Bijlage 2. Meldpunt DBA

Transcriptie

1 Bijlage 2. Meldpunt DBA Het Ministerie van Financiën heeft in samenwerking met het Ministerie van Sciale Zaken en Werkgelegenheid een meldpunt DBA gepend. Hierna ga ik in p de bevindingen uit het meldpunt. Deze bevindingen zijn, samen met de input vanuit de gesprekken en de aanbevelingen van de Cmmissie, mgezet in cncrete maatregelen 1. Die zijn in de brief zelf uiteengezet. Het meldpunt is p 17 ktber live gegaan. In de peride tt 14 nvember kwamen meldingen binnen. Deze meldingen zijn nder te verdelen in vier categrieën belanghebbenden: zzp'ers, pdrachtgevers, intermediairs en brancherganisaties. Tabel 1 tnt het aantal meldingen per type belanghebbende en per branche. De meeste meldingen zijn ingediend dr partijen uit de zakelijke en persnlijke dienstverlening en uit de ICT-sectr. In het algemeen ervaart men in de financiële sectr, de buwnijverheid en de kunst- en cultuursectr nbedelde arbeidseffecten van de wet DBA. In die sectren werken naar verhuding veel zzp'ers. Maar k specifiek in de semipublieke sectr (kunst- en cultuur, nderwijs en gezndheidszrg) heeft men meite m met de wet DBA aan de slag te gaan. Het verzicht hiernder geeft de meldingen weer per sectr. Tabel 1. Weergave meldingen per sectr. 1 Mtie VVD (lid Ziengs c.s.) Kamerstukken II 2016/17, 34036, nr.32. 1

2 Zzp'ers Zzp'ers vrmen de grtste grep melders zzp'ers hebben een melding ingediend. Via het meldpunt uiten zzp'ers verschillende zrgen. Tabel 2 geeft weer welke knelpunten zzp'ers ervaren, p basis van de antwrden die zij gaven p meerkeuzevragen. Z zeggen zij dat ze als gevlg van de DBA minder pdrachten krijgen, grt inkmensverlies lijden en gedwngen wrden m via payrllbedrijven te werken. Tabel 2. Knelpunten van zzp'ers. Opdrachtgevers Een tweede grep bestaat uit pdrachtgevers. In tabel 3 zijn de meldingen van 116 pdrachtgevers weergegeven, p basis van antwrden p meerkeuzevragen. Het grtste knelpunt dat pdrachtgevers ervaren is de angst m zzp'ers in te zetten. Een andere zrg gaat ver de flexibele schil. Opdrachtgevers denken dat hun flexibiliteit in het inhuren van arbeidskrachten verdwijnt. Tt slt denkt een deel van de pdrachtgevers dat ze alleen ng maar zzp'ers kunnen inhuren via payrllbedrijven. Tabel 3. Knelpunten van pdrachtgevers. 2

