RESULTATEN ENQUETE VERGROENING & DUURZAAMHEID BINNENVAART

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "RESULTATEN ENQUETE VERGROENING & DUURZAAMHEID BINNENVAART"

Transcriptie

1 RESULTATEN ENQUETE VERGROENING & DUURZAAMHEID BINNENVAART

2 VOORWOORD Voor u ligt het resultaat van de enquête van de Commissie Vergroening en Duurzaamheid van Koninklijke BLN-Schuttevaer, dé brancheorganisatie voor de binnenvaart. De resultaten van deze eerste enquête vormen de nulmeting, het startpunt van waaruit we verder gaan naar de toekomst in een wereld die in beweging is en blijft. Dat ervaren binnenvaartondernemers en geïnteresseerden in de sector dagelijks. Onze leden, met name de binnenvaartondernemers staan steeds weer voor de uitdaging om in te spelen op situaties binnen hun eigen bedrijf en, niet te vergeten, maatschappelijke ontwikkelingen als de groter wordende invloed van eisen aan vergroening en duurzaamheid en Europese ontwikkelingen. Hierbij is het van belang dat met andere partijen gezamenlijk ingespeeld wordt op het werken naar vergroening in de hele keten. Van de brancheorganisatie Koninklijke BLN-Schuttevaer wordt dan ook een actieve rol verwacht. Verwacht wordt dat zij zelf haar leden informeert over vergroeningsmogelijkheden, dat zij zelf de partijen in de transportketen tot en met de gebruiker bewust maken van de noodzaak tot vergroening, dan wel aansluiting tracht te vinden bij milieuprogramma s in andere sectoren. Hierbij is het van belang naar de overheid en opdrachtgevers te blijven benadrukken dat vergroening bedrijfseconomisch haalbaar moet zijn en blijven, daar anders de maatschappelijke vervoersfunctie die de binnenvaart heeft teloor gaat met alle gevolgen van dien. Om u de ruimte te bieden om rendabel te ondernemen, continuïteit van uw onderneming mogelijk te maken en te werken aan een goed imago van de sector is een sterke belangenbehartiging onontbeerlijk. Dit niet alleen naar de overheid maar ook naar andere organisaties binnen de transportbranche en de transportketen. Dit vraagt om een realistische Commissie vergroening en duurzaamheid en een brancheorganisatie die dichtbij haar leden staan en blijven staan, samen met hen optrekt met als doel om binnen de geldende en komende wetgeving te komen tot de meest optimale en bedrijfseconomisch omgeving waardoor leden zich op hun activiteiten kunnen blijven richten en hun maatschappelijke functie gewaarborgd blijft. Het gaat immers om hun activiteiten, hun realistische instelling en hun bedrijf. Ik ben ervan overtuigd dat de onderliggende resultaten hier een bijdrage aan leveren. De resultaten van de enquête zijn een startpunt voor de ontwikkelingen naar de nabije toekomst en verder. Jan van Belzen, voorzitter Commissie vergroening en duurzaamheid

3 BEWEEGREDEN De Commissie Vergroening en Duurzaamheid van Kon. BLN-Schuttevaer is in april 2017 een enquête gestart om de behoeften en de betrokkenheid bij de thema s Vergroening en Duurzaamheid te peilen. De uitkomsten van deze enquête vormen de zogenoemde nulmeting. Deze nulmeting zal worden gebruikt om te kijken waar voor de leden van Kon. BLN-Schuttevaer kansen liggen om tot vergroening van de schepen van haar leden en de binnenvaartsector te komen. In dit onderliggende rapport worden de resultaten, conclusies en aanbevelingen beschreven. Het rapport vormt voor de Commissie Vergroening en Duurzaamheid de basis, de nulmeting, voor haar toekomstige plan van aanpak en op te pakken actiepunten, communicatie naar de leden van de brancheorganisatie Koninklijke BLN-Schuttevaer, naar andere organisaties en andere geïnteresseerden. DOELGROEP De doelgroep van de enquête bestaat uit de leden van Koninklijke BLN-Schuttevaer die in het bezit zijn van schepen en/of schepen exploiteren. In totaal is de enquête door 305 leden ingevuld. De enquête is online ingevuld. Deelnemers konden via een op hun adres ontvangen link deelnemen. Alle rechten voorbehouden. Tenzij anders vermeld berusten alle rechten op informatie (tekst, foto s, overzichten van gegevens enz.) die u in dit rapport en/of de website van Koninklijke BLN-Schuttevaer vindt bij de commissie Vergroening en Duurzaamheid van Koninklijke BLN-Schuttevaer (verder commissie) en/of Koninklijke BLN-Schuttevaer. Gehele of gedeeltelijke overname, plaatsing op andere sites, verveelvoudiging op welke andere wijze dan ook en/of commercieel gebruik van deze informatie is niet toegestaan, tenzij hiervoor uitdrukkelijk schriftelijke en/of telefonisch toestemming is verleend door de commissie en/of Koninklijke BLN-Schuttevaer. Bij overname van gegevens dient altijd bronvermelding plaats te vinden.

4 DE ENQUÊTERESULTATEN INIFORMATIE OVER LEEFTIJD LEDEN EN SCHEPEN De leeftijd van de schippers binnen de groep van deelnemers laat zien dat meer dan 45% een leeftijd heeft gelegen tussen de 50 en de 70 jaar. Het lijkt er niet op dat de andere leeftijden ditzelfde patroon in de toekomst zullen volgen. De aanwas blijft hierbij op dit moment achter. Wanneer dit niet verandert zal het aantal schippers in de komende jaren gaan dalen. Dit zegt op zich nog niets over de omvang van de vloot. Schepen kunnen door grotere scheepvaartbedrijven opgekocht worden of aan anderen verkocht worden. Niettegenstaande zal hieraan door de binnenvaartsector aandacht besteed moeten worden. Aandacht in de richting van promotie van banen in de binnenvaart en promotie van de binnenvaart als transportsector in het algemeen. Schepen dienen immers wel, ook bij toename van digitalisering en robotica, bemand te worden. De bouwjaren van de schepen van de deelnemers zijn onderverdeeld in perioden van 10 jaar. Over de leeftijd van de schepen kan geconcludeerd worden dat de meer dan de helft van de schepen van de deelnemers aan de enquête gebouwd zijn voor Een groot deel van de eigenaren van deze schepen zal in de komende jaren gaan investeren in her-motorisering of revisie van bestaande motoren of geheel nieuwbouw plegen Reeks voor Daarnaast groeit in de periode het aantal schepen. Door een deel van de eigenaren van deze schepen zal ook in de komende jaren een beslissing genomen worden om te investeren in nieuwe motoren en/of revisie van bestaande motoren. Bij deze beslissing is het met het oog op de afspraken van het klimaatverdrag van Parijs in 2015 en de strengere eisen die door havens gesteld worden en gaan worden een keuze te maken voor schonere aandrijving. Hierbij zijn diverse mogelijkheden als alternatieve brandstoffen (GTL en toepassing van LNG-techniek) en toevoegingen, hybride aandrijving, toevoeging van waterstof en of andere toekomstige mogelijkheden.

5 ROL VAN KONINKLIJKE BLN-SCHUTTEVAER Het overgrote deel, 94%, van de deelnemers aan de enquête is van mening dat Koninklijke BLN- Schuttevaer zich moet inzetten voor vergroening van de sector. Deze rol bestaat er voornamelijk uit om de mogelijkheden te onderzoeken naar de haalbaarheid om tot vergroening voor de leden en de sector te komen. Hiertoe is het belangrijk dat Koninklijke BLN-Schuttevaer zich inzet om financiële mogelijkheden te zoeken die rendabele investeringen voor binnenvaartondernemingen mogelijk maakt. Investeringen dienen voor de leden en de binnenvaartsector haalbaar te zijn. DE VAARGEBIEDEN De vaargebieden zijn gecategoriseerd op basis van de concrete antwoorden. De top drie van de zes vaargebieden is als volgt: Nederland Duitsland België Daarnaast worden als vaargebied genoemd: Europa Frankrijk Het Donaugebied Hierbij kan de conclusie getrokken worden dat Nederlandse schepen eigenlijk door heel Europa varen met de nadruk op West-Europa Reeks Europa Nederland België Duitsland Frankrijk Donau

