Heidi de Jonge Specialist Jeugd en Jongeren

Transcriptie

1 Heidi de Jonge Specialist Jeugd en Jongeren Heidi de Jonge Specialist Jeugd en Jongeren

2 Inhoudsopgave Team leesconsulenten... 4 Takenpakket team leesconsulenten... 5 Boekstart... 6 Wat is Boekstart?... 6 Boekstartochtenden... 7 Boekstartochtend 1 Opa Stok... 7 Boekstartochtend 2 De kleine walvis... 8 Boekstartochtend 3 Slim opgroeien met schermen... 9 Extra Boekstartochtend Goes Babygebaren Boekstart in de kinderopvang Scholing Pedagogisch Medewerkers Voorleesplan Samenwerking met Prokino Aantal voorleescoördinatoren per gemeente Monitor BoekStart in de kinderopvang Samenwerking voorleescoördinator en leesconsulent Boer Boris dag Papa, mama & ikke, de babybeurs De Bibliotheek op School (dbos) Primair Onderwijs Wat is de Bibliotheek op School? Leesconsulenten dbos Overzicht dbos/project scholen Bibliotheek Oosterschelde Gemeente Borsele Gemeente Goes Gemeente Kapelle Gemeente Reimerswaal Gemeente Schouwen-Duiveland Gemeente Tholen Monitor PO Naschools Leespunten Kinderpersbureaus Goes

3 Kapelle Wemeldinge Talent voor de Toekomst Digivaardig Ouderavonden Ouderavond Mediawijsheid Ouderavond Hoe motiveer ik mijn kind tot lezen? Educatief Aanbod Groepsbezoeken in de bieb Groepsbezoeken in de klas (nieuwe mogelijkheid in Reimerswaal) Studieweken team leesconsulenten ipads en Social Media Enquête Wat nog meer dit schooljaar? Winnaar RESET Award De Nationale Voorleeswedstrijd Onderwijspagina Samenwerking met culturele organisaties De Bibliotheek op School (dbos) Voortgezet Onderwijs Leesomgeving Pontes Bergweg OdyZee Pontes Pieter Zeeman Educatief aanbod VO Groepsbezoeken in de bibliotheek Klassenbezoek Abonnement OBD Monitor VO De oranje teksten zijn afkomstig uit de enquêtes van de boekstartochtenden, dbos PO of groepsbezoeken aan het eind van schooljaar 2016/2017 en zijn de antwoorden op de vraag: Wat is voor u het meest positieve aan de Boekstartochtenden/Bibliotheek op School (dbos)/groepsbezoeken? 3

4 Team leesconsulenten Team leesconsulenten wordt inhoudelijk aangestuurd door de specialist Jeugd en Jongeren, Heidi de Jonge. De afdeling wordt aangestuurd door Cathrien van Reekum, manager OPD (Ontwikkeling Producten en Diensten). Directeur van Bibliotheek Oosterschelde is Jannie van Vugt. Het meest positieve vind ik dat kinderen op een leuke manier kennis maken met verschillende boeken/leesactiviteiten. Yvonne Lindenbergh, RKBS Schuttevaer, Hansweert 4

5 Takenpakket team leesconsulenten Het rooster van een leesconsulent kan heel divers zijn. Hier een overzicht van de werkzaamheden die een leesconsulent in haar rooster kan hebben: Boekstart BoekStart Boekstart in de kinderopvang Boekstartochtenden in de bibliotheek Contacten met consultatiebureaus Contacten met de voorleescoördinatoren Activiteiten rondom nationale voorleesdagen Onderhouden contact met en ondersteuning van Kinderopvang over BoekStart collectie, fysiek en digitaal, apps, leesplan bijstellen De Bibliotheek op School PO Lessen in de klassen rondom leesplezier en mediawijsheid bij de Bibliotheek op School (dbos) (een heel jaar, een half jaar of projectmatig) Nieuwe lessen ontwikkelen voor de Bibliotheek op School (dbos) Kinderboekenweekactiviteiten Contacten met leescoördinatoren In samenwerking met leescoördinator lees/mediaplan opstellen Landelijke monitor dbos op scholen uitzetten en uitkomsten presenteren aan leescoördinator en/of het gehele team Contacten met onderwijs over educatief aanbod Groepsbezoeken (PO) in de bibliotheek Voorleeswedstrijd (PO) Naschools Werkzaamheden in de leespunten Kinderpersbureaus in Kapelle en Wemeldinge Talent voor de Toekomst Project Digivaardig De Bibliotheek op School VO Groepsbezoeken Who Dunnit (VO) in de bibliotheek dbos VMBO Pontes Zierikzee dbos Goes (VO) Overig Communicatie met Rayon Managers Beheren van hun eigen facebookpagina 5

6 Boekstart Wat is Boekstart? BoekStart is een programma dat het lezen met heel jonge kinderen wil bevorderen én ouders met jonge kinderen wil laten genieten van boeken. BoekStart gaat uit van de gedachte dat kinderen die al op jonge leeftijd in aanraking komen met boeken een voorsprong (op school) ontwikkelen waar ze hun hele leven voordeel van hebben. Samen een boekje kijken, plaatjes aanwijzen en benoemen, versjes leren, verhaaltjes vertellen en ernaar luisteren, versterken bovendien de band tussen ouder en kind. De Bibliotheek werkt samen met gemeenten en consultatiebureaus om ouders en kinderen vanaf het allereerste begin met (het lezen van) boeken in aanraking te brengen. Boekstart is een landelijk ontwikkeld product in samenwerking met Stichting Lezen en Kunst van Lezen. BoekStart is vanaf 2010 gefaseerd bij alle 6 gemeenten van Bibliotheek Oosterschelde ingevoerd. Gemeente Schouwen-Duiveland, Kapelle, Goes en Borsele, Reimerswaal en Tholen. Er is 70 uur per jaar per gemeente beschikbaar voor inzet leesconsulent. 6

7 Boekstartochtenden Per jaar worden er per gemeente 3 BoekStartochtenden georganiseerd. De BoekStartochtenden worden het liefst met een samenwerkingspartner uitgevoerd, zoals GGD, Kinderopvang en Mamacafé. De BoekStartochtenden zijn gekoppeld aan een thema: 1. Kinderboekenweek (oktober) 2. Nationale Voorleesdagen (januari) 3. Media Ukkie Dagen (april) Boekstartochtend 1 Opa Stok Gerdien Janse leest voor uit haar eigen boek: Ye & Bo op bezoek bij Opa Stok. Ye & Bo bezoeken Opa Stok in de polders van Wolphaartsdijk. Aantal bezoekers Totaal Gemeente Borsele 15 kinderen, 16 volwassenen 31 Gemeente Goes 19 kinderen, 15 volwassenen 34 Gemeente Kapelle 22 kinderen, 11 ouders/ opa's en oma's 33 Gemeente Reimerswaal 9 kinderen, 8 volwassenen 17 Gemeente Schouwen- Duiveland 20 kinderen, 20 ouders/ opa's en oma's 40 Gemeente Tholen Vervallen, te weinig aanmeldingen Ik heb de boekstartochtenden altijd erg leuk gevonden en denk dat mede daardoor en ook door het vele voorlezen mijn zoontje al vroeg een kwebbel is geworden en goed praat. Bedankt, straks eind aug op de basisschool gaan we het zien Sven Lindenbergh 7

