INHOUDSOPGAVE JAARSTUKKEN 2014

Transcriptie

1 JAARSTUKKEN

2 2

3 INHOUDSOPGAVE JAARSTUKKEN JAARVERSLAG Inleiding Verslaggeving Ontwikkelingen in het verslagjaar Exploitatieresultaat Incidentele baten en lasten Onttrekkingen aan de voorzieningen Waterschapsbelastingen Weerstandsvermogen Risicoparagraaf Financiering Subsidieparagraaf Verbonden partijen Bedrijfsvoering EMU-saldo Topinkomens Bestemming van het exploitatieresultaat PROGRAMMAVERANTWOORDING Inleiding Programma Waterkeringen Programma Watersysteem/Waterketen Programma Wegen Programma Middelen, Communicatie en Regelgeving Dekkings- en financieringsmiddelen 109 JAARREKENING 3 Exploitatierekening naar programma s Recapitulatie programmakosten Begrotingsrechtmatigheid TOELICHTING NAAR KOSTENDRAGERS Watersysteem Zuivering Wegen REKENING NAAR KOSTEN- EN OPBRENGSTENSOORTEN Algemeen BALANS Balans Toelichting op de balans CONTROLEVERKLARING BESLUIT TOT VASTSTELLING EN GOEDKEURING 130 3

4 BIJLAGEN 1 Staat van immateriële vaste activa 2 Staat van materiële vaste activa 3 Staat van financiële vaste activa 4 Staat van reserves en voorzieningen inclusief toelichting 5 Staat van vaste schulden 6 Berekening van het rente- omslagpercentage 7 Staat van personeelslasten 8 Staat van personele sterkte 9 Mutaties ten laste van post onvoorzien 10 Liquiditeitspositie en renterisico 11 Overzicht afgesloten en doorlopende kredieten 12 Toelichting investeringen per programma/beleidsproduct 13 Verdeelsleutels primaire beheerproducten naar de taken 14 Overzicht exploitatiekosten per beleidsveld 15 Overzicht investeringen per beleidsveld 4

5 JAARVERSLAG 5

6 JAARVERSLAG 1.1 Inleiding Hierbij bieden wij u de jaarstukken 2014 van Waterschap Rivierenland aan. De jaarstukken bestaan uit het jaarverslag en de jaarrekening. Met het jaarverslag legt het college van dijkgraaf en heemraden verantwoording af aan het algemeen bestuur over de realisatie van de in de programmabegroting opgenomen doelstellingen en maatregelen van het afgelopen jaar met daaraan gekoppeld de verantwoording van de kosten en opbrengsten en de financiële positie van het waterschap. Waterschap Rivierenland (WSRL) is een organisatie die tot taak heeft zorg te dragen voor het regionale watersysteem in het rivierengebied (zorg voor een goede waterkwaliteit en waterkwantiteit en bescherming tegen rivierwater) en voor de regionale wegen buiten de bebouwde kom in de Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden. Het waterschap voert deze taken uit met aandacht voor kwaliteit. De missie van het waterschap sluit daarop aan: Waterschap Rivierenland zorgt voor veilige dijken en een evenwichtig watersysteem. Het waterschap is daarbij in staat om realistische doelen te stellen en om deze in samenwerking met klanten en andere overheden tot uitvoering te brengen op een wijze die past binnen de gestelde randvoorwaarden (waaronder kwaliteit, kosten, duurzaamheid, efficiëntie, effectiviteit etc.). Daarbij hanteert het waterschap de kernwaarden bekwaam, betrokken en betrouwbaar: Bekwaam: De kernwaarde bekwaam refereert aan expertise, deskundigheid en vakmanschap. Een vakmanschap dat bij de waterschappen door de eeuwen heen is gegroeid en tot op de dag van vandaag onderhouden wordt met ervaren, gespecialiseerde en goed opgeleide medewerkers. Bekwaam betekent ook: met kennis van zaken op zoek gaan naar nieuwe oplossingen, gebruik makend van de middelen die tot je beschikking staan. Betrokken: De kernwaarde betrokken omvat veel: oog hebben voor andere belangen, samenwerken, meebewegen met ontwikkelingen, rekening houden met de toekomst. Met daarbij steeds onze kerntaken voor ogen. Qua persoonlijke inzet betekent het: werken vanuit je hart, met af en toe een stapje extra. Betrouwbaar: De kernwaarde betrouwbaar verwijst naar: doe wat je zegt en zeg wat je doet. Het is heel vanzelfsprekend en basaal, en juist daarom is het nodig om er elke keer weer bij stil te staan Verslaggeving Presentatie De jaarrekening 2014 is opgesteld conform de verslaggevingsregels van waterschappen zoals vastgelegd in het Waterschapsbesluit en uitgewerkt in de Regeling Besluit Beleidsvoorbereiding en Verantwoording Waterschappen (BBVW). Leeswijzer De jaarstukken bestaan uit het jaarverslag en de jaarrekening. Daarnaast vormen de controleverklaring van de accountant en het besluit tot vaststelling van het algemeen bestuur onderdelen van de jaarverslaggeving. 6

7 Jaarverslag Het jaarverslag bestaat enerzijds uit een aantal verplichte paragrafen (Hoofdstuk 1), en uit de programmaverantwoording (Hoofdstuk 2). De verplichte paragrafen bevatten onder meer een toelichting op ontwikkelingen in 2014 en op het exploitatieresultaat Tevens geven de paragrafen inzicht in incidentele baten en lasten, de inzet van reserves en voorzieningen en de waterschapbelastingen. Tot slot wordt ingegaan op het weerstandsvermogen, risico s, financiering, subsidie, bedrijfsvoering en doelmatigheid. De programmaverantwoording bevat de verantwoording over de realisatie van het programmaplan uit de begroting en de financiële verantwoording. Jaarrekening Dit deel bestaat uit een overzicht van de exploitatierekening naar programma s inclusief rechtmatigheidsanalyse (Hoofdstuk 3), de toelichting op de kostendragers (wettelijke taken) (Hoofdstuk 4), de rekening naar kosten- en opbrengstensoorten (Hoofdstuk 5) en de balans met toelichting (Hoofdstuk 6). Controleverklaring In hoofdstuk 7 is de controleverklaring opgenomen met daarin het oordeel dat de jaarstukken een getrouw beeld geeft van de grootte en de samenstelling van de financiële positie per 31 december 2014, de baten en lasten over 2014 en dat in overeenstemming met de rechtmatigheidsgrondslagen is gehandeld. Besluit tot vaststelling en goedkeuring In hoofdstuk 8 is het besluit tot vaststelling en goedkeuring van de jaarrekening 2014 opgenomen. Bijlagen In dit deel is een aantal bijlagen opgenomen waarmee de cijfers uit deze jaarrekening nader zijn onderbouwd. 1.3 Ontwikkelingen in het verslagjaar Nieuw Waterbeheerprogramma Het huidige Waterbeheerplan betreft het integrale beleid van het waterschap en loopt af in Conform de Waterwet wordt er een nieuw Waterbeheerplan opgesteld. In de geest van de in ontwikkeling zijnde Omgevingswet noemen we dit het Waterbeheerprogramma. In 2013 is gestart met het opstellen van het Waterbeheerprogramma In juni 2014 heeft het AB een voorkeursvariant vastgesteld. Deze is in het najaar van 2014 uitgewerkt tot een ontwerp Waterbeheerprogramma. In 2015 vindt inspraak en de bestuurlijke besluitvorming plaats. Het nieuwe Waterbeheerprogramma vormt de basis voor de programmasturing gedurende de planperiode Verantwoording solidariteitsdeel HWBP-bijdrage Met ingang van 2011 dragen de waterschappen bij aan het HWBP. In de periode 2011 t/m 2013 gaat het om een bedrag van in totaal 81 miljoen per jaar (aandeel WSRL 4,4 miljoen). Als gevolg van het bestuursakkoord is deze bijdrage verhoogd tot 131 miljoen in 2014 (aandeel WSRL 7,2 miljoen) en wordt deze verder verhoogd tot 181 miljoen per jaar met ingang van 2015 (aandeel WSRL 9,9 miljoen). In 2016 worden nadere afspraken gemaakt over de te hanteren verdeelsleutel en wordt de solidariteitsbijdrage geïndexeerd. Bij de voorjaarsnota 2013 is besloten het solidariteitsdeel van de HWBP bijdrage te blijven activeren en conform het advies van de Unie van Waterschappen af te schrijven in 5 jaar. Projectgebonden aandeel (PGA) nhwbp Waterschap Rivierenland staat voor een grote meerjarige opgave in het kader van het Hoogwaterbeschermingsprogramma. De bruto investeringsopgave loopt de komende jaren op tot 7