6 MOTOREN Aantal en leeftijd Aangezien de motor een van de belangrijkste componenten/onderdelen is van het binnenvaartschip is hieraan in de enquête veel aandacht besteed. Wat de scheepsmotoren betreft kan gesteld worden dat de meeste schepen beschikken over één hoofdmotor. Een enkel schip heeft twee hoofdmotoren. Enkele schepen hebben er twee ter beschikking. Het totaal van de getelde hoofdmotoren is 350. Voor wat betreft de 23 genoemde merken kan duidelijk een top 5 onderscheiden worden. Wanneer de leeftijd van de motoren, in gebruik bij de deelnemers aan de enquête, in ogenschouw genomen wordt, blijkt dat 58% tussen de 10 en 40 jaar oud is. Daarnaast is er ook nog 7,5% ouder is dan 40 jaar. Dit zegt iets over de duurzaamheid van de motoren, maar niets over de individuele uitstoot. Vermogen Om een beeld te krijgen van het vermogen van de motoren zijn eerst alle motoren < 300 KW (< 408 PK) bekeken en daarna naar de vermogens > 300 KW ( > 408 PK). Dit vanwege de nieuwe NRMMnorm voor nieuwe motoren (2019 < 300 KW en 2020 > 300 KW). Uit de enquête komt naar voren dat een klein deel van de deelnemers aan de enquête vaart met motoren < 300 KW. Ver uit het merendeel vaart met motoren ver boven 300 KW. Het totaal aantal motoren dat geteld is, is 419. Het totale vermogen van deze motoren bedraagt PK. Het gemiddelde vermogen komt dan uit op PK. Draaiuren Het grootste deel van de motoren (67,5%) die schepen hebben draaiuren tussen de en Een vijfde deel van de in gebruik zijnde motoren heeft zelfs meer dan draaiuren. Het aantal draaiuren bepaalt vaak de onderhoudsintervallen en het tijdstip van kop-revisie en/of her-motorisering. Vervanging hoofdmotor Driekwart van de deelnemers aan de enquête verwacht de hoofdmotor van hun schip binnen 25 jaar te vervangen. 42% zelfs binnen 5 tot 15 jaar. Opvallend is dat een kwart van de deelnemers helemaal niet tot vervanging overgaat in de bovengenoemde periode. Vervanging en dan hieraan gekoppeld vergroening van de binnenvaart zou in een stroomversnelling kunnen komen door fiscale en/of andere financiële mogelijkheden. Te denken valt hierbij aan een versnelde afschrijvingsmogelijkheid voor de oude motor. Zoals door sommige deelnemers aangegeven is, is hierbij het moment van belang. Dat wil zeggen, het moment dat de oude motor eruit loopt en de investering voor het bedrijf economisch verantwoord is.

7 NABEHANDELING Hoewel nabehandelingssystemen niet onbekend zijn in de binnenvaart, zijn er relatief nog weinig systemen in schepen ingebouwd, ongeveer 7%. Daarnaast is 1,3 % van de schippers hiermee bezig. Mogelijkheden Dit betreft de vraag of er ruimte op de schepen aanwezig is om daadwerkelijk een nabehandelingssysteem of andere voorzieningen ten behoeve van vergroening toe te passen of in te bouwen. Opvallend is dat op ruim 25% van de schepen gewoonweg geen ruimte is om tot inbouw over te gaan. Ruim 40% heeft ruimte om groene voorzieningen toe te passen en meer dan 20% weet niet of er ruimte aan boord is. Bij de keuze overige wordt onder meer aangegeven: dat er, wanneer er een nieuwe motor ingebouwd zou worden, ruimte is voor een nabehandelingssysteem dat er op sleepboten geen ruimte is dat afgewacht wordt met inbouw vanwege de onduidelijkheid met betrekking tot toekomstige eisen/regelgeving, dat GTL bunkeren een veel betere oplossing is dan inbouw van een nabehandelingssysteem; Uit deze antwoorden kan afgeleid worden dat veel binnenvaartondernemingen wel willen vergroenen maar dat niet duidelijk is welke investeringen effectief zijn. Daarnaast laat de duidelijkheid van wetgeving te wensen over. Kortom men wil voordat er in dure systemen en toepassingen geïnvesteerd gaat worden weten waar men als sector aan toe is. Functioneren nabehandelingssystemen Van diegene die een nabehandelingssysteem aan boord van schepen hebben geïnstalleerd geeft 72 % aan goede ervaringen te hebben met nabehandelingssystemen en 28% heeft geen goede ervaringen. De toelichting op beide antwoorden gebiedt enige nuancering aan te brengen. Hieronder een greep uit de reacties: Wanneer het systeem in bedrijf is, het naar behoren werkt, daarentegen is het wel storingsgevoelig; Niet alle geplaatste systemen permanent benut worden; Het systeem is niet voor de scheepvaart ontwikkeld; Op een paar kleine aanloopproblemen na, werkt het systeem; Na plaatsing van scr in de hete zomer zijn temperatuurproblemen ontstaan die later wel weer zijn opgelost; Het werkt goed, nette compacte componenten; NOx sensoren gaan snel kapot Door onwetendheid over de vraag hoe filters op de motor zouden reageren is steeds sprake van schades en de filters moeten om de 8 maanden worden vervangen. Dit brengt hoge kosten met zich mee; Het systeem draait al 7 jaar naar tevredenheid. Na 7 jaar zijn wel de roetblokken gereinigd. De uitlaat is daarentegen nog steeds schoon van binnen. Weinig storing en bij storing reset het systeem zich zelf weer; De onderdelen van het systeem zijn kwetsbaar en de service (in dit geval) was duur en slecht; De conclusie luidt dat de ervaringen met nabehandelingssystemen zeer verschillend zijn

8 MERKEN Aangezien nog relatief weinig schepen beschikken over een behandelingssysteem kan geconcludeerd worden dat er in tegenstelling tot de merken van motoren hier geen top 5 bestaat. EMISSIEREDUCTIE Bijna 75% denkt binnen 1-10 jaar beslissingen te moeten nemen om emissiereductie te bewerkstelligen. Reductie die onder andere bereikt kan worden door vervanging van de motor. Zie hiervoor ook het resultaat onder het kopje Vervanging hoofdmotor. De bereidheid om te investeren in duurzame en schone toepassingen is aanwezig. Oplossingen Om tot reductie te kunnen komen wordt het bunkeren van GTL als favoriet gezien. Wanneer de prijs van een kuub GTL gelijk wordt aan een kuub gewone gasolie is de keuze (nog) sneller te maken. LNG wordt als minst interessante mogelijkheid gezien. Nauwelijks 2% van de scheepvaartbedrijven ziet dit als een interessante optie. Op de vervangingsmarkt en voor retrofit biedt LNG geen mogelijkheden. Bij nieuwbouw kan LNG-toepassing wel een mogelijkheid bieden om tot emissiereductie te komen. De vraag is wel of LNG-toepassing in het algemeen voor de binnenvaartsector rendabel is. De terugverdientijd van investeringen in LNG is veel te lang. Onder de keuze overig wordt opgemerkt dat emissiereductie ook bereikt kan worden door het niet nutteloos laten draaien van motoren, een betere logistieke planning. Daarnaast dient ook de emissie die vrijkomt bij het maken van een nieuwe motor, het verantwoord demonteren en recyclen van de oude motor meegenomen te worden. Dit dan in verhouding tot de CO2-uitstoot door het laten staan van de goedwerkende oude motor en dus niet te vervangen. Voorts worden verschillende combinaties voorgesteld als: het plaatsen van een katalysator met gebruik van GTL; diesel-elektrische toepassingen met meer kleinere motoren; waterstof als dit kostentechnisch gezien mogelijk wordt; het installeren van zonnepanelen en ledverlichting; meten wat de daadwerkelijke uitstoot is; GTL voorlopig als transitiebrandstof gebruiken en wanneer de motor aan vervanging toe is hermotoriseren met op dat moment ook installatie van een nabehandelingssysteem. Problemen bij inbouw Evenals bij de vraag over merken van het nabehandelingssysteem is deze vraag door een relatief klein aantal deelnemers beantwoord. Opvallend is dat een groot deel aangeeft dat er geen problemen waren bij inbouw en toepassing van vergroeningsmogelijkheden. Desondanks veroorzaken systemen toch zowel vooraf, tijdens als achteraf problemen bij gebruik. Hier ligt naar onze mening een taak voor motorenfabrikanten en/of systeemleveranciers.

9 Financiële haalbaarheid Een zelfstandige investering in een nabehandelingssysteem of andere groene voorzieningen is voor 36% van de deelnemers aan de enquête niet haalbaar, derhalve niet economisch verantwoord. Daarnaast weet ruim 25 % niet of zij zelfstandig in vergroening kunnen investeren. Voor een klein deel, 15%, is het wel haalbaar. Onder het antwoord Overige wordt meermalen naar voren gebracht dat investeren in vergroening niet rendabel is zolang verladers en bevrachters niet in dezelfde richting meebewegen. Er wordt nog veel teveel naar de prijs gekeken en tot nu toe zijn groene investeringen niet terug te verdienen. Investeringen dienen dan ook terug te vinden te zijn in de vrachtprijs. Dit zouden we als binnenvaartsector af moeten dwingen. Het is van belang dat investeringen terugverdiend worden. Groene investeringen worden tot nu toe door de klanten niet gewaardeerd en komen moeilijk van de grond. Een ander geluid is dat in combinatie met een langetermijncontract een rendabele investering mogelijk kan zijn. Daarnaast zou investeren met subsidies en/of andere financiële mogelijkheden/arrangementen en het meer meedenken door banken in hoge mate (en succesvol) bij kunnen dragen te investeren in vergroeningsmogelijkheden. Investeren zonder en met financiële bijdrage Zonder financiële bijdrage zal ruim 45% helemaal niet gaan investeren in vergroening. Hetzelfde percentage zal in deze situatie 10% van de jaaromzet investeren, bijna 9% zal dan 10%-20% van hun jaaromzet investeren en 1,3 % van de respondenten zal 20% tot 50% van hun omzet willen investeren. Wanneer er mogelijkheden zijn om gebruik te maken van financiële bijdragen/subsidies en regelingen zullen komen, is bijna 64% bereid om 0 tot 20% van hun omzet te investeren. Ruim 25% zal ondanks financiële bijdragen nog steeds niets willen investeren. Ongeveer 7% wil in deze situatie 20-50% van hun omzet investeren en bijna 3,3 % wil zelfs dan boven de 50% van hun omzet investeren in vergroening.

