Behandeladvies Epicondylitis Lateralis in de sub-acute fase

Transcriptie

1 Behandeladvies Epicondylitis Lateralis in de sub-acute fase B.V.O. Health Fysion Door: Tjalling Bruinsma Gijs Ooms Erik Voetman 1

2 Inhoudsopgave Voorblad 1 Inhoudsopgave 2 Behandeling 3 Advies 3 De Mobilisatie techniek 4 Uitvoering 4 en 5 Bronnenlijst 9 2

3 Behandeling Advies Het advies van de therapeut is het onbelast blijven gebruiken van de aangedane arm. Er moet benadrukt worden dat bewegen zinvol is om verstijving tegen te gaan. Het belangrijkste advies is het voorkomen van de overbelasting: alle bewegingen die pijn veroorzaken, dienen te worden vermeden. Rust is in dit geval, zeker in het begin, op zijn plaats. Het telkens opnieuw irriteren van de aangedane weefsels zal het herstel belemmeren. Bewegingen, zoals wringen, knijpen, poetsen, schroeven indraaien en andere bewegingen, die pijn veroorzaken, dienen volledig te worden vermeden. Het einddoel zal zijn het verhogen van de belastbaarheid tot het voor de cliënt normale niveau van belasting. Bij dit doel zal oefentherapie in combinatie met Mobilisation With Movement (MWM) het belangrijkste deel van de gehele behandeling zijn. Hiervoor is een grote inzet van de cliënt zelf van groot belang. Hieronder staat de MWM techniek beschreven. Bijgevoegd het complete oefenprogramma, wat tijdens de gehele behandeling toegepast kan worden. Deze oefeningen zullen worden uitgevoerd i.c.m. de MWM-methode, voor een sneller en beter resultaat. 3

4 De Mobilisatie techniek De 2 MWM technieken die het meest worden gebruikt, zijn de laterale glijbeweging en de posterioranterior glijbeweging in het art. radio-humerale. MWM is een vorm van mobilisatie die vele vormen kent. Uiteindelijk hebben al deze vormen 1 doel; Het verbeteren van de glijbeweging(mobilisatie), terwijl de cliënt een actieve taak (movement) uitvoerd. De taak die wordt uitgevoerd tijdens de MWM kan iedere vorm van functionele kracht training zijn, bijvoorbeeld als hieronder beschreven. Om de vooruitgang meetbaar te maken, wordt er vaak gebruik gemaakt van een dynamometer, die de knijpkracht in de hand kan meten. Uitvoering De behandeltechniek vind plaats binnen de pijngrenzen en er zal direct tijdens de interventie een grote kracht toename in de knijpkracht plaatsvinden. Als MWM wordt uitgevoerd, bij een cliënt met EL aan de rechter zijde, wordt de interventie uitgevoerd met de volledige arm ondersteunt door de behandelbank. De elleboog ligt in een ontspannen extensie, pronatie houding. De therapeut, die aan de rechterzijde van de cliënt staat, stabiliseert de humerus distaal aan de laterale zijde, met de handwortel van zijn/haar linker hand. De Therapeut plaatst zijn/haar rechter hand op de mediale zijde en oefent een druk op de ulna uit naar lateraal om de glij beweging te stimuleren. Figuur 1: Paungmali A., O Leary S., Souvlis T., Vicenzino B. ;Hypoalgesic and sympathoexcitatory effects of mobilization with movement for lateral epicondylalgia. Physical Therapy. 2003;83(4): De fysiotherapeut zorgt voor een lateraal gerichte glijbeweging van de ulna, hierbij staat de therapeut aan de mediale zijde. Terwijl de therapeut de glijbeweging uitvoert, word er gevraagd of de cliënt zo hard mogelijk, maar binnen de pijngrens in de dynamometer kan knijpen. De dynamometer meet de knijpkracht. Er wordt gekeken tijdens welk gedeelte van de glijbeweging de knijpkracht het grootst is, dit word genoteerd. Resultaat van deze interventie zal een positieve verandering in de pijnvrije knijpkracht zijn tijdens het uitvoeren van de interventie. Wanneer het succesvol verloopt, kan deze interventie 6 tot 10 keer herhaald worden gedurende een behandelsessie.cliënten moeten echter gewaarschuwd worden over de mogelijkheid, dat er een verergering van de pijn kan optreden 48 uur na uitvoering van de eerste behandeling. Kleine veranderingen in uitvoering van de glijbeweging kunnen ervoor zorgen dat de interventie optimaal resultaat zal geven. Ditzelfde geldt voor de posterioranterior glijbeweging. Met dezelfde uitgangshouding van de cliënt, voert de fysiotherapeut een van posterior naar anterior gerichte glijbeweging uit, naar de kop van de radius. Figuur 2: Paungmali A., O Leary S., Souvlis T., Vicenzino B. ;Hypoalgesic and sympathoexcitatory effects of mobilization with movement for lateral epicondylalgia. Physical Therapy. 2003;83(4): Hierbij wordt gebruik gemaakt van de beide duimen van de therapeut (zie figuur 2). Als extra toevoeging aan deze twee verschillende glijbewegingen, wordt er tape gebruikt om de kracht na te bootsen die er bij de glijbeweging wordt uitgevoerd op de structuren. Dit wordt gedaan, om vermindering van de pijn, ook na de behandelsessie in stand te houden. De tape wordt ook aangebracht om de cliënt te laten wennen aan de juiste stand van het gewricht, zodat de cliënt op 4

