SECTORAAL PRODUCTIEBELEID 8.1. DELFSTOFFENPRODUCTIE EN - VERWERKING. Hoofdstuk 8
|
|
- Jasper van der Horst
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Hoofdstuk 8 SECTORAAL PRODUCTIEBELEID In de navolgende paragrafen wordt het beleid ter stimulering van de productie in de primaire, de secundaire en tertiaire sectoren aangegeven. In volgorde komen aan de orde: Delfstoffenproductie en - verwerking, Agrarische productie en agro-industrie; Bosbouw en houtverwerking; de Overige (niet op natuurlijke hulpbronnen gebaseerde "non-resource based" industrie; Handel en toerisme; Transport en Communicatie evenals Nutsvoorzieningen DELFSTOFFENPRODUCTIE EN - VERWERKING Inleiding In het hoofdstuk Delfstoffenproductie wordt de productie binnen de sector Mijnbouw beschreven. Na de inleiding wordt een overzicht gegeven van de ontwikkelingen in de afgelopen vijf jaar. Vervolgens worden na de gesignaleerde knelpunten en het voorgenomen beleid in de komende planperiode, de beleidsmaatregelen in een beleidsmatrix gepresenteerd. Ontwikkeling van de productie in de periode De mijnbouwsector heeft als belangrijkste subsectoren bauxiet-, aardolie- en goudwinning. De bauxiet- en de aardoliesector kennen ook verwerkingsindustrieën, die op hun beurt een bijdrage leveren aan de totale productie. De mijnbouwsector kende in de periode een stijging van de productie van gemiddeld 5.4%. De stijging was marginaal in 1998 en 1999 en wel.1% om 1.6%, na een stijging van 12,1% in De mijnbouwproductie steeg in mindere mate in die jaren vanwege een daling van de goudproductie van gemiddeld -5% op jaarbasis. In het jaar 2 wordt de daling binnen deze subsector geschat op -15% wat leidde tot een daling van de totale mijnbouwproductie van 6.3%. 155
2 De bauxietsector kende in de afgelopen 5 jaar slechts in 1999 een bauxietproductiedaling van 5% en in de jaren 1998 en 1999 een daling in de aluminiumproductie van respectievelijk 1.5% om 75%. In april 1999 werd de aluminiumsmelterij gesloten en de aluminiumproductie volledig stopgezet. De productie van bauxiet en aluinaarde steeg in 2 met 3% om 4%. De exporten uit deze sector zijn voornamelijk aluinaarde exporten en in het nabije verleden waren er ook aluminiumexporten. De exportopbrengst die een gemiddeld exportaandeel van 74% heeft, steeg in 1997 en daalde in de daar opeenvolgende jaren. Zo bedroeg deze in 1997 USD 359 mln. en in 1999 USD 35 mln. De oorzaken hiervan moeten gezocht worden in de daling en de uiteindelijke stopzetting van de aluminiumproductie alsook daling van wereldmarktprijzen vanaf Vanwege de multi-inzetbaarheid van werknemers en de sluiting van de smelterij, nam het aantal arbeiders af van 2783 personen in 1996 tot 1843 in Binnen de aardoliesector is de productie van ruwe aardolie constant aan het toenemen en steeg met gemiddeld 11% in de afgelopen 5 jaar als gevolg van een steeds toenemend aantal boorputten: van 39 in 1996 tot 459 in De aardolieverwerking die na een proefproductie in 1997 van start ging, steeg in de twee daaropvolgende jaren significant (233% om 16%) en daalde in het afgelopen jaar met 12% vanwege onderhoudswerkzaamheden, waardoor de raffinaderij voor 6 weken niet operationeel was. De exportopbrengst, met een exportaandeel van gemiddeld 6.7%, steeg van USD 25.2 mln. in 1996 naar USD 41 mln. in Wel was er in 1998 sprake van een daling van exportopbrengsten tot USD 22.8 mln. door de lage wereldmarktprijzen in dat jaar. De opleving van deze prijzen en een stijgend exportvolume, deden de opbrengsten stijgen in Het aantal arbeiders in de sector is gemiddeld 625 personen en de verwachting is dat dit aantal in de toekomst zal stijgen, vanwege de vele mogelijkheden en investeringen, die nu gedaan worden in offshore- en nieuwe on-shore gebieden. De goudsector kende een opleving aan het begin van de jaren 9. De sector heeft veelal een informeel karakter, waardoor de ontwikkelingen moeilijk te volgen zijn. De geschatte productie bedroeg in 1996 ca. 2 ton en in ton. De goudopkoop door de CBvS bedroeg in ton en in ton. De geschatte productiecijfers vertonen voor de afgelopen twee jaar een negatieve groei van -4% in 1998 en -5% in De oorzaken hiervan zijn het uitgeput raken van de lucratieve 156
3 goudontginningsgebieden, waarbij goud ontgonnen wordt uit verweerde gesteenten. Ook is de aanloop van de Braziliaanse goudzoekers vanaf het tweede halfjaar van 1999 per saldo aan het afnemen. Deze maken ca. 6% uit van het totale aantal werknemers binnen de informele goudwinning. De criminaliteit rondom de ontginningsgebieden en op de transportroute naar de stad, alsook het malariaprobleem zijn hier de voornaamste oorzaken van. Het aantal informele mijnbouwers binnen de kleinschalige goudwinning is zo n 25, waarvan ca Surinamers en ca.15. Brazilianen. Naast deze informele mijnbouwers kent de sector 3 of 4 grootschalige en middelschalige goudwinningsbedrijven. Geïdentificeerde knelpunten bij productie-ontwikkeling Na de specifieke knelpunten in de diverse subsectoren, zullen in deze paragraaf in grote lijnen de algemene knelpunten worden gepresenteerd, waarmee de private sector die in vrijwel alle productiesectoren opereert, te kampen heeft (gehad). Deze zijn: de instabiele wisselkoers in de periode en de kloof tussen de officiële koers en de parallelmarktkoers maakten het voor ondernemingen moeilijk om te plannen en te voorzien in voldoende deviezen voor de import van inputs in een volgende aankoopperiode; toegang tot kredietverleningen is vanwege de hoge kredietrente beperkt. Hierdoor is er moeilijk te beschikken over kapitaal t.b.v. uitbreidings- en vervangingsinvesteringen; slecht functionerende parastatale productiebedrijven; achteruitgang van de fysieke infrastructuur in productiegebieden; slechte management en controle van productiegebieden; gebrek aan moderne wetgevingsproducten afgestemd op onze regionale en internationale relaties ter stimulering van productie, investeringen en exporten; bepaalde wetgevingsproducten zijn niet altijd eenduidig te interpreteren; zwakke overheids- en particuliere instituten die de sector ondersteunen; gebrek aan productiestatistieken t.b.v. planning en monitoring van de sectoren, als ook sub-sectorale onderzoeksgegevens wegens het ontbreken van doelgerichte research en trainingscentra voor de mijnbouw; 157