10 Aangegeven wordt dat de brancheorganisatie Koninklijke BLN-Schuttevaer zich inzet om mogelijkheden voor subsidies/financiële bijdragen en regelingen te onderzoeken en te blijven aandringen op deze mogelijkheden. Hierbij is het over de grenzen kijken naar buurlanden een punt van aandacht. Frankrijk biedt de kleinere binnenvaart reeds financiële ondersteuningsmogelijkheden. Ook voor motoren met minder KW s (<300KW). Door de brancheorganisatie dient ook gekeken te worden naar de commerciële haalbaarheid. Bovendien is het belangrijk dat de brancheorganisatie zich inspant om de daadwerkelijke uitstoot van schepen in beeld te krijgen.

11 ADDITIEVEN EN ALTERNATIEVE BRANDSTOFFEN Additieven Ongeveer de helft van de deelnemers aan de enquête heeft ervaring met alternatieve brandstoffen en of additieven. Dit met wisselend succes. Gegeven antwoorden lopen uiteen van: bij gebruik van additieven bleven beloofde resultaten uit, vervuilde de brander van de kachel, geen vertrouwen in additieven, geen aantoonbaar resultaat tot heb het idee dat het er sprake is van minder roet, motor blijft schoon, 3 tot 5% minder verbruik, minder walm en veel schonere verbranding. Een opmerkelijke toevoeging waarmee een van de deelnemers aan de enquête ervaring had is zonnebloemolie. Het nadeel hiervan was dat de aggregaten apart gasolietoevoer moesten krijgen. Alternatieve brandstoffen Met alternatieve brandstoffen heeft het merendeel van de binnenvaartondernemingen geen ervaring. De brandstof GTL is als alternatieve brandstof favoriet. Ruim 19 % heeft hiermee ervaring. Met LNG heeft daarentegen slechts 0,33% ervaring. Over deze mogelijkheid wordt opgemerkt dat dit veel te hoge investeringskosten met zich meebrengt en hierin normaal gesproken niet zonder subsidie geïnvesteerd kan worden. Als alternatieve brandstof wordt ook Biomass to Liquid genoemd. Het nadeel van deze brandstof is dat deze veel te duur is, 3 tot 4 keer de prijs van gewone gasolie. GTL VOLUME Wanneer overgeschakeld zou worden van de dieselolie naar GTL dan zou het volume, gemeten naar de antwoorden van de deelnemers aan de enquête uitkomen op m3 met een gemiddelde van 282 m3 per schip. Dit volume schept voor producenten en bunkerstations marktpotentieel. INTERESSE IN VERGROENING Het is duidelijk dat er veel interesse in de sector bestaat voor vergroening en de mogelijkheden om hieraan te (blijven) werken. Zoals eerder vermeld is er de meeste interesse in de brandstof GTL. Nabehandelingssystemen en de ontwikkeling van motoren hebben daarna de meeste interesse. Aansluitend volgen het gebruik van toevoegingen en hybride aandrijving en opmerkelijk de interesse in zonnepanelen. Elektriciteit opgewekt door deze laatste mogelijkheid wordt bijvoorbeeld gebruikt voor de boeglichten, de wasmachine en de koelkast aan boord. De interesse in LNG is niet groot.

12 INFORMATIE De meeste waarde, zo geeft ruim 84 %, aan wordt gehecht aan de informatie van scheepvaartbedrijven/schippers die al ervaring hebben met vergroening. Dat wil zeggen zij die zelf kunnen vertellen welke ervaringen zij hebben met het plaatsen en de werking van nabehandelingssystemen, met de brandstof GTL, met toevoegingen, met hierbij apart genoemd waterstof, met hybride aandrijving, met LNG, met gebruik van schroefasgeneratoren enz. Elf procent hecht ook waarde aan laboratoriumresultaten. Aan brochures over producten en de mening en uitleg van de leverancier wordt het minst waarde gehecht. Naar aanleiding van de resultaten is het dus van belang om als ondernemers in de binnenvaart met elkaar in gesprek te gaan en ervaringen te gaan uitwisselen. WAARIN INVESTEREN? Zoals verwacht zou met het oog op vergroening en duurzaamheid het merendeel willen investeren in de alternatieve brandstof GTL. Daarna is er de meeste interesse om te investeren in nabehandelingssystemen. Investeren in waterstof-emulsie en hybride aandrijving staan vervolgens op gelijke hoogte. Investeren in LNG staat ver onderaan. Naar aanleiding van de resultaten kan ook geconcludeerd worden dat men ook bereid is om in meerdere mogelijkheden te investeren. Bijvoorbeeld GTL met nabehandeling. Mits dit technisch en commercieel haalbaar is, is dit van harte toe te juichen. OPMERKINGEN EN SUGGESTIES De laatste vraag van de enquête was of de deelnemer aan de enquête opmerkingen en/of suggesties had over vergroening van de binnenvaart en de rol van zijn brancheorganisatie Koninklijke BLN- Schuttevaer hierbij. Deze vraag heeft 173 reacties opgeleverd. De antwoorden zijn hierna per categorie samengevat:

13 Haalbaarheid De branche staat positief tegenover vergroening mits dit financieel haalbaar is. De taak van de brancheorganisatie is om dit kenbaar te maken bij overheid en de andere medespelers in het veld. Zolang vergroening in de binnenvaart niet terugverdiend wordt en opdrachtgevers meer naar de prijs van vervoer kijken dan naar de kwaliteit, ook de maatschappelijke kwaliteit en het maatschappelijk rendement van vergroening zal de bereidheid te investeren niet groot zijn. Om de klant te laten meebetalen aan groen transport zou een oplossing kunnen zijn om op Europees niveau te komen tot een Goederentransportbelasting voor de gehele transportsector. Deze geheven belasting zou dan via een fonds of op een andere manier direct geïnvesteerd kunnen worden in daadwerkelijke vergroening van schepen, treinen, vrachtauto`s en (vracht)vliegtuigen. Een dergelijke belasting hoeft geen invloed te hebben op de vrije markt van vraag en aanbod. Hierdoor zal het vinden van aansluiting om tot verdere vergroening te komen gemakkelijker aansluiten bij de overige vervoersmodaliteiten. Van Koninklijke BLN-Schuttevaer wordt verwacht om zich op nationaal en internationaal niveau hiervoor breed in te zetten. Meten aan de pijp Meerdere malen wordt benadrukt dat investeren in vergroening op zich goed is. Daarentegen is het raadzaam om eerst voordat ook maar ergens in geïnvesteerd wordt eerst te meten aan de pijp. Dan kan iedere schipper aan de hand van de uitkomsten besluiten welke investering het best aansluit bij zijn mogelijkheden om te vergroenen. De brancheorganisatie heeft de taak dit naar andere spelers in het veld te benadrukken. Subsidie De meningen hierover lopen uiteen van de markt dient zijn werk te doen en subsidies werken averechts tot zonder subsidies en of andere financiële regelingen wordt vergroening, zeker voor kleine schepen, niet bereikt. De laatste mening heeft hierbij de overhand waarbij de brancheorganisatie zich inzet om hieraan op korte termijn samen met de overheid vorm te geven. Vergroening Vergroening heeft niet alleen betrekking op de scheepsmotoren maar ook op het zoeken naar alternatieve brandstoffen en mogelijkheden om brandstof en energie te besparen. Als voorbeeld worden hierbij het bunkeren van GTL genoemd (dit is een eenvoudige oplossing om naar de eisen van de tijd groen te varen), het installeren van zonnepanelen, gebruik van een schroefasgenerator, het uitzetten van generatoren wanneer deze niet nodig zijn. Dat wil zeggen laat de generatoren niet zomaar tijdens de vaart mee draaien. Over waterstof wordt opgemerkt dat het niet moet blijven bij toepassing van waterstofemulsie maar dat het streven erop gericht zou moeten zijn om waterstof als alternatieve brandstof toe te passen. Hierdoor stap je helemaal af van het gebruik van fossiele brandstoffen. De brancheorganisatie heeft hier ook een taak om bewustwording van de noodzaak tot vergroening bij haar leden te bewerkstelligen. Objectieve informatieverschaffing Er is een grote behoefte aan objectieve informatie. De informatie is nu versnipperd en ontwikkelingen vinden plaats op individuele basis. Voor de brancheorganisatie ligt hier de taak om themabijeenkomsten te organiseren waar ervaringsdeskundigen/leden aan leden eerlijk kunnen vertellen over in vergroening gedane investeringen en het hieruit voortgekomen resultaat. Om hiertoe te komen is een actiepunt voor de brancheorganisatie dat contact opgenomen wordt met brandstofleveranciers, motorfabrikanten en andere van belang zijnde organisaties in het veld.