8 circa 110 miljoen structureel per jaar. Van deze kosten wordt 90% gedekt door rijksbijdrage (50%) en de solidariteitsbijdrage van de waterschappen (40%, waarvan door waterschap Rivierenland circa 10 miljoen). De resterende 10%, structureel 11 miljoen per jaar, betreft het PGA en komt ten laste van waterschap Rivierenland. Vanwege het feit dat nu wordt gestart met de uitvoering van het programma met de projecten waarin het PGA geldt, heeft het algemeen bestuur bij de behandeling van de voorjaarsnota 2014 besloten de afschrijvingstermijn van deze structurele eigen bijdrage te verkorten naar 5 jaar. De overwegingen die hiervoor zijn gehanteerd zijn: Verstandig financieel beleid: structurele lasten structureel dekken; Hanteren van afschrijvingstermijn van 5 jaar voor het projectgebonden aandeel is consistent met de afschrijvingstermijn van de solidariteitsbijdrage; Lagere schuldpositie, lagere rentekosten en lager renterisico op herfinanciering; Lager risico ten aanzien van norm EMU-saldo (wet HOF). Uitgangspunten vergeleken Onderstaand zijn de in de begroting gehanteerde uitgangspunten afgezet tegen de realisatie Rente De korte rente is in 2014 verder gedaald en heeft gedurende geheel 2014 onder het begrote niveau van 0,5% gelegen. De te betalen rente voor een negatief saldo in rekening courant bij de NWB is gedaald tot 0,10%. Ook de rente op langlopende leningen is gedaald in In 2014 is er geen nieuwe langlopende financiering aangetrokken. Inflatie De gemiddelde inflatie over 2014 is uitgekomen op 1,0% (bron CBS), daar waar in de begroting ,0% is gehanteerd. Loonontwikkeling De huidige CAO voor waterschappen loopt tot 1 januari Op basis van de Miljoenennota 2013 is voor 2014 een nullijn gehanteerd voor ambtenaren. In de begroting 2014 is op grond daarvan geen aanvullende loonruimte voor het jaar 2014 opgenomen. Het begin april 2015 afgesloten principeakkoord voor de periode 1 januari 2014 tot 1 januari 2017 heeft geen financiële consequenties met terugwerkende kracht in Projectrealisatie De projectrealisatie is in 2014 op 93% uitgekomen. Dat is conform de doelstelling en afgesproken bandbreedte van %. 8

9 1.4 Exploitatieresultaat 2014 Inleiding Het exploitatieresultaat 2014 ad 3,3 miljoen voordelig wordt beïnvloed door mutaties op reserves (mutaties op de balans) en door mutaties op de exploitatie van incidentele en structurele aard. In onderstaand overzicht is het exploitatieresultaat weergegeven voor en na de invloed van reserves. Omschrijving Rekening 2013 Begroting 2014 Rekening 2014 Exploitatieresultaat (voor inzet reserves) -3,47-3,50-0,03 Bij toevoegingen aan reserves: - egalisatiereserve wegenheffing -0,06 - bestemmingsreserve decentrale huisvesting -0,48-0,43 Subtotaal -3,53-3,98-0,46 Af onttrekkingen aan reserves: - egalisatiereserve watersysteemheffing 1,89 2,09 2,09 - egalisatiereserve zuiveringsheffing 0,05 0,62 0,62 - egalisatiereserve wegenheffing 0,10 0,10 - bestemmingsreserve vervroegde afschrijving waterkeringen 0,38 0,46 0,44 - bestemmingsreserve decentrale huisvesting 0,14 0,29 0,29 - bestemmingsreserve samenwerking in de waterketen 0,07 - bestemmingsreserve aanpak oeverherstel A-watergangen 0,19 0,12 0,06 - bestemmingsreserve frictiekosten laboratorium 0,21 0,10 0,11 - bestemmingsreserve afvalwater kinderdijk 0,16 0,05 0,04 - bestemmingsreserve afronding TAX-i 0,21 - bestemmingsreserve afrekening AQUON ,04 - bestemmingsreserve schaderegeling Maaswerken 0,14 Subtotaal 3,33 3,98 3,76 Resultaat na mutaties reserves -0,21 0,00 3,31 (Bedragen x 1mln.) In de Staat van reserves en voorzieningen (bijlage 4) wordt een nadere toelichting gegeven op de mutaties van de reserves. 9

10 Belangrijke afwijkingen t.o.v. begroting (toelichting exploitatieresultaat op hoofdlijnen) Omschrijving Begroting 2014 Rekening 2014 Verschil Kostensoortgroepen Kapitaallasten 48,4 47,7 0,7 V Personeelslasten 51,1 51,2 0,1 N Goederen en diensten van derden 65,8 62,6 3,2 V Bijdragen aan derden 0,1 0,1 0,0 Toevoeging voorzieningen 9,4 13,0 3,6 N Onvoorzien 1,0 0,0 1,0 V Totaal kosten 175,8 174,6 1,2 V Opbrengstensoortgroepen Financiële baten -1,3-1,4 0,1 V Personeelsbaten -0,1-0,1 0,0 Goederen en diensten aan derden -14,5-14,9 0,4 V Bijdragen van derden -4,9-6,1 1,2 V Opbrengst aanmaningen, kwijtschelding, oninbaar waterschapsbelasting 4,0 5,0 1,0 N Onttrekkingen aan voorzieningen 0,0 0,0 0,0 Geactiveerde kosten -0,6-0,4 0,2 N Totaal opbrengsten -17,4-17,9 0,5 V Te dekken kosten 158,4 156,7 1,7 V Inzet bestemmingsreserves -0,7-0,5 0,2 N Gedekt door heffing waterschapbelastingen -154,9-156,7 1,8 V Exploitatieresultaat 2,8-0,5 3,3 V Toevoeging/onttrekking egalisatiereserve -2, ,0 Exploitatieresultaat te bestemmen 0,0-3,3 3,3 V (Bedragen x 1 mln.) De afwijkingen op de verschillende kostensoortgroepen worden onderstaand kort toegelicht. In de hoofdstukken 3 en 4 is een uitgebreidere analyse opgenomen van de verschillen tussen de begroting en de jaarrekening per programma en per wettelijke taak. Kosten (1,2 V) De totale kosten liggen circa 1,2 miljoen onder de begrote kosten. Geschoond voor de in de begroting opgenomen post onvoorzien is het kostenniveau vergelijkbaar met de begroting. Kapitaallasten (0,7 V) Het voordeel op kapitaallasten wordt veroorzaakt door een voordeel op de rentelasten (0,2 V) en voordeel op de afschrijvingskosten door lagere realisatie van investeringen 2013 (0,5V). V/N Goederen en diensten van derden (3,2 V) Belangrijkste voordelen: Watersysteem: lagere bijdrage Muskusrattenbestrijding Watersysteem: lagere onderhoudskosten onderhoud waterlopen Waterketen: lagere kosten elektra Waterketen: lagere kosten slibverwerking en compostering Lagere bijdrage BSR Lagere personeels-gerelateerde budgeten (organisatie breed) 0,2 V 0,2 V 0,8 V 0,5 V 0,3 V 0,7 V 10

