Mobiliteit juni 2015

Transcriptie

1 Mobiliteit juni 2015 Inleiding. Mobiliteit raakt steeds meer verweven en daarmee een integraal onderdeel van de RWB domeinen Economie, Ecologie en Leefbaarheid. Na het aanbreken van ondermeer de nieuwe bestuursperiode in maart 2014, het redesignproces binnen de RWB en het daaropvolgende proces om meer focus aan te brengen binnen het Uitvoeringsprogramma van de Strategische Agenda West-Brabant , vraagt dit ook op het gebied van Mobiliteit nieuwe accenten. Binnen de mobiliteitsagenda zijn op het gebied van bereikbaarheid een aantal algemene doelen geformuleerd welke tot op de dag van vandaag nog steeds gelden, maar wel specifieker zijn uitgewerkt. Na een aantal jaren ervaring te hebben opgedaan in het krachtenspel binnen de regio en in relatie tot de beleidsagenda s van provincie en rijk, is het een natuurlijk moment om tot een herijking van de regionale mobiliteitsdoelstellingen te komen. Mede op basis van trends en ontwikkelingen, voortschrijdend inzicht en voortgang van verschillende projecten zijn er momenteel bepaalde accenten te herkennen welke medebepalend cq. kaderstellend worden voor het uitvoeringsprogramma van de Strategische Agenda voor de komende jaren. Accenten welke vragen om een veranderende inzet met op onderdelen, nieuwe prioriteiten en vraagt meer dan voorheen om projecten integraal op te pakken en tot uitvoering te brengen. Het zgn. Mobiliteitsprogramma laat zich zowel op strategisch als operationeel niveau in toenemende mate beïnvloeden vanuit ruimtelijke economische ontwikkelingen en de nadrukkelijke wens om tot duurzame oplossingen te komen. Dit betekent voor onze regio dat we steeds vorm en inhoud moeten geven aan een strategische doelstelling om de regio W-Brabant duurzaam multimodaal te ontsluiten en bereikbaar te houden. Daarbij staat het bewerkstelligen van een robuust multimodaal en knelpuntvrij netwerk voorop op het gebied van weg, water, spoor en buisleidingen. Netwerken die niet alleen ter ontsluiting van onze regio functioneren, maar waar ook verschillende infrastructurele assen onderdeel vormen van internationale corridors dwars door onze regio. Het zijn de slagaders tussen de mainports in de Vlaams Nederlandse Delta en het Europese Achterland. Tevens zijn het de primaire dragers voor zowel het goederen- als personenvervoer binnen onze regio. Het zo optimaal mogelijk laten functioneren van deze infrastructuur is zowel van cruciaal belang voor de ontwikkeling van economische potenties in onze regio, als de verplaatsingsbehoefte van de West-Brabander. Daar waar het gaat om het vestigingsklimaat is een integrale aanpak ter versterking van de ruimtelijk-economische ontwikkelingen noodzakelijk waarbij de infrastructurele verbindingen binnen de regio en daarbuiten van essentieel belang zijn. 1

