ING Investment Office

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "ING Investment Office"

Transcriptie

1 ING Investment Office Publicatiedatum: 31 augustus 2012 Sectorcommentaar IJzerertsmijnbouw Door Loek Groot, analist van het Investment Office Voor een ton ijzererts wordt op de laatste dag van augustus minder dan negentig dollar betaald, dat is ruim 35% minder dan begin dit jaar. Sinds oktober 2009 was deze essentiële grondstof voor de productie van ijzer en staal niet zo goedkoop. In ons laatste ijzerertscommentaar (13 juni 2012), gingen we uit van een verdere prijsdaling omdat de markt wordt overspoeld door extra productiecapaciteit. We gingen er toen ook vanuit dat de vraag naar ijzererts op een robuust niveau zou blijven uitkomen. In tegenspraak tot deze verwachting, zien we nu dat door tegenvallende Chinese groei en onzekere vooruitzichten voor de nabije toekomst, de vraag naar ijzererts beduidend is verminderd. In dit rapport bespreken we de meest recente ontwikkelingen. Reden prijscorrectie IJzererts en andere cyclische grondstoffen hebben last van de zorgen over de afkoeling van de Chinese economie. China is de belangrijkste afzetmarkt voor ijzererts. In 2010 nam China circa 60% van de mondiale ijzerertsproductie voor zijn rekening. Vorig jaar steeg de import nog met 11%. Beleggers laten zich momenteel leiden door negatief macronieuws uit China. Door de Chinese economische vertraging wordt er immers minder gebouwd waardoor de vraag naar staal afneemt. Desondanks steeg de Chinese staalproductie de afgelopen maanden fors, wat heeft geleid tot het laagste prijsniveau van staal in drie jaar. Volgens de overkoepelende brancheorganisatie China Iron & Steel Association boekten Chinese staalproducenten in juli een gezamenlijk verlies van driehonderd miljoen dollar. De winstmarges van de Chinese staalproducenten kwam in de afgelopen zeven maanden uit op gemiddeld 0,03%. De beperkte groeivooruitzichten voor de Chinese staalmarkt in combinatie met de hoge staalvoorraden, hebben ertoe geleid dat de ijzerertsvraag de afgelopen maanden fors is afgenomen. We zijn van mening dat er sprake is van een zichzelf verstekende perceptie dat de ijzerertsprijs morgen goedkoper is dan vandaag. Afnemers van ijzererts wachten tot een uitbodeming van de ijzerertsprijs voordat zij de voorraden opnieuw aanvullen. Grafiek 1: prijsontwikkeling ijzererts (USD per ton) Bron: Bloomberg, augustus 2012 IJzerertsmarkt: drie machtige spelers Van al het ijzererts in de wereld is circa 65% afkomstig van slechts drie mijnbouwbedrijven: Vale, Rio Tinto en BHP Billiton. Deze drie partijen (een zogenoemde tripartiete oligopolie) kunnen bij een afzwakkende vraag naar ijzererts de productie verlagen, waardoor de prijzen op peil blijven. IJzererts wordt voornamelijk in Australië en Brazilië gewonnen. Deze landen beschikken namelijk over de best bruikbare en kwalitatief hoogwaardigste ertstypes. In 2010 hebben de mijnbouwbedrijven hun leveringsvoorwaarden aangepast waardoor zij prijsstijgingen sneller kunnen doorberekenen aan hun afnemers. Ze zijn namelijk afgestapt van het systeem van jaarcontracten met een vaste prijs voor een heel jaar. Momenteel zoeken de mijnbouwbedrijven en de afnemers van ijzererts naar een nieuwe manier om de prijs te bepalen. Hun doel is om het verschil tussen de termijnprijzen en de dagprijs ( spotprijs ) te verkleinen.

2 Hoge voorraadniveaus In juli werd in China een record hoeveelheid staal geproduceerd: 61.7 miljoen ton. Volgens de China Iron & Steel Association liepen de staalvoorraden met 19% op ten opzichte van het voorraadniveau van een jaar geleden. De voorraadniveaus van ijzererts stegen jaar op jaar met 3%. Door de forse prijsdaling van zowel staal als ijzererts, verwachten we dat deze voorraden momenteel worden afgebouwd. Dit geniet namelijk de voorkeur boven het kopen van de producten op de spotmarkt, waarvan de perceptie is dat het morgen toch goedkoper is. Deze fase, waarbij de voorraden worden afgebouwd, zal volgens ons ook de komende weken aanhouden. De lage voorraadniveaus zullen uiteindelijk wel weer aangevuld moeten worden. Zo vriezen s winters de Chinese havens vaak dicht. Wanneer de havens dicht zijn, kan er geen ijzererts ingevoerd worden en moeten de Chinezen dus zorgen dat hun voorraden voor de winter weer op peil zijn. Het opnieuw aanvullen van voorraden zal een positief effect hebben op de ijzerertsprijs. Ook kan de prijs aanzienlijk herstellen wanneer de Chinese overheid met stimuleringsmaatregelen komt. Zodra de Chinese overheid zijn groeidoelstellingen gaat veiligstellen, zal dat onherroepelijk een enorme impuls voor de ijzerertsprijs zijn. Lage prijs prikkelt Chinezen Voor ijzererts is China niet alleen afhankelijk van Australië en Brazilië. China produceert namelijk zelf ook ijzererts. China heeft echter een lagere kwaliteit erts beschikbaar, waardoor het moet produceren tegen aanzienlijk hogere kosten. Een lage kwaliteit wil zeggen dat uit een eenheid ruwe erts maar een kleine hoeveelheid ijzererts kan worden gewonnen. De kwaliteit van in China gewonnen ijzererts is gedaald van 45% eind jaren negentig naar 15% in De kwaliteit van bijvoorbeeld Australisch ijzererts ligt op 55%. De gedaalde kwaliteit van het Chinese ijzererts maakt ijzererts van buiten China relatief goedkoper, en bevordert daarmee de import. Echter, wanneer de ijzerertsprijs hoog is, zal het voor de Chinese ijzerertsproducenten weer rendabel zijn om zelf te produceren. Bijna de helft van alle Chinese ijzerertsproducenten hebben een productiekostprijs die boven de honderd dollar per ton uitkomt. De huidige prijs van amper negentig dollar heeft er daarom toe geleid dat de Chinese ijzerertsproductie in augustus met 10% daalde. Door de huidige lage ijzerertsprijs is het simpelweg niet rendabel om in China ijzererts te produceren. Ook dit zal er volgens ons toe leiden dat de vraag naar kwalitatief hoogwaardig ijzererts van buiten China de komende periode weer zal aantrekken. Wat doet de top drie? Uit het kader op pagina 1 blijkt dat de ijzerertsmarkt wordt gedomineerd door BHP Billiton, Rio Tinto en Vale. In grafiek 2 en 3 is te zien hoe belangrijk en winstgevend ijzererts is voor de mijnbouwers. Om aan de alsmaar stijgende ijzerertsvraag te kunnen blijven voldoen, maakte de mijnbouwers vorig jaar omvangrijke investeringsplannen bekend. De productiecapaciteit zou de komende jaren fors opgekrikt worden. Zo investeerde het Braziliaanse Vale vorig jaar nog USD 24 mrd en had het voor dit jaar een investeringsbudget van nog eens USD 13 mrd Ook de investeringsplannen voor 2012 van Rio Tinto (USD 16 mrd) en BHP Billiton (USD 20 mrd) zijn omvangrijk. Hieruit blijkt dat de mijnbouwers vorig jaar nog hoge groeiverwachtingen hadden van de ijzerertsvraag. Hoe heeft de forse daling van ijzererts hun winst beïnvloedt en wat zijn de verwachtingen over de toekomstige ontwikkeling van ijzererts? Grafiek 2: onderverdeling operationele winst 2011 Grafiek 3: gemiddelde brutowinstmarges ( ) 100% % 50% 25% (bruto winstmarge in %) % Vale BHP Billiton Rio Tinto ijzerets koper kolen overig 0 Aluminium Zink Goud Kolen Koper Nikkel IJzererts Bron: Bloomberg, augustus 2012 Bron: Brook Hunt, april 2011 Sectorcommentaar ijzerertmijnbouw 31 augustus

