Logopedie & Afasiologie
|
|
- Nora van der Pol
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Infobrochure Logopedie & Afasiologie
2
3 Dienst logopedie De logopedische dienst van het O.L.V. Van Lourdes Ziekenhuis Waregem staat open voor gehospitaliseerde en ambulante personen met uiteenlopende problemen. Hierbij worden enkele inhoudelijke en praktische aspecten omschreven. Mocht u vragen hebben, dan kunt u zich steeds vrijblijvend richten tot de dienst op het nummer 056/ neurologische spraak- en taalstoornissen: afasie en dysartrie dysfagie (slikstoornis) stemstoornissen stem- of spraakstoornis na een oncologische ingreep ter hoogte van het mond- en halsgebied. Neurologische spraak- en taalstoornissen Afasie is een taalstoornis ten gevolge van een hersenletsel, waarbij zowel het begrijpen als het spreken aangetast kunnen zijn. Ook het lezen (alexie), het schrijven (agrafie) en het rekenen (acalculie) kunnen moeilijkheden vertonen. Als bijkomende problemen merken we vaak hemianopsie (halfzijdige blindheid), neglect (verwaarlozen van de aangetaste lichaamshelft), apraxie (een stoornis in het uitvoeren van doelgerichte handelingen) en emotionele labiliteit (huil- en lachbuien) op. Dit alles heeft een invloed op de zelfstandigheid en het sociale leven van de patiënt. Verder kunnen ook geheugenproblemen (amnesie), karakterwijzigingen en concentratiestoornissen voorkomen, afhankelijk van de plaats van het letsel. De gestoorde bezenuwing van de spraakorganen kan een dysartrie veroorzaken.
4 Bij een afasie of dysartrie streven we er steeds naar om opnieuw zo optimaal mogelijk de verbale taal te hanteren teneinde de primaire behoefte van elke mens, namelijk zijn gevoelens en ideeën kunnen uiten, zo optimaal mogelijk te laten verlopen. Indien dit niet lukt, wordt ter ondersteuning non-verbale taal ingeschakeld. Wanneer enkel de non-verbale taal intact is, kunnen andere hulpmiddelen aangewend worden. We maken dan gebruik van een communicatiebord met picto s/geschreven taal aangepast aan de mogelijkheden van de patiënt, een taalzakboek, een spraakcomputer, Dysfagie Bij een slikstoornis wordt aan voedselbegeleiding gedaan. Hierbij vindt de logopedische therapie plaats op de kamer van de patiënt en staan we de patiënt zowel verbaal als manueel bij tijdens het slikproces. Stemstoornissen Stemproblemen komen zowel bij kinderen als bij volwassenen voor. Ze kunnen verschillende oorzaken hebben: verkeerd stemgebruik, bvb. foutieve ademhaling stemmisbruik, bvb. veelvuldig roepen (dit kan stembandknobbels veroorzaken) organische afwijkingen, bvb. stembandverlamming stemwisseling bij jongens psychische problemen Het spreken is niet aangenaam meer en kost veel moeite. In sommige gevallen leidt het probleem zelfs tot beroepsonbekwaamheid. 4
5 Wanneer raadpleegt u best de logopedie? als de heesheid langer dan drie weken blijft duren bij een onaangenaam stemgeluid als u vlug moe wordt bij het praten bij blijvende keelpijn als u geen of onvoldoende stemvolume kunt maken bij een schorre stem Wat kan u verwachten bij de logopedie? De logopediste neemt een grondig onderzoek af. Ze gaat de kwaliteit en de mogelijkheden van de stem na. Aan de hand van vragen probeert ze de mogelijke oorzaak te achterhalen. Daarbij wordt beroep gedaan op de neus-keel-oor-arts. Hij gaat na of er organische afwijkingen zijn. Na interpretatie van de resultaten wordt overlegd of therapie al dan niet noodzakelijk is. Waaruit bestaat stemtherapie? Bij een stemstoornis wordt stemtherapie opgestart teneinde het correcte ademhalingstype, het resoneren en het nasaleren aan te leren, alsook de stemhygiëne uitvoerig te bespreken. Stem- of spraakstoornis na een oncologische ingreep ter hoogte van het mond- en halsgebied Na een oncologische ingreep ter hoogte van het mond- en halsgebied kan ook een stem- of spraakstoornis aanwezig zijn. Afhankelijk van de problematiek starten we een behandeling op om opnieuw een zo goed mogelijke verbale communicatie te creëren. 5
6 Tips voor het omgaan met mensen met afasie A. Communicatie met de afasiepatient Spreek de afaticus aan als een volwassene. Gebruik eenvoudige maar geen kinderlijke taal. Richt de aandacht van de afaticus vooraleer je begint te praten door: hem aan te raken zijn naam te noemen in te leiden waarover je gaat praten. Kijk hem hierbij aan (zorg voor voortdurend oogcontact): het zien van mondbewegingen en mimiek stimuleert het begrip. Voer het gesprek in een rustige omgeving. Lawaai, drukte of veel mensen die door elkaar praten brengen onnodige verwarringen voor de patiënt. Ga niet roepen of harder praten. Dat is niet nodig en vaak zelfs hinderlijk. Praat over concrete zaken: dingen die de afaticus bekend zijn en interesseren, dingen uit de onmiddellijke omgeving. Vermijd nare onderwerpen niet. Neem tijd voor een gesprek. Ga er rustig voor zitten (praten niet combineren met andere activiteiten). Spreek langzaam en duidelijk op een natuurlijke manier B. Tips om het begrijpen te stimuleren. Spreek in korte zinnen en benadruk de trefwoorden. Vermijd uitgebreide omschrijvingen, maar breng slechts één idee aan per zin. Zeg niet: Terwijl jij T.V. kijkt, lees ik de krant. Maar zeg: Jij kijkt T.V. Ik lees de krant. 6