11 Toevoeging voorzieningen (3,6 N) Het verschil ten opzichte van de begroting betreft voornamelijk de toevoeging aan de voorziening regeling voormalig personeel (0,7 N) en de toevoeging aan de voorziening bezwaren natuur (2,7 N). Opbrengsten (0,5 V) De opbrengsten (exclusief de belastingopbrengsten) zijn circa 0,5 miljoen hoger dan de begroting. Goederen en diensten aan derden (0,4 V) Belangrijkste voordeel: Verkoop van gronden Belangrijkste nadeel: Lagere bijdrage vaarwegbeheer provincie Zuid-Holland 0,7 V 0,3 N Bijdragen van derden (1,2 V) Hogere bijdrage van derden voornamelijk door hogere subsidiabele uren waterkeringsprojecten. Opbrengst aanmaningen, kwijtschelding, oninbaar (1,0 N) Hogere kosten voor kwijtschelding (0,9 N). Het aanhoudende economische klimaat leidt tot toename van het aantal verzoeken en in meer gevallen tot toekenning. Resultaat waterschapbelastingen (1,8 V) Hogere opbrengst waterschapbelastingen 2014 (1,4 V) en voorgaande jaren (0,4 V). Exploitatieresultaat per taak Het voordelig exploitatieresultaat van 3,3 miljoen is als volgt over de taken verdeeld: Watersysteem 1,5 mln. (V) Zuivering 1,5 mln. (V) Wegen 0,3 mln. (V) Totaal 3,3 mln. (V) 1.5 Incidentele baten en lasten Deze paragraaf bevat een overzicht van de baten en lasten die als eenmalig ten opzichte van voorgaande en komende begrotingsjaren moeten worden beschouwd. Lasten (Waterketen) Reparatie slibgisting rioolzuivering n.a.v. onderzoek explosieveiligheid (MCR) Aanvullende dotatie voorziening regeling t.b.v. voormalig personeel (Dekkingsmiddelen) Dotatie voorziening afwikkeling bezwaren natuur heffingsjaren 2009 t/m 2014 Totaal incidentele lasten Baten (Waterkering) Eenmalige gewenningsbijdrage van RWS voor overgedragen dijkvakken nabij Kromme Nol (MCR) Afboeken van een vordering i.v.m. een schikking (MCR) Opbrengst grondverkopen (o.a. terrein voormalige rwzi Meerkerk) Totaal incidentele baten (Bedragen x 1 mln.) 0,1 N 0,7 N 2,7 N 3,5 N 0,1 V 0,1 N 0,7 V 0,7 V 11

12 1.6 Uitgaven direct ten laste van voorzieningen Op basis van de verslaggevingsvoorschriften worden uitgaven ten laste van een voorziening, voor zover deze wordt aangewend voor het doel waarvoor deze is gevormd, rechtstreeks ten laste van de voorziening gebracht en derhalve niet in de exploitatie verantwoord. De volgende uitgaven zijn in 2014 ten laste van voorzieningen gebracht: Voorziening regeling personeel Uitgaven ter dekking van wachtgeld van voormalig personeel Voorziening baggeren Uitgaven ter dekking van de baggerkosten. Voorziening onderhoud wegreconstructies Uitgaven ter dekking van de kosten voor wegreconstructies Voorziening onderhoud kunstwerken wegen Uitgaven ter dekking van de kosten voor groot onderhoud aan kunstwerken wegen Voorziening baggeren wegsloten Uitgaven ter dekking van de kosten voor het baggeren van de wegsloten Totaal uitgaven ten laste van Voorzieningen 6.3 (Bedragen x 1 mln.) 1.7 Waterschapsbelastingen Het resultaat op belastingopbrengsten inclusief kwijtschelding en oninbaar en de afwikkeling van oude belastingjaren bedraagt circa 0,8 miljoen voordelig volgens onderstaande specificatie. Waterschapsbelastingen 2014 Belastingcategorieën Rekening 2013 Begroting 2014 Rekening 2014 Verschil Bgr-Rek Ingezetenen 31,46 32,68 33,09-0,41 Gebouwd 45,17 46,04 46,97-0,92 Ongebouwd 10,31 11,78 11,77 0,01 Natuur 0,03 0,04 0,03 0,00 Zuiveringsheffing 62,81 63,85 64,00-0,15 Verontreinigingsheffing 0,17 0,56 0,42 0,14 Subtotaal heffingsjaar ,95 154,95 156,28-1,33 Kwijtschelding (alle aanslagen) -3,59-3,37-4,28 0,91 Oninbaar (alle aanslagen) -0,83-0,75-0,75 0,00 Dwanginvordering 0,03 0,04 0,02 0,02 Resultaat voorgaande jaren -0,67 0,00 0,41-0,41 Subtotaal -5,06-4,08-4,60 0,52 Totaal resultaat 144,89 150,87 151,68-0,81 (Bedragen x 1 mln.) 0,1 4,3 1,5 0,2 0,2 Heffingsjaar 2014 Belastingsoorten Rekening 2013 Begroting 2014 Rekening 2014 Verschil Bgr-Rek Zuiveringsheffing 62,81 63,85 64,00-0,15 Verontreinigingsheffing 0,17 0,56 0,42 0,14 Watersysteemheffing Ingezetenen 28,17 29,37 29,75-0,38 Gebouwd 42,10 43,08 43,99-0,91 Ongebouwd 10,04 11,42 11,42 0,00 12