3 Vale Het Braziliaanse Vale is de grootste ijzerertsproducent van de wereld. In grafiek 2 is te zien dat de operationele winst bijna volledig wordt bepaald door de ijzerertsactiviteiten. Hierdoor is de winstgevendheid van Vale het meest gevoelig voor prijsschommelingen van ijzererts (zie grafiek 5). In het tweede kwartaal zag Vale zijn winst dan ook met 59% dalen ten opzichte van het tweede kwartaal vorig jaar. In de afgelopen vijf kwartalen miste Vale vier keer de gemiddelde analistenverwachting. Eind augustus sprak het management de verwachting uit dat de ijzerertsprijs op korte termijn zal herstellen. Eerder vermeldde het management ook dat de gouden jaren in China achter ons liggen. Met een spotprijs van honderd dollar weet Vale toch nog circa veertig dollar brutowinst per ton te realiseren. Dat is echter aanzienlijk minder dan de honderd doller per ton die het in 2011 gemiddeld verdiende. Voor wat betreft de winstgevendheid van de ijzerertsactiviteiten van Vale zit het dus wel goed. In onze vorige commentaar maakten ons wel zorgen over de omvangrijke investeringsplannen van Vale. Afgelopen maand gaf het management daarover meer duidelijkheid. Het bedrijf stelt drie miljard aan investeringen in de niet-ijzerertsactiviteiten uit. De beurskoers van Vale staat op dit moment rond het laagste niveau in drie jaar, toch vinden we het te vroeg om het aandeel in aanmerking te laten komen voor onze aanbevolen aandelenlijst. Rio Tinto blijft vooralsnog onze favoriete mijnbouwer. Grafiek 5: relatieve koersbeweging afgelopen drie jaar van mijnbouwers en ijzererts BHP Billiton Rio Tinto Vale IJzererts Bron: Bloomberg, augustus 2012 Sectorcommentaar ijzerertmijnbouw 31 augustus

4 BHP Billiton De grootste mijnbouwer van de wereld zag de winst over het eerste halfjaar van het gebroken boekjaar met 35% dalen. Dit is voor het eerst in drie jaar dat het concern de winst zag teruglopen. Uit grafiek 2 blijkt dat BHP Billiton over een gediversifieerde productiemix beschikt, waardoor het minder gevoelig is voor de prijsdaling van ijzererts. Toch presteerden de overige activiteiten van BHP Billiton ook niet goed. Vorig jaar deed het concern nog voor USD 20 mrd aan overnames in schaliegasactiviteiten. Maar vanwege de lage gasprijs heeft het al voor USD 2,5 mrd moeten afschrijven op deze activiteiten. De hogere kosten en lagere grondstofprijzen, was voor het management aanleiding om te snijden in het investeringsprogramma. Het doel om in vijf jaar ter waarde van USD 80 mrd te investeren wordt dan ook niet gehaald. De prijzen van de grondstoffen die BHP Billiton produceert zullen volgens het management gedurende een lange periode afnemen. Rio Tinto Na Vale is Rio Tinto de grootse producent van ijzererts. De winst van Rio Tinto daalde in de eerste helft van dit jaar met 22% ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. De gemiddelde analistenverwachting werd hiermee weliswaar net overtroffen, toch blijkt dat ook Rio Tinto veel last heeft van de sterk dalende ijzerertsprijs. Vanaf het vierde kwartaal verwacht het management dat de vraag vanuit China weer aantrekt. Dat het interim-dividend met 34% wordt verhoogd, zien wij als krachtig signaal. Rio Tinto blijft bij zijn investeringsplannen om dit jaar voor zestien miljard dollar te steken in de verdere ontwikkeling van mijnen en exploratie. We verwachten dat ijzererts dit jaar meer dan 80% van de winst van Rio Tinto zal gaan uitmaken. In de afgelopen jaren is Rio Tinto erin geslaagd om het beste rendement op tewerkgesteld kapitaal te realiseren (ROCE). Deze ratio heeft betrekking op de efficiency en winstgevendheid van het geïnvesteerde kapitaal. We verwachten daarom dat Rio Tinto het beste van de drie grote in staat is om winstmarges op peil te houden, ook in deze periode van lagere ijzerertsprijzen. Het aandeel staat dan ook op onze lijst van aanbevolen aandelen. Conclusie Het negatieve sentiment heeft de ijzerertsprijs onder de negentig dollar per ton gedrukt. Fundamenteel vinden wij het huidige prijsniveau echter te laag. Wij verwachten dit jaar daarom een herstel naar minimaal honderd dollar per ton. Indien de Chinese overheid zijn groeidoelstellingen gaat veiligstellen door middel van stimuleringsplannen, zal dat een enorme impuls zijn voor de ijzerertsprijs. Door de extra capaciteit en de tijdelijk lage vraag, verwachten we echter niet een soortgelijk prijsniveau als we begin 2011 zagen (ruim USD 190 per ton). In ons sectorrapport van juni 2012 gaven we al aan dat we uitgaan van fors lagere winsten voor de mijnbouwers dit jaar. Ondanks de forse prijsdaling verwachten we dat de mijnbouwers ook dit jaar in staat zijn om aantrekkelijke winsten te realiseren. De markt lijkt hier geen rekening mee te houden en prijst momenteel een doemscenario voor 2013 in (gedurende een lange periode een gemiddelde ijzerertsprijs van minder dan honderd dollar per ton). In dit rapport wordt duidelijk dat wij de kans op een dergelijk scenario onwaarschijnlijk achten. Sectorcommentaar ijzerertmijnbouw 31 augustus

5 Bedrijfsprofielen Vale Vale is s werelds grootste producent van ijzererts en pellets, die worden gebruikt voor de staalproductie. Daarnaast produceert Vale ook nikkel, magnesium, bauxiet, aluminium, koper, steenkool en kalium. Het bedrijf heeft een geografisch breed gespreide afzetmarkt. Bij een omzet van ruim USD 83 mrd behaalde Vale in 2010 een nettowinst van ruim USD 30 mrd. Waarom kopen beleggers? IJzererts is de grootste winstcomponent in Vale s productiemix. Dankzij de efficiënte productieketen zijn deze activiteiten zeer winstgevend. De mijnen van Vale bevinden zich voornamelijk in Brazilië en Canada. Deze landen zijn politiek stabieler dan de landen waar andere mijnbouwers hun grondstoffen winnen. Door de bescheiden schuldenlast, gezonde balans en goede kaspositie heeft Vale een gunstige positie om de komende jaren verder te groeien. Waarom verkopen beleggers? Brazilië ligt minder gunstig ten opzichte van Australië wat betreft de export van ijzererts naar China. De trackrecord van Vale wat betreft fusies en overnames laat te wensen over. Het verdienmodel van Vale is sterk afhankelijk van ijzererts, hierdoor is het risicoprofiel hoger dan breder gediversifieerde mijnbouwbedrijven. Duurzame analyse Dit bedrijf is onderdeel van het duurzaam beleggingsuniversum. Binnen zijn sector is het een sterke voorloper (NFI ++) op het gebied van duurzaamheidsbeleid. Er zijn geen uitsluitingscriteria van toepassing vanwege ongewenste bedrijfsactiviteiten en/of controversieel gedrag (augustus 2012). Technische analyse Voor dit aandeel geldt een Short-opinie. Boven het stoplossniveau van 24 verandert onze opinie. Het koersdoel ligt bij 15,5 (augustus 2012). Grafiek 6: analistenverwachting en koersverloop Vale koersdoel analisten koersontwikkeling Sectorcommentaar ijzerertmijnbouw 31 augustus