5 termijn de behandeling thuis kan uitvoeren om het herstel sneller en effectiever te laten verlopen. De behandeling met MWM moet wel gegeven worden in combinatie met spierversterkende oefeningen voor de aangedane structuren. Er zijn 4 voorwaarden waaraan de behandeling moet voldoen: 1. pijnvrije uitvoering van de oefeningen, 2. langzaam gecontroleerde uitvoering (8 sec per herhaling), 3. regelmatige controle door behandeld therapeut en 4. correcte uitvoering van de oefeningen. Concentrische, excentrische en isometrische vormen van contractie worden gebruikt. Weerstand wordt gegeven door middel van een tera-band, ook mogen losse gewichten en manuele weerstand worden gebruikt als weerstand. De oefeningen worden dagelijks uitgevoerd in 3 sets van 12 tot 18 herhalingen per set, dit komt overeen met een krachtuithoudingsvermogen protocol. Het overload principe wordt gehanteerd. Echter mag dit principe niet leiden tot een verergering van de pijn op of rond de laterale epicondyl. Het is verder van de belang dat de cliënt feedback blijft geven, tijdens en na de behandeling, aan de behandelend therapeut betreffende de behandeling, zodat deze de behandeling daar waar nodig is, kan aanpassen. en Stap 1 gebogen. De onderarm steunt op een tafel of wordt ondersteund door de gezonde arm. De hand ligt in het verlengde van de onderarm (handrug wijst naar boven). Afwisselend een vuist maken en dan de vingers weer strekken. gebogen. De onderarm ligt op de tafel of wordt ondersteund door de hand van de gezonde arm. Draai de onderarm naar binnen (handrug wijst naar boven) en draai vervolgens de onderarm naar buiten (handrug wijst naar beneden). gebogen. De onderarm wordt door de andere hand ter hoogte van de pols vastgehouden. De patiënt moet dan nog wel de pols en hand vrij kunnen bewegen. Beweeg de hand zo ver mogelijk naar boven en daarna zo ver mogelijk naar beneden. Vervolgens van links naar rechts. Hierbij is de hand in het verlengde van de onderarm. De patiënt houdt tijdens deze rekoefening de arm met de elleboog licht gebogen voor het lichaam. Draai de hand nu zo, dat de duim naar beneden wijst en buig de pols zodanig, dat de vingers naar buiten wijzen (van de patiënt af). Leg de duim van de andere hand van bovenaf in de handpalm en pak de hand vast. Strek nu langzaam de elleboog, zodat de patiënt rek 5

6 voelt op de aangedane spier(en), waarbij de pols maximaal gebogen blijft. Houdt deze stand ongeveer 30 seconden vast. Herhaal dit enkele keren (3 5 x) en doe dit enkele keren per dag. Stap 2 De patiënt zit of staat met de pijnlijke elleboog 90 gebogen. De patiënt heeft een foambal in de hand. Maak een vuist met de foambal in de hand. * De patiënt kan deze oefening verzwaren door de elleboog te strekken gebogen. De elleboog steunt op het bovenbeen. Buig de elleboog, terwijl de andere hand deze beweging tegenhoudt. De elleboog blijft 90 gebogen. Doe vervolgens hetzelfde, maar dan bij het strekken van de elleboog. gebogen. De onderarm steunt op het bovenbeen en de hand is in het verlengde van de onderarm (handrug wijst naar boven). Breng de pols omhoog, terwijl de andere hand deze beweging tegenhoudt. De elleboog blijft 90 gebogen en de hand blijft in het verlengde van de onderarm. Doe vervolgens hetzelfde, maar dan bij het omlaag brengen van de pols. gebogen. De onderarm steunt op het bovenbeen Draai de onderarm naar binnen en naar buiten, terwijl de patiënt een halter of hamer vasthoudt (1 kg of 2 kg). *De patiënt kan ook een stok met twee handen vastpakken (de ellebogen zijn weer 90 gebogen) met de handruggen naar boven gericht. Probeer nu beide handen tegelijkertijd naar binnen te draaien en vervolgens naar buiten te draaien. gebogen. De onderarm steunt op het bovenbeen en de elastische band heeft de patiënt om de hand heen geslagen. a Fixeer de elastische band onder de voet van het been waar de onderarm op steunt. De handrug is naar beneden gericht. Buig de pols tegen de kracht van de elastische band in. 6