7 Plaats de belangrijkste woorden aan het einde van de zin: dan worden deze gemakkelijker onthouden. Als morgen het belangrijkste gegeven is in de mededeling, zeg dan niet: Morgen komt Annie., maar zeg: Annie komt morgen. Gebruik pauzes, d.w.z.: verdeel een langere zin in verschillende ideeën in d.m.v. pauzes. Pauzeer tussen de zinnen in (tel tot 5) Gebruik gebaren of beeld iets uit om het begrip te stimuleren. Wijs de zaken aan indien mogelijk. Als je een gebaar gebruikt, doe dat dan op het moment dat je het woord uitspreekt, anders zorg je voor verwarring. Maak gebruik van de geschreven taal en van prenten of tekeningen om iets duidelijk te maken. Noteer de trefwoorden onder elkaar. Bv. Ik ga morgen met de auto naar de garage. morgen auto garage Er kan ook gebruik gemaakt worden van het Taalzakboek of van een communicatiebord of schrift. Verander niet te snel van onderwerp. Als je over iets anders begint, geef dit dan aan: verander je houding. sluit het vorige onderwerp af d.m.v. een gebaar en kondig het nieuwe onderwerp aan. pauzeer tussen de twee onderwerpen. Houd rekening met het dialect van de afaticus. Als de afasiepatiënt grote begripsmoeilijkheden heeft, maak dan gebruik van eenvoudige en enkelvoudige ja / neen vragen. Niet: Wil je koffie of thee? Maar wel: Wil je koffie? (antwoord) Wil je thee? (antwoord) 7
8 Wacht telkens een reactie af vooraleer verder te praten. Kijk goed naar de reacties en de gelaatsuitdrukking. Geef de afaticus ruim de tijd om de zin te verwerken. Controleer of hij het begrepen heeft. Herhaal eventueel de zin, nog trager indien nodig. Soms is het nodig de idee op een andere manier te formuleren. Bv. Ik ga boodschappen doen. Ik ga naar de winkel. C. Tips om het spreken te stimuleren. Dwing de afaticus niet om te spreken. Moedig wel zijn pogingen aan. Laat de afasiepatiënt vragen beantwoorden met ja of neen; eventueel met ja-knikken of neen-schudden. Niet: Vertel eens hoe u zich voelt. Maar wel: Voelt u zich goed? Voelt u zich slecht? Let op! Sommige afasiepatiënten verwarren ja en neen. Controleer telkens of hij wel degelijk ja of neen bedoelde. Laat de afasiepatiënt ook zaken aanwijzen of uitbeelden. Stimuleer dit door het zelf voor te doen. Gebruik het Taalzakboek of een communicatie-schrift of bord. Laat de afaticus zelf ook tekenen of schrijven. Vaak is dit een hulpmiddel om zich beter te uiten. Stimuleer hem hiertoe. Herhaal wat u denkt te hebben verstaan. Informeer of het juist is. Verbeter de afaticus niet te veel. Spreek niet in zijn plaats. Geef hem de gelegenheid en de tijd om te praten. Wacht rustig tot hij klaar is. Stel geen vragen aan derden die de afaticus zelf kan beantwoorden. Praat niet over zijn hoofd heen met andere personen. 8
9 Zorg ervoor dat de patiënt niet te vermoeid is want vermoeidheid heeft een negatieve invloed op het begrijpen en het spreken. D. Niet- communicatieve aandachts-punten. Zit of sta aan de goede, niet verlamde zijde van de patiënt wanneer er sprake is van een uitval van de helft van het gezichtsveld (= hemianopsie). In dit geval kunt u als oefening èn in overleg met de patiënt ook aan de gestoorde zijde gaan zitten om hem te stimuleren zich bewust te zijn van die zijde en het hoofd te draaien. Toon begrip. Laat merken dat u beseft hoe moeilijk het voor hem is. Ga zijn verdriet niet negeren of eroverheen praten. Bevestig eerst zijn verdriet; nadien kan je over iets gezelligs praten. Wees zo eerlijk mogelijk. Laat merken dat u blij bent met elke kleine verbetering die de afaticus maakt. Probeer zoveel mogelijk de normale gezinsactiviteiten door te laten gaan. Overleg met de patiënt. Zoek bezigheden en spelletjes die de afaticus graag doet en kan doen. In sommige omstandigheden kan iets samen doen het praten vervangen. Probeer contacten met vrienden en kennissen in stand te houden. Licht ook hen in omtrent de problematiek. Geef slechts hulp waar nodig. Vermijd overbezorgdheid en spoor aan tot zelfstandigheid bij dagelijkse activiteiten. 9
10 Vragen voor verdere inlichtingen i.v.m. specifieke problemen kunt u altijd terecht bij de behandelende logopediste. Wij zijn elke voormiddag aanwezig van 8u30 12u en op maandag- en donderdagnamiddag tot 15u30. Hilde Vanden Driessche, logopediste-afasiologe Caroline Lammertijn, logopediste Telefoon: 056/ logopedie@ziekenhuiswaregem.be 10
11 11
12 Contact Dienst Logopedie: 056/ Telefoonnummer onthaal: 056/ Auteur: Dienst Logopedie Publicatiedatum: Mei 2017 Doc: 6248 O.L.V. van Lourdes Ziekenhuis Waregem Vijfseweg Waregem T. 056/ F. 056/ E.
