Onthaalbrochure toekomstige ouders. Imeldaziekenhuis

Transcriptie

1 Onthaalbrochure toekomstige ouders Imeldaziekenhuis imelda omringt u met zorg

2 Inhoud Welkom 3 Deel 1: zwangerschap Fysiologische veranderingen 5 Anatomische veranderingen 9 Verloop consultatie 11 Gezondheidstips voor de zwangere 13 2 Deel 2: arbeid en bevalling Arbeid en bevalling 15 Wanneer naar het ziekenhuis komen? 16 Wat meenemen naar het ziekenhuis? 18 Opname op verloskwartier 20 Rol van de partner 21 Ademhaling 22 Keizersnede 24 Pijnstilling tijdens arbeid en bevalling 25 Verzorging 25 Deel 3: verblijf op de kraamafdeling Inleiding 27 Toelichting van de zorgen 28 Bezoek 30 Nog enkele tips / info 30 Terug naar huis 31

3 Welkom Beste toekomstige ouder(s) Het team van de kraamafdeling heet je van harte welkom in het verloskwartier en op de materniteit! Waarschijnlijk heb je tal van vragen over je verblijf op onze afdeling. Met deze brochure willen we je vertrouwd maken met de dagelijkse gang van zaken op onze dienst. Onze afdeling bevindt zich op de 1ste verdieping en bestaat uit het verloskwartier (route 85), de materniteit (route 82) en de neonatologie (route 86). Heb je nog vragen? Aarzel dan niet en neem contact op met de vroedvrouwen op het nummer Wij wensen je een vlotte zwangerschap en bevalling toe! Het verloskundig team

4 deel 1: 4 Zwangerschap

5 Fysiologische veranderingen Hormonale en mechanische veranderingen in de zwangerschap veroorzaken bij de vrouw fysieke en emotionele veranderingen. Deze veranderingen hoeven niet per definitie tot klachten te leiden. Lichaam en geest passen zich meestal aan deze nieuwe toestand aan. Zwangerschapskwalen Aambeien: Deze worden veroorzaakt door een vertraagde darmfunctie en uitzetting van de darmwand en de bloedvaten. Advies: Voldoende bewegen en drinken, voeding aanpassen, juiste toilethouding, ijsfricties en/of medicatie in samenspraak met de arts. 5 Frequent plassen, onwillekeurig urineverlies of incontinentie: Druk op de blaas in het 1ste en 3de trimester van de zwangerschap verhoogt de aandrang om te plassen. Urineverlies kan een gevolg zijn van de verslapping van de sluitspier, dit is vooral te wijten aan het zwangerschapshormoon. 's Nachts verhoogt de nierfunctie, waardoor vocht uit de weefsels trekt en dit veroorzaakt het nachtelijk plassen. Advies: Correct toiletgedrag en bekkenbodemspieroefeningen. Drink vooral overdag veel en minder 's avonds. Bandenpijn, krampen in de onderbuik: De baarmoeder hangt voor- en achteraan met banden vast aan het bekken. Door de groei van de baarmoeder rekken deze banden uit. Krampen in de onderbuik kunnen baarmoedercontracties zijn. Advies: Meestal treedt er gewenning op maar massage van de onderbuik, rust of een bad kunnen de pijn verzachten. Gaat de pijn niet over bij rust, consulteer dan de vroedvrouw/arts.