7 b Fixeer de elastische band onder de andere voet dan het been waar de onderarm op steunt. De handrug is naar boven gericht. Buig de pols tegen de kracht van de elastische band in. c Fixeer de elastische band onder de voet van het been waar de onderarm op steunt. De duim van de hand wijst naar boven. De andere hand fixeert de onderarm (pols) op het bovenbeen. Buig de pols tegen de kracht van de elastische in omhoog (zwaaibeweging). d Fixeer de elastische band met de hand van de gezonde arm op de knie aan de gezonde zijde. De handrug van de pijnlijke arm is naar boven gericht. Buig de pols tegen de kracht van de elastische band in opzij (zwaaibeweging). * zorg bij alle vier de oefeningen ervoor, dat de onderarm gesteund blijft op het bovenbeen Rekoefening als beschreven onder stap 1 oefening 4 Stap 3 De patiënt zit of staat met de elleboog 90 gebogen. De patiënt heeft een tennisbal in de hand. Maak een vuist met de tennisbal in de hand * De patiënt kan deze oefening verzwaren door de elleboog te strekken. De patiënt staat met de elastische band om de hand gewikkeld. De elastische band is onder de voet gefixeerd. De handrug is naar boven gericht. a Buig eerst de pols maximaal omhoog. Hef nu de pijnlijke arm met ondersteuning van de gezonde arm omhoog tot dat de elastische band op spanning staat. Laat vervolgens de pols langzaam naar beneden buigen; hierdoor vermindert de spanning van de elastische band. Laat vervolgens de arm helemaal zakken. b Dezelfde oefening als hierboven, maar nu met de handrug naar beneden gericht. De patiënt zit of staat en brengt een dubbelgevouwen PTT- elastiekje rond de vingers en duim. De pols buigt niet achter of voor over, maar blijft in het verlengde van de onderarm Probeer de vingers en de duim te strekken en te spreiden. *maak het zwaarder door het elastiekje steeds verder naar het einde van de vingers te brengen 7

8 Rekoefening als beschreven onder stap 1 oefening 4 Stap 4 De patiënt staat. Het stuiteren, werpen en vangen van een tennisbal. Het uitwringen van een natte doek. De patiënt staat in lichte spreidstand en heeft de elastische band in de hand. De elastische band is op heuphoogte gefixeerd (bijv. de deurklink). De elleboog is 90 gebogen. a A) Probeer de arm te strekken en iets naar achteren te brengen tegen de kracht van de elastische band in. B) Breng met gestrekte arm en rechte pols de arm schuin omhoog (deze oefening kan ook met een halter of hamer worden uitgevoerd). b Ga met de gezonde arm naar de deurklink staan. Houd de elleboog in de zij en de duim wijst naar boven. Breng vervolgens de hand op zij. c Pak beide uiteinden van de elastische band in de handen. Probeer tegen weerstand de armen gestrekt opzij te bewegen. c Pak beide uiteinden van de elastische band in de handen. Probeer tegen weerstand de armen gestrekt opzij te bewegen. 8

9 a. De patiënt staat met beide benen iets gebogen en de benen iets gespreid. De hand van de gezonde zijde steunt op de knie aan dezelfde zijde. De patiënt houdt met de pijnlijke arm een halter of hamer vast. Breng nu de halter of hamer met de handrug naar bovengericht, van de gezonde knie zijwaarts omhoog naar de kant van de pijnlijke arm. b. De patiënt staat. De patiënt brengt de halter of hamer met gestrekte arm naar voren met de handrug naar bovengericht. Maak vervolgens kleine cirkeltjes. Rekoefening als beschreven onder stap 1 oefening 4 Bron: Maatschap voor Sport-Fysiotherapie Manuele Therapie en Medische Trainings Therapie, P. van der Tas & J.M. Klomp-Jacobs Bronnenlijst: 1: Bruinsma T.S., Ooms G.A., Voetman E. ;Systematische review naar Epicondylitis Lateralis in de sub-acute fase met biomechanische functiestoornissen. Hogeschool van Amsterdam : Maatschap voor Sport-Fysiotherapie Manuele Therapie en Medische Trainings Therapie, P. van der Tas & J.M. Klomp-Jacobs 3: Orthopedische geneeskunde en manuele therapie / Dos Winkel ; Geert Aufdemkampe. - 1e dr. - Houten [etc.], XIX, 185 p : ill ; 31 cm. - boek ; 31 cm Met lit. opg. Dl. 4a: Extremiteiten : diagnostiek en therapie. isbn