Gemeente Bladel III II. Economisch hart van de Kempen II. Aan de raad

Transcriptie

1 Gemeente Bladel İ Economisch hart van de Kempen II III II Nummer : R Onderwerp : Evaluatie klimaatvisie en Notitie Energie Aan de raad iniîëgiüteêtr Samenvatting In juni 2009 heeft uw raad de Kempische Klimaatvisie vastgesteld. In deze visie is de ambitie opgenomen dat de Kempengemeenten in 2025 energieneutraal zijn. In dit raadsvoorstel is informatie opgenomen over de voortgang van de realisatie van deze ambitie tot en met het jaar De gerealiseerde resultaten blijven achter op het schema dat is opgenomen in het visiedocument. Ook is de Notitie Energie bijgevoegd. In deze notitie is een korte terugblik te lezen op de wijze van monitoring, op het beïnvloeden van het energieverbruik en op de opwekking van duurzame energie. Deze notitie blikt terug op de monitoring, beschrijft waarom de vastgestelde schema's en ambitie uit de Klimaatvisie nog niet worden behaald en benoemt welke projecten de Kempengemeenten oppakken. Voorgesteld besluit 1. Kennis te nemen van de Stand van zaken Kempische Klimaatvisie 2013; 2. Kennis te nemen van de notitie Energie welke door het college van burgemeester en wethouders op 6 mei 2015 is vastgesteld. 1. Inleiding Bij de vaststelling van de Kempische Klimaatvisie is afgesproken dat er op een aantal momenten een tussentijdse evaluatie plaatsvindt van de voortgang van de realisatie van de vastgestelde ambitie om in 2025 energienėuťraal te zijn. Op 22 september 2011 heeft u de eerste voortgangsrapportage over de periode voor kennisgeving aangenomen. Op 20 juni 2013 heeft u kennis genomen van de tweede voortgangsrapportage over de periode Inmiddels is er een derde rapportage opgesteld over het jaar Dit document wordt nu ter kennisname aangeboden. Om de ambities uit de Kempische Klimaatvisie op te pakken is gewerkt met een Kempenbreed uitvoeringsprogramma: Kansrijke klimaatprojecten Kempen In dit programma zijn twaalf projecten benoemd die bijdragen aan realisatie van de ambitie Kempengemeenten Energieneutraal in Inmiddels is duidelijk dat een groot aantal van de benoemde projecten geheel afhankelijk is van initiatieven die door derden worden ontplooid. De gemeente kãn nauwelijks invloed uitoefenen op de feitelijke realisatie van deze projecten. Daarom is nu de Notitie Energie opgesteld. In deze notitie wordt het aantal onderwerpen dat in Kempenverband door de gemeenten wordt opgepakt teruggebracht tot drie projecten. Op deze drie projecten kan de gemeente wel zelf direct invloed uitoefenen. 2. Relevante (wettelijke) beleidskader Kempische Klimaatvisie Kempengemeenten energieneutraal in 2025 Milieubeleidsplan Energiebesparing en opwekking duurzame energie Raadsprogramma Bewust omgaan met energie, afval en klimaat Landelijk Energieakkoord Energiebesparing en opwekking duurzame energie Team: Behandelend ambtenaar: Telefoonnummer: ONT Diane van Sambeeck sera

2 3. Relatie toekomstvisie, klimaatvisie en dorpsontwikkeling Het klimaatbeleid maakt integraal deel uit van de Toekomstvisie doordat de Kempische Klimaatvisie als brondocument is geraadpleegd bij de opstelling van de toekomstvisie. Energiebesparing en opwekking van duurzame energie draagt bij aan een prettiger woon- en leefmilieu op de lange termijn. 4. Doelstelling/effecten De voortgangsrapportage Stand van zaken Kempische Klimaatvisie 2013 geeft inzicht in de resultaten die zijn bereikt tot en met De notitie Energie blikt terug op de behaalde resultaten en geeft inzicht in projecten die in de komende jaren door de gemeenten in Kempenverband uitgevoerd gaan worden. Door uw raad kennis te laten nemen van beide documenten wordt u op adequate wijze geïnformeerd over de voortgang en over de vervolgstappen. 5. Argumentatie college advies 1.1 Voortgangsrapportage Stand van zaken Kempische Klimaatvisie 2013 De Kempengemeenten hebben in 2009 de ambitie benoemd om in 2025 energieneutraal te zijn. Bijgevoegde rapportage geeft aan dat de feitelijke energiebesparing fors achterblijft op het schema uit de klimaatvisie. Ten opzichte van 2007 is een besparing gerealiseerd van 4 0 Zo terwijl was uitgegaan van een besparing van 13,8 0 7o. Ook de opwekking van duurzame energie blijft achter bij het schema. In 2013 wordt ľ.3% van het energiegebruik duurzaam opgewekt, terwijl is uitgegaan om 13,5 0 7o duurzaam op te wekken. De rode streepjes in onderstaande grafieken geven aan welke resultaten in 2013 waren beoogd Energiegebruik Kempen schema klimaat visis A Duurzame opwekking schem3 Kempen klimaatvĩsie 1000 /? CC TJ 4000 SšBlĮļ- l 'î 900 S ř TJ 500 l CGO ítSļļži B 2009 Q S 2007 B2ÜC H2013 Conclusies energiegebruik en duurzame opwekking Kempen Op basis van deze cijfers is duidelijk dat een flinke inhaalslag nodig is om de ambitie "energieneutraal in 2025" te behalen. 1.2 Wijze van monitoring In 2011 is het landelijk monitoringsprotocol gewijzigd. Enerzijds wordt gerekend met werkelijk gemeten energiegebruikscijfers en anderzijds wordt gerekend met kengetallen en met landelijke cijfers. Omdat sommige cijfers pas laat bekend zijn, is bijstelling vah monitoring achteraf gebruikelijk. De monitoring is daarmee een groeimodel; het geeft globaal inzicht in ordegroottes, in de voortgang ten opzichte van het doel, de bijdragen van verschillende sectoren en het geeft een indicatie van mogelijke behaalde effecten. behoort bij R