13 Natuurterreinen 0,03 0,03 0,03 0,00 Totaal 80,34 83,90 85,19-1,29 Wegenheffing Ingezetenen 3,30 3,32 3,35-0,03 Eigenaren gebouwd 3,07 2,97 2,98-0,01 Eigenaren ongebouwd 0,27 0,35 0,35 0,00 Natuurterreinen 0,00 0,00 0,00 0,00 Totaal 6,64 6,64 6,68-0,04 Totaal belastingopbrengsten 149,96 154,95 156,29-1,34 (Bedragen x 1 mln.) Belastingsamenwerking Rivierenland (BSR) verzorgt voor Waterschap Rivierenland de aanslagoplegging van de Waterschapsbelastingen. Het streven van de BSR is de aanslagoplegging van haar deelnemers zo volledig mogelijk te laten plaatsvinden. Om hieraan te voldoen heeft BSR in 2014 veel inspanningen gedaan om de beheersing van haar interne processen te verbeteren. De waterschapsbelastingen over 2014 hebben tot de volgende resultaten geleid. Zuiveringsheffing De opbrengst zuiveringsheffing is ca. 0,1 miljoen hoger uitgevallen, een afwijking van 0,2%. Binnen de opbrengst zuiveringsheffing zijn de opbrengsten bij bedrijven 0,3 miljoen lager uitgevallen dan begroot mede als gevolg van de economische crisis waardoor sprake is van meer leegstand van bedrijfspanden. De opbrengst zuiveringsheffing woningen valt als gevolg van een hogere groei van het aantal woningen dan begroot 0,4 miljoen hoger uit. Verontreinigingsheffing De opbrengst verontreinigingsheffing is 0,1 miljoen lager uitgevallen, een afwijking van ca. 25%. De lagere belastingopbrengst wordt voornamelijk veroorzaakt door lagere lozingen bronneringswater (begroot ve, werkelijk ve). Watersysteemheffing De opbrengst watersysteemheffing valt in 2014 ca. 1,3 miljoen hoger uit dan begroot, een afwijking van 1,5%. Dit hogere resultaat wordt behaald bij de categorie ingezetenen waar de groei van het aantal woningen hoger is dan begroot en bij de categorie gebouwd waarbij de waardedaling van WOZ lager is dan begroot. Wegenheffing De opbrengst wegenheffing wijkt 0,6% af van de begroting. Kwijtschelding De post kwijtschelding is in 2014 verder opgelopen van begroot 3,4 miljoen naar werkelijk 4,3 miljoen, een stijging van 0,9 miljoen. Deze verdere stijging komt in zijn geheel door de aanhoudende economische situatie in ons land als gevolg waarvan steeds meer huishoudens in aanmerking komen voor kwijtschelding. 1.8 Weerstandsvermogen Algemeen De definitie van weerstandsvermogen is de mate waarin de organisatie in staat is middelen vrij te maken (weerstandscapaciteit) om onverwachte financiële tegenvallers (risico s) op te vangen. Het weerstandsvermogen is onderdeel van het bredere risicomanagement. Het vormt als beheersmaatregel het sluitstuk van risicomanagement en een laatste vangnet om de risicokosten op te vangen. Daarnaast geeft het een maat voor de financiële gezondheid van de organisatie. Inzicht in het weerstandsvermogen van waterschap Rivierenland is dus belangrijk om de continuïteit van de 13

14 organisatie te kunnen garanderen. Weerstandvermogen kan in formulevorm als volgt worden weergegeven: (Ratio) Weerstandsvermogen = Beschikbare weerstandscapaciteit (Rest) Risico's Teneinde een goede inschatting te kunnen maken van het gewenste niveau van de algemene reserve wordt jaarlijks een risico inventarisatie uitgevoerd met behulp van adviesbureau Marsh. Begin 2015 is de risico inventarisatie opgesteld teneinde: - inzicht te verkrijgen in de belangrijkste risico's nu en in de komende jaren; - inzicht te verkrijgen in de omvang van deze risico's nu en in de komende jaren; - inzicht te verkrijgen in de financiële middelen om deze risico's op te vangen nu en in de komende jaren. Risico Top 5 Op basis van de risico inventarisatie van februari 2015 leveren de volgende 5 risico s de grootste bijdrage aan de totale risico-omvang (met een betrouwbaarheidsinterval van 90%): 1. Vervuiling van gebied (niet als gevolg van lozing); 2. Switch Transactie SNB, krediet risico (loopt tot 2017); 3. Watersysteem kan hoeveelheid water niet verwerken door onvoorziene omstandigheden; 4. Aansprakelijkstelling voor hogere uitkering voormalig personeel; 5. Hoogwatersituatie op rivier of stormvloed; Met behulp van deze risico-inventarisatie is de totale omvang van het risico m.b.v. een (statistisch) simulatiemodel in beeld gebracht. De conclusies van de risico inventarisatie van februari 2015 zijn als volgt: - met een betrouwbaarheidsniveau van 90% is de te verwachten schadelast a.g.v. de geïdentificeerde risico s in ,8 miljoen dalend naar circa 4,6 miljoen in Dit betekent dat de schadelast gemiddeld 9 van de 10 jaar gelijk of minder is dan dit bedrag; - de beschikbare weerstandscapaciteit bestaat uit de algemene reserves van de taken. De omvang hiervan bedraagt per in totaal 7,6 miljoen. - het weerstandsvermogen (weerstandscapaciteit/geïdentificeerde risico's) bedraagt per ,6. Dit betekent dat het totaal van de risico s 1,6 keer is op te vangen door de hoogte van de algemene reserves. Het totale weerstandsvermogen neemt met ingang van 2016 toe van 1,6 naar 1,7 en blijft in de jaren daarna constant. Deze resultaten zijn vervolgens getoetst aan een beoordelingsmodel dat is ontwikkeld door de Universiteit Twente. Hiermee kan aan de hoogte van het weerstandsvermogen een oordeel worden gegeven. Het weerstandsvermogen van het waterschap van 1,6 is als 'ruim voldoende' te beoordelen. Op basis van het vastgestelde beleid dient de omvang van het weerstandsvermogen (algemene reserves) minimaal voldoende (1 tot 1,4x de risico omvang) en maximaal ruim voldoende (1,4 x tot 2 x de risico omvang) te zijn. Op basis van de uitkomst van de risico inventarisatie is aanpassing van de omvang van de algemene reserves niet nodig. 1.9 Risicoparagraaf De risicoparagraaf gaat in op risico s die op dit moment concreet spelen. Slibverwerking Noord Brabant Waterschap Rivierenland is voor 2,1% aandeelhouder in N.V. Slibverwerking Noord-Brabant (SNB). SNB verwerkt zuiveringsslib in een slibverbrandingsinstallatie (SVI). SNB is een naamloze vennootschap, wat inhoudt dat de aansprakelijkheid van de aandeelhouders in beginsel beperkt is tot hun verplichting om de door hen gehouden aandelen vol te storten. 14

