RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK. NC, locatie Palmentuin

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK NC, locatie Palmentuin Plaats : Rotterdam BRIN nummer : 23YU 08 Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : 2 oktober 2013 Datum vaststelling : 20 december 2013

2 Pagina 2 van 12

3 1. INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 2 oktober 2013 een onderzoek uitgevoerd op het Nova College, locatie Palmentuin, afdeling vmbo, gemengde en theoretische leerweg om een oordeel te kunnen uitspreken over de kwaliteit van het onderwijs op deze leerweg en over de naleving van wet- en regelgeving. De Palmentuin had op 1 oktober 2012, 288 leerlingen waarvan 27 in het 3 e en 4 e leerjaar van vmbo (g)t en 129 in de onderbouw. Aanleiding De aanleiding voor dit onderzoek is de volgende. De inspectie heeft voor alle leerwegen van de Palmentuin een risicoanalyse uitgevoerd. Uit deze analyse kwam naar voren dat de opbrengsten van de gecombineerde vmbo gemengde en theoretische leerweg onvoldoende zijn. Naar aanleiding van deze analyse is besloten een onderzoek uit te voeren bij de afdeling vmbo (g)t om eventuele tekortkomingen vast te stellen. In dit onderzoek wordt tevens nagegaan of de school aan enkele wettelijke voorschriften voldoet. Onderzoeksopzet De inspectie baseert haar kwaliteitsoordelen op de onderwijspraktijk van de school door deze te toetsen aan een selectie van kwaliteitsindicatoren uit het toezichtkader voortgezet onderwijs Bij dit onderzoek hebben we de indicatoren uit het zogenaamde kernkader onderzocht. Dit is het gedeelte uit het toezichtkader dat bij al onze kwaliteitsonderzoeken minimaal wordt beoordeeld. Daarnaast hebben we op verzoek van het schoolleiding een aantal verdiepende indicatoren onderzocht die betrekking hebben op het schoolklimaat. De schoolleiding heeft zelf het idee dat er met betrekking tot het schoolklimaat de afgelopen jaren grote vooruitgang is geboekt en is benieuwd waar de school nu staat. Pagina 3 van 12

4 Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Wij hebben relevante documenten van en over de school geanalyseerd. Schoolbezoek, waarbij wij in een aantal lessen de onderwijspraktijk hebben geobserveerd. Wij hebben gesprekken gevoerd met de directie, leraren, leerlingen en de zorgcoördinator. Aan het eind van het schoolbezoek hebben wij de bevindingen van het onderzoek besproken met de directie en bestuur. Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staat de conclusie van het onderzoek waaronder het vervolgtoezicht. In hoofdstuk 3 beschrijven we de bevindingen uit het onderzoek in de vorm van een kwaliteitsprofiel. Dit wordt gevolgd door een paragraaf waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Pagina 4 van 12

5 2. CONCLUSIES EN TOEZICHTARRANGEMENT Een kwaliteitsonderzoek zoals wij op Nova college, locatie de Palmentuin, afdeling vmbo (g)t, hebben uitgevoerd, leidt tot een zogenaamd toezichtarrangement voor kwaliteit en/of voor naleving. Een arrangement kan basistoezicht inhouden of juist aangepast toezicht. In het eerste geval (bij basistoezicht) vinden wij de kwaliteit van voldoende niveau en is het daarom niet nodig om de school onder intensief toezicht te plaatsen. Als er echter teveel tekortkomingen zijn geconstateerd, wordt conform beslisregels geoordeeld dat de kwaliteit onvoldoende is en stellen we een aangepast arrangement vast voor zwakke of voor zeer zwakke kwaliteit en/of voor naleving. Onze conclusie voor de Palmentuin, vmbo gemengde en theoretische leerweg, is als volgt: Op basis van het onderzoek kennen wij aan de Palmentuin, vmbo gemengde en theoretische leerweg, een aangepast arrangement zwak toe vanwege onvoldoende opbrengsten. Het onderwijsproces is voldoende, maar kent wel een tekortkoming, deze betreft de effectieve feedback tijdens de lessen. De afdeling valt onder intensief toezicht. Met het bevoegd gezag hebben wij afgesproken dat het opbrengstenoordeel 2014 weer van voldoende niveau is en dat de tekortkomingen in het onderwijsproces en in de kwaliteitszorg in het voorjaar van 2014 weer van voldoende niveau zijn. Hieraan voorafgaand zullen wij een afsluitend onderzoek naar de kwaliteitsverbetering (okv) uitvoeren om na te gaan of de tekortkomingen zijn opgeheven. Wij hebben geen tekortkomingen in de naleving van de wettelijke voorschriften vastgesteld. Pagina 5 van 12

