::IIIIII. .irjiil.i'a'sljwlu..j

Transcriptie

1 ::IIIIII zaken van de vier Eemsdelta gemeenten en de provincie Groningen. Hét jaar 2016 was een jaar waarin Eemsdelta\EZ de samenwerking heeft gezocht en gevonden. Door die samenwerking zijn er mooie resultaten bereikt. Het jaarverslag is inmiddels vastgesteld in de vergadering van de stuurgroep Economie, Arbeidsmarkt en Infrastructuur Eemsdelta op 12 april Net als vorig jaar presenteren wij u de resultaten op deze toegankelijke wijze, zodat u kennis kunt nemen van de zaken waarmee het Bureau Eemsdelta\EZ zich bezig houdt. Marijkevan Beek Voorzitter Stuurgroep Economie, Arbeidsmarkt & Infrastructuur Eemsi.irjiil.i'a'sljwlu..j Sectorprojecten.: :. Eemsdelta\Greet* Samenwerking p,liit..:: Emmen Van Bouwplaats Noord naar ABÇ Bouw..... V Bedrijventerreinen Uitvoering aanbevelingen Bedrijventerreinerwisie Afweging op te pakken verbeteringen voorzieningen terreinen 44 snel Internet ironingen Spoorweg Roodeschool Eemshaven Verdubbeling N33 Midden Overige resultaten Samenwerken met regio GroningenAssen DelfSail = DelfSale Project IABR The Next Economy Groningen Nordic City Groningen

2 0 Acquisitie en uitbreiding bedrijven Samenwerking bij acquisitie Er zijn veel organisaties actief bezig met acquisitie van bedrijven voor de regio: Groningen Seaports (GSP), de NOM, Eemsdelta\EZ en de Economic Board Groningen (EBG). Om ervoor te zorgen dat leads op de juiste wijze benaderd worden, is goede samenwerking onontbeerlijk. Voor de acquisitie van grote bedrijven is de rol van Eemsdelta\EZ in dat proces ondersteunend. Zo levert het bureau enkele malen per jaar arbeidsmarktanalyses voor de 'bidbooks' die GSP maakt voor de acquisitie van deze grote bedrijven. Voor het MKB zijn zowel GSP als Eemsdelta\EZ actief, waarbij afgesproken is dat Eemsdelta\EZ voor de kleinere MKBbedrijven in de Eemsdelta de lead heeft. Veel van de acquisitieresultaten zijn bereikt door een gezamenlijke inzet van al deze organisaties. Resultaten Uiteindelijk heeft dit bij negen bedrijven in 2016 geleid tot daadwerkelijke vestiging of uitbreiding van het bedrijf. Bij nog eens zeven bedrijven is er een reële kans dat er in 2017 duidelijkheid komt over vestiging in de Eemsdelta, waaronder een groot callcenter in Delfzijl gericht op de zorgsector. Economic Board Groningen (EBG) D6 De rol van de EBG is het afgelopen jaar sterk in betekenis gegroeid. Voor de acquisitie van nieuwe bedrijven is een nieuwe acquisitiemedewerker in de loop van in dienst gekomen. Daarmee is het EBGteam inmiddels volledig op sterkte. Doordat de EBG veel financieringsgeld beschikbaar heeft, kloppen steeds meer bedrijven van buiten onze regio bij hen aan. Na de grote advertentiecampagne van het Groeifonds in de zomerperiode van 2016 kwamen er 70 aanvragen van bedrijven voor meer informatie bij het Groeifonds en de EBG binnen. In veel van deze gevallen was al sprake van een concrete business case. De samenwerking tussen Eemsdelta\EZ en de EBG is in 2016 daardoor ook sterk gegroeid. Als voorbeeld hiervan kan de samenwerking bij de zoektocht naar nieuwe bedrijfsiocaties worden genoemd. Ook nemen de MKBcollega's van GSP en EBG eens per drie weken deel aan het MKBacquisitieoverleg bij Eemsdelta\EZ. Pagina: 2