6 Bron: Bloomberg BHP Billiton BHP Billiton (BHP) is de grootste gediversifieerde grondstoffenproducent ter wereld. Het vooral op mijnbouw gerichte bedrijf is actief op het gebied van exploratie en winning van onder meer kolen, ijzererts, goud, titanium, koper, nikkel en diamanten. Daarnaast produceert en raffineert BHP olie en schaliegas. Bij een omzet van USD 71,7 mrd behaalde BHP in het gebroken boekjaar een nettowinst van USD 23,6 mrd. Waarom kopen beleggers? BHP is goed gepositioneerd om ervan te profiteren als de mondiale economische groei aantrekt. De toch al robuuste vraag naar de producten van BHP zal dan nog verder toenemen. De operationele risico s van BHP zijn beter gespreid dan die van branchegenoten dankzij de brede diversificatie - zowel in het productenaanbod als in de geografische verdeling van afzetmarkten en productiegebieden. Door de stabiele kasstromen is BHP in staat om te investeren in productiemiddelen, ongeacht de economische toestand. Waarom verkopen beleggers? De groei van de wereldeconomie vertraagt waardoor de grondstoffenvraag afzwakt. In 2011 nam BHP voor USD 20 mrd aan schaliegasactiviteiten over. Door tegenvallende prijzen voor schaliegas worden er forse afschrijvingen verwacht. De enorme winsten van de grote mijnbouwbedrijven zijn een verleidelijke prooi in de ogen van overheden, die flink moeten bezuinigen. Het risico van forse belastingverhogingen is daarom hoog. Duurzame analyse Dit bedrijf is geen onderdeel van het duurzaam beleggingsuniversum. Binnen zijn sector is het een sterke voorloper (NFI ++) op het gebied van duurzaamheidsbeleid. Er zijn wel uitsluitingscriteria van toepassing vanwege ongewenste bedrijfsactiviteiten en/of controversieel gedrag (augustus 2012). Technische analyse Voor dit aandeel geldt een Long-opinie. Onder het stoplossniveau van GBp 1650 verandert onze opinie. Het koersdoel ligt bij GBp 2650 (augustus 2012). Grafiek 7: analistenverwachting en koersverloop BHP Billiton (GBp) Bron: Bloomberg koersdoel analisten koersontwikkeling Sectorcommentaar ijzerertmijnbouw 31 augustus

7 Rio Tinto Rio Tinto (Rio) is een van de grootste mijnbouwbedrijven ter wereld. Het concern ontdekt, delft en verwerkt grondstoffen zoals ijzererts, aluminium, koper, diamant en goud. De mijnen bevinden zich in Australië, Nieuw-Zeeland, Zuid-Afrika, Europa, Indonesië en Noord-Amerika. Bij een omzet van USD 60,5 mrd behaalde Rio in 2011 een nettowinst van USD 5,8 mrd. Rio Tinto is opgenomen op de lijst aanbevolen aandelen (zie volgende pagina voor onderbouwing). Waarom kopen beleggers? Het concern heeft een grote productiecapaciteit en produceert tegen lage kosten. Het management evalueert voortdurend de bedrijfsprocessen en heeft een sterke focus op efficiency. Dankzij de brede mix van grondstoffen en eindmarkten heeft Rio niet alleen sterke kasstromen, maar ook een relatief laag risicoprofiel. Toch is Rio Tinto wel gevoeliger geworden voor de ontwikkeling van de ijzerertsprijs. Rio is goed gepositioneerd om te profiteren van de omvangrijke grondstoffenvraag uit China. Waarom verkopen beleggers? De groei van de wereldeconomie vertraagt waardoor de grondstoffenvraag afzwakt. De soms enorme winsten van mijnbouwbedrijven zijn een verleidelijke prooi voor overheden die gedwongen zijn te bezuinigen. Het risico op forse belastingverhogingen is daarom hoog. De milieu-impact van de mijnbouwactiviteiten vormen een aanzienlijk risico voor de bedrijfsvoering van Rio Tinto. Duurzame analyse Dit bedrijf is geen onderdeel van het duurzaam beleggingsuniversum. Binnen zijn sector is het een sterke voorloper (NFI ++) op het gebied van duurzaamheidsbeleid. Er zijn wel uitsluitingscriteria van toepassing vanwege ongewenste bedrijfsactiviteiten en/of controversieel gedrag (augustus 2012). Technische analyse Voor dit aandeel geldt een Long-opinie. Onder het stoplossniveau van GBp 2630 verandert onze opinie. Het koersdoel ligt bij GBp 4000 (augustus 2012). Grafiek 7: analistenverwachting en koersverloop Rio Tinto (GBp) Bron: Bloomberg koerdoel analisten koersontwikkeling Sectorcommentaar ijzerertmijnbouw 31 augustus

8 Aanbevolen aandeel Rio Tinto Rio Tinto (Rio) behoort tot een van de grootste mijnbouwbedrijven ter wereld. Het concern ontdekt, ontgint en verwerkt grondstoffen zoals ijzererts, aluminium, koper, diamant en goud. De mijnen bevinden zich in Australië, Nieuw-Zeeland, Zuid- Afrika, Europa, Indonesië en Noord-Amerika. Bij een omzet van ruim USD 60,5 mrd behaalde Rio in 2011 een nettowinst van USD 5,8 mrd. Onderbouwing aanbeveling Rio heeft een kwalitatief goede, wereldwijd gespreide productmix van grondstoffen. Het concern beschikt over veel productiecapaciteit en produceert tegen lage kosten. Dankzij de exposure van Rio Tinto naar China en de exposure naar ijzererts, zien we aantrekkelijke perspectieven. Het concern is goed om te kunnen profiteren van de - naar onze verwachting - aanhoudende Chinese vraag naar ijzererts. Bovendien hebben maatregelen ertoe geleid dat de schuldpositie van Rio aanzienlijk is verbeterd. Zowel het dividendbeleid als het investeringsprogramma wordt verhoogd. Aantrekkelijke mix De winst uit de ijzerertsactiviteiten steeg in 2010 met maar liefst 147% ten opzichte van De omzet die het concern in 2010 realiseerde, was voor circa 40% afkomstig uit ijzererts, 25% uit aluminium, 15% uit kolen en uranium, 10% uit koper en 10% uit overige activiteiten. Wij verwachten dat de winst een dit jaar voor meer dan 80% komt uit de ijzerertsactiviteiten. Bijna een kwart van de omzet werd gerealiseerd in China, circa 20% in Noord-Amerika, 20% in Europa, 15% in Japan, 10% in Aziatische landen (exclusief China) en circa 10% in overige landen. Chinese ijzerertsvraag Als wereldspeler op ijzerertsmarkt profiteerde Rio Tinto de afgelopen jaren optimaal van de krapte in de ijzerertsmarkt. Het aanbod van ijzererts was de afgelopen jaren namelijk te laag om aan de vraag te kunnen voldoen. Vooral in China was steeds meer ijzererts nodig. Om aan die enorme vraag te kunnen blijven voldoen, investeert Rio Tinto USD 16 mrd om zijn ijzerertsproductie met 50% te verhogen. De Chinese economische groeiverwachtingen pakten echter lager uit dan verwacht, waardoor de ijzerertsprijs vanaf eind 2011 fors corrigeerde. Ondanks de huidige overcapaciteit en lage ijzerprijs, denken we dat de staalvraag (en dus ook de ijzerertsvraag) in de komende jaren nog flink kan aantrekken. Om de prijsinflatie op de Chinese huizenmarkt tegen te gaan, wil de Chinese overheid namelijk tot 2015 bijvoorbeeld zo n 36 mln huizen bouwen. Rio Tinto produceerde in het tweede kwartaal van 2012 een record hoeveelheid ijzererts. Dit was het tweede kwartaal op rij waarin Rio Tinto meer ijzererts produceerde dan het verkocht. Dit is weliswaar een ongunstige ontwikkeling maar we verwachten we dat Rio Tinto ondanks het verslechterde sentiment in staat zal zijn om te profiteren van de in vergelijking met andere grondstofprijzen- relatief hoge ijzerertsprijs. Ook verwachten we dat de ijzerertsvraag op termijn zal aantrekken. Verbeterde balans na wijze les Als gevolg van de overname van Alcan in 2007, is de schuldpositie van het concern in dat jaar opgelopen naar ruim USD 45 mrd. Dankzij ingrijpende maatregelen daalde de schuld naar een acceptabel niveau van minder dan 4 mrd eind Hierin slaagde Rio Tinto ondermeer door een claimemissie en door het afstoten van bedrijfsonderdelen. Dankzij deze maatregelen is het dividendbeleid verhoogd en sluiten we verdere verhogingen niet uit. Ook werd er voor USD 5 mrd aan eigen aandelen ingekocht en werd het investeringsprogramma verhoogd. Het management geeft aan geen omvangrijke overnames meer te doen en zich te richten op autonome groei. Mocht Rio Tinto een overname van (middel)kleine omvang doen, dan verwachten we dat deze aansluit op de kernactiviteiten van het concern. Wij verwachten dat de nettoschuldpositie van Rio Tinto in 2014 is verdwenen en dat er een netto kaspositie onstaat. Risico s De winstgevendheid van Rio Tinto wordt negatief beïnvloed bij verslechterende wereldwijde economische omstandigheden. Daarnaast is de nettowinst gevoelig voor valutaschommelingen. Vooral de koers van de Amerikaanse tegenover de Australische dollar is van belang. Daarnaast worden de resultaten negatief beïnvloed zodra de ijzerertsprijs of de vraag daarnaar onverwacht verder daalt. De milieu-impact van de mijnbouwactiviteiten vormen een aanzienlijk risico voor de bedrijfsvoering van Rio Tinto. Wij houden deze ontwikkelingen dan ook nauwlettend in de gaten. Sectorcommentaar ijzerertmijnbouw 31 augustus