8 Boekstartochtend 2 De kleine walvis Leesconsulent Hanneke verwent de kinderen met het verhaal over de kleine walvis. Boy woont aan zee met zijn vader. Boy voelt zich vaak eenzaam, want zijn vader is visser en bijna nooit thuis. Als een kleine walvis aanspoelt op het strand, neemt Boy hem mee naar huis. Prentenboek met sfeervolle kleurenillustraties. Aantal bezoekers Totaal Gemeente Borsele 18 peuters 18 Gemeente Goes 18 kindjes + 13 ouders 31 Gemeente Kapelle 21 kindjes + 13 ouders + 2 begeleiders 36 Gemeente Reimerswaal 14 kinderen + 6 moeders + 2 begeleiders 22 Gemeente Schouwen- 11 kindjes + 6 ouders + 3 begeleiders Duiveland 20 Gemeente Tholen 12 kindjes + 10 volwassenen Ga zo door! Ik vind het fijn om in mijn eigen dorp zoiets als een boekstartochtend te hebben. Het was keurig georganiseerd en heel erg leuk voor de kinderen. Ze hebben genoten! Marja Scheurwater 8

9 Boekstartochtend 3 Slim opgroeien met schermen Voor kinderen van nu is spelen met media iets van alledag. De leefomgeving van kinderen medialiseert in rap tempo, ook bij de allerkleinsten, Veel ouders beseffen dan ook dat het verstandig leren omgaan met media een steeds belangrijker onderdeel van de opvoeding is geworden. Maar hoe pak je dat als ouder het beste aan? Bij deze BoekStartochtend veel tips en leuke apps voor jouw baby, dreumes en peuter. Gegeven door specialist digitale bibliotheek Saskia den Otter. Aantal bezoekers Totaal Gemeente Borsele 7 kindjes + 7 volwassenen 14 Gemeente Goes 7 volwassenen + 8 kindjes 15 Gemeente Kapelle 4 volwassenen + 5 kindjes 9 Gemeente Reimerswaal Vervallen, te weinig aanmeldingen 0 Gemeente Schouwen- Duiveland 8 volwassenen + 9 kindjes 17 Gemeente Tholen 9 volwassenen + 8 kindjes Uiteindelijk kregen in de enquête leuke reacties op de vraag Zou je nog een keer een Boekstartochtend bezoeken? : 9

10 Extra Boekstartochtend Goes Babygebaren Deze Boekstartochtend werd verzorgd door Kentalis. Zij wilden graag op een luchtige manier ouders informeren over het signaleren van peuters die moeite hebben met praten, taal of horen. Aan de hand van het boek Jules op de boerderij leerden de kinderen en de ouders de gebaren van de dieren die in het verhaal voorkwamen. Jules op de boerderij. Jules is op bezoek bij oom Gust. Die heeft een kinderboerderij en Jules mag hem helpen. Maar daar krijgt hij honger en dorst van! Aantal bezoekers Totaal Gemeente Goes 9 volwassenen + 7 kindjes 16 Het sprak me allemaal heel erg aan vanmorgen: het thema, het bezoek aan de bibliotheek, boeken lenen, het voorlezen van het boek, het leren van de gebaren en samen met mijn kind naar het boek luisteren en kijken. Arlien Wijkhuijs 10

11 Boekstart in de kinderopvang Het vervolgprogramma van BoekStart, Boekstart in de kinderopvang, is erop gericht om als bibliotheek professioneel samen te werken met kinderdagverblijven en peuterspeelzalen. Het doel van BoekStart in de kinderopvang is om kinderen in de leeftijd van nul tot vier jaar via de kinderopvang met boeken en het voorlezen ervan in aanraking te brengen. De bibliotheek begeleidt, coördineert en voert het programma uit, waardoor er nauw contact ontstaat tussen de kinderopvangvestigingen en de plaatselijke bibliotheek. Binnen BoekStart in de kinderopvang zijn zes elementen van belang: in samenwerking met de Bibliotheek wordt gezorgd voor een aantrekkelijke leesplek in de kinderopvang in samenwerking met de Bibliotheek wordt een startcollectie geschikte boekjes opgebouwd de deskundigheid van pedagogisch medewerkers wordt verhoogd ouders worden erbij betrokken, zodat er thuis ook meer voorgelezen wordt en zij bekend raken met de mogelijkheden van de Bibliotheek voorlezen krijgt een vaste plek in de kinderopvang door het opnemen van een voorleesplan (via in het beleid er wordt samengewerkt met partners in een leesbevorderingsnetwerk. Behalve aan de Bibliotheek valt te denken aan jeugdgezondheidszorg en gemeente. Leeshoeken bij Prokino Juultje (Kapelle) 11

12 Scholing Pedagogisch Medewerkers Dankzij een stimuleringssubsidie vanuit het overkoepelende programma Kunst van Lezen (OCW) is er nu meer aandacht voor voorlezen aan baby s en jonge kinderen. Vanuit de subsidie is er ruimte voor scholing van pedagogisch medewerkers (PM'ers), een mooie boekencollectie en een aantrekkelijke leesplek in de kinderopvang. Dit is bedoeld om het leesplezier en de taalontwikkeling van jonge kinderen (0-4 jaar) te bevorderen. Voorleesplan Een onderdeel van de scholing van de Pedagogisch Medewerkers is het maken van een voorleesplan. Een voorleesplan geeft houvast bij de inrichting van leesbevordering binnen de kinderopvang. In een voorleesplan legt een kinderdagverblijf, peuterspeelzaal of voorschool vast op welke wijze aan leesbevordering wordt gewerkt. Onderwerpen als boekencollectie, taken van de voorleescoördinator, wekelijkse (voor)leesactiviteiten en deelname aan landelijke projecten, zoals De Nationale Voorleesdagen, worden hierin vermeld. Het voorleesplan is een belangrijk instrument om de aandacht voor lezen en voorlezen een vaste en structurele plek te geven in de dagelijkse gang van zaken in de kinderopvang. Zo n plan beschrijft doel en visie van de kindercentra op het gebied van (voor)lezen. Ook staat erin beschreven op welke wijze er concreet gewerkt wordt aan het behalen van die doelen. Op de website staat een format voor het opstellen van een voorleesplan. Samenwerking met Prokino Prokino heeft dankzij de scholing nu 3 opgeleide voorleescoördinatoren die een leesplan hebben geschreven, met een ipad werken rondom digitale prentenboeken, apps en uitbreiding woordenschat en een fysieke leeshoek hebben ingericht. Op donderdag 23 maart werd de samenwerking feestelijk gevierd. Naast de fysieke leeshoek beschikt ProKino ook over een bibliotheekpas. Dit betekent dat kinderen uit een grote collectie boeken kunnen kiezen en er veel afwisseling is in de leeshoeken op de vestigingen. 12

13 Aantal voorleescoördinatoren per gemeente Gemeente Tholen Eerste cursus (2012) 2 Sint- Maartensd ijk Tweede cursus (begin 2013) Poortvliet, St- Philipsland Derde cursus (voorjaar 2014) Schouwen Zierikzee Oosterland Bruinisse, Zierikzee Goes Goes Goes s Heer Arendskerke, Kloetinge, Goes Reimerswaal Kruiningen Yerseke en Rilland Borsele Heinkensz s s and Gravenpolder, Heerenhoek, Lewedorp Ovezande Vierde en vijfde cursus (voorjaar 2015) Tholen, Sint Maartensdijk Burgh Haamstede Hansweert, Krabbendijke Borsele, Oudelande Zesde cursus (voorjaar 2016) Zevende cursus (najaar 2017) Zierikzee 7 Goes 7 Heinkenszand, Driewegen Kapelle Kapelle Wemeldinge Kapelle, Kapelle 7 Wemeldinge 32 Kibeo, 4 Zo kinderopvang, 1 Ria s kdv, 1 Villa Vrolijk, 3 Prokino Totaal