14 Commercialisering van vergroening Zoals al eerder vermeld dient vergroening in de binnenvaartsector haalbaar te zijn. Om dit te bereiken zullen alle ketenpartners (onder meer verladers, vervoerders, eindgebruikers, fabrikanten, overslagbedrijven, grondstoffenleveranciers en toeleveringsbedrijven ) van de noodzaak tot vergroening overtuigd dienen te zijn/worden. De taak van de brancheorganisatie is om de spelers in het veld te overtuigen van de noodzaak en de betrokkenheid van hen bij vergroening te vergroten. Vergroenen van de binnenvaart is een goed uitgangspunt alleen de schoorsteen moet wel blijven roken in die zin dat er brood op de plank moet komen. OVER DE ENQUETE De algemene mening over de gehouden enquête is positief met hier en daar een kritische kanttekening. Aangegeven wordt bijvoorbeeld dat de oplossingen die in de enquête genoemd worden slechts lapmiddelen zijn om vervuiling te verminderen tegen hele hoge kosten. De enquête is, zoals eerder aangegeven, een nulmeting. De resultaten van de enquête zijn dan ook geen eindpunt maar een startpunt om in de binnenvaart daadwerkelijk tot vergroening te komen. Dit zowel bedrijfseconomisch als maatschappelijk verantwoord en met een brancheorganisatie die dichtbij haar leden staat.

MIB in de HAN 26 maart 2015 Alternatieve brandstoffen en industriële verbrandingsmotoren

MIB in de HAN 26 maart 2015 Alternatieve brandstoffen en industriële verbrandingsmotoren A MIB in de HAN 26 maart 2015 Alternatieve brandstoffen en industriële verbrandingsmotoren A MIB in de HAN 26 maart 2015 Alternatieve brandstoffen en industriële verbrandingsmotoren VIV? Wat is de VIV?

Nadere informatie

Kwantitatieve verkenning van het potentieel voor LNG in de binnenvaart. Martin Quispel, DCMR Schiedam 28 maart 2017

Kwantitatieve verkenning van het potentieel voor LNG in de binnenvaart. Martin Quispel, DCMR Schiedam 28 maart 2017 Kwantitatieve verkenning van het potentieel voor LNG in de binnenvaart Martin Quispel, DCMR Schiedam 28 maart 2017 Achtergrond Verkennende studie uitgevoerd door STC-NESTRA en EICB in opdracht voor het

Nadere informatie

LNG is meer dan een nieuwe brandstof Het is pure concurrentiekracht... LNG, de brandstof van de toekomst is nu beschikbaar

LNG is meer dan een nieuwe brandstof Het is pure concurrentiekracht... LNG, de brandstof van de toekomst is nu beschikbaar LNG is meer dan een nieuwe brandstof Het is pure concurrentiekracht... LNG, de brandstof van de toekomst is nu beschikbaar De transportsector stapt over op LNG... De brandstof van de toekomst Liquefied

Nadere informatie

EFRO project. Factsheets rondvaart. Kennisnetwerk bijeenkomst 3 december 2012, AmsterdamRuud Verbeek

EFRO project. Factsheets rondvaart. Kennisnetwerk bijeenkomst 3 december 2012, AmsterdamRuud Verbeek EFRO project Factsheets rondvaart Kennisnetwerk bijeenkomst 3 december 2012, AmsterdamRuud Verbeek 2 Inhoud Inleiding Technische opties voor een schonere vloot Emissie in de praktijk Overzicht Conclusies

Nadere informatie

Alternatieve brandstoffen in de binnenvaart

Alternatieve brandstoffen in de binnenvaart Alternatieve brandstoffen in de binnenvaart Bedrijfsmanagement HoGent Bedrijf en Organisatie - FBO Afstudeerrichting Logistiek Management LM2 aj 2017-2018 EEN I NITIAT IEF VAN HOGESCHOOL G E NT VO O R

Nadere informatie

Vergroening in de binnenvaart en de Europese regelgeving

Vergroening in de binnenvaart en de Europese regelgeving Vergroening in de binnenvaart en de Europese regelgeving Boudewijn Hoogvelt Expertise en InnovatieCentrum Binnenvaart (EICB) Kenniscentrum Binnenvaart Vlaanderen Berchem, 10 oktober 2015 Onderwerpen Expertise

Nadere informatie

Emissies, wet- en regelgeving. Leo van der Burg - projectmanager TCNN - projectmanager MariTIM - LNG Passenger Vessel

Emissies, wet- en regelgeving. Leo van der Burg - projectmanager TCNN - projectmanager MariTIM - LNG Passenger Vessel Emissies, wet- en regelgeving Leo van der Burg - projectmanager TCNN - projectmanager MariTIM - LNG Passenger Vessel Wetgeving ter stimulering duurzaam varen CCR (Centrale Commissie Rijnvaart): Eisen aan

Nadere informatie

Overzicht van de Europese binnenvaart Rapportage

Overzicht van de Europese binnenvaart Rapportage Overzicht van de Europese binnenvaart Rapportage Juli 2012 Drs. A.C.C. Hubens Oude Engelenseweg 25 5222 AB Den Bosch 073-6230120 06-17418733 www.ahadata.nl Inhoudsopgave LAND VAN REGISTRATIE... 1 SCHEEPSLENGTE...

Nadere informatie

Samenvatting van de Invitation to Tender

Samenvatting van de Invitation to Tender C L E A N I N L A N D S H I P P I N G CLINSH, de Vlootselectie II Samenvatting van de Invitation to Tender Voor u ligt de samenvatting van de aanbesteding Vlootselectie II voor het project Clean Inland

Nadere informatie

Haalbaarheidsstudie naar elektrische voortstuwing in de kottervisserij

Haalbaarheidsstudie naar elektrische voortstuwing in de kottervisserij Haalbaarheidsstudie naar elektrische voortstuwing in de kottervisserij Wat is in de komende 20 jaar technisch mogelijk, ecologisch verantwoord en economisch haalbaar? 20 Oktober 2016 Academic Consultancy

Nadere informatie

Haalbaarheidsstudie naar elektrische voortstuwing in de kottervisserij

Haalbaarheidsstudie naar elektrische voortstuwing in de kottervisserij Haalbaarheidsstudie naar elektrische voortstuwing in de kottervisserij Wat is in de komende 20 jaar technisch mogelijk, ecologisch verantwoord en economisch haalbaar? 20 Oktober 2016 Academic Consultancy

Nadere informatie

Als het schoner kan, moet het schoner. Felix Guttmann

Als het schoner kan, moet het schoner. Felix Guttmann Als het schoner kan, moet het schoner Felix Guttmann Plaatjes vieze boten, HIR, BBA Plaatjes schone boten Monne, Hopper, City Tender, Canal Bus Historisch perspectief 1990 eerste aanzet milieubeleid (electrisch,

Nadere informatie

Enquête: AIS in de binnenvaart

Enquête: AIS in de binnenvaart Enquête: AIS in de binnenvaart Pagina 1 Enquête: AIS in de binnenvaart A. Contactgegevens Naam... Voornaam... Geboortejaar... Geslacht M V Straat+ nummer+ bus... Postcode + gemeente... Telefoonnummer...

Nadere informatie

1 INLEIDING... 2 2 ALGEMENE VRAGEN... 3

1 INLEIDING... 2 2 ALGEMENE VRAGEN... 3 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING... 2 2 ALGEMENE VRAGEN... 3 2.1 STAAT UW TURBINE IN FRYSLÂN?... 3 2.2 BENT U DE ENIGE EIGENAAR?... 3 2.3 ZO NIET, WELK AANDEEL IS UW EIGENDOM?... 4 2.4 HOEVEEL TURBINES HEEFT

Nadere informatie

Vloeibaar aardgas - Liquid Natural Gas (LNG) Voordelen en uitdagingen. Jan Van Houwenhove 3 December 2015

Vloeibaar aardgas - Liquid Natural Gas (LNG) Voordelen en uitdagingen. Jan Van Houwenhove 3 December 2015 Vloeibaar aardgas - Liquid Natural Gas (LNG) Voordelen en uitdagingen Jan Van Houwenhove 3 December 2015 Agenda Cryo Advise Aardgas - eigenschappen Voordelen Uitdagingen Cryo Advise advies voor LNG systemen

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst schone scheepvaart. SHIP, 1 november Henri van der Weide

Informatiebijeenkomst schone scheepvaart. SHIP, 1 november Henri van der Weide Informatiebijeenkomst schone scheepvaart SHIP, 1 november Henri van der Weide Vluchtige organische stoffen (VOS), geur van lading en geluid bij overslag Kooldioxide (CO2),Stikstofoxiden (NO X), Zwaveloxiden

Nadere informatie

DUURZAAMHEIDSINITIATIEF

DUURZAAMHEIDSINITIATIEF DUURZAAMHEIDSINITIATIEF De Leeuw Groep B.V. Inhoud Inleiding... 3 1.0 Duurzame huidige eigen initiatieven... 3 1.1 De Waterwagen 2014... 3 1.1.1 Het project... 3 1.1.2 Samenwerkende partijen... 3 1.1.3