6 Fysiologische veranderingen Bekkenpijn en lage rugklachten: Het steun- en bindweefsel verweekt tijdens de zwangerschap. Spieren, banden en gewrichten worden soepeler waardoor de stabiliteit van het bekken wordt verstoord. Advies: Zorg voor stabiliteit en symmetrie bij het rechtopstaan en je zit- en lighouding. Wissel regelmatig van houding en wissel activiteit en rust af. Train je bekkenbodem en stabilisatiespieren. Bij aanhoudende pijn raadpleeg je best een therapeut. 6 Onrustige benen en oedeem: De bloedsomloop en het hart werken veel intensiever. Advies: Bewegen en rusten afwisselen, voldoende drinken, wisseldouches, hoogstand van de benen, massages, en het dragen van steunkousen. Een plotse toename van vochtophoping moet steeds gemeld worden! Hartkloppingen, duizeligheid in rugligging: Het hart moet harder weken om de foetus te voorzien van bloed. In rugligging kan er druk uitgeoefend worden door de baarmoeder op het hoofdbloedvat van de zwangere. Advies: Rugligging vermijden indien je duizelig wordt. Tintelingen, stijfheid van vingers, pols en arm: Extra vochtophoping drukt op de zenuwbaan, t.h.v. de pols. Advies: Bewegen onder water bevordert de vochtresorptie. Harde buiken: Baarmoedercontracties t.g.v. inspanning, houdingsverandering, kindsbewegingen, vermoeidheid, seksuele activiteit, volle blaas of darm. Advies: Ontspanning, buikademhaling, rust en buikmassage. Bij pijnlijke of te frequente harde buiken de vroedvrouw of arts raadplegen.

7 Fysiologische veranderingen Kortademigheid, versnelde ademhaling en hyperventilatie: Het middenrif of diafragma staat hoger. Je longcapaciteit wordt kleiner en je ventileert meer. Je baby vraagt extra zuurstof. Advies: Rustig ademen, liefst via de buik, fysieke activiteiten aanpassen. Pijn ter hoogte van de ribben: Sterk getrappel van de baby, het hoofd of de stuit van de baby nestelt zich onder de ribbenboog. Advies: Rechtop zitten en staan. Geef je baby voldoende ruimte. De armen boven je hoofd brengen. Spierkrampen: Zuurstofgebrek in de spieren, verminderde bloedvoorziening voornamelijk ter hoogte van de onderste ledematen. Advies: Bewegen, wisseldouches, hoogstand en pompoefeningen van de benen. 7 Maagzuur: De sluitspier van de maag is slapper (onder invloed van progesteron) en er is druk van de baarmoeder en de baby tegen de maag. Advies: Hoger liggen met je romp, regelmatig kleinere maaltijden, voedingsadvies, eventueel medicatie (raadpleeg hiervoor je arts). Pijn ter hoogte van nek en schouders: Veranderde houding o.w.v. verplaatsing van het lichaamszwaartepunt, zwaardere boezem. Advies: Houdingscorrectie, stabilisatieoefeningen en stevige bh.

8 Fysiologische veranderingen Oedeem en vochtophoping: Slappere vaatwanden, minder efficiënte bloedsomloop. 8

9 Anatomische veranderingen Baarmoeder: De baarmoeder situeert zich tussen de blaas en de darmen van de mama. Spieren en gewrichtsbanden zorgen hier voor de nodige steun. Onderaan de baarmoeder zit de baarmoederhals, die uitkomt in de vagina, en bestaat uit spierlagen welke goed doorbloed zijn. De baarmoeder is een spier die goed kan samentrekken. Na de bevalling zal de moederkoek door samentrekkingen loskomen van de baarmoederwand en geboren worden. Deze samentrekkingen zorgen er ook voor dat de mama niet teveel bloed verliest na de bevalling. Vruchtzak, vliezen en vruchtwater: De vliezen bestaan uit twee laagjes die gevuld zijn met water. Het vruchtwater is er ter bescherming van de baby en zorgt ervoor dat deze goed kan bewegen en de mama hiervan niet teveel last ondervindt. Het vruchtwater heeft een constante temperatuur. De baby plast in het vruchtwater en drinkt hier ook van. Het vruchtwater wordt ververst. 9 Placenta of moederkoek: De moederkoek is een orgaan met als functie het voeden van de baby. Het zorgt ervoor dat zuurstof van de mama getransporteerd wordt via het bloed van de baby. Maar het zorgt ook voor de afvoer van afvalproducten van de baby naar de moeder. De navelstreng zit ingeplant in het midden van de placenta, aan de babyzijde, en de andere kant is ingegroeid op de baarmoederwand. De placenta produceert de hormonen, progesteron en oestrogenen, die belangrijk zijn voor het starten van de weeën. Navelstreng: Iedere hartslag van de baby zorgt voor het vloeien van het bloed van de baby naar de moederkoek en andersom. De navelstreng is flexibel en varieert van lengte. Hij is volledig gevoelloos voor zowel moeder als baby. Soms kan deze rond het hoofdje van de baby komen te zitten en heel soms kan er zelfs een knoop in komen.