14 Monitor BoekStart in de kinderopvang Om de effecten van BoekStart in de kinderopvang beter te meten is er een monitor ontwikkeld. Met de resultaten wordt zichtbaar gemaakt hoe het met het voorleesklimaat in de kinderopvang is gesteld. De Bibliotheek kan de resultaten op het gebied van voorlezen en leesomgeving gebruiken om haar samenwerking met kinderdagverblijven, peuterspeelzalen en voorscholen te onderbouwen. Ook worden vragen aan ouders van baby's en peuters op het terrein van lezen gesteld. De monitor bestaat uit vier vragenlijsten: 1 voor de Bibliotheek, 2 voor de kinderopvang en 1 voor de ouders. Aan de Monitor BoekStart in de kinderopvang 2015 en 2016 nam al een groot aantal bibliotheken deel; dit jaar is er ruimte om de Monitor open te stellen voor alle bibliotheken die samenwerken met de kinderopvang. De Monitor staat open van 3 april tot 2 juni. Negen weken lang is er gelegenheid om de vragenlijsten in te vullen. Het overzicht van deelnemende kinderopvangen: Respons per meting (Landelijk) BoekStartcoördinatoren Voorleescoördinatoren Pedagogisch medewerkers Komend jaar zal er een nieuwe cursus voor Voorleescoördinatoren plaatsvinden. Deze nieuwe kinderopvangen zullen dan ook meewerken aan de Monitor. 14

15 Samenwerking voorleescoördinator en leesconsulent De voorleescoördinator en de leesconsulenten werken op deze manieren samen: Voorleeshoek: De leesconsulent geeft advies aan voorleescoördinator over de voorleeshoek. Bibliotheekbezoek: Bij locaties met een bibliotheek in de buurt wordt gekeken of bibliotheekbezoek met de kinderen mogelijk is. Bij locaties zonder bibliotheek wordt gekeken op welke manieren samengewerkt gaat worden. Bibliotheekpas: Iedere locatie heeft een bibliotheekpas KC (kindercentra). Netwerkbijeenkomsten: Specialist Jeugd en Jongeren en de leesconsulenten sluiten aan bij de bijeenkomst van de voorleescoördinatoren Activiteiten: Kinderopvang en bibliotheek/voorleescoördinator en Leesconsulent houden elkaar op de hoogte en uitnodigen voor activiteiten: nieuwsbrieven, folders, acties, BoekStartochtenden, Facebook Voorleescoordinatoren /VVE Kibeo Facebook/blog/twitter. Kinderopvang promoot de Bibliotheek en andersom. Boer Boris dag De Boer Boris-dag vond plaats in het kader van de Kinderboekenweek. De creatie van schrijver Ted van Lieshout en Philip Hopman stonden centraal in de bibliotheek in Goes en boekhandel Paard van Troje. Kinderen konden hun boek door hen laten signeren, maar ook een foto laten maken op een tractor of spelletjes spelen. Aantal bezoekers: kinderen 50 volwassenen 15

16 Papa, mama & ikke, de babybeurs Papa, Mama & ikke is een klein opgezette beurs voor alle aanstaande en jonge ouders met kinderen tot 4 jaar. Ouders kunnen hier inspiratie opdoen, trends en ontwikkelingen ontdekken, workshops volgen, advies vragen bij diverse deskundigen en producten aanschaffen. Bibliotheek Oosterschelde heeft ook twee keer aangesloten met een stand van Boekstart. Waar? Wanneer? Aantal nieuwe boekstartleden t Saamdeel Kapelle Oktober Omnium Goes Maart

17 De Bibliotheek op School (dbos) Primair Onderwijs Wat is de Bibliotheek op School? Met de Bibliotheek op school werken bibliotheken en scholen structureel samen aan taalontwikkeling, leesbevordering en mediawijsheid van kinderen. Doel is kinderen te stimuleren om meer te lezen, op school en thuis. Met de Bibliotheek op school gaan school en bibliotheek een meerjarige samenwerking aan rondom lezen en mediawijsheid: die vanuit een strategische netwerksamenwerking geborgd is in het beleid van school en bibliotheek; waarbij een actuele en gevarieerde collectie in de school zorgt voor een verrijking van het leesonderwijs; waarbij een professionele leesconsulent van de bibliotheek een adviserende en ondersteunende rol vervult voor de leescoördinator en het team van de school. waarbij jaarlijks doelen worden bepaald op basis van gemonitorde resultaten. waarbij jaarlijks alle activiteiten worden vastgelegd in een lees- en mediaplan en waarbij een digitaal portaal helpt bij het zoeken en registreren van boeken, het stimuleren van lezen, het bijhouden van de leeshistorie en het vinden van betrouwbare informatie. De Bibliotheek op school is ontwikkeld door Stichting Lezen en het voormalige Sectorinstituut Openbare Bibliotheken (SIOB) i.s.m. Bibliotheek.nl en de Stichting Samenwerkende Provinciale Ondersteuningsinstellingen Nederland (SPN). Het is onderdeel van het programma Kunst van Lezen en wordt gefinancierd door het ministerie van OCW en de SPN. Op 1 januari 2015 zijn SIOB en Bibliotheek.nl als gevolg van het ingaan van de Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen (Wsob) ingevlochten in de Koninklijke Bibliotheek. Leesconsulenten dbos De Bibliotheek op School ontwikkelt zich snel. Hiervoor zijn enthousiaste en gedreven leesconsulenten nodig, die het fantastisch vinden om het leesplezier en mediawijsheid op basisscholen te bevorderen. Een leesconsulent van de BO komt op vaste dagdelen in de school, in alle groepen met activiteiten gericht op het vergroten van het leesplezier van kinderen. De leesconsulent gaat met boeken de klas in om kinderen te enthousiasmeren voor het lezen, dit alles onder het motto: Meer Lezen, beter in taal! 17

18 Leesconsulenten zorgen voor leespromotie in alle groepen van het basisonderwijs en proberen leerlingen mediawijs te maken. Daarnaast maken leesconsulenten kinderen bekend met de producten en diensten van de Bibliotheek zodat ze zelfstandig hun weg kunnen vinden naar hun favoriete boek en de juiste informatie. Sommige leesconsulenten verzorgen naschoolse activiteiten, zoals het kinderpersbureau. Overzicht dbos/project scholen Bibliotheek Oosterschelde Schooljaar 2016/2017 In 2016/2017 bereikten de leesconsulenten 6650 leerlingen, 48,7% van de leerlingen in de 6 gemeenten. Bron: Gemeente Aantal leerlingen schooljaar 2016/2017 Gemeente Borsele 1983 Gemeente Goes 2871 Gemeente Kapelle 1331 Gemeente Reimerswaal 2411 Gemeente Schouwen Duiveland Gemeente Tholen 2540 Totaal

19 Gemeente Borsele Borsele School Leesconsulent Monitor Aantal lln Heinkenszand De Reiger Hanneke Nee 95 Heinkenszand De Wegwijzer Hanneke Ja 104 Heinkenszand Jan van Schengenschool Hanneke Ja 302 s Gravenpolder De Rank Karin Ja 104 s Gravenpolder De Linden Hanneke Ja 81 s Gravenpolder Kon.Julianaschool Carlijn/Suzanne Nee 392 Nisse De Meidoorn Hanneke Nee 33 Kwadendamme Heyligersschool Jessica Ja 83 Driewegen t Opstapje Jessica Ja 38 Nieuwdorp De Regenboog Jessica Ja 66 Hoedekenskerke De Regenboog Jessica Ja 59 Lewedorp De Leeuwerik Hanneke Ja 121 Oudelande De Schakel Jessica Ja 58 s Heerenhoek Don Bosco Hanneke Ja 169 Ovezande De Zandplaat Jessica Ja 106 Totaal 15 scholen Er zijn in totaal 17 scholen in de gemeente Borsele. Op 15 scholen vindt dbos plaats en bij de 2 scholen in het dorp Borssele komt de Bibliobus. Er beschikken 4 scholen over een leespunt in de (brede) school. Van de in totaal 1983 leerlingen van de gemeente Borsele wordt 91% van de basisschoolleerlingen bereikt met dbos. Er wordt 1808 uur op jaarbasis ingezet voor dbos en de leespunten in de gemeente Borsele. Geen uitbreiding voor schooljaar 2017/2018. Thema Paul van Loon was geweldig! Hanneke is een spontane leerkracht die de kinderen goed motiveert voor het lezen. Ze doet dat met veel passie en enthousiasme een super biebjuf! Alicia Minderhout, Jan van Schengen, Heinkenszand 19

