PROJECTBESCHRIJVING BIJ MIJ IN DE STRAAT

Transcriptie

1 PROJECTBESCHRIJVING BIJ MIJ IN DE STRAAT Leerlijn Muziek Thema Onze Stad Groep 3 en 4 20 maart 2017

2 Cultuuronderwijs op zijn Haags Leerlijn Muziek Thema Onze Stad Groep 3 en 4 20 maart 2017 Deze projectbeschrijving wordt regelmatig geactualiseerd. Kijk voordat u ermee aan de slag gaat op voor de nieuwste versie. Hierbij treft u een projectbeschrijving: waarmee u een project van 6-8 lessen van 45 min. kunt uitvoeren; waarin veel ruimte is voor uw eigen inbreng; waarop u uw lesvoorbereidingen kunt baseren. De structuur van de projectbeschrijving is gebaseerd op het doorlopen van het creatief proces. Na de introductie van het project oriënteert de leerling zich op de inhoud van het thema. Hierbij doorloopt de leerling drie deelopdrachten waarin hij steeds onderzoekt, uitvoert, presenteert en evalueert. Bij elke stap van het creatief proces zijn reflectievragen geformuleerd. Maak hieruit een keuze of formuleer zelf passende vragen. Gebruik ook vooral uw eigen inzicht en ervaring bij andere onderdelen, zoals het filosofisch gesprek en de evaluatievragen. Lees allereerst de korte beschrijving van het project in het document Informatie voor de leerkracht, zodat u een goed beeld krijgt van de opdrachten, werkwijze en context. 2

3 Inhoudsopgave 1. Introductie van het project Oriëntatie Het filosofisch gesprek Oriëntatie op het thema Deelopdracht 1: Spelletjes van de straat Onderzoek Spelletjes van de straat Uitvoeren Spelletjes van de straat Presenteren Spelletjes van de straat Evalueren Spelletjes van de straat Deelopdracht 2: Ritme Onderzoek Ritme Uitvoeren Ritme Presenteren Ritme Evalueren Ritme Deelopdracht 3: Hoe klinkt de straat? Onderzoek Hoe klinkt de straat? Uitvoeren Hoe klinkt de straat? Presenteren Hoe klinkt de straat? Evalueren Hoe klinkt de straat? Algemene beoordeling

4 BIJ MIJ IN DE STRAAT 1. Introductie van het project Het project kan op verschillende manieren worden geïntroduceerd: Laat de leerlingen een foto meenemen van hun huis of hun straat. Hang deze op in de klas en laat de leerlingen erover vertellen. Lees het prentenboek Bij ons in de straat van Koos Meinderts voor. U kunt het boek lenen in de bibliotheek of Bij ons in de straat bekijken via YouTube. U kunt 4 33 (YouTube) van John Cage als inspiratiebron gebruiken. Laat de leerlingen luisteren naar de geluiden die te horen zijn. Over 4 33 van John Cage John Cage componeerde 4 33 in Het stuk lijkt een grap maar het was heel serieus bedoeld door de componist. Hij laat een pianist precies 4 minuten en 33 seconden achter een vleugel plaatsnemen en niks spelen. Deze strekt drie keer zijn armen om duidelijk te maken dat het stuk uit drie delen bestaat. Verder niets. Zijn statement is dat absolute stilte niet bestaat, het wordt gevuld door omgevingsgeluid (voorbijrijdende tram, gekuch van het publiek, geritsel van een programma, je eigen hartslag of ademhaling). Stilte is simpelweg het afwezig zijn van opzettelijk geluid. 2. Oriëntatie 2.1. Het filosofisch gesprek Begin het filosofisch gesprek met enkele algemene vragen. Een straat is niet zomaar een straat. Een straat heeft een sfeer, een geschiedenis. Hoe ziet jouw straat eruit? Hoe ziet jouw huis eruit? Staan er bomen in de straat? Hebben de huizen voortuinen? Hoe zien die eruit? Hoeveel huizen staan er in jouw straat? Zien alle huizen er hetzelfde uit? In welk huis wil je wonen en in welke huizen niet? Laat de leerlingen veel vertellen; andere leerlingen kunnen hierover doorvragen. Ga vervolgens verder met de vragen hieronder. Laat de leerlingen vrij en hardop denken. Wat zou er gebeuren als je aanbelt bij een huis? Welk huis ziet er heel spannend uit, of juist eng of vrolijk? Als je bij een huis naar binnen gaat, wie wonen er dan denk je? Stel, je bent een stoeptegel. Hoe zou jij je dan voelen? Wie heeft er eerder door deze straat gelopen? Stel je loopt elke dag door deze straat, blijft alles dan hetzelfde of zijn er ook verschillen? 4