4 onderontwikkelde ruimtelijke ordening en geografische informatie, waardoor structuur en bestemmingsplannen met een wettelijke basis, ontbreken bureaucratische en tijdrovende procedures bij het opzetten van bedrijven, bij import- en exportaangiften enz. en onvoldoende belastingincentieven voor producenten. Het mijnbouwbeleid De mijnbouwsector levert een grote bijdrage aan de economie van ons land, zowel in termen van de bijdrage aan de inkomsten van de Overheid, als in relatie tot vergrote exportopbrengsten, infrastructurele ontwikkeling en werkgelegenheidscreatie. Uitgaande hiervan staat de Regering een verantwoorde en geordende expansie van de mijnbouwindustrie voor, met inbegrip van een verbeterde regulering van de informele sector. Daarbij zullen, naast een systematische uitbreiding van de subsectoren bauxiet-, aardolie- en goudmijnbouw, ook ontwikkelingsinitiatieven worden ondersteund, die de ontwikkeling van de bekende voorkomens van koper en andere metalen, natuursteen en overige mineralen als oogmerk hebben. Voor een verdere diversificatie van de subsector zal de Regering speerpunten aandragen, waardoor voor het private ondernemerschap interessante mogelijkheden ontstaan om ontwikkelingsinvesteringen te plegen. Het beleid zal gericht zijn op het scheppen van een aantrekkelijk investeringsklimaat voor lokale en buitenlandse investeerders in zowel klein- als grootschalige mijnbouwprojecten. Hiertoe zal de Regering naast een aangepaste investeringswet, een nieuwe mijnbouwwet en aanverwante regelgeving introduceren, om daarbij aan investeerders een titel te verlenen, die zekerheid verschaft met betrekking tot operationele vrijheden en een redelijk fiscaal regime biedt. Aan grootschalige investeerders zal bovendien de gelegenheid worden geboden om een speciale mijnontwikkelingsovereenkomst (standaard mineralenovereenkomst), met de Overheid te sluiten, waarin financiële en milieustabilisatievoorzieningen zijn opgenomen. Naast aanpassing van het wettelijk kader zullen de relevante kerninstituten, waaronder de Geologische Mijnbouwkundige Dienst (GMD), Grassalco en het Bauxiet Instituut geherstructureerd worden. 158
5 De Regering is zich ervan bewust dat vergroting van de nationale productie noodzakelijk is om ons volk uitzicht te bieden op welvaart en welzijn. Een intensieve en alomvattende mobilisatie van ons menselijk potentieel en een verantwoorde exploitatie van de natuurlijke hulpbronnen moeten ons de mogelijkheden verschaffen om dit doel te realiseren. Het mijnbouwbeleid zal met het oog hierop worden gekenmerkt door, naast het scheppen van condities voor de volle inzet van ons menselijk potentieel, een aantal voorwaarden waaronder: - het aanpassen van de wetgeving, in het bijzonder aan de milieueisen; - het stimuleren van particuliere investeringen, door het bieden van investeringsfaciliteiten; - continuering van bestaande garantiestellingen ten aanzien van de veiligheid van de operaties en transfer van kapitaal, goederen, diensten en personeel; - actieve promotie van de Surinaamse mogelijkheden; - een Overheid, die zich gefaseerd zal concentreren op haar kerntaken. Bauxietsector De bauxietsector is de belangrijkste deviezenverdiener van ons land met een gemiddelde bijdrage van ca. 33% aan de financiering van de importen ten behoeve van de overige sectoren van onze economie over de laatste vijf jaren; in 2 bedroegen de staatsinkomsten ca. Sf 78,5 mld. De Regering zal in de komende beleidsperiode de continuering en verantwoorde uitbreiding van deze subsector krachtig ondersteunen, rekening houdende met de tegen het eind van 22 te nemen langetermijninvesteringsbesluiten. Met het oog hierop zijn de bedrijven bereids een intensief onderzoeksprogramma gestart naar diverse mogelijkheden binnen de reeds verstrekte concessies, welke geconcentreerd zijn in Oost-Suriname en in het Paragebied en omgeving. Deze concessies hebben een gezamenlijke reserve van ca. 125 mln. ton, geschikt om de aluinaarderaffinaderij van bauxiet te voorzien voor de volgende periode van ca. 25 jaren, na 26. De grootste belemmeringen zijn echter de ongunstige ligging, waardoor additionele investeringen nodig zijn om het gebied toegankelijk te maken; de Regering is zich echter ervan bewust, dat deze investeringen van groot belang zijn bij de verdere ontwikkeling van het Marowijnegebied. Daarnaast bestaat er ook interesse voor de bauxietvoorkomens te Bakhuys in West- Suriname. Het beleid ten aanzien van de ontwikkeling van de aangetoonde bauxietreserves te West- Suriname van ca. 2 mln. ton, is bij voorkeur gekoppeld aan een forse uitbreiding 159
6 van de aluinaardecapaciteit in ons land; momenteel wordt ca. 1,9 mln. ton per jaar geproduceerd met een waarde van meer dan Sf 66 mld. De uitbreiding van de aluinaardecapaciteit is uiteraard gericht op de verruiming van de bijdrage van de sector aan de ontwikkeling van onze economie. Binnen ditzelfde kader wordt thans onderzoek verricht naar een aanzienlijke verhoging van de energie-opwekking in het Tapanahonygebied via onder andere het Prof. W.J. van Blommensteinmeer, met het oog op het mogelijk opzetten van een nieuwe moderne aluminiumsmelter van minimaal 1. ton op jaarbasis. De gewijzigde omstandigheden nationaal en internationaal, zijn redenen om de Brokopondo-overeenkomst aan een herbeschouwing te onderwerpen. Aardoliesector Binnen de formele economie is de aardoliewinning uitgegroeid tot de belangrijkste sector na de bauxietsector. Op wereldniveau zijn de perspectieven voor wat betreft de afzetmogelijkheden en de prijzen voor aardolie voor de komende jaren goed te noemen. Bij de ontwikkeling van de aardolievoorkomens in Suriname is aan Staatsolie Maatschappij Suriname N.V. de functie van agent van de Staat toebedeeld; daartoe kan het bedrijf in eigen beheer het onderzoek naar aardoliereserves en de productie ervan ter hand nemen of zij kan middels production sharing overeenkomsten, strategische allianties aangaan met particuliere ondernemingen. Naast de aardoliewinning in het Tambaredjoveld en de voorgenomen productieactiviteiten in het aangrenzende Wayamboveld, zullen in deze beleidsperiode de volgende on-shore gebieden in aanmerking komen voor exploratie: het Weg naar Zee gebied, dat ligt tussen de oostelijke grens van het Wayambo Production Sharing Contract gebied en de Surinamerivier; het Calcutta gebied, dat ligt tussen de westelijke grens van het Tambaredjo olieveld en de Coppenamerivier; de gebieden Coronie I, Coronie II, Nickerie I en Nickerie II, die aaneengesloten liggen tussen de Coppenamerivier en de Corantijnrivier. 16