3 0 Financieringsvraagstukken Advisering ondernemers Een van de belangrijkste succesfactoren voor bedrijven, is het kunnen beschikken over voldoende middelen voor het doen van investeringen en het financieren van de lopende bedrijfsactiviteiten. Tot voor kort waren de banken de meest aangewezen plek om deze financieringen te regelen. Maar banken willen geen risicodragende leningen meer verstrekken en willen alleen dat deel van een lening financieren waar een hard onderpand voor beschikbaar is. Hierdoor zijn de afgelopen jaren veel plannen en projecten van ondernemers in goede bedoelingen blijven steken. Zij kregen de financiering niet voor elkaar. Dat is niet goed voor de economie en zeker niet goed voor de werkgelegenheid. De bedrijfsadviseurs van Eemsdelta\EZ proberen ondernemers hierbij zo goed mogelijk van dienst te zijn. Samen werken aan financiering ondernemers Zij werken hiervoor intensief samen met de adviseurs van het Ondernemershuis NoordGroningen en van het Groeifonds van de Economic Board. Het Ondernemershuis NoordGroningen heeft noordgroningen een rol op het terrein van subsidie en financieringsadvies voor het MKB van de EBG toegewezen gekregen. Onder de naam Ondernemersimpuls NoordGroningen stelt de Economic Board GROElfonds kredieten tot voor MKBondernemers beschikbaar. Het Inv(teert in NoodGroningen Groeifonds kan projecten financieren vanaf tot aan maximaal 2,5 miljoen. Het revolverende budget van het Groeifonds is 40 miljoen. 4IMPUl s De investeringsmanager van het Groeifonds verzorgt de begeleiding van de aanvraag van de grote projecten. Het Ondernemershuis heeft voor zijn adviseurs inmiddels een vestiging geopend in het Eemsmondgebouwtegenover de kamers van Eemsdelta\EZ. Hier maakt ook het Groeifonds gebruik van. Hierdoor zijn de lijnen erg kort. Het Ondernemershuis, de EBG en Eemsdelta\EZ houden elke maand een overleg waarin de voortgang van alle trajecten bij de aanvragers wordt besproken. Daarmee wordt er een professionaliseringsslag op dit terrein gemaakt. Als het gaat om complexe gespecialiseerde subsidieaanvragen verwijst Eemsdelta\EZ ook regelmatig door naar andere gekwalificeerde subsidieadviseurs, die de afhandeling verder voor hun rekening nemen. 0 1 (0) E GH 0311 Pagina:3

4 0 * Begeleiding van starters Intensieve begeleiding Eemsdelta\EZ ziet de begeleiding van startende ondernemers als een kerntaak om de werkgelegenheid en het ondernemerschap in de regio te bevorderen. Iedere starter in de Eemsdelta kan een beroep doen op een halfjaar intensieve begeleiding. Wanneer mensen in een uitkeringssituatie zitten, dan vindt deze begeleiding plaats in nauwe samenwerking met het UWV en de Werkpleinen. Starten of niet In 2016 hebben 29 startende ondernemers in de Eemsdelta gebruik gemaakt van de diensten van Eemsdelta\EZ. Hiervan zijn er in 2016 daadwerkelijk 16 met een eigen bedrijf gestart. Het gaat daarbij om uiteenlopende branches, zoals de zakelijke dienstverlening, de detailhandel en de logistiek. Dit zijn branches waarin zonder al te veel drempels vrij snel een bedrijf kan worden gestart. In sommige gevallen zien de begeleiders te weinig basis om van een startende onderneming een succes te maken. In die gevallen adviseren zij de starters om hierover nog eens goed na te denken. Er is dan vaak sprake van een combinatie van een gebrek aan eigen middelen en onvoldoende zelfreflectie op het eigen ondernemerschap en de eisen die daaraan gesteld worden. Starten vanuit een uitkering In 2016 heeft Eemsdelta\EZ met de Werkpleinen plannen voorbereid om uitkeringsgerechtigden te helpen een eigen bedrijf te starten. Het is de bedoeling om hiervoor in 2017 te starten met één of twee opleidingsgroepen. Uiteraard is het belangrijk dat de deelnemers voldoen aan de competenties en eisen die het ondernemerschap stelt. Pagina: 4