2 Multimodale mobiliteit. Het multimodaal karakter van onze regio moet niet alleen op orde zijn, maar zal nadrukkelijk knelpuntvrij en toekomstproef moeten kunnen functioneren voor zowel goederen- als personenvervoer. Adequaat functionerende multimodale bereikbaarheid is in toenemende mate bepalend. Het wordt eveneens gezien als een belangrijke voorwaarde als vestigingsfactor voor het (intern)nationaal opererende bedrijfsleven. Juist de verladers zullen steeds meer eisen stellen aan de logistieke mogelijkheden en de logistieke sector zal op haar beurt slagvaardig moeten opereren met innovatieve en duurzame vervoersconcepten. Ook het toevoegen van waarde binnen logistieke keten is belangrijk en geeft tevens een positieve impuls aan de (regionale) arbeidsmarkt. Al deze ontwikkelingen op dit gebied dragen uiteindelijk bij aan het verstevigen van onze concurrentie positie binnen de gehele delta. Vervolgens zal de aandacht niet alleen gericht moeten zijn op het goederenvervoer, maar moet de focus eveneens op het personenvervoer gericht blijven. Voor het personenvervoer zijn zowel de externe (inter)nationale auto- en treinverbindingen essentieel als ook de interne verbindingen en voorzieningen in het stad- en streekvervoer. Tevens zal in de komende jaren een vergroening moeten plaatsvinden gericht op minder, schoner en zuiniger vervoer. Waarbij alternatieven voor het bestaande wegverkeer prioriteit zullen krijgen. De verduurzaming van de samenleving vraagt om te handelen vanuit een heldere regionale visie en uitvoeringsprogramma op het gebied van duurzame mobiliteit. Extra inzet op bijvoorbeeld elektrisch rijden voor auto en fiets of gebruikmaken van schonere brandstoffen en efficiënter goederenvervoer. Het openbaar vervoer op maat brengen en houden voor stad en streek is van essentieel belang om mede de leefbaarheid in woongebieden te blijven garanderen. Naast het op orde brengen van de netwerken, wordt de onderlinge uitwisselbaarheid tussen de verschillende vervoerswijzen steeds belangrijker. Niet alleen om tot een substantiële verduurzaming qua mobiliteit te komen, maar ook omdat het vervoer in toenemende mate zal moeten inspelen op innovatieve ontwikkelingen en wensen van de verlader, consument en reiziger. Deze modalshift ontwikkelingen ontstaan deels vanuit de markt, maar moeten op regionale schaal een goede afstemming krijgen. Vooral op de bovenregionale bedrijventerreinen moeten de goederenstromen zoveel mogelijk worden gebundeld en zijn de kansen voor een gewenste modalshift aanzienlijk groter. Het ontwikkelen van zogenaamde terminals waar de overslag van goederen plaatsvindt, al dan niet naar andere vervoerswijzen, moet in toenemende mate een hogere prioriteit krijgen. Het bedrijfsleven is weliswaar leidend, maar de overheid kan hier een faciliterende rol spelen om dergelijke ontwikkelingen te entameren en ruimtelijk economische voorzieningen te treffen waardoor dergelijke terminals worden gerealiseerd of verder kunnen worden uitgebouwd. Ook in het personenvervoer zal de verplaatsingsketen zich in toenemende mate gaan richten op de overstap tussen meerdere vervoerswijzen. Dit vergt voor de toekomst een intensieve samenwerking met vervoersbedrijven en gemeenten, die betrokken zijn bij transferia 2

3 ontwikkelingen om de reiziger zo optimaal mogelijk tegemoet te komen. Ook de vervoersvoorzieningen in de dunbevolkte gebieden vragen om OV-systemen op maat voor de burger. Juist op regionale schaal zullen terminals voor goederenvervoer en transferia voor personenvervoer effectief vorm en inhoud kunnen geven aan een duurzame mobiliteit en bereikbaarheid. Om dergelijke innovatieve initiatieven van de grond te krijgen zal dit binnen de regio moeten worden gestimuleerd en gefaciliteerd tussen ondernemers en overheid. Accenten. Met betrekking tot de weg ligt de aandacht speciaal bij een goede doorstroming en verkeersafwikkeling op autosnelwegen en de aansluitingen met het onderliggende wegennet. De autosnelwegen zijn de primaire hoofdaders van de regio en moeten toekomstproef kunnen blijven functioneren ten behoeve van een optimale bereikbaarheid en gunstig leef- en vestigingsklimaat. Regionale initiatieven vanuit het bedrijfsleven om vervoer over water te intensiveren spelen o.a. in Dinteloord (AFC), Roosendaal en Oosterhout. Op het gebied van het spoor is binnen het internationale TEN-T programma een studie naar ondermeer het optimaliseren van het goederenvervoer op de Noord-Zuid as Rotterdam-België van belang. Daarnaast blijken er in onze regio tal van initiatieven te ontstaan om het spoorgebruik vanuit bedrijventerreinen verder te intensiveren. De plannen om te komen tot een zgn. rail-servicecenter in Moerdijk zijn in ontwikkeling. De intensivering van transport over het spoor binnen onze regio (o.a. Roosendaal en Oosterhout) zijn initiatieven die een goede regie en afstemming vereisen binnen de regio. Op het gebied van water ligt enerzijds de prioriteit bij de internationale vaarwegen en in het bijzonder de capaciteit van de verschillende sluizencomplexen voor met name de beroepsvaart. In de Havenstrategie Moerdijk 2030 moet de West-Brabantse zeehaven functioneren als extended gate en shortsea haven (inland hub) in relatie tot o.a. de mainports Rotterdam en Antwerpen. Ook de waterterminal in Bergen op Zoom blijft van bovenregionale betekenis. Anderzijds moeten de aanwezige regionale vaarwegen beter benut worden en daar waar nodig geschikt gemaakt worden voor intensivering van de binnenvaart. Gezien de toekomstige vervoersprognoses zal er naast extra capaciteit voor goederentreinen ook meer aandacht moeten komen voor tal van veiligheid- en leefbaarheidsaspecten in de West-Brabantse kernen waar het spoor dwars doorheen loopt. 3

