Persconferentie essenscia 2012: sector houdt stand in woelig economisch klimaat

Transcriptie

1 Persconferentie essenscia 2012: sector houdt stand in woelig economisch klimaat Brussel, 24 april 2013

2 Sprekers Kerncijfers en boodschappen 2012 Yves Verschueren, gedelegeerd bestuurder essenscia Pleidooi voor versterking van de concurrentiekracht Uitdagingen in een snel veranderende wereldeconomie Frank Coenen, voorzitter essenscia 2

3 Kerncijfers en boodschappen 2012 Yves Verschueren Gedelegeerd bestuurder essenscia 3

4 Kerncijfers en -boodschappen Positieve omzetgroei in Lichte daling tewerkstelling 3. Verdere focus op investeringen in innovatie 4. Sterkste sector op alle exportmarkten 5. Geen tekenen van substantiële groei in

5 Kerncijfers en -boodschappen Positieve omzetgroei in Lichte daling tewerkstelling 3. Verdere focus op investeringen in innovatie 4. Sterkste sector op alle exportmarkten 5. Geen tekenen van substantiële groei in

6 Omzet Omzet blijft positief groeien in lijn met de gemiddelde jaarlijkse groei sinds Omzet (mia euro) 43,0 44,5 46,0 46,5 49,8 52,3 54,3 44,8 54,1 58,9 61, Bron : ADSEI volgens de BTW-aangiften industrie van de chemie en life sciences, incl. kunststof- en rubberverwerking: vanaf 2005 gebaseerd op Nace-Bel 2008 : , voordien op de oude NACE-BEL 2003: Voorlopige cijfers voor

7 Omzet volgens subsector Uiteenlopende prestaties naargelang subsector Farma 11,8% Basischemie 4,4% Zepen, detergenten en cosmetica 3,9% Totaal chemie en life sciences 3,8% Overige chemische producten* -2,0% Rubber- en kunststoffenverwerking -5,4% Verven, vernissen en inkten -7,2% -20% -10% 0% 10% 20% Bron: ADSEI (omzet volgens BTW-aangiften), essenscia-analyse * Chemische producten voor de fotografie, lijmen, kunstmatige vezels, chemische producten voor landbouw 7

8 Bezettingsgraad van productiecapaciteit Benuttingsgraad daalt aanzienlijk in de loop van Verbetering sinds eind 2012, maar nog niet op trendniveau 85 % Bezettingsgraad van de productiecapaciteit* Chemische industrie en life sciences in België 80 trend : 80,7% 79, * seizoengezuiverde reeks Bron: Nationale Bank van België (driemaandelijks onderzoek) 8

9 Stijgende toegevoegde waarde De toegevoegde waarde van de sector bedraagt 12,7 miljard euro Sector wint terrein in België en Europa over de periode % 25% 20% 15% 23,3% 27,9% Activiteit chemie, kunststoffen en life sciences in totale verwerkende industrie volgens de toegevoegde waarde 21,7% 19,1% ,2% 16,0% 16,7% 14,7% 14,8% 15,7% 10% 5% 0% België Nederland Duitsland EU-27 Frankrijk Bron: Eurostat 2010 cijfers voor Duitsland, raming 2011 voor EU-27 9

10 Kerncijfers en -boodschappen Positieve omzetgroei in Lichte daling tewerkstelling 3. Verdere focus op investeringen in innovatie 4. Sterkste sector op alle exportmarkten 5. Geen tekenen van substantiële groei in

11 Tewerkstelling Directe tewerkstelling daalt met 0,7% in 2012 Belang van de sector in de industriële tewerkstelling neemt continu toe 18% Aandeel in de be- en verwerkende nijverheid Tewerkstelling ('000 arbeidsplaatsen) 17,7% 17,7% 17,5% % 16% 96,0 96,8 16,0% 94,6 94,4 94,6 93,6 16,4% 16,4% 16,1% 16,2% 94,9 17,1% 91,5 17,3% 89,3 90,3 89, ,6% 80 15% 70 14% Tewerkstelling op 30 juni van elk jaar Bron: RSZ gedecentraliseerde statistieken. Nieuwe NACE Rev. 2 sinds : raming op basis van de gecentraliseerde statistieken 11