na een verworven hersenletsel
hoofd, hals en zenuwstelsel info voor patiënten en familie Afasie na een verworven hersenletsel UZ Gent, Dienst Neus-, Keel- en Oorheelkunde Afasie na een verworven hersenletsel Afasie is een taalstoornis
Nadere informatiewww.azstlucas.be > Afasie Dienst logopedie/afasiologie
www.azstlucas.be > Dienst logopedie/afasiologie Inhoudstafel 1. Wat is afasie 3 2. Tips voor het omgaan met afasiepatiënten 6 3. Invloed op de omgeving en de persoon 7 Heeft u na het lezen van deze brochure
Nadere informatieAfasie is een communicatiestoornis die voor de betrokkene en zijn omgeving ingrijpende sociale gevolgen heeft.
Afasie Logopedie Beste familie, Afasie is een communicatiestoornis die voor de betrokkene en zijn omgeving ingrijpende sociale gevolgen heeft. Een gedeelte van deze problemen kan opgelost worden als de
Nadere informatieInformatie en advies voor verwanten van afasiepatiënten Patiënteninformatie
Informatie en advies voor verwanten van afasiepatiënten Patiënteninformatie Algemeen Ziekenhuis Diest Statiestraat 65 3290 Diest t 013 35 40 11 f 013 31 34 53 post@azdiest.be www.azdiest.be Inhoudsopgave
Nadere informatievan delen tot het geheel. Hij kan bijvoorbeeld zijn kleding binnenstebuiten aantrekken, of zijn kopje naast de tafel zetten.
Afasie Als iemand een beroerte krijgt gebeurt dat bijna altijd plotseling. De schok is groot. Men heeft zich niet kunnen voorbereiden en men weet niet wat hen overkomt. Het dagelijkse leven wordt verstoord.
Nadere informatieInformatie over afasie. Afdeling logopedie
Informatie over afasie Afdeling logopedie Wat is afasie? Vooraf Uw partner of familielid heeft afasie. In deze folder kunt u lezen wat afasie inhoudt en hoe u hiermee kunt omgaan. Wat is afasie Afasie
Nadere informatieAfasie en logopedie informatie voor naasten/familie
Afasie en logopedie informatie voor naasten/familie Inhoud Afasie, wat is dat en hoe kunt u er mee om gaan? 5 Taalproblemen 6 Hoe ervaren afasiepatiënten de moeilijkheden zelf? 7 Hoe kunt u het beste omgaan
Nadere informatieAFASIE. afasiepatiënten. persoon. verstoord. gespreksomgeving. persoon. 03 Wat is afasie? 04 Het begrijpen van gesproken taal is
AFASIE AFASIE 03 Wat is afasie? 04 Het begrijpen van gesproken taal is verstoord 06 Het spreken is verstoord 08 Lezen en schrijven zijn verstoord 08 Tips voor het omgaan met afasiepatiënten 09 Zorg voor
Nadere informatieBehandelende logopedisten 02/
Afasie is een communicatiestoornis met ingrijpende gevolgen, niet alleen voor de patiënt maar ook voor de familie, vrienden en kennissen. Wie de stoornis begrijpt, kan gemakkelijker omgaan met de gevolgen.
Nadere informatieCommunicatie bij afasie
Communicatie bij afasie U bent in HMC opgenomen. Veel mensen hebben na een hersenletsel problemen met het praten. De logopedist is hiervoor bij u langs geweest. In deze folder vindt u informatie over de
Nadere informatieAfasie (taalstoornis)
Afasie (taalstoornis) Deze informatiefolder wordt u aangeboden, omdat u afasie heeft opgelopen als gevolg van een beschadiging in de hersenen. De informatie is behalve voor u ook bedoeld voor uw partner
Nadere informatieDysartrie. Logopedie
Dysartrie Logopedie Inhoudsopgave 1 Wat is dysartrie?... 2 2 Gevolgen van dysartrie... 3 3 Behandeling van dysartrie... 4 Onderzoek... 4 Behandeling... 4 4 Richtlijnen voor een betere communicatie... 5
Nadere informatieWelke moeilijkheden kunnen optreden bij mensen met afasie?
Wegwijs in afasie Inleiding Uw naaste is opgenomen in Gelre ziekenhuizen omdat hij/zij getroffen is door een beschadiging in de hersenen waardoor zijn/haar communicatie is aangetast. Dit heet afasie.