9 Meer weten? Kijk op of volg ons op Twitter Disclaimer Deze publicatie is opgesteld namens ING Bank N.V., gevestigd te Amsterdam en slechts bedoeld ter informatie. ING Bank N.V. is onderdeel van ING Groep N.V. Deze publicatie bevat beleggingsaanbevelingen maar geen beleggingsadvies noch een aanbieding of uitnodiging tot koop of verkoop van enig financieel instrument. ING Bank N.V. betrekt haar informatie van betrouwbaar geachte bronnen en heeft alle mogelijk zorg betracht om er voor te zorgen dat ten tijde van de publicatie de informatie waarop zij haar visie in deze publicatie heeft gebaseerd niet onjuist of misleidend is. ING Bank N.V. geeft geen garantie dat de door haar gebruikte informatie accuraat of compleet is. De informatie in deze publicatie kan gewijzigd worden zonder enige vorm van aankondiging. Auteursrecht en rechten ter bescherming van gegevensbestanden zijn van toepassing op deze publicatie. Overneming van gegevens uit deze publicatie is toegestaan, mits de bron wordt vermeld. ING Bank N.V. is statutair gevestigd te Amsterdam, handelsregister nr Amsterdam en staat onder toezicht van De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM).

ING Investment Office

ING Investment Office ING Investment Office Publicatiedatum: 12 november 2015 Sectorcommentaar Metaal en mijnbouw Door Marina Hagoort, beleggingsanalist van het ING Investment Office In dit rapport vindt u onze vooruitzichten

Nadere informatie

Zet herstel bankensector door?

Zet herstel bankensector door? ING Investment Office Publicatiedatum: 29 mei 2015 Sectorcommentaar financiële waarden Zet herstel bankensector door? Door Jan Kleipool, analist van het ING Investment Office De vooruitzichten voor de

Nadere informatie

Visie ING Investment Office Oktober 2017

Visie ING Investment Office Oktober 2017 Visie ING Investment Office Oktober 2017 Bob Homan 21 september 2017 Kernfactoren die financiële markten bepalen 3 pijlers + sentiment Economie Sentiment Waardering Liquiditeit Hoe staat de economie ervoor?

Nadere informatie

Minder starters in 2016

Minder starters in 2016 Vooruitzicht Starters Minder starters in 2016 Aantal starters stabiel in 2015, daling verwacht in 2016 130.000 Meer starters in de bouw, minder starters in de transport percentage, jan t/m sep 2015 t.o.v.

Nadere informatie

Minder faillissementen in 2016

Minder faillissementen in 2016 Vooruitzicht faillissementen Minder faillissementen in 2016 Faillissementen nog altijd boven pre-crisis niveau In 2016 voor derde jaar op rij minder faillissementen.maar nog altijd niet terug op pre-crisis

Nadere informatie

Vraag & antwoord Beurscorrectie

Vraag & antwoord Beurscorrectie ING Investment Office Publicatiedatum: 29 september 2015 (update van 2 september) Vraag & antwoord Beurscorrectie Beleggers beducht voor groeivertraging China September begon met een wereldwijde daling

Nadere informatie

Economie en financiële markten

Economie en financiële markten Economie en financiële markten Bob Homan ING Investment Office Den Haag, 11 oktober 2013 Vraag 1: Begraafplaats Margraten gesloten vanwege. 1. Bezuinigen bij de Nederlandse overheid 2. Op last van Europese

Nadere informatie

Olieprijs en economische groei zijn richtinggevend

Olieprijs en economische groei zijn richtinggevend , 14.30 uur Update grondstoffen Olieprijs en economische groei zijn richtinggevend In 2016 werd nog een mooi rendement geboekt met grondstoffen. Kunt u de komende tijd rekenen op goede rendementen op deze

Nadere informatie

NFI-update 2 e kwartaal 2016

NFI-update 2 e kwartaal 2016 ING Investment Office Publicatiedatum: 30 juni 2016 NFI-update 2 e kwartaal 2016 Voor strategie Duurzaam In deze kwartaalupdate vindt u een beschrijving van de wijzigingen in duurzaamheid van bedrijven

Nadere informatie

Online Seminar Beleggen Ook een beetje beleggen kan lonen

Online Seminar Beleggen Ook een beetje beleggen kan lonen Online Seminar Beleggen Ook een beetje beleggen kan lonen Annemarie van Gaal Ondernemer & financieel deskundige Bob Homan Manager ING Investment Office Amsterdam, 8 oktober 2013 Agenda 1. Wat is beleggen

Nadere informatie

Ontdek beleggingskansen met technische analyse

Ontdek beleggingskansen met technische analyse Online Seminar Beleggen Ontdek beleggingskansen met technische analyse Bas Heijink Technisch Analist ING Investment Office Bart-Jan Blom van Assendelft Manager ING Beleggen Amsterdam, 10 september 2013

Nadere informatie

Bas Heijink Senior technisch analist ING Investment Office Vrijdag 9 oktober 2015. Technische Analyse Het stappenplan

Bas Heijink Senior technisch analist ING Investment Office Vrijdag 9 oktober 2015. Technische Analyse Het stappenplan Bas Heijink Senior technisch analist ING Investment Office Vrijdag 9 oktober 2015 Technische Analyse Het stappenplan Agenda Geschiedenis technische analyse Wat is technische analyse? Het stappenplan Gemiddelden

Nadere informatie

Vooruitzichten economie en financiële markten

Vooruitzichten economie en financiële markten Vooruitzichten economie en financiële markten Bob Homan, ING Investment Office Grip op je Vermogen Den Haag, 9 oktober 2015 Vraag 1 Hoeveel % is de wereldindex (in Euro s) van hoogtepunt (15/4) tot dieptepunt

Nadere informatie

ING Investment Office

ING Investment Office ING Investment Office Publicatiedatum: 29 juli 2015 Commentaar Brazilië Door Marina Hagoort, beleggingsanalist van het ING Investment Office Deze maand stelde de Braziliaanse regering haar fiscale doelstellingen

Nadere informatie

Opkomende markten: do s en don ts

Opkomende markten: do s en don ts Online Seminar Beleggen Opkomende markten: do s en don ts Simon Wiersma Investment Manager ING Investment Office Bart-Jan Blom van Assendelft Marketing Manager ING Beleggen Amsterdam, 12 november 2013

Nadere informatie

Vraag en antwoord: waarom beleggen in staatsobligaties?

Vraag en antwoord: waarom beleggen in staatsobligaties? ING Investment Office Publicatiedatum: 13 maart 2014 Vraag en antwoord: waarom beleggen in staatsobligaties? In onze beleggingsvisie op 2014 ( Visie 2014: minder crisis, meer groei ) kunt u lezen dat we

Nadere informatie

Internationale varkensvleesmarkt 2012-2013

Internationale varkensvleesmarkt 2012-2013 Internationale varkensvleesmarkt 212-213 In december 212 vond de jaarlijkse conferentie van de GIRA Meat Club plaats. GIRA is een marktonderzoeksbureau, dat aan het einde van elk jaar een inschatting maakt

Nadere informatie

Maandbericht Beleggen April 2015

Maandbericht Beleggen April 2015 ING Investment Office Publicatiedatum: 22 april 2015 Maandbericht Beleggen April 2015 maart april + Assetallocatie Aandelen Vastgoed Grondstoffen Alternatieve beleggingen Obligaties Regioallocatie Noord-Amerika

Nadere informatie

Care IS klantbijeenkomst. Hotel Van der Valk oktober 2015

Care IS klantbijeenkomst. Hotel Van der Valk oktober 2015 Care IS klantbijeenkomst Hotel Van der Valk oktober 2015 Welkom Wij heten u van harte welkom in Van der Valk Hotel 2 Programma 19.00 uur Ontvangst 19.30 uur Opening 19.40 uur Chinese groeivertraging 20.00