5 0 Economie en Arbeidsmarkt Uitvoeringsagenda Arbeidsmarkt en Economie Eemsdelta Reeds geruime tijd lagen er plannen klaar voor het arbeidsmarktproject 'Bouwplaats Noord', een samenwerking tussen de Werkpleinen, het UWV, Bouwend Nederland en Eemsdelta\EZ. Dit project had tot doel om werkzoekenden voor de bouwsector op te leiden, zodat zij bij bouwbedrijven kunnen instromen op het moment dat de aardbevingsopgave echt tot uitvoering komt. De financiering van dit project is echter niet goed van de grond gekomen. Halverwege 2016 is daarom gekozen voor een andere aanpak via het SROIinstrument (zie onder). Als tweede hoofdlijn in het bevorderen van de werkgelegenheid streven de gemeenten ernaar om meer arbeidsintensieve maakindustrie naar onze regio te halen. Het gaat daarbij om bedrijvigheid die aansluit bij onze beschikbare beroepsbevolking. Het is daarvoor nodig om business cases, inclusief financieringsmogelijkheden en strategische adviezen voor realisering, te ontwikkelen waarmee de regionale werkgelegenheid structureel vergroot wordt. Een interessante nieuwe vorm van een business case is het concept van de sociale onderneming: bedrijven die als belangrijke doelstelling hebben om mensen aan het werk te helpen uit de doelgroepen van de participatiewet, terwijl ze net als andere bedrijven moeten renderen, werk moeten binnenhalen en kwalitatief goed werk moeten leveren. In 2016 heeft de Stuurgroep Economie, Arbeidsmarkt & Infrastructuur aangegeven dat hier een belangrijk taakveld voor Eemsdelta\EZ ligt. De gemeenten Eemsmond en Delfzijl hebben hiervoor ook in totaal op jaarbasis extra beschikbaar gesteld. Met dit bedrag zal het bureau vanaf het begrotingsjaar 2017 een nieuwe medewerker aantrekken die zich specifiek hierop gaat richten. Het is de bedoeling om de kansen voor werkzoekenden uit de participatiewet en lager opgeleide beroepsbevolking te vergroten door maakbedrijven in de marktsectorte interesseren en te acquireren. 4 Het SROIinstrurnent in actie Door de Gilgemeenten is met het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW), de provincie Groningen, de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) en maatschappelijke stakeholders in de zomerperiode van 2016 een intentieverklaring ondertekend. Zij spraken af zich gezamenlijk in te spannen op het gebied van de regionale werkgelegenheid. Het SROIinstrument is hiervoor goed bruikbaar. SROI staat voor SocialReturnOnlnvestment en kan als vereiste worden opgenomen bij de aanbesteding van werk. De aannemer moet dan een percentage van de aanneemsom besteden aan het opleiden van werkzoekenden. Daarbij gaat de voorkeur uit naar leerwerkbanen, waarbij de werkzoekende een jaar lang in dienst komt bij de aannemer en naast het werk tegelijk een dag in de week een opleiding volgt. Het gaat ook om het volledige spectrum van aanbestedingen van de deelnemende organisaties, die worden opgenomen in een nieuw op te stellen Inkoopkalender. Bouwplaats Noord wordt voor de uitvoering van dit instrument getransformeerd naar een Arbeids Bemiddelings Coördinatiecentrum (ABC). Dit centrum, gevestigd bij het Werkplein in Deifzijl, coördineert vanaf 1januari 2017 de begeleiding en poolvorming van werkzoekenden voor alle grote aanbestedingen in de bouw en infrasector. Ook de gemeenten zijn in 2016 begonnen om een plan op te stellen voor het behalen van een maximale social return bij aanbesteding van eigen projecten. Het gaat hierbij in eerste instantie om het scholenprogramma, waarin een bedrag van 370 miljoen geïnvesteerd zal gaan worden. Ter indicatie: bij een SROIeis van 2% komt er een budget van 7 miljoen beschikbaar, waarmee ruim 100 leerwerkplaatsen gedurende twee jaar gerealiseerd kunnen worden. De Gilgemeenten en de stad Groningen willen hiermee in totaal nieuwe banen realiseren (1000banenplan). Pagina: 5