10 Anatomische veranderingen Bekken: Normaal gezien is de functie van het bekken het volledige gewicht van de romp te dragen. Het beschermt de organen die in het bekken zitten en bestaat uit vier delen: 2 heupbeenderen, het heiligbeen en het staartbeentje. 10 Onder invloed van hormonen: Tijdens de zwangerschap is er een beetje beweeglijkheid mogelijk van het bekken en gaan de bekkenbodemspieren slapper worden. De onderkant van het bekken is gesloten door spieren, weefsels en ligamenten. De spieren zorgen voor controle over de stoelgang en urine en hebben een sluitfunctie. Ze ondersteunen ook de organen die in het bekken liggen, deze hebben een steunfunctie. Daarnaast hebben ze ook nog een stabilisatiefunctie en een seksuele functie.

11 Verloop consultatie Bloeddruk urine gewicht: Tijdens een zwangerschapsconsultatie worden er een aantal zaken standaard gecontroleerd. De bloeddruk wordt gemeten om hypertensie (hoge bloeddruk) uit te sluiten. De urine wordt nagekeken op de aanwezigheid van suiker en eiwit en de dokter zal je vragen om nog even op de weegschaal te gaan staan. Vaginaal onderzoek: Bij een normaal verloop van de zwangerschap is het in principe niet nodig om een vaginaal onderzoek uit te voeren voor een zwangerschapsduur van 40 weken. Enkel bij klachten of bij een voorgeschiedenis van vroeggeboorte wordt dit wel gedaan. Suikertest: Elke zwangere vrouw wordt getest op zwangerschapsdiabetes. Deze test (suikertest genaamd) gebeurt rond weken en bestaat uit een bloedcontrole na het drinken van suikerwater. Een positief resultaat wil niet zeggen dat je zwangerschapsdiabetes hebt. Pas bij een volgende bloedafname wordt duidelijk of er werkelijk sprake is van deze aandoening. 11 Rhesus-negatieve moeder (Rh-neg): Ben je rhesus negatief van bloedgroep, dan krijg je rond 28 weken zwangerschap een Rhogam-inspuiting. Bij de bevalling komt er altijd wel wat bloed van de baby bij het bloed van de moeder terecht. Is deze baby rhesus positief, dan kan een rhesus negatieve moeder antistoffen gaan vormen tegen deze (voor haar onbekende) rhesus positieve bloedcellen. Deze antistoffen blijven aanwezig in het bloed van de moeder. Voor deze pasgeborene vormt dit geen problemen. Bij een volgende zwangerschap van een rhesus positief kind kan dit wel gevaarlijk zijn, omdat de moeder deze antistoffen gaat gebruiken. Op deze manier breekt de moeder de bloedcellen van haar ongeboren kind af. Een Rhogam-inspuiting bevat immunoglobulines en voorkomt dat de moeder antistoffen gaat vormen.

12 Verloop consultatie GBS-screening: Rond weken wordt er standaard een vaginale wisser afgenomen. Deze wordt getest op de aanwezigheid van groep B streptokokken (GBS). Deze bacteriën kunnen voorkomen in de normale vaginale flora van elke vrouw. Ben je als zwangere vrouw drager van GBS, dan krijg je tijdens de arbeid antibiotica toegediend. Hiermee proberen we te voorkomen dat de bacteriën tijdens de geboorte overgedragen worden op de baby. Een infectie met GBS kan in zeldzame gevallen leiden tot een infectie van de baby. Na de bevalling wordt je baby goed geobserveerd en wordt zijn temperatuur op regelmatige basis gecontroleerd. 12