Nadere informatieAfasie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Afasie Afasie is een taalstoornis ontstaan door hersenletsel. Iemand met afasie heeft moeite met het uiten en het begrijpen van de taal. In deze brochure leest u wat afasie inhoudt en vindt u een aantal
Nadere informatieOmgaan met een taalstoornis bij hersenbeschadiging
Logopedie Omgaan met een taalstoornis bij hersenbeschadiging www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl LOG007 / Omgaan met een taalstoornis bij hersenbeschadiging
Nadere informatieAFASIE DIENST STROKE - UNIT. - Patiëntinformatie -
AFASIE DIENST STROKE - UNIT - Patiëntinformatie - Afasie Afasie is een taalstoornis ten gevolge van een hersenletsel waarbij: - het spreken en/of het begrijpen gestoord is; - het schrijven en/of het lezen
Nadere informatieInformatiebrochure Dysartrie. [Geef tekst op] Pagina 1
Informatiebrochure Dysartrie [Geef tekst op] Pagina 1 UZ Leuven 2 Beste familie, deze informatiebrochure bieden wij u aan naar aanleiding van de spraak-, taal - en/of slikproblemen die uw familielid momenteel
Nadere informatieWegwijs in afasie voor beginnend personeel bij neurologie Inhoudelijke aspecten van afasie
Wegwijs in afasie voor beginnend personeel bij neurologie Inhoudelijke aspecten van afasie 1 Wat ik zeggen wil Eigenlijk wil ik zeggen, wat de bloemen mij zeiden, die ik kreeg, toen ik weer een dagje thuis
Nadere informatieCommunicatie bij afasie
Communicatie bij afasie Informatie voor patiënten en naasten F0802-3560 februari 2011 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam
Nadere informatieAfasie Informatie voor familieleden. Ziekenhuis Gelderse Vallei
Afasie Informatie voor familieleden Ziekenhuis Gelderse Vallei Een van uw naasten is in de afgelopen periode opgenomen in Ziekenhuis Gelderse Vallei. Er is door de logopedist een afasie geconstateerd.
Nadere informatieI Autonome verzorgingsinstelling. Informatiebrochure. Spraak-, taal- en slikproblemen
I Autonome verzorgingsinstelling Informatiebrochure Spraak-, taal- en slikproblemen IIVoorwoord Beste patiënt, Beste familie, Deze informatiebrochure bieden wij u aan naar aanleiding van de spraak- en/
Nadere informatieDysartrie bij volwassenen
Dysartrie bij volwassenen Inleiding U bent door uw huisarts of specialist doorverwezen naar de logopedist voor de behandeling van uw spraakstoornis dysartrie. In deze folder wordt u uitgelegd wat dysartrie
Nadere informatieAFASIE. informatieve folder voor personeel binnen de gezondheidszorg
AFASIE informatieve folder voor personeel binnen de gezondheidszorg Stichting Afasie Nederland Postbus 221 6930 AE Westervoort Tel. 026-3512512 (werkdagen van 10.00-14.00 uur) Fax 026-3513613 E-mail: san@afasie.nl
Nadere informatieU kunt zich voorstellen dat plotseling wakker worden in Frankrijk iets minder grote problemen veroorzaakt voor het
Afasie Inleiding Als gevolg van een hersenbeschadiging kan een patiënt te maken krijgen met communicatieproblemen. Deze beperken hem/haar in het uitwisselen van gedachten, wensen en gevoelens. Op de afdeling
Nadere informatieInformatiebrochure Afasie
Informatiebrochure Afasie UZ Leuven 2 Beste familie, deze informatiebrochure bieden wij u aan naar aanleiding van de spraak-, taal - en/of slikproblemen die uw familielid momenteel ondervindt. In deze
Nadere informatieAfasie Wat u moet weten.
Afasie Wat u moet weten www.nwz.nl Inhoud Wat is afasie? 3 Hoe ontstaat afasie? 3 Wat is een CVA? 4 Wat merkt u van afasie? 5 Afasie in het dagelijks leven 5 Spontaan herstel 5 Revalidatie 6 Logopedie
Nadere informatieInformatiebrochure Apraxie
Informatiebrochure Apraxie UZ Leuven 2 Beste familie, deze informatiebrochure bieden wij u aan naar aanleiding van de spraak-, taal - en/of slikproblemen die uw familielid momenteel ondervindt. In deze
Nadere informatieInleiding. Wat is afasie?
Afasie Inleiding De logopedist heeft bij u afasie geconstateerd. Afasie is een taalstoornis. In deze folder wordt u uitgelegd wat afasie is en hoe het ontstaat. Daarnaast kunt u lezen wat u, maar ook uw
Nadere informatieInformatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden
Dysartrie Informatie voor patiënten F0804-3060 augustus 2010 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357 44 44
Nadere informatieWat is dysartrie Hoe ontstaat dysartrie Communicatieadviezen voor personen met dysartrie
Dysartrie U bent in het HMC opgenomen en heeft moeite met het spreken. De logopedist is hiervoor bij u langs geweest. In deze folder vindt u informatie over de spraakstoornis en enkele communicatieadviezen
Nadere informatieMensen met afasie hebben moeite met taal, maar zij zijn niet gek!
Afasie Logopedie Afasie is een taalstoornis die ontstaat door schade aan de hersenen, bijvoorbeeld na een beroerte of CVA (hersenbloeding, herseninfarct). In deze folder leest u hoe afasie ontstaat en
Nadere informatieDysartrie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Dysartrie Dysartrie is een spraakstoornis ten gevolge van een neurologische aandoening. Iemand met een dysartrie heeft moeite om verstaanbaar te spreken. In deze folder leest u wat dysartrie inhoudt en
Nadere informatieVerbale en bucco-faciale apraxie
Verbale en bucco-faciale apraxie Inleiding De logopedist heeft bij u een verbale- of bucco-faciale apraxie geconstateerd (spraakstoornis). Spreken is bij gezonde mensen een activiteit die automatisch verloopt:
Nadere informatieSpreken Wat is een dysartrie?