7 De Regering onderschrijft het strategisch belang van onze aardolieactiviteiten. Derhalve zal de Regering de inspanningen van de Staatsolie Maatschappij Suriname N.V. en haar contractpartners krachtig ondersteunen. Voor deze sector staan in deze regeerperiode de volgende doelen voor ogen: verhoging van de bestaande olieproductie in het Tambaredjo gebied van 12.4 naar 2. barrels per dag (De huidige reserves zijn gesteld op 15 miljoen barrels.); het in productie brengen van nieuwe oliereserves in het zogenaamde Wayambogebied (De reserves in dit gebied worden ook geschat op circa 15 miljoen barrels; verder onderzoek zal dit dienen uit te wijzen.) het onderzoeken van en in productie brengen van potentiële aardolievoorkomens in het zeeareaal; het opvoeren van het onderzoek naar aardolievoorkomens in andere delen van Suriname; de uitbreiding van de capaciteit van de raffinaderij en vergroting van het productenassortimen en versterking van de marktpositie, met name in het Caribisch gebied, voor de in ons land geproduceerde aardolie en geraffineerde producten. Het oorspronkelijke doel van de raffinaderij was om voldoende diesel, LPG, asfalt en stookolie uit de Saramacca Crude te maken voor de lokale markt. Vanwege de complexiteit en de hoge investeringen werd besloten om de raffinaderij in twee fasen te bouwen, waarvan fase I eind 1997 in bedrijf werd genomen. Na beheersing van de operations, zal fase I geëvalueerd worden, waarna een bes lissing zal worden genomen over consolidatie en/of uitbreiding. Goudsector Het beleid met betrekking tot de subsector goud is in het algemeen erop gericht om middels regulering van de kleinmijnbouw, de goudsector te ordenen, opdat de wildgroei, die daarin in de achter ons liggende jaren is ontstaan, kan worden teruggedrongen. Als onderdeel van dit beleid zal de Regering een pakket van maatregelen treffen waaronder: het reserveren van gebieden voor middelschalige mijnbouw; daarbuiten zal het verboden zijn om aan deze vorm van mijnbouw te doen; het aanwijzen van gebieden ten behoeve van binnenlandbewoners, waar zij zelf of in samenwerking met derden activiteiten kunnen 161
8 ontplooien;het stopzetten van de import van kwik (import zal slechts geschieden voor industriële bedrijven, die kwik in hun productieproces hebben); dit beleid zal worden gekoppeld aan een awareness programma, terwijl alternatieve methoden zullen worden gepropageerd voor concentratie van het gewonnen goud. Er zullen drinkwaterputten in de dorpen worden aangelegd, terwijl de mensen zullen worden gestimuleerd om vee te houden ten behoeve van de eiwitvoorziening. Om speculatie tegen te gaan, zal uitgifte van mijnbouwrecht worden gekoppeld aan een investeringsprogramma, uitgedrukt in een minimum per hectare. De Regering heeft maatregelen in voorbereiding om het Staatsmijnbouwbedrijf Grassalco grondig te evalueren, waarna overgegaan kan worden tot herstructurering. In de gehanteerde visie zal het bedrijf zich daarna concentreren op een aantal kernactiviteiten in de mijnbouw. Met betrekking tot de mijnontwikkeling zal de Regering op basis van te voeren gesprekken met Golden Star/Cambior naar opties omzien om het goudwinningsproject op te starten. Bouwmaterialen In deze subsector ontwikkelt zich een trend, waarbij speculanten rechten verwerven en traditionele producenten een fee afdwingen om op hun terrein te ontginnen. Oorzaak hiervan is de schaarste aan deze delfstoffen, vanwege uitputting in de traditionele productiegebieden. Het beleid van de Regering zal zich in de komende beleidsperiode richten op ordening van deze subsector, waarbij voor relevante bestemmingsgebieden aan een associatie van producenten het recht tot ontginning wordt verleend. De toepassing van dit model op andere traditionele bouwmaterialen als schuurzand, klinkzand en schelpzand zal eveneens in overweging worden genomen. Naast het ontmoedigen van speculatie, heeft zo een beleid ook het voordeel dat het makkelijker te controleren is en dat het bestemmingsgebied zodanig kan worden gekozen, dat de omgeving daar geen last van ondervindt. Kaolien en natuursteen Uitgaande van de potenties van zowel kaolien als natuursteen voor export naar de regio, zal het beleid van de Regering voor de komende beleidsperiode zich richten op het opzetten van promotiecampagnes, die het lokaal particulier initiatief moeten ondersteunen bij het initiëren 162
9 van strategische samenwerkingsverbanden met buitenlandse partners. Mogelijkheden voor ontwikkelingsinvesteringen zullen, mede met inzet van onze Ambassades in het buitenland, worden aangedragen. BELEIDSMATRIX Programma s GENERAAL TOTAAL DELFSTOFFEN PRODUCTIE EN -VERWERKING Start/ MAATREGELEN duur Invest. in SRG mln 4893 ALGEMEEN MIJNBOUWBELEID Vergroting buitenlandse mijnbouw investeringen BAUXIETSECTOR 4428 Installeren van een commissie ter bevordering investeringen in de mijnbouwsector Creëren gunstige investeringsklimaat Herziening wetgeving (mijnwet) m.b.t. in het bijzonder tot milieu-eisen. Herstructurering van het Staatsbedrijf Grassalco en institutionele versterking andere kerninstituten zoals Geologische Mijnbouwkundige Dienst (GMD), en het Bauxiet Instituut Uitvoeren milieumanagement programma 2862 Optimale benutting van de financieringsmogelijkheden uit de ACP -EU relatie. Veiligstellen bauxietproduktie na 26 Ondersteuning bij de ontwikkeling van bauxietvoor - komens in het Paragebied en Oost -Suriname in het kader van bauxietvoorziening na het jaar
10 Facilitering bouw moderne aluminium smelter Het ondersteunen van het particulier initiatief bij ontwikkeling van bauxietvoorkomens in West- Suriname Herevaluatie van de energie-overeenkomst met de bauxietmaatschappijen P.M Het uitvoeren van een feasibility studie in samenwerking met de Suralco Ondersteuning ontwikkeling energie potentie Marowijne gebied (Tapanahony rivier). Het uitvoeren van een feasibility studie in samenwerking met Suralco AARDOLIE SECTOR Vegroting aardolie produktie en deviezen inkomsten GOUDSECTOR Het in productie brengen van nieuwe oliereservoirs in het Wayambo gebied Exploratie naar en exploitatie aardoliereserves in het zeeareaal. Uitbreiding van de capaciteit van de raffinaderij en van de diversiteit van aardolie producten Ordening goudsector 95 Evaluatie van de goudopkoop door de Centrale Bank van Suriname Creeren van mogelijkheden en ondersteunen van gouddelvers om inkomsten uit de sector te investeren in leefgemeenschappen in het binnenland Het verbeteren van het toezicht op afzet van goud; het verbeteren van de voorlichting, begeleiding en wetgeving en controle ter bescherming van mens en milieu Het introduceren van verantwoorde productietechnieken en gereedschap Het treffen van maatregelen ter financiering van de bestrijding van milieuvervuiling Stopzetten import van kwik Gebieden reserveren t.b.v. middelschalige goudwinning 164