6 3. BEVINDINGEN In dit hoofdstuk leest u de bevindingen uit ons onderzoek op basis waarvan we tot onze conclusie over de kwaliteit zijn gekomen. Eerst geven we een samenvattend algemeen beeld over de kwaliteit van het onderwijs op het Nova college, locatie Palmentuin, vmbo (g)t. Daarna volgt het kwaliteitsprofiel waarin de oordelen op de indicatoren staan. Vervolgens lichten we die oordelen in onderlinge samenhang toe. 3.1 Algemeen beeld De inspectie beoordeelt de kwaliteit van het onderwijs op het Nova College, locatie Palmentuin op basis van onvoldoende opbrengsten als onvoldoende. Het onderwijsproces beoordelen wij als voldoende. Slechts op één indicator van het onderwijsproces scoort de school onvoldoende. Op de borging na, is de kwaliteitszorg op de Palmentuin voldoende. 3.2 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabel staan de indicatoren die dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader voortgezet onderwijs. Sommige nummers zijn rood. Dit betekent dat zij tot het zogenaamde kernkader behoren. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen Wij hebben daarnaast onderzocht of de school voldoet aan de naleving van enkele wettelijke voorschriften. Dit wordt tot uitdrukking gebracht met de score ja of nee. De opbrengsten liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie verwacht mag worden De leerlingen behalen in de onderbouw het opleidingsniveau dat mag worden verwacht. Pagina 6 van 12

7 De opbrengsten liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie verwacht mag worden De leerlingen lopen weinig vertraging op in de bovenbouw van de opleiding vmbo-gt De leerlingen van de opleiding vmbo-gt behalen voor het centraal examen de cijfers die mogen worden verwacht Bij de opleiding vmbo-gt zijn de verschillen tussen het cijfer voor het schoolexamen en het cijfer voor het centraal examen van een aanvaardbaar niveau. Het schoolklimaat is ondersteunend en gericht op een brede vorming De leraren bevorderen door hun handelen de verwerving van sociale en maatschappelijke competenties van leerlingen. 5.2 De school en haar omgeving vormen een gezamenlijke pedagogische gemeenschap. 5.3 De school vormt een sociaal veilige gemeenschap. Het schoolklimaat is stimulerend en ambitieus De school is gericht op het stimuleren van talent. 6.2 De school is gericht op het leveren van (intellectuele) prestaties. 6.3 De leraar past de onderwijskundige ambities/doelen, die op schoolniveau zijn geformuleerd, toe in zijn les. Het (vak)didactisch handelen van leraren stelt leerlingen in staat tot leren en ontwikkeling De onderwijsactiviteit heeft een doelgerichte opbouw. 7.2 De leraar geeft een begrijpelijke uitleg. 7.3 De leerlingen zijn actief betrokken. 7.4 De leerlingen krijgen effectieve feedback op hun leerproces. De school biedt effectief aanvullend onderwijs en ondersteuning aan leerlingen die dat nodig hebben. (basisondersteuning) (De school bestrijdt effectief achterstanden.) De school volgt systematisch de vorderingen van de leerlingen aan de hand van genormeerde toetsen. 9.2 De school bepaalt wat de onderwijs- en ondersteuningsbehoefte is van individuele of groepen leerlingen. 9.4 De school voert de ondersteuning planmatig uit. Pagina 7 van 12