5 2.2. Oriëntatie op het thema Van te voren klaar hebben liggen/staan: (eventueel) tekenmateriaal (eventueel) 'Met één been op de stoep' (YouTube) van Kinderen voor Kinderen Begin met opdracht 1. Hierna kunt u kiezen of u de oriëntatie vervolgt met opdracht 2, 3 of 4. Voer minimaal één van deze opdrachten uit. Opdracht 1 Wandel met de leerlingen door twee straten in de wijk die u van tevoren gekozen hebt. Vraag de leerlingen goed te kijken en veel in zich op te nemen. Voer voor aanvang van de wandeling een voorbereidend gesprekje over waar op gelet kan worden, zodat de leerlingen nauwkeuriger kijken. Hoe ziet het plaveisel eruit? (Stenen, zand, stoep, asfalt, grootte van de stenen, etc.) Staan er bomen of struiken in de straat? Heeft elk huis een voortuin? Hoeveel voortuinen zijn er dan? Hoe zien de huisnummers eruit? Even/oneven? Zijn er alleen huizen of ook winkels, een kerk of een speeltuintje? Bij terugkomst: laat de leerlingen zoveel mogelijk opnoemen van wat ze gezien hebben. Bespreek ook de verschillen tussen de twee straten. Opdracht 2 Voer onderstaande opdrachten in volgorde uit: 1. De leerlingen maken aan de hand van hun verhalen bij opdracht 1 een tekening van één van de twee straten. Dit kan met verf, waskrijt of met kleurpotloden. 2. Laat de leerlingen aan de klas vertellen wat ze hebben getekend. 3. Kunnen andere leerlingen raden wat er is getekend en welke van de twee straten het is? 4. Laat de leerlingen elkaar vragen stellen aan de hand van de tekeningen. Opdracht 3 In deze opdracht is het de bedoeling dat de leerlingen (on)regelmatigheden gaan ontdekken in hun straat. Voer onderstaande opdrachten in volgorde uit: 1. Beluister het lied Met één been op de stoep van Kinderen voor Kinderen (zie link de onderstreepte titel hierboven). Zing eventueel mee. 2. Bespreek het lied. Wat gebeurt er? Waar gaat het lied over? Welke rare dingen doen ze in het lied? Wie doet er ook wel eens gekke dingen op de stoep of straat? 3. Welke dingen kunnen de leerlingen doen in de straat? Maak gebruik van de verhalen uit de eerste opdracht. Opdracht 4 Maak een keuze uit de volgende mogelijkheden: Bespreek: welke geluiden heb je gehoord tijdens de wandeling in de straat? Bespreek: welke geluiden zou je kúnnen horen in een straat? Fijne geluiden, gevaarlijke geluiden, lieve geluiden, etc. Speel de geluiden na in de klas. Laat de leerlingen zelf een geluid kiezen en dat nadoen. Wat hebben zij daarvoor nodig? Stel een wandelaar aan die langs de andere kinderen in de klas loopt. Bij het passeren maakt iedereen één zelfgekozen geluid van de straat. Laat eventueel twee kinderen in tegengestelde richting wandelen. 5

6 Reflectievragen Oriëntatie Bij mij in de straat Klinkt jouw straat anders dan de straat waar wij met z n allen doorheen gelopen zijn? Kon je makkelijk het geluid namaken dat je hoorde? Had je hier voorwerpen voor nodig? Lig je s nachts weleens te luisteren naar de geluiden op straat? Herken je dan alles? Hoe klinkt de straat als het feest is? Met Oud en Nieuw? Als het sneeuwt? Als het lente wordt? 6