3 Aanvullend p de meerkeuzevragen en antwrden, maakten diverse pdrachtgevers persnlijke melding van knelpunten. De belangrijkste bevindingen zijn: De terughudendheid van pdrachtgevers m zzp'ers in te huren. Veel pdrachtgevers zeggen dat ze een stp hebben gezet p de inhuur van zzp'ers, uit angst vr een discrepantie tussen de werkpraktijk en het mdelcntract. Ok is men huiverig vr naheffingen. Onzekerheid leidt dus tt terughudendheid. Het is belangrijk dat de nzekerheid bij pdrachtgevers verdwijnt, zdat pdrachtgevers en pdrachtnemers weer aan de slag gaan. De brief gaat in p bijbehrende maatregelen, zals het generiek uitstel van de handhaving vr gedwillenden en de gidsende rl van de Belastingdienst. Het nderscheid tussen ndernemerschap en dienstbetrekking sluit niet aan bij de praktijk. Vr veel pdrachtgevers is het niet duidelijk he ze de begrippen "gezagsverhuding" en "vrije vervangbaarheid" in de praktijk meten interpreteren. Ze nemen k dat het arbeidsrecht niet aansluit bij de flexibele arbeidsmarktcnstructies die zich ann 2016 vrden. De brief zet in p herijking van deze begrippen. Zzp'ers zeggen niet meer direct bij de pdrachtgever aan de slag te kunnen en alleen via tussenpersnen te kunnen werken. Dat is het gevlg van de angst van pdrachtgevers m zzp'ers in te huren. Vral de zelfstandig werkende prfessinals zijn p zek naar vrijheid en nafhankelijkheid en velen zich daar dr de wet DBA in beperkt. Opdrachtgevers willen gebruikmaken van de expertise en flexibiliteit van zzp'ers, maar stellen andere cnstructies vr. Meldingen van intermediairs en brancherganisaties bevestigen dat beeld: Dr de angst bij pdrachtgevers kunnen intermediairs nauwelijks bemiddelen. Intermediairs vinden dat het dr de DBA cmplex is gewrden m vr een krte peride capaciteitsuitbreiding te rganiseren. Zij melden dat er vral cntracten met grte partijen wrden geslten, maar dat kleine partijen daardr het nderspit delven. Individueel inhuren slaat m naar raamcntracten met grte bureaus. De vraag en het aanbd dat intermediairs nrmaal samen willen brengen, greit scheef: de vraag neemt af en het aanbd blijft gelijk. Brancherganisaties nemen dat zzp'ers na het verdwijnen van de VAR niet vlden aan de eisen die arbeidsrecht stelt. Zij betreuren het dat pdrachtgevers en nemers niet meer aan de slag gaan en dat echte ndernemers k wrden benadeeld. Ze vinden dat de zzpmarkt dr de wet DBA nbedeld is verstrd. Vele grepen pdrachtgevers geven aan dat ze niet aan de gang durven, mdat ze niet weten he ze hun mdelcntract in de praktijk meten hanteren. Ze zijn daardr terughudend met inhuur. In de brief wrdt deze nieuwe cirkel drbrken dr pdrachtgevers ng een tijdlang te vrijwaren van betes en naheffingen, en de Belastingdienst een cachende rl te geven. De drie belangrijkste inzichten uit het meldpunt zijn de terughudendheid van pdrachtgevers, het nderscheid tussen ndernemerschap en dienstbetrekking dat niet aansluit bij de praktijk en het ervaren van de arbeidswetgeving als knellend. In de brief wrden maatregelen m deze knelpunten te verhelpen nader uitgewerkt. 3

4 Bijlage 3. Vrtgang berdeling mdelvereenkmsten In de Eerste Vrtgangsrapprtage ben ik uitgebreid ingegaan p het karakter van de drie verschillende srten vereenkmsten die de Belastingdienst berdeelt. In deze bijlage beperk ik mij daarm tt een verzicht van de stand van zaken per srt vereenkmst per 14 nvember Vrtgang berdeling vereenkmsten Er is inmiddels een grtendeels dekkend stelsel ntstaan van mdelvereenkmsten in verschillende sectren, vr arbeidsrelaties die zich lenen vr werken buiten dienstbetrekking. Ondanks het vrijwel dekkende aanbd van mdelvereenkmsten, bestaat bij smmige pdrachtgevers behefte aan verdere gedetailleerde f meer bedrijfsspecifieke vereenkmsten. Algemene mdelvereenkmsten Er zijn tien algemene mdelvereenkmsten die breed bruikbaar zijn in allerlei branches vr tal van situaties die zich daarvr lenen. Deze algemene mdelvereenkmsten kunnen ged wrden gebruikt in situaties waarin geen bijzndere mstandigheden spelen. Sectrspecifieke mdelvereenkmsten Vr meer specifieke situaties, zals die zich in verschillende branches kunnen vrden, hebben brancherganisaties en bedrijven inmiddels 54 gepubliceerde sectrspecifieke mdelvereenkmsten ntwikkeld, die dr de Belastingdienst zijn gedgekeurd. Individuele vereenkmsten In andere sectren, waar inmiddels k een vrijwel dekkend aanbd van mdelvereenkmsten is ntstaan, bestaat bij smmige pdrachtgevers behefte aan verdere gedetailleerde f meer bedrijfsspecifieke mdelvereenkmsten. Hewel de algemene en sectrale mdelvereenkmsten hier vaak k vlstaan, berdeelt de Belastingdienst k deze meer specifieke vereenkmsten. Om het prces van berdelen te versnellen heeft de Belastingdienst de capaciteit van 40 mensen (hierna: FTE) die mdelvereenkmsten berdelen uitgebreid naar 60 FTE. Naast het werven van extra FTE vr de berdeling van de mdelvereenkmsten is een zgenemde frntffice ingericht. Deze frntffice (10 FTE) det de eerste berdeling van de binnengekmen verzeken. Omdat veel vereenkmsten gebaseerd zijn p een algemeen mdel f een mdel vr branches- en berepsgrepen kunnen deze vereenkmsten drgaans versneld wrden berdeeld 2. De gemiddelde drlptijd is nu 12 weken. Het aantal vereenkmsten dat per week wrdt behandeld neemt dr bvenstaande maatregelen te. 2 Mtie VVD (lid Ziengs c.s.) Kamerstukken II 2016/17, 34036, nr.31. 4

