1. De gemeente Instrumentarium... 4

Transcriptie

1 Inhoud 1. De gemeente Instrumentarium Beleidsinstrumenten Milieubeleidsplan / Milieujaarprogramma Samenwerkingsovereenkomst Milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling Gemeentelijke dienst Milieudienst MINA-werkers Duurzaamheidsambtenaar Interne milieuzorg Inventarissen en MMIS Integratie op gemeentelijk vlak Toezicht Samenwerkingsverbanden Adviesraad voor milieu en natuur Participatie Milieubeleid per cluster Vaste stoffen Milieuverantwoord productgebruik Afvalstoffen Water Integraal waterbeheer Oppervlaktewater Grondwater Waterbodem Erosie Duurzaam watergebruik Natuurlijke entiteiten Natuur Landschap Bos en groen Hinder Geluid Geur Licht Bodemsanering Lucht Mobiliteit Energie Energiezorg gemeentelijke gebouwen Energiezorg andere MILIEUBELEIDSPLAN LANGEMARK-POELKAPELLE

2 4. Doelgroepenbeleid Gebiedsgericht beleid Opvolging van het plan Bijlagen MILIEUBELEIDSPLAN LANGEMARK-POELKAPELLE

3 1. De gemeente Deelgemeenten Oppervlakte van de gemeente Langemark, Poelkapelle en Bikschote ha Aantal inwoners dd. 1 jan. ' Adres gemeentehuis Burgemeester Secretaris Kasteelstraat 1 te 8920 Langemark Tel 057/ Fax 057/ Dhr. Alain Wyffels Mevr. Sabine De Wandel Aantal gemeenteambtenaren en -arbeiders 59 MILIEUBELEIDSPLAN LANGEMARK-POELKAPELLE

4 2. Instrumentarium 2.1 Beleidsinstrumenten Milieubeleidsplan / Milieujaarprogramma Juridisch kader Het decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid (DABM) regelt de bepalingen voor de verschillende Vlaamse bestuursniveaus. Dit houdt in dat het Vlaamse Gewest een milieujaarprogramma (jaarlijks), een milieurapport (tweejaarlijks) en een milieubeleidsplan (vijfjaarlijks) moet opstellen. In het kader van het uitvoeringsbesluit op het decreet en de Samenwerkingsovereenkomst wordt ook gemeenten en provincies gevraagd om zelf milieubeleidsplannen en jaarprogramma s op te stellen. Uiteraard is het de bedoeling dat hierin enige samenhang zit. Het DABM bepaalt dat een gemeentelijk milieubeleidsplan nadere uitwerking geeft aan het gewestelijk en het provinciaal milieubeleidsplan, en dit -binnen de perken van de gemeentelijke bevoegdheden- ook kan aanvullen. Bovendien mag een milieubeleidsplan van een lager bestuursniveau inhoudelijk niet afwijken van de bindende bepalingen die zijn opgenomen in een milieubeleidsplan van een hoger beleidsniveau. Concreet betekent dit dat een gemeentelijk milieubeleidsplan niet mag afwijken van wat bindend is in het gewestelijk en in het desbetreffende provinciale milieubeleidsplan. Het gemeentelijk milieubeleidsplan speelt wel een stuk meer in op de lokale situatie van de gemeente en staat daardoor dichter bij de directe leefwereld van de burgers. Het DABM geeft beperkt weer welke inhoudelijke eisen er voor een milieubeleidsplan gelden. Het plan moet een actieplan omvatten dat ten minste bevat: 1. de in de betrokken periode beoogde kwaliteit van de onderscheiden onderdelen van het milieu en met name de vooropgestelde kwaliteitsnormen en de termijnen waarbinnen ze dienen te worden bereikt; 2. de aanduiding van gebieden waarin de kwaliteit van het milieu of van een of meer onderdelen daarvan bijzondere beschermings- of beheersmaatregelen behoeft; 3. de daartoe vereiste beperking van milieubelasting, sanering of herstel van het milieu; 4. de maatregelen, de middelen en de termijnen die worden vooropgesteld om deze doelstellingen te bereiken, alsmede de prioriteiten die daarbij gelden. De vaststelling van gemeentelijke milieubeleidsplannen gebeurt overeenkomstig het DABM ten laatste 1 jaar na vaststelling van het provinciale en ten laatste 2 jaar na het gewestelijk milieubeleidsplan. Het gemeentelijk milieubeleidsplan geeft nadere uitwerking aan het gewestelijk en het provinciaal milieubeleidsplan dit binnen de perken van de gemeentelijke bevoegdheden. Een milieubeleidsplan van een lager bestuursniveau mag immers niet afwijken van de bindende bepalingen die zijn opgenomen in een milieubeleidsplan van een hoger bestuursniveau. Concreet betekent dit dat een gemeentelijk milieubeleidsplan niet mag afwijken van wat bindend is in het gewestelijk en in het desbetreffende provinciale milieubeleidsplan. Bij een aantal van gewestelijke en provinciale acties zijn de gemeenten betrokken. In het gemeentelijk milieubeleidsplan dienen deze acties dan ook opgenomen of uitgewerkt te worden Het MINA-plan 3 Op 19 september 2003 werd het MINA-plan 3 of het Vlaams milieubeleidsplan goedgekeurd. Dit plan bepaalt de hoofdlijnen van het milieubeleid dat door het Vlaamse Gewest, alsmede door de provincies en gemeenten in aangelegenheden van gewestelijk belang dient te worden gevoerd. De primaire functie van het plan is het bevorderen van het doeltreffendheid, de efficiëntie en de interne samenhang van het milieubeleid op alle niveaus en terreinen. Het bindend karakter in het MINA-plan 3 is gelegd op het niveau van de plandoelstellingen. Deze plandoelstellingen zijn, overeenkomstig de MILIEUBELEIDSPLAN LANGEMARK-POELKAPELLE

