen. Bedrijven jagen voortdurend op de goedkoopste en minst beschermde arbeid. Het internet heeft hen bovendien een virtuele mondiale fabriekshal bezorgd. Als nooit tevoren kunnen ze het werk in stukjes hakken en uitbesteden in hun mondiale uitzendkantoor. Zo komt het dat bijna overal het aandeel van de lonen in de economie zakt en werknemers op allerlei manieren onder druk staan. Kan het beter? Zeker. Landen als China, Brazilië of India zetten stappen om de positie van de werknemers te verbeteren. En de dringende aanpak van onze milieuproblemen is wereldwijd 12

13 één grote schreeuw om werk. De crisis is een aansporing om een economie te bouwen die én sociaal is én ecologisch én democratisch. Activiteit 15 Datum Plaats Deelnemers aantal Boekvoorstelling Vlaanderen in de Knoop 12/12/200 Brussel 12 Erik Grietens 9 Beschrijving Op 12 december nodigde Arbeid & Milieu Erik Grietens (beleidsmedewerker BBL) uit, voor een voorstelling van zij boek: 'Vlaanderen in de knoop. Een uitweg uit de ruimtelijke wanorde'. Vlaanderen is de meest versnipperde en verkavelde regio van Europa. Eén blik op de kaart zegt genoeg: dit is de regio van de ruimtelijke wanorde. Gezinnen verlaten de stad, het platteland verstedelijkt aan een hoog tempo, lange slierten lintbebouwing ontsieren het landschap, natuur staat onder druk. In geen enkele andere Europese regio liggen wegen, woonwijken en industrie zo kriskras door elkaar. Hoe is het zover kunnen komen? Wat zijn de gevolgen van dat slecht ruimtegebruik voor verkeer, natuur en landschap, luchtvervuiling of waterbeheer? Hoe heeft dit alles een effect op onze gezondheid? U leest het in dit boek. Website Ook in 2009 werd onze website regelmatig geactualiseerd, vooral in functie van de komende activiteiten van Arbeid & Milieu. Op vraag en naargelang de actualiteit werd regelmatig verwezen naar campagnes en activiteiten van bevriende organisaties. De grootste wijzigingen in 2009 waren enerzijds het toevoegen van een pagina over Green Jobs in januari 2009, waarin aan de bezoeker wordt uitgelegd wat deze term inhoudt. Verder wordt verwezen naar allerhande studies over de thematiek. Tenslotte worden ook enkele buitenlandse voorbeelden aangehaald. Anderzijds is heel wat info over ons project Duurzaam van 9 to 5 toegevoegd), waar men de brochures per thema kan downloaden. Verder vind je er ook nuttige links en een korte inleiding over de 7 thema s. Ook de presentaties en verslagen van de workshops op onze studiedag in december 2008 kunnen er worden gedownload. Tenslotte werd hier ook een oproep gedaan om deel te nemen aan de focusgroepen waarin de inhoud van de uitgegeven brochures werd besproken. 13

14 A&M Magazine Magazine 1: januari februari maart Inhoud: Het eerste magazine verscheen op vrijdag 27 maart, in een oplage van 1000 exemplaren. Rubriek Redactioneel Sector in de kijker Van Groene Huize 14 Artikel Arbeid en Milieu verhuist Vanaf 1 juni neemt het secretariaat van Arbeid en Milieu zijn intrek in Mundo-B in Brussel, in het hart van de Matongéwijk. Onze voorzitster ging al eens kijken. Recyclagesector De enige grondstof van Vlaanderen is onze kennis, wordt wel eens gezegd. Niet waar, zegt Kristof Debrabandere. Door nog beter te recycleren, kunnen we uit ons afval grondstoffen halen. Green Belgium Project Duurzaam van 9 to 5 Websites in de kijker Beleid Milieukalender GREEN vzw, een organisatie die jongeren en volwassenen duurzaam leert leven, stelt zichzelf voor. Arbeid en Milieu nodigt iedereen uit op de volgende reeks focusgroepen, waar we Doe Het Zelf fiches voorleggen. Trek uw werkhandschoenen maar aan! In deze nieuwe rubriek nemen we u mee naar een aantal recente websites die vanuit syndicaal of ecologisch standpunt een bezoek verdienen. Reststromen in de Gentse Kanaalzone Het Gents Milieufront (GMF) voerde onlangs een studie uit naar het mogelijke gebruik van reststromen in de Gentse kanaalzone. De belangrijkste resultaten voor u besproken. Aandachtspunten in april mei juni

