nummer 3 mei 2014 Nivon 90 jaar

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "nummer 3 mei 2014 Nivon 90 jaar"

Transcriptie

1 nummer 3 mei 2014 Nivon 90 jaar

2 Eerlijk & Groen in de praktijk Column 90 Jaar door leden, voor leden en voor de samenleving In 1924 zag de wereld er heel anders uit. Uitgerekend in dat jaar zag het Instituut voor Arbeidersontwikkeling het levenslicht. De oprichters hadden een vooruitziende blik. Het was volgens hen de opgave van de mens om in evenwicht met de natuur te leven. Dat staat nog steeds met zoveel woorden in de statuten van het Nivon. Arbeidersontwikkeling werd Volksontwikkeling en in evenwicht met de natuur heet nu duurzaam. Wat is gebleven zijn de sociale en democratische principes waarop onze vereniging is gebaseerd. We verloochenen onze afkomst nog steeds niet. Wij zijn en blijven duurzaam en sociaal in hart en nieren. Dit jaar staan we uitgebreid stil bij ons 90-jarig bestaan, onder meer met een landelijke manifestatie op onze eigen Het Hallse Hull in Eerbeek. Niet in de laatste plaats om onze vereniging over het voetlicht te brengen. Want dat is nodig. We hebben meer leden nodig en meer overnachtingen op onze mooie huizen. Onze inkomsten en uitgaven moeten ook in evenwicht worden gebracht. Dat heeft grote gevolgen gehad voor de medewerkers van ons landelijk bureau. De reorganisatie van ons bureau was een pijnlijke maar noodzakelijke beslissing. Nu weer vooruit kijken, het zonlicht tegemoet. Berg vrij! Friso Teerink, voorzitter Centraal Bestuur van het Nivon "Een lekker kopje koffie" Tekst: Kees Hogervorst Niets zo belangrijk als een goede kop koffie s morgens. Om aan dat genoegen nog meer gehoor te geven kocht ik een jaar geleden een koffiemachine. Een koffiemachine die koffiebonen maalt, en daar naar gelang de instelling sterkere of minder sterke koffie van maakt. Een groot ding, dat wel. Maar hij werkte wel, alhoewel ik nooit goed greep kreeg op de juiste sterkte van de koffie. Kwestie van oefenen wellicht. Het apparaat ging echter kapot, geen koffie maar bruinachtig water kwam er uit. Zoals meestal is de garantie dan natuurlijk net verlopen. Ik probeerde de machine open te krijgen, maar stuitte op schroeven met een speciaal kopje, waar geen enkele schroevendraaier oppaste. Slim gedaan van die fabrikant, je verkoopt dan tenslotte sneller een nieuwe. Maar ik ga voor een duurzame economie met minder productie en meer reparatie. Gemakkelijk is dat niet. Voor 19 kocht ik een setje speciale schroevendraaiers, jammer ze pasten niet op de schroefkoppen. Ja en dan word ik echt pissig. De mensen van het Repaircafé vinden mijn koffiemachine een uitdaging; ze weten mijn koffiemachine open te krijgen en de verstopping op te lossen. Twee dagen later liep de machine helaas weer vast en toen was de maat vol voor mij. Weg ermee, naar de kelder althans. Ondertussen werd ik steeds bedrevener in zelfgemaakte koffie: gewoon water koken, drie schepjes koffie voor drie kopjes en één schepje voor de pot in het koffiefilter. Geklopte hete melk erbij. Eigenlijk wel erg lekker. Maar ik had nog twee pakken koffiebonen, waar ik even geen oplossing voor wist. Totdat ik bedacht dat ik deze winter via Peerby een skibox van iemand had geleend. Waarom ook niet een koffiemolen lenen? Mijn vraag op de site leverde de volgende dag al aanbiedingen op: een tip van koffiebar, die mijn koffie best wel wilde malen, een koffiemachine die ik kon overnemen en een ouderwetse handkoffiemolen die ik kon lenen. Ik kies voor de elektrische koffiemolen die ik vanmiddag op tien minuten fietsafstand heb opgehaald en een paar weken mag gebruiken. Voor heerlijke kopjes echte zelf gemalen en zelf gezette (fairtrade) koffie. EERLIJK & GROEN TIPS Via kun je spullen lenen van mensen in je buurt. Plaats een oproep en Peerby zoekt voor je rond. Reageert een buur, dan krijg je bericht en kun je kiezen of je verdere afspraken wilt maken. En je kunt zelf zo ook dingen uitlenen, als je buren iets zoeken. Heb je een kapot apparaat? Goeie kans dat vrijwilligers van een Repair Café dat gratis voor je kunnen repareren. Zie op waar je terecht kunt. 2 TOORTS nummer 3 mei 2014

3 Inhoud STOP ENERGIE IN HET NIVON Op negen Nivon-huizen worden bij elkaar 200 zonnepanelen geplaatst. SOCIALE GROEPSVAKANTIES Dit wordt de zevende zomer dat we groepsvakanties organiseren voor minder bedeelden, in zeven verschillende Nivonhuizen. FREEK DE JONGE Ik ben benieuwd wat me 6 juni te wachten staat. Ik verheug me erop In dit nummer Wandelen Kort 7 Sluiting August Reitsmahuis 9 Kort nieuws 11, 25, 27 Zomerreizen 12 Groepskatern 15 Nivon historie 22 Accommodaties 29 Colofon, vacatures 30 Acties 32 Activiteiten Buiten Bewegen 4 Cultuur & Creatie 6 Treffen & Trips 10 Vorming & ontwikkeling 28 Wandelen 31 Legeenlink 24, 26 KORT NIEUWS Het nieuwe chalet voor de terreinwachten op Het Hallse Hull werd geplaatst. 27 JUBILEUM NIVON 90 JAAR Speciaal voor de Nivon 90-jaar Jubileumdag en het Pinksterkamp hebben we dit jaar een echte app. 21 NATUURVRIENDENHUIS L ERMITAGE Speciale appelsoorten worden gekweekt voor de cider en de calvados. Een marktdag staat garant voor...proeven! 23 TOORTS nummer 3 mei

4 BUITEN BEWEGEN FIETSEN IN HET NATIONALE PARK VAN DRENTHE 2 t/m 6 jun, Het Hunehuis, Darp info , opg , hunehuis@nivon.nl prijs 235 (niet-lid 265) Verzorgde midweek met fietstochten (max. 40km), goede (middag)stops en leuke uitstapjes om het vooral niet te gek te maken en als beloning heerlijke maaltijden. Enige conditie is vereist. KANOVAREN IN DE BETUWE 14 t/m 15 jun, NS-station Tiel info spring@nivon.nl prijs 84 (niet-lid 94) Kanotocht over de Linge met overnachting op camping. Prijs incl. huur kano s, overnachting, diner zaterdag t/m lunch zondag. ROND DE DRENTSCHE AA 16 t/m 19 jun, De Hondsrug, Noordlaren info , hondsrug@nivon.nl prijs 145 (niet-lid 165) Verken het stroomdal van de Drentsche Aa wandelend of fietsend vanuit natuurvriendenhuis De Hondsrug. Drie overnachtingen geheel verzorgd met opgemaakte bedden en koffie/thee met wat lekkers bij aankomst. 2E EN 3E FIETSWEEK 16 t/m 20 jun (2e) en 1 t/m 5 sep (3e), Den Broam, Buurse info , aanmeldsecretaris@ denbroam.eu prijs 175 (niet-lid 192,40) Grensoverschrijdend fietsen langs de mooiste plekjes in Twente en aan weerszijden van de Nederlands - Duitse grens, onder leiding van ervaren gidsen. TUINWEEK 23 t/m 27 jun, Koos Vorrinkhuis, Lage Vuursche info , aanmeldingssecretariaat@ koosvorrinkhuis.nl prijs 95 (niet-lid 115) Lekker aan de gang in de tuin. Gezelligheid staat voorop, het werk hoeft niet af. We eten vegetarisch en koken met elkaar met in de tuin aanwezige planten en kruiden. KANO- EN WANDELWEEKENDEN IN DE BIESBOSCH 27 t/m 29 jun en 12 t/m 14 sep, De Kleine Rug, Dordrecht info , arie.van.zanten@live.nl, corrie.vdmarel@kpnmail.nl prijs 105 (niet-lid 120) Volledig verzorgd kano- en wandelweekend gericht op actieve kennismaking met echte natuurbeleving van Nationaal Park De Biesbosch; voor sportieve en meer ervaren deelnemers. BERGSPORTTREFKAMP 12 jul t/m 10 aug, Aiguilles en Queyras, Frankrijk info bergsport.trefkamp.nl, bergsport. trefkamp@gmail.com We gaan naar de Franse Alpen. Aanmelden is niet verplicht, maar wordt wel op prijs gesteld. Kleine tegemoetkoming voor koffie e.d. ALMELOSE FIETS4DAAGSE 28 jul t/m 1 aug, Krikkenhaar, Bornerbroek info krikkenhaar@nivon.nl prijs 110 (niet-lid 135) Krikkenhaar biedt overnachtingsmogelijkheid aan voor de deelnemers aan de Almelose fiets- 4daagse. We verzorgen een ontbijt en de mogelijkheid een lunchpakket samen te stellen. FIETSEN MET JAN EN TEUNIE 4 t/m 8 aug, ABK-huis, Hall info , abkhuis.hall@gmail.com prijs 200 (niet-lid 240) Jan staat garant voor mooie fietstochten en bezoekjes aan interessante locaties en Teunie voor gezonde en lekkere maaltijden. Volledig verzorgd. Lakenpakket en handdoeken meenemen of huren. Fietshuur bij opgave. ACTIEVE WEEK VOOR t/m 22 aug, Koos Vorrinkhuis, Lage Vuursche info , , Ekramer1@ kpnplanet.nl, aanmeldingssecretariaat@ koosvorrinkhuis.nl prijs 275 (niet-lid 300) Een verzorgde fiets- en wandelweek. We gaan de omgeving verkennen met cultuur en natuur als leidraad. Fietsroutes van 30 tot 50 kilometer en wandelroutes van 10 tot 17 kilometer. BEWEGEN EN ONTSPANNEN 16 t/m 17 aug, De Hondsrug, Noordlaren info , hondsrug@nivon.nl prijs 3 per activiteit s Ochtends bewegen: wandelen met boswachter of clinic Nordic Walking. Als lunch heerlijke pannenkoeken en daarna ontspannen met Rob Heiligers theater voor stel ling. VAKANTIE AVEYRON 12 t/m 19 sep, Banes, Frankrijk info , bergsport@nivon-arnhem.nl prijs 350 (niet-lid 425) Een week wandelen (of fietsen, klettersteigen, kanoën) onder leiding van gids. Overnachten in volledig ingerichte tenten, mobilhomes of chambre hotel. Volpension en vervoer ter plaatse. Excl. vervoer naar Frankrijk. DRIEDAAGSE EXCURSIE 14 t/m 16 sep, Rotterdam/ Oisterwijk info , excursie@nivonrotterdam.nl prijs 225 (niet-lid 245) Diverse activiteiten o.a. bezoek Den Bosch, presentatie Kampina natuurgebied, Boxtel (milieucentrum), vennen Oisterwijk, Tilburg en imkerij. Verblijf en verzorging in NVH Morgenrood. RONDJE NOORD OP DE FIETS 14 t/m 20 sep, Het Hunehuis, Allardsoog, De Hondsrug info , opg , hunehuis@nivon.nl prijs 259 (niet-lid 289) Een leuke fietstocht langs de drie noordelijke Nivon-huizen: start in Het Hunehuis, daarna Allardsoog en De Hondsrug. Via een mooie weg terug na een dagje rust in De Hondsrug. Volledig verzorgd. Incl. bagagevervoer. BEKLIMMING ELBROES 15 t/m 24 sep, Rusland info , lybosma@hotmail.com prijs (excl. vlucht) De Russische Elbroes (5642 m) is de hoogste berg van Europa en ligt in de Kaukasus. De tocht duurt 10 dagen. Mogelijkheid tot verlenging met enkele dagen verblijf Moskou. SEPTEMBER BLUES 21 t/m 25 sep, De Kleine Rug, Dordrecht info , , mhbronkhorst@hetnet.nl prijs 110 (niet-lid 125) Lekker uitwaaien op De Kleine Rug. Wegens succes weer een midweek wandelen en fietsen in de Biesbosch. Fietsen zelf meenemen. De prijs is incl. maaltijden en koffie/thee. Dekbedhoezen meenemen of ter plaatse huren. BERGWANDELEN 21 t/m 27 sep, Auvergne, Frankrijk info , bergsport@nivon-arnhem.nl prijs 300 (niet-lid 375) Wandeltrektocht. De lavastromen van de Puy Mary zijn reeds drie miljoen jaren geleden gestopt. Wie deze machtige schoonheid wil ontdekken volgt de oude bergpaden met mooie panorama s. MINDFUL BEWEGEN 3 t/m 4 nov, De Kleine Rug, Dordrecht info , corrie.vdmarel@kpnmail.nl prijs 125 (niet-lid 140) Tweedaagse workshop Mindful Bewegen door ervaren docent. Kennis van Mindfulness is niet nodig. Lessen vinden binnen en buiten plaats. De prijs is incl. overnachting, thee/ koffie en maaltijden. > Lees verder op pagina 6 4 TOORTS nummer 3 mei 2014