6 Sectorprojecten (1/2) Eemsdelta\Green en Chemie op Stoom Eemsdelta\EZ werkt intensief samen met het bedrijfsleven en kennisinstellingen binnen het project 'Eemsdelta\Green'. Eemsdelta\Green is de afgelopen jaren van een projectmatig samenwerkingsverband doorgegroeid naar een "triplehelix' Organisatie, die de centrale rol wil gaan spelen om de verduurzaming en vergroening van de chemie en energiesector in de Eemsdelta te realiseren. Binnen een dergelijke TripleHelix ontstaat een sterke samenwerking tussen overheden, bedrijfsleven en kennisinstellingen. De Eemsdelta is, vanwege haar agrarische achterland en de aanwezigheid van beide zeehavens met een sterke chemie en energiesector, uitermate geschikt voor de transitie naar hernieuwbare grondstoffen. Er is het afgelopen jaar ook hard gewerkt aan de uitvoering van het Actieplan Willems "Chemiecluster op Stoom". Er lopen diverse investeringsprogramma's bij de chemische bedrijven in Delfzijl en er wordt hard gewerkt aan een betere propositie voor ons gebied. Er zijn diverse energiescans bij de grote bedrijven uitgevoerd en de partijen weten elkaar steeds beter te vinden. Samenbinden en coördineren De provincie heeft aangegeven dat zij de afgelopen jaren meerdere verzoeken heeft ontvangen om extra inzet te plegen op samenbinden en coördinatie. Zij zijn daarom op zoek gegaan naar een programmamanager die hierbij kan helpen met kennis van de sector chemie en de regio. De heer Chris Henny is het najaar van 2016 gestart met zijn werkzaamheden. Het is de bedoeling om vanuit het te ontwikkelen concept onder de naam Chemport Europe de samenwerking te zoeken met de provincie Drenthe en dan speciaal het chemiepark in Emmen. Een gezamenlijke presentatie van Emmen en Delfzijl kan een versterking betekenen in de doelstellingen van de verduurzaming van onze bedrijven en het dichterbij brengen van Biobased Economy (koppeling landbouw en chemie). / het Zambezi procedé van Avantium (suikers winnen uit houtachtige gewassen), een aantal biobased projecten van ChemCom en het bioraffinageproject (van suiker naar azijnzuur). Verder besteedt Eemsdelta\Green veel aandacht aan het ophogen van ons aandeel groene energie (wind, zon, biomassa) en aan de clustersamenwerking met het chemiepark in Emmen. Eemsdelta\EZ is, als secretariaat van het overleg, actief om deze samenwerking met de gemeente Emmen en het chemiepark in Emmen en de beide provincies gestalte te geven. In 2016 heeft het bedrijf KNN in opdracht van de gezamenlijke partners de kansen voor de toekomstige samenwerking door middel van het opstellen van een mindmap in kaart gebracht. Projecten De beide havengemeenten Eemsmond en Delfzijl hebben hun bijdrage aan Eemsdelta\Green gecontinueerd tot en met het jaar 2017 vanwege het grote belang van het onderwerp voor de industrie in de beide havens. De belangrijkste projecten binnen Eemsdelta\Green zijn het algenproject van Omega Green, de pilotplant voor Pagina: 6 Nieuwe mogelijkheden groene chemie Uit dit onderzoek blijkt dat er zeker in de groene chemie nieuwe mogelijkheden liggen voor bedrijven in Emmen en Delfzijl, om door samen te werken aan verduurzaming en vergroening een sterkere marktpositie te verkrijgen. Naar aanleiding van een verzoek van de provincies Groningen en Drenthe hebben we vanuit Brussel in 2016 een aanwijzing verkregen als regio waar goede kansen liggen voor de biobased economy.