Nadere informatie

Bas Heijink Senior technisch analist ING Investment Office Vrijdag 7 oktober Technische Analyse Het stappenplan

Bas Heijink Senior technisch analist ING Investment Office Vrijdag 7 oktober Technische Analyse Het stappenplan Bas Heijink Senior technisch analist ING Investment Office Vrijdag 7 oktober 2016 Technische Analyse Het stappenplan Agenda Geschiedenis technische analyse Wat is technische analyse? Het stappenplan Visie

Nadere informatie

Minder startende ondernemers

Minder startende ondernemers Starters ING Economisch Bureau Minder startende ondernemers in 2012 Aantal starters loopt in alle provincies terug Dit jaar zijn er tot en met september circa 95.000 mensen een onderneming gestart, ruim

Nadere informatie

Bijna 30% van de starters stopt na het eerste jaar Met name cafetaria s en restaurants worden na één jaar weer opgeheven

Bijna 30% van de starters stopt na het eerste jaar Met name cafetaria s en restaurants worden na één jaar weer opgeheven Kwartaalbericht Starters ING Economisch Bureau Bijna 30% van de starters stopt na het eerste jaar Met name cafetaria s en restaurants worden na één jaar weer opgeheven In het eerste kwartaal 2014 waren

Nadere informatie

10 dingen over rente die beleggers moeten weten

10 dingen over rente die beleggers moeten weten Online Seminar Beleggen 10 dingen over rente die beleggers moeten weten Simon Wiersma Investment Manager ING Investment Office Bart-Jan Blom van Assendelft Manager ING Beleggen Amsterdam, 13 augustus 2013

Nadere informatie

VLB Obligatieflash. Nyrstar: cijfers eerste halfjaar bevestigen ons verkoopadvies. Private Investments België. DATUM : 25 juli 2013

VLB Obligatieflash. Nyrstar: cijfers eerste halfjaar bevestigen ons verkoopadvies. Private Investments België. DATUM : 25 juli 2013 VLB Obligatieflash Nyrstar: cijfers eerste halfjaar bevestigen ons verkoopadvies Private Investments België DATUM : 25 juli 2013 Cijfers eerste halfjaar Nyrstar verliest 76,7 mln. cash Tijdens het eerste

Nadere informatie

Waar liggen de kansen?

Waar liggen de kansen? Grip op je vermogen Waar liggen de kansen? Bob Homan ING Investment Office 20 april 2012 Welke economie is het snelst gegroeid na invoering van de euro?* a) Zwitserland b) Duitsland c) VS d) Griekenland

Nadere informatie

Maandbericht Beleggen April 2016

Maandbericht Beleggen April 2016 ING Investment Office Publicatiedatum: 17 maart 2016 Maandbericht Beleggen April 2016 Assetallocatie Aandelen Vastgoed Grondstoffen Alternatieve beleggingen Obligaties Regioallocatie Noord-Amerika Europa

Nadere informatie

ING Private/Business Banking

ING Private/Business Banking ING Private/Business Banking Workshop Duurzaam Beleggen Congres Grip op je Vermogen 5/6 oktober 2012, Den Haag Jan van Hoven, consultant Susanne van de Wateringen, senior analist 1 Welkom op planeet Aarde

Nadere informatie

Maandbericht Beleggen September 2015

Maandbericht Beleggen September 2015 ING Investment Office Publicatiedatum: 26 augustus 2015 Maandbericht Beleggen September 2015 Assetallocatie Aandelen Vastgoed Grondstoffen Alternatieve beleggingen Obligaties Regioallocatie Noord-Amerika

Nadere informatie

Noord-Holland heeft hoogste startersquote

Noord-Holland heeft hoogste startersquote Vooruitzicht Starters Noord-Holland heeft hoogste startersquote Ontwikkeling aantal starters onzeker door nieuwe wetgeving Fors meer taxichauffeurs door nieuwe taxiwet en Uber Ontwikkeling aantal starters

Nadere informatie

Wederom onrust op de beurs: hoe nu verder?

Wederom onrust op de beurs: hoe nu verder? Wederom onrust op de beurs: hoe nu verder? Net als we vorig jaar meerdere keren hebben gezien, zijn de beurzen wederom bijzonder nerveus en vooral negatief. Op het moment van schrijven noteert de AEX 393

Nadere informatie

Welkom. Datum: 25 april 2014

Welkom. Datum: 25 april 2014 Welkom Datum: 25 april 2014 Even voorstellen Ronald Stoel Directeur Personal Banking Ingrid van Doremalen Financial Planner ING Private Banking 2 Uw geldzaken op orde voor nu en later, dát is Financieel

Nadere informatie

Duurzaam beleggen Duurzaamheidsbeleid in één oogopslag: de Nfi

Duurzaam beleggen Duurzaamheidsbeleid in één oogopslag: de Nfi ING Investment Office Publicatiedatum: 5 april 2016, 15.30 uur Duurzaam beleggen Duurzaamheidsbeleid in één oogopslag: de Nfi Sinds 2001 gebruikt ING bij duurzaam beleggen de zelf ontwikkelde Niet-financiële

Nadere informatie

HUNTER DOUGLAS N.V., Piekstraat 2, 3071 EL Rotterdam, Nederland, Tel. 010 4869911, Telefax 010-4850355 HUNTER DOUGLAS RESULTATEN 2011

HUNTER DOUGLAS N.V., Piekstraat 2, 3071 EL Rotterdam, Nederland, Tel. 010 4869911, Telefax 010-4850355 HUNTER DOUGLAS RESULTATEN 2011 Voor publicatie: 14 maart 2012 08.00 uur HUNTER DOUGLAS RESULTATEN 2011 Rotterdam, 14 maart 2012 - Hunter Douglas, wereldmarktleider in raambekleding (Luxaflex ) en een vooraanstaand producent van bouwproducten,

Nadere informatie

Maandbericht Beleggen Maart 2016

Maandbericht Beleggen Maart 2016 ING Investment Office Publicatiedatum: 17 februari 2016 Maandbericht Beleggen Maart 2016 Februari Maart + Assetallocatie Aandelen Vastgoed Grondstoffen Alternatieve beleggingen Obligaties Regioallocatie

Nadere informatie

De afnemende vrees voor een Amerikaanse interventie in Syrië zorgde voor lagere olieprijzen. Ten opzichte van vorige week is de prijs 1,7 % gedaald.

De afnemende vrees voor een Amerikaanse interventie in Syrië zorgde voor lagere olieprijzen. Ten opzichte van vorige week is de prijs 1,7 % gedaald. Energiemarktanalyse Powerhouse Olie Olie (volgende maand) De afgelopen week waren de ogen van beleggers vooral gericht op een eventuele aanval van de VS op Syrië. Omdat het lijkt dat Obama steeds meer

Nadere informatie

Rabobank Food & Agri. Leidt de verwachte importgroei uit China tot herstel? Kwartaalbericht Varkens Q3 2015

Rabobank Food & Agri. Leidt de verwachte importgroei uit China tot herstel? Kwartaalbericht Varkens Q3 2015 Rabobank Food & Agri Kwartaalbericht Varkens Q3 2015 Leidt de verwachte importgroei uit China tot herstel? De Rabobank verwacht een moeizaam derde kwartaal voor de Nederlandse varkenssector. Aan het einde

Nadere informatie

Maandbericht Beleggen Januari 2016

Maandbericht Beleggen Januari 2016 ING Investment Office Publicatiedatum: 24 december 2015 Maandbericht Beleggen Januari 2016 Assetallocatie Aandelen Vastgoed Grondstoffen Alternatieve beleggingen Obligaties Regioallocatie Noord-Amerika

Nadere informatie

Terugblik. Maandbericht april 2018

Terugblik. Maandbericht april 2018 Maandbericht april 2018 Terugblik Aandelenbeurzen lopen in april groot deel van verlies in De keuzes die we voor u maakten in de portefeuilles - we zijn overwogen in aandelen en vastgoed ten koste van

Nadere informatie

Wat zijn de beleggingstrends van dit moment?