12 Tewerkstelling de laatste 30 jaar Directe tewerkstelling in de sector blijft op peil over de laatste 30 jaar ondanks terugval in de industrie omwille van automatisering en outsourcing 110 Aantal arbeidsplaatsen chemie, kunststoffen en life sciences verwerkende industrie Bron: ONSS (gele brochure) * op 30 juni van elk jaar essenscia-analyse 12

13 Indirecte tewerkstelling Economisch belang sector neemt nog toe dankzij stijgende indirecte tewerkstelling: 1 job in de chemie genereert 1,64 indirecte jobs Aantal arbeidsplaatsen Directe jobs Indirecte jobs Bron: ONSS (gele brochure op 30 juni van elk jaar) 2012: raming op basis van gecentraliseerde statistieken RSZ Ratio s indirecte tewerkstelling: Econopolis op basis van input/output tabellen NBB 13

14 Kerncijfers en -boodschappen Positieve omzetgroei in Lichte daling tewerkstelling 3. Verdere focus op investeringen in innovatie 4. Sterkste sector op alle exportmarkten 5. Geen tekenen van substantiële groei in

15 O&O-uitgaven Continue toename van O&O-uitgaven ook in 2012 Innovatie cruciaal voor duurzame verankering van sector in België 3,0 2,5 2,0 in mia euro +1% 2,72 2,75 2,46 2,28 2,32 2,34 2,29 2,17 2,00 1,85 1,89 1,5 1,0 0,5 0, Bron: essenscia enquête bij de leden Voorlopige cijfers

16 Investeringen in assets Investeringen duiken onder trendniveau omwille van economische onzekerheid 2,5 in mia euro 2,44 2,0 1,5 1,90 1,76 1,75 1,56 1,73 2,04 Trendniveau: 1,76 1,42 1,35 1,86 1,61-8,5% 1,0 0,5 0, Bron : ADSEI volgens de BTW-aangiften industrie van de chemie en life sciences, incl. kunststof- en rubberverwerking: vanaf 2005 gebaseerd op Nace-Bel 2008 : , voordien op de oude NACE-BEL 2003: Voorlopige cijfers voor

17 Investeringen in de chemie in België (i) Lanxess Butylrubberfabriek Zwijdrecht Opstart twee pilootfabrieken Lanxess Nieuwe polyamidefabriek Lillo FRX Polymers Bouw eerste commerciële fabriek op site Bayer Antwerpen JBF RAK Geel Nieuwe PET-installatie INEOS Oxide Zwijndrecht Ethyleen terminal verbonden met Jetty aan de Schelde BASF Antwerpen Uitbreiding capaciteit van cyclohexaanoxidatie 17

18 Investeringen in de chemie in België (ii) Proviron Hemiksem & Oostende Fotobioreactor voor microalgen Indaver Antwerpen MediPower, milieuveilige verwerking van medisch en sensitief afval Galactic Anderlecht Nieuw onderzoekscentrum Lambiotte Marbehan New tank farm & loading dock Chevron Philips Chemicals Tessenderlo Nieuwe synthese-eenheid H2S Uitbreiding productie-eenheid Deceuninck Diksmuide Recyclage-installatie 18 voor PVC-ramen

19 Investeringen in de farma in België (i) Johnson & Johnson Diegem Hoofdzetel België en Medical Devices & Diagnostics-filialen GSK Vaccines Wavre Nieuwe installaties voor de productie van vaccins tegen acellular pertussis (Pa) en polio UCB Braine-l Alleud Inhuldiging Biologics Pilot Plant Janssen Pharmaceutica La Louvière Nieuw distributiecentrum 19

20 Investeringen in de farma in België (ii) Pfizer Animal Health Louvain-la-Neuve Nieuw R&D-center Cefochim Seneffe Nieuwe vleugel voor opleiding biotech 20

21 Kerncijfers en -boodschappen Positieve omzetgroei in Lichte daling tewerkstelling 3. Verdere focus op investeringen in innovatie 4. Sterkste sector op alle exportmarkten 5. Geen tekenen van substantiële groei in