5 De stand per 14 nvember 2016 van het aantal binnengekmen, de behandelde vereenkmsten en de vrraad, bedraagt: Stand van zaken berdeling vereenkmsten per Aantal % Ontvangen 6143 Afgedaan % Waarvan afgebrken % Waarvan afgewezen % Waarvan gedgekeurd % Huidige vrraad % In de vrige vrtgangsrapprtage is de stand per 1 augustus 2016 gemeld. Ten lag de ng te behandelen vrraad vereenkmsten p bijna Van die vereenkmsten zijn inmiddels bijna 1100 vereenkmsten afgedaan. 200 Binnen en afgedaan DBA per week Binnengekmen Afgedaan 0 Register gedgekeurde vereenkmsten Naar aanleiding van een wens van (rganisaties van) pdrachtnemers is dr de Belastingdienst een register pengesteld waarmee gebruikers van vereenkmsten kunnen nagaan f de Belastingdienst een vereenkmst met een bepaald kenmerk heeft gedgekeurd. Dit register is raadpleegbaar via In het debat met uw Kamer p 29 september jl. heb ik een tezegging 3 gedaan m in de Vrtgangsrapprtage aandacht te besteden aan sectren waar sprake is van frictie. Daar waar frictie bestaat in sectren is die terug te veren tt de in de brief p pagina 2 nder punt 2 en 3 genemde bevindingen. Z past het nderscheid tussen ndernemerschap en dienstbetrekking veelal niet meer bij de gegreide praktijk en ervaren pdrachtgevers de arbeidswetgeving als knellend. Dergelijke fricties zien we in vele sectren, maar vral in de buw, kunst, cultuur, amusement en media. In nauw verleg met de Belastingdienst zeken partijen binnen deze sectren naar de mgelijkheden binnen het bestaande wettelijk kader. 3 Lid Schuten (CU) 5

6 Bijlage 4. Invulling begrip kwaadwillenden Hét uitgangspunt vr de handhaving tijdens de uitstelperide is dat alle partijen als gedwillend wrden beschuwd, tenzij zij nder de genemde uitzndering vallen. In een eerder stadium ntstnd twijfel ver wie ged f kwaadwillend was. Daarm wrdt hierbij het begrip kwaadwillend nader ingevuld, met de juridische geldigheid van een beleidsbesluit. Kwaadwillend is de pdrachtgever f pdrachtnemer die pzettelijk een situatie van evidente schijnzelfstandigheid laat ntstaan f vrtbestaan, mdat hij weet f had kunnen weten - dat er feitelijk sprake is van een dienstbetrekking (en daarmee een neigenlijk financieel vrdeel behaalt en/f het speelveld p een neerlijke manier aantast). 6