11 OVERIGE BOUWSTOFFEN Stimulering exploitatie bouwmaterialen Stimuleren van de ontwikkeling en exploitatie van locaties van bouwmaterialen dicht bij de markt Optimale toepassing van de Investeringswet ter facilitering van investeringen in natuursteenexploitatie Vergroting van de bereikbaarheid van exploitatielocaties met grote potenties Promotie activiteiten starten voor ontginning natuursteen en kaolien
8.3 BOSBOUWSECTOR EN HOUTVERWERKING
Meerjaren Ontwikkelingsplan 21 t/m25 8.3 BOSBOUWSECTOR EN HOUTVERWERKING In de paragraaf Bosbouw en Houtverwerking worden de ontwikkelingen binnen de bosbouwsubsector beschreven. Na de inleiding wordt
Nadere informatieHET BAUXIETBELEID IN HISTORISCH PERSPECTIEF EN EEN BLIK IN DE TOEKOMST Dr. Gregory Rusland Minister van Natuurlijke Hulpbronnen 14 februari 2006
HET BAUXIETBELEID IN HISTORISCH PERSPECTIEF EN EEN BLIK IN DE TOEKOMST Dr. Gregory Rusland Minister van Natuurlijke Hulpbronnen 14 februari 2006 1 INHOUDSOPGAVE INLEIDING DE PERIODE VOORAF AAN DE BAUXIETWET
Nadere informatieONTWIKKELINGSSTRATEGIE voor DUURZAME PRODUCTIE
Hoofdstuk 3 ONTWIKKELINGSSTRATEGIE voor DUURZAME PRODUCTIE In de strategie voor duurzame ontwikkeling wordt de beschikbaarheid van natuurlijke hulpbronnen evenals goed ontwikkelde menselijke hulpbronnen
Nadere informatie8.7 NUTSVOORZIENINGEN
Meerjaren Ontwikkelingsplan 21 t/m 25 8.7 NUTSVOORZIENINGEN Voor iedere samenleving is ten behoeve van de huishoudens en bedrijven, een adequaat niveau van nutsvoorzieningen van groot belang. Dit niet
Nadere informatieDeel IV: Financieel kader en Investeringskader
Deel IV: Financieel kader en Investeringskader Deel IV: Financieel kader en Investeringskader Bij de economische ontwikkeling is cruciaal het aantrekken van investeringen, zowel lokaal als internationaal.
Nadere informatieStaatsolie Visie 2020
Visie 2020 Staatsolie Visie 2020 Visie Leidend zijn in de duurzame ontwikkeling van de energie industrie in Suriname Een significante bijdrage leveren aan de vooruitgang van de samenleving Een regionale
Nadere informatieWij danken allen die het mogelijk hebben gemaakt om deze Conferentie te houden.
Voorwoord Dit concept document is tot stand gekomen vanuit presentaties, discussies en overwegingen met verschillende belangengroepen bij de Organisatie van de Conferentie Ordening Goud sector in Suriname
Nadere informatieDebt Sustainability Analysis (DSA)
BUREAU VOOR DE STAATSSCHULD Suriname Debt Management Office Debt Sustainability Analysis (DSA) Een analyse naar de kwetsbaarheid van de Surinaamse Staatsschuld in 2014-2018 Malty Dwarkasing Sarajane Omouth
Nadere informatieDebt Sustainability Analysis (DSA)
BUREAU VOOR DE STAATSSCHULD Suriname Debt Management Office Debt Sustainability Analysis (DSA) Een analyse naar de kwetsbaarheid van de Surinaamse Staatsschuld in 2013-2017 Malty Shanti-Devi Dwarkasing
Nadere informatieStaatsolie Visie 2020
Staatsolie Visie 2020 Visie Leidend zijn in de duurzame ontwikkeling van de energie-industrie in Suriname Een significante bijdrage leveren aan de vooruitgang van de samenleving Een regionale speler worden,
Nadere informatieGrootschalige mijnbouw en Porknockers. Henk Naarendorp CEO NANA Resources N.V. 13 december 2010
Grootschalige mijnbouw en Porknockers Henk Naarendorp CEO NANA Resources N.V. 13 december 2010 Agenda Karakteristieken goudsector (in Sur) Activiteiten Grootschalige Mijnbouw Oplossingsmodellen Ervaringen
Nadere informatieBUREAU VOOR DE STAATSSCHULD. Suriname Debt Management Office. Kosten en Risico analyse van de Surinaamse schuldportefeuille per ultimo 2014
BUREAU VOOR DE STAATSSCHULD Suriname Debt Management Office Kosten en Risico analyse van de Surinaamse schuldportefeuille per ultimo 2014 Sarajane Marilfa Omouth Paramaribo, juni 2015 1. Inleiding De totale
Nadere informatie8.5 HANDEL EN TOERISME
Meerjaren Ontwikkelingsplan 21 t/m 25 8.5 HANDEL EN TOERISME HANDEL De activiteiten in de sector handel worden onderscheiden in groothandel, kleinhandel en markthandel. In onze economie neemt de handel,
Nadere informatieBUREAU VOOR DE STAATSSCHULD. Suriname Debt Management Office. Kosten en Risico analyse van de Surinaamse schuldportefeuille per ultimo 2012
BUREAU VOOR DE STAATSSCHULD Suriname Debt Management Office Kosten en Risico analyse van de Surinaamse schuldportefeuille per ultimo 2012 Een vooruitblik op de schuld, de schuldenlastbetalingen in 2013-2045
Nadere informatieBetreft: WWF project Cedla (VU en Object Vision). Onderdeel geologie Suriname
Betreft: WWF project Cedla (VU en Object Vision). Onderdeel geologie Suriname DD: 12 februari 2013 Voor: Pitou van Dijck, CEDLA Van: Ronnie Lassche, Mathilde Molendijk (VU) Aanleiding We gaan ervan uit
Nadere informatieVertrouwen in Eigen Kunnen
Vertrouwen in Eigen Kunnen Monument Dit is het Staatsolie monument dat staat bij het hoofdkantoor op Flora. Het is onthuld op 13 december 2005 bij de 25 ste verjaardag van Staatsolie. Dit monument laat
Nadere informatieStaatsolie Visie 2030
Staatsolie Visie 2030 In de Staatsolie Visie staat wat ons bedrijf in het jaar 2030 bereikt wil hebben. Wij werken daar voortdurend aan. Onze blik is op de toekomst gericht. Zo willen wij dat Suriname
Nadere informatieONTWERP DE PRESIDENT VAN DE REPUBLIEK SURINAME
WET VAN... HOUDENDE WIJZIGING VAN DE WET VAN 8 JULI 2015 TOT VASTSTELLING VAN DE 10-DE AFDELING VAN DE BEGROTING VAN UITGAVEN EN ONTVANGSTEN VOOR HET DIENSTJAAR 2015 BETREFFENDE HET MINISTERIE VAN NATUURLIJKE
Nadere informatieNo. 162 DE PRESIDENT VAN DE REPUBLIEK SURINAME
2013 1 No. 162 2013 STAATSBLAD No. 162 VAN DE REPUBLIEK SURINAME WET van 10 september 2013, houdende toestemming tot het aangaan van een Delfstoffenovereenkomst met Suriname Gold Company LLC betreffende
Nadere informatieBUREAU VOOR DE STAATSSCHULD. Suriname Debt Management Office. Kosten en Risico analyse van de Surinaamse schuldportefeuille per ultimo 2013
BUREAU VOOR DE STAATSSCHULD Suriname Debt Management Office Kosten en Risico analyse van de Surinaamse schuldportefeuille per ultimo 2013 Een vooruitblik op de schuld, de schuldenlastbetalingen in 2014-2050
Nadere informatieOpdracht 1 Macro-economie [30p]
Opdracht 1 Macro-economie [30p] De effectieve vraag van land Angeloziё bestaat uit de voorgenomen consumptie van de gezinnen en de voorgenomen investeringen van de bedrijven. In dit land was het Bruto
Nadere informatieFLASH REPORT SCALLIANTES OPERATIONS SARAKREEK 2016
FLASH REPORT SCALLIANTES OPERATIONS SARAKREEK 2016 Augustus 2017 2 Inleiding Het Ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen heeft in de afgelopen periode enkele stappen gezet in de ordening van de mijnbouwsector.