15 VAMIL lease In 2011 heeft Waterschap Rivierenland de bestaande sale-and-lease-back transactie van SNB uit 1995 om fiscale redenen overgenomen samen met drie andere aandeelhouders van SNB van de lessor. Hierbij heeft Waterschap Rivierenland voor 2,7% als lessor het eigendom verkregen van de gebouwen en installaties van SNB, maar exclusief terreinen, door vestiging van een opstalrecht. Met betrekking tot de in 1995 afgesloten sale-and-lease-back transactie bestaan contractuele onvoorwaardelijke en voorwaardelijke verplichtingen. De totale contante waarde van de onvoorwaardelijke verplichtingen bedraagt per 31 december 2014 circa 1,2 miljoen. Deze worden volledig gecompenseerd door rechten van dezelfde omvang. Hiervan vervalt 0,2 miljoen binnen één jaar, 0,6 miljoen tussen één en vijf jaar en 0,4 miljoen na vijf jaar. Bij de overdracht is voor de lease een fiscale eenheid voor de BTW aangegaan tussen SNB en een aantal aandeelhouders om BTW betalingen op de leasetermijnen te vermijden. De belastingdienst heeft met deze eenheid ingestemd. Indien de verwevenheid tussen aandeelhouders en SNB wijzigt, is het mogelijk dat de fiscale eenheid wordt opgeheven. Dan herleeft de BTW-plicht op de leasetermijnen, waardoor de exploitatiekosten zullen toenemen. Daarnaast moet bij de beëindiging van de lease in 2017 of 2021 nader bekeken worden hoe om te gaan met de overdracht van de SVI vanuit de aandeelhouders aan SNB gelet op de hiermee gemoeide overdrachtsbelasting. Switch Transaction In 2007 is SNB met een bank een Switch Transaction aangegaan met als doel het kredietrisico op drie leasedepots van SNB te spreiden. Deze transactie bestaat uit de volledige afdekking van het kredietrisico op deze depots met een omvang van 270 miljoen waarbij gelijktijdig een kredietrisico op een portfolio van circa 117 bedrijven is overgenomen met een totale omvang van 270 miljoen. De looptijd van de Switch Transaction is 10 jaar, zodat de ruiltransactie afloopt in september De portfolio is een dynamische portfolio waarbij het onder voorwaarden mogelijk is bedrijven om te wisselen. De portfolio wordt daartoe actief beheerd door een portfoliomanager. Het kredietrisico van de SNB de leasedepots is daarmee omgezet in een kredietrisico op een gediversifieerde portfolio. Bij beëindiging van de Switch Transaction op de vastgelegde einddatum zijn partijen over en weer geen beëindigingsvergoeding verschuldigd. Per 31 december 2014 bedroeg de beëindigingsvergoeding volgens opgave van de bank 32,2 miljoen. Uitsluitend een voortijdige beëindiging van de Switch Transaction leidt tot het betalen van een vergoeding door SNB aan de bank. Voortijdige beëindiging door SNB of de bank is slechts in specifiek uitzonderlijke contractueel overeengekomen gevallen mogelijk. De belangrijkste voorwaarde van de bank is dat de verhouding tussen het totaal van eigen vermogen en achtergestelde schuld ten opzichte van het balanstotaal van de vennootschap minimaal 75% dient te zijn (solvabiliteitsratio). SNB voldoet aan de genoemde solvabiliteitsratio; de ratio bedraagt 85,6% per 31 december SNB, noch haar aandeelhouders, zijn gehouden om gedurende de looptijd van de transactie bijstortingen te doen dan wel anderszins zekerheden aan de bank te verstrekken. In de loop van de jaren zijn binnen de portfolio zijn zes faillissementen opgetreden waardoor de ingebouwde faillissementsbuffer per 31 december 2014 zodanig is afgenomen dat de resterende buffer 31,78% bedraagt van de oorspronkelijke buffer. Ondanks deze afname heeft SNB er vertrouwen in dat, uitzonderlijk negatieve macro-economische ontwikkelingen van grote ongekende omvang daargelaten, SNB niet wordt geconfronteerd met een verplichting tot uitkeringen onder de Switch Transaction. Dit vertrouwen is gebaseerd op diverse onafhankelijke risicobeoordelingen, de beheerresultaten van de portfoliomanager in de afgelopen jaren, de afspraak met de bank over de gewijzigde richtlijn en de ontwikkeling van de waarde van de Switch Transaction. 15

16 Onderbezetting SVI Door de huidige marktomstandigheden komt de bezettingsgraad van de SVI in de komende jaren mogelijk onder druk te staan. Onderbezetting van de SVI leidt tot hogere verwerkingskosten voor de aandeelhouders. SNB is in overleg met markpartijen en de aandeelhouders om een volledige bezetting van de SVI voor langere tijd veilig te stellen. Wijzigingen in wet- en regelgeving De positie van SNB is mede afhankelijk van bestaande wet- en regelgeving met name op het gebied van milieu. Wijzigingen daarin, alsmede de toepassing ervan, kunnen nadelige consequenties hebben voor de bedrijfsvoering. Een belangrijke aanstaande wijziging is de wijziging in de Wet op de Vennootschapsbelasting waardoor SNB per 1 januari 2016 vennootschapsbelastingplichtig wordt. De gevolgen van deze plicht worden momenteel onderzocht alsmede wordt in overleg getreden met de Belastingdienst hierover. Zuiveringsslib en afvalstoffenbelasting In het belastingplan 2015 is de belasting verbreed van alleen een heffing op het storten tot ook een heffing op het verbranden van afval. De tweede kamer heeft een amendement aangenomen dat alle zuiveringsslib van rwzi s vrijstelt. De staatssecretaris laat deze vrijstelling echter pas van kracht worden nadat onderzoek en akkoord van de Europese Unie uitwijst dat deze vrijstelling niet wordt gezien als staatssteun. Dat betekent dat nu in feite sprake is van belastingplicht. Met de verwerken zullen afspraken worden gemaakt over eventuele latere teruggave. Vaarwegbeheer Waterschap Rivierenland voert al jaren het vaarwegbeheer voor de provincie Gelderland en de provincie Zuid-Holland uit. Op basis van de Waterwet en het Bestuursakkoord Water hebben de provincie Zuid-Holland en de Zuid-Hollandse waterschappen onderzocht op welke wijze gekomen kan worden tot een logische en meer efficiënte (her-)verdeling van vaarwegbeheertaken, inclusief een evenwichtige kostenverdeling. Resultaat is een nieuwe Vaarwegenverordening en een overeenkomst per waterschap. Voor waterschap Rivierenland verandert vooral de wijze van afrekening; voorheen werden de werkzaamheden vergoed op basis van werkelijke kosten. Vanaf de vaststelling van de nieuwe overeenkomst worden onze werkzaamheden op basis van normkosten vergoed. Deze methode levert Waterschap Rivierenland een financieel voordeel op van circa De afspraken gelden pas na bestuurlijke besluitvorming door beide besturen in het voorjaar van Vooruitlopend hierop is het voordeel wel reeds verwerkt in de begroting Wanneer provinciale staten of het waterschapsbestuur anders besluit (voorjaar 2015) dan komt dit financiële voordeel voor 2015 te vervallen. Gerechtelijke procedures en schadeclaims Ten tijde van het opstellen van de jaarrekening lopen een aantal gerechtelijke procedures en schadeclaims die ertoe kunnen leiden dat het waterschap aansprakelijk wordt geacht en tot betaling van deze financiële claims over zal moeten gaan. Gerechtelijke procedures, aantal lopende procedures Bij Rechtbank, Raad van State, Raad van Arbitrage en Centrale Raad van Beroep lopen 21 procedures waarbij het waterschap partij is. In 13 gerechtelijke procedures is het waterschap als belanghebbende in de procedure gevoegd. Schadeclaims, aantal claims in behandeling (Onrechtmatige daad, niet nakomen overeenkomst, nadeelcompensatie) Er zijn op dit moment 39 schadeclaims in behandeling, 13 schadeclaims hebben te maken met de wateroverlast eind juli. Invoering VPB (vennootschapsbelasting) Vanaf 2016 moeten overheden vennootschapsbelasting (VPB) gaan betalen over de winst die ze met hun ondernemingsactiviteiten maken. Hoewel de wet in 2015 in werking treedt, geldt de VPB-plicht 16