Nadere informatie

DUURZAME ENERGIE IN DE GARNALENVISSERIJ. 12 december 2014 Henk Oudman

DUURZAME ENERGIE IN DE GARNALENVISSERIJ. 12 december 2014 Henk Oudman DUURZAME ENERGIE IN DE GARNALENVISSERIJ 12 december 2014 Henk Oudman HOMARTEC Consultancy voor maritieme technologie; Sinds 2008; Machinekamer installaties; Specialisatie Energie en Milieu; Referenties:

Nadere informatie

Alternatieve brandstoffen in de binnenvaart E E N I NITIAT IEF VA N NORTH S E A PORT & DE

Alternatieve brandstoffen in de binnenvaart E E N I NITIAT IEF VA N NORTH S E A PORT & DE Alternatieve brandstoffen in de binnenvaart BUSINESS CAFÉ E E N I NITIAT IEF VA N NORTH S E A PORT & DE P R OVINCIALE O NTWIKKELINGSMAATSCHAPPIJ O O S T - VLAANDEREN IN SAMENWERKING MET HOGESCHOOL G ENT

Nadere informatie

Energiemanagementplan Actieplan 2017

Energiemanagementplan Actieplan 2017 Energiemanagementplan Actieplan 2017 Inhoud 1.0 De reductie doelstellingen... 3 1.1 Kwalitatieve reductieambitie... 3 1.2 Alternatieve brandstof doelstelling... 3 1.3 Kwantitatieve doelstelling... 3 2.0

Nadere informatie

De kortste weg naar duurzaam transport. Maak kennis met de binnenvaart en haar koplopers

De kortste weg naar duurzaam transport. Maak kennis met de binnenvaart en haar koplopers De kortste weg naar duurzaam transport Maak kennis met de binnenvaart en haar koplopers De kortste weg naar duurzaam transport The Blue Road is de kortste weg naar een duurzame toekomst. Waarom? Omdat

Nadere informatie

ENERGIE ENQUÊTE VOORJAAR 2012

ENERGIE ENQUÊTE VOORJAAR 2012 ENERGIE ENQUÊTE VOORJAAR 2012 2 INHOUD Management samenvatting... 3 Respondenten... 3 Conclusies... 4 1. Inleiding... 6 2. Uitkomsten per vraag... 6 2.1 Energie en energiebesparing binnen de organisatie...

Nadere informatie

LNG IS MEER DAN EEN NIEUWE BRANDSTOF... HET IS PURE CONCURRENTIEKRACHT DE LNG SPECIALIST LNG LNG, DE BRANDSTOF VAN DE TOEKOMST SOLUTIONS

LNG IS MEER DAN EEN NIEUWE BRANDSTOF... HET IS PURE CONCURRENTIEKRACHT DE LNG SPECIALIST LNG LNG, DE BRANDSTOF VAN DE TOEKOMST SOLUTIONS DE LNG SPECIALIST LNG IS MEER DAN EEN NIEUWE BRANDSTOF... HET IS PURE CONCURRENTIEKRACHT LNG, DE BRANDSTOF VAN DE TOEKOMST LNG SOLUTIONS DE TRANSPORTSECTOR STAPT OVER OP LNG... DE BRANDSTOF VAN DE TOEKOMST

Nadere informatie

POWER. For Marine Professionals. Binnenvaart Special

POWER. For Marine Professionals. Binnenvaart Special POWER For Marine Professionals Binnenvaart Special EDITORIAL Als zoon van een schippersgezin, heb ik de eerste jaren van mijn leven op de binnenvaart doorgebracht. Bij elk schip wat voorbij voer, vroeg

Nadere informatie

MEER WETEN OVER DE GREEN DEAL

MEER WETEN OVER DE GREEN DEAL MEER WETEN OVER DE GREEN DEAL Na de ondertekening van de Green Deal op 22/10/18 heb je als (toekomstige) gebruiker van een kachel misschien een aantal vragen. We geven je graag wat tips om samen van de

Nadere informatie

PROJECT H FROM O. Versie: 1. Dhr. Joosten. Maritiem Instituut Willem Barentsz. Door: Bart Enting, Bart Ruijter. Marijn Grevink,

PROJECT H FROM O. Versie: 1. Dhr. Joosten. Maritiem Instituut Willem Barentsz. Door: Bart Enting, Bart Ruijter. Marijn Grevink, PROJECT H FROM O Versie: 1 Dhr. Joosten Door: Bart Enting, Bart Ruijter & Marijn Grevink, Voorwoord Onder invloed van onder andere de economische crisis, zijn de olie prijzen torenhoog gestegen. Rederijen

Nadere informatie

Resultaten enquête: ICT in de binnenvaart

Resultaten enquête: ICT in de binnenvaart Resultaten enquête: ICT in de binnenvaart De binnenvaartondernemer Profiel Gebruik ICT ICT-maturiteit Nood aan online informatie RIS De bevrachter Profiel Gebruik ICT Nood aan online informatie RIS Conclusies

Nadere informatie

Inzicht. Doelstelling CO2-reductie

Inzicht. Doelstelling CO2-reductie Loonbedrijf J. van Etten BV en Grondbewerkingsbedrijf Blijdorp BV zijn twee bedrijven die bij J van Etten Holding behoren. Loonbedrijf van Etten is één van de grootste tuinbouwloonbedrijven van Nederland,

Nadere informatie

CO2 Emissies & voortgang van doelstellingen Nieuwsbrief 2 van 2017

CO2 Emissies & voortgang van doelstellingen Nieuwsbrief 2 van 2017 Inleiding CO 2 prestatieladder Sinds 2013 is Gebr. Beentjes gecertificeerd voor de CO2 prestatieladder. Een van de onderdelen van het CO2 beleid is het periodiek communiceren over de CO2 uitstoot alsmede

Nadere informatie

Voortgangsrapport Co2 prestatieladder 2017

Voortgangsrapport Co2 prestatieladder 2017 Voortgangsrapport Co2 prestatieladder 2017 Status: definitief Versie: 1.0 Datum: 02-04-2018 Onderneming: Holding Gebr. Van Esch B.V. hierna genoemd VAN ESCH BEDRIJVEN, bestaande uit: J. van Esch b.v. Gebroeders

Nadere informatie

Sector initiatief. Hybride graafmachines en Shovels. Ouwejan & F. de Bruijn Infra b.v. Pijnacker Infra B.V. K. Wolleswinkel en K.

Sector initiatief. Hybride graafmachines en Shovels. Ouwejan & F. de Bruijn Infra b.v. Pijnacker Infra B.V. K. Wolleswinkel en K. Sector initiatief Hybride graafmachines en Shovels Bedrijven: Ouwejan & F. de Bruijn Infra b.v. Pijnacker Infra B.V. Auteur: K. Wolleswinkel en K. Lambregts Contact: H. Walberk (Pijnacker Infra B.V.) Datum:

Nadere informatie

Energiemanagement actieplan

Energiemanagement actieplan Energiemanagement actieplan Versie 2018.1 Datum: 11-01-2019 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Reductiemogelijkheden 4 2.1 Brandstof 4 2.2 Electra en warmte 4 2.3 Projecten 5 3. CO2 reductie a.d.h.v. maatregelen

Nadere informatie

LEZERSONDERZOEK Gemengde Branche INHOUDSOPGAVE

LEZERSONDERZOEK Gemengde Branche INHOUDSOPGAVE LEZERSONDERZOEK Gemengde Branche INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING... 2 2. RESPONDENTEN... 3 3. LEESFREQUENTIE RUBRIEKEN... 3 3.1 Gebra-nieuws... 3 3.2 Personeel & Organisatie... 4 3.3 Thesis... 4 3.4 Favoriete

Nadere informatie

CO2 reductie

CO2 reductie CO2 reductie 2015-2020 1 In dit document willen wij onze CO2 uitstoot publiceren over de jaren 2015, 2016 en 2017. Daarbij nemen wij alvast een voorschot op de verwachting voor het jaar 2020 als we de

Nadere informatie

CO2 prestatieladder. Het CO2-verbruik reduceren binnen de gehele organisatie. Inzicht. Doelstelling CO2-reductie

CO2 prestatieladder. Het CO2-verbruik reduceren binnen de gehele organisatie. Inzicht. Doelstelling CO2-reductie CO2 prestatieladder Het CO2-verbruik reduceren binnen de gehele organisatie Inzicht De CO2-emissie (footprint) van J. van Etten Holding geeft de totale hoeveelheid CO2- productie die vrijkomt onder andere

Nadere informatie

https://insights.abnamro.nl/branche/binnenvaart/ Laatste update:: 19 mei 2016

https://insights.abnamro.nl/branche/binnenvaart/ Laatste update:: 19 mei 2016 Page 1 of 6 Laatste update:: 19 mei 2016 Page 2 of 6 Binnenvaart De binnenvaart omvat het vervoer van goederen over de binnenwateren. De grootste segmenten zijn de containervaart, droge bulkvaart, tankvaart

Nadere informatie

2012 H1. Het eerste half jaar EMVI H1 2012. Jaargang 2 NR. 4 08-10-12

2012 H1. Het eerste half jaar EMVI H1 2012. Jaargang 2 NR. 4 08-10-12 Het eerste half jaar 2012 H1 EMVI H1 2012 Jaargang 2 NR. 4 08-10-12 Het eerste half jaar Op 23 januari van dit jaar heeft Baggerbedrijf de Boer B.V. haar CO₂-certificaat behaald. Inmiddels zijn we alweer

Nadere informatie

De meest gehoorde vraag is ; hoe lang de WhisperGen wel niet moet draaien om voldoende energie te leveren voor een gehele installatie.