7 Sectorprojecten (2/2) Nordic City Eemsdelta\EZ heeft het afgelopen jaar hard gewerkt aan het projectatelier Groningen van de IABR in Rotterdam. De resultaten, bijeengebracht door een ploeg van 30 professionals uit Amsterdam, Antwerpen en Groningen (waaronder energiedeskundigen, economen, stedenbouwkundigen, woningbouw en landschapsarchitecten), zijn in de maand april tentoongesteld in Rotterdam en via een wisselexpositie op veel plaatsen in onze regio. Het was een hele uitdaging om vanuit reële en harde berekeningen naar vraag en aanbod van energie, uiteindelijk een plan te ontwikkelen om in 2035 minimaal 90% duurzame opwekkingscapaciteitte realiseren mét behoud van de landschappelijke kwaliteit. Daarom is gekozen voor een totaalconcept voor de regio onder de naam de 'Nordic City'. Stad en regio met de Eemsdeltahavens en de offshore windparken op de Noordzee vormen in deze visie één stedelijk gebied. In de kern is gekozen voor elektriciteit als drager van onze toekomstige energievoorziening met een biobasedkoppeling tussen landbouw en chemie. Kort gezegd komt het erop neer dat dit stedelijk gebied met een investering van 7,5 miljard in 20 jaar tijd 95% CO2 reductie en een opwekkingscapaciteit van 90% duurzame energie kan realiseren. Hiermee kan de provincie Groningen niet alleen de eigen provincie, maar ook heel NoordNederland van duurzame energie voorzien. Het plan realiseert daarmee tevens de gewenste biobased economy, duurzame dorpen en het behoud van een prachtig landschap. De Nordic City is als uitwerking van de energietransitie in de provincie Groningen een visie die gekoppeld kan worden aan onze Economische Visie. Bij de eerstvolgende update van de Economische Visie zal het Nordic City concept er integraal deel van gaan uitmaken. E IT IE & PRESENTATIE GRONINGEN ml Pagina: 7

8 0 Utwerking aanbevelingen Bedrijventerreinen Eind 2015 en begin 2016 hebben de vier gemeenteraden de Bedrijventerreinenvisie vastgesteld. In onderdeel Avan deze visie werd een groot aantal aanbevelingen gedaan. Deze zijn in het jaar 2016 verder uitgewerkt. Op diverse terreinen is reeds goede voortgang geboekt, zoals bij de verkoop van kleinere kavels op een aantal bedrijventerreinen van Groningen Seaports. Todolist Er staan ook nog aanbevelingen open. De volgende daarvan hebben een hoge prioriteit: De vraag naar datacenters ontwikkelt zich sterk. De komende periode zal Eemsdelta\EZ monitoren of een aanpassing van het ruimtelijk beleid nodig is. Het is bij de acquisitie van bedrijven belangrijk om inzicht te hebben in het totaaloverzicht van bedrijfsgebouwen in de Eemsdelta. De gemeenten gaande coördinerende rol van Eemsdelta\EZ als Ondernemersloket voor het MKB verder versterken door een betere en snellere koppeling aan VTH Deal en de Omgevingsdienst. Groningen Seaports werkt aan een propositie om bouwbedrijven een lage drempel te bieden om zich op Fivelpoortte vestigen. De vestiging van het Centrum Veilig Wonen biedt kansen voor het realiseren van een Kenniscluster Aardbevingsschade van bedrijven die actief zijn in de aanpak van schade en preventieve en/of versterkingsmaatregelen. Eemsdelta\EZ gaat onderzoeken of bij de gemeentelijke terreinen indien het terrein zich daarvoor leent meer verantwoordelijkheid op het gebied van regulier onderhoud en parkmanagement kan worden gedelegeerd naar de ondernemers zelf. Eemsdelta\EZ zal de komende periode op zoek gaan naar een andere aanpak om tevredenheid van bedrijven over de gemeentelijke dienstverlening te meten, tegen een zo laag mogelijke belasting voor ondernemers en tegen zo laag mogelijke kosten. Pagina: 8