8 De school bewaakt de kwaliteit van haar opbrengsten De school evalueert systematisch de opbrengsten De school werkt doelgericht aan de kwaliteit van de opbrengsten. De school bewaakt de kwaliteit van het onderwijsproces De school evalueert systematisch het onderwijsproces De school werkt doelgericht aan de verbetering van het onderwijsproces De school borgt de kwaliteit van het onderwijsproces. Nalevingsindicatoren 2013 Onvoldoende Voldoende N1 N2 N4 Door of namens het bestuur is de vastgestelde schoolgids naar de inspectie gestuurd en deze schoolgids bevat de onderzochte onderdelen (WVO, art. 24c en 24a). Door of namens het bestuur is het vastgestelde schoolplan naar de inspectie gestuurd en dit schoolplan bevat de onderzochte onderdelen (art. 24c en 24 WVO). Door of namens het bestuur zijn het Examenreglement en het PTA naar de inspectie gestuurd en deze documenten bevatten de onderzochte onderdelen (Eindexamenbesluit art. 31). 3.3 Toelichting bij kwaliteitsprofiel Het bovenstaande algemene beeld en kwaliteitsprofiel lichten we hieronder toe. Daarbij komen achtereenvolgens de volgende aspecten aan bod: de opbrengsten, het onderwijsproces, de kwaliteitszorg en de wet- en regelgeving. Opbrengsten De inspectie richt zich bij de beoordeling van de opbrengsten op vier indicatoren: het onderbouwrendement, het bovenbouwrendement, het gemiddelde cijfer voor het centraal examen en het gemiddelde verschil tussen het cijfer voor het schoolexamen en centraal examen. De beoordeling van de opbrengstindicatoren is gebaseerd op de opbrengstenkaarten van 2013, 2012 en 2011 die betrekking hebben op de schooljaren tot en met Deze vier indicatoren komen achtereenvolgens aan bod. Pagina 8 van 12

9 De school realiseert gemiddeld over drie jaren een onderbouwrendement dat onder het gemiddelde van de vergelijkingsgroep ligt, omdat de school op de opbrengstenkaarten van 2011 en 2012 bij de 10% slechts scorende scholen hoorde. Dit lage onderbouwrendement kwam voornamelijk door het hoge aantal leerlingen met een vmbo-g of vmbo-t advies op het vmbo-kader. Het onderbouwrendement is op de opbrengstenkaart 2012 sterk verbeterd ten opzichte van 2011 en Op basis van een analyse van de gegevens over het schooljaar verwacht de schoolleiding dat het onderbouwrendement verder is verbeterd. Als deze verwachting terecht is, betekent dit dat op de volgende opbrengstenkaart deze indicator niet meer onvoldoende is. Een verklaring van het verbeterde onderbouwrendement is onder andere een strenger toelatingsbeleid en plaatsing van leerlingen op een niveau dat beter aansluit bij het basisschooladvies. Van het bovenbouwrendement zijn sinds twee jaar cijfers beschikbaar aangezien dit een afdeling in opbouw is. Dit rendement is gemeten over twee jaar voldoende. Ook van het gemiddelde cijfer voor het centraal examen zijn pas sinds twee jaar cijfers. Het gemiddelde cijfer op het centraal examen is voldoende. Volgens de eigen rapportage van de school is het gemiddeld cijfer voor het centraal eindexamen in 2013 een 5,9. Dit is enigszins lager dan in het voorgaande jaar. De schoolleiding verwacht dat de maatregelen die zij heeft genomen, zoals een strikter toelatinsgbeleid, in de komende jaren zullen leiden tot betere examenresultaten. De schoolleiding heeft in beeld dat met name bij wiskunde relatief slecht gescoord wordt. Bij de sectie wiskunde zijn er docenten die extra begeleiding krijgen. Het verschil tussen het gemiddelde cijfer voor het schoolexamen en het centraal examen ligt, berekend over de twee laatste schooljaren, boven de norm van 0.5 punt en is daarmee eveneens onvoldoende. Bij het examen van 2013, dat op de opbrengstenkaart van 2014 komt te staan, was de gemiddelde discrepantie tussen het gemiddelde cijfer voor het schoolexamen en het centraal examen volgens de eigen rapportage van de school 0.61 punt. De discrepantie tussen het schoolexamen en centraal examen wordt kleiner, maar is nog steeds te groot. De schoolleiding heeft zelf echter goed in beeld bij welke vakken de discrepantie te groot is. Met secties en/of docenten waar de discrepantie te groot is voert de schoolleiding gesprekken en maakt zij nadere afspraken. Pagina 9 van 12