13 Gezondheidstips voor de zwangere Voeding: Als zwangere moet je voldoende water drinken, best zoveel mogelijk in de voormiddag (2/3), de rest erna. De voeding zelf moet gevarieerd zijn. Probeer de inname van vetten en suikers te beperken. Opgelet voor: Toxoplasmose: rauwe groenten goed wassen, geen rauw vlees eten Listeria: geen rauwe melk, rauwe vis of schaaldieren eten Salmonella: geen rauwe eieren eten Beweging: Bevallen is topsport, een lichaam in goede conditie heeft voordelen. Zowel de arbeid, de bevalling als het herstel achteraf verlopen vlotter indien we ons lichamelijk en geestelijk goed voelen. Een gezonde geest zit in een gezond lichaam. Moeten we nu meteen naar de fitness? Dat hoeft niet per se, maar gezond en verantwoord bewegen is geen overbodige luxe. 13 Bewegen geeft energie, verbetert de bloedcirculatie, vermindert rugklachten, doet de kans op zwangerschapssuiker afnemen en bevordert je herstel achteraf. Kortom het maakt je lichamelijk en geestelijk sterker. Raadpleeg steeds je arts en laat je begeleiden door deskundige therapeuten.

14 deel 2: 14 Arbeid en bevalling

15 Arbeid en bevalling Arbeid en bevalling, het klinkt een beetje zwaar en voor velen schrikwekkend of angstaanjagend. Met een degelijke voorbereiding zal de angst al heel wat minder zijn en ben je geruster om aan het weeën avontuur te beginnen. Naast jou staat een heel team om samen op weg te gaan. Je kan de arbeid zien als een bergtocht waarop je je nu voorbereidt. Je partner zal je samen met de vroedvrouw coachen. De vroedvrouw zal eveneens praktische tips en technieken geven om op een vlotte manier de top te bereiken. Welke weg je ook bewandelt, het zicht op de top is voor iedereen even mooi en absoluut de moeite waard! 15 Succes en vertrouw op jezelf!

16 Wanneer naar het ziekenhuis komen? 16 Regelmatige pijnlijke contracties of weeën Voorweeën zijn onregelmatig van aard en doen weinig pijn. Indien je voorweeën hebt, moet je nog niet naar het ziekenhuis komen. Je kan dan eventueel in bad gaan, waardoor de voorweeën vaak minderen. Een 'echte wee' komt op en trekt weer weg, dan heb je enkele minuten rust tot de volgende wee opkomt. Echte weeën komen regelmatig en doen meer pijn dan voorweeën. Deze weeën gaan ook niet over als je in bad gaat of als je gaat rusten. Indien de weeën een uur aan een stuk om de vijf minuten doorkomen, is de arbeid waarschijnlijk begonnen en mag je naar het ziekenhuis komen. Het is vaak erg moeilijk om een onderscheid te maken tussen voorweeën en echte weeën. Wanneer je twijfelt of je al dan niet naar het ziekenhuis moet komen, kan je altijd even naar de vroedvrouw bellen om je weeën te bespreken op het nummer Vruchtwaterverlies Het vruchtwater is normaal helder of rozig van kleur met mogelijks witte vlokjes (huidsmeer van de baby) erin. De hoeveelheid vruchtwater dat je zal verliezen kan variëren van enkele druppels tot een hele plas. Je mag nog rustig de tijd nemen om je spullen klaar te zetten en je wat op te frissen. Vruchtwaterverlies gaat niet steeds gepaard met weeën. Het is dus mogelijk dat eerst je water breekt en dat de weeën dan nog een tijdje uitblijven. Bloedverlies Indien je helderrood bloedverlies hebt moet je steeds op controle komen naar de verloskamer. Bij het verliezen van de slijmprop moet je niet naar het ziekenhuis komen. In de slijmprop kan ook wat bloed aanwezig zijn, dit is normaal.

17 Wanneer naar het ziekenhuis komen? Voor de 36ste zwangerschapsweek Regelmatig terugkerende contracties Verminderde kindsbewegingen Je moet je baby minstens 10 keer per dag voelen bewegen. Als je de indruk hebt dat de baby minder beweegt, moet je iets voedzaams eten en drinken. Rust even (15' tot 20') in linkerzijligging en leg je handen op je buik: op deze manier voel je de baby beter bewegen. Als je de indruk hebt dat de baby weinig blijft bewegen, kom je best naar het verloskwartier. Algemeen onwel Zoals koorts, hoofdpijn, maagpijn en/of flitsen voor de ogen. 17 Ongerustheid na een val of na een ongeluk