7 3. Deelopdracht 1: Spelletjes van de straat 3.1. Onderzoek Spelletjes van de straat Van te voren klaar hebben liggen/staan: een groot vel papier en een stift voor de lijst uitgeprinte opdrachtenkaarten (Bijlage 1-8) Sommige leerlingen spelen veel op straat en kennen allerlei spelletjes voor duo s en groepen. Andere leerlingen doen dat zelden. Tijdens het onderzoek ontdekken de leerlingen welke spelletjes ze allemaal al kennen. Wie speelt er op straat? Welke spelletjes doe je dan? Welke spelletjes doe je graag? Voor welke spelletjes heb je een voorwerp nodig? Laat de leerlingen eventueel kort een spelletje voordoen. Maak een lijstje van de genoemde spelletjes en hang de lijst op in het lokaal. Maak daarbij onderscheid tussen spelletjes mét en spelletjes zonder een liedje. Het is belangrijk om de leerlingen met veel verschillende spelletjes te laten kennismaken zodat zij deze tijdens het uitvoeren van de deelopdracht eventueel zelfstandig kunnen oefenen. Mochten de leerlingen zelf geen ideeën hebben, dan kunnen alvast enkele spelletjes uit de uitvoeringsfase genoemd worden. Het is leuk om het met elkaar te hebben over onbekende spelletjes, spelletjes van vroeger of spelletjes uit een andere cultuur. Laat de leerlingen in duo s met elkaar bespreken welke spelletjes ze graag spelen. Reflectievragen Onderzoek Spelletjes van de straat Speel je vaak op straat? Ken je al veel spelletjes? Heb je ook spelletjes gehoord of gezien die je nog niet kende? Welke spelletjes speelden je ouders vroeger? Welke worden nog steeds gespeeld? 3.2. Uitvoeren Spelletjes van de straat Tijdens het uitvoeren van deze deelopdracht worden zoveel mogelijk spelletjes gespeeld, zodat de leerlingen er na afloop een aantal kennen en wellicht blijven spelen. Voor de klapspelletjes is begeleiding of instuderen in de klas noodzakelijk. U kunt bijvoorbeeld opa s, oma s, ouders of oudere broers en zussen uitnodigen om een groepje te begeleiden. Als dat niet mogelijk is, kunt u de spelletjes ook in de klas (in kleine kring) oefenen of in de pauzes. In dat laatste geval doet u één spel per keer. Het is natuurlijk het leukst om de spelletjes daadwerkelijk buiten (op het schoolplein) uit te voeren. Voer onderstaande opdrachten in volgorde uit: 1. Deel de leerlingen in groepjes van vier in en geef hen een opdrachtkaart (Bijlage 1-8). Hierop staat de instructie van het spel. De spelletjes op de opdrachtkaarten zijn de spelletjes met een liedje. (De andere spelletjes kunt u noemen of bespreken en in de pauze laten spelen.) 2. Laat de groepjes ongeveer 5 minuten aan de slag gaan met de spelletjes. 3. Na 5 minuten leveren ze de opdrachtkaart in en krijgt elk groepje een nieuwe voor een ander spel. 7