Dysartrie 2 Dysartrie is de algemene term voor een motorische spraakstoornis als gevolg van neurologische problematiek. Deze folder is bedoeld voor patiënten met een dysartrie en hun omgeving. Er staat
Nadere informatieAfasie, wat nu? **? ***** ***. **** * ***. **, ***, *** ** ***. **** **?
Afasie, wat nu? **? ***** ***. **** * ***. **, ***, *** ** ***. **** **?? Verantwoordelijke uitgever: Lieve Vercruysse Met dank aan: Frank Paemeleire Claire van Gorp Prof. Dr. Evert Thiery Layout & illustraties:
Nadere informatieU ontvangt deze folder, omdat bij een familielid of bekende afasie is geconstateerd. Afasie is een taalstoornis die ontstaat door niet aangeboren
Neurologie Afasie 1 U ontvangt deze folder, omdat bij een familielid of bekende afasie is geconstateerd. Afasie is een taalstoornis die ontstaat door niet aangeboren hersenletsel. Bijvoorbeeld door een
Nadere informatieLogopedie na een beroerte
Logopedie na een beroerte Albert Schweitzer ziekenhuis februari 2011 pavo 0473 Inleiding Veel mensen hebben na een beroerte problemen met praten of slikken. De neuroloog regelt dat u hiervoor naar de logopedist
Nadere informatieLogopedie spraak- en taalproblemen
Logopedie spraak- en taalproblemen Inhoud Logopedische problemen 3 Afasie 4 Dysartrie 5 Apraxie 6 Bijkomende problemen 7 De logopedist 10 Praktische tips 11 Meer informatie 14 Tot slot 15 Nuttige coördinaten
Nadere informatiePATIËNTENINFO Ziekenhuislogopedie
PATIËNTENINFO Ziekenhuislogopedie LOGOPEDIE / AFASIOLOGIE Stoornisgebieden De dienst Logopedie staat in voor het onderzoek en de behandeling van: Afasie: dat is een verworven taalstoornis, veroorzaakt
Nadere informatieAfasie. Logopedie. Beter voor elkaar
Afasie Logopedie Beter voor elkaar Afasie In deze folder leest u wat afasie is en krijgt u adviezen hoe u de communicatie met iemand met afasie kan verbeteren. Ook staat beschreven wat de logopedist kan
Nadere informatieLogopedie. Dysartrie, een verworven spraakstoornis. Afdeling: Onderwerp:
Afdeling: Onderwerp: Logopedie, een verworven spraakstoornis 1 Inleiding U (of uw partner/familielid) bent opgenomen in het Ikazia Ziekenhuis in verband met hersenletsel. Wanneer er sprake is van een taal-
Nadere informatieInfobrochure. Psychose
Infobrochure Psychose Inhoud Inleiding. 2 Symptomen. 3 Diagnose en prognose. 3 Hoe moeten we een psychose begrijpen?. 4 Behandeling. 4 Tips voor de omgeving. 5 Inleiding Psychose is een overkoepelende
Nadere informatieDysartrie. spraakstoornis bij volwassenen
Dysartrie spraakstoornis bij volwassenen Voor u ligt de informatiefolder over dysartrie. In deze folder vindt u meer informatie over de spraakproblemen die u op dit moment ervaart. Het is belangrijk om
Nadere informatieInleiding. Wat is afasie?
Afasie Inleiding. Afasie is een taalstoornis, ontstaan door hersenletsel. Meestal is de oorzaak hiervan een bloedvataandoening in de hersenen (herseninfarct, hersenbloeding), een hersenverwonding door
Nadere informatieInformatie over een taalstoornis die ontstaat na hersenletsel
Patiënteninformatie Afasie Informatie over een taalstoornis die ontstaat na hersenletsel 1234567890-terTER_ Inhoudsopgave Pagina Wat is afasie? 4 Onstaan van afasie 5 Gevolgen 6 Wat doet de logopedist?
Nadere informatieHoe een delier herkennen?
Infobrochure Delier Inhoud Wat is een delier?. 3 Hoe een delier herkennen?. 3 Is een delier niet gewoon dementie?.4 Hoe behandelen we een delier?. 5 Wat kan u als familie doen?. 5 Meer info of vragen?.
Nadere informatiePartnerparticipatiecursus
Partnerparticipatiecursus Introductie Het komend uur wordt besproken wat logopedie in Vogellanden, Sector Volwassenen, inhoudt. Zowel theoretisch als praktisch. Logopedie Is de behandeling van communicatiestoornissen
Nadere informatieGespreksrichtlijnen tussen goeden slechthorenden
Gespreksrichtlijnen tussen goeden slechthorenden Communiceren doe je met zijn tweeën Deze folder is bedoeld voor de goedhorenden die in hun omgeving iemand kennen die slechthorend is, en voor slechthorenden
Nadere informatiePatiënteninformatie. Afasie. Dienst Logopedie & Afasiologie. GezondheidsZorg met een Ziel
i Patiënteninformatie Dienst Logopedie & Afasiologie Afasie GezondheidsZorg met een Ziel Wat is afasie? Afasie is een verworven taalstoornis ten gevolge van een hersenletsel. We lichten de belangrijkste
Nadere informatieInformatie over een taalstoornis die ontstaat na hersenletsel
Patiënteninformatie Afasie Informatie over een taalstoornis die ontstaat na hersenletsel 1234567890-terTER_ Inhoudsopgave Pagina Wat is afasie? 4 Onstaan van afasie 5 Gevolgen 6 Wat doet de logopedist?