Nadere informatie16 december 2010 Drs. Waddy Sowma
16 december 2010 Drs. Waddy Sowma MKB: bedrijven met aantal medewerkers < 50 Wereldwijd zijn economen het eens dat ondernemers door hun creativiteit en innovatievermogen een belangrijk aandeel leveren
Nadere informatieGoedemorgen. - Vertegenwoordigers van: De Vice President. De Ambassades van India en Nederland. mijn collega Ministers. - Het DNA lid, dhr.
Round Table Productiviteit en Economische Groei: De Suriname Casus Ball Room Hotel Torarica, 30 augustus 2017, 09.00-14.00 uur, inloop 08.30 uur. - Vertegenwoordigers van: De Vice President De Ambassades
Nadere informatieDeze herziening heeft geleid tot de overschrijding van de binnenlandse schuld-bbp ratio s in het tweede halfjaar van 2010.
Het verslagjaar 2010 In het tweede halfjaar van 2010 was de binnenlandse schuld/bbp ratio continue onder druk. Dit kwam in de eerste plaats door een significante stijging van de binnenlandse schuld wat
Nadere informatieVoorwaarden voor groei en ontwikkeling van het Middenen Kleinbedrijf (MKB)
Voorwaarden voor groei en ontwikkeling van het Middenen Kleinbedrijf (MKB) R. Radjie 15 Februari 2011 Inhoudsopgave Definitie en gegevens MKB sector in Suriname Kwalitatieve analyse MKB sector Aanbevelingen
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 33 400 XIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (XIII) voor het jaar 2013 Nr.
Nadere informatieING Investment Office
ING Investment Office Publicatiedatum: 12 november 2015 Sectorcommentaar Metaal en mijnbouw Door Marina Hagoort, beleggingsanalist van het ING Investment Office In dit rapport vindt u onze vooruitzichten
Nadere informatieA.R.Caram Institute for Graduate Studies and Research Hakrinbank Leerstoel Geld-, Krediet en Bankwezen Paramaribo 12 juni 2013
HET FUNDAMENT VAN ONZE WELVAART: het belang van natuurlijke hulpbronnen A.R.Caram Institute for Graduate Studies and Research Hakrinbank Leerstoel Geld-, Krediet en Bankwezen Paramaribo 12 juni 2013 1
Nadere informatieUNIFORM EINDEXAMEN VWO 2015
MINISTERIE VAN ONDERWIJS, WETENSCHAP EN CULTUUR UNIFORM EINDEXAMEN VWO 2015 VAK : ECONOMIE 1 DATUM : DINSDAG 16 JUNI 2015 TIJD : 07.45-10.15 UUR Aantal opgaven bij dit vak : 3 Aantal pagina s : 5; Calculator
Nadere informatie9.5 ONTWIKKELING BINNENLAND
9.5 ONTWIKKELING BINNENLAND Tot het Binnenland van Suriname worden die delen van het grondgebied gerekend, waar de bevolking overwegend in stamverband in het oorspronkelijk stamgebied woont. Kenmerkend
Nadere informatieBBP per hoofd in prijzen 2000, SRD 2000. jaartal
1954 1958 1962 1966 1970 1974 1978 1982 1986 1990 1994 1998 2002 2006 2010 2014 Suriname Nederland 1975-2015 Bijdrage Door Dr. Marein van Schaaijk aan conferentie 25 oktober in het Tropenmuseum (Amsterdam)
Nadere informatie14. De effecten van de beleidsopties
14. De effecten van de beleidsopties Op basis van de resultaten van de effectstudies en de simulatiemodellen is in tabel 1 voor elk van de vier beleidsopties een overzicht uitgewerkt (cijfers bij benadering)
Nadere informatieUITVERKOOP VAN HET SURINAAMS BELANG IN HET SARAMACCA GOUDPROJECT.
UITVERKOOP VAN HET SURINAAMS BELANG IN HET SARAMACCA GOUDPROJECT. Recentelijk in de media bekend gemaakt. In de media is er melding van gemaakt dat de multinational Iamgold (moedermaatschappij van Rosebel
Nadere informatieMilieu Effecten en de Bauxietsector
Milieu Effecten en de Bauxietsector A NIMOS Perspective Quan Tjon-Akon, MSc Field Officer Environmental and Social Assessment Inleiding Uitnodiging Bauxiet Instituut Suriname Uitgekozen door het NIMOS
Nadere informatieHierbij doe ik u toekomen het Jaarverslag 2010, Delfstoffen en aardwarmte in Nederland en het Jaarverslag 2010 van Energie Beheer Nederland B.V.
> Retouradres Postbus 20101 2500 EC Den Haag De Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 22 2513 AA s-gravenhage Directoraat-generaal voor Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 30 2594 AV Den
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 2012 33 000 XIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (XIII) voor het jaar 2012 Nr.