20 Gemeente Goes Goes School Leesconsulent Monitor Aantal llln s Heer Arendskerke Schengehof Jessica Ja 96 Wolphaartsdijk Het Samenspel Marije Ja 131 s Heer Hendrikskinderen De Poeljeugd Antoinette Ja 85 Kohnstammscho Goes ol Marije Ja 130 Totaal Er zijn in totaal 19 scholen in de gemeente Goes. Op 4 scholen vindt dbos plaats. Drie scholen beschikken over een leespunt in de (brede) school. Van de in totaal 2871 leerlingen in de gemeente Goes wordt 15% van de basisschoolleerlingen bereikt met dbos. Er wordt 1020 uur op jaarbasis ingezet voor dbos en de leespunten in de gemeente Goes Voorbereidingen voor eventuele uitbreiding start in het nieuwe schooljaar. Er komt iemand leeslessen geven die meer kennis en ervaring heeft op dit gebied dan de gemiddelde leerkracht. Zij komt dus ook met andere ideeën/ boeken/ aanvullende info dan je zelf in huis hebt. Mirjam de Smit, de Poeljeugd, s Heer Hendrikskinderen 20

21 Gemeente Kapelle Kapelle School Leesconsulent Monitor Aantal lln Kapelle CBS 't Honk Carla/Karien Ja 251 Kapelle Obs De Moolhoek Carla/Karien Ja 276 Kapelle Juliana van Stolberg Carlijn/Hanna/Suzanne Ja 294 Biezelinge De Linge Marjolein/Ellen Ja 106 Wemeldinge Obs Wemeldinge Carlijn/Marije Ja 170 Wemeldinge De Hoeksteen Carlijn/Marije Ja 100 Schore De Tunnel Carlijn/Marije Nee 34 Totaal Er zijn in totaal 7 basisscholen in de gemeente Kapelle. Op 7 scholen vindt dbos plaats op de 2 SBO scholen nog niet. Van de in totaal 1331 basisschoolleerlingen in de gemeente Kapelle wordt 92% van de basisschoolleerlingen bereikt met dbos. Er wordt 672 uur op jaarbasis ingezet voor dbos in de gemeente Kapelle. Geen verdere uitbreiding voor schooljaar 2017/2018. Een ander gezicht, goede voorbereiding, enthousiast, nieuwe ideeën. De kinderen vonden het erg leuk. Jammer dat het zo kort was. Addy Dagevos, OBS de Tunnel, Schore 21

22 Gemeente Reimerswaal Reimerswaal School Leesconsulent Monitor Aantal lln Kruiningen Voorhoute Romy Ja 84 Kruiningen De Welle Romy Ja 125 Rilland De Horizon Ellen Ja 153 Rilland De Reigersberg Denise Ja 53 Hansweert De Eendracht Jessica Ja 58 Hansweert Schuttevaer Jessica Ja 71 Totaal Er zijn in totaal 16 scholen in de gemeente Reimerswaal. Van de in totaal 2411 leerlingen in de gemeente Reimerswaal wordt 22% van de basisschoolleerlingen bereikt met dbos. Er wordt 800 uur op jaarbasis ingezet voor dbos in de gemeente Reimerswaal. Voorbereidingen voor eventuele uitbreiding start in het nieuwe schooljaar. Wanneer een les met uitdagende materialen enthousiast gegeven wordt, vergroot dit het leesplezier van de kinderen. Rosanne Venema-Mol, CBS de Welle, Kruiningen 22

23 Gemeente Schouwen-Duiveland Schouwen Duiveland School Leesconsulent Monitor Aantal lln Kerkwerve De Morgenster Carlijn/Antoinette Ja 62 Helchersee Scharendijke school Karin Ja 109 Oosterland Oosterburcht Karin Ja 73 Renesse t Staepel of Marije Ja 81 Totaal Er zijn in totaal 26 scholen in de gemeente Schouwen-Duiveland. Op 4 scholen vindt dbos plaats. In de kleine kernen rijdt de bibliobus. Van de in totaal 2530 leerlingen van de gemeente Schouwen-Duiveland wordt 13% van de basisschoolleerlingen bereikt met dbos. Er wordt 640 uur op jaarbasis ingezet voor dbos in de gemeente Schouwen-Duiveland. Voortzetting dbos op de 4 scholen. Geen uitbreiding voor schooljaar 2017/2018. Kinderen worden enthousiaster om te lezen, er wordt op een creatievere manier met lezen omgegaan en we krijgen goede hulp bij het opzetten van de schoolbibliotheek. Mirjam Poortvliet, Radarschool Helchersee, Scharendijke 23

24 Gemeente Tholen Tholen School Leesconsulent Monitor Aantal lln St-Annaland Casembroot Monique Nee 151 School met de St-Annaland Bijbel Monique Ja 144 Stavenisse De Schalm Monique Nee 64 St-Philipsland De Luyster Karin Ja 93 Kon. St-Philipsland Julianaschool Monique Ja 129 AJ Polder Het Kompas Monique Nee 36 St-Maartensdijk J. van Stolberg Monique Ja 97 St-Maartensdijk De Rieburch Carla/Karien Ja 198 Poortvliet Eevliet Antoinette Nee 38 Poortvliet Jenaplan SMDB Esther/Mendi Nee 83 Oud-Vossemeer Die Heenetecht Karien Nee 73 Anthonius- Oud-Vossemeer school Esther/Mendi Nee 74 Oud-Vossemeer De Ark Esther/Mendi Nee 64 Scherpenisse Oosterschelde Esther/Hanneke Nee 62 Groen van Scherpenisse Prinstererschool Carlijn/Suzanne Ja 171 Tholen De Veste Monique Nee 37 Tholen Eben Haezer Esther/Jessica Nee 324 Tholen De Regenboog Esther/Mendi Ja 218 Tholen Ter Tolne Romy Ja 183 Tholen De Kraal Esther/Mendi Ja 64 Totaal Er zijn in totaal 21 (inclusief 1 SBO school) scholen in de gemeente Tholen. Van de in totaal 2540 leerlingen in de gemeente Tholen wordt 91% van de basisschoolleerlingen bereikt met dbos. Er wordt 3196 uur op jaarbasis ingezet voor de Bibliotheek op School in de gemeente Tholen. Geen uitbreiding voor schooljaar 2017/2018. Het belang van boeken, de meerwaarde die Monique meegeeft aan de kinderen is uniek. De weg naar bieb is bekend, lage drempel om binnen te komen. Een schat aan informatie is te vinden in de bieb. Heleen Troost, School met de Bijbel, Sint- Annaland 24