3 1.3 Monitoring 2013 Het grootste energiegebruik binnen de Kempen wordt veroorzaakt door woningen, verkeer en vervoer en commerciële dienstverlening. Binnen deze sectoren bestaan volop kansen tot besparing. Ook op het gebied van opwekkingscapaciteit bestaan voldoende kansen om meer duurzame energie op te wekken. Alle partijen in de Kempen moeten hun steentje bijdragen om de transitie in de energievoorziening te realiseren. 1.4 Aanbevelingen In het monitoringsrapport van de Odzob zijn enkele aanbevelingen genoemd om de vastgestelde ambitie te realiseren. De vijf Kempengemeenten werken hiertoe samen met de energieċoördinator van het Huis van de Brabantse Kempen. In 2013 is energiecoöperatie Kempenenergie opgericht, waar vrijwilligers zich inzetten om inwoners en bedrijven in de Kempen te stimuleren om energie te besparen en duurzame energie op te wekken. Op dit moment vindt ondersteuning plaats door het deelnemen aan informatiebijeenkomsten van Kempenenergie (uitdragen van bestuurlijk draagvlak), het instemmen met en ondersteunen van subsidieaanvragen van Kempenenergie bij de VNG en door middel van het participeren in overleg. Aanbevolen wordt energiecoöperatie Kempenenergie te blijven ondersteunen en samen te werken om verduurzaming van woningen en collectieve projecten te stimuleren. De Odzob benoemt de optie om te overwegen de ambitie uit de Kempen Klimaatvisie bij te stellen. De lat lager leggen kan een rem op ontwikkelingen zetten. Dit is volgens de Odzob niet aan te bevelen omdat de huidige hoge ambitie een signaal afgeeft aan externe partijen: de Kempengemeenten vinden energieneutraliteit erg belangrijk. 2.1 Notitie Energie Bij de vaststelling van de Kempen Klimaatvisie in 2009 gaan de Kempengemeenten ervan uit dat een groot aantal projecten van de grond komt doordat externe partijen hierin zullen investeren. Inmiddels is duidelijk dat de gemeente nauwelijks invloed kan uitoefenen op deze investeringsdrang. De gemeente is zelf geen projectontwikkelaar die bedrijven of projecten kan opstarten. Dit is geen gemeentelijke taak en hiertoe zijn geen financiële middelen beschikbaar. Ook is de gemeente zelf geen energieleverancier. De gemeentelijke taak beperkt zich tot facilitator (initiëren van nieuwe ideeën, omarmen van ideeën, planologische ruimte creëren en technische vergunningverlening). Daarnaast heeft de economische crisis een rem gezet op de duurzaamheidsontwikkelingen. De gerichte communicatieve projecten om gedragsverandering bij burgers te bewerkstelligen heeft beperkte concrete resultaten opgeleverd. In het vorige uitvoeringsprogramma staan twaalf projecten die op regionaal niveau worden opgepakt. In Kempenverband werden deze twaalf projecten periodiek besproken. Geconcludeerd is dat er onvoldoende voortgang is geboekt. Ook is geconcludeerd dat de gemeente weinig invloed kan uitoefenen op de realisatie van een aantal projecten. Daarom is het meer zinvol is om een uitvoeringsprogramma op te stellen waarin de projecten worden benoemd waarop wel direct invloed kan worden uitgeoefend. De Kempische portefeuillehouders duurzaamheid hebben overeenstemming bereikt om het uitvoeringsprogramma tot drie projecten te beperken. 2.2 Inhoud Notitie Energie 2015 Deze notitie geeft eerst een korte terugblik op de wijze en resultaten van de monitoring. Daarna worden de oorzaken benoemd waarom de resultaten achterlopen pp de benoemde ambitie. Vervolgens wordt het uitvoeringsprogramma teruggebracht tot drie projecten. Tenslotte wordt voorgesteld om minder vaak te monitoren Ambitie "Energieneutraal in 2025" blijft ongewijzigd In de Notitie Energie 2015 Kempengemeenten wordt voorgesteld om de vastgestelde ambitie te handhaven. De portefeuillehouders van de Kempengemeenten hebben hier gezamenlijk voor gekozen. De einddatum waarop deze ambitie moet zijn gerealiseerd ligt nog tien jaar vooruit. Wellicht komen in deze periode technische ontwikkelingen op gang die een boost geven aan de realisatie van de ambitie. Daarnaast geeft de vastgestelde ambitie aan dat de gemeente energieneutraliteit erg belangrijk vindt. Daarom is het belangrijk om de ambitie in stand te houden. behoort bij R