5 Eerlijk en Groen Stop energie in het Nivon Tekst en foto's: Kees Hogervorst V orige zomer heeft een onderzoek plaatsgevonden naar de mogelijkheden om op Nivonhuizen en kampeerterreinen zonnepanelen te plaatsen. Is het dak geschikt, hoeveel panelen zouden er een beetje mooi op kunnen, en is de opbrengst in verhouding tot de opbrengsten. Alle huizen zijn bezocht en bekeken. Dat onderzoek leverde op de mogelijke plaatsing van in totaal 200 zonnepanelen op negen huizen. Als randvoorwaarde was gesteld dat de terugverdientijd minder dan 15 jaar bedraagt. In het samenwerkingsverband is het onderzoek besproken en er is besloten om gefaseerd tot plaatsing te komen. Dit voorjaar zijn de eerste projecten tot uitvoering gekomen. ZONNEPANELEN OP HET HUNEHUIS Passend binnen het Nivonbeleid van Fair en Green Deal is Het Hunehuis in 2013 nagenoeg geheel voorzien van ledverlichting. Een investering met een terugverdientijd van 3,5 jaar. In maart jl. werden 24 zonnepanelen geplaatst. Vooral Wim van de der Wijk en Otto Bakker hebben zich daar voor ingespannen. Het gaat om de uitstraling en bewustwording naar gasten. Omdat het er ook mooi uit moest zien is gekozen voor geheel zwarte panelen. Op de ontvangstbalie staat een draadloze display, waarop gasten kunnen zien hoeveel zonneenergie de panelen leveren. De zonnige dagen begin april leverden al een flinke opbrengst op. Uiteindelijk moeten de panelen zo n 4500 kwh per jaar gaan leveren en leiden tot een lager elektriciteitsverbruik van 15 tot 20%. GENOEGDAG In het ABK-huis was op 1 februari een Nivon/Genoeg praktijkdag met energiebesparing als thema. Toen ontstond het idee om een dag te besteden aan meten = weten en beperking van sluipverbruik en energiebesparing en duurzaamheid op onze Nivonhuizen zelf. Dit wordt een energiedag op 11 oktober in Het Zeehuis. Deze dag is er voor de deelnemers aan het samenwerkingsverband, maar ook voor de vrijwilligers van huizen die bij beheer en duurzaamheid betrokken zijn. Uitwisseling van kennis en ervaring is het doel. Gezocht wordt nog naar een of twee huizen die (met ondersteuning) aan de slag gaan met het meten van energieverbruikers en hun resultaten laten zien bij de kennisuitwisseling. Na afloop weten deelnemers beter hoe ze het energieverbruik kunnen meten en waar en hoe je wel of niet het beste kunt besparen. Ook duurzaamheid kun je meten. Bijvoorbeeld door de criterialijst van Green Key voor groepsaccommodaties en natuurkampeerterreinen te gebruiken. Je kunt een nulmeting doen en zien welke maatregelen nodig zijn. Ook hier zou een proef bij een of twee huizen helpen om te ontdekken welke duurzaamheidsmaatregelen mogelijk en haalbaar zijn. Zo leren deelnemers de gemakkelijkere en moeilijkere manieren om een huis duurzamer te maken. Voor de beheerders proberen we te komen tot een lijstje van aanbevelingen. Plus natuurlijk een idee en verhaal hoe je daarover communiceert. Je kunt bordjes plaatsen, maar bijvoorbeeld ook een bak met kruiden bij de keukendeur met daarbij natuurlijk een verwijzing dat deze gebruikt kunnen worden. WERKGROEP EERLIJK & GROEN Na de Nivon/Genoeg Praktijkdag is de werkgroep Eerlijk & Groen versterkt. Zeven personen ondersteunen nu de vereniging om een Eerlijker en Groener gezicht te krijgen. Maar initiatieven in het land zijn eigenlijk het belangrijkste instrument. Er gebeurt al heel veel. Zo zijn er de eerder genoemde duurzame energie-initiatieven op enkele Nivon-natuurvriendenhuizen en -kampeerterreinen, maar ook afdelingen organiseren lezingen op het gebied van duurzaamheid en milieu, Repair Cafés, verkoop van streekproducten, excursies naar duurzame ondernemingen en samenwerking met andere organisaties met aandacht voor duurzaamheid en solidariteit. ENERGIEDAG ZATERDAG 11 OKTOBER IN HET ZEEHUIS Lijkt het je leuk om actieve groepen te ondersteunen bij het organiseren van Eerlijk & Groen activiteiten, wil je helpen om deze uitstraling te versterken, heb je leuke ideeën die je in de praktijk wilt brengen? Laat het ons weten en versterk de werkgroep. Neem voor meer informatie contact op met Hielke Ploeg via hploeg@ nivon.nl. Kijk ook eens op TOORTS nummer 3 mei

6 CULTUUR & CREATIE TREKZAK C-F SPELEN! 6 t/m 8 jun, Allardsoog, Een-West info , allardsoog@nivon.nl prijs 150 (niet-lid 175) In deze workshop leren we muziek te maken waar op gedanst kan worden. We putten uit de balfolk-versie van Madlot en kunnen thuis ook aan de slag met toegestuurd materiaal. ZOMERSPEKSTEENSNIJDEN 12 jun, 17 jul, 21 aug, Ouwerdingenpad 3, Amsterdam-Osdorp info , tomrikisim@hotmail.com prijs 10 (niet-lid 15) Een drietal bijeenkomsten voor speksteensnijden o.l.v. een beeldhouwster. Aanvang uur, einde ca uur. WORKSHOP VEGETARISCHE KEUKEN 20 jun, Dirk Smitsstraat 76, Rotterdam info , programma@ nivonrotterdam.nl prijs 15 (niet-lid 17) Lekker en gezond eten zonder dierlijke producten. Verdere kennismaking met sojaproducten, vergeten groenten, granen en zeegroenten.nivon Hengelo INTUÏTIEF EN CREATIEF SCHRIJVEN 20 t/m 22 jun, De Bosbeek, Bennekom info , bosbeek@nivon.nl prijs 65 (niet-lid 80) Spontaan of via opdrachten schrijven. Dit geeft vaak verrassende speelse teksten, de ene keer licht, de andere keer serieus. Het gaat om het proces van het schrijven. POEZIEFESTIVAL ODE AAN DE ROTTE 22 jun, Dirk Smitsstraat 76, Rotterdam info , programma@ nivonrotterdam.nl Van 14 tot 18 uur: deelnemers van een poëziecursus zullen zelfgeschreven gedichten voordragen, soms muzikaal ondersteund. Mogelijk treden ook enkele professionele Rotterdamse dichters op. VRIJ TEKENEN EN SCHILDEREN 2 jul t/m 24 sep, Nivoncentrum, Lodewijkstraat 1, Hengelo info , meijerschoof@hetnet.nl Elke woensdagmorgen van 9.30 tot uur instuif vrij tekenen en schilderen (juli t/m september). Voor iedereen toegankelijk. Ook is het mogelijk om door te gaan met tekenen en/of schilderen. ZOMERDANS 2 jul t/m 27 aug, Nivoncentrum, Lodewijkstraat 1, Hengelo info , ivanica.hengelo@gmail.com prijs 3 Iedereen is welkom elke woensdag van tot (juli en augustus). Elke week is er een andere docent. Het niveau van de dansen loopt op naarmate de avond vordert. BEELDHOUWEN IN HOUT! 2 t/m 6 jul, ABK-Huis, Hall info , opg prijs 505 (niet-lid 550) Zelf een schaal of beeld maken uit hout! Laat je verrassen door het materiaal. Volledig verzorgd, inclusief materiaal, gebruik gereedschap, maaltijden, koffie/thee. Excl. toeristenbelasting. KAMPEREN & HOUTBEWERKEN 2 t/m 6 jul, Het Hallse Hull, Hall info , opg prijs 450 (niet-lid 505) Zelf een schaal of beeld maken uit hout! Geschikt voor iedereen, ervaren of beginner. Begeleid door Maarten Schepers. Volledig verzorgd, incl. kampeerkosten, materiaal, gebruik gereedschap, maaltijden, koffie/thee. Excl. toeristenbelasting, elektra. CHINEES SCHILDEREN OP ZIJN HOLLANDS 6 t/m 9 jul, ABK-Huis, Hall info , froukjedijks@gmail.com prijs 110 (niet-lid 142,50) Geïnspireerd door de natuur schilderen o.l.v. Froukje Dijkshoorn. Bij mooi weer werken we buiten. Kinderen ook welkom, onder toezicht. Schildersspullen zijn aanwezig. Koken op basis van zelfverzorging. SCHILDEREN IN EN OM HET HUIS 22 t/m 24 jul, Koos Vorrinkhuis, Lage Vuursche info froukjedijks@gmail.com, aanmeldingssecretariaat@koosvorrinkhuis.nl prijs 110 (niet-lid 120) Chinese schilderkunst op zijn Hollands. Ook voor beginners! Froukje Dijks geeft drie dagen schilderles tussen uur. De rest van de tijd vult u zelf in. Incl. logies en materiaal. KUNSTENAARSTREFFEN 2 t/m 9 aug, De Meenthe, Noordwolde info , kampeertreffen@nivon.nl Kunstenaars treffen elkaar op kampeerterrein De Meenthe. Creatief zijn in inspirerende omgeving veelal buiten en soms binnen. Niet verzorgd. Normale kampeertarief plus 15 koffiegeld. Eigen materiaal en gereedschap. SHAKESPEARE & DRENTHE 26 t/m 28 aug, Het Hunehuis, Darp info , , , hunehuis@nivon.nl prijs 149 (niet-lid 160), voll. verz. en lakenset Love s Labours Lost (de komedie Lang Leve de Liefde) wordt opgevoerd in het openluchttheater in Diever. Op woensdag een kijkje achter de coulissen en s avonds per bus naar de voorstelling. KUNST- EN CULTUURWEEK 1 t/m 5 sep, Krikkenhaar, Bornerbroek info , krikkenhaar@nivon.nl prijs 195 (niet-lid 225) Een geheel verzorgde week met een aantrekkelijk programma: museumbezoek, naar een kunstenaar, rondleiding door de wijk Roombeek in Enschede en andere mogelijkheden. SPEKSTEEN AAN DE KUST 7 t/m 12 sep, Banjaert, Wijk aan Zee info , Hannekepaars@hotmail. com, na uur, Banjaert@ nivon.nl prijs 270 (niet-lid 305) Een week lang speksteen bewerken onder leiding van beroepsbeeldhoudster Hanneke Zwart. Op vrijdag sluiten we af met een expositie van het gemaakte werk. Geheel verzorgd. HOE KOM JIJ TOCH AAN DIE APARTE SIERADEN? 9 t/m 12 sep, Banjaert, Wijk aan Zee info , Hannekepaars@hotmail. com, na 19 u, Banjaert@nivon.nl prijs 160 (niet-lid 185) Met beeldend vormgeefster Manja Markies aan het werk met o.a. vilt, rubber en organza om de mooiste sieraden te maken. Dit jaar gaan we ook met papier aan de slag. POPPENFESTIVAL 17 t/m 20 sep, Het Hunehuis, Darp info aanm. hunehuis@nivon.nl prijs 123 (niet-lid 139), zelfverz. Poppenspel- en figurentheater PUPPET internationaal in Meppel. Uniek arrangement met uniek pakket voor twee voorstellingen, w.o. de opening en voor twee routes: popp-en-route en red-light-district. Snel uitverkocht, dus op is op. STREEKVERHALEN 20 sep, De Hondsrug, Noordlaren info , hondsrug@nivon.nl Jan Siebo Uffen en Jan Luiken (Kwiebeldefinten) verzorgen een programma van streekgebonden verhalen over natuur en geschiedenis, afgewisseld met liedjes. FLUITENZATERDAGEN 27 sep, 25 okt, Nivoncentrum, Rotsoord 20, Utrecht info Joke van Es , joke_van_es@kpnplanet.nl prijs 5 (niet-lid 7,50) Kom op zaterdag lekker meespelen in een gezellige fluitengroep o.l.v. een enthousiaste dirigente. Fluiten, blokfluiten en houtblazers zijn welkom van tot uur. > Lees verder op pagina 8 6 TOORTS nummer 3 mei 2014

7 Kort wandelnieuws Grote betrokkenheid Drenthepad Het Nivon-Drenthepad bestaat in 2015 veertig jaar. Naar aanleiding van het artikel in de vorige Toorts reageerde Gretha Giezen-Schreuder. Er waren direct enthousiaste reacties toen Ton Langebeek van afdeling Roden/Leek/Peize uit Duitsland, waar hij het concept van de lange afstandswandelpaden had gezien, terugkwam met het idee om ook in Drenthe zo n langeafstandspad te realiseren. Rie Smit zette zich hier vanaf het prille begin voor in. Samen met Ton bracht zij vele bezoeken aan grondeigenaren om hen te bewegen overpad te verlenen. Toen het pad er eenmaal lag, heeft Rie er jarenlang voor gezorgd dat de VVV-kantoren voorzien bleven van de boekjes. STEMPELKAARTEN In die tijd waren er ook stempelkaarten voor de wandelaars, bij een volle kaart kreeg men een speldje. Op een avond werd er bij Rie Utrechtpad vernieuwd De wandelgids van het Utrechtpad is geactualiseerd en ligt binnenkort in de winkel. De route voert u over onver harde paden door het meest gevarieerde gebied van Nederland. Waar anders vindt u oude zeekust, meanderende rivieren, steile stuwwal- aangebeld en stond er een groep van tien wandelaars voor de deur. Wij zijn een Friese langeafstands-wandelgroep. We vinden dat we dat speldje wel verdiend hebben, want we komen uit Amsterdam gelopen. De afdeling heeft jarenlang het pad tussen De Hondsrug (Noordlaren) en Westerbork onderhouden. Twee keer per jaar werd het pad gecontroleerd en na melding van vermissing van paaltjes werden deze vervangen. Vaak werden de paaltjes per fiets vervoerd, dwarsliggend op de bagagedrager, met alle gevolgen van dien. Gelukkig is het altijd goed gegaan. Eén van de leden van de onderhoudsgroep nam altijd een flesje water, schoonmaakmiddel en een borstel mee om de paaltjes te ontdoen van groene aanslag.wij hebben vele goede herinneringen aan het Drenthepad. Gretha Giezen-Schreuder len en vochtige veenweiden op loopafstand. Hier ervaart u rust in de nabijheid van de randstad. Niet voor niets bouwden de rijken van weleer hier hun buitenverblijven langs de Vecht, de Langbroeker Wetering, in t Gooi en op de flanken van de Utrechtse Heuvelrug. Dit is 162 kilometer wandelplezier. Kies voor een meerdaagse tocht of voor tien dagtochten met goede aansluitingen op het Openbaar Vervoer. De gids heeft duidelijke kaarten, routebeschrijving, horeca en achtergronden. Nivon-vrijwil ligers zorgen voor de markering en actuele route-informatie. Utrechtpad: 162 km wandelen door Utrechtse valleien (streekpad 13), 3 e druk ISBN , verkoopprijs 16,90, leden 15,20, ook via Markeerders M/V Het succes van de wandelpaden van het Nivon is voor een groot deel te danken aan de vrijwilligers die de route markeren en actueel houden. Minimaal twee keer per jaar lopen zij de route na, met stickers en met verf en kwast. Daarnaast reageren ze op klachten die binnenkomen en houden ze ontwikkelingen in de omgeving in de gaten. Ria Bunder van de wandelwerkgroep Gelderland zorgt met 70 andere vrijwilligers voor het Trekvogelpad, het Maarten van Rossumpad, het Noaberpad en het Veluwe Zwerfpad. Wandelen is lekker buiten en je komt snel in contact met anderen, markeerders en wandelaars. Ik ben wel eens op mijn schouders getikt met de vraag: Wat zijn we daar aan het doen? Mensen staan er normaal gesproken niet bij stil, maar als je het uitlegt zijn ze altijd erg blij dat je de markeringen bij houdt. Ria begeleidt ook nieuwe markeerders: Ik leg uit waar ze materialen kunnen halen, hoe hun onkosten vergoed worden en ik zorg dat ze de handleiding Markeren kun je leren krijgen. De eerste keer gaat er een ervaren markeerder mee. Je krijgt een stuk van maximaal 20 km, want je moet het heen en terug kunnen lopen. Heb je interesse om een bijdrage te leveren aan een wandelroute in de buurt, neem dan contact op met Ria Bunder via ikwilmarkeren@nivon.nl. Jubileumtocht Drenthepad Het Nivon-Drenthepad in vier dagen, een initiatief ter gelegenheid van het verschijnen van het eerste langeafstandwandelpad, krijgt in 2015 rond Hemelvaart een vervolg. Het Drenthepad bestaat volgend jaar veertig jaar. Reden om de vierdaagse uit 1976 ter herhalen, mede in het licht van het 90-jarig bestaan van het Nivon. Het wandelpad met bijbehorende gids bestaat nog altijd, zij het dat de route aangepast is aan de actuele situatie in het veld. Lau en Vicky van Schaik, vierdaagse-begeleiders van het eerste uur: Uit een van onze Nivon-activiteiten van veertig jaar terug is iets ontstaan waarvan wij toen niet konden dromen wordt een geweldige jubileumtocht als erkenning van het eerste langeafstandwandelpad in Nederland na Wereldoorlog II en het startpunt van de huidige LAW s en Streekpaden. Houd Toorts en in de gaten. TOORTS nummer 3 mei