Nadere informatieVOORSTEL STRUCTURELE WIJZIGINGEN VAN DE BEGROTINGEN
VOORSTEL STRUCTURELE WIJZIGINGEN VAN DE BEGROTINGEN Paramaribo, 26 maart 2015 Inleiding Reeds vele jaren hebben we te maken met een onnauwkeurige en ondoorzichtige wijze van de opstelling en presentatie
Nadere informatieDe handelsbetrekkingen van België met Mozambique
De handelsbetrekkingen van België met Mozambique Algemeen: 2010 (schattingen) BBP 9,9 miljard USD Groeipercentage van het BBP 7,0% Inflatie 13,0% Uitvoer van goederen (FOB) Invoer van goederen (FOB) Handelsbalans
Nadere informatieBos en klimaatverandering
Bos en klimaatverandering 19/08/2009 De mondiale trend van klimaatverandering brengt vele klimaateffecten met zich mee. Temperatuurstijging, de verandering van regenvalpatronen, hiervan kunnen we in Suriname
Nadere informatieSTAATSOLIE IN BEELD. Vertrouwen in Eigen Kunnen
STAATSOLIE IN BEELD Vertrouwen in Eigen Kunnen Staatsolie Visie 2020 Visie Leidend zijn in de duurzame ontwikkeling van de energie-industrie in Suriname Een significante bijdrage leveren aan de vooruitgang
Nadere informatieSamenvatting Economie Lesbrief Internationale handel
Samenvatting Economie Lesbrief Internationale handel Samenvatting door een scholier 1819 woorden 4 mei 2004 8,2 97 keer beoordeeld Vak Economie INTERNATIONALE HANDEL COMPLETE SAMENVATTING: H 1 T/M 3 Hoofdstuk
Nadere informatieMACRO-ECONOMISCHE VERKENNINGEN 2007-2013
MACRO-ECONOMISCHE VERKENNINGEN 2007-2013 STICHTING PLANBUREAU SURINAME MEI 2013 Colofon Uitgave : Stichting Planbureau Suriname Jaar : 2013 Eindredactie : Drs. Lilian S. Menke-Tangali/Drs. Saskia M. Wallerlei
Nadere informatiePresentatie onderdirecteur Handel, Mw. Mr. H. Djosetiko voor de ASFA workshop op 20 oktober 2004. Lokatie: Ballroom Hotel Torarica
Presentatie onderdirecteur Handel, Mw. Mr. H. Djosetiko voor de ASFA workshop op 20 oktober 2004. Lokatie: Ballroom Hotel Torarica Voorzitter ASFA, dagvoorzitter Etc, Dames en heren,.. Goedemorgen, Met
Nadere informatieMeerjaren Ontwikkelingsplan 2001 t/m 2005 BELEID VOOR DE RUIMTELIJKE ORDENING EN MILIEUMANAGEMENT
Hoofdstuk 9 BELEID VOOR DE RUIMTELIJKE ORDENING EN MILIEUMANAGEMENT In de onderstaande paragrafen komen aan de orde beleidsaspecten en geografische gebieden, die een directe invloed hebben op het gebruik
Nadere informatieINDONESIË. Sociaaleconomische positie en ontwikkelingen
INDONESIË Sociaaleconomische positie en ontwikkelingen Structuur [1/2] De kandidaat kan gebiedskenmerken van een ontwikkelingsland beschrijven en analyseren. Het betreft: a. sociaal-geografische en fysisch-geografische
Nadere informatiePRESIDENT van de REPUBLIEK SURINAME
PRESIDENT van de REPUBLIEK SURINAME Telefoon: (597) 420102 e-mail: secretariaat@president.gov.sr Aan: De Voorzitter van De Nationale Assemblee, Mw. Drs. Jennifer Simons ons kenmerk: secpres/0197/17 Paramaribo,
Nadere informatiemaatschappijwetenschappen pilot vwo 2019-II
Opgave 1 Goud Bij deze opgave horen de teksten 1 en 2. Inleiding (1) Goud wordt al duizenden jaren als waardevol metaal gezien en kent in al die tijd uiteenlopende toepassingen. Al in het oude Egypte was
Nadere informatieHET BAUXIETBELEID IN SURINAME VANUIT HISTORISCH PERSPECTIEF EN EEN BLIK IN DE TOEKOMST Drs. Rita Vaseur-Madhoeban Februari 2006
Bauxiet Instituut Suriname HET BAUXIETBELEID IN SURINAME VANUIT HISTORISCH PERSPECTIEF EN EEN BLIK IN DE TOEKOMST Drs. Rita Vaseur-Madhoeban Februari 2006 INLEIDING Sectorbeleid is over het algemeen een
Nadere informatieZakendoen met China via Hong Kong
Zakendoen met China via Strategische Overwegingen en Praktijkvoorbeelden Bart Horsten 3 mei 2011 Steenweg op Mol 129 B-2360 Oud-Turnhout Belgium Tel: +32 (0)14 720275 Fax: +32 (0)14 720299 www.horsten.be
Nadere informatieALGEMENE ECONOMIE /03
HBO Algemene economie Raymond Reinhardt 3R Business Development raymond.reinhardt@3r-bdc.com 3R 1 M Productiefactoren: alle middelen die gebruikt worden bij het produceren: NOKIA: natuur, ondernemen, kapitaal,
Nadere informatieCRB CCR SR/LVN Conclusies van de sociale gesprekspartners op basis van de documentatienota Macro economische context
CRB 2016-0510 SR/LVN 03.02.2016 Conclusies van de sociale gesprekspartners op basis van de documentatienota Macro economische context 2 CRB 2016-0510 Overzicht groei sinds 1996 Onder invloed van de conjuncturele
Nadere informatieSlechts 1 antwoord is juist, alle andere zijn fout (en bevatten heel vaak onzin)!
Slechts 1 antwoord is juist, alle andere zijn fout (en bevatten heel vaak onzin)! Vragen aangeduid met een * toetsen in het bijzonder het inzicht en toepassingsvermogen. Deze vragenreeksen zijn vrij beschikbaar.
Nadere informatieDit document, waarachter alle fracties in de Nationale Assemblée zich hebben geschaard, wordt U hierbij aangeboden.