9 0 Ontwikkeling infrastructuur projecten Snel internet Een belangrijk project voor Eemsdelta\EZ in 2016 is de realisatie van Snel Internet voor het buitengebied. Door de marktwerkingsregels voor de telecomsector is dit echter een ingewikkeld vraagstuk. Het initiatief is in 2016 verschoven van de gemeenten naar de provincie en de Economic Board Groningen als belangrijkste financiers. Zij stellen in totaal 40 miljoen voor het project beschikbaar, waarvan 10 miljoen subsidie voor de aardbevingsgemeenten. De provincie heeft medio 2016 de subsidieregeling Snel Internet Groningen gepubliceerd op basis waarvan marktpartijen en bewonerscoöperaties aanvragen konden indienen voor de aanleg van snel internet in het zogenaamde witte buitengebied. In het witte buitengebied is geen sprake van marktwerking door de hoge kosten van aanleg van snel internet. Eemsdelta\EZ draait namens de negen aardbevingsgemeenten mee in de projectgroep, die wekelijks bij de EBG bij elkaar komt. De verwachting is dat medio 2017 de aanleg van snel internet definitief gegund kan gaan worden. Het platform Breedband NoordGroning is in 20r"" j naar de inwoners van de negen gemeenten Hel i port In overleg met natuur en milieuorganisaties en burgers hebben de gemeente Eemsmond en Groningen Seaports een voorkeursplek gevonden voor de aan te eggen Heliport in het noordwestelijk gedeelte van de Eemshaven. Groningen Seaports verwacht dat er medio 2017 groen licht komt voor de bouw van de helihaven. Spoorweg Roodeschool Eemshaven De realisatie van de nieuwe spoorweg Roodeschool Eemshaven komt ook snel dichterbij. In 2016 is de voorbereidingsfase van de definitieve aanleg gestart. ProRail zal de nieuwe spoorlijn naar verwachting in 2018 opleveren.!... 1 N33 midden De rijksoverheid bereidt de verdubbeling van de N33 midden (Zuidbroek Appingedam) in de periode planologisch voor. Vanaf 2020 start de aanleg. De rijksoverheid voert hierover de regie, omdat het een rijksweg betreft. Zij heeft in de periode tot aan april 2016 verschillende tracés bekeken. Uiteindelijk heeft het Rijk drie tracés (A, B, en C) naar buiten gebracht waar een zienswijze op ingediend kon worden. Op basis van de binnengekomen zienswijzen hebben Rijkswaterstaat en Provincie vervolgens nog twee nieuwe alternatieven toegevoegd, waarbij de N33 slechts gedeeltelijk wordt verdubbeld. Het gaat om een variant met een driebaansweg met afwisselende inhaalstroken en een variant met verdubbeling tot aan Siddeburen. De gemeenten hebben deze alternatieven als niet reëel afgewezen. Pas bij de publicatie van het ontwerptracébesluit in 2017 komt er duidelijkheid over het voorkeursalternatief. Daarbij is het van belang de positie van bedrijventerrein Fivelpoort en de ontsluiting naar het centrum van Appingedam goed in de gaten houden. Pagina: 9

10 0 Economie Eemsdelta in de lift Cijfers CBS De economie in de regio Eemsdelta is in 2016 stevig gegroeid. Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De economie zit weer in de lift. Dat geldt helemaal voor de Eemsdelta. Het CBS meldt in haar persbericht dat de Nederlandse economie in 2016 met 2,2% is gegroeid. De economie in de regio Delfzijl overtrof deze groei. Voor het zogenaamde COROPgebied Delfzijl (gemeenten Delfzijl, Appingedam en Loppersum) betrof het een groei van 2,9%. Deze groei is vooral veroorzaakt door toename van de industriële bedrijvigheid. Harrie Hoek, hoofd van bureau Eemsdelta\EZ is ervan overtuigd dat dat ook voor de economie in de gemeente Eemsmond geldt: HAls het COROPgebied ook de gemeente Eemsmond had omvat, dan hadden we waarschijnlijk helemaal aan de top gestaan! Want ook in de Eemshaven is er volop nieuwe bedrijvigheid". De economie in de provincie als geheel kromp in 2016 met 1,7%, maar dat wordt vooral veroorzaakt door de verminderde gaswinning. Laten we deze buiten beschouwing dan groeide de economie ook provinciebreed met 2,2%. Regionale economische groei, 2016 = S 2016 eormiche groei üelfzij[ er omgeving: 2,9% Pagina: 10