15 IPA Tewerkstelling Interview Technologie Doe-het-zelf Publicaties in de kijker Doe-het-zelf Mobiliteit Doe-het-zelf In deze nieuwe rubriek zullen we de acties toelichten die je in de periode van dit nummer kan ondernemen. Het volgende nummer verschijnt begin juli, daarom beperken we ons hier tot de maanden april, mei en juni. Milieuaspecten in het IPA Het nieuwe Inter Professioneel Akkoord bevat ook enkele groene tinten. Ellen Van Hertbruggen legt uit. Groene jobs Elke minister van werk of economie neemt tegenwoordig graag het woord groene jobs in de mond. Maar wat zijn dat juist? En wat betekent dat voor mijn huidige job? De Crisis voorbij De huidige financieel-economische crisis veroorzaakt zware schade. Dirk Barrez, VRT-journalist en auteur, laat zijn licht schijnen op mogelijke oplossingen. Nanotechnologie: gevaren en risico's Deze jonge technologie laat steeds meer van zich spreken. Maar wat houdt die technologie nu juist in? Wat zijn de mogelijkheden? En is dit alles zonder gevaar voor mens en milieu? Carpoolverzekering Al carpoolend een ongeval? Via Taxistop kun je een aanvullende carpoolverzekering afsluiten. Hier lees je alles over het hoe en waarom. Een aantal interessante boeken, brochures, rapporten,... voor u doorgelicht. Doe er je voordeel mee! Ook vakantieplannen aan het maken? Het keurmerk Groene Sleutel toont je de weg naar milieuvriendelijkste accomodatie. BBL zet alle voordelen van deze campagne nog eens op een rij. En er zijn mooie prijzen te winnen. Waarop wachten om je collega s aan te spreken? Guide to Greener Electronics Greenpeace 15

16 Magazine 2: april mei juni Het 2 e magazine verscheen op 26 juni, in een oplage van 1000 exemplaren. Inhoud: Rubriek Redactioneel Congres ACV Beleid: logistiek Websites in de kijker Bedrijfs-bezoek Duurzaam feesten Duurzaam aankopen Afscheid Groene jobs Artikel Arbeid en Milieu is verhuisd. ACV hield in april zijn vierjaarlijkse congres in Oostende. Ann Vermorgen, nationaal secretaris ACV, vertelt ons hoe ACV omgaat met dingen als de kilometerheffing en groene jobs. Op 18 mei bracht Arbeid en Milieu een aantal délégués en secretarissen samen om na te denken of en hoe logistiek kan bijdragen tot meer jobs zonder langere files. Alex Van Breedam, dé Vlaamse autoriteit in logistiek, was er ook bij In april was Arbeid en Milieu te gast in Oostende bij Daikin. Daikin is niet alleen een belangrijke werkgever in Oostende, maar produceert veel meer dan alleen maar airco's. Een feestje organiseren, dat doen we allemaal wel eens. Geen zin om af te wassen? Dan maar gauw plastieken bordjes, bekertjes,... of zijn er alternatieven? Het secretariaat van Arbeid en Milieu heeft de mond vol van duurzaam aankopen. Maar zijn we zelf eigen wel 'goe bezig'? Tom Willems en Ellen Van Hertbruggen hebben hun mandaat als bestuurder bij Arbeid en Milieu neergelegd. Hoe kijken zij terug op Arbeid en Milieu, welke boodschap willen ze ons meegeven? Peter Poschen is senior raadgever duurzame ontwikkeling aan de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO). Onze voorzitter 16