8 4. U kunt een aantal rondes doen. Laat de leerlingen veel spelen en zingen. Misschien komen er spelletjes bij de leerlingen naar boven die niet in het lijstje staan. Geef de leerlingen dan de kans om deze spelletjes aan elkaar te leren en te spelen. Moedig dit ook aan! Voor uw eigen voorbereiding kunt u gebruik maken van de volgende lijst. De onderstreepte titels zijn links naar YouTube met een voorbeeld van het lied. Spelletjes met een liedje 'Schipper mag ik over varen'? (YouTube) 'Annemaria Koekoek' (YouTube) Touwtje springen: 'Beertje, beertje, kom bij mij' (YouTube) Touwtje springen: 'In, spin, de bocht gaat in' (YouTube) Touwtje springen: Tingelingeling, de schoolbel gaat Touwtje springen: Rode bessen Handjeklap: 'Er is een vrouw vermoord' (YouTube) Handjeklap: 'Onder de appelboom' (YouTube) Handjeklap: Onder de tafel lag een briefje Spelletjes zonder een liedje hinkelen: teken zelf een hinkelbaan elastieken knikkeren boompje verwisselen stoepranden Reflectievragen Uitvoeren Spelletjes van de straat Welke nieuwe spelletjes ken je nu? Hoe lukt het je om de nieuwe spelletjes te onthouden? Welk spelletje was het makkelijkst om goed uit te voeren en welke het moeilijkst? Hoe kwam dat? Hoe hebben jullie elkaar en in de groep geholpen bij het leren van een nieuw spelletje? Is iedereen in de groep voldoende aan bod gekomen? 3.3. Presenteren Spelletjes van de straat Laat een groepje een spelletje voordoen. De andere leerlingen kijken toe en kunnen vragen stellen. Doe dit op het einde maar ook tussendoor, zodat de leerlingen van elkaar kunnen leren. Een idee is om het spelletje dat de leerlingen het leukst vinden met de hele klas tegelijk te spelen. Reflectievragen Presenteren Spelletjes van de straat Welke spelletjes kende je al en welke waren nieuw? Welk spelletje kun je al heel goed spelen? Welk spelletje vind je het leukst? Welk spelletje vind je het minst leuk? Waarom? Doe je liever spelletjes met z n tweeën of met z n vieren? Waarom? Als de hele klas tegelijk hetzelfde spel heeft gespeeld: hoe ging dit? 3.4. Evalueren Spelletjes van de straat Spreek met de leerlingen de spelletjes na: Kun je bij jouw huis op straat een van de spelletjes spelen? 8

9 Zijn er andere kinderen of volwassenen in de straat om een spel mee te spelen? Welk spel vond je zo leuk dat je het aan je broer of zus wilt leren? Of aan je ouders? 9

10 4. Deelopdracht 2: Ritme 4.1. Onderzoek Ritme Van tevoren klaar hebben liggen/staan: een aantal ballen om mee te stuiteren (eventueel) muziek om op te stuiteren In de vorige deelopdracht hebben de leerlingen verschillende spelletjes gespeeld. In deze opdracht isoleren we de ritmes van die spelletjes om vervolgens tot verschillende eigen ritmes te komen. De onderzoeksfase van deze deelopdracht past heel goed in een gymles. Wie kan zich een liedje van de vorige opdracht herinneren waarbij er moest worden geklapt? Klapte je toen snel of langzaam? Kun je dat een keer voordoen? Wie kan een klapspelletje helemaal klappen zonder erbij te zingen? Herken je zo zonder het zingen toch het liedje? Geef de leerlingen per tweetal een bal. Laat ze de bal naar elkaar toe stuiteren. Wat valt de leerlingen op? Gaat het stuiteren altijd hetzelfde? Vraag een tweetal te stuiteren terwijl de rest van de klas kijkt. Daarna een ander tweetal. Was dit hetzelfde? Waar zitten de verschillen? Geef vervolgens alle leerlingen de opdracht om de bal twee keer tussen hen in te laten stuiteren. Lukt dat? Laat de leerlingen nu samen een tempo bedenken om in te gooien. U kunt dit ook klassikaal doen, iedereen probeert op hetzelfde moment te stuiteren. Of een viertal stuitert met twee ballen. De leerlingen stuiteren bijvoorbeeld steeds twee of drie keer, allemaal tegelijk of om de beurt. Laat de leerlingen zelf ervaren wat er dan gebeurt. (eventueel) Zet muziek op en vraag de leerlingen ieder voor zich te stuiteren op het tempo van de muziek. Het maakt niet zoveel uit welke muziek dat is, als het maar niet te traag is. Reflectievragen Onderzoek Ritme Welke spelletjes hebben ritme? Welke andere spelletjes kun je aan het ritme (zonder melodie) herkennen? Voor welke spelletjes is het tempo (snel/langzaam) belangrijk? Hoe ging het stuiteren met de bal? Ging iedereen tegelijk? Wat gebeurde er toen een tweetal met de bal stuiterde? En toen de hele klas? Was het moeilijk of makkelijk om allemaal tegelijk te stuiteren? Kon je op het ritme van de muziek stuiteren? 10