DNA no: 1942/15 Paramaribo, 30 Ney. 2015 De President van de Republiek Suriname, de heer D.D. Bouterse Heer President, De Nationale Assemblée heeft in de Huishoudelijke Vergadering van donderdag 26 november
Nadere informatieINTRODUCTIE VAN HET MEERJARENONTWIKKELINGSPLAN 2001 t/m 2005
INTRODUCTIE VAN HET MEERJARENONTWIKKELINGSPLAN 2001 t/m 2005 Inleiding Het Meerjaren Ontwikkelingsplan (MOP) 2001 t/m 2005 formuleert het voorgenomen beleid voor deze periode. De basis voor dit MOP is
Nadere informatieBiotor. Biomassa 2.0. Token model Maart 2018 versie 1.0
Biotor Biomassa 2.0 Token model Maart 2018 versie 1.0 Biotor Token model Biotor wil pellets en briketten produceren daar waar dat nodig is: regionaal en dicht bij huis, met het overkoepelende BBT platform
Nadere informatieProfiel bauxietsector in Suriname per 31 december 2003
Profiel bauxietsector in Suriname per 31 december 2003 Inleiding Tot 1965 was Suriname exporteur van ruwe bauxiet. In de jaren zestig werd de industrie fors uitgebreid. In 1961 werd een 189 MW waterkrachtcentrale
Nadere informatieSPD Bedrijfsadministratie. Correctiemodel ALGEMENE ECONOMIE VRIJDAG 16 DECEMBER UUR
SPD Bedrijfsadministratie Correctiemodel ALGEMENE ECONOMIE VRIJDAG 16 DECEMBER 2016 15.30-17.00 UUR SPD Bedrijfsadministratie Algemene economie vrijdag 16 december 2016 B / 12 2016 NGO-ENS B / 12 Opgave
Nadere informatieTRENDBEELD INVESTERINGEN IN GELDERLAND
TRENDBEELD INVESTERINGEN IN GELDERLAND De investeringen (inter)nationaal vergeleken De kapitaalgoederenvoorraad in een land of regio wordt geleidelijk opgebouwd door de jaarlijkse investeringen. De investeringen
Nadere informatieSamenvatting Economie Internationale Handel
Samenvatting Economie Internationale Handel Samenvatting door een scholier 1611 woorden 9 september 2001 6,5 169 keer beoordeeld Vak Economie Economie Internationale Handel Hoofdstuk 1 Nederland is erg
Nadere informatieHANDELSBETREKKINGEN VAN BELGIË MET SURINAME
HANDELSBETREKKINGEN VAN BELGIË MET SURINAME De handelsbetrekkingen van België met Suriname 0 Bron: CIA World Factbook De handelsbetrekkingen van België met Suriname 1 1 Enkele economische indicatoren -
Nadere informatieNieuwe aanpak van de woningbouwproductie in Den Haag
Nieuwe aanpak van de woningbouwproductie in Den Haag Henk Harms, gemeente Den Haag Directeur Ontwikkeling en Realisatie Internationale stad van Vrede en Recht Den Haag: na New York, tweede VN stad Wereldstad
Nadere informatieBUREAU VOOR DE STAATSSCHULD. Suriname Debt Management Office. Kosten en Risico analyse van de Surinaamse schuldportefeuille per ultimo 2015
BUREAU VOOR DE STAATSSCHULD Suriname Debt Management Office Kosten en Risico analyse van de Surinaamse schuldportefeuille per ultimo 215 Paramaribo, mei 216 1. Inleiding Aan het eind van 215 was de totale
Nadere informatieEindexamen economie vwo II
Beoordelingsmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 Voorbeelden van een
Nadere informatieMontferland. Voorwoord
Montferland R U I M T E V O O R O N D E R N E M E N! Rob Visser, wethouder Economische Zaken Voorwoord De gemeente Montferland beschouwt werkgelegenheid als de motor van onze maatschappij. Het scheppen
Nadere informatieEindexamen havo economie oud programma I
Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 Een antwoord waaruit blijkt dat mensen met een hoog
Nadere informatieHow to support an occupational hygienist in Paramaribo? A GOLDEN OPPORTUNITY
How to support an occupational hygienist in Paramaribo? A GOLDEN OPPORTUNITY Goudwinning in Suriname Grootschalige goudwinning op basis van concessies verleend door Surinaamse overheid Opwerking geschiedt
Nadere informatieNulgroei in 2014: opluchting, maar geen opleving
Persconferentie 12/02/2014 Nulgroei in 2014: opluchting, maar geen opleving Internationale conjunctuur en economische toestand 2 Verbetering ondernemersvertrouwen in 2013, maar terugval in 2014 30,00 NBB-barometer
Nadere informatieHistorie. Oprichting van de NDP. Missie en visie
Historie In 1980 werd onder het Ministerie van Binnenlandse Zaken het Directoraat Volksmobilisatie opgericht. In geheel Suriname werden Volks Comites in het leven geroepen. Buurtbewoners werkte met elkaar
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA 's-gravenhage
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA 's-gravenhage Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag
Nadere informatieSTAKEHOLDERS MEETING Nassau Plateau Bauxietmijnproject
STAKEHOLDERS MEETING Nassau Plateau Bauxietmijnproject Juni 2011 Programma 1. Welkom en mededelingen 2. Doel van de vergadering en introductie 3. Het Nassau Plateau bauxietmijnproject & de weg van Nassau
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde hoofdstuk 1 paragraaf 2,3,4,7,8
Samenvatting Aardrijkskunde hoofdstuk 1 paragraaf 2,3,4,7,8 Samenvatting door V. 1226 woorden 30 oktober 2016 7,1 21 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Par. 1.2 Er zijn 2 manieren om
Nadere informatieUitdagingen in de Goud Sector
Uitdagingen in de Goud Sector Aanpak bekeken vanuit een nationale middelgrote goud producent Michael Naarendorp CEO Maart 2016 Impact KMO Goud Sector in Suriname Positief Economie 60% van de Surinaamse
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 34 000 XIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Economische Zaken (XIII) en het Diergezondheidsfonds (F) voor het jaar
Nadere informatieBiodieselproductie uit palmolie en jatropha in Peru en impact voor duurzaamheid.
Biodieselproductie uit palmolie en jatropha in Peru en impact voor duurzaamheid. Een Levens Cyclus Duurzaamheids Analyse Auteur: Baukje Bruinsma November 2009 Samenvatting. Door het verbranden van fossiele
Nadere informatieFactsheet 1 WAAROM EEN INVESTERINGSPLAN VOOR DE EU?
Factsheet 1 WAAROM EEN INVESTERINGSPLAN VOOR DE EU? Als gevolg van de wereldwijde economische en financiële crisis heeft de EU met een laag investeringsniveau te kampen. Alleen met gezamenlijke gecoördineerde
Nadere informatieWelvaart en groei. 1) Leg uit wat welvaart inhoudt. 1) De mate waarin mensen in hun behoefte kunnen voorzien. 2) Waarmee wordt welvaart gemeten?