17 Publicaties in de kijker Sector in de kijker Achterzijde: Milieu-Kalender Dominique Kiekens ontmoette hem in Genève en sprak met hem over de functie van de organisatie, de financiële crisis, groene jobs en vele andere dingen. Deze keer staan volgende publicaties in de kijker: - Onzichtbare risico s in het draadloze tijdperk - Onze ecologische voetafdruk. De aarde bekeken vanuit de ruimte - Het mondiale uitzendkantoor. Waardig werk in tijden van globalisering en crisis A&M nam de bouwsector onder de loep, onder de vorm van een interview met Justin Daerden, nationaal ACV-secretaris van de bouwsector. Danny Jacqmot geeft ons enkele tips voor de milieuwerking tijdens de maanden juli, augustus en september. Magazine 3: juli augustus - september Inhoud: Het 3 e magazine verscheen op 22 september, in een oplage van 1000 exemplaren. Rubriek ABVV in actie Gezondheid Websites in de kijker Artikel Op 28 mei nodigde het Vlaams ABVV enkele politici uit voor een workshop isolerenop de gasmetersite in Gent, en overhandigde het zijn eisenpakket inzake een groenere economie. blootstellingsonderzoek Noorderkempen: Kris Van Eyck sprak met Koen Wynants, medisch milieukundige en begeleider van een participatieproject rond de problematiek van lood en cadmium in die regio Mvovlaanderen / mobimix / energiesparen / ecoplan 17

18 Milieu-Kalender Wat staat je als afgevaardigde te wachten tijdens de komende 3 maanden? Danny Jacqmot vertelt het ons. Kopenhagen Ecopower Duurzaam ondernemen Délégués aan het woord Mobiliteit Ecocheques Doe-het-zelf Groene jobs Logistiek Publicaties in de kijker Bouwsector Waarom gaan de vakbonden / milieubeweging naar de klimaattop in Kopenhagen? Relinde Baeten van Ecopower vertelt ons hoe vakbonden werk kunnen maken van meer hernieuwbare energie. Arbeid en Milieu heeft 7 brochures klaargestoomd om als vakbondsafgevaardigde te werken rond duurzaam ondernemen. We laten je kort kennismaken met elk thema, zodat je weet wat je kan bestellen! Danny Gijselings + Jos Mellaerts van Philips Turnhout over zonnepanelen voor hun bedrijf Arbeid en Milieu sprak met Wouter Florizoone van BBL over het project Multimodaal mobiliteitspakket In deel I van een tweeluik zoemen we in op de modaliteiten en fiscale aspecten van dit extralegaal voordeel. Arbeid en Milieu had nood aan een extra laptop. Niet zomaar de goedkoopste, nee, we wilden ook een duurzaam exemplaar. WWF bracht onlangs een nieuw rapport over groene jobs naar buiten. Meerdere plannen liggen op tafel om langsheen de A12 logistieke activiteiten te ontplooien. Lokale ACV/ACW afdelingen willen ook hun zeg hebben over deze plannen. Guidelines for Social Life Cycle / Wat is er mis met vis? / De ware energiefactuur deel II: verslag van zomeruniversiteit over Duitse Alliantie met Werner Schneider van de DGB (Duitse vakbondsconfederantie) 18

19 Magazine 4: oktober november - december Inhoud: Het 4 e magazine verscheen op 22 december, in een oplage van 1000 exemplaren. Rubriek Arbeid & Milieu staat niet stil Brochures duurzaam van 9 to 5 De vervuiler betaalt Passiefhuis-Platform vzw Conferentie Het sociale verhaal in Kopenhagen Groene Jobs, het nieuwe A&Mproject Bedrijfsbezoek aan Ecover Artikel Anton neemt afscheid van Arbeid & Milieu. In januari 2010 verwelkomen we de nieuwe coördinator: Jorre Van Damme. A&M bracht enkele mooie brochures uit rond 7 thema s: Duurzaam aankopen, duurzaam energiebeheer, duurzaam woon-werkverkeer, duurzaam personeelsbeleid, duurzaamheidsrapportering, duurzaam materialenbeheer en duurzaam beleggen van pensioensfondsen. Iedereen heeft wel al eens van dit principe gehoord. Maar wat wordt nu eigenlijk precies bedoeld met de vervuiler betaalt? In onze rubriek Van Groene Huize is Passiefhuis-Platform vzw deze keer aan de beurt. Kom hier meer te weten over de werking en de doelstellingen van deze vereniging. Op 9 november organiseerde Arbeid & Milieu een sociale conferentie, naar aanleiding van de klimaatonderhandelingen in Kopenhagen. Een verslag van deze avond lees je hier. In januari 2010 start Arbeid & Milieu met een nieuw project. Ditmaal leggen we ons volledig toe op het fenomeen van de groene jobs en lanceren we onder andere een ambitieuze website! Met Arbeid & Milieu bezochten we onlangs Ecover te Malle. De producent van ecologische was- en reinigingsmiddelen houdt ook in zijn eigen bedrijfsvoering rekening met de ecologische principes. Je leest er alles over in dit verslag. 19