11 4.2. Uitvoeren Ritme Van te voren klaar hebben liggen/staan: Bijlage 9: partituur voor op het digibord Bijlage 10: noten voor op het digibord Over Bijlage 10 Bijlage 10 heeft een aantal pagina s. Die pagina s volgen de opdrachten die hieronder beschreven staan. Voor veel leerlingen is het prettig om te visualiseren als het om ritme gaat. De ritmische notatie is daarom niet een verzwaring van de opdracht maar juist een hulpmiddel. De opdracht Nu gaan de leerlingen ritmes klappen, stampen en tikken. Eerst met hun handen, daarna op de grond of tafel. Eventueel later met een muziekinstrument. Deze opdrachten kunt u tussendoor uitvoeren, bijvoorbeeld elke dag 10 minuten. Bouw de opdrachten op en geef de leerlingen de ruimte om zich dit eigen te maken. Doe deze opdrachten altijd één keer voor aan de klas zodat zij weten wat er van hen wordt verwacht. Het doel van deze opdracht is het meerstemming ritmespel van punt Voer onderstaande opdrachten in volgorde uit: 1. Projecteer de partituur op het digibord (Bijlage 9). Bespreek wat er te zien is. Elk tekentje betekent iets. Muzikanten weten wat ze moeten doen als ze zo n tekentje zien. Elk bolletje is een noot. En elke noot is een toon, een klank. Een toon met een zekere hoogte (hoog of laag) en een lengte (een tel, een paar tellen). 2. Projecteer Bijlage 10 op het digibord. Een noot van één tel ziet er zo uit. 3. Projecteer pagina 2 van Bijlage 10. Hoeveel tellen zie je hier? 4. Projecteer pagina 3 van Bijlage 10. Tel in een rustig tempo hardop tot vier: (Wijs in het begin eventueel bij). o De leerlingen zeggen steeds één wanneer de leerkracht bij de eerste tel is. o Doe dit ook met de tweede tel. Of de vierde. o Daarna eventueel met twee tellen (de 1 en de 3, de 2 en 4 of 1 en 2). [Sommige groepen pikken deze eerste oefeningen heel snel op. Kijk in dat geval alvast naar punt 12.] 5. Tel hardop tot vier: o De leerlingen klappen nu op de eerste tel (in plaats van die te zeggen). o Doe deze opdracht nog een keer en laat de leerlingen klappen op de tweede tel. Of op de vierde tel. o Tel steeds hardop tot vier en klap zelf ook mee. U kunt de leerlingen ook twee tellen tegelijk laten klappen (de 1 en 2 of 2 en 4). o Oefen dit ook zonder zelf mee te klappen. Blijf wel hardop tellen! 6. Tel één keer hardop tot vier: Daarna stil in het hoofd tot vier. De leerlingen doen dit ook. o U zegt en klapt met de leerlingen alleen de één hardop o Hierna alleen de eerste en derde. Of de tweede en vierde. o Hetzelfde nog eens, maar nu zonder dat u zelf meeklapt; u houdt uw handen demonstratief op de rug. (De tel moet wel zichtbaar zijn als u niet hardop meetelt of meeklapt, bijvoorbeeld door met de voet te tikken of met het hoofd te bewegen). 7. Tel hardop tot vier. De leerlingen kiezen zelf een tel uit waarop zij willen klappen. Dit moet goed in het ritme, dus ze moeten in hun hoofd meetellen. 8. Speel met het tempo. Tel een aantal keer heel langzaam tot vier, of juist heel snel. De leerlingen moeten op het goede moment klappen en dus goed opletten. (Iedereen heeft de neiging om een tempo te kiezen dat hetzelfde of iets sneller is dan de eigen hartslag. De hartslag van kinderen van deze leeftijd is hoger dan die van volwassenen. Wees daarop beducht. Een langzaam tempo is dus heel moeilijk! En erg knap als dat goed gaat). 11