5 bepalingen van het DABM, ook bindend voor de lokale overheden en dienen dus richting te geven aan het gemeentelijk milieubeleid. Net zoals in het MINA-plan 2 wordt er in het huidig Vlaams milieubeleidsplan gestreefd naar duurzame ontwikkeling. De algemene doelstellingen en beginselen uit het DABM vormen het kader voor dit streven. Binnen de planperiode ligt de inhoudelijke prioriteiten op klimaat, biodiversiteit (met inbegrip van bodem), gezondheid (met inbegrip van stedelijk milieubeleid), natuurlijke hulpbronnen (met inbegrip van de afvalproblematiek) en water. Bij sommige thema s wordt de lijn uit het MINA-plan 2 doorgetrokken, voor andere moest meer ruimte vrijgemaakt worden (bodem, gezondheid, stedelijk milieubeleid). Naast dit themabeleid werd, meer nog dan in het MINA-plan 2, de nadruk gelegd op de zogenaamde horizontale delen, nl. integratie met andere beleidsdomeinen (externe integratie), samenwerking met andere actoren, met inbegrip van burgers en maatschappelijke organisaties en de instrumenten. De doelstellingen en prioriteiten worden uitgewerkt in een aantal maatregelen, instrumenten en projecten waarbij de gemeenten in een aantal betrokken worden. In het gemeentelijk milieubeleidsplan dienen de taken van de gemeente bij deze maatregelen, instrumenten en projecten dan ook opgenomen of uitgewerkt te worden Het provinciaal milieubeleidsplan Het provinciaal milieubeleidsplan werd definitief vastgesteld op en ging van kracht op De provincie beoogt via haar milieu- en natuurbeleid op een samenhangende wijze de leefomgeving en de natuur in de provincie West-Vlaanderen te vrijwaren van verdere verontreiniging en te ontwikkelen tot een hoog beschermingsniveau. Het is haar ambitie om een leefbare en aantrekkelijke omgeving en een gezond milieu te ontwikkelen waar mens en natuur zich op duurzame wijze optimaal kunnen ontplooien. Het provinciebeleid kan in het algemeen als een zes-sporenbeleid beschouwd worden. Tijdens de planperiode wenst de provincie te streven naar een meer duurzame aanwending van grondstoffen en energie, meer levenskwaliteit voor de mens, een kwalitatieve en aantrekkelijke natuurlijke omgeving, concreet engagement en betrokkenheid, de provincie als voorbeeld en de provincie als gangmaker van nieuwe dynamieken. In totaal wordt dit beleid uitgewerkt in 174 acties waarbij de gemeenten in een aantal betrokken zijn Waarom planning? Een milieubeleidsplan is een strategisch plan dat voor het gehele beleidsterrein op systematische wijze de gewenste doelen en de daarvoor benodigde taakstellingen beschrijft. Een plan vervult verschillende functies die nauw samenhangen: vooruitkijken, integreren, structureren, afstemmen, informeren, communiceren, afwegen, anticiperen, Door middel van een planning kan systematischer en doeltreffender worden ingespeeld op nieuwe ontwikkelingen. Er wordt een lange termijnbenadering mogelijk, de middelen worden doelmatiger ingezet en het beleid wordt inzichtelijker zowel naar internen als naar externen toe. De opmaak van een milieubeleidsplan kan ook een belangrijk hulpmiddel zijn om een breed draagvlak (zowel intern als extern) te creëren voor het te voeren milieubeleid. Een milieubeleid heeft immers pas kans op slagen als het voldoende gekend, aanvaard en erkend wordt. Dit kan door verschillende groepen (inwoners, milieuverenigingen, scholen, ) te betrekken bij de opmaak van een milieubeleidsplan Procedure totstandkoming milieubeleidsplan a) Gemeentelijke enquête Om de verschillende actiepunten binnen het milieubeleidsplan af te kunnen stemmen op de wensen van de inwoners werd op 29/04/2005 een enquête huis-aan-huis verspreid. Deze enquête peilt naar de mening van de inwoners op 6 vlakken: MILIEUBELEIDSPLAN LANGEMARK-POELKAPELLE

6 Gemeentelijke diensten Afvalstoffen Milieu Natuur en groen Energie en water Hinder De enquête werd bezorgd aan alle 3100 gezinnen in de gemeente. Van alle enquêtes werden er 175 terugbezorgd. Deze 175 vormen 5,65% van de bevolking. Alle resultaten werden dus berekend op die 175. () = aantal personen. b) Opmaak van het voorontwerp Het voorontwerp gemeentelijk milieubeleidsplan werd stapsgewijze opgemaakt door het planningsteam bestaande uit de secretaris, de burgemeester, de schepen voor leefmilieu, de schepen van openbare werken, de coördinator van de technische dienst en de intergemeentelijke duurzaamheidsambtenaar van Langemark-Poelkapelle. Dit eerste ontwerp werd besproken in het college van burgemeester en schepenen op 16/01/2006 en in de milieuraad op 18/01/2006. c) Opmaak van het ontwerp Het voorontwerp werd aangepast aan de opmerkingen van het college. Het definitief ontwerp werd goedgekeurd in het college van 23/01/2006 en werd ter kennisgeving voorgelegd aan de gemeenteraad op 06/02/2006. d) Het openbaar onderzoek Na het bekendmaken en het meedelen van het ontwerpplan werd een openbaar onderzoek georganiseerd van 15/02/2005 t.e.m. 17/04/2006. Een openbaar onderzoek biedt de bevolking de kans schriftelijke opmerkingen te richten aan het college van burgemeester en schepenen. Eveneens binnen de periode van het openbaar onderzoek brengen de Vlaamse regering, de gemeenteraadsleden, de administraties vertegenwoordigd in de provinciale milieuvergunningscommissie, de Bestendige Deputatie van de provincieraad en de door het college van burgemeester en schepenen aangewezen adviesorganen of organisaties hun met redenen omkleed besluit of advies uit. e) Aanpassing van het ontwerpplan Alle relevante opmerkingen uit het openbaar onderzoek werden meegenomen in het verder opbouwen van het milieubeleidsplan, waarbij het ontwerpplan tot een definitieve versie uitgewerkt werd. In vergadering van werd het gemeentelijk milieubeleidsplan definitief vastegesteld. Dat plan werd dan ter kennis gebracht aan de eerder genoemde instanties die reeds advies uitbrachten over het ontwerpplan. Bovendien wordt het ter inzage gelegd in de gemeente. Als laatste stap geldt dan het nemen van een beslissing door de Vlaamse Regering Doelstellingen visie krachtlijnen van het gemeentelijk milieubeleid a) Duurzame ontwikkeling MILIEUBELEIDSPLAN LANGEMARK-POELKAPELLE