22 Export Chemie, kunststoffen en life sciences blijven belangrijkste exportproduct met 31,8% van de totale export van goederen Aandeel in de totale uitvoer van België Chemie, kunststoffen en life sciences Minerale producten (o.m. raffinage) Machines en uitrusting Transportmiddelen Metaal en staal Parels en edele metalen Voeding, drank Textiel Overige producten chemie: 13,6% life sciences: 10% kunststof en rubber: 8,3% 12,2% 11,0% 9,8% 7,9% 5,2% 4,7% 3,2% 14,2% 31,8% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% Bron : NBB/INR Volgens het communautaire concept : inclusief alle doorvoeractiviteiten en internationale distributiecentra Voorlopige cijfers voor

23 Handelsbalans Structureel sterk positieve handelsbalans 25 in mia 24,1 24,7 24, ,8 12,2 18,3 12,8 17,1 13,9 14,3 13,3 14,9 10,9 18,8 13,9 19,1 3,4 19,8 11,9 12,8 7,0 7, handelssaldo chemie & life sciences handelssaldo alle producten Bron : NBB/INR Chemie en life sciences : GN hoofdstuk Volgens het communautaire concept : inclusief alle doorvoeractiviteiten en internationale distributiecentra Voorlopige cijfers

24 Exportmarkten Export stijgt aanzienlijk op 10 jaar tijd. Aandeel opkomende landen neemt toe, maar directe buurlanden blijven veruit de belangrijkste handelspartners Japan; 1,7% BRIC: 1,9% Rest van de wereld: 9,9% Japan: 2,2% Rest van de wereld: 13,6% D, F, NL: 40,7% NAFTA: 15,5% 67,3 mia D, F, NL: 44,5% BRIC: 5,7% 110,7 mia Rest EU-27: 26,5% NAFTA: 11,6% Rest EU-27: 26,2% Bron: NBB volgens het communautaire concept 24

25 Kerncijfers en -boodschappen Positieve omzetgroei in Lichte daling tewerkstelling 3. Verdere focus op investeringen in innovatie 4. Sterkste sector op alle exportmarkten 5. Geen tekenen van substantiële groei in

26 Ondernemersvertrouwen in de sector Wisselend ondernemersvertrouwen met terugval in maart 2013 Ondernemers verwachten geen aanzienlijke groei van de vraag 15 Saldo %-punten Conjunctuurcurve - chemische nijverheid afgevlakte reeks seizoengezuiverde reeks Bron: NBB 26

27 Chemie, kunststoffen en life sciences in Europa: vooruitzichten 2013 Jaarlijkse productiegroei in volume Europese chemie, kunststoffen en life sciences Europese economie (BBP-groei in volume) v +2,0% -1,8% +0,2% +1,6% -0,3% +0,3% Bron: essenscia-analyse op basis van CEFIC EOTF Interim forecast Maart 2013, Eurostat 27

28 Belang van sector in industrie neemt op alle fronten toe Sectoraandeel in de totale verwerkende industrie in België Tewerkstelling 15% 18% Investeringen 22% 26% Toegevoegde waarde 23% 28% Export 23% 32% O&O-uitgaven 43% 56% Bron: RSZ, ADSEI, NBB, Belspo essenscia-analyse 28

29 Pleidooi voor versterking van de concurrentiekracht Uitdagingen in een snel veranderende wereldeconomie Frank Coenen Voorzitter essenscia 29

30 Pleidooi voor versterking van de concurrentiekracht 1. Snel veranderend energielandschap heeft nood aan een klimaatbeleid dat industriële groei in Europa en zorg voor leefmilieu verzoent 2. Arbeidsmarkt: focus op competitiviteit, jong talent en langer werken 3. Blijvende investeringen in duurzame innovatie zijn de sleutel voor succesvolle toekomst van de sector 30

31 Pleidooi voor versterking van de concurrentiekracht 1. Snel veranderend energielandschap heeft nood aan een klimaatbeleid dat industriële groei in Europa en zorg voor leefmilieu verzoent 2. Arbeidsmarkt: focus op competitiviteit, jong talent en langer werken 3. Blijvende investeringen in duurzame innovatie zijn de sleutel voor succesvolle toekomst van de sector 31