4 De aanwezige buisleidingenstraat in onze regio vervult de vierde modaliteit welke vooral benut wordt door de petrochemische industrie, maar ook andere bedrijfstakken kunnen dit tracé optimaler benutten. De aansluiting op deze leidingstraat tussen de mainports Rotterdam en Antwerpen is voor West-Brabant als vestigingslocatie voor bedrijven een bijzondere kwaliteit. Voor de nabije toekomst moeten een tweetal knelpunten in de buisleidingenstraat worden opgelost mbt. de beschikbare capaciteit. Dit betreft de duiker onder het Hollands Diep en de onderdoorgang ten zuidwesten van Roosendaal ter hoogte van de spoorlijn. In het kader van de circulaire economie wordt tevens een beroep gedaan op groene en vervangende grondstoffen. In ondermeer de Biobased industry kan de buisleidingenstraat een rol van betekenis gaan spelen. de nieuwe openbaar vervoer concessieverlening vraagt om een gerichte inbreng richting rijk, provincie en vervoerspartijen. Naast de meer beleidsontwikkelende taakvelden van de regio blijft de regio een belangrijke rol vervullen in de Gebiedgerichte aanpak (GGA). Een belangrijke uitvoerende regionale rol is het regisseren en daarmee stimuleren van de verkeersveiligheid met mensgerichte en infrastructurele maatregelen voor weggebruikers in het algemeen en langzaam verkeer in het bijzonder. Het blijft noodzakelijk om de leefbaarheid regiobreed te garanderen door o.a. veilig verkeersgedrag. Om de optimaal te benutten ligt er een belangrijke opgave voor zowel de regio richting hogere overheden als richting de logistieke sector in West-Brabant. Hierbij is het van belang dat er onderlinge afstemming en regie plaatsvindt ten aanzien van bestaande en vooral nieuwe initiatieven op het gebied van modalshiftvoorzieningen. Concentratie van dergelijke goederenterminals op een beperkt aantal (boven)regionale bedrijventerreinen in W-Brabant is hierbij van belang, mede in relatie tot de totale logistieke ketens. Op het gebied van het personenvervoer zijn de internationale treinverbindingen richting België v.v. essentieel via Breda en de daarvan afgeleide verbinding tussen Roosendaal en Antwerpen/Brussel. Ook een eventuele spoorverbinding tussen Breda-Utrecht wordt via de lijn van institutionele beleggers op rijksniveau nader onderzocht. De intermediaire rol en invloed van de regio op het spoorboekje van NS en Heroriëntatie Uitvoeringsprogramma De eerder genoemde herijking van de Mobiliteitsagenda betekent in eerste instantie dat we komen tot een nadere prioritering van het programma. Kijkend naar de thema s Netwerken, Knooppunten, Leefbaarheid en Openbaar vervoer zijn er bepaalde accentverschuivingen noodzakelijk die tot een volgende overzicht leiden: 4

5 Uitvoeringsprogramma Mobiliteit Na 2020 Weg Water Spoor Buis Netwerken Doorstroming A27 Capaciteit sluizen Internationale verbinding Knelpunt BO-MIRT Schiewijk - Krammer en Kreekrak België - Hollands Diep Hooipolder Breda en Roosendaal Doorstroming A58 Analyse W-B vaarwegen TEN-T studie RoBel Knelpunt BO-MIRT Annabosch- ZW-Roosendaal Galder Doorstroming A59 Monitor autosnelwegen W-Brabant Knooppunten A16/A17 Klaverpolder AFC terminal A27/A59 Hooipolder B. op Zoom terminal Oosterhout terminal A58/A4 Zoomland Oosterhout terminals Roosendaal terminal A58/A16 Princeville Roosendaal terminal Landelijk verbeterprogramma overwegen A58/A17 De Stok Leefbaarheid Milieuhinder Evenwicht beroeps-, Milieuhinder pleziervaart-ecologie Gebiedgerichte Aanpak Externe veiligheid (GGA) Visie + uitv. Prog Duurz. mobiliteit Openbaar vervoer OV concessie NS-dienstregeling 2016 Stad- en streekvervoer Aanpassingen Ovdienstregeling 2016 (Tactisch Ontw. Team) NS-dienstregeling 2017 RSC Moerdijk Aansluitingen:Bovenregionale bedrijventerreinen W-Brabant Spoorverbinding Breda- Utrecht (A27) 5