18 Wat meenemen naar het ziekenhuis? 18 Voor de bevalling - Identiteitskaart (ook van je partner) - Bloedgroepkaart - Moederboekje - Ingevulde en getekende vragenlijst bij navelstrengbloeddonatie - Eventueel trouwboekje of erkenning nodig voor de geboorteaangifte - (verwijsbrief van je gynaecoloog) - Vroegere medische verslagen die belangrijk kunnen zijn - Medicatie die je momenteel neemt - Comfortabele kledij voor de bevalling - Kleding voor onmiddellijk na je bevalling - Muziek / massageolie - Banaan, koek, sportdrank - Fototoestel - Bananenkussen / lectuur/ gezelschapsspel / tablet / laptop Voor de baby - Mutsje - Eerste kleedjes (body + bovenkleedjes) - Eventueel sokjes - Onmiddellijk na de geboorte krijgt elke baby een naambandje TIP: steek dit alles in een aparte zak!

19 Wat meenemen naar het ziekenhuis? Na de bevalling - Toiletgerief - Voldoende handdoeken en washandjes voor jezelf en voor je baby - Kleding voor tijdens je verblijf - Bij borstvoeding, een borstvoedings-bh - Kamerjas en pantoffels - Body s of onderhemdjes, kruippakjes, kleedjes, sokjes voor de baby - Eventueel anti-krab-wantjes - Warme kleding en een mutsje om het ziekenhuis te verlaten - Vrijblijvend: slabbetjes en een badthermometer Je kan een pakket babyproducten in het ziekenhuis aankopen aan een voordelige prijs. Dit pakket bestaat uit, verzorgingsproducten, thermometer, borsteltje en een kam. 19 TIP: breng geen waardevolle voorwerpen of grote sommen geld mee!

20 Opname op verloskwartier Van 7 tot 21 u. kom je binnen via de hoofdingang van het ziekenhuis en kan je je aanmelden bij de opnamedienst. Na 21 u. kom je binnen via de dienst spoedgevallen. Bij aankomst op de verloskamer zal de vroedvrouw je installeren in de arbeidsverloskamer waar de eerste onderzoeken zullen uitgevoerd worden. 20 Je wordt aan de monitor gelegd zodat we de harttonen en de contracties kunnen nakijken. Een verloskundig dossier wordt opgemaakt. Bij vermoeden in arbeid te zijn, gaat de vroedvrouw je onderzoeken om te weten hoe ver de arbeid gevorderd is. Eventueel wordt er een lavement gegeven. Vervolgens zal de vroedvrouw je gynaecoloog verwittigen. In het weekend of 's nachts is het steeds de gynaecoloog van wacht die aanwezig zal zijn bij de bevalling. Tijdens de laatste weken van de zwangerschap voel je af en toe voorweeën. Deze weeën zijn onregelmatig en kunnen licht pijnlijk zijn. Ze kunnen enkele uren duren. De ongemakken van voorweeën verdwijnen meestal als je ontspant bv. in een bad of onder de douche. Dit is nog geen arbeid en je moet nog niet naar het ziekenhuis komen. Door de voorweeën verandert de baarmoederhals waardoor je de slijmprop, een bloederige en slijmerige afscheiding kan verliezen. Arbeid bij een eerste kindje duurt gemiddeld 10 à 12 u. Arbeid bij een tweede of derde kindje duurt gemiddeld 6 à 8 u. Omwille van medische redenen kan je gynaecoloog beslissen om de bevalling in te leiden.

21 Opname op verloskwartier De vroedvrouw is er voor jou tijdens de arbeid, zij gaat jou en de baby goed opvolgen en waar nodig de dokter inschakelen. Zijn er vragen of onzekerheden, meld deze bij de vroedvrouw. Na de bevalling blijf je nog twee uur op de arbeids-verloskamer. Daar kunnen jullie samen rustig even bekomen en genieten. Na twee uur gaan we mama en baby verzorgen en hierna verhuizen we je naar de kamer op de kraamafdeling waar je je bezoek kan ontvangen. Na de bevalling is er geen bezoek mogelijk op de arbeids-verloskamer zelf. 21 De rol van de partner De partner fungeert als een coach, hij/zij begeleidt de atlete met positivisme en empathie. Blijf toegewijd en oplettend, let op haar lichaamstaal en wees aanwezig. Je steun kan in het beging van de arbeid fysiek zijn, dit wil zeggen, helpen met houdingen zoeken, ademhaling controleren, kussens of warmte aanbieden of het bekken en de onderrug masseren. Naar het 2de deel van de arbeid zal je meer mentaal moeten steunen, blijf vooral positief en laat zien dat je er bent voor haar. Zorg dat ze regelmatig gaat plassen. Je laptop, I-pad en gsm blijven aan de kant. Jullie staan samen voor een hoogtepunt in jullie leven.