8 POËZIE3DAAGSE MET CHIGONG 3 t/m 5 okt, Morgenrood, Oisterwijk info jeannetterienstra@casema.nl, , prijs 110 (niet-lid 125), incl. warme maaltijden, lunch op zondag en koffie/thee Harry Zevenbergen ( nl) verzorgt vier poëzieworkshops en een presentatie zondagmorgen. s Morgens Chi-Gong oefeningen door Johanna Houbolt ( QUILTCURSUS 5 t/m 10 okt, Morgenrood, Oisterwijk info , aanmelding@ nivonmorgenrood.nl prijs 145 (niet-lid 185) Quilten onder leiding van Annie Cornelisse voor beginners en gevorderden. Het is steeds weer verrassend wat voor mooie werkstukken er onder de handen van de cursisten vandaan komen. LAAT JE SPEKSTEEN SPREKEN! 6 t/m 10 okt, Het Hunehuis, Darp info , opg , hunehuis@nivon.nl prijs 262 (niet-lid 294), voll. verz. Ontdek wat speksteen in je los maakt in de buitenlucht en onder begeleiding van Geesje van der Korf. Je zult zien dat je veel meer kunt dan je denkt. Elke keer zit jouw steen vol verrassingen. OLIEVERF MET WATER? 6 t/m 10 okt, Het Hunehuis, Darp info , opg , hunehuis@nivon.nl prijs 225 (niet-lid 257), voll. verz. We schilderen binnen op papier en doek. Het huis en de fascinerende omgeving zijn je inspiratiebron. Je gaat direct aan de slag en bepaalt zelf wat en hoeveel je maakt. ZANG- EN MUZIEKWEEKENDEN 10 t/m 12 okt (III), 21 t/m 23 nov (IV), ABK- Huis, Hall info , w.degeling@ziggo.nl prijs 85 (niet-lid 95) Samen muziek maken onder leiding van ervaren dirigenten. Betalen op NL29 TRIO t.n.v. Nivon Zang- en Muziekgilde te Rijswijk, o.v.v III of 2014-IV, zangstem of instrument, vegetariër (evt). BOEKENBEURS 18 okt, Nivoncentrum, Lodewijkstraat 1, Hengelo info , heino,s@hotmail.com Bezoek onze boekenbeurs! WORKSHOP PORTRET MET HOED 20 t/m 22 okt, ABK-huis, Hall info , abkhuis@nivon.nl prijs 140 voor 1(groot)ouder + 1(klein)kind (4-12 jr), (niet-lid 175) Drie dagen schilderen en werken met vilt, onder begeleiding avn Erna Kuik (erna-kuik. wwebly.com) en Inge Dekkers. Natuurlijk bakken we ook pannenkoeken en is er bij goed weer een kampvuur. Verblijf op basis van zelfverzorging. BEELDHOUWEN MET SPEKSTEEN 26 t/m 31 okt, De Bosbeek, Bennekom info , bosbeek@nivon.nl prijs 192 (niet-lid 217) Met enthousiasme en onder leiding van ervaren docenten kun je tot de mooiste resultaten komen. Ervaring is niet nodig en materiaal kan ter plekke worden aangeschaft. Gereedschappen zijn aanwezig. FOTOSAFARI DE VUURSCHE HERFST 27 t/m 30 okt, Koos Vorrinkhuis, Lage Vuursche info , , jhuijssoon@ tele2.nl, aanmeldingssecretariaat@ koosvorrinkhuis.nl prijs 150 (niet-lid 165) Vier dagen lang met je camera in de natuur. In 2013 leverde dat schitterende beelden op! Onder begeleiding van Joop, die tips & trucs geeft (geen fotoles). WOLVILTEN IN DE BOSBEEK 27 t/m 31 okt, De Bosbeek, Bennekom info , bosbeek@nivon.nl prijs 144 (niet-lid 164) Wil je in een aantal dagen de kneepjes van het wolvilten leren? Kom dan naar De Bosbeek. Veel mogelijkheden van vilten komen aan bod. Voor beginners en gevorderden. CREATIEF BREIEN MET ANOUK 28 t/m 31 okt, Het Hunehuis, Darp info info.anoukhoogeveen@hotmail. com, , , hunehuis@nivon.nl prijs 105 (niet-lid 125) Een recht en een averecht, maar dan... Breien kan zelfs met metaal of zilverdraad. Spelen met kleuren en motieven. Altijd al willen breien met korte pennen of met rondbreinaald. Kom dan en breng je eigen materiaal mee. Incl. diner en koffie/thee. SCHRIJVEN OVER JE EIGEN LEVEN 31 okt t/m 2 nov, De Bosbeek, Bennekom info , bosbeek@nivon.nl prijs 65 (niet-lid 80) Kom schrijven over je herinneringen. Met speelse leuke oefeningen worden herinneringen weer levend. Een vogelvlucht door je eigen leven, schrijvend vanuit creatieve inspirerende vormen. SPEKSTEENCURSUS 2 t/m 7 nov, Morgenrood, Oisterwijk info , aanmelding@ nivonmorgenrood.nl prijs 270 (niet-lid 310) Speksteen bewerken onder leiding van beeldend kunstenaar Hanneke Zwart uit Veenendaal. Deze cursus is geschikt voor beginners en gevorderden. Incl. overnachtingen, toeristenbelasting en volledige verzorging. Excl. materialen. CREATIEF KRIKKENHAAR 9 t/m 14 nov, Krikkenhaar, Bornerbroek info , krikkenhaar@nivon.nl prijs 200 (niet-lid 230) Opnieuw een creatiefweek op Krikkenhaar. Er zullen allerlei technieken worden beoefend. De week is geheel verzorgd, dus u kunt zich volledig wijden aan knutselen. KERSTKAARTENMAAKDAG 14 nov, Ouwerdingenpad 3, Amsterdam- Osdorp info prijs 12 (niet-lid 15) Op deze dag gaan we Kerstkaarten maken. Maximaal aantal deelnemers 15. Vol is vol. Aanvang uur. Einde uur. GLAS-IN-LOODWEEK 17 t/m 21 nov, Het Hunehuis, Darp info , opg , hunehuis@nivon.nl prijs 294 (niet-lid 325) Kom kennismaken met dit sprankelende en kleurrijke oude ambacht en werk aan een eigen creatie. Volledig verzorgd, incl. alle materialen en lakenset. SCHILDEREN À LA HUNDERTWASSER! 24 t/m 28 nov, Allardsoog, Een-West info , allardsoog@nivon.nl prijs 136 (niet-lid 156), incl. koffie/ thee, materiaal, zelfverz. Wegens succes nog een keer dit jaar! Janke Voskuil geeft tekst en uitleg en praktische tips. Verrassende kunstwerken worden gemaakt. Geen schilderervaring nodig. (Prijs zonder overn. 70) > Lees verder op pagina 10 8 TOORTS nummer 3 mei 2014

9 August Reitsmahuis August Reitsmahuis na 61 jaar dicht Eind mei hebben de laatste gasten in het August Reitsmahuis in Hoek van Holland overnacht. We hadden het liever anders gezien, zegt Marieke Sieslieng namens het bestuur van de Stichting. Na 61 jaar wordt het stil aan de Nieuwlandsedijk, geen natuur-vriendenhuis meer, geen kinderen meer die van de glijbaan komen, geen gasten meer in de keuken. Op 30 juni wordt de voordeur voor het laatst gesloten. Halverwege dit jaar loopt de erfpachtovereenkomst met de gemeente Rotterdam af, het contact met de gemeente was zeer moeizaam en antwoorden bleven uit. Hoewel de beheercommissie zich vol enthousiasme en energie wilde inzetten is gezamenlijk de conclusie getrokken dat een doorstart op de huidige basis geen reële optie is. De lage bezettingsgraad en een onzeker toekomstperspectief met de nodige financiële risico s hebben geleid tot het besluit het August Reitsmahuis te sluiten. We zijn niet over één nacht ijs gegaan. Het was een zeer lastig besluit om te moeten nemen, aldus Marieke. AFSCHEID Op 28 maart jl. was er een afscheidsbijeenkomst. De beheercommissie trakteerde de vrijwilligers op een uitgebreid buffet met muzikale omlijsting. De aanwezigen haalden herinneringen op en pinkten soms een traantje weg. Het banier met het Natuurvriendenlied dat naast de open haard hing, kreeg op voordracht van de dochter van Jaap Post, de maker van het banier, een nieuwe bestemming. De Kleine Rug krijgt het banier. We vinden het allemaal heel jammer dat het zo is gelopen, zegt Corry Buddingh, aanmeldsecretaris. We waren vol enthousiasme bezig om nieuwe groepen naar het August Reitsma te krijgen, we hadden het idee dat het ons binnen drie jaar zou lukken om een betere bezetting te halen. Maar helaas is de werkelijkheid anders. Corry was dertig jaar terug ook aanmeldsecretaris en is na vijftien jaar stilte net weer vier jaar terug in dezelfde functie. Destijds met een groot boek voor de reserveringen, nu met Tommy. Ik had snel weer het gevoel van vroeger te pakken toen ik weer actief werd. Jammer genoeg niet op tijd om dit alles voor te zijn. Maar ik begrijp de beslissing. SONNEVANCK Voor 1940 was er een natuurvriendenhuis in Oostvoorne, met de naam Sonnevanck. Dit huis is in de oorlog vernietigd door de bezetters. Na de oorlog lukte het niet meer om hier een huis te starten. Het Instituut voor Arbeidersontwikkeling kreeg een tip dat een oude officiersmess van de Wehrmacht, die in 1945 was geconfisqueerd beschikbaar zou zijn. Begin jaren vijftig lukte het de Stichting Natuurvriendenhuizen het gebouw te huren en er een vakantiehuis van te maken. Na maanden hard werken door vele vrijwilligers was het huis op 20 juni 1953 klaar voor gebruik met twee slaapzalen, met 26 bedden voor de dames en 20 voor de heren. WIE WAS AUGUST REITSMA? August Reitsma werd in 1882 geboren in Workum. In 1916 werd hij leraar geschiedenis en Nederlands aan de Rotterdamse Kweekschool, in 1924 zelfs directeur van die school. Naast zijn werk was hij maatschappelijk actief. Zo was hij voorzitter van AJC-Rotterdam en zeer in actief in het IvAO. Reitsma stond voor de ontwikkeling van de arbeider, mensen die recht hadden op vrije tijd, ontwikkeling, ontspanning en kennis te nemen van de natuur. Hij speelde een grote rol binnen de arbeidersavondscholen, waardoor vele mensen hun positie hebben kunnen verbeteren. TOORTS nummer 3 mei