Wat zijn de beleggingstrends van dit moment? Wat zijn de beleggingstrends van dit moment? Bob Homan Hoofd ING Investment Office Utrecht, 25 april 2014 Agenda Hoe staan de financiële markten ervoor? Wat zijn koersbepalende factoren? Waar liggen toekomstige

Nadere informatie

HUNTER DOUGLAS RESULTATEN EERSTE HALFJAAR 2015

HUNTER DOUGLAS RESULTATEN EERSTE HALFJAAR 2015 Voor publicatie: 5 augustus 2015 08.00 uur HUNTER DOUGLAS RESULTATEN EERSTE HALFJAAR 2015 Rotterdam, 5 augustus 2015 - Hunter Douglas, wereldmarktleider in raambekleding (Luxaflex ) en een vooraanstaand

Nadere informatie

HUNTER DOUGLAS N.V., Piekstraat 2, 3071 EL Rotterdam, Nederland, Tel. 010 4869911, Telefax 010-4850355 HUNTER DOUGLAS RESULTATEN Q1 2012

HUNTER DOUGLAS N.V., Piekstraat 2, 3071 EL Rotterdam, Nederland, Tel. 010 4869911, Telefax 010-4850355 HUNTER DOUGLAS RESULTATEN Q1 2012 Voor publicatie: 10 mei 2012 08.00 uur HUNTER DOUGLAS RESULTATEN Q1 2012 Rotterdam, 10 mei 2012 - Hunter Douglas, wereldmarktleider op het gebied van raambekleding (Luxaflex ) en een vooraanstaand producent

Nadere informatie

Vraag en Aanbod in de Goudmarkt

Vraag en Aanbod in de Goudmarkt Vraag en Aanbod in de Goudmarkt Beleggen in goud is een populair onderwerp sinds de financiële crisis zijn intrede heeft gedaan. In 2011 bereikte de goudprijs een all time high van $1900 per troy ounce.

Nadere informatie

Risicoprofielen Care IS vermogensbeheer

Risicoprofielen Care IS vermogensbeheer Risicoprofielen Care IS vermogensbeheer Bij Care IS vermogensbeheer kunt u beleggen volgens vijf verschillende risicoprofielen: Zeer defensief, Defensief,, Offensief en Zeer offensief. In dit document

Nadere informatie

Beleggingsrendement 3% over het vierde kwartaal van 2012 (14,4% over geheel 2012); waarde van de beleggingen gestegen naar miljoen.

Beleggingsrendement 3% over het vierde kwartaal van 2012 (14,4% over geheel 2012); waarde van de beleggingen gestegen naar miljoen. Kwartaalbericht 2012 Samenvatting DNB-dekkingsgraad 125,2% per 31 december 2012, toename van 3,6%-punt ten opzichte van 30 september 2012. Meer informatie over de dekkingsgraad vindt u op de website Beleggingsrendement

Nadere informatie

Spaanse banken. Onder de aandacht: ING Investment Office. Publicatiedatum: 13 februari 2014

Spaanse banken. Onder de aandacht: ING Investment Office. Publicatiedatum: 13 februari 2014 ING Investment Office Publicatiedatum: 13 februari 2014 Onder de aandacht: Spaanse banken Door Jan Kleipool, analist, en Bas Heijink, technisch analist De groei van de Spaanse economie lijkt een bodem

Nadere informatie

Automobielsector op weg naar de toekomst Sectorcommentaar

Automobielsector op weg naar de toekomst Sectorcommentaar ING Investment Office Publicatiedatum: 30 juni 2016 Automobielsector op weg naar de toekomst Sectorcommentaar In vrijwel elk analistenrapport over de automobielsector dat dit jaar voorbij kwam stond één

Nadere informatie

Vraag & antwoord. Update: koersen opnieuw lager

Vraag & antwoord. Update: koersen opnieuw lager ING Investment Office Publicatiedatum: 20 januari 2016 Vraag & antwoord Update: koersen opnieuw lager Door Simon Wiersma, Investment Manager Twee weken geleden publiceerden we al een Vraag & antwoord naar

Nadere informatie

Maandbericht Beleggen November 2015

Maandbericht Beleggen November 2015 ING Investment Office Publicatiedatum: 21 oktober 2015 Maandbericht Beleggen November 2015 Assetallocatie Aandelen Vastgoed Grondstoffen Alternatieve beleggingen Obligaties Regioallocatie Noord-Amerika

Nadere informatie

Blijvende onrust op de beurs: hoe nu verder?

Blijvende onrust op de beurs: hoe nu verder? Blijvende onrust op de beurs: hoe nu verder? Zoals u waarschijnlijk weet, is de beurs nog steeds bijzonder nerveus en vooral negatief. De directe aanleiding is de tegenvallende groei in China waar wij

Nadere informatie

HUNTER DOUGLAS RESULTATEN EERSTE HALFJAAR 2016

HUNTER DOUGLAS RESULTATEN EERSTE HALFJAAR 2016 Voor publicatie: 3 augustus 2016 08.00 uur HUNTER DOUGLAS RESULTATEN EERSTE HALFJAAR 2016 Rotterdam, 3 augustus 2016 - Hunter Douglas, wereldmarktleider in raambekleding (Luxaflex ) en een vooraanstaand

Nadere informatie

PERSBERICHT. Uden, 31 oktober 2003 BETER BED VERWACHT POSITIEF NETTORESULTAAT OVER 2003

PERSBERICHT. Uden, 31 oktober 2003 BETER BED VERWACHT POSITIEF NETTORESULTAAT OVER 2003 PERSBERICHT Uden, 31 oktober 2003 BETER BED VERWACHT POSITIEF NETTORESULTAAT OVER 2003 Beter Bed Holding N.V. heeft in het derde kwartaal een nettoresultaat gerealiseerd van EUR - 0,5 miljoen. De resultaatontwikkeling

Nadere informatie

NN First Class Balanced Return Fund

NN First Class Balanced Return Fund NN First Class Balanced Return Fund Alle Fonds onder de loep cijfers zijn per 31/03/015 Het NN First Class Balanced Return Fonds won in het eerste kwartaal 8,9% Zeer sterke performances van aandelen en

Nadere informatie

HUNTER DOUGLAS N.V., Piekstraat 2, 3071 EL Rotterdam, Nederland, Tel. 010 4869911, Telefax 010-4850355 HUNTER DOUGLAS RESULTATEN Q1 2014

HUNTER DOUGLAS N.V., Piekstraat 2, 3071 EL Rotterdam, Nederland, Tel. 010 4869911, Telefax 010-4850355 HUNTER DOUGLAS RESULTATEN Q1 2014 Voor publicatie: 13 mei 2014 08.00 uur HUNTER DOUGLAS RESULTATEN Q1 2014 Rotterdam, 13 mei 2014 - Hunter Douglas, wereldmarktleider in raambekleding (Luxaflex ) en een vooraanstaand producent van bouwproducten,

Nadere informatie

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Vierde kwartaal 2017-1 oktober 2017 t/m 31 december 2017 Samenvatting: De (12 maands)beleidsdekkingsgraad is gestegen van 112,7% eind september 2017 naar 115,3%

Nadere informatie

Persbericht Aantal pagina s: 4

Persbericht Aantal pagina s: 4 Persbericht Aantal pagina s: 4 Brunel: sterke groei omzet en winst Kernpunten verslagjaar 2004 Omzet 313 miljoen; 27% groei EBIT 11,0 miljoen; toename van 8,1 miljoen Nettowinst 7,3 miljoen; toename van

Nadere informatie

Als de lonen dalen, dalen de loonkosten voor de producent. Hetgeen kan betekenen dat de producent niet overgaat tot mechanisatie/automatisering.

Als de lonen dalen, dalen de loonkosten voor de producent. Hetgeen kan betekenen dat de producent niet overgaat tot mechanisatie/automatisering. Top 100 vragen. De antwoorden! 1 Als de lonen stijgen, stijgen de productiekosten. De producent rekent de hogere productiekosten door in de eindprijs. Daardoor daalt de vraag naar producten. De productie

Nadere informatie

Marktwaardedekkingsgraad per 31 maart 2014: 128,6%, een toename van 3,3%-punt ten opzichte van 31 december 2013.