12 9. Tel hardop tot vier. Oefen met de klas twee klappen op één tel. o Projecteer pagina 4 van Bijlage 10. Wat zal hier aan de hand zijn? o Oefen deze twee klappen op de eerste tel. Hiervoor zegt u: 1 en o Projecteer pagina 5 van Bijlage 10. Twee tellen op de tweede tel, u zegt: 1 2 en 3 4. De leerlingen leren hierdoor achtste noten te klappen. 10. De leerlingen kiezen weer zelf een tel waarop ze willen klappen (zoals bij 4). Maar nu beslissen ze ook zelf of ze op die tel één keer (een kwart noot) of twee keer (twee achtste noten) klappen. 11. Luister goed naar het resultaat. Het kan zijn dat veel leerlingen op dezelfde tel zitten. In dat geval de tip: het maakt niet uit welke tel je kiest, als je maar iets anders doet dan degene naast je. 12. In klassen die dit makkelijk oppikken: tel als basis tot zes in plaats van vier. Laat ook eens een leerling aftellen en het tempo bepalen. Reflectievragen Uitvoeren Ritme Hoe ging het klappen op een bepaalde tel? Lukte het klappen op een bepaalde tel ook zonder dat er werd meegeteld of meegeklapt? Wat vond je makkelijk of moeilijk? Welke opdracht vond je goed gaan? En welke wat minder? Welke opdracht ging het beste bij jou? Welke opdracht ging het beste met de hele klas? Waarom is het belangrijk om je goed te concentreren als je klapt en ritmes uitvoert? 4.3. Presenteren Ritme Oefen met de klas eerst kort hoe u de presentatie begint. U (of een leerling) telt telkens vier tellen vooraf. Met de klas spreekt u een stopteken af, bijvoorbeeld uw hand die omhoog gaat. Nodig een andere klas, directie of IB er uit om te komen luisteren. Het is ook leuk om met elkaar een ritme te bedenken en dit te filmen. Je kunt het daarna terugkijken op het bord. Wat valt de leerlingen op? Kan het daarna nog beter? Je kunt het filmen ook tussendoor doen om zo de kinderen tussentijds te laten evalueren. Spreek met de leerlingen van te voren af wanneer het goed is: als leerlingen lange tijd in staat zijn om hun ritme vast te houden als de verdeling van ritmes over de klas divers is (iedereen doet wat anders) als er tegelijk gestart en gestopt wordt als er niet wordt versneld Reflectievragen Presenteren Ritme Klonken alle klappen op de tel en in de maat? Hield iedereen zich aan de afspraak wanneer ze moesten klappen? Werd er tegelijk gestart of gestopt? 4.4. Evalueren Ritme Bespreek met de leerlingen het doorlopen proces: Welke opdracht lukte heel goed? Wat viel je op toen jij jezelf terugzag? 12

13 Heb je de ritmes snel geleerd, of kostte het je veel moeite? Welk ritme had je het snelste door? Lukte het om zelfstandig een ritme te klappen? Was er verschil tussen vier keer en zes keer klappen? Als je aan je ouders zou leren wat jij nu geleerd hebt, hoe zou je dat doen? 13