10 Onderwijsproces De inspectie beoordeelt de kwaliteit van het onderwijsproces als voldoende. Over het algemeen hebben de lessen een doelgerichte opbouw, leggen de docenten duidelijk uit en zijn de leerlingen actief betrokken. De inspectie merkt echter op dat er verschillen in leskwaliteit zijn. De leerlingen hebben voor elk vak een studiewijzer. Docenten tekenen de studiewijzer af of houden zelf bij of leerlingen het werk gemaakt hebben. Het aftekenen van de studiewijzer leidt echter zelden tot inhoudelijke feedback op het gemaakte werk. Ook bij het bespreken van toetsen geven docenten niet altijd inhoudelijke feedback op individueel niveau. In veel gevallen beperken docenten zich tot het geven van de goede antwoorden op toetsvragen op klassikaal niveau. Dit terwijl inhoudelijke feedback één van de belangrijkste leermomenten is. Naast een aantal lessen waarin wij tekortkomingen zagen, hebben we bij enkele docenten ook zeer goede lessen gezien. Lessen van deze docenten zouden een voorbeeld kunnen zijn voor andere leraren in de school. Wij beoordelen het schoolklimaat als voldoende. Op sommige indicatoren die betrekking hebben op het schoolklimaat scoort de school zelfs goed. Meteen bij binnenkomst van de school valt de rust op. Zowel in de kantine waar de leerlingen zitten als in de docentenkamer hangt een prettige sfeer. De Palmentuin is een groot deel van de dag een oase van rust. De schoolleiding wijst enkele leerlingen die iets te baldadig en luidruchtig zijn op vriendelijke doch kordate wijze terecht. Volgens docenten is het schoolklimaat de afgelopen jaren sterk verbeterd. In tegenstelling tot een aantal jaar geleden zouden ze nu zelf hun eigen kinderen naar de Palmentuin sturen. Leerlingen gaan hier graag naar school, mede vanwege de kleinschaligheid en de mogelijkheid om de theaterklas of de sportklas te volgen. Wij beoordelen de zorg en begeleiding op de Palmentuin als voldoende. De school heeft veel kinderen met ondersteuningsbehoeften. De school is goed in staat in deze (zorg)behoeften te voorzien. De school heeft zowel kinderen met sociaal-emotionele problemen als met gediagnosticeerde problemen op leer- en ontwikkelingsgebied. Relatief veel kinderen hebben te maken met jeugdzorg. De school is hier voldoende op toegerust volgens de zorgcoördinator. De school heeft zorg hoog in het vaandel staan. Vroeger misschien iets te hoog wat leidde tot het bieden van kansen die Pagina 10 van 12