7 Duurzame ontwikkeling wordt omschreven als een ontwikkeling waarbij voorzien wordt in de behoeften van de huidige generatie zonder daarbij de mogelijkheden tot het voorzien in de behoeften van toekomstige generaties in gevaar te brengen. Er zijn immers grenzen aan de draagkracht van het leefmilieu. Dit begrip is voor het eerst wereldwijd in de belangstelling gekomen door het rapport van de World Commission on Environment and Development (de zogenaamde Commissie Brunlandt ). Het werd in opdracht van de Verenigde Naties opgesteld en verscheen in 1987 onder de naam Our Common Future. In het rapport werd een langetermijnvisie geformuleerd voor de economische ontwikkelingen op mondiale schaal en werd op grond van een aantal analyses resoluut gekozen voor duurzame ontwikkeling. Op de Conferentie van de Verenigde Naties over Milieu en Ontwikkeling (UNCED) in 1992 in Rio de Janeiro brak het begrip duurzame ontwikkeling echt wereldwijd door als fundament van het milieubeleid. Tijdens deze conferentie werd Agenda 21 goedgekeurd, waarin een kader geschetst wordt voor een op duurzaamheid gericht milieu- en ontwikkelingsbeleid voor het komende decennium en tot ver in de 21 ste eeuw. Ook België ondertekende dit engagement. In 1997 werd de wet op de Coördinatie van het Federaal Beleid Duurzame Ontwikkeling goedgekeurd. In uitvoering hiervan verscheen in de zomer van 1999 het Federaal Rapport Duurzame Ontwikkeling. In opvolging van dit rapport werd een Federaal Plan Duurzame Ontwikkeling opgemaakt door de interdepartementale Commissie Duurzame Ontwikkeling (ICDO, 2000). Streven naar duurzame ontwikkeling zijn ook de krachtlijnen van het Vlaamse en Provinciale milieubeleidsplan. Duurzame ontwikkeling reikt verder dan de zorg voor milieu. Het heeft vooral te maken met de wijze waarop de maatschappij functioneert. Duurzame ontwikkeling heeft in essentie betrekking op de samenhang tussen milieukwaliteit en de maatschappelijke ontwikkelingen. Sociaal-economische ontwikkelingen putten het milieu uit, omgekeerd tasten milieuproblemen de maatschappelijke en economische functies van het milieu aan. De sociaal-economische ontwikkeling op lange termijn is dus afhankelijk van een goede milieukwaliteit. In die optiek vormt een milieubeleid een essentiële schakel in het globale regeringsbeleid en levert het een belangrijke bijdrage tot de oriëntatie van de maatschappij naar duurzame ontwikkeling. Milieu-overwegingen dienen steeds geïntegreerd te worden in de beslissingen binnen andere beleidsdomeinen, zoals ruimtelijke ordening, verkeer, energie, Bij de implementatie van duurzame ontwikkeling in het gemeentelijk beleid zijn 3 begrippen belangrijk: - interne integratie (tussen de diverse aspecten van het milieubeleid) en externe integratie (tussen milieubeleid en andere beleidsdomeinen) - participatie van de bevolking (een draagvlak creëren) - een noord-zuid verhouding (het noorden dient een halt toe te roepen aan niet-duurzaam gebruik van grondstoffen en energiebronnen uit het zuiden). Het in praktijk brengen van duurzame ontwikkeling op lokaal niveau is niet zo evident. Een belangrijk hulpmiddel om duurzame ontwikkeling in de praktijk te brengen is het toetsen van overheidsbeslissingen op hun duurzaamheid aan de hand van een aantal vaststaande criteria en principes. In eerste instantie zal dit zich hoofdzakelijk beperken tot het milieubeleid (zie hierna). Economische groei is mogelijk zolang deze voldoet aan het duurzaamheidscriterium, waarbij milieuproblemen niet afgewenteld worden op andere compartimenten, gebieden of toekomstige generaties. Bij een dergelijke economische groei is duurzaamheid de maatstaf voor welvaart en ontwikkeling. b) Beginselen van duurzaam milieubeleid Toegespitst op milieu heeft duurzame ontwikkeling vooral te maken met voorzorg, preventief handelen, brongerichte aanpak, stand-still en de vervuiler betaalt. In het decreet houdende de algemene bepalingen inzake milieubeleid, werden deze beginselen van het milieubeleid vastgelegd. Zij vormen de kern van het streven naar duurzame ontwikkeling. MILIEUBELEIDSPLAN LANGEMARK-POELKAPELLE

8 Voorkomingsbeginsel Ook gekend als het beginsel van preventief handelen: milieuschade dient te worden voorkomen, aangezien voorkomen altijd beter is dan genezen. Voorzorgsbeginsel Dit beginsel houdt in dat om een probleem aan te pakken men niet wacht op een wetenschappelijke consensus over het oorzakelijk verband tussen verontreiniging en effecten, ernstige aanwijzingen zijn voldoende. Voorkeur voor brongerichte maatregelen Om problemen op te lossen kunnen diverse typen van maatregelen worden gekozen. De twee uitersten zijn brongerichte en effectgerichte maatregelen. Bij brongerichte maatregelen wordt het probleem aangepakt waar het ontstaat i.e. aan de bron. Bij effectgerichte maatregelen tracht men via bescherming de milieuschade te beperken of op te ruimen. Brongerichte maatregelen zijn te verkiezen boven effectgerichte: hoe dichter bij de bron, hoe beter beheersbaar het probleem en hoe kleiner de effecten, de verantwoordelijkheid van de veroorzaker is duidelijk en de kosten zijn meestal geringer. Stand-still beginsel Dit houdt in dat minimaal de bestaande kwaliteit behouden blijft. Beginsel de vervuiler betaalt Het bepaalt dat wie schade of verstoring veroorzaakt ook moet instaan voor de (kosten van de) opruiming of voor de hersteloperatie. Indien de schade onherstelbaar of niet in geld uit te drukken is, kan enkel beroep gedaan worden op compenserende maatregelen. Dit beginsel dient bovendien genuanceerd te worden. De vervuiler dient te betalen voor wat hij in het milieu brengt, maar tevoren dient hij alle inspanningen te leveren om de verontreiniging te voorkomen. De toepassing van dit beginsel mag immers niet in strijd zijn met het voorkomingsbeginsel. Het mag er niet toe leiden dat elke betaalbare vervuiling toelaatbaar is. c) Bijkomende kenmerken van duurzame ontwikkeling Verinnerlijking nastreven Het nastreven van het proces waarbij diegenen die bijdragen aan het ontstaan van de milieuproblemen hun eigen verantwoordelijkheid erkennen en zo zelf tot maatregelen komen om de milieubelasting te verminderen. Afwenteling tegengaan Milieuproblemen niet afwentelen houdt in dat ze niet worden doorgeschoven van het ene milieucompartiment naar het andere of van de ene sector naar de andere, en dat ze binnen de tijd van MILIEUBELEIDSPLAN LANGEMARK-POELKAPELLE