14 5. Deelopdracht 3: Hoe klinkt de straat? 5.1. Onderzoek Hoe klinkt de straat? Herhaal een aantal liedjes van deelopdracht 1 en eindig met Schipper mag ik over varen. Stapje voor stapje gaan de leerlingen dit lied omzetten in een ritme. Voer onderstaande opdrachten in volgorde uit: 1. Maak van het liedje eerst een spreektekst. Dus spreek samen met de leerlingen het lied uit (met het juiste ritme!) in plaats van het te zingen. Zeg alleen de eerste regel: Schipper mag ik overvaren, ja of nee. Laat de rest weg. 2. Nu gaan we een ritmespel maken van deze regel. Begin met het tekstgedeelte ja of nee. Vervang dit door stampen op de grond. Ja is links, of is rechts, nee weer links. Ja of nee wordt dus: links-rechts-links. Eerst met praten erbij, dan zonder praten. NB De leerlingen zullen u in spiegelbeeld nadoen. Hou hier rekening mee in het benoemen van links en rechts. Zeg de hele regel, maar stamp het tekstgedeelte ja of nee. 3. Nu het eerste gedeelte van de regel. Dat wordt klappen op de borst. Schipper met links, mag ik met rechts, over weer links, varen rechts. Schipper mag ik overvaren wordt dus: links-rechts-links-rechts op de borst. 4. Voer de hele regel uit en oefen het een paar keer zodat het er goed in zit. Dit ritme is later in de deelopdracht nodig. Reflectievragen Onderzoek Hoe klinkt de straat? Wissel je rechts en links goed af? Kun je het ritme uitvoeren zonder de tekst hardop te zeggen? Kun je het ritme ook uitvoeren zonder naar anderen te kijken, helemaal op jezelf? 5.2. Uitvoeren Hoe klinkt de straat? Bespreek met de leerlingen welke geluiden je allemaal hoort op straat. Vertel de leerlingen dat ze vijf straten gaan nadoen in de klas: een straat vol auto's, brommers, etc. een straat vol bomen een lege straat waar je alleen een deurbel hoort een straat in de nacht een straat met kinderen die spelletjes spelen Oefen deze straten met de hele klas zodat het voor iedereen duidelijk is hoe ze klinken. De leerlingen gebruiken hun stem of bodypercussie, eventueel een potlood of kleine schoolinstrumenten. Voer onderstaande opdrachten in volgorde uit: 1. Verdeel de klas in vijf groepjes en geef elk groepje een straat. Iedereen is stil. Als de leerkracht langs een groepje loopt, mag die straat zijn geluid laten horen. De rest luistert er dan naar. 2. Teken een lange straat op het bord en maak vijf zijstraten. Vertel de leerlingen dat u door de straat rijdt en dat als u dichtbij een straat komt, het geluid van die straat heel zacht begint. Als 14

15 u helemaal langs de straat rijdt wordt het harder. Rijdt u weer verder, dan wordt het geluid weer zachter. Laat de leerlingen goed opletten wanneer ze aan de beurt zijn. Belangrijk is dat de leerlingen oefenen met zacht beginnen, iets harder spelen en vervolgens weer zachter eindigen. 3. Neem nu het ritme uit het onderzoek. De leerlingen spelen dit en blijven dit de hele tijd doen. U rijdt door de straat en telkens als u langs een straat komt, mag dat groepje zijn geluid laten horen. De rest speelt het ritme. Zo rijdt u langs alle straten. Laat ook eens een leerling langs de straten rijden. Reflectievragen Uitvoeren Hoe klinkt de straat? Kunnen jullie met je groep goed het geluid van de straat maken? Welke afspraken hebben jullie met elkaar gemaakt? Lukt het om van zacht naar hard en weer naar zacht te gaan? Vergeet je niet terug te gaan naar Schipper mag ik overvaren? Kun je je goed concentreren tijdens het hele spel? Wat is er voor nodig om dat beter te doen? 5.3. Presenteren Hoe klinkt de straat? Film de klas bij de eindpresentatie of nodig ouders of een andere klas uit om te komen kijken. Reflectievragen Presenteren Hoe klinkt de straat? Was je tevreden over de uitvoering? Wat vond je goed aan wat je deed? Wat had beter gekund? Waarin was jouw groep echt een eenheid? Welke geluiden van de andere groepen vond je goed passen? Kon je de straten goed herkennen? Was het duidelijk? Wat vond het publiek ervan? 5.4. Evalueren Hoe klinkt de straat? Laat de gefilmde straat horen in de klas. Andere groepjes kunnen nu raden welke soort straten er allemaal zijn. Waaraan hoor je dat? Welke straten lijken op elkaar? Welke zijn tegenovergesteld? Wat heb je geleerd in deze opdracht? 6. Algemene beoordeling Voor het beoordelen van de leerlingprestaties kunt u gebruikmaken van het beoordelingsformulier voor de leerkracht. De vier beoordelingscriteria zijn afgestemd op de kerndoelen kunstzinnige oriëntatie en de uitgangspunten van COH. De leerlingprestaties in het gehele project worden meegenomen in de beoordeling. Voor het gebruik van de formulieren is een korte toelichting beschikbaar. De beoordelingsformulieren voor de leerkracht en de toelichting op het beoordelingsmodel vindt u in de bijlagen van het document Informatie voor de leerkracht. 15