11 de school niet waar kon maken. Dit gebeurt volgens de schoolleiding niet meer. De school plaatst leerlingen op het niveau dat ze aan kunnen. Vervolgens doet de school er wel alles aan om te zorgen dat leerlingen dit niveau daadwerkelijk halen. De school brengt de uitgangssituatie van leerlingen uitgebreid in kaart en volgt hun ontwikkeling. De intake is heel nauwgezet. De ontwikkeling van leerlingen staat goed beschreven in leerlingvolgsysteem (lvs). Er zijn wekelijkse leerlingbesprekingen. De gegevens uit het lvs gebruikt de school om de leerlingen de ondersteuning te bieden die ze nodig hebben. Bij Nederlands is de ondersteuning goed uitgewerkt. Bij andere vakken is dit nog in ontwikkeling. De school gebruikt genormeerde toetsen voor taal en rekenen. De school analyseert de uitkomsten van deze toetsen en betrekt deze bij de determinatie van de leerlingen. Uit leerlingdossiers blijkt dat uit alle toetsgegevens daadwerkelijk conclusies worden getrokken, met name wat betreft extra ondersteuning die nodig is. Leidraad daarbij is het 2F-niveau. Daarnaast zijn er beter-presteren-uren en faalangstreductietrainingen. Er zijn zorgfunctionarissen in de school aanwezig en een functionerend zorgteam. Er is een dubbel mentoraat per groep. Effecten van maatregelen worden jaarlijks geëvalueerd. Evaluatie op leerlingniveau gebeurt volgens afspraken in een handelingsplan en in een leerlingdossier. Het zorgplan wordt elk jaar geëvalueerd en zo nodig aangepast. Onderdelen, bijvoorbeeld ten aanzien van taalondersteuning, worden in teamplannen ingepast. De leerlingen die naar deze school gaan zijn over de meeste dingen tevreden. De zorg en begeleiding is op een goed niveau. Sociaal-emotionele problemen worden herkend en erkend. Bij cognitieve problemen in het leerproces verwachten docenten en mentoren teveel van de zelfverantwoordelijkheid van de leerling. Veel docenten zijn bereid te helpen bij hiaten in het leerproces, maar de leerlingen geven aan veelal zelf om deze hulp te moeten vragen. Bovendien is de hulp die leerlingen krijgen voor een groot deel afhankelijk van de individuele mentor en/of docent van een leerling. Pagina 11 van 12

12 Kwaliteitszorg De kwaliteitszorg scoort op vier van de vijf indicatoren voldoende. Net als het zorgplan wordt het onderwijsproces geëvalueerd en zonodig aangepast. De schoolleiding gaat minimaal één keer per jaar bij docenten in de klas kijken. Als de resultaten of het didactisch handelen van individuele docenten hiaten vertonen, gaat de schoolleiding vaker kijken. Met deze docenten voert de schoolleiding gesprekken en maakt zij nadere afspraken. De schoolleiding hanteert een kijkwijzer bij lesobservaties. Bij docenten is echter niet altijd bekend waar de schoolleiding naar kijkt bij lesobservaties. Het zou docenten helpen als ze beter weten wat de schoolleiding van hen verwacht en waar zij op let. De huidige schoolleiding heeft al veel verbeteringen doorgevoerd. Zij heeft echter nog niet voldoende tijd gehad om de volledige PDCA-cyclus te doorlopen en de kwaliteit van het onderwijsproces te borgen. Zodoende is indicator 13.3 onvoldoende. De schoolleiding analyseert de opbrengsten om te achterhalen wat de oorzaken zijn van tekortschietende resultaten. Op basis van ervaringen uit het verleden neemt de directie maatregelen, zoals een strengere selectie bij toelating en aangescherpte determinatie, om de opbrengsten te verbeteren. Als leerlingen eenmaal binnen zijn, moeten docenten en mentoren het uiterste doen om leerlingen op school te houden en zorgen dat de leerlingen op het juiste niveau terecht komen en daar blijven. Wet- en regelgeving De school heeft de wettelijk vereiste documenten (de schoolgids, het schoolplan, het Examenreglement, het PTA en het zorgplan) naar de inspectie gestuurd; de inspectie concludeert dat er geen tekortkomingen zijn in de naleving van de wettelijke voorschriften die in het kader van dit onderzoek zijn gecontroleerd. De geprogrammeerde onderwijstijd voor het schooljaar 2012/2013 komt in alle leerjaren uit boven de wettelijke minimumnormen. Pagina 12 van 12