10 TREFFEN & TRIPS ACTIVITEITEN NIVON ZUID-HOLLAND WEST diverse data, rondom Den Haag info prijs 0 (niet-lid 2,50) Regionale afdeling Den Haag-Rijswijk-Leiden-Delft heeft elke zaterdag om 11 uur een activiteit (wandeling of museumbezoek) en eens in de 14 dagen op de donderdagavond (lezing of een maaltijd met buitenlanders (praten en eten met )). Het wandelcafé Leiden organiseert elke 2e zondag en elke 4e woensdag van de maand een wandeling van km. In maart en november wordt een wandelcafé-avond georganiseerd. Voor verdere informatie zie www. nivon-zuid-holland.nl. Iedereen is van harte welkom. Aanmelden is niet nodig. VERSCHILLENDE ACTIVITEITEN 28 mei t/m 1 sep, Dirk Smitsstraat 76, Rotterdam info , kodebe@planet.nl Diverse excursies, wandelen op dinsdag en zondag, fietsen, museumbezoek, cursussen. Om de 2 weken op zaterdagavond filmhuis en iedere zondag om uur eetcafe. Zie voor meer informatie ZOMERINSTUIF t/m 1 september, Ouwerdingenpad 3, Amsterdam-Osdorp. Info , deboerstam@telfort.nl prijs 3 (niet-lid 4), incl. consumpties Maandagmiddag om de twee weken, tot 1 september. Ook op 2e Pinksterdag. Aanvang 14 uur. Er is gelegenheid met elkaar te klaverjassen, sjoelen, Mah Yong te spelen of andere leuke dingen te doen. Gezelligheid staat voorop. EXCURSIE BREDA 2 jun, Rotterdam info , excursie@nivonrotterdam.nl prijs 26,50 (niet-lid 28,50) Bezoek oude binnenstad Breda met gildegids, Begijnhof, kruidentocht en rondvaart. Vervoer per minibusje vanuit Rotterdam. VERZORGD NIETSDOEN 8 t/m 12 dec, Het Hunehuis, Darp info , hunehuis@nivon.nl prijs 189 (niet-lid 220) Wilt u dat ook eens meemaken, zulke heerlijke dagen in een ontspannen sfeer? Lekker voor alle kerstdrukte. U kunt uw eigen programma in en rond Het Hunehuis invullen. Volledige verzorging incl. lakenset. SENIORENWEKEN A EN B 14 t/m 21 jun (A), 6 t/m 13 sep (B), Morgenrood, Oisterwijk info jeannette.bosse@tiscali.nl, Montgomerylaan 361, 5612 BH Eindhoven prijs 350 (niet-lid 375) Een week zomers genieten in een gemoedelijke Brabantse sfeer. Breng uw geheel verzorgde vakantie door nabij de bossen en vennen van Oisterwijk. Er is een gezellig programma waaronder twee bustochten. BASISTARIEF ZOMERVAKANTIE 28 juni-31 aug De meeste natuurvriendenhuizen hanteren in de (een deel van) juli en augustus geen hoogseizoensprijzen, maar basistarief. Verblijf deze zomer goedkoper in meerdere natuurvriendenhuizen. VAKANTIEWEKEN VOOR SENIOREN 12 t/m 19 jul (week 1), 2 t/m 9 aug (week 2), Koos Vorrinkhuis, Lage Vuursche info , aanmeldingssecretariaat@ koosvorrinkhuis.nl prijs 350 (niet-lid 385) Een weekprogramma voor senioren inclusief twee georganiseerde bustochten en activiteiten in het huis, waaronder een workshop aquarelleren. Deze week is alleen geschikt voor mensen die zelfredzaam zijn! KINDERACTIVITEITEN ROND HET HUNEHUIS 14 t/m 18 jul, Het Hunehuis, Darp info , hunehuis@nivon.nl prijs 10 Een midweek met s morgens en s avonds activiteiten voor kinderen van 4-12 jaar. Het is geen kinderoppas, tenminste 1 ouder moet dus ook gezellig meedoen. KIND GRATIS OP DEN BROAM 18 jul t/m 3 aug, Den Broam, Buurse info , aanmeldsecretaris@ denbroam.eu Per 1 betalende ouder mogen 2 kinderen gratis overnachten (wel betaalt u per kind de toeristenbelasting). BULLE HULL-ACTIVITEITEN 21 t/m 25 jul; 28 jul t/m 1 aug, Het Hallse Hull, Hall info , meiavanhouten@danthe. nl, res. hethallsehull@gmail.com prijs afh. van de activiteit Sport, spel, muziek, verhalen en natuurlijk kampvuur voor kinderen van 3 t/m 12 jaar. OUDER EN KINDMIDWEEK 21 t/m 25 jul, De Bosbeek, Bennekom info , bosbeek@nivon.nl prijs 15 Dagelijks worden op één dagdeel meerdere activiteiten voor kinderen georganiseerd. Succesnummers van voorgaande jaren zullen worden herhaald en uiteraard sluiten we de week weer af met het kinderdiner. MIDWEEK VOOR OPA S, OMA S EN KLEINKIND(EREN) 3 t/m 7 aug, Banjaert, Wijk aan Zee info , Hannekepaars@hotmail. com, na 19 u, Banjaert@nivon.nl prijs 140 (niet-lid 170) Samen met andere opa s en oma s genieten van de kleinkinderen (4-10 jaar). Activiteiten worden begeleid en de opa s en oma s assisteren hierbij. Voor het avondeten wordt gezorgd. KINDEREN GRATIS IN NIVONHUIS 18 juli-3 aug: Buurse Den Broam, 1-10 aug: Eerbeek ABKhuis/ het Hallse Hull, aug: Wijk aan Zee Banjaert. zie SOCIALE WEEK 9 t/m 16 aug, Krikkenhaar, Bornerbroek info , krikkenhaar@nivon.nl prijs 40, incl. overn. en maaltijden Een week voor mensen met een kleine beurs. Er is iemand die activiteiten met de kinderen doet. De volwassenen geven zelf invulling aan de dag. Wel samen koken en eten. HOOR, IK VERTEL JE WAT t/m 22 aug, De Bosbeek, Bennekom info , bosbeek@nivon.nl prijs 140 (niet-lid 175) Kom schrijven op De Bosbeek en geniet in de middaguren op de fiets van de prachtige omgeving. BIODANZA 17 t/m 22 aug, De Bosbeek, Bennekom info , ams.bosbeek@gmail.com prijs 175 (niet-lid 200) Biodanza betekent letterlijk levensdans en dat is ook tegelijkertijd de uitnodiging en uitdaging van Biodanza om meer te leren het leven te dansen. WILD!-DAG VOOR (GROOT)OUDERS & KIDS (6+) 6 sep, 4 okt, De Hondsrug, Noordlaren info , info@robheiligers.nl prijs 15 (niet-lid 20) Ouder: Ga je mee t bos in? Kind: Nee, daar zijn geen stopcontacten. Wil je ook wat wilder worden? Dat kan! Speelse activiteiten, lunch en professionele theater voorstel ling. MUSEUMBEZOEK AMSTERDAM 22 t/m 26 sep, Banjaert, Wijk aan Zee info , opg na 19 u, Banjaert@nivon.nl prijs 145 (niet-lid 175), incl. avondmaalt. Rijksmuseum, Stedelijk Museum, Van Goghmuseum, alle drie met rondleiding door een kunsthistorica. Bij terugkomst in Banjaert staat het eten voor je klaar. Ontbijt en lunch verzorg je zelf. Het is aan te raden een Museumkaart aan te schaffen. > Lees verder op pagina TOORTS nummer 3 mei 2014

11 Kort nieuws In zeven huizen voor de zevende keer Zeven is een bijzonder getal, ook voor de werkgroep sociale groepsvakanties. Dit wordt de zevende zomer dat we groepsvakanties organiseren voor minder bedeelden. Dat doen we in zeven verschillende Nivonhuizen. De werkgroep is blij met het groeiende enthousiasme onder Nivonleden. Vrijwilligers bieden de groeiende groep eenoudergezinnen vakanties aan in nauwe samenwerking met de beheercommissies van onze natuurvriendenhuizen. Het gaat vooral om moeders met kinderen die moeilijk kunnen rondkomen van een uitkering en daardoor vaak geïsoleerd leven. In deze bijzonder groepsvakantieweken krijgen gasten op een positieve manier de mogelijkheid om er een weekje uit te zijn. VRIJWILLIGERS GEZOCHT Ook in dit Nivon-jubileumjaar doen we er als non-profit ledenorganisatie weer alles aan om onze oorspronkelijke ambities te verwezenlijken. In De Hondsrug, het Koos Vorrinkhuis, Het Hunehuis, Morgenrood, De Kleine Rug, Allardsoog en Krikkenhaar zijn vele gezinnen komende zomer weer te gast. We zoeken nog vrijwilligers die zich een weekje willen inzetten voor deze doelgroep. Op het trainingsweekend (12 t/m 13 juni) leren we de vrijwilligers alle kneepjes van het vak en delen we onze goede ervaringen. Heb je de mogelijkheid om je komende zomer in te zetten dan bieden we je de kans om een geweldige ervaring op te doen. Je kunt je aanmelden bij vrijwilligerscoördinator Leidi Bosch via of Tradities behouden, vernieuwen of weggooien Dit jaar organiseren we voor de 66e keer de Vrouwencursusweken, vertelt Wanda Freriks, voorzitter VCW. Dat bracht ons tot het thema: Tradities behouden, vernieuwen of weggooien. We onderzoeken met elkaar hoe tradities ontstaan, of we eigen tradities hebben, of er tradities zijn waar we van af willen en of tradities een beetje opgepoetst moeten worden. We beginnen met de geschiedenis van het 90-jarige Nivon. We hebben een trendwatcher uitgenodigd voor een blik op toekomstige tradities, maar ook iemand gevonden die een inleiding houdt over begrafenisrituelen (van hunebed naar diamant). De traditionele bustocht biedt zicht op tradities van afbeeldingen en het vrije woord. Deze voert het gezelschap naar het Museum voor Papierknipkunst in Westerbork en vervolgens naar een Drukkerijmuseum in Meppel. Daarna is er tijd om Meppel te bekijken en om te winkelen. Met de lezing Vier eeuwen culinaire traditie besteden we aandacht aan culinaire trends van wieg tot graf. We gaan weer genieten van samen heerlijk eten en drinken en tenslotte gaan we deze week lekker traditioneel dansen, zingen en iets creatiefs doen. Ik hoop weer veel vrouwen te zien in Havelte, aldus Wanda. VROUWENCURSUSWEKEN IN HET HUNEHUIS IN DARP (BIJ HAVELTE) Week 1: 3 t/m 7 november 2014, gastvrouwen: Monique de Bos, Hanneke Leeuwerink, Carla van Mil en Mirjam Rabbelier. Week 2: 10 t/m 14 november 2014, gastvrouwen: Wanda Freriks, Leni de Jager, Imanda de Jonge en Greet Pels. De deelnemers worden heerlijk verwend door kookploegen. Wel blijft de traditie bestaan van van inschrijven voor twee of drie taken per week zoals tafeldekken, koffie of thee inschenken en afwassen. Prijs 225 (niet-lid 265), volledig verzorgd. Informatie of aanmelding: Mirjam Rabbelier, , mirjam@rabbelier.nl. TOORTS nummer 3 mei

12 Zomerreizen Samen op zomers vakantie-avontuur Zeilen of kamperen? Kies jouw zomerkamp! 19 t/m 26 juli, Zeiltrektocht Friesland jaar Samen gezellig zwerven over de Friese meren. Met nieuwe vrienden in vrijheid elke dag (beter) zeilend naar waar de wind je heen waait. s Nachts slapen we aan boord van onze valken. Dit wordt vast een onvergetelijke tocht! 21 t/m 25 juli, De Kleine Beer 6-9 jaar Kom naar het fonkelende zomerkamp De Kleine Beer als je tussen 6 en 9 jaar bent. Op 21 juli zijn we helemaal klaar voor sprankelde watergevechten, glanzende spellen en nog veel meer. Ben jij die ster die nu al twinkelt om er samen met ons een stralend zomerkamp van te maken? Wij wachten op je! 26 juli t/m 2 aug, De Los Campos jaar Eerbeekse politie lezen jullie dit? Wij hebben echt, echt, echt geen banden met de maffia Pak je waterpistool en kom naar De Los Campos op 26 juli. En neem je verstand mee Voor je het weet zit je in een complot vol list en bedrog Ciiaaoooo, familia De Los Campos. 26 juli t/m 2 aug, Zeilkamp Friesland jaar Overdag zoeken we de leukste plekjes in Friesland, en s avonds ondernemen we de gezelligste activiteiten. Onze begeleiders weten de beste plekken te vinden. Ga jij mee naar Sneek, Grouw of nachtzeilen in Friesland? 2 t/m 9 aug, Zeilkamp Friesland 9-13 jaar Avondspellen, koken, knutselen en natuurlijk heel veel zeilen! Iedereen leert wat nieuws op het water. Overstag, gijpen en stormrondjes, niks is te gek! 2 t/m 9 aug, Kramperen jaar De oldies kunnen hier echt aan hun trekken komen. Weerwolven zal nooit meer hetzelfde zijn en Kramperen krijgt een heel eigen betekenis. Ooow wat wordt het Goewd! 9 t/m 16 aug, Kampiama 9-12 jaar Ben je 9, 10, 11 of 12 jaar? Verzamel dan bij de totempaal van indianenstam Kampiama in Eerbeek. Waarom vinden de begeleiders overal indianenveren? En waarom hebben ze allemaal pyjama s aan? Ontdek het zelf op 9 augustus en in de dagen daarna... 9 t/m 16 aug, Zeilkamp Friesland jaar Kom leren zeilen en met leeftijdgenoten de Friese wateren onveilig maken! Geniet van op het water zijn, avondspellen, kampvuur en alles wat we in één regel niet kunnen uitleggen. 12 TOORTS nummer 3 mei 2014

13 Waddenvaren op een historisch zeilschip 21 t/m 24 juli, Gorgelpijptocht Bruinvisch Alle leeftijden 25 t/m 27 juli, Zeerakettocht Bruinvisch Alle leeftijden 29 juli t/m 1 aug, Zoetelievetocht Bruinvisch Alle leeftijden 17 t/m 19 okt, Bijkletsherfstweekend Bruinvisch Alle leeftijden Samen varen, waarbij je de schipper en zijn maat mag helpen met het hijsen van de zeilen en wat er nodig is aan boord. Hoe speciaal is het om op een echt schip te slapen en te eten. Of ga gezellig samen een spelletje doen of knutselen. De begeleiders zorgen dat dat er allemaal is, met elkaar maken we het eten klaar. Je kunt actief zijn of lekker op het dek liggen kijken naar de zeilen en de wolken, of zeehonden speuren met de verrekijker. We gaan aanmeren in een leuk haventje van een Waddeneiland of droogvallen: bij eb ligt het schip op het zand, je gaat van een laddertje af en dan loop je opeens zomaar op de bodem van de Waddenzee! ECEAT feliciteert Nivon ECEAT feliciteert het Nivon met haar jubileum en geeft de leden als cadeau korting op de aanschaf van de Groene Vakantie Gids. In de nieuwe gids Groene Vakantiegids Nederland, België & Luxemburg die is verschenen, zijn de Nivonnatuurvriendenhuizen en terreinen opgenomen, evenals die van de Belgische Natuurvrienden. In totaal 230 logeer- en kampeeradressen, charmante enclaves van authentieke en duurzame schoonheid, die prachtig verscholen liggen op het platteland. Het aanbod varieert van kleine campings bij de biologische boer tot luxe verblijven in landhuizen, die op milieuvriendelijke wijze worden beheerd. [ advertentie ] 16 t/m 23 aug, Fietsreis Limes 50+ Op de fiets langs de grenzen van het voormalige Romeinse Rijk met de blik op cultuur en natuur, van Nijmegen naar Koblenz, via Xanten en Keulen. Overnachtingen in hotels en pensions. Vervoer terug voor mens en (eigen) fiets is geregeld. Een heerlijke combinatiereis: actief, cultuur en natuur. Spring Reizen voor jarigen Ga je mee met een gezellige groep buiten het standaardtoerisme om op avontuur in Europa? Alpe Adria Trail, 4 t/m 13 juli, Alpentrektocht (pensions + berghutten) Trektocht Transsylvanië, 12 t/m 23 juli, Kampeertrektocht *** Alpi Marittime, 18 t/m 27 juli, Huttentrektocht **** Foto: Annelies Barendrecht De gids is te bestellen via o.v.v. Nivon-lidnummer, voor 9,95 (normaal 15,95) per stuk, zonder verzendkosten (Nederland). Pennine Way, 1 t/m 10 aug, Trektocht via hostels *** Rondane & Dovrefjell, 2 t/m 15 aug, Kampeertrektocht **** Stockholm Archipel, 13 t/m 24 aug, Kayak/wandel/kampeerreis *** Normandië + Kanaaleilanden, 16 t/m 30 aug, Kampeertrektocht + dagwandelingen ** Dolomieten, 29 aug t/m 8 sept, Huttentrektocht **** Mallorca, 18 t/m 26 okt, Huttentrektocht *** Trefkampen in juli en augustus Ga lekker mee op Trefkamp: met een gezellige groep kampeerders er een kampeerfeest van maken voor jong en ouder. Je spreekt per dag af met wie en waar je naartoe wilt, ook rondom je tent is het altijd gezellig: samen spelen en praten met plezierige medekampeerders. Ga mee naar een trefkamp in Frankrijk, Italië of de Belgische Ardennen. Bij het bergsporttrefkamp is er nadrukkelijker aandacht voor bergsport, waaronder bergwandelen. Bergsporttrefkamp Frankrijk v.a. 12 juli Trefkamp Piemonte, Italië 20 juli t/m 2 aug Trefkamp Aosta, Italië 20 juli t/m 2 aug Trefkamp Drôme, Frankrijk, 26 juli t/m 8 aug Trefkamp Belgische Ardennen 2 t/m 15 aug TOORTS nummer 3 mei

14 asnbank.nl Weerman Reinier van den Berg: Ook uw vakantiegeld kan de wereld mooier maken Nu gratis bij een nieuwe ASN-rekening: de Groene Vakantiegids 2014 De ASN Bank investeert het geld van haar klanten met oog voor mens, natuur en klimaat. Zo kan ook úw geld de wereld veranderen. Andere goede redenen om te sparen, beleggen of betalen bij de ASN Bank zijn onze uitstekende voorwaarden en service. De afgelopen vier jaar zijn wij uitgeroepen tot de klantvriendelijkste bank van Nederland. En als u vóór 1 juli een rekening bij ons opent en daar 500 of meer op stort, ontvangt u gratis een gids vol vakantiebestemmingen op de groenste plekjes van Nederland, België en Luxemburg. Zet uw geld duurzaam aan het werk en geniet net als Reinier van een groene vakantie! Meer weten? Kijk op asnbank.nl of bel gratis (ma/vr). Zie de actievoorwaarden op asnbank.nl. De ASN Bank is geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en heeft een vergunning van de Nederlandsche Bank N.V. Op tegoeden van klanten bij de ASN Bank is het wettelijke depositogarantiestelsel van toepassing. Foto: Ecologische Bosvilla Herperduin,

15 Met je groep naar een Natuurvriendenhuis logies met keuken, per nacht te boeken NHJO Koos Vorrinkhuis Lage Vuursche Familiereünie? Training op buitenlocatie? Creaclub in de buitenlucht? Orkest in het bos? School- of studiereis? Wandelweekend met vriendinnen? Cursuslocatie met overnachting? Natuurbeleving rond groepshuis?