9 een generatie worden opgelost om de nazaten niet met problemen op te zadelen. Elke generatie moet een goede milieukwaliteit achterlaten zonder vervelende erfenissen. Voor de huidige generatie is de taak dubbel zo zwaar aangezien deze ook de erfenissen uit het verleden moet aanpakken. Draagkracht niet overschrijden Het draagvermogen van het milieu wordt aangetast als de daling van de milieukwaliteit leidt tot onomkeerbare effecten op ruime schaal binnen een generatie. Voorraadbeheer De hoeveelheid beschikbare grondstoffen op aarde is eindig. Ook de gemakkelijk aanwendbare hoeveelheid energie is beperkt. Verspilling is strijdig met een verstandig beheer van de beschikbare voorraden, dat uitputting voorkomt. Sluiten van stofkringlopen Sluiten van stofkringlopen of integraal ketenbeheer is gericht op een aanzienlijke besparing van grondstoffen door hergebruik van afvalstoffen, een zuiniger aanwending van grondstoffen en de inzet van hernieuwbare grondstoffen. Energie-extensivering Het streeft naar vermindering van het totale energieverbruik uit eindige energiebronnen door optimale efficiëntieverbetering, inzet van hernieuwbare energiebronnen en reductie van de energiebehoefte. Kwaliteitsbevordering Dit is gericht op een gevoelige verhoging van de verblijftijd van grondstoffen, kapitaalgoederen en producten in de economische productie- en consumptiecyclus en op een dusdanige samenstelling van producten dat ze in de afvalfase opnieuw als grondstof kunnen aangewend worden. Er is sprake van kwaliteit als een product een lange levensduur bezit, kan worden hersteld en geschikt is voor hergebruik. d) Duurzaam milieubeleid in Langemark-Poelkapelle In Langemark-Poelkapelle is tot op heden nog weinig gerealiseerd op het gebied van duurzaamheid, hoewel reeds aanzetten gegeven zijn. In de toekomst is duurzaamheid dus een groot aandachtspunt voor de gemeente. Door het uitbouwen van de voorbeeldfunctie van de gemeente en het ontwikkelen van voldoende initiatieven die de bevolking bewust moeten maken van duurzaamheid zal daartoe een goede aanzet gegeven worden Structuur van het milieubeleidsplan In december 2003 werd het Kader gemeentelijk milieubeleidsplan dat in 1999 opgemaakt werd door AMINAL als handleiding en model voor de opmaak van een gemeentelijke milieubeleidsplan, geactualiseerd. Binnen deze actualisatie werd het clustermodel uitgewerkt. De gemeente Langemark- Poelkapelle heeft ervoor gekozen om het milieubeleidsplan op te bouwen volgens dit model. Aangezien dit model gebaseerd is op de structuur van de samenwerkingsovereenkomst, sluit dit nauw aan bij de milieujaarprogramma s die de laatste drie jaar opgemaakt werden ( ). Het clustermodel MILIEUBELEIDSPLAN LANGEMARK-POELKAPELLE

10 heeft wel de intentie om ruimer te gaan dan de acties binnen de samenwerkingsovereenkomst en bevat alle gemeentelijk milieubeleid. Het milieubeleidsplan van Langemark-Poelkapelle heeft de volgende opmaak: 1. De gemeente 2. Instrumentarium 2.1 Beleidsinstrumenten 2.2 Gemeentelijke dienst 2.3 Adviesraad voor milieu en natuur 2.4 Participatie 3. Milieubeleid per cluster 3.1 Vaste stoffen 3.2 Water 3.3 Natuurlijke entiteiten 3.4 Hinder 3.5 Mobiliteit 3.6 Energie 3.7 Andere thema s 4. Doelgroepenbeleid 5. Gebiedsgericht beleid 6. Opvolging van het plan Bijlagen De volledige inhoudstafel kan teruggevonden worden op pagina 1. In het eerste deel, de gemeente, worden algemene gegevens verstrekt i.v.m. de gemeente Langemark- Poelkapelle. In het tweede deel wordt het kader geschetst waarbinnen het milieubeleid zich situeert, wordt een overzicht gegeven van de historiek van het gemeentelijk milieubeleid en worden de doelstellingen en uitgangspunten van het gemeentelijk beleid geschetst. Daarnaast wordt er een overzicht gegeven van de inhoud van het milieubeleidsplan en de totstandkoming. Tenslotte bevat dit deel ook de instrumenten en de structuren die de gemeente gebruikt om haar milieubeleid te ondersteunen. Het derde deel bevat alle verticale clusters, nl. vaste stoffen, water, natuurlijke entiteiten, hinder, mobiliteit en energie. In deze clusters wordt het milieubeleid verder technisch uitgespit. In een zevende deel worden er thema s voorzien die niet onder deze zes verticale clusters thuishoren. Verscheidene van deze clusters zijn op hun beurt opgesplitst in onderdelen (milieuverantwoord productgebruik, afvalstoffen, ). Per cluster of onderdeel van een cluster wordt de volgende werkwijze gehanteerd: 1. Beschrijving van de bestaande toestand: naast een algemene beschrijving van de milieuproblematiek wordt ook een situatiebeschrijving weergegeven van dit thema in de gemeente Langemark-Poelkapelle. 2. Beleidskader: opsomming van de belangrijkste wetten en decreten e.d. waarbij de nadruk ligt op de gemeentelijke bevoegdheden. Ook de acties uit het MINA-plan 3 en het provinciaal milieubeleidsplan waarbij de gemeente als betrokkene vermeld wordt, komen aan bod. Tenslotte wordt het huidig gemeentelijk beleid weergegeven. 3. Overzicht van de knelpunten: in dit deel worden concrete knelpunten aangegeven; MILIEUBELEIDSPLAN LANGEMARK-POELKAPELLE

11 4. Doelstellingen: het is onmogelijk om alle knelpunten ineens aan te pakken en op te lossen. Daarom wordt een onderscheid gemaakt tussen doelstellingen binnen de planperiode en langetermijndoelstellingen. Door het formuleren van langetermijndoelstellingen blijven de uitdagingen voor de volgende besturen bekend. 5. Acties: Tot slot volgt het eigenlijke actieplan waarbij per actie naast een bondige omschrijving en de doelstelling ook de initiatiefnemer, de betrokkenen en de planning vermeld wordt. Het vierde deel behandelt een eerste horizontale cluster. Het doelgroepenbeleid is een integratiethema. Dit hoofdstuk wil de verschillende acties groeperen per doelgroep, zodat een goed beeld wordt verkregen bij welke milieuproblemen en welke acties een bepaalde doelgroep betrokken is en waarover overleg dient te gebeuren. In het vijfde deel komt het tweede integratiethema aan bod: gebiedsgericht beleid. Dit hoofdstuk behandelt de gebiedsgerichte projecten van de gemeente. De opvolging van het plan vormt het zesde deel. Er wordt stilgestaan bij vragen als: - wie zal de uitvoering van het plan opvolgen; - hoe zal het plan worden bijgestuurd; - hoe zal de financiering opgevolgd worden; - op welke manier zal ingespeeld worden op nieuwe wetgeving, nieuwe mogelijkheden,... Dit zijn vragen die vroeg of laat bij de uitvoering van het vooropgestelde plan naar boven zullen komen en in die zin belangrijk zijn om er al bij de opmaak van een plan even bij stil te staan. De bijlagen bevatten een aantal overzichtstabellen op vlak van acties Samenwerkingsovereenkomst Milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling Historiek van het gemeentelijk milieubeleid In de gemeente Langemark-Poelkapelle is het gemeentelijk milieubeleid geleidelijk aan gegroeid, dit door het ondertekenen en uitvoeren van de verscheidene milieuconvenanten, waarbij reeds vanaf het eerste milieuconvenant de gemeente een participant was en is. Eind 1991 werd de eerste overeenkomst tussen de Vlaamse Gemeenschap en de gemeente Langemark- Poelkapelle ondertekend (milieuconvenant ). Ook de twee volgende milieuconvenanten (milieuconvenant , milieuconvenant 2bis ) werden door de gemeente Langemark- Poelkapelle afgesloten. De gemeente Langemark-Poelkapelle is met de Vlaamse Regering in het kader van het milieuconvenant 2bis de basisovereenkomst en 4 opties aangegaan: Basisovereenkomst: - gemeenteraadsbeslissing van ondertekend door de Vlaamse Regering dd Optie 3: De milieudatabank: gemeenteraadsbeslissing van ondertekend door de Vlaamse Regering Optie 4: Preventie en selectieve inzameling van huishoudelijke afvalstoffen Optie 5: Hergebruik huishoudelijke afvalstoffen: gemeenteraadsbeslissing van ondertekend door de Vlaamse Regering Optie 6: Uitvoering gemeentelijke natuurontwikkelingsplan (GNOP) Optie 3: de milieudatabank In zitting van 17 oktober 2000 werd door de gemeenteraad van de gemeente Langemark-Poelkapelle beslist om de samenwerkingsovereenkomst tussen de provincie West-Vlaanderen en de gemeente betreffende de provinciale milieudatabank en de Big-databank te ondertekenen. De provinciale milieudatabank bevat gegevens van milieuvergunningsaanvragen en meldingen en van MILIEUBELEIDSPLAN LANGEMARK-POELKAPELLE