20 Let your blue jeans talk... Green! Iedereen heeft er wel eentje in haar of zijn kleerkast: een jeansbroek. De jeans is niet meer weg te denken uit het modeaanbod als comfortabel, casual en hip kledingstuk. De consument heeft een enorme keuze aan jeansbroeken. Wat vroeger noodzaak was, is tegenwoordig luxe. Het verhaal achter de jeans is helaas vaak minder 'luxe'. Dit probleem wordt door het NBV aan de kaak gesteld met een nieuwe campagne: Let your blue jeans talk... Green! Ecocheques deel II: wat kan je kopen met je ecocheques? Terra Reversa. De transitie naar rechtvaardige duurzaamheid Peter Tom Jones en Vicky De Meyere Waarover zou het publieke debat kunnen gaan? Misschien over welvaart, werk en hoe de crisis overstijgen Dirk Barrez Websites in de kijker In het tweede deel van dit tweeluik zoomen we in op wat je zo allemaal kunt kopen met de ecocheques. Terra Reversa laat ons niet alleen zien dat we als mensheid hopeloos vastlopen, maar vooral hoe wij het roer kunnen omgooien. Peter Bostyn bespreekt voor ons dit boek dat niet de problemen centraal stelt, maar de oplossingen. Dirk barrez is VRT-tv-journalist, documentairemaker, auteur en hoofdredacteur van PALA.be. In dit opiniestuk geeft hij zijn kijk op de vele crisissen die onze aarde op dit moment meemaakt en welke de weg is die we moeten volgen om uit deze ellende te raken. Ditmaal staan volgende websites in de kijker: Publicaties in de kijker - Eco Logica Michaël Bremans - Vlaanderen in de knoop. Een uitweg uit de Vlaamse ruimtelijke wanorde. 20

21 Projectwerking Op het vlak van projectwerking stond 2009 volledig in het teken van het project duurzaam 9 to 5. Met het project 'Duurzaam van 9 to 5' richt Arbeid & Milieu zich in eerste instantie tot de werknemers en hun vakbondsafgevaardigden. Hoofddoelstelling is het stimuleren van bedrijven om duurzamer te gaan ondernemen. Hierbij kunnen vakbondsafgevaardigden het voortouw nemen, want het zijn net de délégués die een aantal praktische instrumenten in handen hebben om hun bedrijf tot duurzaam ondernemen aan te zetten. Enerzijds om zich via de ondernemingsraad of het comité ter preventie en bescherming op het werk te informeren over de 'duurzaamheidsaspecten' van het beleid van de onderneming. Anderzijds heeft de délégué via dezelfde organen enkele rechten in handen, om de onderneming tot duurzaamheid in al z'n aspecten aan te sporen. Een eerste aanzet tot ideëenuitwisseling kwam tot stand op de studiedag van 8 december (Provinciehuis Leuven), waar per thema een workshop werd gegeven. Deze studiedag kan als startmoment van het project worden gezien. 21