16 Zoek je een groepsaccommodatie? In de dertien Nederlandse natuurvriendenhuizen kun je zowel individueel als met een groep overnachten. Elk huis heeft een eigen karakter, maar overal is de sfeer laagdrempelig en zijn er mensen die willen meedenken over de wensen en mogelijkheden waar gasten naar op zoek zijn. Groepen huren regelmatig het hele huis af met hun familie, vriendengroep, creatieve of sportclub, school of studiegroep. Groepjes kunnen ook een gewenst aantal bedden reserveren in het huis naar keuze. Verblijf naar wens één of meerdere nachten. Zaaltjes zijn er in soorten en maten en zijn vaak beschikbaar voor de groep. Daarnaast staan de grote keukens met alle kookmaterialen ter beschikking van de gasten. De slaapkamers zijn merendeels tweepersoonskamers, maar er zijn ook grotere kamers met meer bedden. Den Broam, Buurse Daarbij is voorzien in medegebruik van sanitaire voorzieningen. Bij elk huis is er een terras en speelruimte voor kinderen. De omgeving leent zich voor fietsen, wandelen en culturele uitstapje. De huizen zijn geschikt voor alle leeftijden en soorten groepen. Kom dus lekker even met verwante geesten naar een prachtige plek in de natuur. Het Hunehuis, Havelte Wandelweekend Tai Chi voor Eikhold, Heerlen We gaan elk half jaar met een groepje studievriendinnen een weekend wandelen. Natuurvriendenhuizen lopen vaak langs langeafstandwandelpaden zoals het Trekvogelpad. Die huizen hebben ook wandelroutes voor twee dagen, waarbij je halverwege kunt overnachten. Heel leuk en handig geregeld. Loes Tai Chi voor Eikhold, Heerlen Rustig in de bossen natuur beleven Mijn zoon is met zijn school De Zonnehoek in Apeldoorn al twee keer op schoolreisje geweest naar De Bosbeek in Bennekom. Dit is een school voor speciaal basisonderwijs voor zeer moeilijk lerende kinderen. Veel kinderen hebben daarnaast autisme. Soms is het wenselijk dat een juf bij één leerling op de kamer kan slapen en hier kan dat. Het natuurvriendenhuis ligt lekker rustig in de bossen waardoor de kinderen niet zoveel prikkels van buiten krijgen. Dat is voor sommige kinderen heel belangrijk. Ze konden buiten bij het huis een speurtocht volgen door het bos. Met mooi weer konden ze een watergevecht houden en bij het kampvuur zitten. Ik ging met mijn elfjarige zoon alvast een keertje kijken van tevoren, omdat hij het toch wel spannend vond. Hij werd toen heel rustig rondgeleid door het huis en kon alvast alles zien. Dat gaf hem rust. Als hij nu de foto s terugziet van zijn schoolreisje naar De Bosbeek is hij altijd enthousiast. Greta Wyma, Barneveld 16 TOORTS nummer 3 mei 2014

17 Wilde Weelde in het Hunehuis De hoveniers, kwekers, boomverzorgers en tuinarchitecten van vakvereniging Wilde Weelde overnachten jaarlijks in een natuurvriendenhuis. De laatste twee keer gingen ze in januari naar het Drentse Hunehuis, in eerdere jaren kwamen ze onder meer in De Bosbeek en Het Zeehuis. Voorzitter Tom van Duuren: Hier kun je op jezelf zijn én anderen treffen. We hebben een keer een misser gemaakt bij een niet-nivonhuis, maar dat had geen uitstraling. Wilde Weelde heeft ergens diep een verwantschap met het Nivon. Het Hunehuis heeft een fijne luxe, zonder overdadig te zijn. Alles is nieuw, comfortabel, schoon en er zijn goede voorzieningen. En het huis is energiegunstig gebouwd. Dat past bij ons, net als de natuurbeleving. Er is eigenlijk geen drempel, je bent zó buiten. bij de imker Wilde Weelde komt voort uit Stichting Oase, een netwerkorganisatie voor natuurrijke tuinen en parken. Veel leden zijn vanuit hun werk betrokken bij het aanleggen van speelnatuur voor kinderen. De vereniging huurt voor zeventig mensen het hele huis af voor de jaarvergadering. Daarnaast komen er sprekers lezingen geven. Er is altijd wel iets te leren voor deze vakmensen die zoveel mogelijk ecologisch proberen te werken. Meestal wordt er met een kennismakingsspel gestart en ook een wandeling staat op het programma. Tom van Duuren: De laagdrempelige sfeer en de zelfredzaamheid past bij onze leden. Er is wel ontvangst, maar geen personeel en bediening. Je mag hier zelf koken en dat willen we heel graag. Je hebt altijd mensen met specifieke eetwensen, die hier ook gewoon terecht kunnen. Tom van Duuren, voorzitter Wilde Weelde goed uitgeruste keukens Banjaert, Wijk aan Zee Samen zingen Het Hunehuis, Havelte Wist je dat natuurvriendenhuizen op prachtige plekken in de natuur liggen? er huizen zijn van Groningen tot Limburg en van Twente tot de kust? de meeste huizen duurzaam beheerd worden? je in natuurvriendenhuizen zelf kunt koken? je een zaaltje kunt huren voor een dag (deel) of avond? tips voor catering vaak via het huis verkrijgbaar zijn? fietsen, beamers en meer te huur zijn tegen een schappelijke prijs? speelruimte en terras aanwezig zijn? sommige huizen een grote binnenspeelruimte hebben? er mogelijkheden zijn voor minder validen? wensen en mogelijkheden bespreekbaar zijn? Wat is dit een geweldig oord! Alles was werkelijk perfect: de omgeving, de accommodatie, sfeer, gezellige huiswachten, Dit is een oord om zeker naar terug te verlangen en dus ook te komen. Wij hebben het hier fantastisch gehad en gaan met een zeer voldaan gevoel terug weer naar huis. Chapeau! Slavisch Koor Byzantium, Soest samen dansen of zingen in Allardsoog TOORTS nummer 3 mei

18 Nivon Natuurvrienden E: T: Natuurvriendenhuis Plaatsnaam bedden zalen Reserveren via: ABK-huis Hall (Eerbeek) Allardsoog Een-West Banjaert Wijk aan Zee (na 19u) De Bosbeek Bennekom De Hondsrug Noordlaren De Kleine Rug Dordrecht Den Broam Buurse Eikhold * Heerlen (ma-wo,vr u) Het Hunehuis Darp (Havelte) Koos Vorrinkhuis Lage Vuursche (ma-do 18-19) Krikkenhaar Bornerbroek Morgenrood * Oisterwijk * Bij deze huizen is ook een ook apart groepshuis (8 à 10 personen) naast het huis. ** Kamperen voor groepen is mogelijk op Het Hallse Hull bij Eerbeek en Morgenrood bij Oisterwijk.

19 Groen en sociaal hart en nieren! Freek de Jonge denkt aan Ons Honk Cabaretier Freek de Jonge was aan het begin van zijn carrière al bij het Nivon te gast. Nu, decennia later, 70 jaar jong, treedt hij opnieuw op: tijdens de viering van het 90-jarig Nivon jubileum op vrijdag 6 juni voorafgaand aan het Pinksterkamp op het terrein van Het Hallse Hull bij Eerbeek. U heeft ruim veertig jaar geleden in Ons Honk, het voormalige Nivon-jongerenhonk in Lage Vuursche, opgetreden. Wat herinnert u zich hiervan? Beetje onsmakelijk praatje. Ik moest naar de wc, niet om te plassen. Naar de wc gaan was onmogelijk, omdat het zaaltje afgestampt vol opgewonden toeschouwers zat die me nooit zomaar zouden laten passeren. Hoe we het opgelost hebben houd ik liever voor me, maar volgens mij ligt die onderbroek nog ergens achter het jongerenhonk. Speelde Bram Vermeulen destijds ook mee, met andere woorden vormde u toen al het duo Neerlands Hoop in Bange Dagen? Jazeker en we waren net doorgebroken. Als boegbeeld van de linkse beweging een terecht optreden bij het Nivon? Aan de linksheid van de Nivon twijfel ik niet, wat betreft onszelf, we surfden helemaal mee op de tijdgeest. Bram kwam uit een sociaal democratisch nest en mijn vader had de doorbraak gesteund maar was kort tevoren weer op het CHU-nest geland. Optreden Freek de Jonge, vrijdag 6 juni Betekende dit optreden de doorbraak in uw carrière? Het werd een gedenkwaardige avond. Soms spreek ik nog wel eens iemand die zegt er bij geweest te zijn. Ik geloof dat we daarna al snel de grote theaters ingingen en steeds minder optredens voor groepen en clubs deden. Heeft u privé daarna wel eens verbleven in de Nivon-natuurvriendenhuizen of -kampeerterreinen? Nee, ik ben benieuwd wat me 6 juni te wachten staat. Ik verheug me erop. Gekampeerd heb ik tot 1980, daarna ben ik op hotels en huisjes overgegaan. Ik verheug me op 6 juni. Wat roept het Nivon-jubileumthema (90 jaar) rood en groen in hart en nieren bij u op? Nieuwsgierigheid. De teloorgang van de oude idealen is me niet ontgaan en ook het welzijn van onze wereld is nog steeds ondergeschikt aan onze welvaart. Foto: Claudia Otten Wat is uw drijfveer om het zoveel jaren vol te houden als cabaretier? Mensen laten lachen, aan het denken zetten en ze ontroeren, geeft me zoveel energie dat ik me niet veel ouder voel dan ruim veertig jaar geleden. En dit keer zal ik op tijd naar de wc gaan. Na Neerlands Hoop in Bange Dagen ging Freek solo en bleef zichzelf vernieuwen. Freek is dit voorjaar 70 geworden, het Nivon 90 jaar. Ode aan de Rotte Dankzij het Nivon is Rotterdam binnenkort een nieuw evenement rijker: het Dirk Smits-poëziefestival. Dirk Smits ( ) is de maker van het zeer lange en moeilijk leesbare gedicht De Rottestroom. Met het festival brengt het Nivon een ode aan de rivier de Rotte, waar Rotterdam zijn naam aan ontleent. De Rotte stroomt pal achter het Nivonhuis en bij goed weer zal het festijn zich goeddeels afspelen aan de rivierkade. De vele werkgroepen van Nivon Rotterdam leveren een bijdrage. Deelnemers van een poëziecursus zullen zelfgeschreven gedichten voordragen, soms muzikaal ondersteund. Er is muziek, een koor laat Rotterdamse liedjes horen. RTV Rijnmond zal in de weken voorafgaand aan het feest al een paar gedichten in zijn uitzendingen laten horen. Bezoekers kunnen een wandeling langs de Rotte-oevers maken, waarbij uitleg wordt gegeven over de omgeving. Veel aandacht is er deze middag voor vergroening en duurzaamheid. STRAATNAAMBORD Voor kinderen is er ook t een en ander te doen. Er wordt bovendien een straatnaambord onthuld waarop zal staan wie Dirk Smits eigenlijk was. Het evenement wordt afgesloten met een bijzonder muzikaal optreden in de grote zaal. Als het evenement slaagt, ziet het Rotterdamse afdelingsbestuur dit als de start van een traditie. Dan zal het programma de komende jaren verder worden uitgebouwd en mogelijk een vaste plek krijgen in de zomerkalender van Rotterdam Festivals. Dirk Smits-poëziefestival 22 juni, uur: Nivongebouw, Dirk Smitsstraat, Rotterdam. TOORTS nummer 3 mei