6 Uitvoeringsprogramma Mobiliteit Regio West-Brabant Netwerken WEG Doelstelling / Aandachtsvelden Projecten / Acitiviteiten Rol RWB / Poho Mobiltieit Betrokken bestuurder (s) Betrokkenheid Ambtena(a)r(en). Doorstroming A27 BO-MIRT Schiewijk -Hooipolder Doorstroming A58 BO-MIRT Annabosch- Galder Monitoring / Participeren in MIRTprocedure Monitoring / Participeren in MIRTprocedure Gemeenten Breda, Geertruidenberg, Oosterhout en Werkendam / Woudrichem en RWB Gemeenten B. o. Zoom, Breda, Etten-Leur, Roosendaal en Rucphen en RWB Gemeenten Breda, Geertruidenberg, Oosterhout en Werkendam / Woudrichem en RWB Gemeenten B. o. Zoom, Breda, Etten-Leur, Roosendaal en Rucphen en RWB Doorstroming A59 Monitoring irt. MIRT-procedure Gemeenten Breda, Geertruidenberg, Oosterhout en Werkendam/ Woudrichem en RWB Monitor autosnelwegen W-Brabant Participeren in projectgroep RWS/PNB/RWB Gemeenten Breda, Geertruidenberg, Oosterhout en Werkendam/ Woudrichem en RWB C. Lok als voorzitter poho Mobiliteit Gemeente B. o. Zoom / RWB Netwerken WATER Capaciteit sluizen Krammer, Kreekrak en Volkerak Monitoring / lobbyin MIRT-procedure C. Lok als voorzitter poho Mobiliteit Gemeente Moerdijk / B. o. Zoom / RWB Analyse W-Brabantse vaarwegen op economische/toeristisch recreatieve/ecologische functie Participeren (lobby en belangenbehartiging) richting Waterschap Brabantse Delta Netwerken SPOOR Netwerken BUIS Internationale verbinding België -Breda en Roosendaal TEN-T studie corridor North Sea- Mediterranean (o.a. RoBel) Landelijk Verbeterprogramma Overwegen Participeren ( lobby en belangenbehartiging via DelTri) richting BO-MIRT, I&M, NS en TEN-T programma Participeren ( lobby en belangenbehartiging) richting TEN-T programma, BO-MIRT en I&M Monitoren, participeren richting I&M/ProRail P. Depla als voorzitter RWB Gemeenten Breda en Roosendaal / RWB, C. Lok als voorzitter poho Mobiliteit Gemeenten Moerdijk, Halderberge, Roosendaal, B. op Zoom en Woensdrecht / RWB C. Lok als voorzitter poho Mobiiteit RWB Knelpunt Hollands Diep Participeren (lobby en belangenbehartiging) richting LS NED, I&M en DelTri Knelpunt ZW-Roosendaal Participeren (lobby en belangenbehartiging), LS NED, min. I&M en DelTri 6

7 Knooppunten WEG Knooppunten WATER Monitor autosnelwegen W-Brabant Participeren in projectgroep met min. I&M/RWS en PNB Modalshift bevorderen tbv. verduur-zaming transport Ontwikkeling AFC Waterterminal Initiëren en coördineren om waterterminal te realiseren als multimodale ontsluiting AFC Nieuw-Prinsenland ism. poho SEZ Intensiveren en verplaatsen Waterterminal Bergen op Zoom Intensiveren samenwerking verladers water en spoor ikv. Logistieke proeftuin Moerdijk Intensiveren gebruik Waterterminal Oosterhout richting Midden- en Oost- Brabant Verkenning haalbaarheid Waterterminal Roosendaal C. Lok als voorzitter poho Mobiliteit Gemeente Steenbergen, PNB/LAB en RWB/REWIN Monitoren REAP-programma C. Lok als voorzitter poho Mobiliteit Gemeente Bergen op Zoom, PNB/LAB en RWB/REWIN Monitoren REAP-programma C. Lok als voorzitter poho Mobiliteit Gemeente Moerdijk, Havenschap Moerdijk, PNB/LAB en RWB/REWIN Monitoren REAP-programma C. Lok als voorzitter poho Mobiliteit Gemeente Oosterhout, Moerdijk, PNB/LAB en RWB/REWIN Monitoren REAP-programma C. Lok als voorzitter poho Mobiliteit Gemeente Roosendaal, PNB/LAB en RWB/REWIN Kooppunten SPOOR Modalshift bevorderen tbv. verduur-zaming transport Knooppunten BUIS TEN-T Haalbaarheidsstudie Rail Service Center Moerdijk REAP-project Spoorterminal Oosterhout Intensiveren emplacementfunctie / stamsporen Borchwerf I en II Roosendaal Participeren (lobby en belangenbehartigen) richting I&M, DelTri, en TEN-T programma Europa ism. poho SEZ. C. Lok als voorzitter poho Mobiliteit Gemeente Moerdijk, Havenschap Moerdijk, PNB/LAB, I&M/ProRail, DelTri Monitoren REAP-project C. Lok als voorzitter poho Mobiliteit. Gemeente Oosterhout, Moerdijk, Drimmelen, PNB, I&M/ProRail, RWB/REWIN Initiëren en coördineren betrokken partijen C. Lok als voorzitter poho Mobiliteit Gemeente Roosendaal, (overheid, ondernemers) PNB/LAB, I&M/ProRail, RWB/REWIN Modalshift bevorderen tbv. verduur-zaming transport Intensiveren gebruik van buisleidingenstraat mbt. bovenregionale bedrijventerreinen W- Brabant. Initiëren en participeren (lobby en belangenbehartiging) richting gemeenten, ondernemers/bedrijven-terreinen irt. duurzame verstedelijking/duurzaamheidsladder ism. Poho s SEZ en Ruimte 7