22 Na de studiedag werden een aantal focusgroepen gelanceerd. Deze kwamen 2 à 3 keer samen in de eerste helft van 2009, om het thema zo praktisch mogelijk te 'vertalen' naar de leefwereld van werknemers en vakbondsafgevaardigden die één of meerdere van deze thema's in hun bedrijf in de praktijk willen brengen. Bedoeling was om in deze focusgroepen heel gericht op zoek te gaan naar praktijkvoorbeelden en concrete vormen van aanpak, waarmee werknemers en vakbondsafgevaardigden meteen binnen het bedrijf aan de slag kunnen gaan. Het eindproduct van dit project bestaat uit 7 thematische brochures. Deze zijn allemaal samen beschikbaar, in een mooie map. 22

23 B. Overleg Werkgroep conflictpreventie In 2008 richtte Arbeid & Milieu een werkgroep conflictpreventie op een informeel overlegplatform tussen de vakbonden en de milieubeweging. De werkgroep pleegde overleg rond een aantal hete hangijzers, dossiers waar een haar in de boter zit tussen de pijlers Arbeid en Milieu. In 2009 kwam dit platform nog eenmaal samen, maar werd uiteindelijk voorlopig alvast opgedoekt. In het voorjaar van 2010 worden de resultaten geëvalueerd en wordt de werkgroep eventueel nieuw leven ingeblazen, weliswaar met een aangepaste visie en doelstellingen. Rondetafels In 2009 werden een aantal rondetafels rond logistiek georganiseerd, waar overlegd werd over het thema zowel binnen de vakbonden, als tussen de vakbonden onderling en de milieubeweging. Indirect Indirect vormen de activiteiten van A&M(bv. bedrijfsbezoeken en infoavonden) in zekere mate ook een middel tot overleg, zij het dan eerder op informele basis. De resultaten zijn daarom echter niet minder belangrijk! C. Beleidsadvisering Met de beleidsadviserende opdracht in 2008 gestart. Ook in 2009 nam Arbeid & Milieu deze taak op zich. VIONA In opdracht van de Vlaamse minister van Werk wordt door IDEA Consult een onderzoek uitgevoerd over het thema klimaat en werkgelegenheid. Arbeid & Milieu was op 2 van de 3 vergaderingen van de stuurgroep rond dit project aanwezig. Door een tijdelijke onderbemanning van het secretariaat in het najaar van 2009 (door wegvallen coördinator), kon aan de vergadering op 15 december niet worden deelgenomen MIRA-S In 2009 trad Arbeid & Milieu op als lector van het MIRA-S rapport over de kwaliteit van het oppervlaktewater. Zoals decretaal vastgelegd moet het MIRA-S rapport een beschrijving geven van de verwachte ontwikkelingen van het milieu bij ongewijzigd beleid en bij gewijzigd beleid volgens een aantal relevant geachte scenario s. 23

24 Minaraad Zoals blijkt uit bijlage deel V, 1, gaf A&M advies over de ontwerpnota milieubeleid en economische crisis, hoofdstuk 3 uit het capitum selectum als bijlage van het Jaarverslag 2008 van de Minaraad. Plan C Plan C het Vlaams Transitienetwerk Duurzaam Materialenbeheer - wordt gezocht naar pistes die ons wegleiden van de klassieke productie- en consumptiepatronend. Deze uitdaging is nog actueler in tijden van crisis, wanneer overconsumptie en overproductie geen antwoord meer bieden. Arbeid & Milieu was reeds in 2008 actief in dit netwerk en zette zich ook verder in in 2009 door een actieve medewerking aan het thema duurzame productie en materialenbeheer. D. Samenwerkingsverbanden NBV (Netwerk Bewust Verbruiken) In 2008 startte het NBV een werkgroep om te komen tot een gemeenschappelijk project tussen enkele partnerorganisaties. Ook A&M is lid van deze werkgroep (en van het NBV). In 2009 geraakte deze werkgroep in een stroomversnelling en uiteindeiljk werd eind 2009 een projectvoorstel Duurzaam winkelen Sensibiliseren over labels voor duurzameconsumptie in de supermarkt ingediend. Op dit ogenblik wacht het project nog op goedkeuring, maar als alles goed gaat kan begin 2011 van start worden gegaan. Plan C Ook het Vlaams Transitienetwerk Duurzaam Materialenbeheer kan gezien worden als een samenwerkingsverband. 24