Nadere informatiekno specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Stemproblemen bij volwassenen
kno haarlemmermeer specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Stemproblemen bij volwassenen Hoe belangrijk is spreken? Spreken is bij mensen het meest gebruikte communicatiemiddel. In veel beroepen moeten
Nadere informatieNEUROLOGIE. Na een beroerte. Adviezen voor naasten ADVIES
NEUROLOGIE Na een beroerte Adviezen voor naasten ADVIES Na een beroerte Onlangs heeft uw partner of naaste een beroerte doorgemaakt. Een beroerte wordt ook wel een CVA (cerebraal vasculair accident) genoemd.
Nadere informatiepsycho-educatie Verslavingsproblematiek
Infobrochure psycho-educatie Verslavingsproblematiek Inhoud Woord vooraf. 3 Psycho-educatie op de afdeling. 3 Verloop van de sessies. 4 Sessie 1: Lichamelijke gevolgen. 4 Sessie 2: Psycho-sociale gevolgen.
Nadere informatieWat is niet aangeboren hersenletsel?
Wat is niet aangeboren hersenletsel? Als hersenen beschadigd raken op latere leeftijd spreken we van (NAH) Niet aangeboren hersenletsel Niet-aangeboren hersenletsel is blijvende schade aan de hersenen
Nadere informatieGeriatrisch Support Team
Geriatrisch Support Team Wat is het Geriatrisch Support Team? In het AZ Sint-Lucas bestaat er een zorgprogramma voor de geriatrische patiënt. Dit zorgprogramma omvat een: raadpleging geriatrie erkende
Nadere informatieWat is afasie? Afasie is een taalstoornis ontstaan door hersenletsel.
Afasie Wat is afasie? Afasie is een taalstoornis ontstaan door hersenletsel. Hoe ontstaat afasie? Afasie ontstaat door hersenletsel. Dit letsel ontstaat meestal ten gevolge van een CVA, soms wordt het
Nadere informatieInfobrochure. Studenten G2
Infobrochure Studenten G2 Infobrochure Geriatrie 2 Beste student(e), De stage is ongetwijfeld de belangrijkste periode in je opleiding tot zorgkundige/verpleegkundige. Niet alleen is de praktijk de beste
Nadere informatiePatiënteninformatie. Afasie. Informatie over een taalstoornis die ontstaat na hersenletsel
Patiënteninformatie Afasie Informatie over een taalstoornis die ontstaat na hersenletsel Afasie Informatie over een taalstoornis die ontstaat na hersenletsel Deze folder informeert u over afasie, hoe
Nadere informatieK.N.O. Stemproblemen bij volwassenen
K.N.O. Stemproblemen bij volwassenen Deze folder heeft tot doel u informatie te geven over stemproblemen bij volwassen personen. Als u recent bij de KNO-arts bent geweest wegens moeilijkheden met uw stem,
Nadere informatieVrijheidsberovende maatregelen op de PAAZ Fixatie
Infobrochure Vrijheidsberovende maatregelen op de PAAZ Fixatie 2 Inhoud Inleiding. 3 Onze visie. 4 Wat is fixatie?. 4 Wanneer wordt overgegaan tot fixatie?. 4 Richtlijnen van fixatie. 5 Risico s. 6 Informed
Nadere informatieCommuniceren met een zorgvrager met afasie
OPDRACHTFORMULIER Communiceren met een zorgvrager met afasie Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of
Nadere informatieCommuniceren met een zorgvrager met de ziekte van Parkinson
OPDRACHTFORMULIER Communiceren met een zorgvrager met de ziekte van Parkinson Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met
Nadere informatieInfobrochure. Geheugenkliniek
Infobrochure Geheugenkliniek Beste patiënt en familie, Er is voor u een opname via het geriatrisch dagziekenhuis gepland. Via deze brochure wensen wij u hierover te informeren. Afspraak op: /.. /.. om
Nadere informatieTAAL IS LEUK. Adviezen om de taalontwikkeling te stimuleren
TAAL IS LEUK Adviezen om de taalontwikkeling te stimuleren 1 Inhoudsopgave Pagina Besteed extra aandacht aan de taal van uw kind 4 Adviezen die u kunt toepassen tijdens een gesprekje met uw kind 5 Maak
Nadere informatiePATIËNTENINFO Dysartrie
PATIËNTENINFO Dysartrie LOGOPEDIE / AFASIOLOGIE Wat is dysartrie? Dysartrie is een verworven motorische spraakstoornis ten gevolge van een neurologische aandoening. We lichten de belangrijkste termen van
Nadere informatieStemproblemen bij volwassenen
Stemproblemen bij volwassenen Afdeling keel-, neus- en oorheelkunde In deze folder informeren wij u over stemproblemen bij volwassenen. Hoe maakt u stemgeluid? Geluid ontstaat in het strottenhoofd (adamsappel).
Nadere informatieTerrorisme en dan verder
Terrorisme en dan verder Hoe kunt u omgaan met de gevolgen van een aanslag? - Ga zo veel mogelijk door met uw normale dagelijkse activiteiten. Dat geeft u het gevoel dat u de baas bent over de situatie.