20 NIVON 90 jaar De toekomst van Europa 'Beste Natuurvrienden, Afgelopen mei waren er verkiezingen voor het Europese Parlement. De Europese Unie werd de laatste jaren sterk bekritiseerd en dat heeft er, helaas, toe geleid dat hernationalisering terrein heeft gewonnen. Hernationalisering zal echter tot een impasse leiden. Alleen een gemeenschappelijk, sterk Europees beleid kan ervoor zorgen dat de wereldwijde ecologische en sociale dumping, de toenemende uitbuiting van mensen en natuurlijke hulpbronnen en de overheersing van de financiële markten overwonnen wordt landen zullen individueel niet in staat zijn om zich hiertegen te beschermen. Duurzaam beleid dat zorgt voor het behoud en de bescherming van onze omgeving en natuurlijke hulpbronnen, voor sociale normen en solidariteit, voor hoogwaardig werk, voor een efficiënte infrastructuur, en dat ook zorgt voor verantwoordelijke en eerlijke wereldwijde beleidsvorming is alleen mogelijk bij méér Europa, niet bij minder Europa. Daarbovenop komt nog de dreigende anarchie van de financiële markten waardoor Europa van de ene crisis in de andere terechtkomt en die de economische macht van hele regio s en landen bedreigt of bijdraagt aan hun sociale desintegratie. We hebben sterke maatregelen nodig om het primaat van de politiek boven de financiële markt weer te herstellen. Het Europese Parlement heeft hierin een belangrijke taak, zij bekrachtigt alle maatregelen van de Europese Unie. Het is daarom niet onbelangrijk wie onze belangen in het Europese Parlement behartigen. We moeten Europa niet overlaten aan degenen die het eigenlijk zwakker willen maken. We hebben een pro-europese benadering nodig. Verschillende belangengroepen zoals de Europese milieu-organisaties (Green 10) en het Europese verbond van Vakverenigingen (EVV) hebben al specifieke eisen opgesteld voor toekomstige Europarlementariërs. De Natuurvrienden steunen deze eisen. Wij vinden het belangrijk dat ecologische en sociale zaken niet tegen elkaar worden uitgespeeld. Alleen duurzaam beleid kan de kansen voor de toekomst zeker stellen. De vele complexe maatregelen binnen de EU worden continu door De Natuurvrienden en de vele experts in de gaten gehouden. Desondanks zal de toekomst van Europa Manfred Pils, Voorzitter Internationale Natuurvrienden afhankelijk zijn van de Europese burgers, en of zij overtuigd zijn van de noodzaak van het Europese project. Manfred Pils is aanwezig op de Nivon-jubileumviering op 6 juni. Debat over jeukende participatiesamenleving Tekst: Saranna Maureau Onder leiding van Theo Dersjant (journalist) gaan Jos van der Lans (cultuurpsycholoog, expert op het gebied van Eigen Kracht en burgerparticipatie en auteur van o.a. Eropaf! en Burgerkracht ) Carolien Kolenbrander (regiodirecteur van DOCK, organisatie voor samenlevingsopbouw en welzijnswerk in o.a. Rotterdam) en Kees Korevaar (deskundige op het gebied van de vakbeweging en arbeidsverhoudingen, auteur van Op eigen kracht over nieuwe arbeidsrelaties) met elkaar in debat over de participatiesamenleving. Wat alle sprekers bindt, is dat ze idealen hebben en links zijn. Lastig is het, maar de discussie over de participatiesamenleving, de gedachten achter Eigen Kracht en een afgebouwde verzorgingsstaat is niet zwart-wit te voeren. Wrijven helpt niet, je verhouden tot de discussie en er een nieuwe agenda uit opmaken wel. Dat is precies wat we willen gaan doen tijdens het debat over de jeukende participatiesamenleving tijdens de landelijke jubileumdag van het 90-jarige Nivon op vrijdag 6 juni. Wat levert dat voor een agenda op? Kijken we vooruit met de veerkracht van het oude kom socialisten trek ten strijde en vinden en volgen wij als verwoede wandelaars trefzeker, onszelf en anderen verheffend, een nieuwe toekomst? Behouden en vertalen wij onze idealen naar een nieuwe agenda of zijn we zonder het te weten behoudende idealisten geworden? De gemeenschappelijke vijand reeds verslagen, nu rustend op de lauweren van het verworven burgerschap. Wat gaat het worden? Accepteren we je zoekt het zelf maar uit? Vinden we een vorm van samen voor je eigen en zien we de schoonheid van burgerinitiatieven als het broodfonds, bewonerscoöperaties en stadstuinen? Kunnen we tegelijkertijd strijden voor hen die het niet helemaal op Eigen Kracht redden in deze nieuwe moderne participatiemaatschappij en ook de verworvenheden van na de verzorgingsstaat een plekje in ons hart geven? Kun je vanuit een omarming van het zelf doen ook nog een tegenbeweging vorm geven die zich verzet tegen harteloze regelgeving en het mensen in de steek laten? Op al deze vragen gaan we samen vanuit Eigen Kracht een antwoord vinden tijdens het debat op 6 juni op de Nivon-jubileumdag op het kampeerterrein Het Hallse Hull van tot uur. 20 TOORTS nummer 3 mei 2014

Activiteiten zomer. Vier de Zomer in Banjaert. Nieuwsbrief 4 juni 2016

Activiteiten zomer. Vier de Zomer in Banjaert. Nieuwsbrief 4 juni 2016 Deze zomer in Banjaert: fietsmidweek, opa & oma kleindkindweek, speksteen bewerken en meer. Kunt u deze nieuwsbrief niet goedlezen? Bekijk dan de online versie Vier de Zomer in Banjaert Nieuwsbrief 4 juni

Nadere informatie

BEELDHOUWEN EN SCHILDEREN IN NOORD FRANKRIJK ATELIER MOOI WERK. Na lang voorbereiden gaat in deze zomer mijn eerste cursus in Frankrijk van start.

BEELDHOUWEN EN SCHILDEREN IN NOORD FRANKRIJK ATELIER MOOI WERK. Na lang voorbereiden gaat in deze zomer mijn eerste cursus in Frankrijk van start. BEELDHOUWEN EN SCHILDEREN IN NOORD FRANKRIJK ATELIER MOOI WERK Na lang voorbereiden gaat in deze zomer mijn eerste cursus in Frankrijk van start. In Noord Frankrijk, 385 km van Den Haag, net onder de Franse

Nadere informatie

Activiteitenprogramma 2009

Activiteitenprogramma 2009 Activiteitenprogramma 2009 Zaterdag 4 april Openingstocht Seizoen Rondje Appingedam Ontmoetingsdag "vrienden Wirdumerklap" Even weer bootcontact met een leuke tocht op het Damsterdiep. Ik ontvang jullie

Nadere informatie

ACTIVITEITEN IN 2017

ACTIVITEITEN IN 2017 ACTIVITEITEN IN 2017 WATERPLEZIER. Banjaert in Wijk aan Zee juist in die zee en op het strand zijn vele activiteiten mogelijk, voor jong en oud. Banjaert is een samenwerkingsverband aangegaan met Ozlines

Nadere informatie

ACTIVITEITEN IN 2017

ACTIVITEITEN IN 2017 ACTIVITEITEN IN 2017 WATERPLEZIER. Banjaert in Wijk aan Zee juist in die zee en op het strand zijn vele activiteiten mogelijk, voor jong en oud. Banjaert is een samenwerkingsverband aangegaan met Ozlines

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

ACTIVITEITEN 2018 / tweede halfjaar

ACTIVITEITEN 2018 / tweede halfjaar ACTIVITEITEN 2018 / tweede halfjaar VOOR ALLE ACTIVITEITEN GELDT: zie: www.nivon.nl de activiteitenkalender aanmelden: ams.banjaert.h@nivon.nl / 06 43 45 81 85 2 t/m 5 juli: FIETSVIERDAAGSE. Vier dagen

Nadere informatie

beekbergen van zalige zondag tot aparte aandacht

beekbergen van zalige zondag tot aparte aandacht beekbergen van zalige zondag tot aparte aandacht Over OMA OMA beekbergen ondersteunt werkende ouders om de balans tussen de eisen van het privéleven en die van het werk te behouden of te herstellen. Bij

Nadere informatie

Zeddam in het mooie Montferland, de parel van de Achterhoek

Zeddam in het mooie Montferland, de parel van de Achterhoek Zeddam in het mooie Montferland, de parel van de Achterhoek Voor u ligt de nieuwe folder van ons hotel voor 2016. Hotel Eureka ligt in het Montferland, een bosrijke omgeving met volop fiets- en wandelmogelijkheden,

Nadere informatie

WAAR GAAN WE NAARTOE?

WAAR GAAN WE NAARTOE? WAAR GAAN WE NAARTOE? De familie Janssens wil op uitstap. Maar vader, moeder en de kinderen hebben hun eigen wensen! Kan je de familie helpen? Bekijk de brochures. Welke uitstap is goed voor iedereen?

Nadere informatie

DINEREN IN DE HOFTRAMMM

DINEREN IN DE HOFTRAMMM DINEREN IN DE HOFTRAMMM De bijzondere creatie van Bobby van Galen en Pierre Wind Foto s en tekst: Martien Versteegh Eigenaar en gastheer Bobby van Galen heet u van harte welkom Het begon met een droom

Nadere informatie

Eindverslag zomerkamp 2016 Oosterzee, Friesland 18 juli t/m 22 juli 2016

Eindverslag zomerkamp 2016 Oosterzee, Friesland 18 juli t/m 22 juli 2016 Eindverslag zomerkamp 2016 Oosterzee, Friesland 18 juli t/m 22 juli 2016 Maandag 18 juli We vertrekken vanaf de locatie Koningsbelt met 25 leerlingen, 10 begeleiders en aanvullende gezinsleden zoals een

Nadere informatie

Beleef- en beweegweek-polderpark Cronesteyn 30 april 8 mei 2016

Beleef- en beweegweek-polderpark Cronesteyn 30 april 8 mei 2016 Beleef- en beweegweek-polderpark Cronesteyn 30 april 8 mei 2016 Zaterdag 30 april, 14.00 16.00 KBO Wandeling KBO Leiden organiseert op zaterdag 30 april een wandeling vanuit Park Cronesteyn. De afstand

Nadere informatie

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel Veertien leesteksten Leesvaardigheid A1 Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek Ad Appel Uitgave: Appel, Aerdenhout 2011-2016 Verkoopprijs: 1,95 Ad Appel Te bestellen via www.adappelshop.nl

Nadere informatie

Toeristen in Nederland

Toeristen in Nederland Toeristen in Nederland Het is bijna zomer. Veel Nederlanders gaan lekker op vakantie naar het buitenland. Maar er komen ook heel veel buitenlandse toeristen naar Nederland. Hoeveel zijn dat er eigenlijk?

Nadere informatie

Zomeraanbod - programma week 33 10 aug t/m 16 aug

Zomeraanbod - programma week 33 10 aug t/m 16 aug Zomeraanbod - programma week 33 10 aug t/m 16 aug Deze week: activiteit: Improvisatietheater door: Alludens, trainingen en entertainment leeftijd: 2 groepen: 12+ en 18+ activiteit: Speelse muzikale workshop

Nadere informatie

ACTIVITEITEN APRIL/MEI 2016

ACTIVITEITEN APRIL/MEI 2016 ACTIVITEITEN APRIL/MEI 2016 KINDERATELIER oude knikkers Eens kijken wat je allemaal met oude knikkers kan maken! Zaterdag 9 april van 13.30-15.30 uur (groep 5 VO) Zaterdag 16 april van 13.30-15.00 uur

Nadere informatie

REISWEEK 2018 Wie reist zal de wereld en zichzelf ten slotte anders, en misschien wel beter gaan zien.

REISWEEK 2018 Wie reist zal de wereld en zichzelf ten slotte anders, en misschien wel beter gaan zien. Wie reist zal de wereld en zichzelf ten slotte anders, en misschien wel beter gaan zien. Alain de Botton Beste leerlingen, Voor jullie ligt het boekje voor de reisweek in 2018. Deze week vindt plaats van

Nadere informatie

Stayokay Wereldweekend

Stayokay Wereldweekend Stayokay Wereldweekend 2009 1. Wat is het Stayokay Wereldweekend? Het Wereldweekend voor gezinnen die wel een opkikker kunnen gebruiken Samen met Humanitas en het Rode Kruis nodigt Stayokay 200 gezinnen

Nadere informatie

reis Ik ga op neem mee Opa, oma, broer en zus; met de hele familie een weekendje weg. Special VAKANTIE

reis Ik ga op neem mee Opa, oma, broer en zus; met de hele familie een weekendje weg. Special VAKANTIE reis & neem mee Ik ga op Opa, oma, broer en zus; met de hele familie een weekendje weg. Samenstelling en foto's: Marleen Brekelmans Bijzonder Plekje Je ziet en hoort het steeds meer, we gaan op vakantie

Nadere informatie

Voor ouderen van 50+: Lunteren Driebergen Ede. Voor ouderen met meer zorg: Lunteren

Voor ouderen van 50+: Lunteren Driebergen Ede. Voor ouderen met meer zorg: Lunteren Voor ouderen van 50+: Lunteren Driebergen Ede Voor ouderen met meer zorg: Lunteren Wilt u er even tussen uit met een groep ouderen? Dan bent u van harte welkom op één van onze vakantieweken! Deze weken

Nadere informatie

! LERAREN HANDBOEK!!! 1e Editie, 2014

! LERAREN HANDBOEK!!! 1e Editie, 2014 LERAREN HANDBOEK 1e Editie, 2014 1. Je eerste Workshop Om te beginnen In dit Leraren Handboek vind je een paar tips en tricks die je kunnen helpen bij het voorbereiden van je workshop. Als je nog nooit

Nadere informatie

Kids. &Go. Informatieblad speciaal voor kinderen

Kids. &Go. Informatieblad speciaal voor kinderen Informatieblad speciaal voor kinderen Datum; Aalsmeer, jaar 2011 Gemaakt door; Bianca Wegbrands daar, Wat leuk dat je dit informatieblad speciaal voor kinderen wilt lezen. Ik zal me eerst even aan jou

Nadere informatie

Zomervakantie BSO XXL 2014

Zomervakantie BSO XXL 2014 1 Zomervakantie BSO XXL 2014 Week 1: 21, 22 en 24 juli Thema: Kraak de code! Welkom in het programmaboekje van BSO XXL, we nemen je mee op avontuur! Ben jij een echte Bliek( zo noemen ze Gorcummers namelijk

Nadere informatie

Plannings- en kostenschema Artfriends creatieve cursussen, workshops en vakanties * Individuele en groeps deelname

Plannings- en kostenschema Artfriends creatieve cursussen, workshops en vakanties * Individuele en groeps deelname Plannings- en kostenschema Artfriends creatieve cursussen, workshops en vakanties Individuele en groeps deelname korting per aangebrachte cursist Gratis workshopdeelname: Creëer je eigen groep Voor een

Nadere informatie

MPS Prins Willem Alexander. Bootvakantie 2015 11 oktober t/m 16 oktober

MPS Prins Willem Alexander. Bootvakantie 2015 11 oktober t/m 16 oktober Bootvakantie 2015 11 oktober t/m 16 oktober Voorwoord Namens Stichting On Toer heten we iedereen welkom aan boord van de Mps Prins Willem Alexander. Wij vinden het leuk dat jullie keuze op onze bootvakantie

Nadere informatie

Activiteitenfolder december 2015

Activiteitenfolder december 2015 ntmoetingscentrum de plek waar je thuis bent Activiteitenfolder december 2015 Aangepaste openingstijden Prinsenhof: 11 december: Gesloten tot 11.30 uur 24 december: Gesloten vanaf 14.00 uur Gesloten: 25,

Nadere informatie

Snippentocht. Activiteiten (bouwsteen 4) De hele groep heeft zich prima vermaakt.

Snippentocht. Activiteiten (bouwsteen 4) De hele groep heeft zich prima vermaakt. De Biesbosch leent zich uitstekend om met een groep actief bezig te zijn. Gezellig een dagje weg met vrienden of familieleden. Peddelend met een kano of al varend met een fluisterboot door de kronkelende

Nadere informatie

Vrijwilligers Bedankt! Keuze uit 10 inspirerende activiteiten!