11 0 Overige werkzaamheden (1/2) Naast werkzaamheden voor de eerder vermelde thema's, is Eemsdelta\EZ ook actief op een aantal overige terreinen. Hieronder leest u onder meer over de samenwerkingsverbanden waar Eemsdelta\EZ aan deelneemt. Regio GroningenAssen (RGA) Skills Audit In 2012 heeft de Stuurgroep Economie, Arbeidsmarkt & Infrastructuur een samenwerkingsconvenant gesloten met de Regio GroningenAssen. Deze samenwerking heeft voor Eemsdelta\EZ concreet gestalte gekregen op verschillende terreinen. Zo is een innovatief nieuw onderzoeksinstrument voor de arbeidsmarkt ingezet. Daartoe heeft het onderzoeksbureau Ecorys in 2013 een Skills Audit in onze regio verricht met zeer interessante uitkomsten: onze regio beschikt over een gemiddeld hoog en breed opgeleid potentieel van mensen in de belangrijkste technische topsectoren; een sterke vestigingsplaatsfactor voor bedrijven. Deze uitkomsten zijn ook in 2016 onder de aandacht gebracht van verschillende partijen en wordt door Eemsdelta\EZ gebruikt bij de acquisitie van bedrijven. In 2016 heeft Ecorys een update en actualisatie van het onderzoek uitgevoerd. De resultaten hiervan _.«komen in het voorjaar van 2017 beschikbaar. Aansluiting orderwijs bedrijfsleven Een ander onderdeel van de samenwerking betreft de deelname aan het Economisch Platform in Groningen. Daar worden ook bedrijven uit de Eemsdelta voor uitgenodigd, afhankelijk van het thema. Een belangrijk thema in 2016 was de aansluiting van het onderwijs op het bedrijfsleven. Het Ondernemers Tref Punt (OTP) in Groningen heeft een onderzoek uitgevoerd naar de knelpunten bij deze aansluiting. De uitkomsten hiervan zijn in 2016 besproken, met veel aandacht voor de versterking van de positie van het beroepsonderwijs. De nieuw op te zetten onderwijscampus in Appingedam kan hierin voor onze regio een hele goede rol vervullen. Odoore Viii Fe Nieuw Weerduiqe Khiidijk N34 / Lmmer( / \ EfflnierMeer NoordSleen / \ / \ Emmen Sleerr Noordi)lrge o ) c N34 ' Bargeres \ 7 t BargerCr Erm /\ewdordrecht HoIIoot \ Klazierraveen Zwar Niewus Arrrsterdarr.rc cc Na rqe Oostcraerr Pagina: 11

12 Q Overige werkzaamheden (2/2) Doorverwijzen en overleggen Het is voor de ondernemers belangrijk dat Eemsdelta\EZ als ondernemersloket zorgt voor een soepele communicatie richting onder meer de gemeenten, provincie, SNN, Economic Board en de NOM. Wij zorgen voor een goede doorverwijzing of overleggen over de mogelijkheden. Deifsail = DeifSale r / Ç.1. " 1 4 In juli 2016 heeft Eemsdelta\EZ tijdens Delfsail een groot aantal relaties van binnen en buiten de Eemsdelta uitgenodigd voor een bezoek aan deze prachtige manifestatie. Vele honderden bezoekers hebben genoten van het uitzicht over de haven van Deifzijl vanaf de 5e verdieping in het Eemsmondgebouw. Beurzen Voor de promotie van onze activiteiten en voor het contact leggen met bedrijven neemt Eemsdelta\EZ jaarlijks deel aan een aantal beurzen. De belangrijkste zijn de Eemsdelta Expo in de maand juni en de Promotiedagen Noord Nederland in november. Verder bezoeken medewerkers ieder kwartaal beurzen in heel Nederland waar MKBbedrijven en industriële dienstverleners aanwezig zijn. Vanuit de contacten die zij op deze beurzen leggen, worden bedrijven uitgenodigd om hier in de regio een dag te gast te zijn. De netwerkorganisatie Eemshaven.info heeft Eemsdelta\EZ gevraagd om ondersteuning te bieden bij de organisatie van de Eemsdelta Expo. Deze bedrijvenbeurs is in juni 2016 wederom georganiseerd en is voorafgegaan door een zeer goed bezocht symposium over het Nordic City concept; de visie op de energietransitie in de provincie Groningen tot aan Delft ijl EE.4S!,4O! LOPPERSUM groningen Eemsdelta\EZ is het economisch bureau van de Eemsdeltagemeenten Deifziji, Eemsmond, Appingedam en Loppersum en de provincie Groningen.