17 pas voor het boekjaar dat op of na 1 januari 2016 begint. Momenteel hoeven overheidsbedrijven in principe geen VPB af te dragen over hun economische activiteiten, tenzij ze bedrijfsactiviteiten uitvoeren die zijn opgenomen in de Wet op de VPB, zoals het leveren van gas of elektriciteit. Straks is het andersom: overheidsbedrijven zijn dan in principe VPB-plichtig, tenzij een vrijstelling van toepassing is voor de activiteiten. In hoeverre deze wetswijziging gevolgen gaat hebben voor het waterschap is in dit stadium nog niet te bepalen. De verwachting is dat de invoering zal leiden tot een toename van de uitvoeringslasten. Om de invoering van deze nieuwe belastingplicht goed te begeleiden wordt er een projectorganisatie ingericht en gaat deze op basis van een plan van aanpak een groot aantal activiteiten ontplooien. Zekerheid over de fiscale positie en beperking van de administratieve lasten staan daarbij centraal. Primair gaan daarbij de gedachten uit naar helderheid over de interpretatie van de wetgeving, vertaald naar heldere standpunten van de Belastingdienst, waar de Belastingdienst zich ook aan houdt (zgn. rechtszekerheid) Financiering Inleiding Het financieringsbeleid van waterschap Rivierenland is vastgelegd in het Financieringsstatuut waterschap Rivierenland Het financieringsbeleid is erop gericht binnen de financiële mogelijkheden van Waterschap Rivierenland de aan te trekken middelen tegen de laagste lasten te realiseren en een zo hoog mogelijk rendement te verkrijgen op overtollige middelen, waarbij de risico s zo goed mogelijk worden beheerst en in ieder geval beperkt blijven binnen de door het algemeen bestuur vastgestelde kaders. Externe ontwikkelingen Schatkistbankieren Op 11 december 2013 is de Wet financiering decentrale overheden (Wet Fido) gewijzigd in verband met het verplicht schatkistbankieren. Dit betekent dat decentrale overheden hun overtollige (liquide) middelen voortaan aan moeten houden in s Rijks schatkist. Wel is sprake van een drempelbedrag. Indien overtollige middelen de omvang van de drempel niet overschrijden, mogen die middelen buiten de schatkist worden gehouden. De hoogte van deze drempel bedraagt 0,75% van het begrotingstotaal (De drempel voor Waterschap Rivierenland op basis van de begroting 2014 bedraagt circa 1,3 miljoen). Over de middelen die een decentrale overheid in de schatkist aanhoudt, vergoedt de schatkist rente. Schatkistbankieren draagt bij aan een lagere EMU-schuld van de collectieve sector (Rijk en decentrale overheden gezamenlijk). Iedere euro die decentrale overheden aanhouden in de schatkist, vermindert de externe financieringsbehoefte van het Rijk. Dat het Rijk minder hoeft te financieren op de markt vertaalt zich direct in een lagere staatsschuld. Een ander belangrijk gevolg van deelname aan schatkistbankieren is een verdere vermindering van de beleggingsrisico s waaraan decentrale overheden worden blootgesteld. Het verplicht schatkistbankieren voor waterschap Rivierenland geldt met ingang van 4 februari Renteontwikkeling en rentevisie Korte rente In 2014 is de rente die de banken betalen wanneer zij geld opnemen bij de Europese Centrale Bank in twee stappen verder verlaagd van 0,25% in november 2013 tot 0,05% in september De 3-maands Euribor daalde van 0,28% in januari 2014 tot 0,08% in januari De rente die het waterschap betaalt voor roodstand in rekening courant NWB is gedaald van 0,25% in januari 2014 naar 0,10% vanaf september Op basis van de verwachting van de Nederlandse grootbanken zal het renteniveau (geldmarkt) over 12 maanden op dit niveau blijven. In de begroting 2015 is gerekend met een korte rente van 0,25% Lange rente 17

18 In 2014 is de 10-jaars rente gedaald van 2,20% in januari 2014 tot 0,70% begin Met het besluit van de Europese Centrale Bank (ECB) om de komende negentien maanden voor miljard aan staatsobligaties op te kopen, is de verwachting dat de 10-jaarsrente nog verder zal dalen. In de begroting 2015 is gerekend met een rentepercentage voor langlopende leningen van 2,5%. Rentevisie Aangezien de rente op kort geld ( 1 jaar) lager is dan de rente op lang geld (> 1 jaar), is het beleid er op gericht om maximaal gebruik te maken van de ruimte die de kasgeldlimiet biedt. Dit betekent dat de financieringsbehoefte met lang geld wordt afgedekt op het moment dat er sprake is van een structureel financieringstekort dat groter is dan de kasgeldlimiet van circa 40 miljoen. Interne ontwikkelingen In samenwerking met de NWB worden de mogelijkheden onderzocht van een herstructurering van de huidige leningenportefeuille. Uitgangspunten daarbij zijn: - Beperken van het renterisico; - Reduceren van het aantal leningen; - Afstemming op de levensduur van de activa; - Verlagen jaarlijkse rentelasten. Uit een eerste verkenning blijkt dat herstructurering van de leningenportefeuille van de NWB binnen bovenstaande uitgangspunten mogelijk is, waarbij er een aanzienlijk meerjarig rentevoordeel in de exploitatie van waterschap Rivierenland kan worden gerealiseerd. Verdere uitwerking hiervan zal in de loop van 2015 plaatsvinden. Het is de bedoeling om de effecten van de herstructurering te verwerken in de voorjaarsnota 2015 die in juni 2015 in het algemeen bestuur wordt behandeld. Het algemeen bestuur heeft op 27 februari 2015 mandaat verleend om de herstructurering te effectueren. Mandaat en transacties Mandaat financiering 2014 Het algemeen bestuur heeft het college van dijkgraaf en heemraden op basis van artikel 9 van het Financieringstatuut van Waterschap Rivierenland bij de vaststelling van de begroting 2014 gemachtigd tot het aangaan van lange of korte financieringsmiddelen binnen de kaders van de Wet Fido voor een bedrag van maximaal 105 miljoen onder de volgende voorwaarden: - De rekening-courantlimiet bij de NWB bedraagt 50 miljoen. - Het aangaan van geldleningen gebeurt tegen een rentepercentage van maximaal 4,50% en een looptijd van maximaal 30 jaar. De in de begroting 2014 opgenomen maximale financiering van 105 miljoen bestaat uit: Kortlopende financiering: 40,5 miljoen Herziening basisrenteleningen 2014: 26,0 miljoen Herziening basisrenteleningen 2015: 26,0 miljoen Nieuw af te sluiten langlopende financiering: 12,5 miljoen Afdekking financieringsbehoefte 2014 in relatie tot mandaat Kortlopende financiering Bij het afdekken van de tijdelijke financieringsbehoefte is, gezien de lage rentestand voor korte financiering, maximaal gebruik gemaakt van de mogelijkheid van korte financiering binnen de kaders van de Wet Fido. De afdekking van de tijdelijke financieringsbehoefte in 2014 heeft binnen de rekening courantlimiet van de NWB ( 50 miljoen) plaatsgevonden. Waterschap Rivierenland is daarbij binnen de kaders van de kasgeldlimiet (Wet Fido) van 40,5 miljoen gebleven. 18