Vrijwilligers Bedankt! Keuze uit 10 inspirerende activiteiten! Programma GEMEENTE HEERHUGOWAARD 2015 Vrijwilligers Bedankt! Keuze uit 10 inspirerende activiteiten! Vrijwilligers in Heerhugowaard kunnen van 14 t/m 22 november 2015 gratis deelnemen aan boeiende en inspirerende

Nadere informatie

per huis 2 IBO-vrijwilligers, naast een team van NIVON-vrijwilligers

per huis 2 IBO-vrijwilligers, naast een team van NIVON-vrijwilligers NEDERLAND NIVON Nederland NIVON Help vluchtelingkinderen aan een leuke vakantie Periodes 21 29 juli 2017 (Hondsrug) 27 juli 4 augustus 2017 (Koos Vorrinkhuis & Hunehuis) 3 11 augustus 2017 (Allardsoog)

Nadere informatie

Plannings- en kostenschema Artfriends creatieve cursussen, workshops en vakanties * Individuele en groeps deelname

Plannings- en kostenschema Artfriends creatieve cursussen, workshops en vakanties * Individuele en groeps deelname Plannings- en kostenschema Artfriends creatieve cursussen, workshops en vakanties Individuele en groeps deelname korting per aangebrachte cursist Gratis workshopdeelname: Creëer je eigen groep Voor een

Nadere informatie

VOORJAARSBLOK 2014-2015

VOORJAARSBLOK 2014-2015 VOORJAARSBLOK 04-05 WAT DOEN WE IN HET VOORJAAR? Dit is het boekje van het voorjaarsblok. Voorjaar? Maar het is toch winter? Het is inderdaad winter maar in de tijd dat dit blok loopt, beginnen ook de

Nadere informatie

De Paèrdestal gaat weer open

De Paèrdestal gaat weer open De Paèrdestal gaat weer open In de Nieuwe Paèrdestal gaat weer van alles gebeuren. Welzijnsinstelling SMWO gaat in de wijk leuke, gezellige en leerzame activiteiten verzorgen voor de kinderen en jeugd

Nadere informatie

WORKSHOPPROGRAMMA VOORJAAR 2016 ATELIER EN BOERDERIJWINKEL DE LINDEHOF CREATIEVE WORKSHOPS HOME DECO & QUILTEN

WORKSHOPPROGRAMMA VOORJAAR 2016 ATELIER EN BOERDERIJWINKEL DE LINDEHOF CREATIEVE WORKSHOPS HOME DECO & QUILTEN WORKSHOPPROGRAMMA VOORJAAR 2016 ATELIER EN BOERDERIJWINKEL DE LINDEHOF COUNTRY LIVING - A WAY OF LIVE CREATIEVE WORKSHOPS HOME DECO & QUILTEN QUILTCURSUS VOOR BEGINNERS De eerste activiteit waarmee we

Nadere informatie

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal,

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Veel te laat krijgen jullie deze nieuwsbrief. Ik had hem al veel eerder willen maken/versturen, maar ik

Nadere informatie

Vlindernieuws. Belangrijke data. Personeel

Vlindernieuws. Belangrijke data. Personeel Vlindernieuws Belangrijke data 22-25 juni Kamp locatie Noord 2 juli: Vuurvlindermarkt locatie Noord 7-8 juli: Eindmusical groep 8 locatie West 8 juli: Eindmusical groep 8 locatie Noord 10 juli: Laatste

Nadere informatie

Familie weekend in de Ardennen

Familie weekend in de Ardennen Familie weekend in de Ardennen De prachtige Ardennen is de ideale plek voor een gezellig en actief weekend voor de hele familie. Ideaal voor een weekendje weg met meerdere gezinnen of als familie reünie.

Nadere informatie

1. Wat doe jij het liefst om je te ontspannen? (meerdere antwoorden mogelijk) 46%

1. Wat doe jij het liefst om je te ontspannen? (meerdere antwoorden mogelijk) 46% Relaxmomenten Een moment voor jezelf inplannen schiet er wel eens bij in. 50% 4 40% 3 30% 2 20% 1 10% 0% Toelichting: 17% 1. Dagje naar de spa 1. Wat doe jij het liefst om je te ontspannen? (meerdere antwoorden

Nadere informatie

René op vakantie. 10-17 mei 2013 P U T T E N

René op vakantie. 10-17 mei 2013 P U T T E N René op vakantie 10-17 mei 2013 P U T T E N Begeleider Theo Vrijdag 10 mei Vertrek naar Landal Tegen 12 uur rijdt de Tendens bus de Ranonkelweg in en René straalt als hij mij ziet. Na de lunch nemen we

Nadere informatie

Zomerschool 50 + Magdalenahof. Wooninc.Plus gebouw Magdalenahof

Zomerschool 50 + Magdalenahof. Wooninc.Plus gebouw Magdalenahof Zomerschool 50 + Magdalenahof Wooninc.Plus gebouw Magdalenahof Beheerder : Ludo Verhees Adres : Magdalenahof 20 5667 RZ Geldrop Telefoon : 040 401 26 17 E-mailadres : magdalenahof@wooninc.nl Website :

Nadere informatie

Strandlopers en Notenkrakers

Strandlopers en Notenkrakers Week 1: 13 t/m 17 juli 2015 Maandag 13-07: Op de eerste dag van de zomervakantie gaan wij verkoeling zoeken in het water en chillen in het bubbelbad. Waar kunnen we deze elementen beter vinden dan in het

Nadere informatie

Beste ouders/verzorgers van kinderen van De Waterkant,

Beste ouders/verzorgers van kinderen van De Waterkant, Info 4 Datum: 9-10-2015 Beste ouders/verzorgers van kinderen van De Waterkant, We hebben op de Waterkant een intensieve, soms ook wat emotionele week achter de rug. In deze Info kunnen jullie lezen over

Nadere informatie

Mijn naam is Fons. Ze noemen me een groene jongen. Weet je hoe dat komt?

Mijn naam is Fons. Ze noemen me een groene jongen. Weet je hoe dat komt? Beste kinderen, Mijn naam is Fons. Ze noemen me een groene jongen. Weet je hoe dat komt? In mijn vrije tijd ben ik natuurgids. Met mijn verrekijker en vergrootglas trek ik naar allerlei plekjes om de natuur

Nadere informatie

BEVER OUTDOOR WEEKEND

BEVER OUTDOOR WEEKEND BEVER OUTDOOR WEEKEND Geniet van een heerlijk verzorgd weekend weg in de Ardennen voor maar 99 euro p.p. DE ARDENNEN Na slechts twee en een half uur rijden vanuit het midden van ons land veranderen de

Nadere informatie

SPROOKJES. THEATER Met otto, elle of izzi! SPORT EN SPEL KNUTSELEN. Dit is een voorbeeld boekje van een GROEN recreatiewerk programma.

SPROOKJES. THEATER Met otto, elle of izzi! SPORT EN SPEL KNUTSELEN. Dit is een voorbeeld boekje van een GROEN recreatiewerk programma. Met otto, elle of izzi!... Camping Vossenberg Centrumweg 17 8162 PT Epe Tel: 0578-613800 info@campingvossenberg.nl www.campingvossenberg.nl SPORT EN SPEL SPROOKJES Iedere dag (m.u.v. zaterdag) leuke sporten

Nadere informatie

KBS De Schothorst. Nieuwsbrief 2014-2015. Allemaal heel erg bedankt!! Met dank aan de oud papier ophalers..

KBS De Schothorst. Nieuwsbrief 2014-2015. Allemaal heel erg bedankt!! Met dank aan de oud papier ophalers.. Z E L F S T A N D I G I N O N T W I K K E L I N G KBS De Schothorst NB 9, 30-04-2015 Nieuwsbrief 2014-2015 NB 9, 30-04-2015 In dit nummer: Met dank aan de oud papier ophalers.. Met dank aan oud papier

Nadere informatie

Wist je dat... Nieuwsbrief Opvoedwinkel Twinkeltje maart 2015. In deze nieuwsbrief:

Wist je dat... Nieuwsbrief Opvoedwinkel Twinkeltje maart 2015. In deze nieuwsbrief: Nieuwsbrief Opvoedwinkel Twinkeltje maart 2015 In deze nieuwsbrief: Wist je dat... Thema's en cursussen in maart Lezersvraag: "Moet ik mijn zoon verplichten met andere kinderen te spelen?" Mamatijd Moeders

Nadere informatie

De bergvrienden (van Engsbergen)

De bergvrienden (van Engsbergen) De bergvrienden (van Engsbergen) Wandelen is onze grote passie. Of het nu in het Engsbergse Asdonk is, op de Houterenberg of wanneer wij met familie of goede vrienden in het hooggebergte rondtrekken, het

Nadere informatie

Naam: Vakantie. Vraag 1. Ben je weleens op vakantie geweest? Waarheen? Werkblad vakantie - Aardrijkskunde groep 5 - Niveau blauw.

Naam: Vakantie. Vraag 1. Ben je weleens op vakantie geweest? Waarheen? Werkblad vakantie - Aardrijkskunde groep 5 - Niveau blauw. Naam: Vakantie _ Een groot aantal Nederlanders gaat ieder jaar één keer op vakantie. Vaak gaat de reis naar het buitenland, bijvoorbeeld naar Duitsland, Frankrijk, Spanje, of nog verder. Maar Nederlanders

Nadere informatie

De Kraanvogel Vluchtnieuws 1

De Kraanvogel Vluchtnieuws 1 Aug. 2013 Vanuit de directie Beste ouders en verzorgers, De kop is er af! Vol enthousiasme zijn we gestart. Hopelijk heeft u dat ook zo ervaren.. Een nieuw schooljaar, nieuwe kinderen, een nieuwe juf/meester

Nadere informatie

Vacaturebank Vrijwilligers April 2016

Vacaturebank Vrijwilligers April 2016 Vacaturebank Vrijwilligers April 2016 Wegens het wegvallen van de vaste vrijwilliger zoeken wij voor Lilia 4 een nieuwe vrijwilliger die met 2 bewoners af en toe iets wil ondernemen. Te denken valt aan

Nadere informatie

Nieuwsbrief CliëntAanZet

Nieuwsbrief CliëntAanZet Nummer 4 April 2015 Van de redactie Hallo, Hier weer een nieuwe nieuwsbrief CliëntAanZet. Heb je een leuk idee voor deze nieuwsbrief? Of wil je misschien zelf iets schrijven? Stuur een bericht naar: Cliëntzeggenschap,

Nadere informatie

ZOMERVAKANTIE CLUSTER OUDWIJK BSO T LABYRINT, BSO MALIEBAAN EN BSO HOMERUSLAAN THEMA: VERVOER

ZOMERVAKANTIE CLUSTER OUDWIJK BSO T LABYRINT, BSO MALIEBAAN EN BSO HOMERUSLAAN THEMA: VERVOER ZOMERVAKANTIE CLUSTER OUDWIJK BSO T LABYRINT, BSO MALIEBAAN EN BSO HOMERUSLAAN THEMA: VERVOER Openingstijden: Kinderen zijn welkom op in de vakantie op BSO t Labyrint van 08:00 tot 18:00. Kinderen kunnen

Nadere informatie

Vragenlijst: Wat vind jij van je

Vragenlijst: Wat vind jij van je Deze vragenlijst is bedacht door leerlingen. Met deze vragenlijst kunnen leerlingen er zelf achter kunnen komen wat andere leerlingen van hun school vinden. De volgende onderwerpen komen langs: Sfeer op

Nadere informatie

De Regenboog. Algemeen. Boog nr. 5 04-01-2016

De Regenboog. Algemeen. Boog nr. 5 04-01-2016 De Regenboog De Regenboog Tijmstraat 1 5571 HS Bergeijk Tel. 0497-574914 info@bsderegenboogbergeijk.nl www.bsderegenboogbergeijk.nl Boog nr. 5 04-01-2016 Algemeen Voorlezen A.s. woensdag wordt er weer

Nadere informatie

HERFSTBLOK

HERFSTBLOK HERFSTBLOK 0-03 WAT DOEN WE IN DE HERFST? Jammer hè, dat de zomervakantie alweer voorbij is? Maar het is ook wel weer leuk om naar school te gaan en je vriendjes en vriendinnetjes weer te zien. En om naar

Nadere informatie

Nieuwskraker. Wat komen gaat. Verderop in deze Nieuwskraker: de special van groep 5a.

Nieuwskraker. Wat komen gaat. Verderop in deze Nieuwskraker: de special van groep 5a. Nieuwskraker nr. 16, 10 april 2015 Verderop in deze Nieuwskraker: de special van groep 5a. Wat komen gaat Agenda 13 t/m 24 april: Entreetoets groep 7 Ook deze week: gesprekken met ouders van leerlingen

Nadere informatie

Informatie MEERWAARDE

Informatie MEERWAARDE Informatie MEERWAARDE Van stichting Meerwaarde hebben wij toestemming gekregen om de activiteiten t.b.v. ouderen en volwassenen uit het programmaboekje najaar 2005 te publiceren. De activiteiten vinden

Nadere informatie

ROUTE BPC. Maak kennis met onze locaties.!

ROUTE BPC. Maak kennis met onze locaties.! ROUTE BPC Maak kennis met onze locaties.! WE STELLEN ONS GRAAG EVEN VOOR. Volg me.. BUITENPOORT CATERING Al bijna 35 jaar vormen we met ons team een hechte familie en zijn we volledig op elkaar ingespeeld.

Nadere informatie

Beste ouders, Agenda:

Beste ouders, Agenda: Beste ouders, Op 3 december krijgen we bezoek van een inspecteur. We hebben vorig jaar voor de derde keer onder de eindnorm gescoord bij de Cito-toets en dan krijg je als school een inspectiebezoek. Oorzaken

Nadere informatie

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

Waar staan wij voor?

Waar staan wij voor? Almere, juni 2015 De Stichting Vrienden van Archipel bestaat alweer bijna een jaar. In 2014 zijn we begonnen met het werven van donateurs en sponsors en gelukkig kunnen wij u melden dat we op de goede

Nadere informatie

REGELS. Onderstreep de pluralisvorm in de zin.

REGELS. Onderstreep de pluralisvorm in de zin. 61 61 REGELS 1 Onderstreep de pluralisvorm in de zin. 1 Ik woon met mijn gezin in een rijtjeshuis met vier slaapkamers. 2 De vijf appartementen in deze flat zijn heel klein. 3 Hij heeft een groot huis

Nadere informatie

Startweekend Huis van God en mensen. Vrijdag 15, zaterdag 16 en zondag 17 september. startweekend sept

Startweekend Huis van God en mensen. Vrijdag 15, zaterdag 16 en zondag 17 september. startweekend sept Startweekend 2017 Vrijdag 15, zaterdag 16 en zondag 17 september Huis van God en mensen startweekend sept. 2017 1 Op de startzondag zeggen we tegen elkaar: Kijk de kerk met haar eeuwenoude traditie. Haar

Nadere informatie

Af en toe er even tussenuit samen met uw dementerende partner Lekker ontspannen in een sfeervolle omgeving In 2010 zijn er 8 TOCH UIT vakantieweken

Af en toe er even tussenuit samen met uw dementerende partner Lekker ontspannen in een sfeervolle omgeving In 2010 zijn er 8 TOCH UIT vakantieweken TOCH UIT VAKANTIES 2010 Af en toe er even tussenuit samen met uw dementerende partner Thuis zorgen voor een dementerende partner is geen eenvoudige taak. Door de permanente druk hebt u meestal onvoldoende

Nadere informatie

Bureau Activiteiten Bemiddeling. Activitei wrinken tocht. tuinieren dames kunst uit ho

Bureau Activiteiten Bemiddeling. Activitei wrinken tocht. tuinieren dames kunst uit ho Activitei wrinken tocht maken FIETSEN VITAA winkelen samen TV kijk korte vakantie actiefdansje rum tuinieren dames kunst uit ho ergens samen UIT eten OF THUIS dagtocht ka leggen museum genieten terras

Nadere informatie

UITDAGENDE WATERSPORTACTIVITEITEN VOOR MENSEN MET EEN BEPERKING INFORMATIE VOOR VRIJWILLIGERS

UITDAGENDE WATERSPORTACTIVITEITEN VOOR MENSEN MET EEN BEPERKING INFORMATIE VOOR VRIJWILLIGERS UITDAGENDE WATERSPORTACTIVITEITEN VOOR MENSEN MET EEN BEPERKING INFORMATIE VOOR VRIJWILLIGERS BRON VAN ENERGIE SailWise is al 40 jaar de enige aanbieder in Nederland van meerdaagse, actieve watersportactiviteiten-

Nadere informatie

Met een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling.