22 Ademhaling Tijdens de arbeid is een buikademhaling het meest aan te raden. 22 Waarom een buikademhaling? - Ontspannend effect - Diafragma beweegt en oefent een alternerende druk uit op de baarmoeder (zeeanemoon) - De ademhaling gaat dieper waardoor de ademfrequentie afneemt - De hartslag van de moeder is rustiger - Het is minder vermoeiend - De bekkenbodem beweegt mee met het diafragma en zal hierdoor tijdens de wee mee ontspannen - Je hebt minder kans op hyperventilatie - Het bevordert de doorbloeding van de buikorganen, dus ook van de baarmoeder Hoe gaat een buikademhaling? Bij het inademen gaat je middenrif omlaag en je buikwand omhoog, de longen worden op dat moment gevuld met zuurstof. Tijdens het uitademen blaas je op een rustig tempo je longen leeg, in één tijd of in stukjes, je middenrif en je buik ontspannen. Blijf steeds doorademen. Stoppen met ademen betekent verkrampen, je blokkeert je diafragma en hierdoor kan je de ontsluiting afremmen. Wat is hyperventilatie? Hyper betekent teveel, ventileren is uitademen. Wanneer je teveel uitademt is er te weinig koolstofdioxide in je bloed, hierdoor kan je duizelig worden en tintelingen krijgen, meestal ontstaat er dan paniek. Mocht dit toch gebeuren, adem dan je uitgeademde lucht terug in via gesloten handen, gevouwen over je mond, of een plastiek zakje.

23 Ademhaling Wanneer moeten we puffen? Puffen, hijgen of korter en oppervlakkiger ademen doen we enkel om vroegtijdige persdrang te onderdrukken. Een rustig tempo geniet echter steeds de voorkeur. Je ademhaling zit dan hoger, meer ter hoogte van je borstkas, we spreken van een borstademhaling. Hoe moeten we dan ademen tijdens het persen? Ook nu gaan we gebruik maken van het diafragma. Je ademt eerst in (liefst door de neus), je ribben gaan nu open, je verplaatst nu de lucht door je middenrif naar beneden te duwen. Span je buikspieren aan van boven naar beneden en druk richting vagina. Je ogen, mond, schouder- en nekspieren zijn ontspannen. Span je brede rugspieren op en hou je adem vast. Adem hierna rustig uit en probeer je druk nog even aan te houden. Herhaal dit zolang de perswee duurt. Meestal pers je een drietal keer mee in één perswee. 23

24 Keizersnede Een keizersnede of sectio wordt uitgevoerd in het operatiekwartier. Enerzijds kan een sectio gepland zijn o.w.v. medische redenen (stuitligging, moederkoek ligt voor de baarmoederopening ). Anderzijds kan de beslissing genomen worden tijdens de arbeid of bevalling als er risico's zijn voor jou of je baby. Een keizersnede gebeurt bijna altijd onder epidurale verdoving. Een keizersnede is en blijft een operatie. De verblijfsduur op de kraamafdeling is 5 dagen. 24 Ook de kinderarts is bij een keizersnede aanwezig. Voorbereiding bij een geplande sectio: - Preoperatieve vragenlijst ingevuld en getekend meebrengen - Nuchter zijn - Monitoring gedurende 30 minuten - Eventueel een echografie ter controle bij stuitligging - Opmaken dossier - Toediening lavement - Scheren van de onderbuik - Operatiehemd aandoen (sieraden verwijderen)