8 Leefbaarheid WEG Duurzaam bevorderen van leefbaarheid en verkeersveiligheid in woon- en werkgebieden Verbeteren van de verkeersveiligheid in W- Brabant. Streven naar 0 verkeersslachtoffers Opstellen jaarprogramma Gebieds- Gerichte Aanpak (GGA) van mens- en infrastructureel gerichte maatregelen Opstellen Visie en actieprogramma Duurzame Mobiliteit W-Brabant Coördineren van mensgerichte en infrastructurele maatregelen richting PNB ikv. subsidieregeling BDU gelden Initiëren van activiteiten op het gebied van duurzame mobiliteit ism poho Duurzaamheid, SEZ, ondernemers, Brancheorganisaties, etc. J.W. Stoop (Verkeersveiligheidsambassadeur) C. Lok als voorzitter poho Mobiliteit ( lid stuurgroep duurzame Mobiliteit) 19 gemeenten, PNB, Politie, Brancheorganisaties PNB en RWB (Duurzaamheid, Ruimte, Economie en Mobiliteit) Stimuleren van fietsgebruik Beheersen en terugdringen van milieuhinder door verkeer en vervoer binnen de leefomgeving. Regionale modelaanpak fiets volgens 3 actielijnen. Coördineren en initiëren van fietsgerichte maatregelen in het kader van stimuleren veilig fietsgebruik C. Lok als voorzitter poho Mobiliteit 19 gemeenten, PNB, Politie, Brancheorganisaties Leefbaarheid SPOOR Duurzaam bevorderen van leefbaarheid en verkeersveiligheid in woon- en werkgebieden Beheersen van milieuhinder door verkeer en vervoer binnen de leefomgeving. Openbaar Vervoer WEG Bewerkstelligen externe veiligheid irt. goederenvervoer en gevaarlijke stoffen. Initiëren en participeren (lobby en belangenbehartiging) in overlegtafels Brabantroute, corridor North Sea- Mediterranean Geluid en trilling Initiëren en participeren (lobby en belangenbehartiging) in overlegtafels mbt. W-Brabantse spoorgemeenten C. Lok als voorzitter poho Mobiliteit Gemeenten Bergen op Zoom, Breda, Halderberge, Moerdijk, Roosendaal en RWB Bevorderen robuust openbaar vervoerssysteem Het gebruik van OV wordt regiobreed gestimuleerd OV-concessie stad- en streekvervoer Participeren (lobby en belangenbehartiging) en coördineren om OV-voorzieningen te verbeteren en knelpunten op te lossen OV-dienstregeling 2016 en 2017 Participeren coördineren in Strategisch Ontwikkel Team (SOT) en provinciale Spoortafel P. v/d Velden (lid Strategisch OverlegTeam) P. v/d Velden (lid Strategisch Overleg Team) PNB, Arriva en projectgroep OV RWB PNB, Arriva en projectgroep OV RWB Openbaar Vervoer SPOOR Bevorderen robuust openbaar vervoerssysteem Het gebruik van OV wordt regiobreed gestimuleerd NS-dienstregeling 2016 en 2017 Participeren (lobby en belangenbehartiging) en coördineren om NSdienstregeling te verbeteren en oplossen knelpunten C. Lok als voorzitter poho Mobiliteit Gemeenten Breda en Roosendaal, PNB RWB 8