Marktwaardedekkingsgraad per 31 maart 2014: 128,6%, een toename van 3,3%-punt ten opzichte van 31 december 2013. Kwartaalbericht 2014 Samenvatting Marktwaardedekkingsgraad per 31 maart 2014: 128,6%, een toename van 3,3%-punt ten opzichte van 31 december 2013. Meer informatie vindt u op de website. Beleggingsrendement

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Tweede kwartaal april 2012 t/m ultimo juni Samenvatting:

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Tweede kwartaal april 2012 t/m ultimo juni Samenvatting: Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Tweede kwartaal 2012-1 april 2012 t/m ultimo juni 2012 Samenvatting: Nominale dekkingsgraad gedaald van 107,6% naar 101,9% Beleggingsrendement is 1,6%

Nadere informatie

USD / 1.16 1.15 1.14 1.13 1.12 1.11

USD / 1.16 1.15 1.14 1.13 1.12 1.11 Energiemarktanalyse Groenten & Fruit door Powerhouse Marktprijzen Macro-economie Markten in mineur Afgelopen week De angst voor een wereldwijde economische vertraging is weer toegenomen na een slechte

Nadere informatie

Amsterdam Commodities profiteert van volatiele prijzen Stijging nettowinst 2009 met 20% tot 10,5 miljoen

Amsterdam Commodities profiteert van volatiele prijzen Stijging nettowinst 2009 met 20% tot 10,5 miljoen PERSBERICHT Rotterdam, 20 april 2010 Amsterdam Commodities profiteert van volatiele prijzen Stijging nettowinst 2009 met 20% tot 10,5 miljoen Nettowinst 10,5 miljoen (2008: 8,7 miljoen) Voorstel slotdividend

Nadere informatie

Prijsvooruitzichten grondstoffen

Prijsvooruitzichten grondstoffen Prijsvooruitzichten grondstoffen Economisch Bureau abn.amro.group.economics@nl.abnamro.com 30 oktober Fig. 1: Gerealiseerde prijsontwikkelingen Prijzen grondstoffen dalen verder De absolute winnaar van

Nadere informatie

Persbericht ABP, eerste halfjaar 2008

Persbericht ABP, eerste halfjaar 2008 Persbericht ABP, eerste halfjaar 2008 Hoofdpunten Rendement over eerste helft 2008 is 5,1%. De dekkingsgraad is medio 2008 uitgekomen op 132%. De kredietcrisis eist zijn tol. Vooral aandelen en onroerend

Nadere informatie

ING Olie Clicker. Profiteer van de mogelijke stijging van de olieprijs. Ieder halfjaar uw rendement vastclicken

ING Olie Clicker. Profiteer van de mogelijke stijging van de olieprijs. Ieder halfjaar uw rendement vastclicken Protection Equity Interest Other Deze brochure is opgesteld voor de aanbieding van deze Note en is na sluiting van de inschrijvingsperiode niet meer geactualiseerd. Voor actuele informatie met betrekking

Nadere informatie

Rabobank Food & Agri. Opslagregeling en kleiner aanbod ondersteunen langzaam herstel Europese varkensmarkt. Kwartaalbericht Varkens Q1 2016

Rabobank Food & Agri. Opslagregeling en kleiner aanbod ondersteunen langzaam herstel Europese varkensmarkt. Kwartaalbericht Varkens Q1 2016 Rabobank Food & Agri Kwartaalbericht Varkens Q1 2016 Opslagregeling en kleiner aanbod ondersteunen langzaam herstel Europese varkensmarkt Na een teleurstellend vierde kwartaal in het vorige jaar, start

Nadere informatie

ING Investment Office

ING Investment Office ING Investment Office Publicatiedatum: 29 juni 2015 Sectorcommentaar Nutsbedrijven Door Marina Hagoort, beleggingsanalist van het ING Investment Office In de eerste helft van 2015 heeft de sector nutsbedrijven

Nadere informatie

HUNTER DOUGLAS RESULTATEN Q1 2015

HUNTER DOUGLAS RESULTATEN Q1 2015 Voor publicatie: 12 mei 2015 08.00 uur HUNTER DOUGLAS RESULTATEN Q1 2015 Rotterdam, 12 mei 2015 - Hunter Douglas, wereldmarktleider in raambekleding (Luxaflex ) en een vooraanstaand producent van bouwproducten,

Nadere informatie

Prijsvooruitzichten grondstoffen

Prijsvooruitzichten grondstoffen Prijsvooruitzichten grondstoffen Economisch Bureau abn.amro.group.economics@nl.abnamro.com 29 januari Economische groei is smeerolie voor de vraag naar cyclische grondstoffen Noot: i K1-3-maands WTI l

Nadere informatie

HUNTER DOUGLAS N.V., Piekstraat 2, 3071 EL Rotterdam, Nederland, Tel , Telefax HUNTER DOUGLAS RESULTATEN EERSTE HALFJAAR 2011

HUNTER DOUGLAS N.V., Piekstraat 2, 3071 EL Rotterdam, Nederland, Tel , Telefax HUNTER DOUGLAS RESULTATEN EERSTE HALFJAAR 2011 Voor publicatie: 11 augustus 2011 08.00 uur HUNTER DOUGLAS RESULTATEN EERSTE HALFJAAR 2011 Rotterdam, 11 augustus 2011 - Hunter Douglas, wereldmarktleider in raambekleding (Luxaflex ) en een vooraanstaand

Nadere informatie

Economie Utrecht komt verder op stoom

Economie Utrecht komt verder op stoom Economie Utrecht komt verder op stoom De Utrechtse economie heeft de opgaande lijn duidelijk te pakken. Onder impuls van sectoren als de zakelijke dienstverlening en de ICT groeit de economie naar verwachting

Nadere informatie

ING Investment Office. Dalende olieprijs. Niets nieuws onder de zon. Door Friso Rengers, Investment Manager van het ING Investment Office

ING Investment Office. Dalende olieprijs. Niets nieuws onder de zon. Door Friso Rengers, Investment Manager van het ING Investment Office ING Investment Office Publicatiedatum: 6 januari 2015 Dalende olieprijs Niets nieuws onder de zon Door Friso Rengers, Investment Manager van het ING Investment Office Deze analyse schetst de factoren die

Nadere informatie

Saldo economisch klimaat. Q (verwacht) -39,8

Saldo economisch klimaat. Q (verwacht) -39,8 BEDRIJFSLEVEN TOTAAL 1. Bedrijfsleven eind 2008 in onzekerheid Het bedrijfsleven in het gebied van Kamer van Koophandel Den Haag heeft in het derde kwartaal van 2008 niet slecht gepresteerd, zeker niet

Nadere informatie

Hoofdstuk 2: Het Taylor-Romer model

Hoofdstuk 2: Het Taylor-Romer model Hoofdstuk 2: Het Taylor-Romer model 1. Opbouw van de AV-lijn A. Relatie tussen reële bbp en rente Fragment: Belgische glansprestatie (Tijd, 31/12/2004) Bestedingen De consumptie van de gezinnen groeide

Nadere informatie

LYNX Beleggersdebat 2016

LYNX Beleggersdebat 2016 LYNX Beleggersdebat 2016 BELEGGERSDEBAT 2016 V.l.n.r.: Jim Tehupuring, Willem Middelkoop, Janneke Willemse, André Brouwers en Corné van Zeijl BELEGGERSDEBAT 2016 Tip 1 Jim Tehupuring BELEGGERSDEBAT 2016

Nadere informatie

High Risk. Equity Interest Other. ING Metal Index Note

High Risk. Equity Interest Other. ING Metal Index Note High Risk Equity Interest Other ING Metal Index Note 175% participatie in de mogelijke stijging van een metalen-index 60% garantie van de nominale waarde op einddatum Maximum aflossing: 187,50% van de

Nadere informatie

Dutch Meat Importers Association. Noordwijk, 7 nov 2014

Dutch Meat Importers Association. Noordwijk, 7 nov 2014 Dutch Meat Importers Association Noordwijk, 7 nov 2014 Introductie Laurens Maartens Nooit verlegen om een praatje! Geeft met veel plezier zijn visie op de markten. Oa DFTtv en WallStreetJournal. UBS /

Nadere informatie

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Derde kwartaal 2017-1 juli 2017 t/m 30 september 2017 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad eind september 2017 is 117,8% en is gestegen ten opzichte

Nadere informatie

Maandbericht Beleggen Maart 2015

Maandbericht Beleggen Maart 2015 ING Investment Office Publicatiedatum: 25 maart 2015 Maandbericht Beleggen Maart 2015 februari maart + Assetallocatie Aandelen Vastgoed Grondstoffen Alternatieve beleggingen Obligaties Regioallocatie Ongewijzigde

Nadere informatie

Ontwikkeling in de melkmarkt 21/04/2015

Ontwikkeling in de melkmarkt 21/04/2015 Ontwikkeling in de melkmarkt 21/04/2015 Melk- en voermarkt kort samengevat Vooruitzichten voor de melkmarkt zijn pover tot aan de zomer De melkmarkt is in de ban van het einde van de melkquotering o Afwachtende

Nadere informatie

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - juni 2012

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - juni 2012 M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - juni 2012 Geachte relatie, Bijgaand ontvangt u de maandelijkse marktmonitor van Energy Services. De Marktmonitor is een maandelijkse uitgave van Energy Services.