19 Herziening kredietopslag basisrenteleningen 2014 Bij besluit van juni 2014 en november 2014 heeft herziening van de kredietopslag van 2 basisrenteleningen met een hoofdsom van 10 (vervaldatum 1 juli) en 16 miljoen (vervaldatum 1 december) plaatsgevonden binnen het daartoe afgegeven mandaat. Herziening basisrenteleningen 2015 In de leningenportefeuille zijn ook in 2015 twee basisrenteleningen opgenomen voor een totale hoofdsom van 26 miljoen waarvan de kredietopslag in dat jaar moet worden herzien. Vanwege het feit dat deze leningen voor de volledige hoofdsom moeten worden meegenomen als renterisico, dreigde de renterisiconorm in 2015 te worden overschreden. Op grond daarvan is in november 2014 besloten tot verlenging van de kredietopslag voor deze leningen, binnen het daartoe afgegeven mandaat. Nieuw af te sluiten langlopende financiering 2014 Op basis van de opgestelde liquiditeitsbegroting 2014 zou in december 2014 nog een langlopende lening aangegaan moeten worden voor 12,5 miljoen. In verband met de iets lagere projectrealisatie en het verwachte voordelig resultaat is het niet nodig gebleken in 2014 over te gaan tot consolidatie. Externe toetsing door de toezichthouder De provincie Gelderland is ingevolge de Wet Fido aangewezen als toezichthouder. Zij toetst of het waterschap voldoet aan de normen zoals gesteld in deze wet. Hierbij zijn de volgende wettelijke normen te onderscheiden, drempel schatkistbankieren de kasgeldlimiet en de renterisiconorm. Drempel schatkistbankieren Decentrale overheden moeten hun overtollige (liquide) middelen voortaan aanhouden in s Rijks schatkist. Wel is sprake van een drempelbedrag. Indien overtollige middelen de omvang van de drempel niet overschrijden, mogen die middelen buiten de schatkist worden gehouden. De hoogte van deze drempel bedraagt 0,75% van het begrotingstotaal, 1,3 miljoen. Het gemiddelde saldo van de overtollige middelen aangehouden bij de NWB over de kwartalen van 2014 bedraagt: 1 e kwartaal: 0,6 miljoen 2 e kwartaal: 0,9 miljoen 3 e kwartaal: 0,6 miljoen 4 e kwartaal: 0,6 miljoen Daarmee blijft waterschap Rivierenland geheel 2014 binnen de drempelwaarde. Kasgeldlimiet De wettelijke kasgeldlimiet bepaalt hoeveel maximaal met kort geld gefinancierd mag worden. De norm is uitgedrukt in een percentage van het kostentotaal van de begroting (voor waterschappen 23%). De kasgeldlimiet voor Waterschap Rivierenland bedroeg in ,5 miljoen. De kasgeldlimiet is in geen van de kwartalen overschreden. Renterisiconorm De renterisiconorm beoogt een zodanige opbouw van de leningenportefeuille dat het risico uit hoofde van renteaanpassing en herfinanciering van leningen beperkt blijft. De renterisiconorm bedraagt 30% van het begrotingstotaal van het waterschap bij aanvang van het betreffende jaar en bedraagt voor ,8 miljoen. De totale aflossingsverplichting van Waterschap Rivierenland bedroeg in ,9 miljoen (inclusief 26 miljoen herziening kredietopslag basisrenteleningen). Daarmee blijft Waterschap Rivierenland in 2014 binnen de renterisiconorm. In bijlage 10 is een overzicht opgenomen van de stand van zaken m.b.t. liquiditeitspositie en het renterisico op vaste schuld. 19

20 1.11 Subsidieparagraaf Algemeen Het waterschap probeert, daar waar mogelijk en daar waar de lasten opwegen tegen de baten, gebruik te maken van de mogelijkheden tot het verkrijgen van externe subsidies. In de voorstellen voor investeringsprojecten aan het bestuur wordt daartoe een subsidieparagraaf opgenomen. Hierin wordt de gemaakte afweging duidelijk zichtbaar gemaakt. Per 1 januari 2014 is een subsidieregister operationeel, waardoor de bewaking en naleving van subsidievoorwaarden en de complementering van het subsidiedossier gerealiseerd is. Dijkversterkingsprogramma Het huidige (nu in uitvoering zijnde) dijkversterkingsprogramma in het kader van het Hoogwaterschermingsprogramma-2 (HWBP-2) en Ruimte voor de Rivier (RvR) voorziet in een subsidie van nagenoeg 100% van alle kosten. Veelal wordt de subsidie als voorschot uitgekeerd zodat per saldo geen voorfinanciering nodig is. Begin 2014 is het nieuw Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) gestart. Dit programma voorziet in de subsidiering (90%) van de versterkingskosten van de bij de laatste veiligheidstoetsing afgekeurde dijken. De eerste paar jaren is het beschikbare subsidiebudget nog beperkt. Toch is het uit oogpunt van veiligheid en continuïteit nodig nu met de planstudies te starten. Door onder uitputting bij HWBP-2 komt de komende jaren meer geld voor het HWBP beschikbaar waardoor de druk om meer projecten te starten toeneemt. In de geactualiseerde meerjareninvesteringsraming ( ) is voor een bedrag van 413 miljoen aan subsidies opgenomen. Het belangrijkste aandeel van deze subsidies heeft betrekking op waterkeringen in het kader van de planvoorbereiding en uitvoering van dijkverbeteringen ( 395 miljoen). De overige subsidiestromen hebben voornamelijk betrekking op watersystemen en vloeien onder meer voort uit de Waterovereenkomst Gelderland en de bestuursovereenkomsten met de provincie Noord-Brabant. Voor de taak wegen wordt subsidie ontvangen voor de aanleg van fietspaden en verkeersveiligheid Verbonden partijen Waterschap Rivierenland heeft bestuurlijke en financiële belangen in partijen, waaronder gemeenschappelijke regelingen en (andere) rechtspersonen. Deze verbonden partijen voeren beleid uit voor het waterschap. Onder bestuurlijk belang wordt verstaan een zetel in het bestuur van een participatie of het hebben van stemrecht. Van financieel belang is sprake wanneer het waterschap middelen ter beschikking heeft gesteld en die kwijt is in geval van faillissement van de verbonden partij en/of als financiële problemen bij de verbonden partij verhaald kunnen worden op het waterschap. Het betreft de volgende verbonden partijen: Gemeenschappelijke regeling Belasting Samenwerking Rivierenland (BSR) Gemeenschappelijke regeling Het Waterschapshuis Gemeenschappelijke regeling Slibverwerking 2009 Gemeenschappelijke regeling Park Lingezegen Gemeenschappelijke regeling Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard Gemeenschappelijke regeling AQUON 2011 Waterschapsbank N.V. (NWB) Nazorg Bodem Holding B.V. N.V. Slibverwerking Noord Brabant (SNB) 20

21 Gemeenschappelijke regeling Belasting Samenwerking Rivierenland (BSR) Rechtsvorm: Gemeenschappelijke regeling Vestigingsplaats: Tiel Financieel belang/bijdrage: Jaarlijks een bijdrage in de exploitatie kosten, afhankelijk van het aandeel in de kosten van Waterschap Rivierenland t.o.v. de andere deelnemers. Voor 2014 was deze bijdrage 2,8 miljoen. Afrekening op basis van vastgestelde verdeelsleutels. BSR heft en int jaarlijks voor Waterschap Rivierenland ongeveer 155 miljoen aan waterschapsbelastingen. Financiële kerncijfers ( x 1 mln.) 31 december december 2014 Eigen vermogen 0,0 0,0 Vreemd vermogen 17,7 18,7 Jaarresultaat 0,0 0,0 BSR is een samenwerkingsverband op het gebied van belastingen van Waterschap Rivierenland, AVRI (Afvalverwijdering Rivierengebied) en de gemeentes Culemborg, Geldermalsen, IJsselstein, Lingewaal, Maasdriel, Montfoort, Neerijnen, Tiel, West Maas en Waal en Wijk bij Duurstede. Voor burgers, bedrijven en instanties heeft de samenwerking als voordeel dat ze één aanslagbiljet ontvangen en met één organisatie te maken hebben. BSR zorgt voor de onroerendezaakbelasting, roerende zaakbelasting, forensenbelasting, rioolheffing, hondenbelasting, afvalstoffenheffing/reinigingsrecht, zuiveringsheffing, wegenheffingen ingezetenen, gebouwd en ongebouwd, watersysteemheffingen gebouwd, ingezetenen, natuurterreinen en ongebouwd. Ook bepaalt BSR de WOZ-waarde van panden voor de tien gemeentes. Gemeenschappelijke regeling Het Waterschapshuis Rechtsvorm: Gemeenschappelijke regeling Vestigingsplaats: Amersfoort Financieel belang/bijdrage: Jaarkosten in 2014 zijn: 0,8 miljoen. Dit is ongeveer 6% van de totale kosten van de begroting van het Waterschapshuis. De kosten worden doorbelast op basis van deelname in projecten en toerrekening van overhead op basis van een vaste verdeelsleutel. Financiële kerncijfers ( x 1 mln.) 31 december december 2014 Eigen vermogen 1,3 1,5 Vreemd vermogen 7,7 5,3 Jaarresultaat (na mutatie res) 0,8 0,5 Het Waterschapshuis is een openbaar lichaam in de zin van de Wet gemeenschappelijke regelingen en is gevestigd in Amersfoort. Het Waterschapshuis ondersteunt de deelnemende waterschappen met het verbeteren van de informatie- en bedrijfsprocessen met als doel de kwaliteit en efficiëntie van de taakuitvoering te bevorderen. Het Waterschapshuis functioneert daarbij als ondersteunende organisatie en aankoopcentrale voor de waterschappen. 21