De meest gehoorde vraag is ; hoe lang de WhisperGen wel niet moet draaien om voldoende energie te leveren voor een gehele installatie. Veel gestelde vragen Er worden ons veelvuldig vragen gesteld over de werking en toepassing van de WhisperGen in scheeps- en woning installaties. De meest voorkomende ze zullen hieronder behandeld worden.

Nadere informatie

Jan Schouten. Volvo Truck Nederland

Jan Schouten. Volvo Truck Nederland Jan Schouten Quality Safety Environmental care A company driven by strong core values CO 2 -neutrale productie Eerste 100 % CO 2 -neutrale truckfabriek in Gent Windenergie, zonne-energie, biobrandstoffen

Nadere informatie

Duurzame energie in de gemeente Ten Boer

Duurzame energie in de gemeente Ten Boer Duurzame energie in de gemeente Ten Boer Inge de Vries Oktober 2018 Marjolein Kolstein www.oisgroningen.nl BASIS VOOR BELEID Samenvatting 3 1. Inleiding 5 1.1 Algemeen 5 1.2 Aanpak 5 1.3 Respons 5 2. Resultaten

Nadere informatie

DUURZAAMHEIDSINITIATIEF

DUURZAAMHEIDSINITIATIEF DUURZAAMHEIDSINITIATIEF De Leeuw Groep B.V. 2 Inhoud Inleiding... 5 Duurzame huidige eigen initiatieven... 5 1.0 De Waterwagen 2014... 5 1.1 Het project... 5 1.2 Samenwerkende partijen... 5 1.3 Budget

Nadere informatie

Ervaringen met walstroom

Ervaringen met walstroom Ervaringen met Bij de invoering van heeft een aantal schippers technische ervaren bij het kunnen aansluiten op voorzieningen. Reden voor een onderzoek om te kijken naar de omvang en achtergronden van die.

Nadere informatie

Voortgangsrapportage September 2017

Voortgangsrapportage September 2017 Voortgangsrapportage September 2017 Status: definitief Versie: 1.0 Datum: 18-09-2017 Onderneming: Holding Gebr. Van Esch B.V. hierna genoemd VAN ESCH BEDRIJVEN, bestaande uit: J. van Esch b.v. Gebroeders

Nadere informatie

zonnepanelen Naam: Sadettin Tunç, Jannes van Sinderen, Joran van Reede Datum: Cohort: 2017 Klas: mbgoo17b4 Opdracht: Bieschboshal

zonnepanelen Naam: Sadettin Tunç, Jannes van Sinderen, Joran van Reede Datum: Cohort: 2017 Klas: mbgoo17b4 Opdracht: Bieschboshal BE-5 zonnepanelen Naam: Sadettin Tunç, Jannes van Sinderen, Joran van Reede Datum: 22-05-2019 Cohort: 2017 Klas: mbgoo17b4 Opdracht: Bieschboshal Inhoud Is er een subsidie ter beschikking om de aanschaf

Nadere informatie

Energie(management) actieplan

Energie(management) actieplan Energie(management) actieplan -2 Conform NEN 50001 Mineralis B.V. 30 november Verantwoordelijke voor dit verslag is Mineralis 5 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Reductiedoelstellingen... 4 2.1 Kwalitatieve

Nadere informatie

R&D dag Marin, 22 September 2009, WICC Wageningen Henk Blaauw, manager binnenvaart

R&D dag Marin, 22 September 2009, WICC Wageningen Henk Blaauw, manager binnenvaart R&D dag Marin, 22 September 2009, WICC Wageningen Henk Blaauw, manager binnenvaart Binnenvaartonderzoek op hoofdlijn Haalbaarheid van transport over water Gedetailleerd ontwerp Invloed op het milieu Nautische

Nadere informatie

3. Hoeveel tankstations in Vlaanderen beschikken thans over een vergunning voor CNG-levering? Graag een overzicht per provincie.

3. Hoeveel tankstations in Vlaanderen beschikken thans over een vergunning voor CNG-levering? Graag een overzicht per provincie. SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 282 van MARTINE TAELMAN datum: 20 april 2015 aan ANNEMIE TURTELBOOM VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN BEGROTING, FINANCIËN EN ENERGIE Alternatieve

Nadere informatie

100% groene energie. uit eigen land

100% groene energie. uit eigen land 100% groene energie uit eigen land Sepa green wil Nederland op een verantwoorde en transparante wijze van energie voorzien. Dit doen wij door gebruik te maken van duurzame energieopwekking van Nederlandse

Nadere informatie

Groen-Punt Groep B.V.

Groen-Punt Groep B.V. Conform 3.D.1 & 3.D.2 November 2014 Groen-Punt Groep B.V. Groen-aannemingsbedrijf Punt B.V. Groen Punt Uitzendorganisatie B.V. Chroomstraat 1d 3067 GN Rotterdam INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING DEELNAME INITIATIEVEN...

Nadere informatie

De Groningen weg van Broem naar Zoem

De Groningen weg van Broem naar Zoem NVRD Noord Nederland 14 maart 2019, Resato, Assen De Groningen weg van Broem naar Zoem Gerrit Griffioen Hoofd Materieel gemeente Groningen 1 Brandstof gerelateerd equipment Gemeente Groningen heeft ongeveer

Nadere informatie

LNG en Scheepvaart. Martin Quispel. Zwijndrecht 24 februari 2017

LNG en Scheepvaart. Martin Quispel. Zwijndrecht 24 februari 2017 LNG en Scheepvaart Martin Quispel Zwijndrecht 24 februari 2017 Het nationaal LNG Platform Doel platform: uitrol van LNG (vloeibaar gas) als nieuwe, schonere en stillere brandstof voor wegtransport en scheepvaart.

Nadere informatie

Jofra Scheepvaart VOF

Jofra Scheepvaart VOF Jofra Scheepvaart VOF ms Essex Vanwege de kleinere machinekamer en doorgaans oudere motoren zijn er twijfels of het betaalbaar zal zijn om kleinere schepen met bestaande motoren uit te rusten met bijvoorbeeld

Nadere informatie

CO2 reductiedoelstellingen niveau 5

CO2 reductiedoelstellingen niveau 5 CO2 reductiedoelstellingen niveau 5 Aannemingsbedrijf van der Meer B.V. Benthuizen 19 november 2014 J. van der Meer. Afdeling KAM Akkoord directie: Datum: Handtekening: 0.0 Inhoudsopgave 0.0 Inhoud 1.0

Nadere informatie

Varen op batterijen Nut en noodzaak Marine Industry Gorinchem Bram Kruyt, 8 mei 2019

Varen op batterijen Nut en noodzaak Marine Industry Gorinchem Bram Kruyt, 8 mei 2019 Varen op batterijen Nut en noodzaak Marine Industry Gorinchem Bram Kruyt, 8 mei 2019 Modulair Energie Concept 1 Nederland moet de verplichtingen uit het Klimaat akkoord invullen. De vergroening van de

Nadere informatie

ENERGIE MANAGEMENT ACTIEPLAN

ENERGIE MANAGEMENT ACTIEPLAN Inhoudsopgave 1. INLEIDING... 2 BEOORDELING METING EN JUISTHEID VAN INZICHT... 2 2. REFLECTIE DOELSTELLINGEN VOORGAAND JAAR... 2 3. REDUCTIEDOELSTELLINGEN... 3 BETREKKING DOELSTELLINGEN OP PROJECT(EN)

Nadere informatie

Energie(management) actieplan

Energie(management) actieplan Energie(management) actieplan 2018-1 Conform NEN 50001 Mineralis B.V. 18 april 2017 Verantwoordelijke voor dit verslag is Mineralis 5 Inhoudsopgave 1. Inleiding...3 2. Reductiedoelstellingen...4 2.1 Kwalitatieve

Nadere informatie

Van Herk Groep B.V. Doelstelling CO₂-reductie

Van Herk Groep B.V. Doelstelling CO₂-reductie Van Herk Groep B.V. Bestaande uit: Van Herk Groep B.V. Bouwonderneming Stout B.V. Stout Bouwmaatschappij B.V. Herkon B.V. Exploitatiemaatschappij Hebo B.V. Exploitatiemaatschappij Hebo 2 B.V. Exploitatiemaatschappij

Nadere informatie

Schone aandrijving voor de Amsterdamse rondvaart

Schone aandrijving voor de Amsterdamse rondvaart Schone aandrijving voor de Amsterdamse rondvaart Fasering & Economische aspecten Datum 9-9-2013 Ruud Verbeek, Norbert Ligterink, Jorrit Harmsen, Pim van Mensch Ondersteund door: Gemeente Amsterdam & Europese