25 Monitor PO Als je als school en bibliotheek gaat samenwerken, wil je niet zomaar iets doen. Je wilt samen iets teweegbrengen bij de leerlingen, je wilt iets veranderen in hun leesgedrag en leesmotivatie. Je wilt bewust kiezen aan welke doelen je gaat werken en daarna wil je weten of je op de goede weg bent. De Monitor de Bibliotheek op school is onmisbaar om die doelen voor de samenwerking te formuleren en om vast te stellen in hoeverre ze worden bereikt. Is het percentage leerlingen dat zegt lezen leuk te vinden inderdaad gestegen tot 80 procent? Voeren alle leerkrachten maandelijks een boekenkring uit? Is het percentage ouders dat met hun kind praat over boeken inderdaad verdubbeld? Door ieder jaar de monitor uit te voeren, krijgen de school en de bibliotheek een helder beeld van de veranderingen die hun samenwerking teweegbrengt bij leerlingen, leerkrachten en ouders. In de monitor worden vragen rondom lezen en leesbevordering gesteld, maar ook rondom informatievaardigheden. De Monitor maakt het mogelijk om precies te zien wat de effecten zijn van de samenwerking op: Leen en leesgedrag Leesplezier Leescultuur thuis Leesbevorderende activiteiten op school Informatievaardigheden Uitbreiding van de uren zou fijn zijn! De monitor bestaat uit een vragenlijst voor: De leesconsulent De leerkrachten van groep 1 t/m 8 De leerlingen van groep 5 t/m 8 Rob Hettema, de Schakel, Oudelande 25

26 In de Oosterschelde regio hebben 41 scholen, 182 leerkrachten en 2316 leerlingen deze monitor ingevuld Borsele Goes Kapelle Reimerswaal Schouwen- Duiveland Tholen Totaal Leesconsulenten Leerkrachten Leerlingen (LLN) De leesconsulenten maken een presentatie met de belangrijkste uitkomsten van de monitor per school en bespreken dit met de leescoördinator, de directeur of het hele team. Op de vraag Hoe vind je het om een boek te lezen? is dit het antwoord van de kinderen in de Oosterschelde Regio verdeeld in het antwoord van de jongens en de meisjes: Een mooi resultaat! De drempel van het lenen van boeken wordt lager. Kinderen zijn sneller geneigd om boeken te gaan lenen en zijn ook meer geïnteresseerd in boeken waar ze in eerste instantie niet voor zouden kiezen. Eline Bras, Sint Anthonius, Oud-Vossemeer 26

27 Naschools Leespunten Van de 56 scholen waar mee samen wordt gewerkt hebben 6 scholen een leespunt in de school of vlakbij de school. Overzicht leespunten: s Heer Arendskerke (Leesconsulent Jessica) Wolphaartsdijk (Leesconsulent Marije) Lewedorp (Leesconsulent Hanneke) s Heerenhoek Lewedorp (Leesconsulent Hanneke) Ovezande (Leesconsulent Jessica) Oudelande (Leesconsulent Jessica) Na de les dat ene boek kunnen lenen of reserveren in een leespunt Wat is er beter dan dat ene boek dat de leesconsulent net in de klas heeft gepromoot direct te kunnen lenen in het leespunt? Het is regelmatig een run op de boeken zodra de bel gaat. Vis je net achter het net? Dan reserveren we het boek en kun je het de week daarna ophalen. Natuurlijk met jouw eigen biebpas en kun je het boek heerlijk in je eigen tijd thuis lezen, wanneer je maar wilt. In plaats van dat je het boek op school moet laten. De leesconsulenten die na schooltijd ook het leespunt runnen merken dat dit een geweldige manier is om de boeken bij de kinderen te krijgen. "Je leert de kinderen kennen." zegt leesconsulent Jessica van de leespunten op 's Heer Arendskerke, Ovezande en Oudelande. "Je weet precies wat ze vaak lenen en graag lezen. Als ik dan op een andere vestiging rondloop kom ik vaak een titel tegen waarvan ik denk 'dat is een leuk boek voor die of die'." Het is een heel effectieve manier om "op maat" boeken te promoten. Ook de drempel om te vragen naar hulp bij het zoeken naar een boek is veel lager. Van wie anders zou je advies aannemen dan van die enthousiaste juf die elke week in de klas komt bewijzen dat zij kennis heeft van allerlei verschillende leuke boeken. De leesconsulenten met een leespunt zouden in ieder geval niet meer zonder willen. Toen ik me aanmeldde voor het leespunt was het omdat ik het leuk vond met kinderen om te gaan. Nu ik het een paar jaar doe, vind ik het nog steeds heel leuk. De reacties van kinderen, het leesplezier dat ze hebben en ze soms helpen een boekje te zoeken. Het is heel leuk werk en ik hoop het nog een tijdje met veel plezier te doen. Vrijwilliger Jaap Raats uit Lewedorp. 27

28 Kinderpersbureaus Goes Leesconsulent Karin In de maanden oktober en november hebben de kinderen die zich via SMWO hebben opgegeven voor het kinderpersbureau een erg leuke en leerzame tijd met elkaar gehad. De kinderen hebben geleerd hoe ze een film/foto's of een interview moeten maken, maar ook hebben ze leren samenwerken, vreemden aanspreken, elkaar helpen, presenteren en luisteren. Deze middagen werden gehouden op OBS de Kohnstammschool en verzorgd door Bibliotheek Oosterschelde. Via deze link kunt u een samenvatting vinden van de afgelopen 6 weken. Kapelle Leesconsulent Carla en vervangen door Karien eigen blog. In de gemeente Kapelle wordt met Dagarrangementen samengewerkt. Het Kinderpersbureau werkt met verschillende thema's. Kinderen kunnen inschrijven per blok. Het kinderpersbureau in de gemeente Kapelle loopt het hele schooljaar door. Het kinderpersbureau De Bloesemkids heeft een bibliotheekmedewerkers in t Saamdeel. Wat kwam er nog meer aan bod? De Bloesemkids kregen een workshop van Esther Schog tijdens het blok fotografie. Aan het begin van het schooljaar zijn de Bloesemkids op bezoek geweest in het Cederhof. Met de start van de Kinderboekenweek gingen de kinderen interviews houden met enkele bewoners. De stukjes waren ook te lezen in het informatiebulletin van het Cederhof. Ook werden er speed-interviews gehouden met leerkrachten en 28

29 In november kwamen de kandidaten van het kinderburgemeesterschap op bezoek. Samen met de reporters kregen ze een presentatiecursus verzorgd door de bibliotheek Oosterschelde tijdens het kinderpersbureau de Bloesemkids. De reporters van het kinderpersbureau oefenden tijdens de speeches van de kandidaten hun fotografie-skills. Daarnaast leerden de kids een trailer maken in i-movie, bloggen én vloggen. En in het derde blok doken de Bloesemkids de digitale wereld in. Om de kinderen in hun digitale vaardigheden te scholen, werd het boek Hello Ruby gebruikt en leerden de kinderen programmeren met het programma Scratch (Junior). In het laatste blok van het jaar hebben de kinderen een eigen digitale krant gemaakt met behulp van de website Wemeldinge Leesconsulent Carlijn en vervangen door Marije Als je een reporter wilt zijn, dan moet je ook bekendheid hebben als je de straat op gaat. Daarom maakten de razende reporters van kinderpersbureau Wemeldinge als eerst een perskaart. Rondom de Kinderboekenweek leerden ze een lipdub te maken. Die kan hier terugkijken. 29

30 Ook in Wemeldinge leerden de kinderen alles over het maken van de mooiste/beste/gaafste foto s. Alle kinderen hebben hun top foto s uitgezocht en hier hebben ze een collage van gemaakt, deze hebben de kinderen uitgeprint en mee naar huis genomen. Daarna kwam het blok programmeren. Zowel op de tablet als op de computer leerden de kinderen programmeren met Scratch (junior). Toen is het kinderpersbureau helaas een blok niet doorgegaan, vanwege te weinig aanmeldingen. Ook het laatste blok waren er niet zo veel kinderen. Wel hebben we een erg leuk bezoek van journalist Eugene de Kok gehad en kwam er een echte Weumeldingsekrant uit. Op naar een nieuw jaar met hopelijk weer meer aanmeldingen. Blok Aantallen Kapelle Aantallen Wemeldinge Totaal Afgelast