Met een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling. Leerzaam, leuk, nieuwe contacten opgedaan, nieuwe ideeën. Het open Space concept is geweldig. Met een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling. Ontspannen maar

Nadere informatie

Vanaf half april kunt u bij Grand Cafe Rutgers de volgende activiteiten doen:

Vanaf half april kunt u bij Grand Cafe Rutgers de volgende activiteiten doen: NIEUW NIEUW NIEUW Vanaf half april kunt u bij Grand Cafe Rutgers de volgende activiteiten doen: Kruisboog schieten Luchtdruk schieten Beach volleybal sjoel de boelen Bel voor meer informatie naar 0313-632963

Nadere informatie

VACATURES Shalom Creatief

VACATURES Shalom Creatief VACATURES Creatief Atelier zoekt 2 rechterhanden Creatief bezig zijn voor ca. 4 uur per week Ben je actief met hout of kan je goed schilderen? Dan zijn wij op zoek naar jou. We zoeken twee actieve, creatieve

Nadere informatie

Mind & Motion, Centrum voor BewustZijn

Mind & Motion, Centrum voor BewustZijn NIEUWSBRIEF Follow your it knows the way Mind & Motion, Centrum voor BewustZijn Nieuwsbrief nr. 6 23 augustus 2015 De lessen gaan weer beginnen! De zomervakantie is voorbij, wat gaat de tijd toch snel.

Nadere informatie

De Schoolkrant. De Schoolkrant

De Schoolkrant. De Schoolkrant De Schoolkrant De Schoolkrant December 2014 SO Alphons Laudy Van de redactie Dit is de tweede schoolkrant van dit schooljaar Deze keer zijn de volgende thema s aan bod geweest: Herfst, Sint en Kerst. Deze

Nadere informatie

Nieuwe A. Amsterdammers en taalcoaches gaan samen op stap

Nieuwe A. Amsterdammers en taalcoaches gaan samen op stap Nieuwe A Amsterdammers en taalcoaches gaan samen op stap Mixen in Mokum Nieuwe Amsterdammers en taalcoaches gaan samen op stap Volwassen Amsterdammers met verschillende culturele achtergronden ontmoeten

Nadere informatie

Dharma DE WARME CHARME VAN

Dharma DE WARME CHARME VAN REPORTAGE Dharma DE WARME CHARME VAN Het enthousiast kloppend hart van Kortrijk heeft er sinds kort een uniek adresje bij. Met Bed&Breakfast Dharma maakt gastvrouw Linda haar droom waar en garandeert ze

Nadere informatie

Nieuwsbrief Mei-Juni 2014

Nieuwsbrief Mei-Juni 2014 Nieuwsbrief Mei-Juni 2014 Annelies Aarts De Smeelen 49 6021 VB Budel Telefoon: + 31 (0 )6-22986548 www.anneliesaarts.com info@anneliesaarts.com Welkom bij deze nieuwsbrief... In deze nieuwsbrief de activiteiten

Nadere informatie

Sponsorloop 2014. Beste ouders en verzorgers Huizen, februari 2014

Sponsorloop 2014. Beste ouders en verzorgers Huizen, februari 2014 Onderwerp: Vastenactie en sponsorloop Sponsorloop 2014 Vastenactie Yojana en Simavi, 19 maart 2014 16.00-18.00 uur Hoofdgebouw Beste jongens en meisjes Beste ouders en verzorgers Huizen, februari 2014

Nadere informatie

Thema In en om het huis.

Thema In en om het huis. http://www.edusom.nl Thema In en om het huis. Les 22. Een huis zoeken Wat leert u in deze les? Praten over uw huis Informatie over het vinden van een nieuwe woning Praten over wat afgelopen is Veel succes!

Nadere informatie

Schildervakanties. Inspirerende workshops en vrij schilderen

Schildervakanties. Inspirerende workshops en vrij schilderen Schildervakanties Kunstschilder José van den Helder-van Oudenallen geeft met veel enthousiasme schilderworkshops voor beginnende en gevorderde schilders. Op een vrije en toegankelijke manier brengt zij

Nadere informatie

GA JE MEE? Wat houdt een Bindingkamp in?

GA JE MEE? Wat houdt een Bindingkamp in? ZOMER 2014 Wat houdt een Bindingkamp in? GA JE MEE? Een Bindingkamp is vooral een heel gezellige week vakantie met een groep leeftijdgenoten. Maar een kamp is ook veel méér! Je staat gezamenlijk op, je

Nadere informatie

Informatieavonden Tijdens deze avond wordt u door de leerkrachten geïnformeerd over het lesprogramma en activiteiten voor het komende schooljaar.

Informatieavonden Tijdens deze avond wordt u door de leerkrachten geïnformeerd over het lesprogramma en activiteiten voor het komende schooljaar. Website : www.hietweide.nl e-mail : nieuwsbrief@hietweide.nl Agenda 14 september inloopspreekuur GGD/CJZ 14 september informatieavond groep 8 15 september informatieavond groep 1 t/m 7 21 september t/m

Nadere informatie

Nieuwsbrief 10 11 januari 2016

Nieuwsbrief 10 11 januari 2016 Nieuwsbrief 10 11 januari 2016 Inhoud: Engels Tweede ronde projecten & workshops Hoe speel je een spelletje? Nieuws uit groep ½ Welkom in de klas Agenda Advertenties: Mindful ouderschap Voetbal talent

Nadere informatie

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 4: Nieuwsbrief 1 (januari 2015) In deze nieuwsbrief aandacht voor:

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 4: Nieuwsbrief 1 (januari 2015) In deze nieuwsbrief aandacht voor: Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching Jaargang 4: Nieuwsbrief 1 (januari 2015) In deze nieuwsbrief aandacht voor: Terugblik Kinderyoga Rots & Water De Sterrenplukmachine Theaterweek Thema avond (hoog)gevoeligheid

Nadere informatie

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen Hoofdstuk 2 Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen 48 Gangbare uitdrukkingen bij contact maken en onderhandelen De meeste zinnen die in dit overzicht staan, zijn formeel. U kunt deze

Nadere informatie

Eerlijk en groen, een Fair en green deal, wat doen we en wat is er nodig voor een grote transitie. Nivon raad 21 november 2015

Eerlijk en groen, een Fair en green deal, wat doen we en wat is er nodig voor een grote transitie. Nivon raad 21 november 2015 Eerlijk en groen, een Fair en green deal, wat doen we en wat is er nodig voor een grote transitie. Nivon raad 21 november 2015 Waarnaar streven we.. Waarover gaat dit? Nivon Natuurvrienden is geworteld

Nadere informatie

Kleinschalige woon- en onderwijsvormen. Opvang van kinderen met eigen-aardig gedrag

Kleinschalige woon- en onderwijsvormen. Opvang van kinderen met eigen-aardig gedrag Kleinschalige woon- en onderwijsvormen Opvang van kinderen met eigen-aardig gedrag Doenersdreef Zorg Kinderen in Hilversum en Almere Sommige kinderen hebben iets bijzonders. Iets dat ze nét een beetje

Nadere informatie

Kruger National Park Safari

Kruger National Park Safari Kruger National Park Safari 4 dagen, accommodatiereis Deze reis is ook beschikbaar als kleine groepsreis (max 12 reizigers), zie voor de actuele prijzen de website. Maaltijden: Startpunt rondreis: Eindpunt

Nadere informatie

** korting per aangebrachte cursist. CREATIEVE / WELLNESS VAKANTIE WEKEN VAN ARTFRIENDS 31 juli t/m 7 augustus 2010 7 t/m 14 augustus 2010

** korting per aangebrachte cursist. CREATIEVE / WELLNESS VAKANTIE WEKEN VAN ARTFRIENDS 31 juli t/m 7 augustus 2010 7 t/m 14 augustus 2010 Individuele en groeps deelname korting per aangebrachte cursist Gratis workshopdeelname: Creëer je eigen groep Voor een aantal cursussen en workshops kun je je individueel inschrijven. Voor die cursussen

Nadere informatie

Nieuws update eind november 2014. Beste allemaal,

Nieuws update eind november 2014. Beste allemaal, Nieuws update eind november 2014 Programma editie 2014: Fietsdagen: Vrijdag 19 december, zaterdag 20 december en zondag 21 december, met maandag 22 december gezamenlijk Serious Breakfast en het aanbieden

Nadere informatie

OPEN HUIS WIJKPARK TRANSVAAL 28 JULI 2010

OPEN HUIS WIJKPARK TRANSVAAL 28 JULI 2010 OPEN HUIS WIJKPARK TRANSVAAL 28 JULI 2010 Ik arriveer op een zon overgoten Wijkpark. Nog geen kwartier later wordt het park in de schaduw gelegd door donkere wolken. Die trokken gelukkig weg en wederom

Nadere informatie

Geheel verzorgde week met excursies en koken

Geheel verzorgde week met excursies en koken Toe aan vakantie? Bijtanken in Salzburgerland! Herfstweek: zaterdag 18-25 oktober (in overleg kunnen we voor een groep de data verschuiven) Geheel verzorgde week met excursies en koken Excursies en koken:

Nadere informatie

Nieuwsflits: Augustus 2014

Nieuwsflits: Augustus 2014 Nieuwsflits: Augustus 2014 MEER! met elkaar is een plek waar vrouwen van alle nationaliteiten en leeftijden elkaar kunnen ontmoeten. Waar veel vrijwilligers actief zijn. Waar je elkaar kunt steunen, jezelf

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF JEUGD & JONGEREN December 2015. Column van Puck. Hallo Allemaal,

NIEUWSBRIEF JEUGD & JONGEREN December 2015. Column van Puck. Hallo Allemaal, NIEUWSBRIEF JEUGD & JONGEREN December 2015 Agenda Column van Puck 4 December Auti Soos 11 december Soep- en spellenavond 12 december Auti Actie Dag 29 december AutiJongerenCafé Vanaf Januari 2016 Auti

Nadere informatie

Schildervakantie in de Morvan! Zaterdag 09 juni zaterdag 16 juni 2012

Schildervakantie in de Morvan! Zaterdag 09 juni zaterdag 16 juni 2012 Schildervakantie in de Morvan! Zaterdag 09 juni zaterdag 16 juni 2012 Tekenen en schilderen én Bourgondisch genieten! Een schildervakantie in de Morvan; het groene hart van de Bourgogne, onder leiding

Nadere informatie

Informatieblad van openbare basisschool De Wissel - vrijdag 1 mei 2015

Informatieblad van openbare basisschool De Wissel - vrijdag 1 mei 2015 Informatieblad van openbare basisschool De Wissel - vrijdag 1 mei 2015 De Hoop 3 1911 KX Uitgeest 0251-880707 info@dewisseluitgeest.nl www.dewisseluitgeest.nl Agenda 2 t/m 15 mei Meivakantie 10 mei Moederdag

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF YOGA-TOUCH MAART 2019

NIEUWSBRIEF YOGA-TOUCH MAART 2019 NIEUWSBRIEF YOGA-TOUCH MAART 2019 Het heeft even geduurd, maar eindelijk. Onze nieuwsbrief is weer uit. Boordevol nieuws (let op; belangrijk nieuws over de lessen) en weetjes (bijv.workshops etc.). Mocht

Nadere informatie

JANUARI 2014. leerlingen nieuwe ervaringen kunnen opdoen. Vrijwilligers zullen vanuit school begeleid worden op vakinhoudelijk en didactisch gebied.

JANUARI 2014. leerlingen nieuwe ervaringen kunnen opdoen. Vrijwilligers zullen vanuit school begeleid worden op vakinhoudelijk en didactisch gebied. UITGAVE NR 2 ATELIER SPECIAAL JANUARI 2014 Eerste Atelier Speciaal een groot succes In november vond de eerste Atelier Speciaal plaats op Olivijn. Mede dankzij een groep van 16 enthousiaste vrijwilligers

Nadere informatie

Het Studenten Uitgaven Onderzoek is in mei 2014 afgenomen bij 886 respondenten met een leeftijd van 17-25 jaar. De studenten volgen een HBO- of

Het Studenten Uitgaven Onderzoek is in mei 2014 afgenomen bij 886 respondenten met een leeftijd van 17-25 jaar. De studenten volgen een HBO- of Het Studenten Uitgaven Onderzoek is in mei 2014 afgenomen bij 886 respondenten met een leeftijd van 17-25 jaar. De studenten volgen een HBO- of WO-opleiding in één van de twaalf grootste studentensteden

Nadere informatie

nieuwsbrief pagina 2 Nieuwe schoolshirts Groep 3 en 4 Studiereis Studiedagen

nieuwsbrief pagina 2 Nieuwe schoolshirts Groep 3 en 4 Studiereis Studiedagen 2015 2016 editie November 2015 A.C. onderwijs heeft een nieuwe penningmeester. Met in deze editie onder meer: Penningmeester A.C. Nieuwe schoolshirts Groep 3 4 Studiereis Bus opvang Interim Sint viering

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF KINDERKRIEBELS

NIEUWSBRIEF KINDERKRIEBELS NIEUWSBRIEF KINDERKRIEBELS Dag allemaal, Eindelijk is het zover!!! De eerste nieuwsbrief van Centrum KINDERKRIEBELS is er!! Vele van jullie zullen zich afvragen Centrum KINDERKRIEBELS wat is dat???? Hieronder

Nadere informatie

M a a k v a n j u l l i e B e d r i j f s - o f G r o e p s u i t j e e e n c r e a t i e v e b e l e v i n g

M a a k v a n j u l l i e B e d r i j f s - o f G r o e p s u i t j e e e n c r e a t i e v e b e l e v i n g M a a k v a n j u l l i e B e d r i j f s - o f G r o e p s u i t j e e e n c r e a t i e v e b e l e v i n g # A R T P U B N L W W W. A R T P U B. N L A R T P U B O N S V E R H A A L ArtPub is hét creatieve

Nadere informatie