12 milieuvergunningen en aktenames. De invoer van gemeentelijke gegevens in de provinciale milieudatabank gebeurt vanuit CEMOS. De gegevens worden via internet naar de provinciale milieudatabank gestuurd. De provincie verbindt zich ertoe om de gegevens die de gemeente doorstuurt naar de provinciale milieudatabank en die moeten ingevoerd worden in de Vlaamse milieudatabank in het kader van de optie 3 van het gemeentelijk milieuconvenant door te sturen naar de Vlaamse milieudatabank. Op dit ogenblik is er geen geldende overeenkomst meer tussen de provincie en de gemeente. Het engagement van de provincie om van bepaalde gemeenten nog gegevens door te sturen naar de Vlaamse milieudatabank stoelt op de bepaling uit de samenwerkingsovereenkomst Milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling tussen de provincie en het Vlaamse gewest waarin bepaald is dat zolang de toepassing MILO niet operationeel is, de bepalingen m.b.t. de milieuvergunningendatabank uit het Milieuconvenant onverminderd van kracht blijven. Optie 4: Preventie en selectieve inzameling van huishoudelijke afvalstoffen De organisatie van de preventie en de selectieve inzameling van huishoudelijke afvalstoffen wordt uitvoerig besproken in het hoofdstuk Vaste Stoffen. Optie 5: Hergebruik huishoudelijke afvalstoffen Sedert februari 1996 heeft de gemeente Langemark-Poelkapelle een overeenkomst met de nv Curitas voor de ophaling van textiel. Het betreft de plaatsing van containers: - op het gemeentelijk containerpark; - in de Vijverstraat te Langemark; - in de Vinkestraat te Poelkapelle; - in de Bikschotestraat te Bikschote; - in de Klerkenstraat te Madonna; - op de parking van St. Juliaan. Optie 6: Uitvoering gemeentelijke natuurontwikkelingsplan (GNOP) Het gemeentelijk natuurontwikkelingsplan werd opgesteld door de WITAB (nu wvi) en werd goedgekeurd op Het GNOP en de acties worden uitvoerig besproken in het hoofdstuk Natuurlijke entiteiten De samenwerkingsovereenkomst De hoger vermelde milieuconvenanten kenden vanaf 1 januari 2002 een vervolg in de samenwerkingsovereenkomst Milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling tussen de gemeenten en het Vlaams Gewest. Deze overeenkomst kon afgesloten worden vanaf 1 januari 2002 en liep tot 31 december Binnen deze samenwerkingsovereenkomst staat duurzaamheid centraal. De doelstelling van de samenwerkingsovereenkomst is de gemeenten, steden en provincies verder vertrouwd te maken met het idee van duurzame ontwikkeling. Door middel van een evenwichtige mix van regelgeving, economische instrumenten en informatie zal het lokaal milieubeleid in het algemeen en het lokaal duurzaam beleid in het bijzonder bij lokale overheden gestimuleerd en ondersteund worden. De samenwerkingsovereenkomst is opgedeeld in negen onderdelen. Twee ervan hebben betrekking op integratie, nl. gebiedsgericht beleid en geïntegreerd doelgroepenbeleid. De zes andere onderdelen/clusters zijn thematisch: water, vaste stoffen, energie, mobiliteit, natuurlijke entiteiten en hinder. Per gekozen cluster moet door de gemeente een ambitieniveau veropgesteld worden (niveau 1: haalbaar - niveau 2: verdergaande inspanningen noodzakelijk niveau 3: verdergaande integratie). MILIEUBELEIDSPLAN LANGEMARK-POELKAPELLE

13 Op 27 mei 2002 ondertekende de gemeente Langemark-Poelkapelle deze samenwerkingsovereenkomst. De gemeente engageerde zich om tijdens de duur van de overeenkomst de bepalingen in niveau 1 van het instrumentarium, van de clusters water, vaste stoffen, natuurlijke entiteiten, mobiliteit en energie uit te voeren. De keuze van de clusters gebeurde na advies van de gemeentelijke adviesraad voor milieu en natuur in zitting van 7 mei Op 23 mei 2005 ondertekende de gemeente Langemark-Poelkapelle de samenwerkingsovereenkomst tussen het Vlaams Gewest en de gemeenten. De gemeente verbindt zich ertoe om tijdens de duur van de overeenkomst de bepalingen in niveau 1 van het instrumentarium, van de clusters water, vaste stoffen, natuurlijke entiteiten, mobiliteit, hinder en energie uit te voeren. De keuze van de clusters gebeurde na advies van de gemeentelijke adviesraad voor milieu en natuur in zitting van 27 april MILIEUBELEIDSPLAN LANGEMARK-POELKAPELLE