31 Talent voor de Toekomst Omnisscholen heeft door het voorbeeld van het kinderpersbureau Bibliotheek Oosterschelde benaderd om te kijken wat we samen konden ontwikkelen rondom Mediawijsheid voor het naschools aanbod voor Talent van de Toekomst. Bij Talent voor de Toekomst worden op 3 middagen 2 verschillende workshops aangeboden; een sportieve workshop en één gericht op ontwikkeling. De workshops van Talent voor de Toekomst zijn gebaseerd op 4 pijlers: Natuur & Techniek, Kunst & Cultuur, Wetenschap & Educatie en Sport & Spel. Bibliotheek Oosterschelde heeft dit schooljaar 3 verschillende workshops aangeboden: Preziteren Bloggen en Vloggen Programmeren 31

32 Digivaardig Jong leert oud, dat is het principe bij het project Heel Zeeland digivaardig. Het is een maatschappelijk project dat DELTA heeft opgezet in samenwerking met Bibliotheek Oosterschelde en 4 Zeeuwse basisscholen. Senioren krijgen les van kinderen uit groep 8 en worden geholpen om meer digivaardig te worden. Digivaardig is uitgevoerd op vijf basisscholen: School Plaats Aantallen Jenaplan JL de Jongeschool Zierikzee 22 Obs. Schengehof s Heer Arendskerke 16 De Linge Biezelinge 32 Kohnstammschool Goes 16 OBS Voorhoute Kruiningen 10 Totaal 96 Samen met een leesconsulent van Bibliotheek Oosterschelde en digiconsulente Jacqueline Oude Hesselink werden er vijf lessen gegeven. In de eerste les krijgen de senioren een ipad uitgereikt en daarna krijgen de leerlingen training in hoe ze het beste de senioren uitleg kunnen geven over het gebruik van de ipad. 32

33 Ouderavonden Ouderavond Mediawijsheid Dit jaar heeft leesconsulent Marije Hoek een informatieavond Mediawijsheid gegeven voor ouders en leerkrachten op t Staepel of in Renesse. Het thema werd schoolbreed ingezet. Een aantal weken vooraf kwam de leesconsulent in alle groepen (1 t/m 8) om over dit onderwerp te lezen, te praten en te werken. Aansluiten tijdens het oudercafé was een mooie toevoeging. Ouderavond Hoe motiveer ik mijn kind tot lezen? Leesconsulent Karien Krijt heeft op de Rieburch in Sint Maartensdijk een ouderavond verzorgd rondom het onderwerp Hoe motiveer ik mijn kind tot lezen?. Er kwamen veel verschillende boekentips aan bod die ouders, leerkrachten en zelfs een voorleesopa konden gebruiken! Educatief Aanbod In het schooljaar 2016/2017 sluiten 90 scholen een bibliotheek schoolabonnement af. De scholen in de 5 gemeenten Kapelle, Goes, Borsele, Schouwen-Duiveland en Reimerswaal betalen 1,00 per leerling voor dit abonnement. In de gemeente Tholen betalen de scholen 2,00 per leerling incl. OBD abonnement en de huur van collecties. Daarnaast ontvangen de scholen nieuwe boeken, gekeken naar het aantal leerlingen op de school. Het bereik van het aantal leerlingen per gemeente: Gemeente aantal leerlingen aantal scholen abonnement Bij Bibliobus geen abonnement Reimerswaal Goes Tholen Kapelle Schouwen Borsele Totaal

34 Groepsbezoeken in de bieb Vele groepen zijn dit schooljaar weer op bezoek geweest in de bibliotheken. De leesconsulenten hebben verschillende groepsbezoeken aangeboden. Kinderboekenweek Codewoord Mannetje Jas Speuren met Spekkie en Sproet Biebexpeditie Biebvlieg Feest in de bieb met olifant Na een groepsbezoek sturen de leesconsulent een digitale enquête naar de leerkrachten over wat ze van het groepsbezoek vonden. Bekijk hier de digitale enquête. De leesconsulent wist de kinderen te boeien en enthousiasmeren. Het contact was erg leuk en positief! De kinderen hebben veel nieuwe dingen geleerd. Marloes van Es, Radarschool Jan Wouter van den Doel, Zierikzee 34

35 Groepsbezoeken in de klas (nieuwe mogelijkheid in Reimerswaal) Met de verandering van het bibliotheekwerk in de gemeente Reimerswaal, kan het huidige aanbod educatief aanbod van de Bibliotheek Oosterschelde niet helemaal op eenzelfde wijze worden uitgevoerd. Voor dit schooljaar biedt de bibliotheek een aanvullend product/dienst aan. Dit geldt voor de scholen in de dorpen waar de bibliotheekvestiging is omgezet naar een Bieb in de buurt. Het educatief aanbod Bibliotheek Oosterschelde bestaat uit: Een bibliotheekbezoek van groep 3 en 7 aan de bibliotheek vestiging in Kruiningen; Een bibliotheekpas voor de leerkracht per groep van de school; 30 boeken per pas, uitleentermijn van 6 weken, 5 reserveringen; Een bibliotheekpas voor de pedagogisch medewerker per locatie van de kinderopvang; 30 boeken per pas, uitleentermijn van 6 weken, 5 reserveringen; Voor de scholen in Yerseke, Krabbendijke, die niet met de leerlingen op groepsbezoek gaan in Kruiningen, heeft de bibliotheek het volgende aangeboden: Of in het begin van het schooljaar een les in de bovenbouw rondom de Kinderboekenweek met tips over lezen, promotie nieuwe boeken, met uitleg over hoe gebruik je de bieb-indebuurt, reserveren van boeken via de website, e-books; Of aan het einde van het schooljaar een les in de bovenbouw met tips over lezen, het gebruik van de vakantie bieb-app, e-books en reserveren via de website. De leesconsulent heeft aan het begin van het jaar contact opgenomen met de school om hier afspraken over wanneer u met uw groep op bezoek komt, en of een ander product wilt afnemen. De leerkrachten waarbij de leesconsulent in de klas op bezoek is geweest waren positief over deze verandering: 35

36 Studieweken team leesconsulenten Een leesconsulent werkt over het algemeen erg zelfstandig en alleen. Om wel als team sterk te staan en samen producten te ontwikkelen hebben we afgesproken om de twee weken tussen sinterklaas en kerst en de laatste twee weken van het schooljaar als studieweken te gebruiken. De leesconsulenten hebben zich bij de scholen uit geroosterd en gaan gezamenlijk aan de slag met het ontwikkelen van nieuwe producten en werken aan hun eigen vaardigheden. In de studieweken aan het eind van het schooljaar wordt ook altijd het afgelopen schooljaar geëvalueerd. Dit schooljaar hebben we ook weer een gezamenlijke studiedag van alle Zeeuwse leesconsulenten gehad. Het ochtendprogramma bestond uit praten over (prenten)boeken aan de hand van de werkwijze van Aidan Chambers verzorgd door Liselotte Dessauvagie en tijdens het middagprogramma kregen we informatie over List en Denk verzorgd door Ria Geerse. We hebben dit jaar ongeveer 20 nieuwe projecten ontwikkeld, waaronder Agent en Boef + schrijver Tjibbe Veldkamp groep 3/4, Dr. Seuss groep 3/4, Project Nederland groep 1-5, Boekentips groep 5-8, Boektrailers maken met de app imovie groep 5-8 en Superstars Graphic Novels groep 5-8. Uiteraard zijn er ook lessen ontwikkelend rondom de Kinderboekenweek en de Christelijke Kinderboekenmaand voor komend schooljaar. 36