Nadere informatieInfobrochure. Valpreventie
Infobrochure Valpreventie Infobrochure Geriatrie Mevrouw, mijnheer, Het is bekend dat vallen een ernstig probleem is voor ouderen. De kans om te vallen neemt toe met de leeftijd. Een val kan voor ouderen
Nadere informatieInfobrochure. Depressie, Hoe een behandeling het levensplezier kan terugbrengen. R. Houtman
Infobrochure Depressie, Hoe een behandeling het levensplezier kan terugbrengen. R. Houtman Inhoud Woord vooraf. 3 Psycho-educatie op de afdeling. 4 Verloop van de sessies. 4 Sessie 1: Depressie begrijpen.
Nadere informatieInfobrochure. Transoesofagale echocardiografie
Infobrochure Transoesofagale echocardiografie Beste patiënt, Beste patiënte, Er werd bij u een transoesofagale echocardiografie gepland. In deze brochure proberen we u zo duidelijk mogelijk uit te leggen
Nadere informatieDe logopedist behandelt problemen op het gebied van: taal spraak gezicht adem stem eten / drinken / slikken
Logopedie 1 De logopedist behandelt problemen op het gebied van: taal spraak gezicht adem stem eten / drinken / slikken 2 Gevolgen van een CVA afasie: problemen in taal en communicatie dysartrie: problemen
Nadere informatieVoor u ligt de informatiefolder over afasie. In deze folder vindt u meer informatie over de communicatieproblemen die u op dit moment ervaart.
Afasie Voor u ligt de informatiefolder over afasie. In deze folder vindt u meer informatie over de communicatieproblemen die u op dit moment ervaart. Het is belangrijk om deze informatiefolder ook aan
Nadere informatieLeven met Multipele Sclerose uitgave 19. MS en spraakproblemen ...! EEN UITGAVE VAN HET NATIONAAL MS FONDS
Leven met Multipele Sclerose uitgave 19 MS en spraakproblemen...! EEN UITGAVE VAN HET NATIONAAL MS FONDS Inleiding Sommige mensen met MS krijgen last van spraakproblemen. Vaak gebeurt dat heel geleidelijk.
Nadere informatiecommunicatie tips voor een aangenaam contact met mensen met dementie www.dementievriendelijkbrugge.be
communicatie tips voor een aangenaam contact met mensen met dementie www.dementievriendelijkbrugge.be Niet overvragen Stel geen vragen die betrekking hebben op het recente verleden. Praat over wat er nu
Nadere informatie1. ONDERZOEK. Voorwaarden bij onderzoek:
Charter voor onderzoek en behandeling van spraak-, taal- en communicatieproblemen bij de ziekte van Huntington Versie voor zorgmedewerkers, mantelzorgers en patiënten 1. ONDERZOEK Voorwaarden bij onderzoek:
Nadere informatieLogopedie bij Multiple Sclerose (MS) Paramedische afdeling
Logopedie bij Multiple Sclerose (MS) Paramedische afdeling Door Multiple Sclerose (MS) kunnen verschillende klachten ontstaan die het voor u moeilijker kunnen maken om u goed te uiten. Dit gebeurt bijvoorbeeld
Nadere informatieWaar kunt u nu aan merken dat uw kind niet goed hoort of moeite heeft met luisteren?
Horen en Luisteren Horen en luisteren Horen en luisteren zijn niet hetzelfde. Horen heeft te maken met de geluiden die het oor binnenkomen; luisteren heeft te maken met wat je met die geluiden doet. Om
Nadere informatieInfobrochure. Studenten G1
Infobrochure Studenten G1 Infobrochure Geriatrie 1 Beste student(e), De stage is ongetwijfeld de belangrijkste periode in je opleiding tot zorgkundige/verpleegkundige. Niet alleen is de praktijk de beste
Nadere informatieTips bij slechthorendheid
Libra R&A Audiologie Tips bij slechthorendheid Deze folder is bedoeld voor mensen die met elkaar in gesprek willen gaan en waarbij een van de gesprekspartners slechthorend is. Technische hulpmiddelen,
Nadere informatieInfobrochure. Intensieve Zorgen. Beademing
Infobrochure Intensieve Zorgen Beademing Infobrochure Intensieve Zorgen Telefoonnummer Intensieve Zorgen 056/ 62 33 78 Dit is een rechtstreeks nummer dat 24 op 24u bereikbaar is Bezoekuren 10u 45 tot 11u
Nadere informatieWanneer communiceren moeilijk wordt
Wanneer communiceren moeilijk wordt Tips voor communicatie met nietof slechtsprekende ouderen T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara
Nadere informatieSTEMPROBLEMEN BIJ VOLWASSENEN
STEMPROBLEMEN BIJ VOLWASSENEN 1018 Inleiding U bent op de polikliniek Keel-, Neus- en Oorheelkunde wegens stemproblemen. Bij stemproblemen kunt u in uw spreken en dus in uw functioneren worden belemmerd.
Nadere informatieStem-, spraak- en taalstoornissen
KNO-HEELKUNDE Stem-, spraak- en taalstoornissen Oorzaken en behandeling van vertraagde taalontwikkeling bij kinderen U bent bij de kno-arts geweest i.v.m. stem- of spraakproblemen van uw kind. Deze folder
Nadere informatieNEUROLOGIE. Na een beroerte. Adviezen voor naasten ADVIES
NEUROLOGIE Na een beroerte Adviezen voor naasten ADVIES Na een beroerte Onlangs heeft uw partner of naaste een beroerte doorgemaakt. Een beroerte wordt ook wel een CVA (cerebraal vasculair accident) genoemd.