32 Een snel veranderend energielandschap in de wereld Globale context van energieprijzen is fors gewijzigd sinds 2010 VS kent industriële revival dankzij goedkoop schaliegas in USD per miljoen BTU Aardgasprijs in de VS en Europa 18 Europa 16 Verenigde Staten Gasprijs 3x lager in de VS Bron: Wereldbank (commodity price data) 32

33 Verschil in gasprijs leidt tot verschil in kostprijs petrochemische producten Verschil in kostprijs voor ethyleen EU-VS = 700 $ per ton in 2012 Jaarlijkse kostenhandicap voor Europa bedraagt 14 miljard $. Voor België betekent dit meer dan 1 miljard euro per jaar USD per ton Ethyleen cash cost (USD/t) VS EU Source: ICIS, Cefic analyse 33

34 Meerkosten ( /jaar) Ook in Europa en dus in België verandert het energielandschap snel Meerkosten ten gevolge van hernieuwbare energie- en klimaatbeleid zijn aan het ontsporen en leiden tot een enorme maatschappelijke kost Totale elektriciteitsprijs Heffingen Meerkost voor installatie met afname van 250 Gwh/jaar Nettarieven Commodityprijs Plafonnering meerkost in D en F Groene stroom bijdrage Warmtekracht bijdrage Federale bijdrage Offshore bijdrage 34 Bron: VREG/CREG en essenscia-analyse

35 Nood aan bevoorradingszekerheid tegen competitieve energieprijzen Bevoorradingszekerheid gaat gepaard met gediversifieerde fuel mix die continue bevoorrading van energie verzekert tegen competitieve energieprijzen 5% 10% Hernieuwbaar 5% 10% Groene stroom subsidies 28% 4% Gas Kolen 28% 4% Voorstel subsidies in Nota Wathelet m.b.t. bevoorradingszekerheid Geen milieuvergunningen 53% Nucleair 53% Nucleaire uitstap Elektriciteitsproductie België 2011 Elektriciteitsproductie van de toekomst? Wat met de geliberaliseerde markt en de kost voor de consument? Bron: Eurostat 35

36 Maak een stabiel en rechtszeker klimaatbeleid op maat van de economie Voorspelbare kostenimpact van klimaatbeleid die ontwikkeling van Europese industrie toelaat in een globale economie: behoud van -20% CO 2 reductiedoelstelling tegen 2020 geen éénzijdige politieke marktverstorende ingrepen op de CO 2 -certificatenmarkt (backloading) Start vandaag met een structurele lange termijn hervorming van het EU-klimaatbeleid dat innovatieve investeringen in de Europese industrie aantrekt inzet op ontwikkeling van technologie met positieve impact niet enkel op Europese, maar ook op wereldwijde emissies 36

37 Pleidooi voor versterking van de concurrentiekracht 1. Snel veranderend energielandschap heeft nood aan een klimaatbeleid dat industriële groei in Europa en zorg voor leefmilieu verzoent 2. Arbeidsmarkt: focus op competitiviteit, jong talent en langer werken 3. Blijvende investeringen in duurzame innovatie zijn de sleutel voor succesvolle toekomst van de sector 37

38 Versterking competitiviteit als hefboom voor tewerkstelling Loonstop Belangrijke stap in afbouw loonkostenhandicap t.o.v. buurlanden essenscia steunt regeringsbeleid en vraagt aan sociale partners een uitvoering conform de wetgeving Maatregelen om inflatie te beheersen hebben een positief effect Blijvende aandacht voor loonkosten volcontinuploegenarbeid Loonkostenhandicap van 27% tussen Duitse chemiearbeider en zijn Belgische collega Eén kwart van de werknemers in sector werkt in volcontinu 38

39 Een vergrijzende arbeidsmarkt Tewerkstelling volgens leeftijdscategorie Chemie, kunststoffen en life sciences in België Bron: RSZ (Bewerking Steunpunt WSE) 39