Nadere informatie

NFI- update 4 e kwartaal 2016

NFI- update 4 e kwartaal 2016 ING Investment Office Publicatiedatum: 29 december 2016, 15.10 uur NFI- update 4 e kwartaal 2016 Voor Strategie Duurzaam In deze kwartaalupdate vindt u een beschrijving van de wijzigingen in duurzaamheid

Nadere informatie

ING Investment Office

ING Investment Office ING Investment Office Publicatiedatum: 16 november 2016, 12.00 uur Oktober November Assetallocatie Aandelen Vastgoed Grondstoffen Alternatieve beleggingen Obligaties Regioallocatie Noord-Amerika Europa

Nadere informatie

Zzp er: werknemer nieuwe stijl

Zzp er: werknemer nieuwe stijl Vooruitzicht Starters Zzp er: werknemer nieuwe stijl Aantal starters blijft ook de komende jaren op hoog niveau 140.000 130.000 120.000 110.000 100.000 Stabilisatie aantal starters in 2016 Meer starters

Nadere informatie

4e kwartaal 2015 Den Haag, 21 januari 2016

4e kwartaal 2015 Den Haag, 21 januari 2016 Kwartaalbericht 4e kwartaal 2015 Den Haag, 21 januari 2016 Samenvatting cijfers per 31 december 2015 Dekkingsgraad (UFR): 100,5% Beleidsdekkingsgraad: 104,4% Belegd vermogen: 19,9 miljard Rendement 4 e

Nadere informatie

Outlook 2016. Figuur 1: Invloed van Chinese groei op wereldwijde groei. (bron: Capital Economics) december 2015 Pagina 2 van 7

Outlook 2016. Figuur 1: Invloed van Chinese groei op wereldwijde groei. (bron: Capital Economics) december 2015 Pagina 2 van 7 Outlook 2016 Inleiding 2016 is in China het jaar van de aap. Apen zijn de genieën van de Chinese dierenriem. Ze leven in groepen, zijn intelligent en geestig. Niets is voor hen te moeilijk. Als het wel

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Tweede kwartaal 2015-1 april 2015 t/m 30 juni 2015. Samenvatting:

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Tweede kwartaal 2015-1 april 2015 t/m 30 juni 2015. Samenvatting: Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Tweede kwartaal 2015-1 april 2015 t/m 30 juni 2015 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad is fors gestegen van 105,7% naar 115,4%. Dit komt

Nadere informatie

Nettowinst gestegen met 53%, sterke prestaties in met name Duitsland en Nederland

Nettowinst gestegen met 53%, sterke prestaties in met name Duitsland en Nederland Nettowinst gestegen met 53%, sterke prestaties in met name Duitsland en Nederland Kernpunten tweede kwartaal 2005 Stijging met 52% van de verwaterde winst per gewoon aandeel (WPA) in Q2 tot 0,47 (Q2 2004:

Nadere informatie

UITSLAGEN WONEN ENQUÊTE

UITSLAGEN WONEN ENQUÊTE UITSLAGEN WONEN ENQUÊTE 3 E KWARTAAL 211 Gemaakt voor NVM Wonen Gemaakt door NVM Data & Research Inhoudsopgave 1 Introductie enquête... 3 1.1 Periode... 3 1.2 Respons... 3 2 Staat van de woningmarkt...

Nadere informatie

Omzet 148,6 miljoen (+1%) Toegevoegde waarde 37,2 miljoen (+10%) Bruto bedrijfskasstroom (EBITDA) 20,2 miljoen (+12%)

Omzet 148,6 miljoen (+1%) Toegevoegde waarde 37,2 miljoen (+10%) Bruto bedrijfskasstroom (EBITDA) 20,2 miljoen (+12%) Hogere volumes zorgen voor stijging toegevoegde waarde en ebitda met meer dan 10% Resultaat Resilux na belasting stijgt met meer dan 25% Resultaat JV Airolux blijft voorlopig nog negatief Kerncijfers eerste

Nadere informatie

Olie en opkomende markten: Een tweesnijdend zwaard

Olie en opkomende markten: Een tweesnijdend zwaard Olie en opkomende markten: Een tweesnijdend zwaard Date : december 29, 2014 De olieprijs stortte dit jaar in elkaar als gevolg van de volatiliteit op de meeste markten en een tijdelijke onbalans tussen

Nadere informatie

Kwartaalbericht. 2e kwartaal 2015 Den Haag, 14 juli 2015. Samenvatting cijfers per 30 juni 2015

Kwartaalbericht. 2e kwartaal 2015 Den Haag, 14 juli 2015. Samenvatting cijfers per 30 juni 2015 Kwartaalbericht 2e kwartaal 2015 Den Haag, 14 juli 2015 Samenvatting cijfers per 30 juni 2015 Dekkingsgraad (UFR): 108,3% Beleidsdekkingsgraad: 110,0% Belegd vermogen: 19,6 miljard Rendement 2015 1 e halfjaar:

Nadere informatie

CPB Notitie. Economierapportage maart De wereldeconomie. Datum : 27 maart 2003 Aan : De Minister van Economische Zaken

CPB Notitie. Economierapportage maart De wereldeconomie. Datum : 27 maart 2003 Aan : De Minister van Economische Zaken CPB Notitie Datum : 27 maart 2003 Aan : De Minister van Economische Zaken Economierapportage maart 2003 1 De Nederlandse economie blijft ondermaats presteren. Dit geldt zelfs indien door een voorspoedig

Nadere informatie

Landenrapport Atradius. Australië januari 2016

Landenrapport Atradius. Australië januari 2016 Landenrapport Atradius Australië januari 16 Australië Belangrijkste importlanden (1, % van totaal) Belangrijkste exportmarkten (1, % van totaal) China:,6 % China:,9 % Verenigde Staten: 1,6 % Japan: 17,9

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Eerste kwartaal 2015-1 januari 2015 t/m 31 maart 2015

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Eerste kwartaal 2015-1 januari 2015 t/m 31 maart 2015 Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Eerste kwartaal 2015-1 januari 2015 t/m 31 maart 2015 Samenvatting: dalende euro en dalende rente door monetair beleid De beleidsdekkingsgraad is gedaald

Nadere informatie

DOUBLEDIVIDEND OUTLOOK 2015 KWALITEIT ONAFHANKELIJK BETROKKEN

DOUBLEDIVIDEND OUTLOOK 2015 KWALITEIT ONAFHANKELIJK BETROKKEN DOUBLEDIVIDEND OUTLOOK 2015 KWALITEIT ONAFHANKELIJK BETROKKEN DECEMBER 2014 1. Economie VS blijg anker Het IMF verwacht een wereldwijde economische groei van 3,8% in 2015 Met een verwachte economische

Nadere informatie

Marktwaarde van de pensioenverplichtingen in het derde kwartaal gestegen van 16.893 miljoen naar 17.810 miljoen ( 15.008 miljoen ultimo Q4 2013).

Marktwaarde van de pensioenverplichtingen in het derde kwartaal gestegen van 16.893 miljoen naar 17.810 miljoen ( 15.008 miljoen ultimo Q4 2013). Kwartaalbericht 2014 Samenvatting Marktwaardedekkingsgraad per 30 september 2014 130,4%, een toename van 0,9%-punt ten opzichte van 30 juni 2014. Over de eerste negen maanden steeg de marktwaardedekkingsgraad

Nadere informatie

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - Februari 2016

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - Februari 2016 M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - Februari 2016 Geachte relatie, Bijgaand ontvangt u de maandelijkse marktmonitor van Energy Services. De Marktmonitor is een maandelijkse uitgave van Energy Services.

Nadere informatie

Kraanverhuurders bouwen capaciteit af

Kraanverhuurders bouwen capaciteit af Assetvisie kranen ING Economisch Bureau Kraanverhuurders bouwen capaciteit af Het aantal kranen in Nederland neemt af maar er bestaat nog steeds een overcapaciteit. Uurtarieven liggen hierdoor verder onder

Nadere informatie