1) Leg uit wat welvaart inhoudt. 2) Waarmee wordt welvaart gemeten? 3) Wat zijn negatief externe effecten? 4) Waarom is deze maatstaf niet goed genoeg? Licht toe. 1) De mate waarin mensen in hun behoefte
Nadere informatieEindexamen economie 1-2 havo 2000-II
4 Antwoordmodel Opgave voorbeeld van een juiste berekening: 84.760.000 4 = 2.080 uur 63.000 2 voorbeeld van een juist antwoord: Een antwoord waaruit blijkt dat uitzendkrachten in deeltijd werken. 3 voorbeelden
Nadere informatieTweede tussentijdse verklaring van het management 2010
Nieuwsbericht Gereglementeerde informatie Tweede tussentijdse verklaring van het management 200 27 oktober 200 HOOFDPUNTEN Opdrijven activiteit mijnen op schema Activiteit in Coricancha-mijn hervat na
Nadere informatieVerantwoording...2 Voorwoord...4 Missie en visie...6 Programma 2010 2015...9 Economie en milieu...9 Ondernemingsklimaat...10 Minerale hulpbronnen
Verantwoording...2 Voorwoord...4 Missie en visie...6 Programma 2010 2015...9 Economie en milieu...9 Ondernemingsklimaat...10 Minerale hulpbronnen (delfstoffen)...11 Agrarische Productie...18 Dienstverlening...21
Nadere informatieEconomische ontwikkelingen in 2013 en vooruitzichten voor 2014
PERSBERICHT NR. 2013-009 Curaçao Economische ontwikkelingen in 2013 en vooruitzichten voor 2014 Na de economische krimp van 0,1% in 2012, neemt naar verwachting het reële Bruto Binnenlands Product van
Nadere informatieFacts & Figures. over de lokale besturen n.a.v. de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2018
Facts & Figures over de lokale besturen n.a.v. de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2018 Facts & figures De lokale overheden zijn een zeer belangrijke speler in ons land. De bevoegdheden die ze
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directie Europese en Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres
Nadere informatieNieuwjaarsrede Z.E. Desiré Delano Bouterse, President van de Republiek Suriname, 1 januari 2012
Nieuwjaarsrede Z.E. Desiré Delano Bouterse, President van de Republiek Suriname, 1 januari 2012 Zojuist is het nieuwe jaar, 2012, op de ons zo eigen traditionele wijze ingeluid, en maak ik van deze gelegenheid
Nadere informatieSamenvatting Economie Toetsweek 2
Samenvatting Economie Toetsweek 2 Samenvatting door E. 1301 woorden 3 december 2016 10 1 keer beoordeeld Vak Economie VERKOOPWAARDE 2000 INKOOPWAARDE: (INTERMEDIAIR VERBRUIK) GRONDSTOFFEN 1100 DIENSTEN
Nadere informatie4,6. Samenvatting door L. 989 woorden 30 november keer beoordeeld. Aardrijkskunde
Samenvatting door L. 989 woorden 30 november 2016 4,6 5 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde SAMENVATTING AK HOOFDSTUK 1. VWO 2. Primaire sector: landbouw, visserij, mijnbouw, jacht. Secundaire sector: industrie,
Nadere informatieDA91 Beginsel Programma
DA91 Beginsel Programma Democratisch Alternatief91 Februari 1991,Oktober 2013 OPO KONDRE MAN OEN OPO, SRANAN GRON E KARI UN! INLEIDING DEMOCRATISCH ALTERNATIEF 91 IS een politieke partij, die een radicale
Nadere informatieSCHATTING BBO OPBRENGSTEN
SCHATTING BBO OPBRENGSTEN 1. Opbrengsten BBO aan overheidsinkomsten Voordat wordt ingegaan op de opbrengsten die de BBO aan Lands kas zal bijdragen, wordt stilgestaan bij het gegeven dat het BBO-stelsel
Nadere informatieStatistisch Magazine Internationale economische ontwikkelingen in de periode 2010 tot en met 2012
Internationale economische ontwikkelingen in de periode 2010 tot en met 2012 Inleiding Lorette Ford De economische ontwikkeling van een land kan door middel van drie belangrijke economische indicatoren
Nadere informatieEINDVERSLAG DER COMMISSIE VAN RAPPORTEURS
WET van houdende Toetreding van de Republiek Suriname tot de "Kimberley Process Certificate Scheme" van de "World Diamond Council Association" EINDVERSLAG DER COMMISSIE VAN RAPPORTEURS PREADVIES De Commissie
Nadere informatieGroene Suriname Strategie
Groene Suriname Strategie Economische ontwikkeling die de natuurlijke rijkdommen benut, met behoud van Suriname s status als het groenste land ter wereld Er is een vreemde paradox in de internationale
Nadere informatieBeknopte algemene informatie over Suriname
Beknopte algemene informatie over Suriname 17 maart 2016 Usha P. Adhin MEd. Hoofd Bureau Internationale Betrekkingen Ministerie van Onderwijs, Wetenschap en Cultuur Locatie van Suriname - Ligt op de noordoostkust
Nadere informatieRegio Amsterdam. Kantorenvisie. Januari 2010. Amstelveen. 40% minder opname kantoorruimte. Grootste transacties. 40% minder opname kantoorruimte
Research Kantorenvisie Regio Amsterdam Januari 2010 40% minder opname kantoorruimte De negatieve economische ontwikkelingen in Nederland in 2009 hebben bijgedragen aan een terugval in de opname van kantoorruimte
Nadere informatieInternationale varkensvleesmarkt 2012-2013
Internationale varkensvleesmarkt 212-213 In december 212 vond de jaarlijkse conferentie van de GIRA Meat Club plaats. GIRA is een marktonderzoeksbureau, dat aan het einde van elk jaar een inschatting maakt
Nadere informatieBouwprognoses Bouwkennis Businessclub 2 november 2017 Dr Walter J.J. Manshanden Olaf Koops
Bouwprognoses 2017-2022 Bouwkennis Businessclub 2 november 2017 Dr Walter J.J. Manshanden Olaf Koops Bouwprognoses 2017-2022 Internationale conjunctuur; positief sentiment Het sentiment is gedraaid Wereldeconomie
Nadere informatieKredietaanvraag programmamanagement Waarderpolder. Aan de Raad der gemeente Haarlem
Raadsstuk B&W datum Sector/Afd Reg.nr(s) Onderwerp 241/2007 6 november 2007 SO/bd 2007/145135 Kredietaanvraag programmamanagement Waarderpolder Aan de Raad der gemeente Haarlem Inleiding Het bedrijvenpark
Nadere informatieAKKOORD TUSSEN DE REGERING VAN DE STAAT ISRAËL DE VLAAMSE REGERING INZAKE DE SAMENWERKING OP HET GEBIED VAN ONDERZOEK EN ONTWIKKELING IN DE INDUSTRIE
AKKOORD TUSSEN DE REGERING VAN DE STAAT ISRAËL EN DE VLAAMSE REGERING INZAKE DE SAMENWERKING OP HET GEBIED VAN ONDERZOEK EN ONTWIKKELING IN DE INDUSTRIE AKKOORD TUSSEN DE REGERING VAN DE STAAT ISRAËL EN
Nadere informatieOPENINGSTOESPAAK VAN DE MINISTER VAN HANDEL EN INDUSTRIE Z.E. DHR. DRS C. P
OPENINGSTOESPAAK VAN DE MINISTER VAN HANDEL EN INDUSTRIE Z.E. DHR. DRS C. P. MARICA BIJ DE OPENING VAN HET CONGRES DUURZAME ONTWIKKELING OP DONDERDAG 29 MEI 2008 Collega ministers, overige hoogwaardigheidsbekleders,
Nadere informatieDirecte investeringen Investeren buiten traditionele financiële markten
Directe investeringen Investeren buiten traditionele financiële markten CLAVIS Vermogensstructurering Directievoering Trustdiensten Vermogensbeheer (Infra)structuur Vermogensplanning Transactiebegeleiding
Nadere informatie