40 Totale aanzuiveringsbehoefte in de sector chemie, kunststoffen en life sciences De sector heeft bij stabiele tewerkstelling een aanzuiveringsbehoefte van aanwervingen per jaar jaar Bij stabiele tewerkstelling Bron: RSZ (Bewerking Steunpunt WSE) 40

41 Rekrutering van jong talent is topprioriteit Versterking van het imago industriële jobs in de samenleving via onder meer: Doorbraak in het eenheidsstatuut Permanente sensibiliseringsacties van lager tot hoger onderwijs Langer werken mogelijk maken Bevraging bij 120 bedrijven Focusgerichte workshops i.s.m. consultant Déhora Publicatie brochure en toolbox Langer werken. Het kan opgebouwd uit praktijkervaringen van ondernemingen 41

42 Langer werken: 4 sporenbeleid Imago Kennis & ontwikkeling Werkaanpassing Vitaliteit 42

43 Pleidooi voor versterking van de concurrentiekracht 1. Snel veranderend energielandschap heeft nood aan een klimaatbeleid dat industriële groei in Europa en zorg voor leefmilieu verzoent 2. Arbeidsmarkt: focus op competitiviteit, jong talent en langer werken 3. Blijvende investeringen in duurzame innovatie zijn de sleutel voor succesvolle toekomst van de sector 43

44 Blijvende investeringen in duurzame innovatie vereisen een stabiel beleid Stabiliteit in fiscaal beleid ter ondersteuning van innovatie en investeringen lastenverlaging bedrijfsvoorheffing voor onderzoekers belastingaftrek voor inkomsten uit octrooien notionele intrestaftrek: positief effect op verankering van chemie- en farmacluster in België Beleid voor O&O heeft haar nut bewezen in de sector structurele stijging O&O-uitgaven: +50% op 10 jaar 44

45 essenscia Innovation Award Tweejaarlijkse prijs ter bekroning van industriële innovatie in België Wedstrijd voor alle ondernemingen, eveneens startups, die actief zijn in de chemie, materialen en life sciences Jury onder voorzitterschap van François Cornélis (gewezen Vice President Executive Committee Total) 45

46 Genomineerde projecten Promethera Biosciences Stamceltherapie tegen zware leveraandoeningen Total Research & Technology Nieuwe generatie ultralichte polymeren voor wagens Lippens Paints en Nanocyl Milieuvriendelijke antibegroeiingscoating voor schepen Proviron Kweekmethode van microalgen als hernieuwbare grondstof 46

47 Winnaar essenscia Innovation Award 2012 Emulco en BASF Ontwikkeling van polyisobutenen in emulsievorm 47

48 REACH: industrie op goede weg «Chemische stoffen zijn veiliger geworden» volgens Europese Commissie (REACH Review 5/2/2013) Met 8% van de registratiedossiers, zit België in de top 5 EU-lidstaten Top 5 Aantal registratiedossiers Aandeel Duitsland % VK % Nederland % Frankrijk % België % Bron: ECHA Tot nu toe bedraagt de totale registratiekost ca. 40 miljoen euro (excl. testen en personeelskosten) 48

49 REACH: industrie op goede weg essenscia begeleidt actief KMO s verder via ervaringsuitwisseling in VLARIP en WALRIP In de periode namen meer dan 200 bedrijven deel aan workshops Geen blinde substitutie van zeer zorgwekkende stoffen Risico-evaluatie waarbij ook naar blootstelling gekeken wordt nodig Nood aan Europese aanpak REACH is kaderwetgeving voor veilige stoffen Geen Belgische initiatieven (bv. nano-inventaris) 49

50 REACH: industrie op goede weg Nieuwe registratiedeadline van 1 juni 2013 voor bedrijven met productie tussen 100 en 1000 ton per jaar Jun 07-Jun 08 Oprichting Agentschap Jun 08-Dec 08 Preregistratie Jun 07 REACH van kracht Info-uitwisseling Jan 09 Publicatie preregistratielijst Jun 09 1 ste kandidaatlijst Annex XIV Dec 10 Registratie > 1000 t/j CMR 1&2 >1 t/j R50/53 >100 t/j Jun 13 Registratie > 100 t/j Jun 18 Registratie > 1 t/j 50

51 U bent welkom vanavond 51

52 Q & A 52