Nadere informatieStemproblemen bij volwassenen
Keel-, Neus- en Oorheelkunde Stemproblemen bij volwassenen www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Hoe maakt u geluid?... 3 Stemstoornissen... 3 Oorzaken... 3 Ontsteking van de stembanden... 3 Irritatie van
Nadere informatieCognitieve communicatieproblemen
Cognitieve communicatieproblemen Iemand in uw omgeving heeft niet-aangeboren hersenletsel, waardoor verschillende communicatieve problemen kunnen optreden. In deze folder leest u wat deze communicatieve
Nadere informatieIedereen kan last krijgen van stemproblemen en het komt zowel bij kinderen als bij volwassenen voor.
Stem Adem-/ en stemproblematiek Heesheid Adembeheersing als voorbereiding op zingen Hyperventilatie Spreken in het openbaar Stemproblemen en stemverandering bijv. bij transseksualiteit, pubertijd Symptomen:
Nadere informatieStemspreekuur Polikliniek KNO
U hebt deze brochure ontvangen, omdat u last heeft van stemklachten. Hiervoor bent u doorverwezen naar het stemspreekuur (foniatrie-spreekuur) van het MCL. Foniatrie is een specialisme dat zich bezig houdt
Nadere informatieAfasie Vereniging Nederland Bakenbergseweg 125 6814 ME Arnhem Tel. 026-3512512 (werkdagen van 10.00-14.00 uur) Fax 026-3513613 E-mail: avn@afasie.
D Y S A R T H R I E, V E R B A L E A P R A X I E E N D Y S FA G I E s p r e e k - e n s l i k p r o b l e m e n t e n g e v o l g e v a n h e r s e n l e t s e l Afasie Vereniging Nederland Bakenbergseweg
Nadere informatieInfobrochure. Thuisbloeddrukmeting
Infobrochure Thuisbloeddrukmeting Waarom? Waarom zelfmeting? Het doel van zelfmeting is om bloeddrukmetingen uit te voeren terwijl het hart- en bloedvaten systeem in rust is in uw dagelijkse leven. Waarom
Nadere informatieStemproblemen bij volwassenen
KNO-heelkunde Stemproblemen bij volwassenen Oorzaken en behandeling van een hese stem U bent bij de KNO-arts geweest i.v.m. stemproblemen. In deze folder informeren wij u over stemproblemen bij volwassen
Nadere informatieUitgebreid stemonderzoek door de logopedist
Uitgebreid stemonderzoek door de logopedist 2 Uw KNO-arts heeft voorgesteld om vanwege uw stemklachten een uitgebreid stemonderzoek door de logopedist te laten verrichten. Deze folder geeft u informatie
Nadere informatieAdviezen voor het bevorderen van de taalontwikkeling. Afdeling Logopedie
Adviezen voor het bevorderen van de taalontwikkeling Afdeling Logopedie Uw kind gaat praten, omdat er vanaf zijn geboorte in zijn nabijheid gepraat wordt en omdat vanaf zijn geboorte tegen hem gesproken
Nadere informatieCommunicatie en revalidatie. Esther van Elk, neuroverpleegkundige & Noortje Houdèl van der Reijden, logopedist klinische neurorevalidatie
Communicatie en revalidatie Esther van Elk, neuroverpleegkundige & Noortje Houdèl van der Reijden, logopedist klinische neurorevalidatie Sint Maartenskliniek afdeling Neuro-revalidatie 2 afdelingen met
Nadere informatieStem Logopedie Postadres Bezoekadres
Stem Logopedie Colofon Dit is een uitgave van gemeente De Ronde Venen Postbus 250 3640 AG Mijdrecht T 0297 29 16 16 E gemeente@derondevenen.nl Deze folder is er om u zo helder en duidelijk mogelijk te
Nadere informatieCommunicatieproblemen door een beschadiging in de rechter hersenhelft
Logopedie Communicatieproblemen door een beschadiging in de rechter hersenhelft www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl LOG002 / Communicatieproblemen
Nadere informatieOrthostatische hypotensie
Infobrochure Orthostatische hypotensie Beste patiënt, Beste patiënte, Naar aanleiding van uw verblijf in het ziekenhuis in Waregem kreeg u te horen dat u last heeft van orthostatische hypotensie. In deze
Nadere informatieStemproblemen bij volwassenen
Stemproblemen bij volwassenen 2 Uw behandelend arts heeft voorgesteld om vanwege uw stemklachten een onderzoek en of behandeling door de KNO-arts te laten verrichten. Deze folder geeft u informatie over
Nadere informatieWeet wat je kan Samenvatting op kaarten
Samenvatting op kaarten 16 kaarten met samenvattingen van de inhoud van de module, psychoeducatie over een Lichte verstandelijke Beperking (LVB) voor cliënten en hun naasten. De kaarten 1 14 volgen de
Nadere informatie1 Wat is dysfagie?... 2. 2 Kenmerken van dysfagie... 3. 3 Gevolgen van dysfagie... 3. 4 Behandeling van dysfagie... 4
Dysfagie Logopedie Inhoudsopgave 1 Wat is dysfagie?... 2 2 Kenmerken van dysfagie... 3 3 Gevolgen van dysfagie... 3 4 Behandeling van dysfagie... 4 5 Tips tijdens het eten en drinken... 5 1 Wat is dysfagie?
Nadere informatie