25 Pijnstilling tijdens arbeid en bevalling Als er geen medische bezwaren zijn, mag je gebruik maken van een bad, een douche of relaxatie op de zitbal. Je kan ook kiezen voor een epidurale verdoving. Via een ruggenprik brengt de anesthesist een dun slangetje (katheter) in de epidurale ruimte langs waar vervolgens de verdoving wordt ingespoten. In de epidurale ruimte lopen de zenuwen die de pijnprikkels naar de baarmoeder en de bekkenbodem voeren. De verdoving zorgt ervoor dat de weeën nog nauwelijks voelbaar zijn tijdens de ontsluitingsfase. Tijdens de uitdrijving voel je wel de druk van je kindje zodat je weet hoe je moet persen. Verzorging 25 Na de geboorte wordt de baby op de buik van de mama gelegd. Als de baby het goed stelt, laten we hem/haar ongeveer 45 minuten op de buik van de mama onder een warme doek. Dit noemen we skinnen. Bij borstvoeding wordt de baby zo vlug mogelijk aan de borst gelegd. Bij flesvoeding zal de baby zijn/haar eerste flesje krijgen. De vroedvrouw gaat vervolgens de baby wegen, meten en aankleden. Baby's die geboren worden via keizersnede laten we ook skinnen bij de mama, op voorwaarde dat de baby het goed stelt.

26 deel 3: 26 Verblijf op de kraamafdeling

27 Inleiding Elke baby die bij ons geboren wordt kan rekenen op ons multidisciplinair team van deskundige medewerkers. Samen willen we het verblijf van jou en je baby aangenaam laten verlopen en terzelfdertijd willen we je vanaf het begin voorbereiden op de dag dat je met je baby naar huis gaat. We zullen je dag per dag de nodige handelingen aanleren en je met nuttige tips helpen om je kindje zelf te verzorgen. Je baby zal daarom ook dag en nacht bij jou op de kamer blijven. De zorgen die mama en baby nodig hebben worden zoveel mogelijk op één zelfde moment gegeven opdat er ook wat tijd zou overblijven om te rusten. En als dan straks de dag aanbreekt dat je met je baby naar huis gaat, willen we dat je klaar bent om je nieuwe rol zelfstandig en zelfzeker op te nemen. Dat is onze doelstelling die als een rode draad doorheen je verblijf zal lopen. Als je bevalt, voorzien wij een verblijf van 3 nachten na de bevalling, tenzij je liever vroeger vertrekt. Bij een keizersnede organiseren we je ontslag na 5 nachten. Elke patiënt (dus ook je baby) krijgt in ons ziekenhuis een identificatiearmband om, dit om administratieve redenen en noodsituaties. Met je kamerkeuze houden wij zoveel mogelijk rekening. Vooraf reserveren is echter onmogelijk! Wens je info/uitleg i.v.m. je ziekenhuisfactuur? We verwijzen je graag door naar de opnamedienst en/of de facturatiedienst, te bereiken via facturatie@imelda.be. De gynaecoloog en/of assistent komt dagelijks op je kamer om eventuele vragen of problemen te bespreken. In het weekend komt de gynaecoloog van wacht. Op de dag van je ontslag kan je voorschriften vragen (bv. anticonceptie), documenten laten invullen e.d. De kinderarts komt op dag 1 (= eerste dag na de bevalling) je kindje onderzoeken, indien hij/zij niet direct na de geboorte geconsulteerd werd. Op de dag van je ontslag komt de kinderarts nogmaals je kindje nakijken. Indien er tijdens je verblijf problemen en/of vragen zijn, kunnen wij de kinderarts steeds vragen om bij je langs te komen. 27