14 2.2 Gemeentelijke dienst Milieudienst Beschrijving van de bestaande toestand a) Algemene beschrijving De milieudienst is een afzonderlijke tak onder de technische dienst. - De administratief medewerkster van de milieudienst staat in voor: - de volledige administratieve afhandeling van de milieuvergunningsaanvragen voor inrichtingen van klasse 3 en 2; - de organisatie van het openbaar onderzoek voor de milieuvergunningsaanvragen van klasse 1 inrichtingen; - het bijhouden van alle wetgeving, documentatie en informatie omtrent milieu; - klachtenbehandeling MKROS. - De administratief medewerker van de dienst RO is verantwoordelijk voor: - het opvolgen van de preventie en de selectieve inzameling van huishoudelijke afvalstoffen in samenwerking met de afvalintercommunale (o.a. door coördinering containerpark, informering van de bevolking, contacten met de afvalintercommunale,...); - de deelname aan de milieuraad en het verlenen van administratieve ondersteuning; - natuurontwikkeling (opvolging subsidiereglementen m.b.t. aanplant/onderhoud van streekeigen groen (bv. beheersovereenkomsten VLM, actie Plant Goed ), opvolging kapvergunningen, opvolging verplichtte groenschermen, opvolging natuuracties, stimuleren ecologisch groenbeheer, ecologisch beekbeheer, ); - het ecologisch bermbeheer (stimuleren bevoegde dienst en aanzet geven tot); - informering en sensibilisering van de bevolking, uitbouw van de interne milieuzorg in samenwerking met de intergemeentelijke milieuambtenaar (IGMA); - opmaak milieujaarprogramma in samenwerking met de intergemeentelijke milieuambtenaar; - opvolging reglementen: verordening i.v.m. het overwelven van baangrachten, subsidiereglement voor regenwaterputten. - Er bestaat een samenwerkingsakkoord tussen de gemeenten Houthulst en Langemark-Poelkapelle tot het gezamenlijk tewerkstellen van een intergemeentelijk duurzaamheidsambtenaar (IGDA). Deze IGDA staat wat betreft de gemeente Langemark-Poelkapelle in voor een deel van de milieutaken: Taken in het kader van de samenwerkingsovereenkomst: - ondersteuning bij de opmaak milieujaarprogramma; - opmaak milieubeleidsplan ; - opvolging samenwerkingsovereenkomst (administratie); - opzetten intern milieuzorgsysteem (rekening houdend met de keuzeclusters); - informering en sensibilisering van de bevolking (zowel intern als extern (doelgroepen en bevolking), zowel passief als actief); - informering, sensibilisering en educatie van de gemeentelijke diensten (om te komen tot een duurzaam lokaal milieubeleid bv. integraal waterbeheer, ecologisch groenbeheer); - bijscholing (opvolgen van de milieuactualiteit door het bijwonen van studiedagen, werkvergaderingen, overlegfora, e.d.); - medewerking aan acties georganiseerd door de hogere overheden; - deelname aan de milieuraad; - conflictbemiddeling bij lokale hinderproblemen; - organisatie van een geïntegreerd duurzaam lokaal milieubeleid (ambtelijk overleg om te komen tot afstemming tussen het milieubeleid en andere beleidsplanningsprocessen); - implementeren van het milieuverantwoord productgebruik in de eigen werking; - opvolgen van het subsidiereglement voor de bouw van een individuele afvalwaterzuiveringsintallatie - afstemmen van het onderhoud van waterlopen en grachtenstelsel op de ecologische functie; - voorkomen van vismigratieknelpunten bij herstel of aanleg van nieuwe infrastructuren; MILIEUBELEIDSPLAN LANGEMARK-POELKAPELLE

15 - uitvoeren van een wateraudit in de gemeentelijke gebouwen (nieuw/her/verbouw) en implementeren van concrete maatregelen - opvolgen opmaak erosiebestrijdingsplan; - uitwerken van 1 concrete actie om milieuhinder in eigen beheer terug te dringen en jaarlijks uitwerken van 2 sensibilisatiecampagnes met betrekking tot hinder; - uitvoeren van een analyse van het wagenpark; - analyse van het woon-werkverkeer en de dienstverplaatsingen binnen de gemeentelijke diensten, aangevuld met de promotie van duurzaam vervoer; - uitvoeren van acties i.k.v. de cluster mobiliteit en sensibilisatie hieromtrent; - ondersteunen van de technische dienst bij het uitwerken van de cluster energie. - Het hoofd van de technische dienst, is verantwoordelijk voor: - opvolging en coördinatie energiezorgsysteem. - De gemeente doet beroep op de intergemeentelijke milieudienst van de wvi voor het uitvoeren van een plaatsbezoek aan de hinderlijke inrichtingen klasse 2 en het geven van advies over die milieuvergunningsaanvragen aan het College van Burgemeester en Schepenen. Er is een milieuloket uitgebouwd in de gemeente Langemark-Poelkapelle. Iedere werkdag kan de bevolking met hun vragen terecht bij de Administratie ruimtelijke ordening en leefmilieu. b) Resultaten enquête GMBP De eerste vraag van de enquête i.k.v. de opmaak van het gemeentelijk milieubeleidsplan informeerde of er al contact opgenomen werd met de milieudienst. Indien dit het geval was werd er geïnformeerd naar de tevredenheid over dit contact. Figuur I-1 en figuur I-2 tonen de resultaten. Contact met de gemeentelijke milieudienst? 34% Contact 66% (115) van de ondervraagden nam nog nooit contact op met de gemeentelijke milieudienst. 34% (60) van de ondervraagden nam al contact op met de gemeentelijke milieudienst. Geen contac t 66% Figuur I-1: Resultaten enquête GMBP contact met de milieudienst MILIEUBELEIDSPLAN LANGEMARK-POELKAPELLE

16 Tevredenheid over het resultaat van het contact? 32% Niet tevreden 68% (41) van de ondervraagden die contact opnamen met de milieudienst waren tevreden over het resultaat van het contact. 32% (19) van de ondervraagden die contact opnamen met de milieudienst waren niet tevreden over het resultaat van het contact. Tevreden 68% Figuur I-2: Resultaten enquête GMBP tevredenheid over contact met de milieudienst Beschrijving van het Om de bepalingen van de samenwerkingsovereenkomst Milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling te kunnen naleven dient de gemeente te beschikken over gemeentelijk personeel dat de gemeente ondersteunt bij het gemeentelijk milieu- en natuurbeleid Knelpunten Het aantal taken voor de milieudienst neemt elk jaar toe door de nieuwe regelgeving rond milieu. De personeelsbezetting en de middelen blijven echter gelijk zodat de werkdruk op de milieudienst toeneemt waardoor voor sommige taken zoals controles, educatie, sensibilisatie, niet altijd voldoende tijd beschikbaar is. Daarnaast heeft de milieudienst zowel een adviserende als een controlerende functie. Deze beide functies zijn niet altijd even gemakkelijk te verenigingen en dit kan zorgen voor problemen. Tenslotte vindt er nog onvoldoende integratie plaats van het milieubeleid in de andere diensten Doelstellingen - De gemeente streeft ernaar om de milieudienst zo optimaal mogelijk verder te laten functioneren. Bij het verschijnen van nieuwe regelgeving zal steeds nagegaan worden of de milieudienst voor de uitvoering hiervan over voldoende middelen en personeel beschikt. Indien nodig zal nagegaan worden of er bijkomende middelen/personeel mogelijk zijn. - Verder is het eveneens belangrijk dat de milieudienst op de hoogte blijft van de recente ontwikkelingen. - De doelstellingen geformuleerd binnen het milieubeleid zullen zoveel mogelijk geïntegreerd worden in het beleid op andere domeinen (zoals ruimtelijke ordening, mobiliteit, ). De gemeente wenst een maximale afstemming tussen de verschillende beleidsdomeinen te realiseren Acties ACTIE I-1 MILIEUBELEIDSPLAN LANGEMARK-POELKAPELLE