22 Gemeenschappelijke regeling Slibverwerking 2009 Rechtsvorm: Gemeenschappelijke regeling Vestigingsplaats: Rotterdam Financieel belang/bijdrage: 28 van de 397 aandelen in de gemeenschappelijke regeling (ongeveer 7%). De gemeenschappelijke regeling heeft een gezamenlijk belang in de N.V. Huisvuilcentrale Noord-Holland (ongeveer 13%, aandeelhouderschap B). Financiële kerncijfers 31 december december 2014 ( x 1 mln.) Eigen vermogen 0,00 0,00 Vreemd vermogen 0,02 0,07 Jaarresultaat 0,00 0,00 De deelnemers aan de Gemeenschappelijke regeling Slibverwerking 2009, zijnde de hoogheemraadschappen van Delfland, van Rijnland, van Schieland en de Krimpenerwaard, Waterschap Hollandse Delta en Waterschap Rivierenland hebben een gezamenlijk aandeel van 13% in het (gestort) aandelenkapitaal van de N.V. Huisvuilcentrale Noord-Holland (HVC) met een vertegenwoordigde waarde van totaal HVC verwerkt zuiveringsslib voor de deelnemers aan de slibverwerking, die het zuiveringsslib rechtstreeks aan HVC ter verwerking aanbieden. Waterschap Rivierenland heeft op basis van de overnameovereenkomst tussen HVC en de deelnemers van de slibverwerking een risico van maximaal 7% in de verplichtingen van de gemeenschappelijke regeling slibverwerking 2009 (gegarandeerd lening bedrag per 31 december 2014 is 7% van 45,5 miljoen).daarnaast staan de waterschappen maximaal garant voor een rekening courant krediet van 10 miljoen en een garantiestelling voor de financiering van de Bio Energie Centrale 5,4 miljoen. Gemeenschappelijke regeling Park Lingezegen Rechtsvorm: Gemeenschappelijke regeling Vestigingsplaats: - Financieel belang/bijdrage: Maximale eenmalige bijdrage van ongeveer 1,5 miljoen Financiële kerncijfers ( x 1 mln.) 31 december december 2014 Eigen vermogen 25,1 15,0 Vreemd vermogen 1,0 2,3 Jaarresultaat ,1 Op dit moment ontstaat tussen Arnhem en Nijmegen een landschapspark van hectare: Park Lingezegen. Het park biedt ruimte voor mensen, dieren en planten, bedrijvigheid en water. Waterschap Rivierenland is deelnemer van de Gemeenschappelijke Regeling Park Lingezegen dat tot doel heeft de realisatie van het park Lingezegen en de coördinatie van het park beheer. De deelnemende partijen in deze regeling zijn de gemeenten Arnhem, Overbetuwe, Lingewaard, Nijmegen, Provincie Gelderland, Waterschap Rivierenland en als onafhankelijk adviseur Staatsbosbeheer. De betrokkenheid van het waterschap is van belang in verband met een NBWwateropgave in het park van 28,5 ha en de realisatie van de natte ecologische verbindingszone Overbetuwe. 22

23 Gemeenschappelijke regeling Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard Rechtsvorm: Gemeenschappelijke regeling Vestigingsplaats: Zaltbommel Financieel belang/bijdrage: Bijdrage in 2011, , eventuele vervolgfase Financiële kerncijfers 31 december december 2014 ( x 1 mln.) Eigen vermogen 9,2 9,9 Vreemd vermogen 2,7 0,3 Jaarresultaat 0,0 0,0 Per 4 januari 2011 is het openbaar lichaam Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard (PHTB) opgericht. Deelnemers aan deze gemeenschappelijke regeling zijn de gemeenten Zaltbommel en Maasdriel, de provincie Gelderland en Waterschap Rivierenland. Het openbaar lichaam krijgt als taak om binnen de voorwaarden van de ondertekende samenwerkingsovereenkomst, uitvoering te geven aan de plannen voor herstructurering van met name de glastuinbouw en paddenstoelenteelt in de Bommelerwaard. Waterschap Rivierenland neemt aan de gemeenschappelijke regeling deel als niet risicodragende partner en participeert hierin met een bijdrage van (bestemd voor de eerste fase) voor de realisatie van natuurvriendelijke oevers in de Bommelerwaard. Voor de tweede fase is een krediet beschikbaar gesteld van Dit bedrag wordt na afronding van de eerste fase betaalbaar gesteld. De uitvoeringsorganisatie initieert en coördineert de herstructureringswerkzaamheden. De uitvoeringsorganisatie zal hierbij een zeker risico lopen, aangezien zij gronden verwerft en investeringen doet in de openbare ruimte, en vervolgens de gronden weer moet uitgeven. De partijen zullen, met uitzondering van het waterschap, risicodragend participeren in de uitvoeringsorganisatie. De gemeenschappelijke regeling is per 12 oktober 2011 gewijzigd. De wijzigingen hebben betrekking op de bestuurssamenstelling. Het algemeen bestuur bestaat sindsdien uit acht leden in plaats van vier leden. De stemverhouding wijzigt niet. Ook zijn enkele juridisch-technische aanpassingen meegenomen in de wijziging. In 2014 is gewerkt aan een nieuw ontwerp van het Provinciaal InpassingsPlan. Parallel daarin is een nieuw uitvoeringsconvenant opgesteld waarin nader wordt uitgewerkt hoe partijen samenwerken om de doelen van de samenwerkingsovereenkomst uit te voeren. De rol en de risico s van Waterschap Rivierenland blijven onveranderd. Gemeenschappelijke regeling AQUON 2011 Rechtsvorm: Gemeenschappelijke regeling Vestigingsplaats: Tiel Financieel belang/bijdrage: Jaarlijks een bijdrage in de exploitatie kosten. De basis hiervoor is de meetvraag (ILOW punten). De kosten worden doorbelast aan de deelnemers. Tot 2016 is sprake van een vereveningsbijdrage en garantieregeling. Voor 2014 was het aandeel 17,4% van de totale kosten ( 3,7 miljoen) op basis van de ingediende meetvraag. Financiële kerncijfers ( x 1 mln.) 31 december december 2014 Eigen vermogen 0,0 1,9 Vreemd vermogen 16,3 19,0 Jaarresultaat 0,0 1,9 Vanaf 1 juli 2011 bestaat er een gemeenschappelijke regeling tussen negen waterschappen (waaronder Waterschap Rivierenland) op het gebied van laboratoriumactiviteiten. Deelnemers beogen hiermee te komen tot schaalvergroting welke leidt tot vergroting van efficiency, vermindering van de kwetsbaarheid, benutting van de mogelijkheden tot continue kwaliteitsborging en kwaliteitsverbetering en versterking van de innovatiekracht. De activiteiten worden uitgevoerd vanuit de vestigingen in Leiden, Breda en Tiel. 23