28 Toelichting van de zorgen Mama Zelfzorg vanaf dag 0: De vroedvrouw controleert dagelijks of de baarmoeder voldoende samentrekt. Naweeën kunnen direct na de bevalling optreden en kunnen 3 à 4 dagen duren. De pijn is te vergelijken met beginnende weeën. Als de pijn hevig is, kun je een pijnstiller vragen aan de vroedvrouw. Na de geboorte van een eerste kindje komen naweeën zelden voor. Ongeveer 6 weken na de bevalling is de baarmoeder terug op haar plaats (achter het schaambeen). 28 De vroedvrouw controleert ook het bloedverlies. De baarmoeder trekt samen en de wonde die de moederkoek in de baarmoederwand heeft achtergelaten, wordt dichtgedrukt zodat je niet teveel bloed verliest. Na een vaginale bevalling verlies je de eerste 3 dagen herder rood gekleurd bloed. De hoeveelheid is te vergelijken met hevige menstruatie en zal stilaan verminderen. Het maandverband vervang je best geregeld. Klonters, te veel of slecht ruikend bloedverlies meld je aan de vroedvrouw. De tweede dag na de bevalling wordt een routine bloedonderzoek gedaan om na te gaan of je niet teveel bloed hebt verloren. Indien nodig zal de gynaecoloog ijzerinfuus of ijzertabletten voorschrijven. Episio en/of ruptuur Dagelijks kijkt de vroedvrouw dit na. Er is geen speciale verzorging nodig. Wonde keizersnede: Dag 2 wordt het verband vervangen door een verband waar je mee kan douchen. Dit verband blijft op de wonde tot de dag van ontslag, dan wordt er door de vroedvrouw nog een wondverzorging gedaan.

29 Toelichting van de zorgen Baby Dag 0: luier verversen en aanleren van de navelverzorging Dag 1: aanleren babybadje Dag 2: zelfstandig babybadje geven, eventueel met hulp Dag 3: baby zelfstandig verfrissen Als de toestand van de mama dit vereist wordt het verzorgingsschema uiteraard aangepast. Voor de voeding van je baby geeft de vroedvrouw je de nodige tips en informatie en zal zij steeds ingaan op eventuele vragen of problemen. 29

30 Bezoek De bezoekuren op de kraamafdeling zijn dagelijks van 15 tot 20 u. de partner is uiteraard altijd welkom. Op het verloskwartier is alleen de partner toegelaten of de begeleidende persoon. Kinderen die op bezoek komen mogen naar hartenlust gebruik maken van onze speelruimte op de kraamafdeling. Mogen wij je vriendelijk vragen om de kinderen niet alleen te laten tijdens het spelen en om de kinderen te helpen bij het opruimen na het spelen. Het ziekenhuis is niet aansprakelijk voor gebeurlijke ongevallen. 30 Nog enkele tips / info - Rust zoveel mogelijk - Huilen moet je niet verstoppen - Deel al je gevoelens met je partner - Gun jezelf de tijd om aan de nieuwe situatie te wennen - Aarzel niet om al je vragen te bespreken met zowel de dokter als de vroedvrouw - Beperk je bezoek, je kan dit al vermelden op de geboortekaartjes Iedereen heeft zijn eigen wensen en verwachtingen bij de geboorte van je kindje. Het lukt ons niet altijd om aan deze verwachtingen te voldoen. Praat hierover met de vroedvrouw of de hoofdvroedvrouw. Indien je dit wenst kan je ook bij de ombudsdienst terecht met vragen, suggesties, reacties of klachten. De ombudsdienst is te bereiken via ombudsdienst@imelda.be.

31 Terug naar huis Enkele tips - Zorg dat het ontslag op een rustige manier en op een rustig tijdstip kan gebeuren. - Het is aangenaam thuiskomen in een huis waar alles voorradig is, en waar alles netjes is (stille wenk naar je partner). - Zorg voor een goede organisatie: centraliseer alles op één plaats. Bv. spulletjes voor de baby in een mandje dat kan meegenomen worden. - Bevallen is een zware klus en ook een zwangerschap heeft veel van jou gevraagd. Geen wonder dat je je soms zo moe voelt. Geniet daarom overdag van een dutje, elk moment van rust is welkom. - Regel het bezoek volgens jouw ritme en dat van je baby. Durf NEE te zeggen. - Bouw het huishoudelijk werk geleidelijk aan op en durf hulp vragen waar nodig. - Volg je moedergevoel: organiseer jullie leven in functie van jullie gezin. - Geniet met volle teugen van je nieuwe rol. - De baby staat centraal: neem je tijd om hem/haar te leren kennen 31

32 Nuttige telefoonnummers Receptie Imeldaziekenhuis: Kraamafdeling Z I E K E N H U I S Imeldaziekenhuis Imeldalaan Bonheiden WZC Den Olm Schoolstraat Bonheiden R00