17 IDENTIFICATIE Titel Op de hoogte blijven van de recente ontwikkelingen via vormingen en publicaties Classificatie Milieudienst SO Instrumentarium, niveau 1 ACTIEPLAN Sleutelwoorden Vorming, opvolging wetgeving, recente ontwikkelingen Beschrijving Elk jaar wordt de gemeente geconfronteerd met nieuwe wetgeving en initiatieven. Het is van groot belang dat de gemeente deze nieuwigheden goed opvolgt om zo bij te blijven inzake allerhande milieuthema s. Hieronder worden een aantal zaken aangegeven die zeker zullen opgevolgd worden door de gemeente: - reductie van pesticiden (+ alternatieven) - wetgeving inzake bodemverontreiniging - wetgeving inzake milieuvergunningen (bvb wijzigingen VLAREM) - wetgeving inzake afval (wijzigingen rond selectieve inzameling en het containerpark, verbranden van afval in open lucht) - VEN-gebieden - MOS - opvolgen databanken Vlaams Gewest - Samenwerkingsovereenkomst Milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling Indien de mogelijkheid zich voordoet, zullen de betrokken diensten van de gemeente deelnemen aan vormingen over relevante onderwerpen. Gebied Niet van toepassing Doelgroepen Milieudienst, milieuraad Initiatiefnemer Milieudienst, CBS Betrokken actoren Instanties die vormingen geven. Doelstellingen De milieudienst optimaal laten functioneren. Indicatoren Aantal gevolgde vormingen, aantal nieuwe publicaties rond milieu (wetgeving) Termijnplanning Extra informatie Relaties met andere acties Provinciaal Gewestelijk - Actie 100: De provincie zal subsidiereglementen en voorbeeldteksten t.b.v. sensibilisering meer gemeenschappelijk voor de gemeente ontwikkelen. - Actie 101: De provincie zal een digitaal uitwisselingsplatform opzetten tussen provincie en gemeenten. MINA-plan 3: - Uitbouwen van een ondersteunend beleid met o.a. Milieuoverleg Lokale Overheden (emil), andere overlegfora en verder uitbouwen van het Aanspreekpunt Lokale Overheden - Project 31: Aanspreekpunt lokale overheden MIDDELEN Totaal budget voorzien Volgens noodzaak. Een algemeen budget wordt voorzien op de jaarlijkse begroting (algemeen budget personeel). MILIEUBELEIDSPLAN LANGEMARK-POELKAPELLE

18 Inzet van personeel De vorming van de intergemeentelijke duurzaamheidsambtenaar worden verrekend in de betaling van de loonkosten aan de wvi (artikel 8791/435-01). Milieudienst ACTIE I-2 IDENTIFICATIE Titel Evaluatie van het takenpakket van de milieudienst Classificatie Milieudienst SO Instrumentarium, niveau 1 ACTIEPLAN Sleutelwoorden Milieudienst, takenpakket, evaluatie Beschrijving Het aantal taken voor de milieudienst neemt elk jaar toe dit door de steeds uitgebreidere taken die door de hogere overheid aan de gemeenten opgelegd worden in het kader van milieu. Zo zal bvb. ook de uitwerking van het milieubeleidsplan veel tijd in beslag nemen. Langemark-Poelkapelle zal een evaluatie maken van het takenpakket van de milieudienst. Uit deze evaluatie zal moeten blijken welke stappen al dan niet kunnen genomen worden om de werking van de milieudienst naar de toekomst toe te optimaliseren. Gebied Niet van toepassing Doelgroepen Milieudienst Initiatiefnemer CBS Betrokken actoren / Doelstellingen Streven naar een optimale werking van de milieudienst Indicatoren Resultaten van de evaluatie van het takenpakket van de milieudienst Termijnplanning Jaarlijks Extra informatie Relaties met andere acties Provinciaal / Gewestelijk / MIDDELEN Totaal voorzien / budget Inzet van personeel / MINA-werkers Beschrijving van de bestaande toestand In het kader van de cluster vaste stoffen en/of natuurlijke entiteiten van de samenwerkingsovereenkomst Milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling kan de gemeente tijdens de duur van de overeenkomst de MILIEUBELEIDSPLAN LANGEMARK-POELKAPELLE

19 milieudoelstellingen van deze clusters realiseren door het inzetten van milieu- en natuurwerkers (MINAwerkers). In het verleden heeft Langemark-Poelkapelle nog geen MINA-werkers ingezet Beschrijving van het De MINA-werkers kaderen in de samenwerkingsovereenkomst Milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling Knelpunten Geen knelpunten Doelstellingen Langemark-Poelkapelle wenst beroep te doen op de MINA-werkers. De MINA-werkers kunnen bvb. ingezet worden bij (intergemeentelijke) acties van het Regionaal Landschap Acties ACTIE I-3 IDENTIFICATIE Titel MINA-werkers Classificatie MINA-werkers SO Instrumentarium, niveau 1 ACTIEPLAN Sleutelwoorden MINA-werkers Beschrijving In het kader van de cluster vaste stoffen en/of natuurlijke entiteiten kan de gemeente tijdens de duur van de overeenkomst de milieudoelstellingen van deze clusters realiseren door het inzetten van milieu- en natuurwerkers (MINA-werkers). De MINA-werkers kunnen bvb. ingezet worden bij (intergemeentelijke) acties van het Regionaal Landschap. Een andere mogelijkheid is het inzetten van MINA-werkers voor het onderhoud van het Bosseltje, onderhoud van de aanplantingen van geboortebomen en bosarealen, onderhoud van de Nieuwe Kalsijde,... Gebied Grondgebied Doelgroepen / Initiatiefnemer Milieudienst Betrokken actoren Groendienst, MINA-werkers Doelstellingen Via het inzetten van MINA-werkers een aantal kleinere projecten rond milieu en natuur realiseren. Indicatoren Termijnplanning Extra informatie Relaties met andere acties MILIEUBELEIDSPLAN LANGEMARK-POELKAPELLE