37 ipads en Social Media Iedere leesconsulent beschikt over een ipad. Dit om digitaal bij te blijven en zelf filmpjes te maken zoals bv dit filmpje gemaakt met de App Triller. Verder beschikt het team leesconsulenten ook over 10 ipads. Deze ipads worden bij verschillende projecten van dbos ingezet. Kinderen leren bijvoorbeeld een boektrailer maken in imovie. De foto s en filmpjes die gemaakt worden, kunnen de leesconsulenten delen op hun eigen facebookpagina. Sommige berichten worden ook weer gedeeld op het account van Bibliotheek Oosterschelde. De leesconsulenten hebben ook een gezamenlijke WhatsAppgroep en een besloten facebook groep waarin ze informatie delen met andere leesconsulenten uit het land. Enquête Aan het eind van het schooljaar hebben alle leesconsulenten het schooljaar geëvalueerd en het nieuwe schooljaar besproken. Er is ook een digitale enquête gehouden om ook schriftelijk feedback te krijgen op dbos of op de projecten. Op de enquête zijn 118 reacties binnen gekomen. Bekijk hier de digitale enquête. Kinderen zijn enthousiast over prentenboeken en lezen in de bieb! Doordat de biebjuf komt, is het ook een leuke activiteit, even anders! Juf Danielle, Sint-Anthonius, Oud Vossemeer 37

38 Wat nog meer dit schooljaar? Winnaar RESET Award Het Reset event op donderdag 13 oktober 2016 ging volledig over succesvol opnieuw beginnen. Naast de Bibliotheek Oosterschelde waren Incentro, Marie Stella Maris en Instock genomineerd. Voorafgaand aan het event was er door het publiek al massaal gestemd op de finalisten. De stemmen bepaalden echter voor 50% wie de award zou ontvangen. De andere helft werd bepaald door de vakjury, bestaande uit Marije Klomp, programmamanager bedrijvennetwerk bij MVO Nederland, en Tessa de Geus, adviseur sociale en stedelijke innovatie bij Kennisland. De Zeeuwse bibliotheek Oosterschelde had niet alleen de meeste stemmen gekregen, maar was ook door de jury als beste beoordeeld! Zij wisten het beste opnieuw te beginnen en hebben daarom de RESET-award bemachtigd. Door je meerwaarde te laten zien in het onderwijs, zien docenten dat je ze een stukje werk uit handen neemt en worden steeds meer scholen enthousiast. Er is dan ook sprake van een olievlekeffect: startte de digitale bibliotheek zeven jaar geleden met vier scholen, nu zijn ze actief bij meer dan de helft van de scholen in de regio. Anne Nieboer, oprichtster en directeur van Over/Nieuw: Het enthousiasme en de inzet van de bibliotheek is onderscheidend. Daarbij hebben ze echt op reset gedrukt en een visie voor de toekomst ontwikkeld. De bibliotheek wordt nu niet meer alleen door de gemeenten gefinancierd, maar ook door het onderwijs. Volgens mij is deze bibliotheek toekomst-klaar. De jury noemt de innovatieve bibliotheek een voorbeeld voor alle bibliotheken in Nederland. Naast de Reset award 2016, wonnen we ook een gratis Project Start-Up! Deze sessie zal plaatsvinden in het najaar van In deze sessie gaat team leesconsulenten aan de slag met het projectcanvas onder begeleiding van Over/Nieuw. Op innovatieve en creatieve wijze maak je binnen een dagdeel een overzichtelijk projectplan waarmee je daarna direct aan de slag kunt. 38

39 De Nationale Voorleeswedstrijd 2.0 Ook dit jaar hadden we in de Oosterschelderegio weer de Nationale Voorleeswedstrijd 2.0 De eerste ronde van de voorleeswedstrijd is gedigitaliseerd. De scholen hebben een filmpje van de schoolkampioen ingezonden. De filmpjes van de voorleeskampioen van de Oosterschelde regio kwamen op de eregalerij te staan van Bibliotheek Oosterschelde. De jury beoordeelde de filmpjes en koos de beste 10 voorlezers uit. In totaal zijn 33 filmpjes ingestuurd. Hieruit zijn 10 finalisten gekozen door een jury. Op woensdagmiddag 15 februari organiseerden Bibliotheek Oosterschelde en de Walcherse bibliobussen de lokale finale Nationale Voorleeswedstrijd. Onder toeziend oog van een jury, lazen tien leerlingen voor aan een muisstille zaal. De jury bestond uit Anneriek van Heugten, PZC-journalist Martijn de Koning en Heidi de Jonge van Bibliotheek Oosterschelde. Roos Korf (De Wingerd, Goes), Elise Verburg (Don Boscoschool, 's-heerenhoek) en David Tierie (De Kring, Goes) hebben zich geplaatst voor de provinciale finale van de voorleeswedstrijd voor basisscholieren. De Nationale Voorleeswedstrijd werd dit jaar voor de 24 e keer georganiseerd en is een initiatief van Stichting Lezen in samenwerking met de Openbare Bibliotheken. De betrokken organisaties willen met deze wedstrijd een breed publiek laten zien dat voorlezen niet alleen belangrijk, maar vooral ook erg leuk is. 39

40 Onderwijspagina Samen met de Onderwijs Bibliotheek Dienst is er een gezamenlijke onderwijspagina. Voor het onderwijs was het altijd verwarrend dat de bibliotheek uit twee verschillende organisaties bestond, Bibliotheek Oosterschelde en de OBD. Op deze onderwijspagina kunnen de abonnementen en de projecten van de OBD digitaal aangevraagd worden. In schooljaar 2015/2016 is de pilot met 20 scholen in de gemeente Tholen van start gegaan met 1 gezamenlijke bibliotheekabonnement. De scholen betalen 2,00 per leerling. Samenwerking met culturele organisaties In opdracht van de provincie Zeeland en zeven Oosterscheldegemeenten zet Centrum Kunst en Cultuureducatie Oosterschelderegio zich in om zoveel mogelijk leerlingen in aanraking te brengen met en te laten deelnemen aan culturele activiteiten. Samen proberen we te kijken naar samenwerkingsmogelijkheden en verdieping. Centrum KCE houdt ons op de hoogte waarvoor scholen zich hebben ingeschreven (bv een voorstelling rondom sprookjes), dan kijken wij of we met onze lessen van de Bibliotheek op School hierbij aan kunnen sluiten. Voor het schooljaar 2017/2018 werken KCE en Bibliotheek Oosterschelde samen rondom de Kinderboekenweek in Reimerswaal met illustrator Richard Verschraagen. 40