Nadere informatie

Milieuvriendelijke voertuigtechnologieën

Milieuvriendelijke voertuigtechnologieën Milieuvriendelijke voertuigtechnologieën Studiedag elektrische wagens en laadpalen 31 mei 2012 Overview Mobimix.be? Duurzaam vlootbeheer? Technologie Milieuprestaties Financieel Conclusies + vragen Overview

Nadere informatie

CO 2 Reductie doelstellingen

CO 2 Reductie doelstellingen CO 2 Reductie doelstellingen Gebr. Griekspoor BV Innovatief Proactief Duurzaam Betrokken Nieuw-Vennep 5 november 2013 Dilia van der Want. Afdeling KAM Akkoord directie: Datum: Handtekening: 0.0 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Overzicht. Inleiding Micro-WKK in woningen Technologieën Aandachtspunten Toekomstperspectieven Conclusies 15-11-2010

Overzicht. Inleiding Micro-WKK in woningen Technologieën Aandachtspunten Toekomstperspectieven Conclusies 15-11-2010 Voor kwaliteitsvolle WarmteKrachtKoppeling in Vlaanderen WKK voor ruimteverwarming Toepassingen in de woningbouw Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag VIBE 12 november 2010 1 Overzicht Inleiding Micro-WKK

Nadere informatie

Hoe kijkt de Nederlander tegen het aankomende klimaat- en energieakkoord aan? Nathalie Vermeij 2 mei 2018 H5285

Hoe kijkt de Nederlander tegen het aankomende klimaat- en energieakkoord aan? Nathalie Vermeij 2 mei 2018 H5285 Hoe kijkt de Nederlander tegen het aankomende klimaat- en energieakkoord aan? Nathalie Vermeij 2 mei 2018 H5285 Inhoudsopgave 1 De bekendheid met en het belang van het klimaat- en energieakkoord 5 2 Drijfveren

Nadere informatie

Bijlage 8. Enquête. Analyse- en Oplossingsrichtingenfase MIRT-onderzoek Bereikbaarheid Rotterdam Den Haag

Bijlage 8. Enquête. Analyse- en Oplossingsrichtingenfase MIRT-onderzoek Bereikbaarheid Rotterdam Den Haag Bijlage 8 Enquête Analyse- en Oplossingsrichtingenfase MIRT-onderzoek Bereikbaarheid Rotterdam Den Haag documenttitel: BIJLAGE 8 ENQUÊTE ANALYSE- EN OPLOSSINGSRICHTINGENFASE MIRT-ONDERZOEK BEREIKBAARHEID

Nadere informatie

Elektrische auto stoot evenveel CO 2 uit als gewone auto

Elektrische auto stoot evenveel CO 2 uit als gewone auto Elektrische auto stoot evenveel CO 2 uit als gewone auto Bron 1: Elektrische auto s zijn duur en helpen vooralsnog niets. Zet liever in op zuinige auto s, zegt Guus Kroes. 1. De elektrische auto is in

Nadere informatie

3.D.1 Keteninitiatief

3.D.1 Keteninitiatief 3.D.1 Keteninitiatief Samen zorgen voor minder CO2 Drunen 17 april 2018 Dhr. R. Buijs Akkoord directie: Datum: Handtekening: 1 Deelnemers; Inzet transport op project nr xxxxxx 2018 Bedrijf: Beheeraccent

Nadere informatie

1. Inleiding Methode van onderzoek Responsverantwoording Leeswijzer 2

1. Inleiding Methode van onderzoek Responsverantwoording Leeswijzer 2 Inhoud 1. Inleiding 1 1.1. Methode van onderzoek 1 1.2. Responsverantwoording 1 1.3. Leeswijzer 2 2. Tevredenheid Wmo-cliënten 3 2.1. Aanvragen van de voorzieningen 3 2.2. (On)Tevredenheid PGB 4 2.3. Tevredenheid

Nadere informatie

Potentieanalyse voor een waterstoftankstation gericht op zwaar vervoer in Izegem

Potentieanalyse voor een waterstoftankstation gericht op zwaar vervoer in Izegem In het kader van het Interreg 2 Zeeen project BISEPS: Potentieanalyse voor een waterstoftankstation gericht op zwaar vervoer in Izegem Gerealiseerd met de steun van Het Europees fond voor Regionale ontwikkeling

Nadere informatie

In deze nieuwsbrief:

In deze nieuwsbrief: Nr. 66-5 maart 2010 In deze nieuwsbrief: Onderzoek naar glazen overkapping deel A27 Het verkeer over de A27 neemt toe en een deel van de snelweg zal in de toekomst worden verbreed. Omdat meer verkeer ook

Nadere informatie

Maatregelen op het gebied van autobelastingen ( Autobrief ) VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld..

Maatregelen op het gebied van autobelastingen ( Autobrief ) VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld.. Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018-2019 32 800 Maatregelen op het gebied van autobelastingen ( Autobrief ) Nr. VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld.. november 2018 De vaste

Nadere informatie

Steunmaatregel N 213/2005 Nederland Subsidieregeling ten behoeve van de vervanging en retrofit van scheepsdieselmotoren in de binnenvaart

Steunmaatregel N 213/2005 Nederland Subsidieregeling ten behoeve van de vervanging en retrofit van scheepsdieselmotoren in de binnenvaart EUROPESE COMMISSIE Brussel, 05.VII.2005 C(2005)1965 def. Betreft: Steunmaatregel N 213/2005 Nederland Subsidieregeling ten behoeve van de vervanging en retrofit van scheepsdieselmotoren in de binnenvaart

Nadere informatie

it s electric! e-powered mobility by ece

it s electric! e-powered mobility by ece it s electric! e-powered mobility by ece Dramatische CO 2 reductie Lotus Elise VW Golf Een snelle, sportieve wagen. Van 0 naar 100 in 4,7 seconde? Het kan elektrisch! Specificaties Lotus Elise-ece: ca.

Nadere informatie

Warmtekrachtkoppeling. Waarom Vaillant? Om eenvoudigweg dubbel gebruik te maken van energie. ecopower

Warmtekrachtkoppeling. Waarom Vaillant? Om eenvoudigweg dubbel gebruik te maken van energie. ecopower Warmtekrachtkoppeling Waarom Vaillant? Om eenvoudigweg dubbel gebruik te maken van energie. ecopower Waarom ecopower? Eenvoudigweg omdat het de moeite waard is! Bij een traditionele productie van energie

Nadere informatie

1. Vermogenstest aan een waterrem

1. Vermogenstest aan een waterrem Versie: v1 09-11-2016 Inhoudsopgave 1. Vermogenstest aan een waterrem...3 2. Testresultaten...4 3. Hoe werkt TRAXX Diesel...6 Bijlage 1: Testresultaten met standaard EN590 diesel...8 Bijlage 2: Testresultaten

Nadere informatie

Reductieplan 2011-2013 (3-B-1)

Reductieplan 2011-2013 (3-B-1) Gebr. van der Lee Reductieplan 2011-2013 (3-B-1) CO²- Bewust Lelystad, januari 2013 Inhoudsopgave 1. Realisatie doelstellingen... 3 1.1 ontwikkelingen Gebr. van der Lee... 3 1.2 beleid en doelstellingen

Nadere informatie

Wel-varend. Erasmus Universiteit Rotterdam Centraal Bureau voor de Rijn- en Binnenvaart Landelijk Veren Platform V.E.E.O.N. Mark Hoekstra 2 juni 2017

Wel-varend. Erasmus Universiteit Rotterdam Centraal Bureau voor de Rijn- en Binnenvaart Landelijk Veren Platform V.E.E.O.N. Mark Hoekstra 2 juni 2017 Wel-varend Erasmus Universiteit Rotterdam Centraal Bureau voor de Rijn- en Binnenvaart Landelijk Veren Platform V.E.E.O.N. Mark Hoekstra 2 juni 2017 Maatschappelijk en economisch belang van veerdiensten

Nadere informatie

MVO Programma

MVO Programma 2017-2020 Inleiding Jan Bakker heeft zich de afgelopen jaren sterk ontwikkeld in de agrarische sector en de grond-, wegen waterbouw. We zijn gegroeid en geprofessionaliseerd, maar met behoud van onze eigen

Nadere informatie

Derde voortgangsrapportage CO2-emissiereductie.