20 Provinciaal Gewestelijk / / MIDDELEN Totaal voorzien budget Inzet van personeel ,00 Milieudienst Duurzaamheidsambtenaar Beschrijving van de bestaande toestand Om de bepalingen van de samenwerkingsovereenkomst Milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling te kunnen naleven dient de gemeente te beschikken over gemeentelijk personeel dat de gemeente ondersteunt bij het gemeentelijk milieu- en natuurbeleid. Indien de gemeente alle clusters ondertekent op niveau 1, kunnen er subsidies aangevraagd worden voor het tewerkstellen van een duurzaamheidsambtenaar. Sinds 1 januari 2005 bestaat er een samenwerkingsakkoord tussen de gemeenten Houthulst en Langemark-Poelkapelle tot het gezamenlijk tewerkstellen van een intergemeentelijk duurzaamheidsambtenaar (IGDA) Beschrijving van het De duurzaamheidsambtenaar kadert in de samenwerkingsovereenkomst Milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling Knelpunten Geen knelpunten Doelstellingen De intergemeentelijke duurzaamheidsambtenaar staat in voor het stimuleren en het ondersteunen van het lokaal duurzaam milieubeleid door de opvolging van de bepalingen van de samenwerkingsovereenkomst voor alle clusters op niveau Acties ACTIE I-4 IDENTIFICATIE Titel Intergemeentelijke duurzaamheidsambtenaar Classificatie Duurzaamheidsambtenaar SO Instrumentarium, niveau 1 MILIEUBELEIDSPLAN LANGEMARK-POELKAPELLE

21 ACTIEPLAN Sleutelwoorden Intergemeentelijke duurzaamheidsambtenaar Beschrijving De gemeente Langemark-Poelkapelle heeft vanaf 1 januari 2005 in intergemeentelijke samenwerking met de gemeente Houthulst een duurzaamheidsambtenaar niveau A aangeworven. Gebied Grondgebied Doelgroepen / Initiatiefnemer Gemeentebestuur Betrokken actoren wvi, gemeente Houthulst Doelstellingen Stimuleren en ondersteunen van het lokaal duurzaam milieubeleid Indicatoren / Termijnplanning Extra informatie Relaties met andere acties Provinciaal / Gewestelijk / MIDDELEN Totaal budget voorzien Inzet van personeel / De loonkosten van de intergemeentelijke duurzaamheidsambtenaar worden volgens de geleverde prestaties terugbetaald aan de wvi (artikel 8791/435-01) Interne milieuzorg Beschrijving van de bestaande toestand a) Belang van interne milieuzorg Interne milieuzorg is het systematisch samenhangend en voortdurend teruggekoppelde geheel van inspanningen en activiteiten van het bedrijf, gericht op het inzicht krijgen in en voorkomen, verminderen en beheersen van de effecten van de bedrijfsvoering op het milieu (Craenen J. & Mazijn B., 1992). Interne milieuzorg heeft een dynamisch karakter en heeft een weerslag op alle niveaus binnen de organisatie. Het doel van een milieuzorgsysteem is het verkrijgen van inzicht, het beheersen en indien mogelijk, het voorkomen van negatieve effecten van de activiteiten op het milieu. Naast de juridische overweging (het naleven van de milieuwetgeving en -reglementering) zijn er verschillende redenen voor de gemeente Langemark-Poelkapelle om aan een intern milieuzorgsysteem te werken: uit milieuoverweging: het belangrijkste doel van een milieuzorgsysteem is de beperking van de milieubelasting van de activiteiten; voorbeeldfunctie: als overheid is het belangrijk om een voorbeeld te zijn voor de burgers en hen zo te stimuleren om zelf een milieuvriendelijk(er) gedrag te ontwikkelen; uit financiële overweging: een milieuzorgsysteem leidt tot een vermindering van de milieubelasting (bv. minder afval, lager energie- en waterverbruik) en dit gaat vaak gepaard met een reductie van de milieukosten. MILIEUBELEIDSPLAN LANGEMARK-POELKAPELLE

22 b) Interne milieuzorg in Langemark-Poelkapelle Interne milieuzorg bevindt zich in de opstartfase binnen de gemeente Langemark-Poelkapelle. De volgende zaken werden reeds gerealiseerd: Streven naar een zuiniger energiegebruik (dubbele beglazing, omschakeling naar aardgas waar mogelijk, ); Inventarisatie van de selectieve inzameling van het afval en het gebruik van papier; Oprichting van een milieuteam met vertegenwoordigers van verschillende diensten (technische dienst, ontvangerij, bibliotheek, dienst vrije tijd, dienst RO en de milieudienst); Organisatie van een milieuactiedag met tips voor rationeel energieverbruik en voor afvalpreventie; Opstart wormenbak; Actie recto verso; Opstart reductie van het gebruik van bestrijdingsmiddelen. De interne milieuzorg binnen de gemeentediensten is erop gericht om: het sorteren en de selectieve inzameling van de afvalstoffen te optimaliseren; de hoeveelheid afvalstoffen te verminderen; het gebruik van milieuvriendelijke producten binnen de gemeentelijke diensten te stimuleren; het gebruik van milieuschadelijke producten door de diensten te beperken; een duurzaam energiegebruik in de gemeentelijke diensten in te voeren; bij het bouwen of verbouwen van de gemeentelijke infrastructuur minstens de financiële haalbaarheid te onderzoeken om de principes van duurzaam bouwen en duurzaam energiebeleid toe te passen Beschrijving van het De gemeente heeft de samenwerkingsovereenkomst Milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling tussen het Vlaams Gewest en de gemeente ondertekend. Door de ondertekening van de Samenwerkingsovereenkomst heeft de gemeente zich geëngageerd om een intern milieuzorgsysteem in te voeren. Dit milieuzorgsysteem houdt rekening met de inhoud van de gekozen clusters. Ter ondersteuning van haar beleid zal de gemeente ervoor zorgen dat ze zelf een voortrekkersrol opneemt. Daartoe neemt ze de nodige maatregelen en acties voor de eigen werking Knelpunten Het voornaamste knelpunt rond interne milieuzorg is het feit dat het uitwerken van een IMZ-systeem veel tijd vergt en dat hieraan heel wat regels verbonden zijn. Daarnaast heeft de gemeente een gebrek aan inzicht betreffende het overtollig gebruik/verbruik van middelen. Het is ook niet mogelijk om in bestaande faciliteiten milieubewust gedrag optimaal door te voeren (bv. energie- en waterbesparende maatregelen). Uiteindelijk worden de vooropgestelde maatregelen terug verdiend maar dit wordt niet altijd zo gezien Doelstellingen De gemeente wenst voor haar eigen diensten het intern milieuzorgsysteem verder uit te bouwen. Zij wil daarbij het milieubewust gedrag bij het eigen personeel en in de eigen werking behouden en verder ontwikkelen. Verder wil ze het overtollig gebruik/verbruik van middelen en producten vermijden alsook een kostenbesparing realiseren (bvb. verminderde verwijderingkosten van restafval en een gedaald energieverbruik). Door een dergelijke werkwijze wordt ook een voorbeeldfunctie naar inwoners en bedrijven vervuld. MILIEUBELEIDSPLAN LANGEMARK-POELKAPELLE