4 2.4 Welke projecten staan in de Notitie Energie De volgende projecten worden op Kempenniveau opgepakt: - EPC-GPR gebouw: met dit rekenprogramma worden integraal diverse duurzaamheidsaspecten worden berekend. Inwoners en bedrijven in onze gemeente kunnen deze tooi gratis gebruiken, zodat zij bij ontwikkeling van bouwplannen de duurzaamheid van een gebouw inzichtelijk kunnen maken en kunnen verbeteren. Voornamelijk bedrijven die bouwen op het Kempisch Bedrijven Park hebben hiervan gebruik gemaakt. - Energieneutrale (zuinige) gemeentegebouwen: in Bladel is een rapportage opgesteld met verbeterpunten voor een aantal gemeentelijke gebouwen. In de tweede helft van 2015 wordt actie opgestart om verbeterpunten uit te voeren. Lokale subsidies duurzame verbouwing: Bladel voert de subsidieverordening duurzame energie voor particulieren uit. De overige Kempengemeente zijn onder de indruk van de behaalde resultaten op het gebied van duurzaamheid maar ook op het gebied van stimulatie van de lokale economie. De Kempengemeente overwegen een vergelijkbare regeling op te zetten. 2.5 Frequentie van monitoring In de afgelopen vier jaar is kort na elkaar een monitoring uitgevoerd. Het nut en noodzaak van deze frequente monitoring moet worden afgewogen tegen de kosten (circa C 4.650,00 excl. BTW per monitoring voor de vijf Kempengemeenten). Ook is geconstateerd dat een tweejaarlijkse monitoring slechts kleine stapjes zichtbaar maakt in de voortgang van het klimaatbeleid. Daarom is in de Notitie Energie vastgesteld dat pas in 2019 opnieuw wordt gemonitord. Op basis van de uitkomsten van de monitoring in 2019 kan in 2020 opnieuw de keuze worden voorgelegd over het handhaven van de vastgestelde ambitie uit de Kempische Klimaatvisie. 6. Alternatieven 6.1 Een vervangend besluit nemen in plaats van instemmen met Met dit voorstel wordt de raad in kennis gesteld van behaalde resultaten en van het uitvoeringsprogramma voor de komende periode. Het vaststellen van een uitvoeringsprogramma in de vorm van de Notitie Energie is een bevoegdheid van het college van burgemeester en wethouders. In plaats van in te stemmen met beide documenten kan uw raad een besluit nemen in afwijking van hetgeen in deze documenten vastligt. Zo kan uw raad bijvoorbeeld besluiten om toch vaker te blijven monitoren, meer projecten toe te voegen of om de ambitie bij te stellen. Wanneer uw raad ervoor kiest om vaker te monitoren, dan is het raadzaam om daarbij in acht te nemen dat andere Kempengemeenten niet tegelijk een monitoring uitvoeren, waardoor alle kosten van de monitoring geheel aan Bladel in rekening worden gebracht. Op dit moment zijn hiervoor geen financiële middelen beschikbaar. Er is eveneens geen budget beschikbaar voor het toevoegen van nieuwe projecten. Wanneer alleen de gemeente Bladel besluit om de ambitie bij te stellen, dan wijkt Bladel af van de afspraken waarover de portefeuillehouders duurzaamheid overeenstemming hebben bereikt in de werkgroep met de energiebeleidscoördinatoren in de Kempen. 7. Financiën Dit raadsvoorstel om kennis te nemen van de voortgangsrapportage en van de Notitie Energie hebben geen directe financiële gevolgen. 8. Risico's Niet van toepassing. 9. Communicatie en participatie Het besluit om de Notitie Energie vast te stellen wordt teruggekoppeld aan de portefeuillehouders van de Kempengemeenten en aan de energiebeleidscoördinator van het Huis van de Brabantse Kempen. behoort bij R

5 10. Planning De projecten uit de Notitie Energie zijn verwerkt in het afdelingsplan. Het project GPR-EPC is in uitvoering door middel van het continue beschikbaar stellen van deze rekentool. Het project verduurzaming gemeentelijke gebouwen wordt in de tweede helft van 2015 opgepakt. De subsidieverordening duurzame energie voor particulieren loopt van 1 januari 2014 tot en met 31 januari Bladel, 6 mei Şurgemeester/éh we' 'de secpe&ťļs,/' ouders v^rtbiadel, de burgemęéster, Bŷlage(n) Z a Ofítwerp raadsbesluit b/štand van zaken Kempische Klimaatvisie 2013 (monitoring) Á Notitie Energie behoort bij R