Derde voortgangsrapportage CO2-emissiereductie. Derde voortgangsrapportage CO2-emissiereductie. Graag informeren wij u over de uitkomsten van onze Carbon Footprint en de derde CO 2 Emissie-inventarisatie, dit alles over 2014. Hierin zijn de hoeveelheden

Nadere informatie

Glastuinbouwdag 16 maart 2018 Biomassa het duurzame alternatief. Voorzitter NBKL Eppo Bolhuis

Glastuinbouwdag 16 maart 2018 Biomassa het duurzame alternatief. Voorzitter NBKL Eppo Bolhuis Glastuinbouwdag 16 maart 2018 Biomassa het duurzame alternatief Voorzitter NBKL Eppo Bolhuis Bio energie betreft 65 % van de duurzame energie markt Twee derde van alle hernieuwbare energie in Nederland

Nadere informatie

Rapport evaluatie speeddaten met uitzendbureaus op de vestigingen van het WERKbedrijf

Rapport evaluatie speeddaten met uitzendbureaus op de vestigingen van het WERKbedrijf Rapport evaluatie speeddaten met uitzendbureaus op de vestigingen van het WERKbedrijf December 2011 Auteurs: Leonie Oosterwaal, beleidsmedewerker ABU Judith Huitenga en Marit Hoffer, medewerkers Servicepunt

Nadere informatie

Peiling NVKL Cijfers & Trends 2012

Peiling NVKL Cijfers & Trends 2012 Meetbaar en stuurbaar maken van organisatieprestaties. Advies en verbetermanagement. Peiling NVKL Cijfers & Trends 2012 Datum: Juli 2012 Contactpersonen: Martijn Snels Eva Kromhout Inhoudsopgave Inleiding

Nadere informatie

KOSTPRIJSVERHOGENDE BELASTINGEN. In de onderstaande getallenvoorbeelden gaan we uit van de aanbodfunctie: Qa = 60P

KOSTPRIJSVERHOGENDE BELASTINGEN. In de onderstaande getallenvoorbeelden gaan we uit van de aanbodfunctie: Qa = 60P pdf06 KOSTPRIJSVERHOGENDE BELASTINGEN In de onderstaande getallenvoorbeelden gaan we uit van de aanbodfunctie:. Door aan producenten opgelegde belastingen (bijvoorbeeld accijnzen, invoerrechten, milieuheffingen

Nadere informatie

MKBA Windenergie Lage Weide Samenvatting

MKBA Windenergie Lage Weide Samenvatting MKBA Windenergie Lage Weide Delft, april 2013 Opgesteld door: G.E.A. (Geert) Warringa M.J. (Martijn) Blom M.J. (Marnix) Koopman Inleiding Het Utrechtse College en de Gemeenteraad zetten in op de ambitie

Nadere informatie

Voortgangsrapport. Co2 prestatieladder Onderneming: Advies: Kwaliteitscontrole. Status: definitief Versie: 1.0 Datum:

Voortgangsrapport. Co2 prestatieladder Onderneming: Advies: Kwaliteitscontrole. Status: definitief Versie: 1.0 Datum: Voortgangsrapport Co2 prestatieladder 2016 Status: definitief Versie: 1.0 Datum: 13-03-2016 Onderneming: Holding Gebr. Van Esch B.V. hierna genoemd VAN ESCH BEDRIJVEN, bestaande uit: J. van Esch b.v. Gebroeders

Nadere informatie

De voortgangsrapportage van CO 2 reductie Visscher Oldebroek Jaar 2015

De voortgangsrapportage van CO 2 reductie Visscher Oldebroek Jaar 2015 Datum: 15-01-2016 Versie: 1 De voortgangsrapportage van CO 2 reductie Visscher Oldebroek Jaar 2015 1. Inleiding Halfjaarlijks communiceert Visscher Oldebroek (Visscher) over de voortgang van haar energiebeleid

Nadere informatie

ONDERZOEK THUIS ACCU. 29 oktober 2015. Is Nederland klaar voor de thuis accu?! Auteur Y. Lievens. Panelleden ISO 26362 gecertificeerd

ONDERZOEK THUIS ACCU. 29 oktober 2015. Is Nederland klaar voor de thuis accu?! Auteur Y. Lievens. Panelleden ISO 26362 gecertificeerd ONDERZOEK THUIS ACCU Is Nederland klaar voor de thuis accu?! 29 oktober 2015 Panelleden ISO 26362 gecertificeerd Auteur Y. Lievens Onderzoek thuis accu De techniek gaat steeds meer vooruit en er blijven

Nadere informatie

Enquête Revitalisering Bedrijventerrein Overvecht. Rapportage. Uitgevoerd in opdracht van: Gemeente Utrecht

Enquête Revitalisering Bedrijventerrein Overvecht. Rapportage. Uitgevoerd in opdracht van: Gemeente Utrecht Enquête Revitalisering Bedrijventerrein Overvecht Rapportage Uitgevoerd in opdracht van: Gemeente Utrecht Uitgevoerd door: ETIN Adviseurs s-hertogenbosch, mei 2009 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 1 1.1 Populatie

Nadere informatie

referentiejaar Emissies aantal FTE 29,5125

referentiejaar Emissies aantal FTE 29,5125 Pagina 1 van 6 Inleiding Dit jaar is Speer Groep gestart met het monitoren en analyseren van haar energie-efficiency. In het kader hiervan is dit haar eerste halfjaarrapportage Energie-Efficiency. Doel

Nadere informatie

Advies Ontwerp Levering Installatiepartners Inbedrijfstelling

Advies Ontwerp Levering Installatiepartners Inbedrijfstelling Advies Ontwerp Levering Installatiepartners Inbedrijfstelling Een warmtepomp genereert op een efficiënte manier warmte om uw huis comfortabel te verwarmen of van warm water te voorzien. Warmtepompen hebben

Nadere informatie

Hoofdstuk 13 Luchtkwaliteit

Hoofdstuk 13 Luchtkwaliteit Hoofdstuk 13 Luchtkwaliteit Samenvatting Ruim één op de drie Leidenaren maakt zich wel eens zorgen over de luchtkwaliteit. Dit aandeel is vergelijkbaar met vorig jaar, maar is lager dan in 2008. Bewoners

Nadere informatie

AFID workshop. Nienke Smeets, Gerben Passier, 21 maart 2019

AFID workshop. Nienke Smeets, Gerben Passier, 21 maart 2019 AFID workshop Nienke Smeets, nienke.smeets@minienw.nl Gerben Passier, gerben.passier@rws.nl 21 maart 2019 EU Richtlijn Infrastructuur Alternatieve Brandstoffen Richtlijn uit 2014. Verplicht lidstaten tot

Nadere informatie

LeidenPanel. Energiegebruik. BELEIDSONDERZOEK I I

LeidenPanel. Energiegebruik. BELEIDSONDERZOEK I I LeidenPanel Energiegebruik BELEIDSONDERZOEK 071-516 5123 I info@leidenincijfers.nl I www.leidenincijfers.nl Inleiding De gemeente Leiden werkt aan een warmtevisie. Om te peilen hoe inwoners omgaan met

Nadere informatie

Resultaten Enquête Duurzame Energie Metslawier

Resultaten Enquête Duurzame Energie Metslawier Inleiding: Begin mei 23 is door Dorpsbelang Metslawier/DOM Metslawier een enquête huis aan huis verspreid. Doel van deze enquête is het inzichtelijk maken van de vraag van dorpsbewoners naar middelen om

Nadere informatie

[3.B.1.3- CO2 reductiedoelstellingen]

[3.B.1.3- CO2 reductiedoelstellingen] 2017 [3.B.1.3- CO2 reductiedoelstellingen] Co2 prestatieladder 3.0 Conform niveau 3 Transportbedrijf R.Vels & Zn. BV 1 Inhoud Inleiding... 3 1 Mogelijkheid en reductie CO2 uitstoot... 4 1.1. Input... 4

Nadere informatie

JM Vrij beheer b.v. Reductie onderzoek, doelstellingen en het energiemeetplan 2014-2020. AH Vrij Groen, Grond en Infra Vrij Materieel

JM Vrij beheer b.v. Reductie onderzoek, doelstellingen en het energiemeetplan 2014-2020. AH Vrij Groen, Grond en Infra Vrij Materieel JM Vrij beheer b.v. AH Vrij Groen, Grond en Infra Vrij Materieel onderzoek, en het energiemeetplan 2014-2020 Conform niveau 3 op de CO 2 -Prestatieladder 3.0 Documenten 1.B1.1, 3.B1.1 en 3.B2.2 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Alternatieve energieopwekking

Alternatieve energieopwekking Alternatieve energieopwekking Energie wordt al tientallen jaren opgewekt met een paar energiebronnen: Kolen Gas Olie Kernenergie De eerste drie vallen onder de fossiele brandstoffen. Fossiele brandstoffen

Nadere informatie

Uittreksel uit het TNO rapport 2013 R 11830

Uittreksel uit het TNO rapport 2013 R 11830 Uittreksel uit het TNO rapport 2013 R 11830 Onderzoeksvragen: 1. Zijn de geluidsnormen adequaat en noodzakelijk? 2. Welke argumenten liggen ten grondslag aan de formulering van de eisen, meetmethode en

Nadere informatie

DYNAMISCHE AUTOPILOOT VOOR DE BINNENVAART

DYNAMISCHE AUTOPILOOT VOOR DE BINNENVAART DYNAMISCHE AUTOPILOOT VOOR DE BINNENVAART 1-5-2015 Nieuwe autopiloot zorgt voor reductie brandstof, CO2, fijnstof en NOX èn een behouden vaart VOOR-INFORMATIE 1. ACHTERGROND VAN HET PROJECT NAVMATE Marine

Nadere informatie

Factsheet CO2-Prestatieladder

Factsheet CO2-Prestatieladder Beleid Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO: People Planet - Profit) speelt een steeds belangrijkere rol binnen de bedrijfsvoering van A-Garden B.V. Wij zijn ons al langer bewust van onze verantwoordelijkheid

Nadere informatie