41 De Bibliotheek op School (dbos) Voortgezet Onderwijs De Bibliotheek op school - voortgezet onderwijs is een landelijke aanpak gericht op: het meetbaar bevorderen van het leesplezier het stimuleren van de taalontwikkeling het meetbaar verbeteren van de informatie- en mediavaardigheden Collectie, lezen en mediawijsheid zijn de pijlers van deze strategische aanpak die lokaal door de bibliotheek, school en gemeente wordt uitgevoerd. De doelgroep is jongeren tussen 12 en 18 jaar. De Bibliotheek op school werkt met een lees- en mediaplan. Dit bevat een strategisch plan met de stappen die nodig zijn om de school om te bouwen tot een ideale lees- en mediaomgeving voor leerlingen. De leesconsulent die het VO in haar takenpakket heeft, heeft één dagdeel per week beschikbaar voor de voorbereiding en uitvoering voor alle 5 de scholen. Op dit moment werken we samen met de volgende scholen: Scholen VO Goes 1. Pontes Bergweg 2. Pontes Oranjeweg 3. EduDelta 4. CalvijnCollege 5. OdyZee School VO Schouwen-Duiveland 1. Pontes Pieter Zeeman Zierikzee Leesomgeving Pontes Bergweg Pontes (Bergweg) had dit schooljaar leesbevordering als speerpunt op de agenda. Ze wilden graag alle leerlingen laten ervaren dat lezen leuk is. Hiervoor hebben ze twee leeshoek en ingericht in de school. Zowel op de beneden verdieping als op de eerste etage. Scholieren kunnen hier boeken of tijdschriften lezen. Daarnaast lezen alle scholieren iedere maandag en vrijdag de eerste 20 minuten van de dag in hun zelf uitgekozen leesboek. 41

42 OdyZee Op maandag 7 november 2016 is de samenwerkingsovereenkomst namens het OdyZee college Kloetinge ondertekend door mevrouw T. de Groene, directeur, en namens de Bibliotheek Oosterschelde, mevrouw J. Van Vugt, directeur. De doelen zijn de leesmotivatie van leerlingen stimuleren en de expertise van docenten op het terrein van taalbeleid vergroten. Meting van de resultaten vindt plaats via deelname aan een landelijk ontwikkelde Monitor. Deze wordt geëvalueerd met het schoolteam. De gehele pilot van dbos VO zal medio september geëvalueerd worden. In overleg met de docent Margot Verhaagen, docent Nederlands, zijn de afspraken gemaakt over de uitvoering en deelname aan het project op de locatie OdyZee college Kloetinge met 90 leerlingen van het speciaal voortgezet onderwijs. De bibliotheek ondersteunt het onderwijs met een leesconsulent die gemiddeld 2 uur per week op locatie gedurende het schooljaar aanwezig is voor de uitvoering van leesbevorderingsactiviteiten met bijbehorende materialen. De inzet van de stimuleringsregeling, de Bibliotheek op school VO, heeft als doel een duurzame meerjarige samenwerking tussen bibliotheek en school. Een voorbeeld uit de evaluatie van de Monitor die de leesconsulent met de school bespreekt: 42

43 Pontes Pieter Zeeman Vanaf dit schooljaar heeft leesconsulent Antoinette de Dreu de invulling en coördinatie van dbos Pontes Zierikzee op zich genomen. Dit in samenwerking met de docenten Nederlands en de medewerkers van de bibliotheek in Zierikzee. Er bleek behoefte aan een rondleiding in de bibliotheek voor de brugklassers van het VMBO. De rondleidingen hebben begin 2017 plaatsgevonden. Ook zijn in deze periode alle leerlingen van de brugklassen lid geworden. Daarnaast heeft er een lessenserie rondom Rap en Poëzie plaats gevonden. Het doel van deze lessenserie was: kinderen in aanraking laten komen met poëzie en ze laten ervaren dat in rapmuziek ook gebruik wordt gemaakt van poëzie. De introductieles is in de vier brugklassen van het VMBO gegeven door de leesconsulent. Vervolgens heeft Karel Leeftink (stadsdichter van Middelburg) de kinderen tijdens een gastles de fijne kneepjes van het vak geleerd. Zeeuwse rapper Lil Cyclo heeft speciaal voor dit project een video gemaakt waarin hij vertelt hoe een rap tot stand komt. Tenslotte zijn de kinderen zelf een raptekst gaan schrijven. Toen de teksten waren geschreven, mochten de leerlingen stemmen. Op die manier kozen ze het beste gedicht van de klas. Vervolgens zijn de 4 gekozen teksten naar Karel Leeftink en Lil Cyclo gestuurd. Zij kozen hun favoriet, waarna er een winnende tekst overbleef. Die winnende tekst is gerapt door Lil Cyclo en het filmpje is tijdens de afsluitende les aan de kinderen vertoond. Zowel door de leerlingen als door de docenten werden de lessen positief ervaren. Hieronder ter illustratie de winnende tekst: ADHD Ik ben heel erg druk. Zit niet stil op een kruk. Hoe dat komt geen idee. O wacht, ik heb ADHD! Elke ochtend neem ik medicijnen. Zo gaat die drukte even verdwijnen. Maar als ik ze niet neem. Dan heb ik een probleem. Ik ben ongecontroleerd. Het lijkt wel of het me niks interesseert. Ik vind dit super stom. Ik lijk wel heel erg dom! Ik heb veel energie. Zelfs genoeg voor drie. Maar dat gebeurt niet ik heb pillen. Die laten me lekker chillen. Door Nick van den Dool, ervaringsdeskundige. 43

44 Educatief aanbod VO Groepsbezoeken in de bibliotheek De kinderen van het voortgezet onderwijs kunnen naar de bibliotheek komen voor een groepsbezoek. Dit groepsbezoek heet WhoDunnit Jongeren kijken graag detectiveseries zoals CSI, Bones en NCIS. Van deze interesse voor spanning, onderzoek en sensatie wordt gebruik gemaakt bij Whodunnit?, een klassenbezoek, waarbij het oplossen van een moord centraal staat. De school kan ook kiezen voor een ander groepsbezoek. De leesconsulent geeft de scholieren dan een rondleiding door de bibliotheek en laat ze zien hoe ze boeken kunnen reserveren op hun eigen pas. Ook kan er uitleg gegeven worden over de apps van de bibliotheek; het lenen van luisterboeken, e-books aanvragen en rond de vakantieperiode de vakantiebieb app. Klassenbezoek De leesconsulent kan, indien de school dit wilt, klassen langsgaan met uitleg over de luisterbiebapp, account aanmaken bibliotheek + lenen van e-books, lezen voor je lijst, het reserveren van boeken etc. E-books VO Het lenen van leesboeken voor e-reader, computer, tablet en smartphone. Van de ruim titels op het e-book platform zijn er op dit moment 1700 jeugdtitels beschikbaar. Daarnaast zijn er vele romans die gelezen mogen worden voor de lijst. Jeugdleden (t/m17) hebben vrij toegang tot de jeugdtitels (t/m C boeken) en Lezen voor de lijst titels en mogen per jaar 6 volwassentitels lenen. Luisterboeken VO Een app om boeken te beluisteren op de tablet of smartphone. Met een speciale collectie van lijstboeken. Er zijn ongeveer 140 jeugdtitels beschikbaar. De ruim 50 titels voor Luisteren voor je lijst staan apart geselecteerd. Abonnement OBD VO scholen hebben de mogelijkheid om een abonnement af te nemen bij de Onderwijs bibliotheek dienst. 44

45 Monitor VO De Monitor de Bibliotheek op school brengt de meerwaarde van de (school)bibliotheek in kaart. Voor de samenwerking met het vmbo is de Monitor ontwikkeld in samenwerking met de pilotbibliotheken. Ieder najaar wordt die open gesteld voor bibliotheken en scholen die met elkaar samenwerken. De monitor bestaat uit digitale vragenlijsten voor leerlingen, docenten en leesconsulenten. De uitkomsten geven richting om de samenwerking tussen school en bibliotheek te optimaliseren. Op basis van de resultaten van de monitor maken school en bibliotheek afspraken over de invulling van het leesbevorderingsbeleid en optioneel afspraken over het informatievaardighedenbeleid. Na een jaar wordt de volgende meting uitgevoerd, om de opbrengsten vast te stellen en zo nodig nieuwe afspraken te maken. Die meting gebeurt steekproefsgewijs. Scholen die meedoen aan de Monitor zijn Pontes Bergweg en OdyZee. 45